Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom konsumentów, na rynku pojawia się coraz więcej nowych technologii i receptur umożliwiających produkcję wyrobów o cechach żywności funkcjonalnej. Modyfikacja technologii produkcji przetworów pozwala uzyskać produkty niskotłuszczowe, poprzez zastosowanie preparatów błonnikowych w tym inuliny oraz o zredukowanej zawartości soli, azotynów czy azotanów, jak również wzbogacone w ekstrakty roślinne o silnych właściwościach neutralizujących wolne rodniki. W tym celu stosuje się ekstrakty z oregano, rozmarynu, goździków, zielonej herbaty czy czosnku, których dodatek do produktu wpływa na zmniejszenie stopnia utleniania lipidów oraz wydłużenie okresu przechowalniczego.
EN
There is growing number of new recipes on the market, that enable the production of products with characteristics of functional food. This is to meet the expectations of consumers. Modification of pork meat products technology allows to obtain the low-fat products that are received through the use of fiber preparations including inulin and reduced salt content, nitrites or nitrates, as well as enriched with plant extracts strongly neutralizing the free radicals. For this purpose, extracts of oregano, rosemary, cloves, green tea or garlic are used. Their addition to the product reduces lipid oxidation and prolongs the storage period.
Konsumenci unikający mleka z powodu alergii lub nietolerancji jego składników, bądź stosujący diety wegańskie, wykorzystują jako substytuty mleka napoje pochodzenia roślinnego. Celem przedstawionej w artykule pracy była analiza jakości sensorycznej wybranych rynkowych substytutów mleka oraz ocena ich wartości odżywczej w porównaniu z mlekiem krowim. Wykazano, że napoje wegańskie znacząco różniły się od mleka krowiego w zakresie cech sensorycznych. Charakteryzowały się dużym zróżnicowaniem intensywności kluczowych atrybutów tj. zapachu i smaku: zbożowego, sojowego, owsianego, mlecznego, sezamowego, orzechowego i kokosowego, związanych ze składem surowcowym napojów. Zbyt wysoka intensywność noty zbożowej i sojowej oraz smaku gorzkiego ujemnie warunkowała jakość ogólną badanych substytutów mleka. Najwyższą pożądalnością zapachu i smaku cechowały się próbki wytworzone z surowców takich jak migdały, orzechy włoskie, kokos oraz soja. Wartość żywieniowa wegańskich zamienników mleka znacząco odbiegała od profilu mleka krowiego, szczególnie w zakresie zawartości białka oraz składu kwasów tłuszczowych. Napoje te cechowała również obecność unikalnych składników bioaktywnych pochodzących z surowca roślinnego.
EN
Consumers avoiding milk in a consequence of allergies, intolerance of milk compounds or being vegan often replace cow milk by beverages of plant origin. The aim of the presented paper was sensory analysis of market milk replacers and evaluation of their nutrition value in comparison to caws milk. It was shown that sensory characteristic of vegan beverages was remarkably different from milk. Vegan drinks distinctively varied in intensity of key attributes such as cereal, soy, oat, milk, sesame, nutty or coconut flavor and aroma, which originated from main ingredients used in manufacturing. High intensity of cereal and soy notes as well as bitter aftertaste deteriorated the overall sensory quality of milk substitutes. The most acceptable flavor and aroma was found in beverages based on almonds, walnuts, coconuts and soybean. Nutritional value of vegan milk substitutes was significantly different from caws milk, especially in protein content and fatty acids profile. Vegan beverages were additionally source of unique bioactive compounds coming from plant constituents.
Celem przeprowadzonych prac badawczych było określenie różnic i podobieństw sensorycznych cech jakościowych wybranych mięśni (M. semimembranosus, M. longissimus dorsi, M. gluteus medium) surowego mięsa wołowego, pozyskanych z 9 mieszańców mięsnej rasy ojcowskiej z rasami mlecznymi pozyskanymi w projekcie ProOptiBeef. W badaniach wzięto pod uwagę również wpływ czasu przechowywania na jakość sensoryczną uzyskanego mięsa surowego. Ubój następował w momencie osiągnięcia przez wyhodowane osobniki od 18 do 24 miesięcy. Oceny dokonywano po 7, a następnie po 14 dniach przechowywania w warunkach chłodniczych (2±1°C). Szczegółową charakterystykę sensoryczną próbek mięsa przeprowadzono metodą profilową – skalowania. Ze względu na rozpoznawczy charakter badań, a przez to małą liczbę ekspertów biorących udział w ocenie, wyniki przeanalizowano jak w metodzie skalowania biorąc pod uwagę tylko uzyskane średnie. Oceniane wołowe mięso surowe pochodzące od zwierząt mieszańców mięsnej rasy ojcowskiej z rasami mlecznymi charakteryzowało się ogólną jakością sensoryczną powyżej 5, co wskazuje na brak wad jakościowych występujących w mięsie wołowym wywołanych stresem, niewłaściwym ubojem itp. Przeprowadzone badania jakości sensorycznej surowego mięsa wołowego pochodzącego od zwierząt pozyskanych w projekcie ProOptiBeef wykazały nieznaczne różnice w ocenianych atrybutach jakościowych w zależności rodzaju mięśnia, z którego pochodziła próbka. Niewielkie różnice zauważono w ocenie takich atrybutów jak marmurkowatość (najniższa w mięśniu półbłoniastym, najwyższa w najdłuższym grzbietu) oraz barwie (najintensywniejsza barwa czerwona w mięśniu pośladkowym średnim). Proces dojrzewania mięsa (7-14 dni) nie wpływał lub wpływał w nieznacznym stopniu na zmiany jakości sensorycznej takich atrybutów jakościowych, jak zapach i konsystencja mięsa. Przeprowadzone badania należałoby traktować jako wstępne, wymagają one dalszej kontynuacji i potwierdzenia na większej ilości zwierząt, tak aby w grupie doświadczalnej (o określonej rasie i wieku przy tym samym systemie opasu) było co najmniej 6 zwierząt.
EN
The objective of this study was determination of differences and similarities of sensory quality traits of selected raw mussels (M. semimembranosus, M.longissimus dorsi, M. gluteus medius) obtained from 9 crossbreeds of young bull obtained ProOptiBeef project. Moreover, the influence of cool storage time (7 and 14 days) was taken into consideration during sensory assessment. The age of the slaughtered bulls range from 18 to 24 months. The obtained raw mussels were stored in the cool storage conditions (2±1°C). After 7 and than 14 days of storage the sensory evaluation of meet samples was conducted using method-scaling method. Due to preliminary character of the study, the sensory evaluation was made by 6 assessors, thus the gained data were analyzed separately as in scaling method. The scores obtained for overall sensory quality above 5 in 10-points scale, thus, the assessed mussels did not have quality defects cause by stress, improper slaughter etc. The slight differences in sensory quality in dependence of evaluated mussels were detected. It concerned mainly marbles (the lowest in the M. semimembranosus, the highest in M. longissimus dors ) and colour (the most intense red in M. gluteus medius). The cool storage of meet did not have influence or influenced insensibly on sensory sensory attributes (such as aroma and consistency) of raw beef mussels. The conducted experiments had a preliminary character and should be continued and confirmed on larger sample of individuals (with determined race, age and feeding). Thus, at least 6 bulls should be in experimental group.
W przeprowadzonych badaniach poddano ocenie sensorycznej wybrane przetwory mleczarskie różniące się poziomem tłuszczu i określono wpływ zawartości w nich steroli świadczących o obecności tłuszczu roślinnego na ich jakość sensoryczną. W badaniach sensorycznych zastosowano metodę skalowania oraz profilową, natomiast do oznaczenia zawartości steroli roślinnych wykorzystano technikę chromatografii gazowej. Wykazano, że w większości przetwory charakteryzowały się bardzo dobrą lub dobrą jakością sensoryczną. Intensywność kluczowych atrybutów zapachu, smaku/smakowitości i konsystencji warunkowała ich optymalny wizerunek sensoryczny. Stwierdzono obecność steroli roślinnych w niektórych badanych produktach bez wpływu na ich właściwości sensoryczne.
EN
The objective of the study was sensory characteristics of selected dairy products with different fat level and instrumental analysis of the sterol content in them which provide for the presence of vegetable fat in order to find their effect on the sensory quality of the samples. The method of scaling and profiling was used in sensory evaluations. The technique of gas chromatography was applied to determine the amount of plant sterols. It has been shown that most of dairy products represented very good or good sensory quality. The intensity of the key attributes of aroma, taste/flavor and consistency influenced their optimal sensory image. The plant sterols were presented in some dairy products, but did not affect their sensory properties.
Pomiar intensywności wrażeń sensorycznych w czasie odgrywa kluczową rolę w procesie optymalizacji jakości oraz podczas wytwarzania wielu innowacyjnych produktów żywnościowych. Wrażenia sensoryczne są zjawiskami zależnymi od czasu i mają charakter dynamiczny. Określenie pomiaru zmian intensywności wrażeń w czasie jest możliwe za pomocą specjalnych metod sensorycznych (Time-Intensity, progresywne profilowanie). Ważne jest odpowiednie przygotowanie metodyczne ekspertów biorących udział w ocenach, które warunkuje wiarygodność i wartość informacyjną wyników uzyskanych tymi metodami. Innowacyjne metody pomiaru wrażeń w czasie dostarczają unikalnych informacji technologom, producentom oraz naukowcom w zakresie kształtowania smakowitości i akceptacji różnych produktów.
EN
Measurement of the time aspects of sensory sensations play a key role in optimizing the quality and in producing a range of innovative food products. Sensory sensations are time-related phenomena, and have a dynamic character. Determination of changes in the intensity of sensations in time is possible by using special sensory methods (Time-Intenity, progressive profiling). Participation of sensory experts with large methodological experience is particularly important. It determines a positive reliability and informative value of the results obtained by these methods. Innovative methods of measuring time sensations give a unique information technologists, manufacturers and researchers in the development of flavours and acceptance of various products.
Napoje energetyzujące zawierają w swoim składzie wiele substancji biologicznie aktywnych odpowiedzialnych m.in. za zwiększenie koncentracji i logicznego myślenia w okresie zmęczenia oraz zmniejszonej wydajności organizmu. Głównym czynnikiem determinującym ich wybór przez potencjalnych konsumentów i spożycie jest atrakcyjność sensoryczna. W badaniach porównano wybrane napoje enregetyzujące pod względem jakości sensorycznej oraz określono ich stopień akceptacji przez konsumentów. Ponadto zebrano opinie konsumentów w zakresie częstotliwości spożycia i oddziaływania ogólnodostępnych na rynku napojów energetyzujacych. Stwierdzono, że napoje różniły się istotnie pod względem barwy, intensywności zapachu i smaku słodkiego, owocowego, smaku musującego i orzeźwiającego oraz jakości ogólnej. Wykazano tendencję w zróżnicowaniu ogólnej akceptacji napojów oraz zaobserwowano zmiany w optymalnej intensywności kluczowych wyróżników. Smak, marka/producent i cena to główne czynniki brane pod uwagę przy zakupie napojów przez konsumentów.
EN
Energy drinks contain many biologically active substances responsible for increasing of concentration and thinking logically when someone is psychically tired. Sensory attractiveness of these drinks mostly influences potential consumers in their decisions to purchase and drink them. In this study, some available on the market energy drinks were compared in relation to their sensory quality and consumer acceptance degree. Moreover, the consumers were asked about their energy drink consumption patterns (prevalence and frequency of energy drinks use) and in additional they expressed their opinions on overall quality of the energy drinks. The main findings of this study were related to significant differences in colour, odour and taste of sweet, fruity, sparking and refreshing and overall quality of these energy drinks. These study found the tendency in differences of acceptance of the energy drinks by consumers. Also the changes in optimal intensities of their key attributes were observed. There was some evidence that taste, brand/producer and price were important determinants of consumer choice and purchase.
W artykule przedstawiono wybrane zagadnienia związane z oddziaływaniem substancji wzmacniających smak stosowanych jako dodatki do żywności do wielu produktów, w tym zaliczanych do żywności wygodnej. Zwrócono uwagę na ich rolę w kształtowaniu smakowitości wielu produktów związaną z uwypukleniem pozytywnych cech smakowych, wzrostu pełni wrażeń sensorycznych oraz wyydłużenia efektu w czasie. Wymieniono najczęściej stosowane substancje wzmacniające smak, podano zagadnienia związane z ich produkcją oraz praktycznym zastosowaniem do produktów. Przedstawiono również wyniki badań z zakresu oddziaływania potencjatorów na jakość sensoryczną produktów w zależności od ich stężeń, synergizmu z innymi substancjami smakowymi, zmian w pożądalności różnych produktów.
EN
Some aspects of influence of the flavour enhancers applied as food additives to various products, including the convenience food are presented. Special attention was focused on their role in the flavour modulation of different products with respect to: positive flavour enhances properties, increase of fullness and time aspects of sensory sensations. The main flavour enhancers, production and application aspects are given. The literature results on sensory quality of products with flavour enhancers depending on their levels, synergism and palatability changes in various products are presented.
Dym wędzarniczy i preparat dymu wędzarniczego stanowi kompleksową mieszaninę związków, które nadają produktom specyficzne i pożądane cechy sensoryczne. Właściwości antyoksydacyjne i bakteriostatyczne wykazują głównie związki fenolowe dymu. Poziom i proporcje składników dymu wędzarniczego oraz ich właściwości zależą od wielu czynników m.in. gatunku wykorzystywanego drewna i jego składu, wilgotności drewna, metod oraz warunków wytwarzania dymu. Alternatywą tradycyjnego wędzenia jest stosowanie preparatów dymu wędzarniczego.
EN
Wood smoke and smoke preparations are very complex mixture of components. In modern food technology the main function of these components is flavouring effect, giving product a unique aroma and flavour, highly attractive in consumer perception. The phenol compounds are mainly responsible for bacteriostatic and antioxidative effects. Kind of wood, wood moisture as well as conditions of thermal destruction of wood and methods of final processing affect on volatile composition, their concentration and ratio to each other. Traditional smoking can be replaced by using smoke preparation.
Przedstawiono współczesne trendy wyboru i akceptacji żywności przez konsumentów oraz czynniki sensoryczne i niesensoryczne wpływające na preferencje żywieniowe. Zwrócono uwagę na szczególną rolę zmysłów smaku i węchu w rozwoju człowieka oraz przedstawiono mechanizm percepcji wrażeń w kontekście recepcji, przesyłania i kodowania informacji przez zmysły chemiczne. Omówiono różnice i wzajemne relacje pomiędzy percepcją wrażeń smakowo-zapachowych wyrażanych ilościowo i jakościowo a ich oceną afektywną (hedoniczną) w kategoriach akceptacji, preferencji lub stopnia "lubienia". Znajomość ogólnych mechanizmów, zależności i reguł dotyczących wrażeń smakowo-zapachowych może okazać się przydatna w projektowaniu nowych produktów, w tym produktów funkcjonalnych.
EN
New trends in food choice and food acceptance by consumers as well as sensory and non-sensory factors a1fecting food preferences were presented. Important role of olfaction and gustation in evolution of man as well as mechanism of flavor perception (reception, transduction and coding of sensory information) by chemical senses was stressed. The differences and mutual relationships between quantitative and qualitative flavor perception and its hedonic (acceptance, preference) evaluations were discussed. The knowledge of mechanism, relationships and rules of flavor perception might be helpful in development of new products, especial functional ones.
Świat pierwotniaków obejmuje ok. 30 tys. Gatunków. Cechą charakterystyczną pierwotniaków w porównaniu z innymi mikroorganizmami jest wytwarzanie przez każdą komórkę wszystkich enzymów koniecznych do całkowitego jej metabolizmu. Oznacza to, że gatunek pierwotniaków jest źródłem dużej liczby enzymów. Przykładem mogą być enzymy lizosomalne należące do grupy hydrolaz, esterazy, glikozydazy, nukleazy, peptydazy oraz hydrolazy bezwwodników kwasowych i hydrolazy rozrywające wiązania pomiędzy fosforanem i azotem. Wykorzystując w hodowli pierwotniaków odpowiednią dietę, można uzyskać enzymy o dużej specyficzności substratowej i aktywności. Wykorzystanie enzymów pierwotniaków w przemyśle spożywczym wydaje się być realne po opracowaniu ekonomicznie opłacalnych technologii produkcji pierwotniaków i metod pozyskiwania z nich enzymów.
EN
The world of protozoans consists of about 30 000 species. The characteristic property of protozoans in comparision micro-organisms is that each cell has to produce all the enzymes necessary for complete metabolism. That means that each of protozoans can be a source of a large number of enzyme. The lysosomal protozoan enzymes belonging to hydrolases, such as: esterases, glycosidases, nucleases, peptidases and hydrolases acing on phosphorous-nitrogen bonds can be a good example to mention. Applying a special nutrient media for a cultivation of proltozoans enzymes with a substrate specificity and a specific activity can be obtained. In connection with this fact the utilization of protozoan enzymes in food industry seems possible.
Jeszcze do niedawna sądzono, że funkcjonowanie mózgu jest niezależne od zmian metabolicznych zachodzących w organizmie człowieka. Nowe wyniki badań dowiodły, że w pewnych warunkach proporcje sacharydów do białek w diecie wpływają na stężenie neurotransmiterów w mózgu, które pełnią funkcję czynników behawioralnych. Oznaczać to może, że specjalna kompozycja diety i odpowiedni czas jej spożywania mogą pozytywnie wpływać na zachowanie i intelektualną aktywność człowieka.
EN
Not long ago it was believed that the brain function was independent of the metabolic changes taking place in the human organism under the influence of feeding. The new results of the scientific investigations proved that in certain conditions the relation of saccharides to protein in the diet can influence the concentration of neurotransmitters in brain, which play the role of the behavioral factors. It may mean that the special composition of the diet and the time of feeding can positively influence the behaviour and intellectual activity of man.
W artykule omówiono przeciwstawne poglądy dotyczące żywności transgenicznej. Zaprezentowano opinie o roli inżynierii genetycznej w produkcji roślin i zwierząt transgenicznych, modyfikacji enzymów stosowanych w przemyśle spożywczym oraz tworzeniu banków genów gatunków roślin ginących z powodu nieprawidłowej działalności człowieka. Przedstawiono także opinie przeciwników produkcji i spożywania żywności transgenicznej, m.in. obawy dotyczące skuteczności uregulowań prawnych, możliwości pojawienia się nowych alergenów, toksyn oraz wyginięcia niektórych nie poznanych jeszcze gatunków roślin. Poruszono zagadnienia dotyczące problemów etycznych i religijnych, związanych z produkcją żywności transgenicznej.
EN
Authors attempt to inspire the general discussion about using the genetic engineering to produce novel foods. The hopes and fears regarding transgenic foods are presented in this article. The authors also believe that the questions about the transgenic foods will embrace the reflection concerning the evolution of the food ecosystem and selforganisation of matter. They aditionaly think that the biological progress of the food production will evaluate the economical profit in the context of the natural evolution of the life on our planet.
W artykule przedstawiono genezę i ewolucję naturalnego ekosystemu żywieniowego człowieka. Omówiono kierunki rozwoju przemysłu spożywczego w kontekście rodzajów żywności produkowanej w świecie. Szczególną uwagę zwrócono na żywność funkcjonalną i modyfikowaną genetycznie, zasygnalizowano główne ograniczenia w rozwoju technologii spożywczej w świetle produkcji żywności funkcjonalnej, hipoalergicznej i psycho-aktywnej. Przemysł spożywczy powinien przygotowywać się do przetwarzania surowców transgenicznych. Zasygnalizowano potrzebę zmiany programów nauczania i edukacji społeczeństwa.
EN
The article presents the genesis and evolution of natural food ecosystem for humans. The trends in the food industry development were also discussed in view of food products produced in the world. Particular attention was paid to functional and genetically modified foods. In conclusion, the main determinants of technology development in future were signalized, so as to cope with an increase of production of functional, hypoallergic and psychoactive foods. The food industry has to be prepared for the processing of transgenic raw materials. The nee for changes of education programmes together with the education of society is pointed out.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.