Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wpływ rodzaju techniki obróbki kulinarnej na jakość filetów z karpia (Cyprinus carpio) pokrytych powłoką furcelleranowo-żelatynową

Modzelewska-Kapituła Monika, Tkacz Katarzyna, Mozolewski Wacław, Zduńczyk Weronika, Malczyk Ewa, Szulc Marta, Ziomek Agata

Przemysł Spożywczy

|

2023

|

T. 77, nr 4

30--34

PL

Celem pracy było określenie wpływu rodzaju techniki obróbki cieplnej, kulinarnej na właściwości fizykochemiczne, odżywcze i sensoryczne filetów z karpia (Cyprinus carpio) pokrytych aktywną powłoką furcelleranowo-żelatynową z dodatkiem ekstraktu z rozmarynu. Filety karpia, po naniesieniu powłoki, poddano: (i) pieczeniu w piecu konwekcyjno-parowym w środowisku pary wodnej, (ii) obróbce sous vide, (iii) pieczeniu w piekarniku w papilotach z folii aluminiowej oraz (iv) smażeniu w oleju rzepakowym w panierze z mąki ryżowej. Dokonano pomiarów parametrów barwy, składu chemicznego (zawartości wody, białka, tłuszczu i popiołu), cech tekstury oraz przeprowadzono ocenę organoleptyczną. Stwierdzono, że zastosowanie obróbki cieplnej zmodyfikowało barwę i skład chemiczny filetów w porownaniu do filetów surowych. Stwierdzono, że występują różnice we wpływie poszczególnych technik obróbki cieplnej na skład chemiczny, teksturę i barwę filetów. Obróbką kulinarną, pozwalającą na uzyskanie najbardziej pożądanych cech sensorycznych filetów karpia, było smażenie i może być ono rekomendowane jako metoda obróbki cieplnej filetów karpia pokrytych powłoką furcelleranżelatyna rybna z ekstraktem z rozmarynu.

EN

The study aimed to determine the effect of the type of culinary heat treatment technique on the physicochemical, nutritional and sensory properties of carp fillets (Cyprinus carpio) covered with an active furcellaran-gelatine coating with the addition of rosemary extract. After coating carp fillets, were subjected to: (i) heating in a convection-steam oven in a steam environment, (ii) sous vide processing, (iii) roasting in the oven in aluminium foil paper cases, and (iv) frying in rapeseed oil in batter from rice flour. Colour parameters, chemical composition (content of water, protein, fat and ash), texture characteristics were measured and organoleptic evaluation was carried out. It was found that the use of heat treatment modified the colour and chemical composition of fillets compared to raw fillets. It was found that there were differences in the effect of individual heat treatment techniques on the chemical composition, texture and colour of the fillets. The culinary treatment that allowed to obtain the most desirable sensory characteristics of carp fillets was frying and it can be recommended as a method of thermal treatment of carp fillets coated with furcelleran-fish gelatine with rosemary extract.

2

Mleczne napoje fermentowane – wartość odżywcza, prozdrowotne oddziaływanie na organizm człowieka

Kłobukowski Jan

Przemysł Spożywczy

|

2023

|

T. 77, nr 6

31--35

PL

W artykule przeanalizowano przydatność do spożycia wybranych mlecznych napojów fermentowanych (jogurt, kefir, maślanka) w dwóch wzajemnie się uzupełniających aspektach – żywieniowym, pod kątem ich wartości odżywczej oraz zdrowotnym, związanym z ich oddziaływaniem na organizm człowieka, w ramach profilaktyki lub leczenia współczesnych chorób cywilizacyjnych. Na podstawie materiałow źródłowych dotyczących składu tych napojów określono jakość (gęstość) żywieniową (INQ – Index Nutritional Quality) dla białka, witamin, składników mineralnych. Ponadto obliczono poziom białka efektywnego (BE), wartości wskaźnika białkowoenergetycznego (NDPcal% – Net Dietary Protein calories %), aminokwasu ograniczającego (CS) dla rozpatrywanych produktów mlecznych. Na podstawie profilu kwasów tłuszczowych jogurtu i kefiru przedstawiono ogólne wskaźniki jakości lipidów oraz obliczono parametry aterogenne (AI, IT). Wyniki obliczeń potwierdziły, że mleczne napoje fermentowane są dobrym źródłem białka o wysokiej wartości odżywczej, bogatym źródłem wapnia, fosforu, magnezu, potasu i cynku oraz witamin B12, B2, B1, B6 i B9 (foliany). Podkreślono korzystny wpływ spożycia jogurtu, kefiru oraz maślanki w leczeniu otyłości, cukrzycy typu 2, w profilaktyce miażdżycy i nadciśnienia, osteoporozy, wskazano także na antynowotworowe właściwości tej grupy produktów mlecznych.

EN

The article analyzes the suitability for consumption of selected fermented milk drinks (yoghurt, kefir, buttermilk) in two mutually complementary aspects – nutritional, in terms of their nutritional value, and health, related to their impact on the human body as part of the prevention or treatment of modern civilization diseases. On the basis of references concerning the composition of these products, the nutritional quality (density) (INQ) for protein, fat, vitamins and minerals was determined. In addition, for the considered dairy products, the level of effective protein (BE), the value of the protein-energy index (NDPcal%), and the limiting amino acid (CS) were calculated. Based on the fatty acid profile of yoghurt and kefir, general indicators of lipid quality were presented and atherogenic parameters (AI, IT) were calculated. The results of the calculations confirmed that fermented milk drinks are a good source of protein with high nutritional value, a rich source of calcium, phosphorus, magnesium, potassium and zinc, and vitamins B12, B2, B1, B6 and B9 (folates). The beneficial effect of yoghurt, kefir and buttermilk consumption in the treatment of obesity, type 2 diabetes, in the prevention of atherosclerosis and hypertension, osteoporosis was emphasized, and the anti-cancer properties of this group of dairy products were indicated.

3

Spirulina – dlaczego określana jest mianem super food?

Kępińska-Pacelik Jagoda, Biel Wioletta

Przemysł Spożywczy

|

2022

|

T. 76, nr 5

10--16

PL

Arthrospira (spirulina) wykorzystywana jest jako dodatek do diety ze względu na wysoką wartość odżywczą i bezpieczeństwo stosowania. Jest rodzajem należących do rzędu Oscillatoriales swobodnie pływających sinic. W przemyśle spożywczym wykorzystuje się głównie dwa gatunki: Arthrospira platensis i Arthrospira maxima. Spirulina, znana głównie ze względu na wysoką zawartość białka (około 80% w przeliczeniu na suchą masę), jest bogatym źródłem wielu związków biologicznie czynnych, w tym chlorofili i karotenoidów stosowanych m.in. jako barwniki w przemyśle spożywczym. Pigmenty te mają potencjalne korzyści zdrowotne dla organizmu wiążące się ze wzmocnieniem układu odpornościowego i zmniejszeniem ryzyka rozwoju przewlekłych chorób zwyrodnieniowych, chorób sercowo-naczyniowych i niektórych rodzajów nowotworów. Ponadto spirulina jest bogata w aminokwasy egzogenne, witaminy A, E i z grupy B, czy kwasy tłuszczowe, które wpływają na: obniżenie ciśnienia, zapobiegają miażdżycy i udarowi mózgu, przyspieszają redukcję tkanki tłuszczowej i obniżają poziom cholesterolu. Wykorzystanie spiruliny w przemyśle spożywczym nie ogranicza się tylko do barwienia żywności. Obecnie na rynku dostępne są między innymi ciastka, lody, jogurty oraz pieczywo z dodatkiem spiruliny. Jej dodatek może znacznie opóźnić proces utleniania lipidów i zmniejszyć populację niepożądanych drobnoustrojów, co skutkuje wydłużonym okresem przydatności do spożycia.

EN

Arthrospira (spirulina) is used as an addition to the diet due to its high nutritional value and safety of use. It is a genus of free-floating cyanobacteria belonging to the order of Oscillatoriales. Two species are used in the food industry: Arthrospira platensis and Arthrospira maxima. Spirulina is mainly known for its high protein content, which is around 80% of dry matter. Spirulina is a rich source of many compounds, such as chlorophylls and carotenoids, which are used in the food industry as dyes. Spirulina-derived pigments have the added benefit of potential health benefits for the body, and their consumption has been shown to boost the immune system and reduce the risk of developing chronic degenerative diseases, cardiovascular disease, and certain types of cancer. Moreover, spirulina is rich in essential amino acids, vitamins A, B, E and fatty acids. The presence of these compounds makes spirulina lower blood pressure, prevents atherosclerosis and stroke, accelerates the reduction of body fat and lowers cholesterol. The use of spirulina in the food industry is not limited to food coloring. Currently, the market includes, among others, cookies, ice cream, yoghurts and bread with the addition of spirulina. Its addition can significantly delay the lipid oxidation process and reduce the number of undesirable microorganisms, which results in an extended shelf life.

4

Usefulness of the Sous-Vide Method of Heat Treatmentof Cod Fillets®

Waszkiewicz-Robak Bożena

Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego

|

2022

|

nr 2

26--34

EN

The aim of the work presented in the article is to determine the effect of theform of the raw material Mesh fillets, frozen fillets, frozen cubes) on the amount of “thermal leakage” and selected quality characteristics of cod meat subjected to heat treatment using the “sous-vide” (SV) method. It has been found that, of the manyforms of fish on the market, unground fillets are the most suitableform that can be sous-vide cooked. Frozen fillets are less useful, although the thermal leakage is similar to that of non-frozen fillets. Frozen cube obtained before freezing by pressing fish pieces is characterized by poor suitability for sous-vide processing, because it favors the formation of a very large (over 40%) thermal leakage and less favorable sensory quality. The heat treatment of fish meat requires a relatively short time, because after 15-30 minutes a product with a soft consistency can be obtained. However: in order to obtain a consistency that is acceptable to the consumer the most appropriate timefor a temperature of 60°C is a heating time of 45 minutes. The SV technology can be usedfor the heat treatment of cod meat, which is considered a delicate meat.

PL

Celem pracy przedstawionej w artykule było określenie wpływu formy surowca (filety świeże, filety mrożone, kostka mrożona) na wielkość' ,,wycieku termicznego” oraz wybrane cechy jakościowe mięsa z dorsza poddanego obróbce termicznej metodą ,,sous-vide” (SV). Stwierdzono, że spośród wielu form ryb znajdujących sic na rynku, najbardziej przydatną forma do obróbki termicznej SV są filety nierozdrobnione. Mniej przydatne są filety mrożone, aczkolwiek wyciek termiczny jest podobny jak w przypadku filetów niemrożonych. Mrożona kostka (sprasowane kawałki ryb poddane mrożeniu) charakteryzuje się słabą przydatnością do obróbki SV, gdyż‘ sprzyja powstawaniu bardzo dużego wycieku termicznego oraz daje mniej korzystna jakość' sensoryczna. Technologia SV może być stosowana do obróbki termicznej mięsa dorsza uznanego jako mięso delikatne. Już po 15-30 minutach stosowania SV w temp. 60°C uzyskuje sic produkt o dość miękkiej konsystencji, a po 45 min —produkt o konsystencji pożądanej sensorycznie.

5

Microwave heating process – characteristics, benefits, hazards and use in food industry and households – a review ®

Pielak Marlena, Czarniecka-Skubina Ewa, Kraujutienė Ingrida

Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego

|

2022

|

nr 1

152--167

EN

The article presents the advantages and disadvantages of using microwave heating in the food industry and in households. A review of the literature in this field revealed many positive aspects of microwave heating. The microwave oven enables fast heat transfer, which translates into a short heating time and high energy efficiency compared to a conventional heating process. The efficiency of the process depends on many factors, including the shape and size of the product, the properties and position of the food during heating, and the process parameters used. However, the challenge for producers is still uneven temperature distribution, and hence uneven heating of the product. In summary, the quality of food prepared in a microwave oven differs from that of food prepared with conventional heating. The authors report both the highest and average sensory quality of vegetables prepared in a microwave oven and good nutrients retention. However, microwave heating also raises concerns among consumers due to the penetration of waves into the product and among other the possibility of acrylamide formation, as well as the safety of people operating the devices. Based on the research, it is known that the combination of microwave heating and conventional methods significantly improves the efficiency of the process, affecting the higher product quality, including the microbiological quality of the products obtained in this way.

PL

W artykule przedstawiono zalety i wady stosowania ogrzewania mikrofalowego w przemyśle spożywczym oraz w gospodarstwach domowych. Przegląd literatury z tego zakresu wykazał wiele pozytywnych aspektów ogrzewania mikrofalowego. Kuchnia mikrofalowa umożliwia szybki transfer ciepła, co przekłada się na krótki czas nagrzewania, wysoką efektywność energetyczną w porównaniu z konwencjonalnym procesem ogrzewania. Wydajność procesu zależy od wiele czynników, m.in. kształtu i wielkości produktu, właściwości i położenia żywności podczas ogrzewania a także zastosowanych parametrów procesu. Wyzwanie dla producentów wciąż jednak stanowi nierównomierny rozkład temperatury, a co za tym idzie nierównomierne nagrzewanie się produktu. Podsumowując, jakość żywności przygotowanej w kuchence mikrofalowej różni się w porównaniu z żywnością przygotowywaną za pomocą ogrzewania konwencjonalnego. Autorzy donoszą zarówno o najwyższej, jak i przeciętnej jakości sensorycznej warzyw przygotowanych w kuchni mikrofalowej oraz o dobrym zachowaniu składników odżywczych. Jednakże ogrzewanie mikrofalowe budzi też obawy wśród konsumentów ze względu na wnikanie fal w głąb produktu i m.in. możliwość tworzenia się akryloamidu, a także bezpieczeństwo osób obsługujących urządzenia. Na podstawie badań wiadomo, że połączenie ogrzewania mikrofalowego i metod konwencjonalnych znacznie poprawia wydajność procesu, wpływając na wyższą jakość produktu, w tym jakość mikrobiologiczną tak uzyskanych produktów.

6

Kasza jako wartościowy produkt żywieniowy

Krzysztofik Barbara, Krochmal-Marczak Barbara

Przemysł Spożywczy

|

2020

|

T. 74, nr 1

25--29

PL

Kasze należą do produktów zbożowych o dużych walorach odżywczych, które wynikają m.in. z wysokiej zawartości błonnika, przyswajalnych węglowodanów złożonych, witamin i soli mineralnych. Stanowią ważny element diety Polaków – są spożywane jako dania główne, dodatki do zup lub w postaci deserów (na słodko). Wykazano prozdrowotne działanie kaszy na organizm ludzki niezależnie od wieku, dlatego organizowanych jest wiele spotkań i programów promujących wykorzystanie tego cennego produktu w żywieniu człowieka. Celem badań była analiza stanu wiedzy na temat kasz, częstotliwości i formy, w jakiej są spożywane, głównie w gospodarstwach domowych prowadzonych przez młode matki, mające dzieci w wieku przedszkolnym. Badania potwierdzają wzrost zainteresowania kaszami i docenianie znaczenia ich walorów odżywczych. Zaobserwowano zwiększenie udziału kasz w żywieniu dzieci, przy czym stosowane są różne odmiany surowca (również z roślin dziko rosnących) i techniki przyrządzania potraw.

EN

Groats belong to cereal products with high nutritional values, which result, among others from high fiber content, digestible complex carbohydrates, vitamins and mineral. Groats are an important element of the Poles’ diet – they are consumed as main dishes, soup additions or in the form of desserts (sweet). Health-promoting activity of groats on the human body has been demonstrated (regardless of age), therefore many meetings and programs are organized to promote this valuable product in human nutrition. The aim of the study was to analyze the state of knowledge about groats, the frequency and form in which they are consumed, mainly in households run by young mothers with reschool children. Research confirms the increased interest in groats and the appreciation of the importance of their nutritional value. An increase in the share of groats in child nutrition has been observed, with different varieties of raw material (also from wild plants) and cooking techniques used.

7

Charakterystyka właściwości prozdrowotnych wybranych gatunków grzybów i ocena ich dostępności na rynku lokalnym Warszawy

Świąder Katarzyna, Wojda Marta, Piotrowska Anna, Rachtan-Janicka Joanna

Przemysł Spożywczy

|

2020

|

T. 74, nr 10

38--43

PL

Grzyby stanowią pożądany surowiec spożywczy nie tylko ze względu na atrakcyjne walory sensoryczne, ale także na ich wartość odżywczą i właściwości prozdrowotne. W artykule przeanalizowano informacje producentów dotyczące wybranego asortymentu grzybów i produktów je zawierających dostępnych na rynku lokalnym Warszawy. Spośród wszystkich analizowanych produktów z grzybów najwyższą wartością energetyczną oraz zawartością białka, tłuszczów, węglowodanów i błonnika odznaczały się grzyby suszone. Najbardziej popularnym gatunkiem hodowlanym była pieczarka. Najdroższym gatunkiem były suszone smardze i trufle. Grzyby dzięki możliwości wytwarzania metabolitów o działaniu prozdrowotnym, m.in. immunostymulującym, antyoksydacyjnym, przeciwnowotworowym, znalazły zastosowanie w produkcji suplementów diety. Spośród nich największy udział w analizowanym rynku stanowiły preparaty z grzyba reishii.

EN

Mushrooms are a desirable food raw material not only due to their attractive sensory properties but also because of their nutritional value and health-romoting properties. In this work the assortment of mushrooms and products containing them available on the local market of Warsaw has been analyzed. It has been concluded that dried mushroomshad the biggest energy value, protein, fat, carbohydrates and fiber content. The most popular cultured species was a champignon. Sponge mushrooms and truffles were the most expensive ones. Mushrooms with the ability to produce metabolites with the pro-health effects, e.g. immunostimulatory,anti-cancer, have been used in the production of dietary supplements. Majority of them contain reishi mushrooms.

8

Technological ingredients and nutritional value of gluten free bread®

Rachtan-Janicka Joanna, Hassa Paulina

Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego

|

2020

|

nr 1

148--159

EN

The basis of a gluten-free diet is the exclusion of all products containing gluten, which is obtained from wheat, rye, barley and oats and their derivatives. The quality of gluten-free bread is shaped by additives, including hydrocolloids, which affect its structure, improve palatability and affect the nutritional value. Gluten-free bread can be low in protein and contain more total fat and salt, compared to wheat bread. When choosing gluten-free bread, you should make a particularly careful selection of products and diversify dishes prepared with their use.

PL

Podstawą diety bezglutenowej jest wykluczenie wszystkich produktów zawierających gluten, który otrzymywany jest z pszenicy, żyta, jęczmienia i owsa oraz z ich pochodnych. Jakość pieczywa bezglutenowego jest kształtowana przez dodatki m.in. hydrokoloidy, które wpływają na jego strukturę, poprawiają smakowitość oraz wpływają na wartość odżywczą. Pieczywo bezglutenowe może być ubogie w białko i zawierać więcej tłuszczu ogółem oraz soli, w porównaniu do pieczywa pszennego. Wybierając pieczywo bezglutenowe należy doko-nywać szczególnie starannego doboru produktów i urozmai-cania potraw przygotowywanych z ich udziałem.

9

Sery z mleka krów ras lokalnych jako cenne źródło składników odżywczych

Brodziak Aneta, Król Jolanta, Teter Anna, Barłowska Joanna, Kędzierska-Matysek Monika

Przemysł Spożywczy

|

2019

|

T. 73, nr 5

35--38

PL

Zwierzęta ras lokalnych stanowią źródło cennego surowca pod względem wartości odżywczej i prozdrowotnej oraz przydatności technologicznej – zwłaszcza do produkcji serów. Celem pracy było omówienie wykorzystania rodzimych ras bydła do wytwarzania lokalnych produktów mlecznych – serów o podwyższonych walorach odżywczych. Badania zostały zrealizowane w ramach projektu Biostrateg II. Scharakteryzowano sery wytwarzane w warunkach małej przetworni z mleka krów ras lokalnych (polskiej czerwonej, białogrzbietej i simentalskiej) utrzymywanych w gospodarstwach tradycyjnych, tj. z wykorzystaniem pastwiska. Takie wyroby w pełni wpisują się w aktualne potrzeby współczesnych konsumentów, którzy poszukują żywności o większej wartości odżywczej i zawierającej liczne składniki prozdrowotne. Wzrost zainteresowania tymi produktami stwarza szansę dla rozwoju rynku produktów uzyskiwanych z mleka rodzimych ras zwierząt.

EN

Local breeds are a source of valuable raw material in terms of nutritional and health-promoting values as well as technological suitability – especially for cheese production. The aim of the study was to discuss the use of native cattle breeds to produce local dairy products – cheeses with high nutritional values. The research was carried out within the Biostrateg II project. Cheeses manufactured in the conditions of a small processing plant from the milk of local (Polish Red, White-Backed and Simmental) cows maintained on traditional farms, i.e. using the pasture, were reported. Such products fully meet the current needs of modern consumers who are looking for foods with a higher nutritional value and containing many health-promoting ingredients. Increasing interest in these products creates an opportunity for the development of the market of products obtained from milk of native animal breeds.

10

Deklarowana a oznaczona analitycznie zawartość składników odżywczych w różnych rodzajach orzechów®

Kulik Klaudia, Waszkiewicz-Robak Bożena, Biller Elżbieta

Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego

|

2019

|

nr 2

49--56

PL

W pracy zaprezentowanej w artykule dokonano oceny porównawczej zawartości podstawowych składników odżywczych oznaczonych analitycznie w różnych rynkowych orzechach jadalnych wobec zawartości deklarowanych na etykietach opakowań jednostkowych. Zawartość tłuszczu oznaczona analitycznie była zbliżona do wartości deklarowanych w przypadku 3 rodzajów orzechów (macadamia, laskowe, włoskie), a w przypadku czterech pozostałych rodzajów takiej zależności nie uzyskano. Spośród siedmiu badanych rodzajów orzechów, pięć spełniało deklarowane zawartości białka, a pozostałe dwa rodzaje orzechów (włoskie i laskowe) charakteryzowały się jego niższą zawartością niż deklarowana. Z punktu widzenia konsumenta ważna jest wartość energetyczna orzechów, która wynika przede wszystkim z zawartości tłuszczu. Pod tym względem orzechy można podzielić na dwie grupy: zawierające powyżej 55% tłuszczu (brazylijskie, laskowe, piniowe i włoskie) oraz zawierające poniżej 50% tłuszczu (macadamia, nerkowce i pistacjowe). Praktycznie wszystkie badane orzechy można uznać za dobre źródło witaminy E, tiaminy (wit. B1) oraz magnezu. Najlepszym źródłem żelaza okazały się orzechy piniowe, brazylijskie i pistacjowe. We wszystkich orzechach zwraca uwagę dość wysoka zawartość fosforu, którego obecność w diecie jest dość kontrowersyjna.

EN

In the paper presented in the article a comparative assessment of the content of basic nutrients in various edible nuts available in the marketplace. The content of these nutrients was also determined analytically. The analytically determined fat content was similar to the declared values for three types of nuts (macadamia nuts, walnuts and hazelnuts), and in case of the other four types such correlation was not obtained. Among the seven types of nuts tested, five met the declared protein content, and the other two types of nuts (walnuts and hazelnuts) were characterized by a lower protein content than the values declared on the label. From the consumer’s point of view, the energy value of nuts, resulting mainly from fat content, is important. In this respect, nuts can be divided into two groups: containing more than 55% fat (brazil nuts and pine nuts, hazelnuts and walnuts) and containing less than 50% fat (macadamia and cashews and pistachios). Virtually all the nuts tested can be considered a good source of vitamin E, thiamine (vitamin B1) and magnesium. Pine nuts, pistachios and Brazil nuts proved to be the best sources of iron. The quite high content of phosphorus in all types of nuts should be noted as its presence in a diet is quite controversial.

11

Znakowanie napojów alkoholowych wartością odżywczą. Co powinna zawierać etykieta?

Jeżewska D., Osęka G., Kowalczyk-Andrzejewska I.

Przemysł Spożywczy

|

2018

|

T. 72, nr 6

13--15

PL

Znakowanie alkoholu wartością odżywczą jest obecnie przedmiotem dyskusji legislacyjnych na forum krajowym i UE. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności nie nakłada na producentów napojów alkoholowych o zawartości alkoholu większej niż 1,2% obowiązku umieszczania na etykiecie informacji o składzie i wartości odżywczej. Jednak niektóre państwa członkowskie przyjmują przepisy krajowe zawierające dodatkowe wymagania z tego zakresu. Do krajów tych może niedługo dołączyć również Polska. W artykule omówiono obowiązkowe informacje, które powinna zawierać etykieta napoju alkoholowego, a także aktualne prace Komisji Europejskiej i Ministerstwa Zdrowia dotyczące zmiany sposobu etykietowania napojów alkoholowych. Przedstawiono również postanowienia europejskich producentów wyrobów spirytusowych, wina, piwa oraz cydru, którzy w ramach samoregulacji postanowili zobowiązać się do zamieszczania na opakowaniach swoich wyrobów informacji o ich składzie oraz wartości odżywczej.

EN

Nutrition labelling of alcoholic beverages is currently under legislative discussions at the national and the EU level. Regulation of the European Parliament and of the Council (EU) No 1169/2011 on the provision of food information to consumers does not oblige the producers of alcoholic beverages containing more than 1.2% by volume of alcohol to provide the list of ingredients and nutrition declaration on the label. However, some Member States have adopted national rules with additional requirements in this respect. Poland may soon become another country with such regulations. The article discusses mandatory particulars to be included on the labels of alcoholic beverages, as well as current work by the European Commission and Polish Ministry of Health on amending the labelling of alcoholic beverages. It also presents the guiding principles developed by the European producers of spirits, wine, beer and cider, who have committed, through self-regulation, to provide ingredients and nutrition information on the labels of their products.

12

Komosa ryżowa nie tylko skarb Inków

Pacesz A., Sip A.

Przemysł Spożywczy

|

2018

|

T. 72, nr 6

23--27

PL

Komosa jest cennym źródłem bardzo dobrze zbilansowanego białka. Charakteryzuje się przy tym niskim indeksem glikemicznym i jest całkowicie pozbawiona glutenu. Wartościowymi składnikami komosy są także niensycone kwasy tłuszczowe, błonnik, witaminy (C, B2, kwas foliowy, witamina E i karoten), sole mineralne (wapń, żelazo, cynk), a także związki o właściwościach antyoksydacyjnych. Komosa jest zatem dobrym składnikiem diety, zwłaszcza wegetarian oraz osób cierpiących na celiakię. W obrocie handlowym jest dostępna w postaci prażonej, ekspandowanej, płatków śniadaniowych, kaszy, mąki oraz mleka. Surowiec ten jest wykorzystywany m.in. do produkcji pieczywa, makaronu, przekąsek bezglutenowych oraz bezmlecznych deserów i puddingów. Komosa może być także poddawana fermentacji, która dodatkowo podnosi jej wartość żywieniową.

EN

Quinoa is a valuable source of a very well-balanced protein. Moreover, it is characterised by a low glycemic index and no-gluten content. Other important quinoa components include unsaturated fatty acids, fiber, vitamins (C, B2, folic acid, vitamin E and carotene), minerals (Ca, Fe, Zn) and also anti-oxidants. Quinoa is a good component of the diet especially for vegetarians and celiac patients. On the market it is available as roasted or expanded grains, component of cereals as well as groats, flour or plant milk. Quinoa is used as raw material for production of bakery goods, pasta, gluten-free snacks and dairy-free puddings. It can also be fermented to improve its nutritional value.

13

Kasza jaglana - wartość żywieniowa oraz właściwości prozdrowotne

Stasiak-Różańska L., Kraśniewska K.

Przemysł Spożywczy

|

2018

|

T. 72, nr 1

41--43

PL

Kasza jaglana zawiera wiele cennych składników odżywczych oraz charakteryzuje się wysoką wartością żywieniową. Nie zawiera glutenu i dzięki temu może stanowić uzupełnienie diety osób cierpiących na celiakię. Niestety, zalety kaszy jaglanej wciąż nie są doceniane przez polskich konsumentów. W artykule przedstawiono sposób otrzymywania kaszy jaglanej, scharakteryzowano jej skład, a także opisano korzyści wynikające z jej spożywania.

EN

Millet groat is characterized by its rich nutritional composition and high nutritional value. This groat is gluten- -free product and owing to this fact, it can be a supplement to the diet of celiac sufferers. Unfortunately, the value of millet is still not appreciated by Polish consumers. The article presents the method of obtaining the millet groat, characterizing its composition and the benefits of its consuming.

14

Cechy kształtujące jakość mięsa drobiowego ®

Augustyńska-Prejsnar A., Ormian M., Sokołowicz Z.

Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego

|

2018

|

nr 2

90--96

PL

Mięso drobiowe jako produkt spożywczy musi odznaczać się pewnymi cechami, które określone jako pożądane będą sprzyjać jego konsumpcji. Jakość mięsa drobiowego w punkcie sprzedaży określa barwa tuszki i mięsa, stopień umięśnienia, zawartość widocznego tłuszczu, zapach, świeżość, a w momencie konsumpcji wartość odżywcza i cechy sensoryczne (barwa, tekstura, smakowitość i soczystość). W artykule przedstawiono stan wiedzy na temat cech kształtujących jakość mięsa drobiowego. Dla współczesnych konsumentów wartość odżywcza i cechy sensoryczne są ważnymi wyznacznikami jakości mięsa drobiowego, a duże jego spożycie potwierdza preferencje konsumenckie.

EN

Poultry meat, as a food product, must have certain characteristics which, if considered as desired, will favour its consumption. The quality of poultry meat at the point of sale is determined by the colour of the carcass and poultry meat, the degree of musculature, visible fat content, odour, freshness, and at the time of consumption, the nutritional value and sensory characteristics (colour, texture, palatability and juiciness). The article presents the knowledge about the characteristics that affect the quality of poultry meat. For modern consumers, nutritional value and sensory characteristics are the important determinants of the quality of poultry meat and its large consumption responds to consumer preferences.

15

The use of lupin flour as nutritional additive to organic wheat sourdough bread

Piasecka-Jóźwiak K., Księżak J., Słowik E., Chabłowska B.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2018

|

Vol. 63, nr 3

56--61

EN

As is the case of other legumes lupins are characterized by several potential advantages, such as high-protein, dietary fiber and others valuable nutritional components content. The aim of this work was to assess the possibility of organic sourdough bread obtaining, made from lupin species, available in Poland, in terms of its physico-chemical properties and nutritional value. The lupin flours prepared from whole seeds of yellow lupin (Lupinus luteus) cultivar Bursztyn and narrow-leaved lupin (Lupinus angustifolius) cultivar Kurant were used. The rheological properties of the dough obtained from mixed wheatlupin flour were determined; organoleptic evaluation of obtained breads was performed. The evaluation of dough with lupin flours addition using a farinograph revealed that it had positive effect on water binding and rheological properties, – increases a water absorption, dough development time and stability. It has been found that the quality of the tested breads was high and the content of protein and dietary fiber was significantly higher than in wheat bread. It has been demonstrated that the lupine flour obtained from whole grain can be used to obtain sourdough bread. Lupin flour gives to bread functional features due to increased content of proteins and dietary fiber. Such bread can be recommended in a vegetarian diet as a source of protein.

PL

Podobnie jak w przypadku innych roślin strączkowych do zalet łubinu należy m.in. wysoka zawartość białka, błonnika pokarmowego i innych cennych składników pokarmowych. Celem pracy była ocena możliwości otrzymywania ekologicznego chleba wyprodukowanego z udziałem mączki z dwóch gatunków łubinu dostępnych w Polsce, na zakwasie pszennym, oraz ocena pieczywa pod względem jakości (właściwości fizyko-chemicznych i organoleptycznych) i wartości odżywczych. Wykorzystywano mączki przygotowane z całych nasion łubinu żółtego (Lupinus luteus) odmiana Bursztyn i łubinu wąskolistnego (Lupinus angustifolius) odmiana Kurant. Określono właściwości reologiczne ciasta otrzymanego z mieszanki mąki pszennej i mączki łubinowej; przeprowadzono ocenę organoleptyczną otrzymanych chlebów. Ocena farinograficzna ciasta z dodatkiem mączki łubinowej wykazała, że ma ona pozytywny wpływ na wodochłonność i właściwości reologiczne to znaczy zwiększa absorpcję wody, czas rozwoju i stałość ciasta. Stwierdzono, że jakość badanych chlebów była wysoka, a zawartość białka i błonnika pokarmowego była znacznie wyższa niż w chlebie pszennym. Wykazano, że mączka z łubinu otrzymana z całego ziarna może być stosowana do otrzymywania chleba na zakwasie. Nadaje ona pieczywu cechy funkcjonalne poprzez podwyższenie zawartości białka i błonnika pokarmowego w stosunku do pieczywa pszennego. Pieczywo takie może być polecane w diecie wegetariańskiej jako źródło białka.

16

Chemical composition and nutritional value of maize grains from cultivars of different breeding and seed companies

Szulc P., Podkówka Z., Bocianowski J., Krauklis D., Wilczewska W.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2018

|

Vol. 63, nr 4

203--208

EN

The study presents the results of field experiments aimed at assessing the level of yield, chemical composition and nutritive value of grain of 32 maize cultivars from different breeding and seed companies. The grain yield, grain chemical composition, fiber fraction content, grain nutritional value, thousand seed weight and grain density were determined to verify the adopted assumptions. The highest content of starch, total protein, fat and nitrogen-free extract compounds was found in the cultivars of the following companies: Limagrain, IGP, Saaten-Union and Maisadour, while the lowest in IGP, Maisadour, Limagrain and IGP, respectively. The energy value of 1 kg dry weight of maize grain for poultry ranged from 14.60 (Maisadour) to 15.22 MJ EM (IGP) and statistically significant differences in the concentration of metabolic energy for poultry was found only in the grain from these companies. Concentration of metabolic energy for pigs ranged from 15.79 (Limagrain) to 15.93 MJ (Saaten-Union) and statistically significant differences in the concentration of metabolic energy for pigs were recorded only in the grain from these companies. Grains from Saaten-Union had a higher concentration of net lactation energy than those from Limagrain and Maisadour. Crude protein, net energy of lactation, sugar, exhaust nitrogenless compounds, weight of one thousand seeds (WTS) and grain density influence on differentiation maize’s cultivars.

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań polowych, których celem była ocena poziomu plonowania, składu chemicznego oraz wartości pokarmowej ziarna 32 odmian kukurydzy różnych firm hodowlano-nasiennych. Celem weryfikacji przyjętych założeń określono plon ziarna, skład chemiczny ziarna, zawartość frakcji włókna, wartość pokarmową ziarna, masę tysiąca ziaren oraz gęstość ziarna. Największą zawartość skrobi, białka ogólnego, tłuszczu oraz związków bezazotowych wyciągowych stwierdzono w odmianach firm: Limagrain, IGP, Saaten-Union oraz Maisadour, natomiast najniższą odpowiednio w firmach IGP, Maisadour, Limagrain, IGP. Wartość energetyczna 1 kg suchej masy ziarna kukurydzy dla drobiu wahała się od 14,60 (Maisadour) do 15,22 MJ EM (IGP) i tylko w ziarnie pochodzącym z tych firm odnotowano różnice istotne statystycznie w koncentracji energii metabolicznej dla drobiu. Koncentracja energii metabolicznej dla świń wahała się od 15,79 (Limagrain) do 15,93 MJ (Saaten-Union) i tylko w ziarnie pochodzącym z tych firm odnotowano różnice istotne statystycznie w koncentracji energii metabolicznej dla świń. Ziarna z firmy Saaten-Union miały wyższą koncentrację energii netto laktacji niż z firmy Limagrain oraz Maisadour.

17

Wartość odżywcza ryb i produktów rybnych. Konserwy rybne

Leszczuk-Piankowska A., Bykowski P. J.

Przemysł Spożywczy

|

2017

|

T. 71, nr 12

10--14

PL

W Unii Europejskiej od 31 grudnia 2016 r. jest obowiązkowe podanie informacji o wartości odżywczej konserw rybnych. Ryby i produkty rybne charakteryzują się naturalną zmiennością zawartości tłuszczu oraz profilu kwasów tłuszczowych. W artykule podano, które czynniki wpływają na naturalną zmienność wartości odżywczej ryb i produktów rybnych, oraz zaprezentowano wyniki badań wartości odżywczej dziesięciu rodzajów konserw rybnych. Wyniki badań potwierdziły, że konserwy rybne są źródłem łatwostrawnego białka oraz prozdrowotnych kwasów tłuszczowych omega-3.

EN

In the European Union countries, the indication of nutritional value on the labels of canned fish products has been obligatory since December 31.2016. Fish and seafood products are characterized by a natural seasonal variation in fat level and fatty acid profile. In this paper, factors affecting the nutritional value of fish and fish products were indicated and the results of the studies on the nutritional value of 10 kinds of canned fish products were presented. The mentioned results of the studies have confirmed that the canned fish products are the source of digestible protein and health-promoting omega-3 fatty acids.

18

Orzechy w codziennej diecie – wartości żywieniowe i prozdrowotne

Pachocka L., Stróżyk A.

Przemysł Spożywczy

|

2017

|

T. 71, nr 3

38--41

PL

Orzechy to grupa produktów żywnościowych o wysokiej wartości odżywczej, zawierająca nienasycone kwasy tłuszczowe, błonnik pokarmowy, składniki mineralne, witaminy, fitosterole i fitozwiązki. Wykazują one właściwości przeciwzapalne i antyoksydacyjne. Stwierdzono ich korzystne działanie w zakresie poprawy profilu lipidowego, zapobiegania udarom mózgu i rozwojowi miażdżycy. Wykazano ich rolę w kontroli czynników zespołu metabolicznego. Mają zastosowanie w prewencji cukrzycy typu 2 i korzystnie wpływają na glikemię poposiłkową. Obiecujące są wyniki badań dotyczące wpływu spożycia orzechów w prewencji powstawania i rozwoju nowotworów. W 2016 r. orzechy zostały zamieszczone jako produkty codziennej diety w Piramidzie Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej opracowanej przez Instytut Żywności i Żywienia. Jednakże istnieje potrzeba dalszych badań uwzględniających ich indywidualne działanie z uwagi na ich wiele gatunków różniących się składem chemicznym, a więc i wpływem na organizm człowieka.

EN

Nuts are a group of food products with a high nutritive value, containing unsaturated fatty acids, dietary fiber, minerals, vitamins, phytosterols and phytochemicals. They reveal anti-inflammatory and antioxidant activity. Their favourable effect in respect of improving lipid profile, preventing cerebral stroke and development of atherosclerosis has been found. They play also a significant role in control of metabolic syndrome factors. They are employed in preventing 2- type diabetes and have a positive effect on postprandial glucose level. The results of the studies concerning the effect of nuts in preventing formation and development of tumors are promising. In 2016, the nuts became included to the Pyramid of Healthy Eating and Physical Activity, developed by the Institute of Food and Nutrition as the products of daily diet. There is, however, the need of further research, considering their individual effect due to their numerous species, differing in chemical composition and therefore, in their impact on human body.

19

Białka rzepaku możliwości wykorzystania w przemyśle spożywczym

Dłużewska E., Florkowska A., Maszewska M.

Przemysł Spożywczy

|

2017

|

T. 71, nr 11

28--30

PL

W artykule scharakteryzowano białka rzepaku oraz przedstawiono metody ich izolowania z surowca. Wprowadzenie do hodowli i uprawy rzepaku podwójnie ulepszonego, dwuzerowego (00), sprzyja dużemu zainteresowaniu wykorzystaniem białek rzepaku do celów spożywczych. Odtłuszczona śruta zawiera od 34 do 40% białka i jest obecnie wykorzystywana jako pasza dla zwierząt lub jako nawóz organiczny. Białka rzepaku charakteryzują się wysoką wartością odżywczą oraz dobrymi właściwościami funkcjonalnymi, dzięki którym mogą znaleźć zastosowanie jako składnik podnoszący wartość odżywczą żywności lub kształtujący jej strukturę i teksturę. Ze względu na specyficzne właściwości białek rzepaku nie mogą być one izolowane, z zadowalającą wydajnością, przemysłowymi metodami stosowanymi przy otrzymywaniu białek soi. Dobrym rozwiązaniem może być zastosowanie ultrafiltracji i diafiltracji w celu zwiększenia wydajności izolacji białek rzepaku oraz obniżenia zawartości substancji przeciwżywieniowych.

EN

In the article the rapeseed protein was characterized. The methods of isolating these proteins from the raw material were presented. The introduction of double-improved rapeseed (00) into cultivation favours a high interest in the use of rapeseed proteins for food production. The defatted meal contains 34 to 40% protein and is currently used as animal feed or as an organic fertilizer. Rapeseed proteins are characterized by a high nutritional value and good functional properties, which is why they can be used as a nutrient enhancing food ingredient or forming its structure and texture. Due to the specific properties of rapeseed proteins, they cannot be isolated, with satisfactory yield, by industrial methods used for soy protein production. A good solution may b the application of ultrafiltration and diafiltration to increase the efficiency of rapeseed protein isolation and to reduce the content of anti-nutritional substances.

20

Wpływ zachowania łańcucha chłodniczego na wartość odżywczą mleka spożywczego, w tym zawartość składników bioaktywnych

Brodziak A., Król J., Litwińczuk Z., Nowakowicz-Dębek B., Czernecki T.

Przemysł Chemiczny

|

2017

|

T. 96, nr 6

1378--1380

PL

Określono wpływ warunków i czasu przechowywania mleka spożywczego na jego wartość odżywczą, ze szczególnym uwzględnieniem zawartości składników bioaktywnych. Wykazano że w wyniku przerwania ciągłości łańcucha chłodniczego w mleku spożywczym, a zwłaszcza w mleku poddanym pasteryzacji i mikrofiltracji, dochodziło do zmian jakościowych wyróżników mleka, a w szczególności zmniejszenia stężenia niezdenaturowanych białek serwatkowych.

EN

Effect of cooling conditions and time of storage of pasteurized microfiltered and ultra-high drinking milk on its basic compn. and contents of non-denatured whey proteins and fatty acids was studied. In the pasteurized and microfiltered drinking milk, the concn. of bioactive whey proteins was decreased while the content of essential nutrients remained unchanged during 7 days long storage. The maintaining a refrigeration temp. during drinking milk distribution and storage was found necessary to preserve the product quality.