Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 21

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  przyprawy
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
EN
International trade in herbs and spices is showing steady growth. This may contribute to the deterioration of their quality (complex supply chains) and the search for alternative, cheaper sources (adul-teration). This paper presents the results of quality control of culinary herbs available on the European markets. Eight spices were evaluated: savory, lovage, basil, thyme, marjoram, oregano, fennel, mustard. The tests were performed (from January 2022 till January 2023) for three production batches from five different suppliers, and analyzed such parameters as aroma, overall appearance, impurity content, net weight, moisture content, ash content and essential oils. The analyzed parameters are the basic quality characteristics controlled by institutions overseeing the quality of foodstuffs. The determinations were made on the basis of European standards. The results show deviations from the standards especially in the content of essential oils. Slight exceedances of the standards were also recorded for water and total ash content. On the other hand, for such parameters as net weight, impurity content, general appearance or odor, no overstepping of acceptable standards was recorded.
PL
Przyprawy wchodzą w skład większości produktów spożywczych i potraw. W obrocie handlowym przyprawy dostępne są pod różnymi postaciami, zarówno jako świeże części roślin, jak i preparaty przyprawowe, np. olejki eteryczne. Scharakteryzowano właściwości oraz możliwości aplikacyjne w przemyśle spożywczym wybranych przypraw z rodziny Laminaceae: oregano, szałwii oraz rozmarynu. Przyprawy te nie tylko podkreślają smak oraz aromat potraw/produktów spożywczych, ale również, dzięki substancjom biologicznie czynnym, wykazują właściwości m.in. hamowania rozwoju mikroorganizmów obecnych w żywności czy utleniania tłuszczów. Intensyfikują działanie układu trawiennego, pobudzając apetyt oraz wydzielanie soków trawiennych. Cechują się również właściwościami leczniczymi i wspomagającymi, mogą działać bowiem przeciwbakteryjnie, moczopędnie, rozkurczowo oraz przeciwutleniająco.
EN
Spices are found in most foods and dishes. They commercially available are in various forms, both as fresh plant parts and as seasoning preparations, e.g. essential oils. The article describes the properties and possibilities of using in the food industry selected spices from the Laminaceae family: oregano, sage and rosemary. These spices not only emphasize the taste and aroma of dishes /food products, but also, due to biologically active substances, exhibit properties such as inhibiting the growth of microorganisms present in food or the oxidation of fats. They intensify the digestive system, stimulating the appetite and secretion of digestive juices. They are also characterized by healing and supportive properties, as they can have antibacterial, diuretic, diastolic and antioxidant properties.
PL
Przyprawy są powszechnie używane zarówno w przetwórstwie żywności, jak i w codziennej diecie. Doniesienia z ostatnich lat wskazują na możliwość zastosowania wybranych przypraw – takich jak kurkuma, cynamon, imbir czy ostra papryka – w prewencji i wspomaganiu leczenia chorób, m.in.: układu pokarmowego, otyłości, cukrzycy typu 2, chorób układu krążenia. Możliwość ich zastosowania wynika z prozdrowotnych właściwości związanych z obecnością związków biologicznie czynnych, które warunkują działanie przeciwutleniające, regulujące procesy metaboliczne i przeciwzapalne. W artykule przedstawiono dostępne w literaturze naukowej dane świadczące o zasadności zastosowania wybranych przypraw w dietoterapii chorób cywilizacyjnych.
EN
Spices are widely used in both food processing and everyday cooking. Their health-promoting properties result primarily from the presence of biologically active compounds that determine the antioxidant, antiviral and antibacterial effects. Recent studies indicate the possibility of using selected spices, such as turmeric, cinnamon, ginger and hot pepper, in preventing and supporting the treatment of various medical conditions, including obesity, type 2 diabetes, cardiovascular diseases, and digestive system diseases. Their health-promoting properties result primarily from the presence of biologically active compounds that determine the antioxidant, regulating metabolic processes and antibacterial effects. The article presents data available in the scientific literature proving the legitimacy of the use of selected spices in the dietotherapy of civilization diseases.
PL
Zioła i przyprawy są cennym składnikiem żywności. Nadają produktom spożywczym wyjątkowy smak, aromat oraz wygląd. Wpływają także korzystnie na organizm człowieka, dzięki uznanym właściwościom prozdrowotnym. Jednakże mogą być zanieczyszczone mikroorganizmami. Obecność drobnoustrojów, przede wszystkim patogennych, w przyprawach i ziołach stanowi zagrożenie dla zdrowia publicznego, zwłaszcza gdy są one stosowane jako dodatek do gotowej do spożycia żywności, która nie podlega dalszemu przetwarzaniu.
EN
Herbs and spices are a valuable food ingredient. They give food products a unique taste, aroma and appearance. They have a positive effect on the human body due to proven health-promoting properties. However, they can be contaminated with microorganisms. The presence of pathogens in spices and herbs could be a public health risk, especially if they are used as an additive to ready-to-eat food that is not further processed.
PL
W artykule przedstawiono podział przypraw roślinnych dostępnych na polskim rynku ze względu na pochodzenie, zawarte w nich substancje czynne oraz klasyfikację przyjętą w technologii gastronomicznej i towaroznawstwie. Omówiono również znaczenie i skład poszczególnych mieszanek przypraw. Ze względu na różnorodne zastosowanie przypraw w przemyśle spożywczym i gastronomii oraz ich niezwykłe zalety sensoryczne. Opisano także zastosowanie kulinarne wybranych przypraw, uwzględniając ich cechy organoleptyczne, barwiące i konserwujące.
EN
The article contains the classification of vegetal spices (seasonings), as available on the Polish market due to their origin and their active ingredients, and the classification adopted in gastronomic technology and commodity sciences. The role and composition of the particular mixtures of spices have been also discussed in respect of their diversified application in food industry and gastronomy and their unusual sensory qualities. The culinary applications of the selected spices, with the consideration of their organoleptic characteristics, their colouring and preserving properties have been also described.
PL
W artykule oceniono skład chemiczny przypraw, któremu zawdzięczają swoje właściwości. Scharakteryzowano zarówno składniki odżywcze, jak i nieodżywcze przypraw: węglowodany, białka, tłuszcze, witaminy, składniki mineralne, olejki eteryczne, alkaloidy, glikozydy (antocyjany, flawonoidy), karotenoidy, garbniki, fitoncydy i inne. Przedstawiono prozdrowotne właściwości takich przypraw, jak czosnek, oregano, tymianek, majeranek, bazylia, kminek, rozmaryn, lubczyk, koper ogrodowy, kminek, liść laurowy, czarny pieprz, kurkuma, imbir, cynamon, goździki, anyż oraz szafran. Wiele z nich ma działanie przeciwwirusowe, bakteriobójcze, bakteriostatyczne oraz antyoksydacyjne, dlatego mają korzystny wpływ na organizm człowieka i mogą pomóc w profilaktyce oraz zwalczaniu chorób.
EN
The article presents the specific chemical composition of spices, through which they owe their unusual properties. The following nutrients and non-nutritive ingredients of spices were characterized: carbohydrates, proteins, fats, vitamins and minerals, ethereal oils, alkaloids, glycosides (anthocyainns, flavonoids), carotenoids, tannins, phytoncides and others. Health promoting properties of spices such as garlic, oregano, thyme, marjoram, basil, cumin, rosemary, lovage, dill, cumin, bay leaf, black pepper, turmeric, ginger, cinnamon, cloves, star anise and saffron were discussed. Many of them have antiviral, bactericidal, bacteriostatic and antioxidant activity; therefore, they have a beneficial effect on the human body and can help in the prevention and control of diseases.
PL
Celem artykułu jest określenie wpływu procesu mrożenia na zawartość związków fenolowych w wybranych roślinach przyprawowych. Materiał do badań stanowiły rośliny przyprawowe dostępne w handlu. Przebadano 12 ziół: melisa, bazylia, mięta, pietruszka, lubczyk, oregano, trybula, szczypior, szałwia, estragon, koper, tymianek. Oznaczenia zawartości polifenoli badano w przyprawach świeżych oraz mrożonych. Badania, które zostały przeprowadzone mogą stanowić pomoc w projektowaniu procesu technologicznego w zakresie mrożenia roślin zielarskich i przyprawowych.
EN
The aim of this paper was to determinate the freezing process influence on the content of phenolic compounds in selected spice plants. In the study were used spice plants available in retail. There were tested 12 kinds of herbs: lemon balm, basil, mint, parsley, lovage, oregano, chervil, chive, salvia, tarragon, dill and thyme. The content of polyphenols was determined in fresh and frozen spices. Studies that have been conducted can provide assistance in the design in the process of freezing herb and spices plants.
PL
Zioła i przyprawy mają długą historię zarówno jako dodatki kulinarne, jak i lecznicze. Stanowią integralną część codziennej diety. Można uznać je za jedne z pierwszych składników „żywności funkcjonalnej”. Z uwagi na znajdujące się w nich substancje odżywcze i nieodżywcze, tzw. związki biologicznie czynne, są stosowane w przemyśle spożywczym jako związki nadające produktom zróżnicowany smak, zapach czy kolor. Zioła i przyprawy są wykorzystywane jako naturalne przeciwutleniacze, składniki o właściwościach konserwujących, przeciwbakteryjnych i przeciwnowotworowych. Ogólnie można stwierdzić, że stosowane są do żywności w celu utrwalenia jej cech naturalnych lub nadania produktom właściwości pożądanych przez konsumentów, a niekiedy do przedłużenia ich trwałości. Ziołowe surowce przyprawowe z powodzeniem mogą zastąpić mniej pożądane składniki żywności, takie jak sól, cukier i tłuszcz. Mogą być także wykorzystywane do dekorowania potraw.
EN
Herbs and spices have a long history both as a raw material of culinary and medicinal additives. They constitute an integral part of the daily diet. Herbal raw materials can be considered as one of the first components of „functional foods”. Due to the presence of nutrients and non-nutritive - biologically active compounds, are widely used in food industry as compounds that make diversified taste, smell or color of the products. Herbs and spices are used as natural antioxidants with preservative properties, components of the preservative properties, antibacterial and anticancer agents. Overall, herbal additives are used in food additives in order to consolidate their natural features or confer the properties desired by the consumers, and sometimes, to prolong their shelf-life. Raw herbal spices can be used to replace less desirable food ingredients such as salt, sugar and fat. Their application also allows employing them for decoration of dishes.
9
Content available Porównanie metod dekontaminacji przypraw i ziół
PL
Przedstawiono metody dekontaminacji surowców roślinnych, w tym ziół i przypraw, wskazano ich wady i zalety. Zwrócono uwagę na technologię z zastosowaniem ozonu, zarówno w fazie wodnej jak i gazowej.
EN
The presentation methods of decontamination of plant materials, including herbs and spices, pointing to their pros and cons. Attention was turned to the ozone utilizing technology, both in aqueous and in gaseous phase.
10
Content available remote Ozonation – an alternative decontamination method for raw plant materials
EN
Raw plant materials are vital to our health and well-being because they are furnished with essential vitamins, minerals, fiber, and other health-promoting phytochemicals. Its increasing consumption forces food manufacturers to assure consumers of a proper microbiological purity of their products. Thus, microbiological purity is an important factor during assessing their suitability in the production process. The sources of raw plant material contamination are particularly soil particles which are brought during harvest, transport and storage and also microorganisms (bacteria, moulds and yeasts), which are associated with their living environment. The decontamination methods which have been used so far, cause a significant reduction of infective microflora, though it is observed a change or loss their valuable components such as: essential oils and biologically active substances. Thus, the aim of this paper is to propose an alternative method of decontamination such as ozonation. Microbial status of samples of Elettaria cardamomum (L.) Maton (cardamom) seeds, Juniperus communis (L.) (juniper) berries, Piper nigrum (white pepper) drupes, dried Ribes nigrum (L.) (blackcurrant) berries, and dried Allium cepa (L.) (onion) flakes was determined before as well as after ozonation. The conducted study shows that ozone causes a significant reduction of contaminating microflora. However, the ozone effectiveness depends on the microflora of plant material and its various vulnerability to ozone.
PL
Wraz z surowcami ziołowymi stosowanymi powszechnie w przemyśle spożywczym, kosmetycznym i farmaceutycznym wnoszone są drobnoustroje saprofityczne i chorobotwórcze. Omówiono źródła mikroorganizmów skażających zioła i przyprawy ziołowe, możliwość zmian wywołanych ich rozwojem oraz zagrożenia, jakie stanowią dla konsumenta. Dokonano przeglądu metod dekontaminacji surowców ziołowych, oceniając ich efektywność i bezpieczeństwo sterylizowanego produktu. Spośród opisywanych metod chemicznych i fizycznych za najkorzystniejszą uznano metodę ozonowania - ze względu na skuteczność, bezpieczeństwo i niewielkie obciążenie dla środowiska naturalnego.
EN
Numerous saprophytic and pathogenic microorganisms are associated with herbal raw materials applied in food, cosmetic and pharmacy industries. Sources of microflora, contaminating herbs and herbal spices, have been described. Possible changes in chemical composition of raw materials as well as threats for consumers have been considered. A review of decontamination methods has considered their effectiveness and safety. Among the listed chemical and physical methods, the ozone treatment seems to be the most profitable because of its effect and low burden for natural environment.
PL
W artykule scharakteryzowano i opisano rolę przypraw oraz substancji aromatyzujących najczęściej stosowanych w przetwórstwie mięsa - przedstawiono przykłady zastosowania przypraw do określonego asortymentu mięsa zwierząt rzeźnych i drobiu oraz wyrobów z nich uzyskiwanych. Omówiono antyutleniające właściwości wybranych przypraw wykorzystywanych w przetwórstwie mięsa, szczególnie takich jak rozmaryn. Scharakteryzowano ekstrakty przypraw, sposoby ich pozyskiwania oraz możliwości zastosowania.
EN
This article characterizes and describes the role of spices and flavourings which are frequently used in meat processing. There are presented examples of the using of spices to a specific range of meat from slaughter animals, poultry and products obtained out of they. In the article are discussed the antioxidant properties of selected spices used in meat processing, particularly such as rosemary. There are characterized extracts of spices, their acquisition and application options.
PL
W artykule przedstawiono podział i charakterystykę przypraw stosowanych do żywności zarówno w przetwórstwie, jak i w gastronomii pod względem ich właściwości antyoksydacyjnych, antybakteryjnych i barwiących. Omówiono stan mikrobiologiczny przypraw oraz metody dekontaminacji surowców przyprawowych. Przedstawiono czynniki kształtujące aromat przypraw oraz trwałość wrażeń sensorycznych.
EN
The article presents the distribution and characteristics of the spices used for both food processing and catering, and in terms of their antioxidative, antibacterial, and coloring properties. The state of microbiological methods for decontamination of spices and seasoning of raw materials was discussed. The factors shaping the aroma of spices and durability of sensory impressions were presented.
14
PL
Celem zaprezentowanych w artykule wyników pracy naukowo-badawczej było określenie ogólnej jakości mikrobiologicznej oraz występowania Bacillus cereus w 30 próbkach rynkowych przypraw i ziół, a także określenie wybranych cech biochemicznych i fizjologicznych wyizolowanych szczepów B. cereus. Ogólna liczba drobnoustrojów w przebadanych próbkach wahała się od 1,5x102 do 7,9x105 jtk/g, przy czym liczbę ponad 104 jtk/g stwierdzono w 40% próbek. Obecność Bacillus cereus w 1 g potwierdzono w 63,3% próbek, przy czym w połowie z nich najbardziej prawdopodobna liczba B. cereus nie przekraczała 101, a tylko w jednej próbce wynosiła ponad 103 w 1 g. Wszystkie 46 wyizolowane szczepy B. cereus rozkładały kazeinę. Zdolności do fermentacji laktozy i galaktozy nie wykazywało 91,3% i 82,6% szczepów, odpowiednio. Właściwości lipolityczne i amylolityczne wykazywało 63,0% i 82,6% szczepów, odpowiednio. Wszystkie szczepy wykazywały wzrost w warunkach 20, 30 i 37st. C/24 h, 78,3% szczepów w 43st. C/48 h, a 71,7% szczepów w 12st. C/3 dniach. Zdolności psychrotrofowe posiadało 23,9% szczepów (8st. C/10 dni), 6,5% szczepów (6st. C/10 dni) oraz 2,2% szczepów (4st. C/10 dni). Wszystkie badane próbki przypraw i ziół spełniały wytyczne ICMSF odnośnie OLD tj. <106 jtk/g, a poziom zanieczyszczenia B. cereus nie stwarzał niebezpieczeństwa zdrowotnego dla konsumentów (<104 jtk/g).
EN
The aim of this work was to study the microbiological status of 30 retail samples of spices and herbs. The samples were examined among others for the presence of Bacillus cereus. The further aim of the study was to identify particular biochemical and physiological features of the isolated B. cereus strains. The total bacterial counts (TTC) for the samples ranged from 1.5x102 up to 7.9x105 cfu/g, however 40% of the samples had counts exceeding 104 cfu/g. The presence of B. cereus per 1g was detected in 63.3 % of the samples. However the most probable number of B. cereus population did not exceed 101 in half of the samples and the number exceeding 103 per 1 g was observed only in one sample. All 46 isolated B. cereus strains were capable of hydrolysing casein. It was also found that 91.3% and 82.6% of the strains did not exhibit the ability to ferment lactose and galactose, respectively. Furthermore, 63.0% and 82.6% of the strains respectively showed lipolytic and amylolytic activity. All the examined strains grew in the following conditions: 200, 300 and 37st. C/24 hr, 78.3% of the strains grew at 43 st. C/48 hr and 71.7% at 12 st. C/3 days. In this study 23.9% (8st. C/10 days) and 6.5% (6st. C/10 days) and 2.2% (4st. C/10 days) of the strains were identified as psychrotrophic. All the examined samples of spices and herbs conformed to the ICMSF specifications regarding TTC i. e. <106 cfu/g. It was concluded that the level of B. cereus contamination (<104 cfu/g) found in the samples did not pose any potential consumer health risk.
PL
W artykule omówiono główne tendencje rozwojowe na polskim rynku przypraw sypkich. Posłużono się wtórnymi źródłami informacji, w tym ze stron internetowych liderów tego rynku. Szczególną uwagę skupiono na roli przypraw w żywieniu człowieka, podziale rynkowym produktów, głównych graczach, produkcji i sprzedaży oraz działalności innowacyjnej firm. Stwierdzono, że w produkcji przypraw liczy się obecnie nie tylko jakość, ale również kreatywność.
EN
The main trends in the development of spices market were described in the article. The secondary type of data was used including internet information of market leaders. Special attention was paid to: the role of spices in human nutrition, market segmentation, main stakeholders and innovative activities of producers. It was concluded that in the production of spices creativity not quality is the main concern.
16
Content available remote Substancje decydujące o smaku
PL
W artykule przedstawiono naturalne, półsyntetyczne i syntetyczne środki słodzące; ponadto opisano substancje wzmacniające smak oraz przyprawy i aromaty zarówno naturalne jak i syntetyczne.
EN
In the paper the natural and synthetic sweeteners are presented. Moreover the flavour enhancers, as well as natural and synthetic seasonings and fragrances are described.
PL
Suszone rośliny lecznicze są coraz powszechniej stosowane w profilaktyce i leczeniu wielu schorzeń. Polska, przetwarzająca rocznie 15-20 tys. t surowców zielarskich, jest liderem na światowym rynku. Mikrobiologiczne zanieczyszczenie suszonych roślin leczniczych i przypraw może być przyczyną ich biodeterioracji oraz obecności mikotoksyn. W artykule omówiono grzyby pleśniowe wyodrębnione z suszonych roślin leczniczych i przypraw oraz mikotoksyny, które organizmy te mogą syntetyzować.
EN
Microbial contamination of dried herbs and spices may results in biodeterioration of plant material and production of micotoxins. In this article moulds isolated from dried herbs and spices along with micotoxins are presented.
PL
W pracy przedstawiono wyniki badań, dotyczących możliwości wykorzystania dodatków warzywnych i przypraw, takich jak proszek dyniowy i kurkuma, do makaronu. W pierwszym etapie pracy dokonano charakterystyki użytych w doświadczeniu surowców: semoliny i mąki krupczatki typ 500. W dalszej części, na bazie mąki krupczatki z dodatkiem proszku dyniowego i/lub kurkumy, i na podstawie badań analitycznych oraz oceny sensorycznej, określono optymalny poziom dodatku wymienionych składników. Wykazano, że najlepszymi cechami charakteryzował się makaron z dodatkiem 1%proszku dyniowego i 0,1 % kurkumy, natomiast makaron z dodatkiem kurkumy powyżej 0,2% został oceniony negatywnie.
EN
Possibilities of vegetable additives (pumpkin powder and turmeric powder) applying for pasta were research. Pasta samples made of common wheat flour with the addition of pumpkin powder, turmeric powder or combination of these two additives were prepared. The optimal level of the addition of the vegetable components was determined. The results of the research indicate that pasta sample with the addition of 1% of pumpkin powder and 0,1 % of turmeric powder was of the best quality. Negative results were obtained for pasta with over 0,2% addition of turmeric powder.
PL
W pracy określono stan mikrobiologiczny wędliny podrobowej typu „wątrobianka". Zastosowane w procesie technologicznym przyprawy: papryka, gałka muszkatołowa, majeranek, pieprz i cebula suszona, wyprodukowane zostały przez 2, firmy i różniły się stopniem zanieczyszczenia mikrobiologicznego. W każdej z ocenianych prób oznaczono liczbę bakterii tlenowych, pleśni i gronkowców oraz miano coli i beztlenowych laseczek przetrwalnikujących. Stwierdzono, że stopień zanieczyszczenia mikrobiologicznego przypraw wpływał na trwałość wyprodukowanej wędliny podrobowej. Drobnoustrojami ograniczającymi przydatność do spożycia były bakterie z grupy coli i beztlenowe laseczki przetrwalnikujące.
EN
In this paper microbial quality of liver pudding was determined. Seasoning used in technological process: paprika, nutmeg, marjoram, pepper and dried onion were produced by 2 different firms and their microbial contamination was varied. In each of examinated samples total aerobic bacteria count, mold, Staphylococcus count and occurrence of sporulating anaerobic bacteria and coliform were determined. It was found out that the microbial quality of seasoning influenced on the microbial stability of liver pudding produced with them. The microorganisms limited wholesomeness were coliform and sporulating anaerobic bacteria.
PL
W pracy określono stan mikrobiologiczny przypraw stosowanych w przemyśle mięsnym: papryki, gałki muszkatołowej, majeranku, pieprzu i cebuli suszonej, wyprodukowanych przez 5 różnych firm. W każdej z ocenianych prób oznaczono liczbę bakterii tlenowych, pleśni i gronkowców oraz miano coli i beztlenowych laseczek przetrwalnikujących. Najbardziej zanieczyszczony był pieprz i majeranek. Stopień zanieczyszczenia mikrobiologicznego zależał od firmy produkującej przyprawy. Powodem dyskwalifikacji przypraw najczęściej była zbyt duża liczba pleśni.
EN
In the paper microbial quality of seasoning used in meat industry was determined. Seasoning: paprika, nutmeg, marjoram, pepper and dried onion were produced by 5 different firms. In each of examinated samples total aerobic bacteria count, mold, Staphylococcus count and occurrence of sporulating anaerobic bacteria and coliform were determined. Most microbial contaminated were pepper and marjoram. Microbial contamination depended on firm produced seasoning. The reason of the disquality of seasoning was mainly too big count of mold.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.