Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Rynek i przemysł spożywczy w 2023 roku

Szczepaniak Iwona, Ambroziak Łukasz, Drożdż Jadwiga, Mroczek Robert

Przemysł Spożywczy

|

2024

|

T. 78, nr 1

10--17

PL

Przedsiębiorstwa przemysłu spożywczego od kilku lat funkcjonują w dynamicznie zmieniających się uwarunkowaniach zewnętrznych. Rok 2022, a następnie 2023 upłynęły pod znakiem zawirowań na światowych rynkach surowców rolnych i energetycznych w związku z wojną w Ukrainie. W 2023 r. światowa gospodarka żywnościowa powoli zaczęła już jednak zmierzać ku równowadze. Celem artykułu jest ocena sytuacji przemysłu spożywczego i wyników handlu rolno-spożywczego Polski w 2023 r., a więc w warunkach wysokich cen surowców i pozostałych kosztów produkcji oraz zwiększonego importu produktów rolno-spożywczych z Ukrainy. W opracowaniu przedstawiono niektóre dane produkcyjno-finansowe i handlowe za kilka miesięcy 2023 r. na tle zmian zachodzących w sektorze w minionym okresie. Dodatkowo wskazano wydarzenia i zmiany regulacyjne, które miały lub będą miały największy wpływ na funkcjonowanie rynku spożywczego w najbliższym czasie. z analizy wynika, że sektor przetwórstwa spożywczego w Polsce okazał się dość odporny na niesprzyjające uwarunkowania zewnętrzne, jakie wynikały z funkcjonowania w szybko zmieniającym się otoczeniu rynkowym i prawnym. Utrzymanie dobrych wyników produkcyjno-finansowych i wysokiej dynamiki eksportu będzie jednak trudne, ponieważ będzie wymagać od przedsiębiorstw przemysłu spożywczego wypracowania nowych przewag, pozwalających skutecznie konkurować na wybranych rynkach.

EN

Food industry enterprises have been operating in dynamically changing external conditions for several years. The year 2022 and then 2023 was marked by turmoil on the global markets for agricultural and energy raw materials due to the war in Ukraine. In 2023, however, the global food economy has slowly started to move towards balance. The aim of the article is to assess the situation of the food industry and the results of Poland’s agri-food trade in 2023, i.e. in the conditions of high prices of raw materials and other production costs and increased imports of agri-food products from Ukraine. The study presents some production, financial and trade data for several months of 2023 against the background of changes taking place in the sector in the past period. Additionally, the events and regulatory changes that have or will have the greatest impact on the functioning of the food market in the near future were indicated. The analysis shows that the food processing sector in Poland turned out to be quite resistant to unfavorable external conditions resulting from operating in a rapidly changing market and legal environment. However, maintaining good production and financial results and high export dynamics will be difficult because it will require food industry enterprises to develop new advantages that will allow them to compete effectively on selected markets.

2

Sytuacja ekonomiczno-produkcyjna przemysłu spożywczego w Polsce na tle otoczenia rynkowego

Drożdż Jadwiga, Mroczek Robert

Przemysł Spożywczy

|

2023

|

T. 77, nr 8

11--19

PL

Rok 2022 upłynął pod presją wojny w Ukrainie i jej skutków w postaci wysokich cen surowców energetycznych (ropy naftowej, węgla, gazu ziemnego) oraz szybko drożejących surowców rolnych. Skokowo wzrosły koszty produkcji w rolnictwie oraz w firmach przemysłu spożywczego. Przyspieszyła inflacja, której szczyt przypadł na I kwartał 2023 r. Dochody realne obywateli spadły, co ograniczyło ich siłę nabywczą. Firmy przemysłu spożywczego okazały się odporne na zjawiska nadzwyczajne, jakich doświadczyły w ostatnim czasie, tj. pandemia COVID-19 czy wybuch wojny w Ukrainie. Dostosowywały swoją produkcję do zmienionych preferencji konsumentów, starając się przy tym zachować marże na odpowiednim poziomie. W większości z nich odnotowano dynamiczny rozwój, przy jednoczesnym powiększaniu zysków. Rozsądnie podejmowano decyzje inwestycyjne oraz utrzymywano bieżącą płynność na bezpiecznym poziomie. Firmy spożywcze znalazły się pod dużą presją czynnikow kosztowych – zarówno surowca, materiałów, jak i energii, a także coraz większej presji płacowej ze strony pracowników, wobec czego coraz trudniej im będzie utrzymać marże przetwórcze na odpowiednim poziomie.

EN

The year 2022 passed under the pressure of the war in Ukraine and its consequences in the form of high prices of energy resources (crude oil, coal, natural gas) and rapidly rising prices of agricultural raw materials. Production costs in agriculture and food industry companies increased dramatically. Inflation accelerated, peaking in the first quarter of 2023. The real income of citizens decreased, which limited their purchasing power. Food industry companies have proven to be resistant to the extraordinary phenomena they have recently experienced, i.e. the COVID-19 pandemic or the outbreak of war in Ukraine. They adjusted their production to the changed consumers preferences, while trying to maintain margins at an appropriate level. Most of them, recorded dynamic development, while increasing profits. Reasonable investment decisions were made and current liquidity was maintained at a safe level. Food companies have found themselves under great pressure from cost factors – both raw material, materials and energy, as well as increasing wage pressure from employees, which is why it will be increasingly difficult for them to maintain processing margins at an appropriate level.

3

Sektor mięsa czerwonego i drobiowego w Polsce w okresie ostatnich turbulencji rynkowych

Mroczek Robert

Przemysł Spożywczy

|

2023

|

T. 77, nr 4

3--8

PL

W artykule podjęto próbę oceny krajowego sektora mięsa czerwonego i drobiowego w latach 2019-2022. W.tym okresie miały miejsce dwa niezależne od siebie wydarzenia, które odcisnęły swoje piętno na funkcjonowaniu gospodarki światowej. Rok 2020, a częściowo także 2021, upłynęły pod znakiem pandemii COVID-19, a rok 2022 zdeterminowany był inwazją Rosji na Ukrainę. Producenci oraz przetwórcy mięsa w okresie pandemii musieli sprostać wielu utrudnieniom, takim jak: lockdown, zerwane łańcuchy dostaw, zamknięcie sektora HoReCa. Konsekwencją tych zdarzeń był też szybki wzrost inflacji. Wybuch wojny w Ukrainie przyniosł gwałtowny wzrost kosztów produkcji zarówno w sektorze produkcji żywca rzeźnego, jak i przetwórstwa mięsa. Ponadto rynek mięsa drobiowego zmagał się z grypą ptaków (HPAI ), a rynek mięsa wieprzowego z afrykańskim pomorem świń (ASF). Mimo niekorzystnych uwarunkowań zewnętrznych nie nastąpiło załamanie rynku mięsnego w Polsce.

EN

The article attempts to assess the domestic red meat and poultry sector in 2019-2022. During this period, two independent events took place that left their mark on the functioning of the global economy. The year 2020 and also partly 2021 was marked by the COVID-19 pandemic, and 2022 was determined by Russians invasion of Ukraine. During the pandemic, meat producers and processors had to face many difficulties, such as: lockdown, broken supply chains, closure of the HoReCa sector. The consequence of these events was also a rapid increase in inflation. The outbreak of war in Ukraine brought a sharp increase in production costs both in the slaughter livestock production and meat processing sectors. In addition, the poultry meat market was struggling with avian influenza (HPAI ) and the pig meat market with African swine fever (ASF). Despite unfavorable external conditions, there was no collapse of the meat market in Poland.

4

Rynek i przemysł spożywczy w 2022 roku

Szczepaniak Iwona, Ambroziak Łukasz, Drożdż Jadwiga, Mroczek Robert

Przemysł Spożywczy

|

2023

|

T. 77, nr 1

2--10

PL

Rok 2022 to okres zawirowań w światowej gospodarce, wynikających z popandemicznego ożywienia, ale przede wszystkim okres dużej niestabilności na światowych rynkach żywnościowych związanej z inwazją Rosji na Ukrainę. Celem artykułu jest ocena sytuacji przemysłu spożywczego i handlu rolno-spożywczego Polski w 2022 r., a więc w warunkach gwałtownego wzrostu cen surowców rolnych i energetycznych, a w konsekwencji rosnących kosztów ponoszonych przez przedsiębiorstwa przemysłu spożywczego. W opracowaniu przedstawiono niektóre dane produkcyjno-finansowe i handlowe za kilka miesięcy 2022 r. oraz główne kierunki zmian zachodzących w sektorze. Dodatkowo omówiono wydarzenia, które miały największy wpływ na funkcjonowanie rynku spożywczego w ciągu roku. Z analizy wynika, że sektor przetwórstwa spożywczego w Polsce dość dobrze radził sobie z utrudnieniami, jakie wynikały z funkcjonowania w trudnych uwarunkowaniach zewnętrznych. Utrzymanie dobrych wyników produkcyjno-finansowych i wysokiej dynamiki eksportu będzie jednak bardzo trudne. Niekorzystne uwarunkowania zewnętrzne (przede wszystkim wzrost kosztów produkcji) stanowią dla firm spożywczych duże wyzwanie i mogą sprawić, że obniży się dynamika ich rozwoju. Szereg wydarzeń, które miały miejsce na rynku spożywczym wskazuje jednak, że przetwórstwo spożywcze w Polsce nadal jest sektorem o dużym potencjale rozwoju.

EN

The year 2022 was a time of turbulence in the global economy, resulting from the post-pandemic recovery, but above all, a time of high instability on global food markets related to Russia’s invasion of Ukraine. The aim of the article is to assess the situation of the food industry and agri-food trade in Poland in 2022, i.e. in the context of a rapid increase in the prices of agricultural and Energy raw materials, and, consequently, rising costs of food by producers. The study presents selected data on production, finance and foreign trade for several months of the year 2022, as well as the main directions of changes taking place in the sector. In addition, events that had the greatest impact on the functioning of the food market during the year were discussed. The analysis shows that the food processing sector in Poland coped quite well with the difficulties resulting from functioning in difficult external conditions. However, maintaining good production and financial results as well as high export dynamics will be very difficult. Unfavorable external conditions (mainly an increase in production costs) are a great challenge for food companies and may cause a decrease in the dynamics of their development. However, a number of events that have taken place on the food market indicate that food processing in Poland is still a sector with great development potential.

5

Sektor mięsa czerwonego i drobiowego w Polsce w czasie pandemii koronawirusa COVID-19

Mroczek Robert

Przemysł Spożywczy

|

2022

|

T. 76, nr 4

3--10

PL

W artykule podjęto się oceny krajowego sektora mięsa czerwonego i drobiowego w czasie trwania pandemii koronawirusa COVID-19. Według prognozy IERiGŻ-PIB produkcja mięsa w Polsce w 2021 r. wyniosła ok. 5200 tys. t (w wadze bitej ciepłej – w.b.c.) i była o niespełna 1% mniejsza niż w 2020 r. Produkcja mięsa wieprzowego i wołowego mogła zwiększyć się odpowiednio o 0,9 i 5,7% (do ok. 1870 i 598 tys. t), zaś drobiowego zmniejszyła się o ok. 3% i wyniosła ok. 2732 tys. t (w w.b.c.). Wyniki ekonomiczno-finansowe przedsiębiorstw przemysłu mięsnego w Polsce w latach 2020-2021 należały do najlepszych w ostatnich latach. Pogorszyła się natomiast sytuacja ekonomiczno-finansowa firm przemysłu drobiarskiego, zwłaszcza w pierwszym roku pandemii, na co wpływ miała m.in. grypa ptaków. Nie nastąpiło załamanie w eksporcie mięsa, a jego mniejsza sprzedaż w niektórych kwartałach była zjawiskiem przejściowym.

EN

The article presents the assessment of the domestic red and poultry meat sector during the COVID-19 pandemic. According to the forecast of IAFE-NRI, meat production in Poland in 2021 amounted to approx. 5,200 thousand tonnes (in hot carcass weight) and was less than 1% lower than in 2020. The production of pork and beef could increase by 0.9 and 5.7%, respectively (to approx. 1,870 and 598 thousand tonnes), while the production of poultry decreased by approx. 3% and amounted to approx. 2,732 thousand tons (HCW). The economic and financial results of the meat industry enterprises in Poland in 2020-2021 were among the best in recent years. However, the economic and financial situation of companies from the poultry industry deteriorated, especially in the first year of the pandemic, which was affected, among others, by avian influenza. There was no breakdown in the export of meat, and its lower sales in some quarters were a temporary phenomenon.

6

Rynek i przemysł spożywczy w 2021 roku. Część II

Szczepaniak Iwona, Ambroziak Łukasz, Drożdż Jadwiga, Mroczek Robert

Przemysł Spożywczy

|

2022

|

T. 76, nr 2

2--7

PL

Kolejny już rok na świecie trwa pandemia COVID-19, wywołując różnego rodzaju skutki społeczno-gospodarcze. Celem artykułu jest ocena sytuacji przemysłu spożywczego i handlu rolno-spożywczego Polski w 2021 r., a więc w warunkach kryzysu ogólnogospodarczego spowodowanego przez pandemię. W II części opracowania przedstawiono niektóre dane handlowe za jedenaście miesięcy roku oraz omówiono najważniejsze wydarzenia, którymi rynek spożywczy żył w ciągu roku. Z analizy wynika, że polscy producenci żywności z powodzeniem sprzedawali swoje produkty na rynkach zagranicznych. Utrzymanie wysokiej dynamiki eksportu będzie jednak coraz trudniejsze. Zmieniające się uwarunkowania zewnętrzne (wzrost kosztów produkcji, podatków itp.) mogą okazać się dla firm spożywczych dużym wyzwaniem. Szereg zdarzeń, które miały miejsce na rynku spożywczym (m.in. przejęcia kapitałowe, inwestycje firm zagranicznych) wskazuje jednak, że przetwórstwo spożywcze w Polsce jest sektorem o dużych perspektywach rozwoju.

EN

The COVID-19 pandemic has been taking place for another year around the world, causing various social and economic impacts. The aim of the article is to assess the situation of the food industry and agri-food trade in Poland in 2021, i.e. during the overall economic crisis caused by the pandemic. The second part of the study presents some foreign trade data for the eleven months of the year and discusses the most important events that the food market experienced during the year. The analysis shows that Polish food producers successfully sold their products on foreign markets. However, maintaining the high dynamics of exports will be more and more difficult. Changing external conditions (increase in production costs, taxes, etc.) may turn out to be a great challenge for food companies. Nevertheless, a number of events that took place on the food market (including capital acquisitions, investments of foreign companies) indicate that food processing in Poland is a sector with great development prospects.

7

Rynek i przemysł spożywczy w 2021 roku. Część I

Szczepaniak Iwona, Ambroziak Łukasz, Drożdż Jadwiga, Mroczek Robert

Przemysł Spożywczy

|

2022

|

T. 76, nr 1

2--8

PL

Kolejny już rok wirus SARS-CoV-2 rozprzestrzenia się na świecie. Wszyscy odczuwają skutki, jakie powoduje pandemia COVID-19 wywołana przez ten wirus. Celem artykułu jest ocena sytuacji przemysłu spożywczego i handlu rolno-spożywczego Polski w 2021 r., a więc w warunkach trwania kryzysu ogólnogospodarczego wywołanego przez pandemię. W I części opracowania przedstawiono niektóre dane produkcyjno-finansowe za kilka miesięcy roku, w szczególności dotyczące produkcji, cen, kondycji finansowej i aktywności inwestycyjnej. Z.analizy wynika, że sektor przetwórstwa spożywczego w Polsce dość dobrze radzi sobie z utrudnieniami, jakie wynikają z funkcjonowania w pandemicznej rzeczywistości. Utrzymanie dobrych wyników produkcyjno-finansowych będzie jednak coraz trudniejsze. Zmieniające się uwarunkowania zewnętrzne (wzrost kosztów produkcji, podatków itp.) stanowią dla firm spożywczych duże wyzwanie i będą wymagały od nich szeregu działań dostosowawczych.

EN

Another year, the SARS-CoV-2 virus spreads around the world. Everyone is feeling the effects of the COVID-19 pandemic caused by this virus. The aim of the article is to assess the situation of the food industry and agri-food trade in Poland in 2021 during the overall economic crisis caused by the pandemic. The first part of the study presents some production and financial data for several months of the year particular concerning production, prices, financial condition and investment activity. The analysis shows that the food processing sector in Poland copes quite well with the difficulties that result from functioning in a pandemic reality. However, maintaining good production and financial results as well as high export dynamics will be more and more difficult. Changing external conditions (increase in production costs, taxes, etc.) pose a great challenge for food companies and require a number of adaptation measures.

8

Przemysł spożywczy w Polsce podczas pandemii COVID-19 oraz wojny w Ukrainie

Drożdż Jadwiga, Mroczek Robert

Przemysł Spożywczy

|

2022

|

T. 76, nr 8

14--22

PL

W 2020 r. wartość produkcji sprzedanej przemysłu spożywczego, sprzedaż detaliczna żyw-ności, napojów i wyrobów tytoniowych oraz spożycie w sektorze gospodarstw domowych zmniejszyły się od 1,5% do 3%. PKB Polski spadł o 2,2%, ale eksport produktów rolno-spożywczych zwiększył swoją wartość do 34,3 mld euro i był o 7% większy niż w 2019 r. W 2021 r. zaczęła rosnąć inflacja, ale realny wzrost średnich płac w gospodarce był 3 pkt% od niej wyższy. PKB w Polsce wzrósł o 5,9%, sprzedaż detaliczna żywności, sprzedaż przemy-słu spożywczego oraz spożycie w gospodarstwach domowych zwiększyły się od 1,9% do o 6,1%, a eksport produktów rolno-spożywczych o 9%. W I kwartale 2022 r. nastąpił wstrząs na rynkach światowych, na skutek wybuchu wojny w Ukrainie. Drastycznie wzrosły świato-we ceny surowców rolnych oraz ceny nośników energii. Przyspieszyła inflacja, która w Pol-sce, w czerwcu br. osiągnęła 15,5%, tj. najwyższy poziom od 25 lat. Rada Polityki Pienięż-nej (RPP) od października 2021 r. rozpoczęła cykl podwyżek stóp procentowych w Polsce do 6,5% obecnie. Wysokie ceny surowców rolnych spowodują wzrost cen na poziomie prze-twórstwa oraz handlu detalicznego, co przy mniejszej sile nabywczej konsumentów (spadek realnej wartości dochodów), ograniczy popyt na żywność, ale udział wydatków na żywność w wydatkach ogółem może się zwiększyć, z uwagi na jej rosnące ceny.

EN

The year 2020 was under the pressure of the spreading COVID-19 pandemic and the fight against it, practically in all areas of socio-economic life. The value of sold production of the food industry (food products, beverages and tobacco products), retail sales of food, beverag-es and tobacco products as well as consumption in the household sector decreased from 1.5% to 3.0%. Poland’s GDP decreased by 2.2%, but the export of agri-food products in-creased in value to EUR 34.3 billion and was 7% higher than in 2019. In 2021 the increase resulted in a growth in production costs. Inflation also started to rise, but the real increase in average wages in the economy was 3.0 percentage points higher than it. GDP in Poland increased by 5.9%, retail sales of food, sales of the food industry and consumption in households increased from 1.9% to 6.1%, and exports of agri-food products by 9%. In the first quarter of 2022, world markets experienced a shock as a result of the outbreak of the war in Ukraine. The world prices of agricultural commodities and the prices of energy carriers have increased signifi-cantly. Inflation accelerated in Poland, in June this year it reached 15.5%, it means the high-est level in 25 years. The Monetary Policy Council began to raise interest rates from October 2021 to 6.5%. High prices of agricultural commodities will increase prices at the level of processing and retail trade, which, with lower purchasing power of consumers (decrease in the real value of in-come), will reduce the demand for food, but the share of food expenditure in total expendi-ture may increase due to its rising prices.

9

Sektor mięsa czerwonego i drobiowego w Polsce w dobie pandemii koronawirusa COVID-19

Mroczek Robert

Przemysł Spożywczy

|

2021

|

T. 75, nr 4

2--8

PL

W artykule podjęto próbę oceny krajowego sektora mięsa czerwonego i drobiarskiego w 2020 r., który upłynął pod presją rozprzestrzeniającej się pandemii koronawirusa COVID-19 i jego niekorzystnego wpływu na gospodarkę światową. Według prognozy IERiGŻ-PIB produkcja mięsa w Polsce wyniosła ok. 5200 tys. t (w wadze bitej ciepłej) i była o ok. 1% większa niż w 2019 r. Produkcja mięsa wieprzowego i drobiowego mogła zwiększyć się po ok. 1%, a wołowego zmniejszyła się o ok. 1%. W 2020 r. pomimo niekorzystnego otoczenia zewnętrznego (m.in. ASF) poprawiła się sytuacja ekonomiczno-finansowa przedsiębiorstw przemysłu mięsnego w Polsce. Pogorszyły się natomiast wyniki ekonomiczno-finansowe firm przemysłu drobiarskiego, na co wpływ miała pandemia koronawirusa COVID-19 oraz grypa ptaków, które to czynniki zastopowały sprzedaż mięsa drobiowego do sektora HoReCa oraz utrudniły eksport drobiu.

EN

The article presents an assessment of the domestic red meat and poultry sector in 2020, which was under the pressure from the spreading COVID-19 pandemic and its negative impact on the global economy. According to the forecast of IAFE-NRI, meat production in Poland amounted to approx. 5,200 thousand tones (in hot carcass weight) and was approx. 1% higher than in 2019. Pork and poultry meat production may have increased by about 1% each, while beef meat production decreased by about 1%. In 2020, despite the unfavourable external environment (including ASF), the economic and financial situation of meat industry enterprises in Poland improved. On the other hand, the economic and financial results of poultry industry companies worsened, which was influenced by the COVID-19 coronavirus pandemic and avian influenza, which stopped the sale of poultry meat to the HoReCa sector and hindered its export.

10

Rynek i przemysł spożywczy w 2020 roku

Szczepaniak Iwona, Ambroziak Łukasz, Drożdż Jadwiga, Mroczek Robert

Przemysł Spożywczy

|

2021

|

T. 75, nr 1

2--9

PL

Dotychczasowe wyniki produkcyjno-ekonomiczne, finansowe i handlowe za 2020 r. świadczą o dość dużej odporności polskiego przemysłu spożywczego na kryzys spowodowany przez pandemię COVID-19. Mimo dobrych wyników na poziomie całego sektora występuje jednak wyraźne zróżnicowanie sytuacji pomiędzy poszczególnymi branżami. W największym stopniu ucierpiała branża mięsna (w tym drobiarska), mleczarska oraz napojów. Ma to związek głównie z ograniczeniem działalności sektora hotelarsko-gastronomicznego (HoReCa) w okresie lockdownu w Polsce i na świecie. To, że sektor spożywczy dobrze radzi sobie z wyzwaniami, jakie wynikają z funkcjonowania w trudnej pandemicznej rzeczywistości, wynika z kilku przyczyn. Po pierwsze, żywność jest produktem pierwszej potrzeby i cechuje ją niższa elastyczność dochodowa popytu. Po drugie, w porównaniu z innymi działami przetwórstwa przemysłowego łańcuchy dostaw w przemyśle spożywczym są krótsze i mniejsze jest ryzyko ich zerwania. Po trzecie, polscy producenci i eksporterzy żywności konkurują na rynkach zagranicznych głównie ceną. Utrzymanie dobrej kondycji przemysłu spożywczego i wysokiej dynamiki eksportu w warunkach trwającej wciąż pandemii będzie coraz trudniejsze. W dużej mierze zależeć będzie od działań dostosowawczych podejmowanych przez przedsiębiorstwa oraz od polityki gospodarczej realizowanej w trakcie kryzysu.

EN

The current production, economic, financial and trade results for 2020 prove that the Polish food industry is quite resistant to the crisis caused by the COVID-19 pandemic. Although the whole sector performed, on average, well, the situation differed clearly across sectors. The meat, including poultry, dairy and beverage industries suffered the most. This was mainly the result of the limitation of the activities in the hotel and catering industry (HoReCa) during the lockdown in Poland and in the world. The relatively good results of the food industry during the pandemic is as follows. First, food is a basic necessity and is characterized by lower income elasticity of demand. Secondly, compared to other branches of the manufacturing the food industry, supply chains are shorter and there is less risk of breaking them. Third, Polish food producers and exporters compete in foreign markets mainly on price. Maintaining the good results of the food industry and the high dynamics of exports in the conditions of the ongoing pandemic will be more and more difficult. To a large extent it will depend on adjustment measures undertaken by enterprises and on the economic policy implemented during the crisis.

11

Przemysł spożywczy po turbulencjach spowodowanych pandemią COVID-19

Drożdż Jadwiga, Mroczek Robert, Staszczak Anna

Przemysł Spożywczy

|

2021

|

T. 75, nr 8

12--19

PL

Po blisko dekadzie względnie stabilnych warunków zewnętrznych dla rozwoju przemysłu spożywczego w Polsce, rok 2020 okazał się trudny nie tylko dla polskiej gospodarki, ale dla całej gospodarki światowej. Głównym czynnikiem wzrostu produkcji przemysłu spożywczego w ostatnich latach w Polsce był eksport wspierany rosnącym popytem wewnętrznym.W roku pandemii wirusa COVID-19 oba czynniki uległy zachwianiu i krótkotrwałemu spowolnieniu, zwłaszcza w II kw. 2020 r., gdy zaczęły obowiązywać obostrzenia i reżimy, m.in. zamknięcie sektora HoReCa. Zerwane zostały łańcuchy dostaw, co bezpośrednio wpłynęło na wymianę handlową. Pomimo tego, produkcja sprzedana przemysłu spożywczego w 2020 r. wzrosła nominalnie o ok. 3%, a realnie zmalała o 0,3%, zaś eksport produktów rolno-spożywczych zwiększył swoją wartość do 34 mld euro i był o 7% większy niż w 2019 r. W Polsce w 2020 r. nastąpił spadek PKB (o 2,8%), spożycia w sektorze gospodarstw domowych (o 3%), sprzedaży detalicznej żywności i napojów bezalkoholowych, napojów alkoholowych i wyrobów tytoniowych (o 1,9%), produkcji przetworstwa przemysłowego (o 1%), nakładów inwestycyjnych (o 9,6%), zaś wyniki I.kw. 2021 r. wskazują na poprawę tych parametrów. Według projekcji Narodowego Banku Polskiego w 2021 roku PKB wzrośnie o 5%, a inflacja wyniesie 4,2%. Możliwy jest kilkuprocentowy wzrost eksportu produktów rolno-spożywczych, przy umiarkowanym wzroście popytu wewnętrznego na żywność, napoje i wyroby tytoniowe ze względu na mniejszą siłę nabywczą obywateli na skutek obniżki realnej wartości dochodów.

EN

After nearly a decade of relatively stable external conditions for the development of the food industry in Poland, 2020 turned out to be difficult not only for the Polish economy, but for the entire world economy. The main factor of production growthin the food industry in Poland inrecent years was export supported by growing internal demand. In the year of the COVID-19 virus pandemic, both factors were disrupted and slowed down for a short period of time, especially in the second quarter of 2020, when restrictions and regimes took effect, such as the HoReCa sector closure. Supply chains were disrupted, which indirectly affected trade. Despite these adversities, last year nominal sold production of the food industry increased by approx. 3%, and declined by 0.3% in real terms, while agri-food export increased to EUR 34 billion and was 7% higher than in 2019. In Poland, in 2020 there was a decrease in GDP (by 2.8%), household consumption (buy 3%), retail sales of food, beveragesand tobacco (by 1.9%), industrial processing production (by 1%), investment expediture (by 9.6%). The results of the first quarter of 2021 indicate their improvement. According to the forecast of National Bank of Poland in 2021 the GDP will grow by 5%, and inflation willamount to 4.2%. Export of agri-food products may increase by a few percent, with a moderate increase in domestic demand for food, beverages and tobacco products due to lower purchasing power of citizens as a result of lower real income value.

12

Sektor mięsa czerwonego i drobiowego w Polsce

Mroczek Robert

Przemysł Spożywczy

|

2020

|

T. 74, nr 3

2--8

PL

W artykule podjęto próbę oceny krajowego sektora mięsa czerwonego i drobiowego. Produkcja mięsa w Polsce w 2019 r. wynosiła ok. 5,1 mln t (w wadze bitej ciepłej) i była o ok. 1% mniejsza niż w 2018 r. Najbardziej zmniejszyła się produkcja mięsa wieprzowego (o ok. 7%) i wołowego (o ok. 3%), a drobiowego zwiększyła się o 4%, natomiast jego udział w produkcji mięsa ogółem przekroczył 50%. W 2019 roku pogorszyła się sytuacja ekonomiczno-finansowa przedsiębiorstw przemysłu mięsnego w Polsce. Złożyło się na to kilka czynników, spośród których najważniejszym był wzrost cen surowca, zwłaszcza żywca wieprzowego, spowodowany rozprzestrzenianiem się wirusa afrykańskiego pomoru świń (ASF) u największego producenta mięsa wieprzowego na świecie, jakim są Chiny.

EN

The article undertakes an assessment of the domestic red meat and poultry sectors. Meat production in Poland in 2019 amounted to approx. 5.1 million tone (hot carcass weight) and was about 1% less than in 2018. Production of pork and beef decreased the most (by about 7% and 3% respectively). In turn, poultry production increased by 4%, while its share in total meat production exceeded 50%. In 2019, the economic and financial situation of the meat industry enterprises in Poland deteriorated. It was caused by several factors, including rising prices of raw material, especially live pigs, caused by the spread of African swine fever (ASF) at the largest pork producer in the world, which is China.

13

Rynek i przemysł spożywczy w 2019 roku

Szczepaniak Iwona, Ambroziak Łukasz, Drożdż Jadwiga, Mroczek Robert

Przemysł Spożywczy

|

2020

|

T. 74, nr 1

8--15

PL

Wzrost cen producentów żywności w 2019 r. nie nadążał za rosnącymi cenami producentów rolnych, co znalazło odzwierciedlenie w niższej dynamice wzrostu wartości produkcji sprzedanej oraz malejącej rentowności przemysłu spożywczego, jak również zmieniło strukturę ceny bazowej przetwórców. Lepiej radzili sobie handlowcy, gdyż ich marże się nie obniżyły. Ceny konsumentów wzrastały bowiem szybciej niż ceny producentów, co oznacza, że wzrost cen zbytu artykułów spożywczych został w całości przerzucony na konsumenta, będącego ostatnim ogniwem w łańcuchu żywnościowym. Wciąż dynamicznie zwiększał się eksport produktów przemysłu spożywczego, wzrastała również nadwyżka w obrotach handlowych tymi produktami. Liczne fuzje i przejęcia jednych firm przez drugie sprzyjały procesom koncentracji i konsolidacji w przemyśle spożywczym.

EN

The increase in food producer prices in 2019 did not keep up with the growing prices of the agriculture producer. It was reflected in a lower dynamic of the value of sold production and decreasing profitability of the food industry, as well as changed the structure of the basic price of the manufacturer. Traders fared better, because their profit margins did not decrease. Consumer prices were growing faster than the producer prices. It means that the increase in sales prices of food industry products has been fully passed on to the consumer, who is the last link in the food chain. Exports of the food industry products continued to grow dynamically and surplus in trade in these products also increased. Numerous mergers and acquisitions contributed concentration and consolidation processes in the food industry.

14

Przemysł spożywczy w obliczu pandemii COVID-19

Szczepaniak Iwona, Ambroziak Łukasz, Drożdż Jadwiga, Mroczek Robert

Przemysł Spożywczy

|

2020

|

T. 74, nr 5

2--7

PL

Żywność jest produktem pierwszej potrzeby i w obliczu pandemii COVID-19 wywołanej przez wirusa SARS-CoV-2 jej dostępność dla społeczeństwa staje się ważnym wyzwaniem dla całego łańcucha żywnościowego. Jednym z jego kluczowych ogniw (obok rolnictwa i handlu) jest przemysł spożywczy. W artykule podjęto próbę określenia głównych uwarunkowań stanu, w jakim znalazł się polski sektor spożywczy w okresie pandemii oraz wskazania możliwych jej następstw i kierunków zmian w sektorze. Odniesiono się rownież do kwestii eksportu rolno-spożywczego. Zwrócono uwagę, że w zaistniałej sytuacji firmy spożywcze oczekują od państwa różnego rodzaju działań osłonowych, w tym m.in. gwarancji dostępu do preferencyjnych kredytów, dogodnego finansowania na rachunkach obrotowych, pomocy w obszarze kosztów osobowych i handlu zagranicznego. W dłuższej perspektywie firmy powinny inwestować w strategie planowania i zarządzania ryzykiem, w cyfryzację, automatyzację oraz integrację systemów zarządzania produkcją z systemami dystrybucyjnymi.

EN

Food is a basic necessity and thus its availability to society is becoming an important challenge for the complex food chain during the COVID-19 pandemic caused by the SARS-CoV-2 virus. The food industry is one of its key links (alongside agriculture and trade). The article attempts to determine the main factors influencing the situation in the Polish agri-food sector during pandemic and to indicate its possible consequences and directions of changes in the sector. Agri-food exports were also referred to. It was pointed out that in this situation food companies expect various types of support measures from the government, including guaranteed access to preferential loans, convenient financing on current accounts, support in the area of personnel costs and foreign trade. In the long term, companies should invest in planning and risk management strategies, in digitization, automation and integration of production management systems with distribution systems.

15

Przemysł spożywczy – rozwój w warunkach zmian otoczenia zewnętrznego

Drożdż Jadwiga, Mroczek Robert

Przemysł Spożywczy

|

2020

|

T. 74, nr 8

6--13

PL

Głównym czynnikiem wzrostu produkcji przemysłu spożywczego w Polsce był eksport, wspierany rosnącym popytem wewnętrznym. W ślad za wzrostem gospodarczym kraju rosły realne wynagrodzenia, co zwiększało siłę nabywczą obywateli, a to kreowało większy popyt konsumpcyjny. Sytuacja zaczęła się zmieniać z chwilą pojawienia się pandemii COVID-19 na początku 2020 r., która sparaliżowała funkcjonowanie gospodarek wielu krajów. Podstawowym wyzwaniem dla firm sektora rolno-spożywczego stało się: utrzymanie łańcuchów dostaw, zapewnienie ciągłości i bezpieczeństwa produkcji (poprzez minimalizowanie ryzyka zakażenia się pracowników wirusem SARS-CoV-2), poszukiwanie nowych form i kanałów zbytu produktów. W I kwartale 2020 r. firmy spożywcze jeszcze nie odczuły w większości negatywnych skutków pandemii COVID-19 i na ogół zdołały utrzymać wyniki ekonomiczno-finansowe na zadowalającym poziomie. Zdobyte doświadczenie, chociażby z ostatniego global-nego kryzysu ekonomiczno-finansowego z lat 2008-2009, z pewnością pomoże firmom spożywczym przetrwać ten trudny okres.

EN

The main factor in the growth of food industry production was export, supported by growing domestic demand. In the wake of the country’s economic growth, real wages increased, which increased the purchasing power of citizens, and this created greater consumer demand. The situation began to change with the outbrake of the COVID-19 pandemic in early 2020, which paralyzed the functioning of many world economies. The main challenge for companies in the agri-food sector has become: maintaining supply chains, ensuring continuity and security of production (by minimizing the risk of employees being infected with the SARS-CoV-2 virus), searching for new forms and sales channels for products. In the first quarter of 2020, food companies have not yet experienced the negative effects of the COVID-19 pandemic and have generally managed to maintain their economic and financial results at a satisfactory level. The experience gained from the recent global economic and financial crisis of 2008-2009 will help food companies to survive this difficult period.

16

Sektor mięsa czerwonego i drobiarskiego w Polsce

Mroczek Robert

Przemysł Spożywczy

|

2019

|

T. 73, nr 4

2--8

PL

W latach 2015-2018 produkcja żywca rzeźnego w Polsce zwiększyła się o 17,6% do ok. 5,060 mln ton (w wadze bitej ciepłej). Najszybciej rosła produkcja żywca drobiowego: o 8,2% rocznie, wolniej wołowego: o 6,8% rocznie, a najwolniej wieprzowego: o 2,2% rocznie. Produkcja żywca rzeźnego stanowi ważną część globalnej oraz towarowej produkcji rolniczej w Polsce z udziałem wynoszącym odpowiednio ok. 28 i 36% i jest podstawowym zapleczem surowcowym dla firm przemysłu mięsnego. Przemysł mięsny (mięsa czerwonego i drobiowego) jest największym działem przemysłu spożywczego w Polsce. Wytwarza prawie 30% wartości produkcji sprzedanej całego przemysłu spożywczego (łącznie z tytoniowym), a eksport mięsa i jego przetworów stanowi ok. 23% eksportu produktów przemysłu spożywczego. Ponadto sektor ten osiąga dodatnie saldo wymiany handlowej mięsem i jego przetworami. Mimo niekorzystnych uwarunkowań rynkowych w latach 2015-2018, zwłaszcza dla rynku mięsa wieprzowego, branża mięsna rozwijała produkcję i poprawiała wyniki ekonomiczno-finansowe.

EN

In the years 2015-2018, production of slaughter slaughterhouse in Poland increased by 17.6% to approx. 5.060 mln tonnes (in warm carcass). The fastest growing livestock production of poultry, at a rate of 8.2% per year, slowly beef by 6.8% per year and the slowest pigs 2.2% per year. The production of slaughter animals is an important part of global and commercial agricultural production in Poland with a share of around 28 and 36% respectively and it is the basic raw material for meat industry companies. Meat industry (red and poultry meat) is the largest branch of the food industry in Poland. It produces almost 30% of the value of sold production of the entire food industry (including tobacco), and the export of meat and its processed products is about 23% of exports of food industry products. In addition, this sector has a positive trade balance in meat and meat products. Despite unfavorable market conditions in 2015-2018, especially for the pork market, the meat industry developed production and improved the economic and financial results.

17

Przemysł spożywczy na ścieżce stabilnego rozwoju

Drożdż Jadwiga, Mroczek Robert

Przemysł Spożywczy

|

2019

|

T. 73, nr 8

11--17

PL

Po okresie kilkuletniej stagnacji produkcja przemysłu spożywczego w Polsce wyraźnie wzrosła. Tempo rozwoju gospodarczego Polski od 2017 r. przyspieszyło do ok. 5%, a płac realnych (od 2015 r.) do ok. 4%, co zwiększyło zasobność portfeli konsumentów. W 2018 r. zmniejszył się popyt na żywność i napoje bezalkoholowe oraz używki, zmalazła także dynamika sprzedaży detalicznej tych produktów. Głównym czynnikiem wzrostu produkcji sprzedanej przemysłu spożywczego pozostaje eksport, który w ostatnich latach zagospodarowywał ponad 60% przyrostu produkcji. Wynik finansowy wszystkich branż przemysłu spożywczego od kilku lat jest dodatni, a sytuacja ekonomiczno-finansowa dobra i stabilna. W 2018 r. miało miejsce wyrównywanie wskaźników rentowności i płynności pomiędzy poszczególnymi branżami, ale jednocześnie pogłębiało się zróżnicowanie poziomu ich zadłużenia mierzonego udziałem zobowiązań w wartości aktywów ogółem. Dobra kondycja przedsiębiorstw przemysłu spożywczego sprzyjała wysokiej aktywności inwestycyjnej, dzięki czemu firmy te mogły skutecznie konkurować wieloma produktami nie tylko na rynku unijnym, ale również światowym.

EN

After a period of several years of stagnation, the production of the food industry in Poland has increased significantly.. Polish economic growth rate since 2017 accelerated to approx. 5%, and real wages (since 2015) to approx. 4%, which increased wealth of consumer portfolios. In 2018, the demand for food and non-alcoholic beverages and stimulants decreased, as well as the dynamics of retail sales of these products. The main factor behind the growth in sold production of the food industry is export, which in recent years has managed over 60% of the production growth. The financial result of all branches of the food industry has been positive for several years and the economic and financial situation has been good and stable. In 2018, the return on profitability and liquidity ratios between individual industries took place, but at the same time the diversification of their debt levels measured by the share of liabilities in the value of total assets deepened. The good condition of food industry enterprises was conducive to high investment activity, thanks to which these companies could effectively compete with many products not only on the EU market, but also on the global market.