The problem of food wastage, particularly in the recent period, has been broadly discussed worldwide with regard to various stages of the food supply chain. One of such stages is food distribution to consumers by supermarket chains. The study presents results of activities undertaken by supermarket chain administrators for the purpose of food wastage reduction. One of the basic measures is price reduction aimed at possibly fast sale of products. Such activities can cause an even 8-fold increase in sales in the case of price reduction by half. Other positive activities include donating food to charity organisations or food banks. This study addresses the mutual correlation between the sales of various products, and the effect of the percent of discounts on the sale of products for different product groups in the offer of the supermarket chain, as well as the dependency of the trade volume and the amount of food donated to public purpose organisations. The research was conducted in the period of 4 years of operation (2020-2023) of a Polish chain of grocery supermarkets.
PL
Problem marnowania żywności, szczególnie w ostatnim okresie, jest szeroko dyskutowany na świecie w odniesieniu do różnych etapów łańcucha dostaw żywności. Jednym z takich etapów jest dystrybucja żywności do konsumentów przez sieci supermarketów. W opracowaniu przedstawiono wyniki działań podejmowanych przez administratorów sieci supermarketów na rzecz ograniczania marnotrawstwa żywności. Jednym z podstawowych działań jest obniżanie cen w celu możliwie szybkiej sprzedaży produktów. Takie działania mogą spowodować nawet 8-krotny wzrost sprzedaży w przypadku obniżenia ceny o połowę. Inne pozytywne działania obejmują przekazywanie żywności organizacjom charytatywnym lub bankom żywności. Niniejsze badanie dotyczy wzajemnej korelacji pomiędzy sprzedażą różnych produktów, a wpływem procentu rabatów na sprzedaż produktów dla różnych grup produktowych w ofercie sieci supermarketów, a także zależności wielkości handlu i ilości żywności przekazywanej na rzecz organizacji pożytku publicznego. Badania przeprowadzono w okresie 4 lat działalności (2020-2023) polskiej sieci supermarketów spożywczych.
W artykule przedstawiono zmiany w spożyciu mięsa w krajach Unii Europejskiej w latach 2010-2021 oraz wskaźniki samowystarczalności w zakresie mięsa w latach 2019-2021. Do oceny zmian w spożyciu mięsa posłużyły bilanse żywnościowe Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa. Kierunki zmian w spożyciu mięsa w krajach UE są z reguły zbliżone. Jednak poziom spożycia różnych gatunków mięsa jest bardzo zróżnicowany. Wynika to głównie z czynników ekonomicznych i pozaekonomicznych, przede wszystkim czynników geograficznych, jak i kulturowych, które wyznaczają główne kierunki produkcji mięsa. We wszystkich krajach UE-27 spożycie mięsa czerwonego jest znacznie wyższe niż rekomendowane przez Międzynarodową Agencję ds. Badań nad Rakiem. Otrzymane wyniki służą do monitorowania postępów w kierunku przejścia na zdrowszą i bardziej zrównoważoną dietę. Tylko Hiszpania, Holandia i Irlandia są samowystarczalne w zakresie wszystkich gatunków mięsa.
EN
The article presents changes in the meat consumption in the European Union countries in 2010-2021 and self-sufficiency rates in meat in 2019-2021. Food Balance Sheets of the Food and Agriculture Organization of the United Nations were used to assess changes in meat consumption. The directions of changes in meat consumption in EU countries are usually similar. However, the level of consumption of different types of meat varies greatly. This is mainly due to economic and non-economic factors, primarily geographical and cultural factors, which determine the main directions of meat production. In all EU-27 countries red meat consumption is much higher than recommended by International Agency for Research on Cancer. The obtained results are used to monitor progress towards a transition to a healthier and more balanced diet. Only Spain, Netherlands and Ireland are self-sufficient in all types of meat.
Technika sous-vide, czyli metoda gotowania w opakowaniu próżniowym, z zastosowaniem łagodnej obróbki termicznej i długiego czasu gotowania, a następnie szybkiego schłodzenia i przechowywania w warunkach chłodniczych, znalazła zastosowanie w gastronomii i produkcji dań gotowych. Metoda ta stała się bardzo popularna, ponieważ zapewnia wysoką wartość odżywczą, lepszą teksturę i kruchość, pozwala zachować soczystość w wyniku obróbki w niskiej temperaturze, a także zmniejsza utlenianie lipidów, co wpływa na przedłużenie okresu trwałości i zapobiega utracie lotnych aromatów dzięki pakowaniu próżniowemu. Technika sous-vide (SV) wykorzystywana jest do różnych produktów spożywczych, takich jak owoce, warzywa, mięso, owoce morza, jaja itp. Wielu konsumentów spożywając produkty z drobiu preferuje udka niż chudą pierś, ponieważ gotowanie tradycyjne mięśni piersiowych wpływa zazwyczaj na ich twardszą i bardziej piaskową konsystencję. Aby poprawić jakość sensoryczną mięsa drobiowego, konieczne jest dokładne określenie temperatury i czasu gotowania sous-vide, ponieważ kombinacja ta jest kluczowym czynnikiem wpływającym na cechy jakościowe gotowanego mięsa kurczaka czy indyka tą metodą.
EN
Sous-vide technique, which is a method of cooking food in vacuum-sealed packaging, with application of mild heat treatment and long cooking times, followed by rapid cooling and chilled storage, has been used in restaurants, catering industry, and ready-to-eat industry. This method has came into the limelight because it provides high nutritional value, improved texture and tenderness, maintains the juiciness as a result of low-temperature cooking, also reduces lipid oxidation for an extended shelf life and prevents loss of volatile flavors because of vacuum packaging. The sous-vide (SV) technique is used for various food products such as fruits, vegetables, meat, seafood, eggs etc. Many consumers prefer thighs over lean breasts when buying or consuming poultry products, as cooking traditional breast muscles tends to result in a tougher and more crumbly texture. In order to improve the sensory quality of poultry meat, it is necessary to estimate the precise of cooking temperaturę and time of sous-vide, as this combination is a pivotal factor that influences the quality characteristics of chicken or turkey meat cooked of this method.
Rekiny stanowią niewielką część poławianych ryb na świecie, pomimo tego wykorzystuje się wiele surowców od nich pozyskiwanych, gdyż mają szerokie spektrum zastosowania. Mięso rekinów jest cenionym składnikiem dań w wielu krajach nadmorskich. Płetwy rekina są przysmakiem w Azji od wielu lat, natomiast skóry były wykorzystywane od pokoleń w garbarstwie oraz skórowaniu. Możliwości wykorzystania elementów tuszy rekina są ogromne, szczególnie w gastronomii czy medycynie. W niektórych krajach płetwy oraz mięso rekina są nieodłączną częścią wielopokoleniowych tradycji kulinarnych, natomiast w medycynie ekstrakty z chrząstek czy olej z wątroby rekina są ważnymi suplementami diety wspomagającymi odporność organizmu.
EN
Sharks make up a small proportion of the fish caught worldwide, even though many raw materials obtained from them are used, as they have a wide range of applications. Shark meat is a przed ingredient in dishes in many coastal countries. Shark fins have been a delicacy in Asia for many years, while skins have been used for generations in tanning and leathering. The possibilities of using part of shark carcass are vast, especially in gastronomy and medicine. In some countries, shark fins and meat are an integral part of multi-generational culinary traditions, while in medicine, cartilage extracts and shark liver oil are important dietary supplements to suport immunity.
Postbiotyki to niejednorodna grupa związkow bioaktywnych, wydzielanych przez mikroorganizmy probiotyczne, które w różnym stopniu wykazują aktywność przeciwdrobnoustrojową. Liczne badania naukowe dowodzą, że postbiotyki, czy to pod postacią płynu pohodowlanego czy jako bakteriocyny mogą wchodzić w skład opakowań mięsa i mięsnych wyrobów oraz skutecznie zapobiegać lub ograniczać rozwój bakterii patogennych, np.: Listeria monocytogenes, Salmonella spp., czy drobnoustrojów powodujących psucie. W artykule dokonano analizy możliwości zastosowania postbiotyków w kontekście ich potencjału w konserwowaniu mięsa i wyrobów mięsnych, poprzez włączenie w skład aktywnych opakowań. Jednym z wyzwań, któremu należy sprostać, jest zapewnienie odpowiedniej skuteczności przeciwdrobnoustrojowej postbiotyków w produkcie, m.in. poprzez dobranie odpowiedniej formy aplikacji. Ważnym aspektem są także materiały, które wykorzystuje się do otrzymania antymikrobiologicznych powłok. Istnieje jednak potrzeba prowadzenia dalszych badań nad bioaktywnymi opakowaniami w biokonserwacji mięsa i wyrobów mięsnych w celu zoptymalizowania ich jakości.
EN
Postbiotics are a heterogeneous group of bioactive compounds produced by probiotics, which are characterized by antimicrobial activity to a varying degree. Numerous studies show that postbiotics, whether in the form of a cell-free supernatant or as bacteriocins, can be found in active packaging of meat and meat products and effectively prevent or limit the growth of pathogenic microorganisms, e.g. Listeria monocytogenes, Salmonella spp., or spoilage bacteria. The article presents the characteristics of postbiotics in the context of their potential role in the preservation of meat and meat products by application to active packaging. One of the challenges that needs to be addressed is to ensure adequate antimicrobial efficacy of the postbiotics in the product, including through the selection of an appropriate form of application. The materials that are used to construct antimicrobial coatings are also an important aspect. It is believed that there is a need for further research on bioactive packaging for bioconservation of meat and meat products in order to optimize their quality.
The aim of the work presented in the article was to assess the scale of trade in raw materials of animal origin as part of trade between the European Union and third countries. The research material consisted of data published by the European Union in 2016–2020 within the TRACES system and trade data of the World Bank (World Integrated Trade Solution). Meat trade in the world far outweighs other raw materials and products of animal origin. It has accounted for no less than 43% of trade in recent years. Meat exported from the European Union is mainly beef, pork and poultry. The world dairy market is dominated by a small number of countries, with EU member states accounting for more than a third of world exports. It should be noted that international trade in animal raw materials, which amounted to 152 billion euros in 2018, is dominated by exports from several countries, including the EU.
PL
Celem pracy przedstawianej w artykule była ocena skali obrotu surowcami pochodzenia zwierzęcego w ramach wymiany handlowej między Unią Europejską a krajami trzecimi. Materiał badawczy stanowiły dane publikowane przez Unię Europejską w latach 2016-2020 w ramach systemu TRACES oraz dane handlowe Banku Światowego (World Integrated Trade Solution). Obrót mięsem na świecie zdecydowanie przeważa nad innymi surowcami i produktami pochodzenia zwierzęcego. Stanowił on w ostatnich latach nie mniej jak 43% wymiany handlowej. Mięso eksportowane z Unii Europejskiej to głównie mięso wołowe, wieprzowe oraz drobiowe. Światowy rynek produktów mleczarskich jest zdominowany przez niewielką liczbę krajów, a państwa członkowskie UE mają udział w ponad jednej trzeciej światowego eksportu. Należy podkreślić, że międzynarodowy handel surowcami pochodzenia zwierzęcego, który w 2018 roku wynosił 152 mld euro, jest zdominowany przez eksport z kilku krajów, w tym z UE.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Wśród produktów spożywczych pochodzenia zwierzęcego najwięcej kontrowersji budzi mięso. Przez stulecia jedzenie mięsa było oznaką dobrobytu i wysokiego statusu społecznego. Dzięki wysokiej zawartości białka o korzystnym dla organizmu człowieka profilu aminokwasowym, mięso podobnie jak mleko i jaja, odgrywa ważną rolę w gospodarce żywnościowej. Światowy rozwój gospodarczy prowadzi do wzrostu zamożności społeczeństw i zwiększenia popytu na żywność, w tym na mięso. Konieczność zaspokojenia popytu na białko pochodzenia zwierzęcego jest czynnikiem napędzającym intensyfikację produkcji zwierzęcej, co w konsekwencji prowadzi do zwiększenia presji środowiskowej. Niezrównoważona konsumpcja mięsa stwarza także wątpliwości natury etycznej.
EN
Of all animal products, the most controversial is the consumption of meat and its role in human nutrition. Eating meat has been a sign of prosperity and high social status for centuries. Thanks to its high protein content with an amino acid profile that is beneficial to the human body, meat, such as milk and eggs, plays an important role in the food economy. Global economic development leads to an increase in the prosperity of societies and an increase in the demand for food, including meat. The need to meet the demand for protein of animal origin is a factor driving the intensification of animal production, which in turn leads to increased environmental pressure. Unsustainable meat consumption also raises ethical questions.
W artykule omówiono możliwości zastosowania niskiej temperatury do utrwalania żywności. Omówiono również wybrane zmiany fizyczne i biochemiczne powstające w żywności poddanej działaniu niskiej temperatury – chłodzenie i mrożenie. Wskazano również drobnoustroje występujących w żywności chłodzonej i mrożonej, które mogą być przyczyną niekorzystnych zmian tego segmentu produkcji spożywczej.
EN
The article discusses the possibilities of using low temperature for food preservation. Selected physical and biochemical changes occurring in food subjected to low temperature – cooling and freezing are also discussed. The microorganisms present in chilled and frozen food, which may cause unfavorable changes in this segment of food production, were also indicated.
Mięso i przetwory mięsne wymagają opakowań, które spełniają najwyższe standardy jakościowe. Pozwalają na zapewnienie bezpieczeństwa zarówno surowcom jak i przetworom mięsnym oraz wygodne i funkcjonalne użytkowanie przez konsumenta. Zdecydowana większość opakowań przeznaczonych do pakowania mięsa i jego przetworów wykonana jest z tworzyw syntetycznych, w postaci folii, tacek, woreczków oraz pojemników, które mają bezpośredni kontakt z surowcem czy gotowym produktem. Opakowania aktywne i inteligentne są przyszłościowym kierunkiem rozwoju opakowalnictwa żywności w Polsce, w tym również dla mięsa i przetworów mięsnych. Wpływ na taką sytuację będą miały stale doskonalona technologia produkcji oraz rosnąca świadomość konsumentów i kształtowanie się nowych nawyków kupowania.
EN
Meat and meat products require packaging that meets the highest quality standards. They allow to ensure the safety of both meat and processed meat, as well as convenience and functional ity of use by the consumer. The vast majority of packaging intended for packingmeat and meat products is made of synthetic materials, in the form of foil, trays, bags and containers that come into direct contact with the raw material or finished product. Active and intelligent packaging is the direction of the development of food packaging in Poland, including for meat and meat products. This eventuality will be influenced by the constantly improved production technology as well as the growing awareness of consumers and the formation of new shopping habits.
Preferencje i wymagania konsumentów dotyczące bezpieczeństwa, atrakcyjności sensorycznej oraz właściwości funkcjonalnych mięsa i produktów mięsnych generują zapotrzebowanie na coraz szerszą i nowocześniejszą ofertę zakładów mięsnych dostosowaną do indywidualnych potrzeb i oczekiwań nabywców. Powszechna i stale zwiększająca się konsumpcja mięsa i produktów mięsnych stanowi dodatkowy bodziec do podejmowania działań w tym zakresie. Omówiono innowacje w produkcji wyrobów mięsnych. Ze względu na złożoność problemu omówiono przykłady działań podejmowanych w celu eliminacji lub redukcji zawartości składników niepożądanych (tłuszczu, związków azotowych), modyfikacji profilu kwasów tłuszczowych oraz stosowania naturalnych substancji przeciwutleniających.
EN
Consumers’ preferences and requirements regarding safety, sensory attractiveness and functional properties of meat and meat products generate demand for an ever wider and more modern offer of meat processing plants, tailored to the individual needs and expectations of buyers. The widespread and constantly increasing consumption of meat and meat products is an additional incentive to take action in this regard. The paper presents current information on innovations in the production of meat products. Due to the complexity of the problem, examples of measures taken to eliminate or to reduce the content of undesirable components (fat, nitrogen compounds), modification of the fatty acids profile and the use of natural antioxidants were discussed.
Bakterie Salmonella są jednymi z najczęstszych przyczyn chorób rozprzestrzeniających się z żywnością, w szczególności pochodzenia zwierzęcego. Naturalnym miejscem ich bytowania jest przewód pokarmowy zwierząt i ludzi. Z tego właśnie źródła przedostają się do środowiska, powodując zanieczyszczenie gleby, wody oraz żywności. Do zakażenia układu trawiennego człowieka wystarczy ok. 20 żywych bakterii. Objawy chorobowe występują po 12-48 godzinach przy obecności powyżej 105 jtk/g w spożytej żywności. Niektóre surowce (np. surowe mięso, ryby, całe jaja, syrop skrobiowy) stanowią doskonałą ochronę dla tych bakterii przed niekorzystnym oddziaływaniem temperatury zamrażania i dlatego ich obecność stwierdza się w żywności przechowywanej w stanie zamrożonym. Najlepszym sposobem na pozbycie się większości bakterii Salmonella z surowców i produktów spożywczych jest właściwa obróbka termiczna.
EN
Salmonella bacteria are one of the most common causes of disease that spreads through food, especially of animal origin. Their natural place of existence is the digestive tract of animals and humans. From this source they get into the environment, polluting soil, water and food. Approx 20 live bacteria are enough to infect the human digestive system. Disease symptoms appear after 12-48 hours in the presence of more than 105 cfu/g in the consumed food. Some raw materials (e.g. raw meat, fish, whole eggs, corn syrup) are an excellent protective factor for bacteria against the adverse effects of freezing and therefore their presence is found in frozen foods. The best method to eliminate most Salmonella bacteria from raw materials and food products is proper heat treatment.
12
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Intensyfikacja produkcji zwierzęcej i powszechnie panujący w krajach bogatych konsumpcjonizm oraz nadmierne spożycie i marnotrawstwo żywności, w znacznej mierze przyczynia się do postępującej degradacji środowiska naturalnego. Wraz ze wzrostem liczby ludności, zwiększa się zapotrzebowanie na składniki odżywcze, w tym białko zwierzęce. Praktyczne wprowadzanie zasad zrównoważonego rozwoju wymaga poszukiwania innowacyjnych rozwiązań, które zaspokoją dobrostan człowieka, zapewniając pokrycie podstawowej potrzeby jaką jest dostępność żywności. W krajach Unii Europejskiej oprócz tradycyjnego mięsa pochodzącego od zwierząt hodowlanych coraz częściej na runku pojawiają się egzotyczne rodzaje mięs, które mogą być cennym uzupełnieniem w żywieniu ludzi. W niedalekiej przyszłości alternatywą dla mięsa zwierząt rzeźnych może być także białko owadów oraz mięso wytwarzane metodą in vitro. Produkcja na skalę przemysłową białka z owadów i mięsa in vitro jest w chwili obecnej uważna za bardziej przyjazną dla środowiska, niż chów zwierząt rzeźnych.
EN
Intensification of livestock farming, consumerism prevailing in wealthy countries as well as excessive consumption and waste of food significantly contribute to the progressive degradation of the natural environment. Population growth is associated with increasing demand for nutrients, including animal protein. Practical implementation of the rules of sustainable development is linked with a necessity to seek innovative solutions, to ensure human well-being by meeting such essential needs as access to food. More and more commonly appearing in the markets within the European Union countries, in addition to the traditional meats, exotic types of meat may effectively supplement the human diet. Alternatives to the meat from food animals in the near future may include insect proteins and meat produced in vitro. Large scale production of insect protein and cultured meat is more environment friendly than livestock farming.
W pracy przedstawiono możliwości wykorzystania wysokich ciśnień jako skutecznej technologii poprawiającej bezpieczeństwo produkcji mięsa i przetworów mięsnych. Scharakteryzowano możliwości jej zastosowania zarówno jako szybkiej i nietermicznej metody utrwalania, jak i kreowania produktów o nowych cechach funkcjonalnych i sensorycznych. Metoda HPP pozwala na zachowanie w mięsie i produktach mięsnych wartości odżywczej i wydłużenie okresu przydatności do spożycia bez użycia konserwantów lub dodatków. W zależności od zastosowanego poziomu ciśnienia, HPP pozytywnie wpływa na cechy sensoryczne, reologiczne i teksturalne mięsa i przetworów mięsnych. Przy krótkim czasie przetwarzania w temperaturze otoczenia następuje unieczynnienie większości mikroorganizmów chorobotwórczych i powodujących psucie produktów. HPP może służyć do obniżenia zawartości soli (sodu) w przetworach, jednakże w ograniczonym zakresie, wynikającym ze zwiększonego wycieku lub pogorszenia zespolenia kawałków mięsa.
EN
The paper presents the possibilities of using high pressures as an effective technology to improve the safety of meat and meat production. The possibilities of its application both as a fast and non-thermal method of preservation as well as creation of products with new functional and sensory features have been characterized. The HPP method allows to maintain nutritional value in meat and meat products and to extend the shelf life without the use of preservatives or additives. Depending on the applied pressure level, HPP positively affects the sensory, rheological and textural characteristics of meat and meat products. With a short processing time at ambient temperature, the majority of pathogenic microorganisms that spoil products are inactivated. HPP may be used to lower the salt (sodium) content in the products, however, to a limited extent resulting from increased leakage or deterioration of meat pieces.
14
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Utrwalanie żywności ma na celu przedłużenie trwałości i przydatności do spożycia oraz zachowanie produktu w niezmienionym stanie. Ludzie od wieków doskonalili różne techniki konserwowania, aby znaleźć idealne metody zapewniające bezpieczeństwo mikrobiologiczne żywności z jednoczesnym zachowaniem wartości odżywczej i walorów smakowych. Obecnie wśród obiecujących metod utrwalania produktów mięsnych wymienić należy, między innymi, technikę wysokich ciśnień, ultradźwięki, pulsacyjne pola elektryczne i magnetyczne, pulsacyjny strumień światła oraz plazmę niskotemperaturową. Wymienione metody nie tylko umożliwiają uzyskanie żywności o długim terminie przydatności, bezpiecznej dla zdrowia i bez konserwantów, ale także są bezpieczniejsze dla środowiska naturalnego w porównaniu z metodami tradycyjnymi.
EN
The purpose of food preservation is to prolong shelf life and shelf life and to keep the product unchanged. People have for centuries perfected various preservation techniques to find the perfect methods to ensure microbiological safety of food while maintaining nutritional value and taste values. Currently, promising methods for fixing meat products include: high pressure technology, ultrasound, pulsating electric and magnetic fields, pulsating light flux and low-temperature plasma. These methods not only make it possible to obtain food with a long shelf life, safe for health and without preservatives, but also are safer for the natural environment compared to traditional methods.
W artykule omówiono wybrane zmiany jakości występujące w żywności mrożonej. Przedstawiono m.in. przyczyny procesu rekrystalizacji, denaturacji czy powstawania oparzeliny zamrażalniczej. Przybliżono aspekt zmian enzymatycznych i biochemicznych w żywności mrożonej oraz wpływ temperatury na drobnoustroje. Podjęto również tematykę związaną z jakością zamrażanego mięsa, owoców oraz pieczywa.
EN
The article presents selected quality changes occurring in frozen food. Featured, among others causes of the recrystallization process, the freezing denaturation or freezer burn. The aspect of enzymatic and biochemical changes in frozen food as well as the influence of temperature on microorganisms are presented. Issues related to the quality of frozen meat, fruit and bread were also discussed.
Mięso i produkty mięsne mogą być zanieczyszczone różnorodnymi mikroorganizmami, zarówno saprofitycznymi, jak i chorobotwórczymi. Ich występowanie może być wynikiem pierwotnych i wtórnych zanieczyszczeń. Kontrola jakości mikrobiologicznej mięsa i wyrobów mięsnych jest przeprowadzana zgodnie z kryteriami bezpieczeństwa żywności oraz kryteriami higieny procesu ustanowionymi w rozporządzeniu (WE) nr 2073 z 15 listopada 2005 r. (z późn. zm.). Zagrożenia mikrobiologiczne mięsa i produktów mięsnych są związane głównie z występowaniem mikroorganizmów takich jak: Salmonella spp., Campylobacter spp., Listeria monocytogenes, Escherichia coli.
EN
Meat and meat products may be contaminated with a variety of microorganisms, both saprophytic and pathogenic. Their occurrence may be the result of primary and secondary contamination. The microbiological quality control of meat and meat products is carried out in accordance with food safety criteria and process hygiene criteria established in the Commission Regulation (EC) No 2073/2005 of 15 November 2005 (with amendments). Microbiological hazards of meat and meat products are mainly associated with the occurrence of microorganisms, such as: as: Salmonella spp., Campylobacter spp., Listeria monocytogenes, Escherichia coli.
Polifenole są wtórnymi metabolitami roślinnymi o bardzo zróżnicowanej strukturze. Ze względu na różnice w budowie podzielono je na cztery grupy: kwasy fenolowe, flawonoidy, lignany i stilbeny. Są silnymi przeciwutleniaczami i wykazują wiele właściwości prozdrowotnych, takich jak: działanie przeciwnowotworowe, przeciwmiażdżycowe, przeciwcukrzycowe, przeciwalergiczne, przeciwzapalne. Zapobiegają też osteoporozie i otyłości. Ponadto polifenole działają przeciwdrobnoustrojowo, hamując rozwój bakterii powodujących psucie produktów spożywczych oraz bakterii chorobotwórczych. Ekstrakty zawierające dużą ilość polifenoli mogą więc ograniczać procesy psucia się żywności i tym samym pełnić funkcję naturalnych konserwantów. W artykule omówiono przeciwdrobnoustrojowe właściwości ekstraktów zawierających dużą ilość polifenoli pochodzących z różnych źródeł. Opisano również ich wpływ na trwałość mięsa i produktów mięsnych podczas ich przechowywania.
EN
Polyphenols are secondary plant metabolites with a very diverse structure. Due to the differences in structure, they are divided into 4 groups: phenolic acids, flavonoids, lignans and stilbenes. They are strong antioxidants and have many health benefits, such as anti-cancer, anti-atherosclerosis, anti-diabetic, anti-allergic and anti-inflammatory effects. They also prevent osteoporosis and obesity. In addition, polyphenols reveal antimicrobial activity inhibiting the growth of food spoilage and pathogenic bacteria. Therefore, polyphenolic extracts can delay food spoilage processes and act as natural preservatives. The article discusses the antimicrobial properties of polyphenolic extracts obtained from various sources. Their effect on the shelf-life of meat and meat products during their storage has been also described.
W opracowaniu przedstawiono uwarunkowania prawne, strukturę i perspektywy pozyskiwania mięsa zwierząt łownych w Polsce. Określono udział części jadalnych w tuszach oraz udział elementów zasadniczych i skład chemiczny mięsa najczęściej spożywanych gatunków zwierząt łownych. Zwrócono szczególną uwagę na właściwości dietetyczne mięsa wynikające z niskiej zawartości tłuszczu i większej ilości białka w porównaniu z mięsem pozyskanym od zwierząt hodowlanych. Wskazano na występowanie w dziczyźnie cennych substancji biologicznie aktywnych, takich jak skoniugowane dieny kwasu linolowego (CLA), karnozyna, anseryna, witamina E, koenzym Q10, tauryna, oraz soli mineralnych. Przedstawiono charakterystykę technologiczną oraz możliwości wykorzystania dziczyzny, szczególnie w aspekcie jej cech sensorycznych i zdrowotnych.
EN
The elaboration presents the legal conditions, structure and prospects for obtaining game meat in Poland. It determines the percentage of parts consumed in carcasses as well as the share of basic elements and chemical composition of meat obtained from the most commonly consumed wild game species. Special attention was paid to the dietary characteristics of meat resulting from low fat content and higher protein content in comparison to the meat obtained from farm animals. The work indicates the occurrence of valuable biologically active substances in wild game, such as conjugated linoleic acid (CLA), carnosine, anserine, vitamin E, coenzyme Q10, taurine and mineral salts. It also presents technological characteristics and the possibilities of game meat usage, especially in terms of its sensory and health characteristics.
19
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Wśród produktów pochodzenia zwierzęcego najwięcej kontrowersji co do roli w diecie człowieka budzi obecnie spożywanie mięsa. Traktowane jest ono zwykle jako pokarm prestiżowy, świadczący o dobrobycie i zamożności społeczeństwa, ze względu na zawartość pełnowartościowego białka o korzystnych dla organizmu człowieka proporcjach aminokwasów, pełni obok mleka i jaj istotną rolę w gospodarce żywnościowej. Globalny rozwój gospodarczy prowadzi do wzrostu popytu na żywność oraz zmian we wzorcach konsumpcji mięsa i jego przetworów. Pokrycie zapotrzebowania na mięso jest motorem intensyfikacji produkcji zwierzęcej, co pociąga za sobą wzrost pogłowia zwierząt i zwiększenie ich presji na środowisko. Nadmierna i niezrównoważona konsumpcja mięsa to jednak nie tylko zagrożenie dla funkcjonowania zrównoważonego rozwoju, ale także dla dobrostanu człowieka. Spożywanie nadmiaru mięsa to jedna z potencjalnych przyczyn chorób cywilizacyjnych.
EN
Out of all animal products, the most controversial is consumption of meat and its role in human diet. This is in spite of the fact that from times immemorial meat is treated as prestigious food reflecting the condition of the society. Due to the contents of valuable proteins, with proportions of amine acids beneficial for the human organism, meat, just like milk and eggs, plays an important role in food economy. The global economic development leads to increased affluence, higher demand for food and changes in models of food consumption, with growing intake of meat and its products. The necessity to satisfy the demand for meat in the dynamically growing human population is a driving factor for intensifying livestock production, which consequently leads to increasing livestock populations and related environmental pressure. Excessive and unsustainable consumption of meat does not only pose hazard for effective sustainable development, but also carries risks to people’s well-being, as one of the potential causes for diseases of affluence.
Celem niniejszej pracy była analiza i opis metodyczny nowoczesnych metod wykrywania zafałszowań produktów pochodzenia zwierzęcego. Omówieniu poddane zostały analizy fizykochemiczne, w tym: chromatograficzne, elektroforetyczne, spektralne, izotopowe, a także metody biologiczne i immunologiczne, do których należą: reakcja łańcuchowej polimerazy PCR oraz immunoenzymatyczny test ELISA. Przedstawione rozważania stanowią przekrój przez wymienione metody, skupiając się na ich rodzajach, zasadzie funkcjonowania oraz możliwościach zastosowania.
EN
The aim of present dissertation was to analyze and describe modern methods of detecting falsification in animal products. The thesis discusses following physicochemical analysis; chromatographic, electrophoresis, spectral and isotropic, as well as to describes biological and immunological methods such as polymerase chain reaction and enzyme-linked immunosorbent assay. The dissertation focuses on overview of the previously mentioned methods, taking into account not only on their variations, but also functioning and applicability.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.