The European Union assumes that the economic policy should contain aiming action for creating the system of supporting these undertakings of independent legal entities which are contributing to the height of the economic and social country through the growth of the innovation and competitiveness of enterprises. The European Union realizing such a policy, it is building up the European system of supporting enterprise and innovation which contains organization of technical and financial reinforcements for enterprises, realized on the domestic, regional and local level. Web-based support system for SME's is presented.
Hałas, w odróżnieniu od wszystkich innych doznań słuchowych, które wzbogacają sferę odczuć estetycznych, zapewniając utrzymywanie kontaktu z otoczeniem, stanowi negatywne zjawisko towarzyszące człowiekowi. Często określa się go jako jakikolwiek dźwięk niepożądany w danym miejscu i czasie. Hałas pozazawodowy dotyka znacznie więcej osób niż hałas na stanowiskach pracy. Jesteśmy na niego narażeni w środkach komunikacji, na terenach rekreacyjnych, w obiektach użyteczności publicznej (szkołach, szpitalach, sklepach, kinach, dyskotekach itp.) a także w naszych mieszkaniach, w których spędzamy większość czasu.
Głównym celem pracy była ocena przydatności testu cięcia i przebijania oraz metody TPA do pomiarów tekstury ciast biszkoptowo-tłuszczowych. Zakres pracy obejmował instrumentalną i sensoryczną ocenę tekstury oraz poszukiwanie korelacji między nimi. Stwierdzono, że do oceny tekstury ciast biszkoptowo-tłuszczowych zalecanym byłoby: stosowanie metody TPA, która umożliwia ocenę elastyczności oraz twardości i łamliwości ciasta oraz uzupełniająco wybraną metodę empiryczną, np. testu przebijania do pomiaru twardości i łamliwości ciasta. Analiza statystyczna wykazała również, że najważniejszymi cechami tekstury ciasta biszkoptowo tłuszczowego są: elastyczność, twardość, łamliwość.
EN
The study aimed at evaluating the usability of cutting and puncture tests and the TPA method to measure the texture of fatty sponge-cake doughs. Instrumental and sensory evaluation of the texture were considered as well as searching of the correlation between them. The application of following procedures would be recommended to evaluate the texture of fatty sponge-cake doughs: use of TPA method assessing dough elasticity, hardness and fragility with selected supplementary empirical method, e.g the puncture test to measure the dough hardness and fragility. Statistical analysis showed also that the most important texture parameters of fatty sponge-cake dough are elasticity, hardness and fragility.
The study investigated the fatty acid composition (fatty acids, FA) of 19 samples of butter originating from the north–eastern region of Poland throughout the year. The annual variability was observed in the FA composition of butter. A higher content of short and medium chain saturated FA (SCFA) was determined in the samples from the winter season (12.6–13.4%) and lower one in the summer samples (11.2–12.1%). The major FA of the saturated long chain acids (LCFA) of butter were: palmitic C16:0: (25.7–34.6%) and myristic C14:0: (9.7–11.9%), their higher contents were found in the samples from the winter and early-spring production. Butters produced in the summer period were characterised by a higher content of oleic acid C18:1 9c (20.6–23.1%) belonging to monounsaturated FA (MUFA) as compared to the samples produced in the winter and spring (18.3–21.4%). Contents of FA belonging to polyunsaturated fatty acids (PUFA) were: 1.0–1.5% for linoleic C18:2 9c 12c (LA) and linolenic acids C18:3 9c 12c 15c (ALA), which were subjected to seasonal variation in the range of 0.1–1.0%. The content of predominant trans isomer in ruminant fats, i.e. vaccenic acid C18: 1 11t (VA), resulting from “biohydrogentaion” of the PUFA (LA and ALA) in the rumen, has been strictly connected with the season of production: a higher content of VA was determined in butter samples from the summer and autumn (1.9–3.8%) and lower one in the samples produced in the winter and spring (0.8–1.3%). Similarly, seasonal variation was also observed in the content of conjugated linoleic acid C18: 2 9c11t (CLA). Its signifi cant content – 580 mg CLA /100g of product on average – was determined in butter samples produced in the summer and autumn season in the north-eastern region of Poland.
W pracy analizowano sezonowe zmiany składu triacylogliceroli (TAG) w tłuszczu mleka krów rasy simentalskiej oraz porównano go ze składem TAG w tłuszczu mleka zbiorczego z regionu mazowieckiego (głównie od krów rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej odmiany czarno-białej). Zarówno stado doświadczalne (27 krów), jak i krowy w analizowanym regionie żywione były systemem tradycyjnym bazującym na kiszonkach i sianie w sezonie zimowym, a w letnim uzupełnionym o żywienie pastwiskowe. Analiza składu TAG metodą chromatografii gazowej umożliwiła oznaczenie 16 klas TAG, w których ilościowo dominującymi były: CN36, CN38, CN40, CN48, CN50, CN52. Mleko krów rasy simentalskiej charakteryzowała największa zawartość CN38 (12,50 %), a najmniejsza CN26 (0,35 %). W mleku zbiorczym z regionu podobnie największą zawartość oznaczono w grupie CN38 (12,48 %), a najmniejszą w CN24 (0,24 %). Stwierdzono statystycznie istotne różnice (p < 0,05) pomiędzy mlekiem od krów rasy simentalskiej a mlekiem zbiorczym pod względem zawartości klas TAG: CN24, CN26, CN28, CN30, CN32, CN34, CN36, CN50 i CN52. Uwzględniając żywieniowe znaczenie składu TAG mleka, należy podkreślić większy udział TAG (CN26-34) zawierających krótkołańcuchowe nasycone KT, a mniejszy udział TAG (CN46-54) zawierających głównie długołańcuchowe nasycone KT w mleku krów rasy simentalskiej w porównaniu z próbami mleka zbiorczego z regionu mazowieckiego.
EN
In the study, seasonal changes in the composition of triacylglycerols (TAG) in milk fat from Simmental cows were analyzed and compared with the composition of TAG in the fat of aggregated milk from cows in the Mazovia region (mainly from cows of the Polish Holstein-Frisian breed, Black and White variety). Both the experimental herd (27 cows) and the cows in the region analyzed were fed using a traditional system based on silage and hay in winter, and supplemented by pasture feeding in summer. The analysis of the TAG composition using a gas chromatography made it possible to detect 16 TAG classes with the following quantitatively prevailing groups: CN36, CN38, CN40, CN48, CN50, CN52. The Simmental cows’ milk was characterized by the highest content of CN38 (12.50 %) and the lowest content of CN26 (0.35 %). Similarly, in the aggregated milk collected in the region, the content of the CN38 group (12.48 %) was determined the highest, and that of CN24 (0.24 %) the lowest. As regards the contents of TAG classes: CN24, CN26, CN28, CN30, CN32, CN34, CN36, CN50, and CN52 in milk, statistically significant differences (p < 0.05) were found between the milk from Simmental breed cows and the aggregated regional milk. Regarding the nutritional significance of TAG composition in milk, emphasized should be the higher percent content of TAG (CN26-34) containing short chain saturated fatty acids in milk from Simmental cows compared to samples of milk aggregated in the Mazovia region, and the lower percent content of TAG (CN46-54) therein containing mainly long chain saturated fatty acids.
Tłuszcze są jednym z najważniejszych składników w produkcji ciast biszkoptowo-tłuszczowych. Celem pracy było określenie wpływu margaryn płynnych na jakość ciast biszkoptowo-tłuszczowych i porównanie go z tłuszczami stosowanymi tradycyjnie w produkcji ciastkarskiej. Do przygotowania wypieków zastosowano: margaryny płynne, wybrane tłuszcze roślinne o stałej konsystencji (margaryna i emulsja tłuszczowa) oraz masło. W trzech margarynach płynnych (spośród czterech) zawartość substancji tłuszczowej wynosiła 70%, co determinowało ich korzystne właściwości funkcjonalne. Tłuszcze płynne charakteryzowały się mniejszą zawartością nasyconych oraz wyższych monoenowych kwasów tłuszczowych w porównaniu z tłuszczami stałymi. Jednak ich wielką zaletą była jednocześnie znacznie większa zawartość polienowych kwasów tłuszczowych i najmniejsza zawartość niekorzystnych izomerów trans (TFA) w porównaniu z tłuszczami stałymi. Stwierdzono korzystny wpływ margaryn płynnych na objętość wyrobów i profil tekstury potwierdzony wysoką oceną sensoryczną tekstury. Natomiast ciasta z dodatkiem tłuszczów stałych przewyższały pod względem smaku ciasta z dodatkiem margaryn płynnych. Margaryny płynne z powodzeniem mogą zastąpić tradycyjnie stosowane tłuszcze stałe przy wytwarzaniu wyrobów biszkoptowo-tłuszczowych.
EN
Fat is one of the most important ingredients used in the production of sponge cakes. The main objective of the study was to determine the effect of liquid margarines on the quality of sponge-cakes and to compare it with fats traditionally used in households and in the production of cakes. The following components were used to make sponge cakes: liquid margarines, some selected plant fats of solid consistency (table margarine, fat emulsion, and butter. In the three liquid margarines (from the four margarines examined in total), the content of fatty substance was 70%, thus, their functional properties were useful. The liquid margarines had a lower content of saturated and a higher content of monounsaturated fatty acids if compared with the solid fats. On the other hand, the most beneficial quality of the liquid fats was a much higher content of PUFAs (polyenic fatty acids) along with the lowest content of unfavourable trans-isomers (TFAs) compared with the solid fats. It was stated that the effect of liquid margarines on the volume and texture profile of sponge cakes baked was very favourable and this positive effect was confirmed by the considerably high results of the sensory assessment of texture. However, the cakes produced with solid fats showed a better taste that those made using liquid margarines. Liquid margarines can successfully replace solid fats traditionally used in manufacturing sponge cakes.
Celem pracy była ocena wartości odżywczej ciast biszkoptowo-tluszczowych z dodatkiem margaryn płynnych i porównanie z ciastami upieczonymi z dodatkiem tłuszczów tradycyjnych. Obliczano wartość energetyczną i zawartość składników pokarmowych w 100 g ciasta oraz wartość wskaźnika jakości żywieniowej biorąc pod uwagę zawartość NNKT, tłuszczu i węglowodanów w ciastach. W tłuszczach oznaczono: zawartość substancji tłuszczowej oraz jakościowy i ilościowy skład kwasów tłuszczowych. Margaryny płynne charakteryzowała niższa zawartość nasyconych kwasów tłuszczowych w porównaniu z tłuszczami stałymi oraz jednocześnie wysoka zawartość nienasyconych kwasów tłuszczowych, szczególnie polienowych i bardzo niska izomerów trans. Stwierdzono, że dodatek margaryn płynnych wpłynął na podwyższenie wskaźnika jakości żywieniowej dla NNKT ciasta. Ciasta biszkoptowo-tłuszczowe upieczone z dodatkiem margaryn płynnych mogą stanowić dobre źródło NNKT w diecie.
EN
The aim of the study was to evaluate nutritional value of sponge cakes contained liquid margarines and compare it to cakes baked with traditional fats. The nutritional value was expressed as a caloric value and content of nutrients per 100g cakes and index nutritional factor for fats, carbohydrates and essential fatty acids. Fatty matter content and fatty acids composition of fats were determined. There were found liquid margarines characterised lower saturated fatty acids and trans isomers content and higher content of unsaturated fatty acids than solid fats. Cakes contained liquid margarines could be good source essential fatty acids because they increased index nutritional factor for EFA.
Celem pracy było sprawdzenie możliwości określania jakości i ustalania przeznaczenia tłuszczów do pieczenia w zależności od składu ich kwasów tłuszczowych. Zakres pracy obejmował ocenę składu kwasów tłuszczowych sześciu roślinnych tłuszczów piekarskich, masła i smalcu. Wyznaczono także czas indukcji każdego tłuszczu w aparacie Rancimat w temp. 150 ºC. Badane tłuszcze różniły się znacząco składem kwasów tłuszczowych. Cechowały się zawartością SFA od 20,6 do 69,7 %, TFA od 0,2 do 55,9 %, MUFA cis od 22,4 do 46,0 % i NNKT od 1,0 do 10,0 %. Czas indukcji wynosił od 1,23 do 3,26 h. Stwierdzono, że na podstawie składu kwasów tłuszczowych, oznaczonych metodą GC, można określić jakość i przeznaczenie tłuszczów oraz ustalić warunki obróbki termicznej. Tłuszcze o wysokiej łącznej zawartości SFA i TFA cechowały się dłuższym czasem indukcji. Natomiast większa zawartość NNKT w tłuszczach powodowała ich niższą stabilność oksydatywną.
EN
The objective of the study was to prove the possibilities of determining the quality and usefulness of fats in the baking process depending on the composition of fatty acids contained in them. The scope of the study involved the evaluation of the composition of fatty acids contained in six vegetable shortenings, as well as in butter and lard. Additionally, the induction time of each fat was determined using a Rancimat apparatus at a temperature of 150 ºC. The fats investigated significantly differed in the composition of their fatty acids. They were characterized by the following amounts of their fatty acids: SFA: from 20.6 to 69.7 %; trans fat acids (TFA): from 0.2 to 55.9 %; MUFA cis from 22.4 to 46.0; and EFA: from 1.0 to 10.0 %. The induction time ranged from 1.23 to 3.26 h. It has been found that it is possible, using the composition of fatty acids determined by a GC method, to determine the quality and usefulness of fats, and to define thermal treatment conditions. Fats containing a high total amount of SFA and TFA were characterized by a longer induction time. However, a higher amount of NNKT in fats caused the oxidative stability to lower.
Głównym celem pracy było określenie wpływu zawartości substancji tłuszczowej, składu kwasów tłuszczowych i zawartości fazy stałej osnowy tłuszczowej na właściwości reologiczne margaryn piekarskich. Do badań zastosowano pięć różnych margaryn przeznaczonych do wypieku ciast oraz masło. W badanych tłuszczach oznaczono: SFC, zawartość substancji tłuszczowej, skład kwasów tłuszczowych oraz parametry reologiczne przy wykorzystaniu metody oscylacyjnej (lepkość, odkształcenie, moduły lepkości, sprężystości i moduł zespolony). Stwierdzono, że wartości modułu sprężystości przewyższały 2- a nawet 3-krotnie wartości modułu lepkości badanych tłuszczów. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że o dynamicznych właściwościach Teologicznych margaryn piekarskich w największym stopniu decydowały: SFC w 20°C oraz skład kwasów tłuszczowych: suma PUFA oraz suma izomerów trans. Stwierdzono również, że zawartość substancji tłuszczowej w badanym zakresie: od 75 do 82,5% nie wpływała na kształtowanie właściwości Teologicznych margaryn piekarskich i masła.
EN
The main objective of this work was to assess the influence exerted by the content of the fatty matter, fatty acids and solid fat phase of the fat base on the rheological properties of bakery margarines. Five different margarine types usually used in baking processes, and a butter were investigated. The investigations included the determination of the following fat parameters: SFC, fatty substance content, fatty acids content, and dynamic rheological parameters (viscosity, deformation, elasticity modulus, viscosity modulus, and complex modulus). An oscillatory method was applied to perform measurements. It was stated that the values of elasticity moduli obtained for fats investigated exceeded twice or even three times the respective values of their viscosity moduli. The results achieved confirmed the strongest influence exerted by the following parameters on the rheological properties of the bakery margarines: SFC at 20°C and the fatty acids content: total PUFA and total trans isomers. Furthermore, it was determined that the fatty matter content ranging from 75% to 82.5% (the range under investigations) had no effect on the rheological characteristics of fats.
Celem pracy była ocena jakości 17 różnych olejów roślinnych (13 rafinowanych i 4 oliwy z oliwek extra virgin) występujących na krajowym rynku. Za kryteria jakości przyjęto wyróżniki: zgodność składu kwasów tłuszczowych z deklaracją producenta z jakiego surowca został olej pozyskany, zawartość produktów utlenienia (LOO, LA i Totox), zawartość wolnych kwasów tłuszczowych (LK) oraz stabilność oksydacyjną. Stwierdzono, że 40% prób olejów nie spełniało zaleceń zamieszczonych w normach, dotyczących utleniania a tym samym kryterium ich bezpieczeństwa zdrowotnego. Analiza składu kwasów tłuszczowych (KT) wykazała jego niezgodność z deklaracją producenta tylko w przypadku jednego oleju. Oliwy extra virgin charakteryzowały się wyższą stabilnością oksydatywną: czasy indukcji 6,44 do 16,01 h w porównaniu do olejów rafinowanych, których czasy indukcji wynosiły od 2,34 h do 8,24.
EN
The aim of this work was the examination of the quality of 17 different vegetable oils (13 refined and 4 extra virgin olive oils) available on the domestic market. The quality of oils was expressed by the following factors: conformity of fatty acid composition that as declared by manufacturer, content of oxidation products (PV, AnV, Totox), content of free fatty acids (LK) and oxidative stability. It was found that 40% of oils did not comply with the requirements concerning oxidative stability. The fatty acid composition of only 1 oil out of 17 investigated did not comply with the declaration by manufacturer. The oxidative stabilities of extra vergin olive oils: 6.44 - 8.24 hrs., were considerably higher that of other refined oils 2.34 to 8.24 hrs.
20
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Celem pracy była adaptacja Rheotestu RT 20 do pomiarów właściwości reologicznych tłuszczów piekarskich oraz określenie możliwości wykorzystania metody oscylacyjnego pomiaru do badania właściwości funkcjonalnych tłuszczów piekarskich. Zakres pracy obejmował oznaczenia chemiczne (SFC, zawartość substancji tłuszczowej, skład kwasów tłuszczowych), reologiczne oraz poszukiwanie korelacji pomiędzy nimi. Stwierdzono istotne współzależności pomiędzy SFC z oznaczanymi parametrami Teologicznymi (p<0,01). Zawartość substancji tłuszczowej oraz MUFA nie wpływały istotnie na kształtowanie właściwości reologicznych margaryn piekarskich i masła. Zaobserwowano bardzo istotny wpływ izomerów trans kwasów tłuszczowych na wszystkie oznaczane parametry reologiczne tłuszczów (p<0,01). Dotychczasowe wyniki pozwala#, stwierdzić, że oscylacyjna metoda pomiaru lepkości może być wykorzystana do określenia przydatności margaryn do wypieku ciast.
EN
The study aimed at adaptation of the Rheotest RT 20 to measuring Theological properties of the shortenings as well as at evaluating the applicability of oscillatory measuring method to test the functional properties of shortenings. Investigations included chemical analysis (SFC, fatty substance content, fatty acid composition), rheological tests and searching for correlations between measured values. Significant relationship between SFC and determined rheological parameters (p<0.01) were found. Neither the fatty substance content, nor MUFA did significantly affect rheological properties of baking margarine and butter. However, a significantly influence (p<0.01) of fatty acid trans-isomers on all tested rheological parameters of fat, was observed. Obtained results showed that the oscillatory method of measuring viscosity may be applied to determination of margarine usability to baking pastries.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.