Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Optymalizacja przetwarzania produktów rolno-spożywczych w celu obniżenia emisji gazów cieplarnianych

Wróbel-Jędrzejewska Magdalena, Włodarczyk Ewelina

Przemysł Spożywczy

|

2023

|

T. 77, nr 9

9--14

PL

Postępujące zmiany klimatu oraz globalne ocieplenie powodują, że zużycie energii staje się coraz bardziej newralgicznym punktem produkcji żywności, w całym łańcuchu wytwórczym „od pola do stołu”. Do oceny wielkości emisji gazów cieplarnianych (GHG) w obszarze produkcji i dystrybucji żywności jest stosowany ślad węglowy (CF). W artykule scharakteryzowano metodyki analizy CF na podstawie danych literaturowych oraz opracowano wytyczne w zakresie wyliczania śladu węglowego dla przemysłu rolno-spożywczego. Dokument PAS 2050 jest standardem skoncentrowanym na ilościowym określaniu emisji gazów cieplarnianych (GHG) powstałych w cyklu życia towarów/usług, bez uwzględniania potencjalnych środowiskowych, społecznych i ekonomicznych oddziaływań. Gruntowne badania umożliwią dokładne określenie pozycji wytwórcy żywności na rynku rolno-spożywczym względem innych podobnych producentów, biorących pod uwagę CF produktów lub przedsiębiorstw.

EN

Progressing climate change and global warming make Energy consumption an increasingly critical point in food production, throughout the manufacturing chain “farm-to-table” . The Carbon Footprint index (CF) is used to assess the amount of greenhouse gas (GHG) emissions in the area of food production and distribution. This article characterizes the CF methodology based on literature data and to develop guidelines for calculating the carbon footprint for the agri-food industry. The PAS 2050 document is the standard that focused on GHG emissions generated during the life cycle of goods/services, without considering environmental, social and economic impacts. Specific research will make it possible to accurately determine the position of a food manufacturer on the agri-food market relative to other similar manufacturers considering the CF of products and company.

2

Biodegradable polymers: polylactide - processing, mechanical properties

Fabijański Mariusz, Garbarski Jacek

Polish Technical Review

|

2023

|

No. 3

9--13

EN

In the paper, a short review of literature concerning obtaining of polylactide (PLA, Polylactic Acid) and its properties was presented. The process of degradation was discussed. In the experimental part, the process of injection was carried out and the evaluation of mechanical properties based on the static stretching and impact strength tests was performed. The obtained results confirm that PLA may be processed in standard machines, without the necessity of their modifying. Values of stretching resistance, elongation at break (after fracture) and impact strength do not deviate from the typical parameters of plastics intended, for example, for packaging.

PL

W artykule przedstawiono krótki przegląd literatury dotyczący otrzymywania profilaktyku (PLA) i jego właściwości. Omówiono proces degradacji. W części doświadczalnej przeprowadzono proces wtrysku oraz dokonano oceny właściwości mechanicznych na podstawie próby statycznego rozciągania i udarności. Uzyskane wyniki potwierdzają, że PLA może być przetwarzany na standardowych maszynach, bez konieczności ich modyfikacji. Wartości wytrzymałości na rozciąganie, wydłużenia przy zerwaniu oraz udarności nie odbiegają od parametrów typowych tworzyw przeznaczonych na przykład na opakowania.

3

Kierunki innowacji technicznych i technologicznych w rozpoznawaniu złóż kopalin oraz działalności górniczo-przetwórczej

Radwanek-Bąk Barbara

Przegląd Geologiczny

|

2020

|

Vol. 68, Nr 9

675--681

EN

Innovation is an integrated part of most human activities. In recent years, along with the development of digitization, computerization and automation, it creates new areas of activity, enabling the integration of people, machines and systems. These changes are so far-reaching and so dynamic, that they are considered as the fourth industrial revolution. Obviously, they also apply to the field of mineral deposits exploration, as well as the mining and processing industry. This article presents the main trends conducted in these fields, illustrating them with selected examples, showing some of the most promising technologies, processes and devices.

4

Tendencje na rynku przetworów owocowo-warzywnych z udziałem roślin rzadkich i mało znanych

Cendrowski Andrzej, Grzeszczak Dorota

Przemysł Spożywczy

|

2019

|

T. 73, nr 6

18--24

PL

W artykule omówiono tendencje rozwoju rynku przetworów owocowo-warzywnych z udziałem roślin rzadkich i mało znanych na podstawie analizy ich dostępności tych produktów w 8 sklepach w Warszawie. Przeanalizowano etykiety wszystkich przetworów owocowo-warzywnych i wyszczególniono te, w których producent zadeklarował obecność roślin rzadkich i mało znanych. Stanowią one niewielką część asortymentu. W analizie uwzględniono między innymi rodzaj produktu, markę i skład. Najszerszą gamę poszukiwanych przetworów oferowały największe sklepy. Oprócz wiodących marek wyszukano dużo nowych, które oferują pojedyncze produkty. Brak literatury z ostatnich lat dotyczącej tego tematu może świadczyć o tym, że rynek opisywanych przetworów nie był dokładnie badany.

EN

The article discusses the directions of development of the market of fruit and vegetable products with the participation of rare and little-known plants on the basis of the analysis of their availability in 8 stores in Warsaw. The study was based on the analysis of labels of all fruit and vegetable preserves, and those in which the producer declared the presence of rare and less known plants were specified, unfortunately. The analysis includes the type of product, brand and composition. The widest range of products was offered by the largest stores. In addition to the leading brands, a lot of new ones have been found that offer only single products. The lack of literature from recent years regarding this topic may indicate that this particular market has not been thoroughly studied.

5

Tendencje rozwojowe w technologii przetwórstwa tworzyw sztucznych

Heneczkowski M.

Mechanik

|

2018

|

R. 91, nr 4

274--277

PL

W artykule omówiono aktualne tendencje w dziedzinie modyfikacji tworzyw polimerowych, w tym kompozytów, nowych technik przetwórczych i systemów sterowania procesami produkcyjnymi.

EN

In the manuscript current trends in the area of modification of polymer materials, including composites, new processing techniques and manufacturing managing and control systems have been described.

6

Przetwórstwo wtórnych surowców metali nieżelaznych w Polsce – trendy, szanse i zagrożenia

Pietrzyk S., Tora B.

Inżynieria Mineralna

|

2017

|

R. 18, nr 2

81--92

PL

Podstawowe wyzwania przed jakimi stoi współczesna metalurgia to: kurczenie się zasobów surowców naturalnych (rud) i pogarszanie ich jakości, wzrost zapotrzebowania na metale jako wciąż najlepsze i najpowszechniejsze materiały konstrukcyjne, koncentracja produkcji górniczej i hutniczej w krajach dysponujących zasobnymi złożami prowadząca do monopolizacji rynku dostaw, spadek opłacalności produkcji oraz ograniczenia środowiskowe emisji odpadów. Rozwiązaniem problemów hutnictwa może być wprowadzenie i intensyfikacja gospodarki metalami w obiegu zamkniętym (tzw. gospodarka recyrkulacyjna – circular economy), wymagająca wprowadzenia recyklingu/przeróbki surowców wtórnych metali. Zasadą działania recyklingu jest maksymalizacja ponownego wykorzystania tych samych metali, z uwzględnieniem minimalizacji nakładów na ich przetworzenie, przez co chronione są surowce naturalne, zarówno służące do ich wytworzenia jak i wykorzystywane do ich późniejszego przetworzenia. Recykling metali odbywa się w dwóch obszarach: podczas produkowania dóbr (odpadów produkcyjnych) oraz późniejszego powstawania z nich odpadów (odpadów poużytkowych, pokonsumpcyjnych). Aby system recyklingu właściwie działał musi istnieć współdziałanie polityki państwa (ochrona rynku surowców wtórnych), producentów wyrobów (eco-projektowanie), przedsiębiorstw recyklingowych (zbierających i przetwarzających) oraz proekologiczne nawyki społeczeństwa (edukacja). W artykule omówiono główne problemy, jakie napotyka krajowy rynek recyklingu metali nieżelaznych z surowców wtórnych.

EN

The basic challenges facing modern metallurgy are: shrinking resources of natural resources (ores) and deterioration of their quality, increased demand for metals as still the best and most common construction materials, concentration of mining and metallurgical production in countries with rich deposits leading to monopolization of the market supply, declining production profitability and environmental restrictions on waste emissions. The solution of the problems of metallurgy may be the introduction and intensification of metal economy in a closed circuit (so-called circular economy), requiring the introduction of recycling / processing of secondary metals. The principle of recycling is to maximize the re-use of the metals, taking into account the minimization of outlays for their processing, which protects natural resources, both for their production and used for their subsequent processing. Metal recycling takes place in two areas: during the production of goods (production waste) and the subsequent deposition of waste (post-consumer and post-consumer waste). In order for the recycling system to function properly, there must be cooperation between the state policy (protection of the market of secondary raw materials), producers of products (eco-design), recycling enterprises (collecting and processing) and environmentally friendly habits of the society (education). The article discusses the main problems faced by the domestic market for recycling non-ferrous metals from secondary raw materials.

7

Antyutleniacze aminowe w przetwórstwie tworzyw sztucznych

Iłowska J., Gurgacz W., Bereska A., Bereska B., Grabowski R., Szmatoła M.

Przemysł Chemiczny

|

2015

|

T. 94, nr 2

215-220

PL

Dokonano krótkiego omówienia antyutleniaczy aminowych stosowanych w przetwórstwie tworzyw sztucznych, z podziałem na poszczególne klasy związków. Wymieniono pochodne p‑fenylenodiaminy, 2,2,4‑trimetylo‑1,2‑dihydrochinoliny, 2,2,6,6‑tetrametylopiperydyny oraz N,N’‑dialkilohydroksyloaminy.

EN

A brief review, with 12 refs., of amine antioxidants used in processing plastics. In particular, p-phenylenediamines, 2,2,4-trimethyl-1,2-dihydroquinolines and 2,2,6,6-tetramethylpiperidines and N,N’-dialkylhydroxylamine were taken into consideration.

8

Ocena efektywności przechowywania jabłek na przykładzie rozwiązań stosowanych w powiecie grójeckim

Wojciechowski A., Wojciechowska N.

Logistyka

|

2015

|

nr 2

804--813, CD1

PL

W artykule przedstawiono problemem magazynowania jabłek. Skupiono się przede wszystkim na możliwościach i sposobach przechowywania jabłek oraz kosztach i efektywności magazynowania jabłek. Przeprowadzone badania pokazują, że przechowywanie jabłek jest obecnie koniecznością, aby sprostać wymaganiom klientów co do jakości i świeżości owoców. Dodatkowo w pracy przedstawiono metody magazynowania jabłek oraz wykorzystywane do tego celu urządzenia. Ponadto przeprowadzono kalkulację kosztów magazynowania jabłek oraz opłacalności tego przedsięwzięcia. W końcowej części pracy dokonano prognozy cen jabłek na przyszły sezon.

EN

This thesis presents the problem of storing apples. The focus is primarily on the possibilities and ways of storing apples and the cost and efficiency of storage apples. Research has shown that the storage of apples is now a necessity to meet the demands of customers as to the quality and freshness of the fruit. In addition, the paper presents a method of storing apples and used for this purpose device. In addition, a calculation of the cost of storing apples and profitability of the storing. In the final part of the paper the was made a price forecasts of apples for the next season.

9

Łańcuch chłodniczy w przetwórstwie mrożonej żywności

Grabowska B.

Chłodnictwo i Klimatyzacja

|

2014

|

nr 10

77--81

PL

Żywność stanowi grupę surowców roślinnych i zwierzęcych oraz produktów ich przerobu, warunkującą bytowanie człowieka. Około połowy zasobów żywności stanowią produkty nietrwałe, wymagające utrwalenia w poszczególnych etapach łańcucha produkcji, jak również odpowiedniej dystrybucji. Zadaniem każdego producenta żywności jest zapewnienie jakości i bezpieczeństwa produkowanego wyrobu. Zamrażanie, jako jedna z wielu metod utrwalania żywności, zachowuje jej naturalne właściwości, czyli skład i wartości odżywcze, a ponadto w znaczny sposób nie ogranicza wykorzystania produktów spożywczych do celów kulinarnych i produkcyjnych .

10

Kozie mleko – wybryk czy dar natury

Kycia K., Szymczak P.

Przemysł Spożywczy

|

2013

|

T. 67, nr 10

11--14

PL

W ostatnich latach zwiększa się zainteresowanie mlekiem kozim i coraz częściej znajduje ono zastosowanie w przetwórstwie żywności. Do jego popularyzacji przyczynia się wysoka zawartość składników odżywczych, takich jak pełnowartościowe białko, lekko strawny tłuszcz, dobrze przyswajalny wapń, magnez i witaminy. Pod wieloma względami mleko kozie różni się od mleka krowiego. Pomimo niedogodności związanych z technologicznym przetwarzaniem mleka koziego, jest ono z powodzeniem wykorzystywane do produkcji mleka spożywczego, serów podpuszczkowych, twarogów, śmietanki, napojów mlecznych fermentowanych, mleka w proszku, masła oraz deserów. Walory prozdrowotne mleka koziego i jego przetworów sprawiają, że są one polecane zwłaszcza dzieciom, osobom starszym i alergikom.

EN

In the recent years there has been observed an increasing interest in consumption of goat milk and its use for processing. The high content of nutrients such as complete protein, easily digestible fats, well absorbed calcium, magnesium and vitamins, leads to the growth of its popularity. In many aspects goat milk differs from cow milk. Despite some inconveniences that occur while the goat milk is processed, it is successfully used for production of milk, rennet cheese, quark, fermented milks, milk powder, butter and desserts. Because of the health benefits, goat milk and its products are especially recommended for children, elderly and people suffering from allergies.

11

Ciecze jonowe w przetwórstwie celulozy

Kordala-Markiewicz R.

Przemysł Chemiczny

|

2013

|

T. 92, nr 9

1615-1617

PL

Opisano wpływ budowy cieczy jonowych na zdolność rozpuszczania celulozy. Przedstawiono rolę anionu i kationu, których odpowiedni dobór może zapewnić wysoką wydajność procesu. Określono również wpływ właściwości fizykochemicznych cieczy jonowych na proces rozpuszczania celulozy, mechanizm jej rozpuszczania oraz możliwe drogi przetwórstwa tego biopolimeru.

EN

Effect of the ionic liquids structure on the ability to cellulose dissoln. was discussed.

12

Badania nad nowymi koncepcjami przetwórstwa wysokotemperaturowej smoły koksowniczej. Cz. 1, Analiza technologii przetwórstwa smół koksowniczych

Majka M., Mianowski A., Tokarska A.

Przemysł Chemiczny

|

2013

|

T. 92, nr 9

1725-1735

PL

Przedstawiono analizę rynku smołowego w Polsce. Omówiono klasyczne metody przetwórstwa smoły koksowniczej. Zaproponowano wykorzystanie istniejących technologii stosowanych w przerobie ciężkich pozostałości naftowych do przerobu smoły koksowniczej.

EN

A review, with 95 refs., of coal tar upgrading methods. The sources, properties and upgrading methods of coal tar (continuous distn., delayed coking, hydrogenative upgrading, supercrit. gas extn.) were taken into consideration. Some new concepts for high-temp. coal tar processing were proposed.

13

Badania nad nowymi koncepcjami przetwórstwa wysokotemperaturowej smoły koksowniczej. Cz. 2, Badania nad uszlachetnianiem smoły koksowniczej w nadkrytycznej wodzie i nadkrytycznym metanolu

Majka M., Mianowski A.

Przemysł Chemiczny

|

2013

|

T. 92, nr 9

1736-1740

PL

Przedstawiono wyniki badań nad uszlachetnianiem wysokotemperaturowej smoły koksowniczej w nadkrytycznym metanolu SCM (supercritical methanol) i nadkrytycznej wodzie SCW (supercritical water). Zbadano wpływ temperatury (350–425°C) i ciśnienia (14–27 MPa) oraz katalizatora na jakość otrzymanych produktów. Porównano wydajności i właściwości fizykochemiczne frakcji wrzącej poniżej 360°C otrzymanych w procesach krakingu termicznego w SCM i SCW z produktami krakingu katalitycznego w SCM i SCW. Stwierdzono, że procesy te prowadzą do uzyskania produktów o mniejszej gęstości, większym stosunku atomowym H/C, i znacznie niższym zakresie wrzenia niż surowiec wyjściowy. Duże różnice zaobserwowano również w obrazie widm 1H NMR surowca i otrzymanych produktów ciekłych.

EN

High-temp. coal tar was upgraded in supercrit. MeOH and supercrit. H2O in an autoclave reactor at 350–425°C and 14–27 MPa on a Ni-W catalyst to det. the yields and characteristics of the products and compare with those obtained in thermal cracking. The H/C at. ratios in the oil fraction b. below 360°C produced with use of catalyst were higher than those in the fractions produced without any catalyst.

14

Zbadanie możliwości wykorzystania odpadów z przetwórstwa zbóż w technologiach stalowniczych

Pogorzałek J., Bulkowski L., Galisz U., Różański P., Stecko J.

Prace Instytutu Metalurgii Żelaza

|

2013

|

T. 65, nr 1

53-55

PL

Celem pracy było zbadanie możliwości wykorzystania odpadów powstających w przetwórstwie zboża (otrąb, plew itp.), do produkcji zasypki izolującej w metalurgii. Zbadano poszczególne odpady zbożowe, opracowano zasypki z ich udziałem i zbadano skuteczność izolacyjną zarówno samych odpadów jak i zasypek. Badania wykazały, że otręby pszenne i jęczmienne są skutecznymi izolatorami ciepła, a opracowane z ich udziałem zasypki stanowią skuteczną izolację nadlewów wlewków stalowych.

EN

The purpose of this paper was to investigate the possibilities to use the waste generated in the processing of cereals (bran, charff etc) for production of the insulation mould powder in metallurgy. The individual cereal wastes were examined, mould powders using these materials were developed and the insulation efficiency of both the wastes themselves and the powders was examined. The investigations revealed that wheat and barley bran was effective heat insulators and the obtained mould powders containing this waste provided the efficient insulation of steel in-got riser heads.

15

Polimerowe materiały hybrydowe i kompozytowe zawierające funkcjonalizowane poliedryczne oligomeryczne silseskwioksany (POSS)

Andrzejewska E., Marcinkowska A., Prządka D., Kloziński A., Jakubowska P.

Polimery

|

2013

|

T. 58, nr 10

794--804

PL

Artykuł stanowi przegląd prac prowadzonych w Zakładzie Polimerów Politechniki Poznańskiej w ramach projektu „Silseskwioksany jako nanonapełniacze i modyfikatory w kompozytach polimerowych”. Badania dotyczą modyfikacji funkcjonalizowanymi poliedrycznymi oligomerycznymi silseskwioksanami (POSS) poli(met)akrylanów uzyskiwanych metodą fotopolimeryzacji, poliuretanów otrzymywanych w masie lub w rozpuszczalniku (modyfikacje in situ) oraz poliolefin (modyfikacja w procesie przetwórstwa). Omówiono wpływ dodatku POSS na kinetykę fotopolimeryzacji metakrylanów oraz właściwości fizyczne i mechaniczne otrzymanych poli(met)akrylowych materiałów hybrydowych i kompozytowych, a także na właściwości mechaniczne poliuretanów oraz charakterystykę reologiczną poliolefin.

EN

The paper presents a review of investigations carried out in Polymer Department at Poznan University of Technology within the project „Silsesquioxanes as nanofillers and modifiers in polymer composites”. Research focused on the modification of poly(meth)acrylates obtained by photopolymerization, polyurethanes synthesized in bulk or in a solvent (both in situ modifications) and polyolefins (modification during processing) by functionalized polyhedral oligomeric silsesquioxanes (POSS). The effects of the addition of POSS on photopolymerization kinetics of methacrylates (Figs. 1, 2, 6, 7), physical and mechanical properties of the resulting hybrid and composite poly(meth)acrylate materials (Figs. 3—5, 8), as well as mechanical properties of polyurethanes (Fig. 9) and rheological properties of polyolefins (Fig. 10—12) are discussed.

16

Ekonomiczno-instytucjonalne uwarunkowania polskich inwestycji na Białorusi, ze szczególnym uwzględnieniem rolnictwa i przemysłu przetwórczego

Szołucha M.

Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego

|

2012

|

nr 2

160-166

PL

Białoruski model gospodarczy jest rozwiązaniem unikatowym, choć dostrzegalne są pewne jego podobieństwa z systemami ekonomicznymi innych krajów, w tym Chin. Łączy on w sobie silny element kontroli i własności państwa z coraz liczniejszym biznesem prywatnym. Jego cechą charakterystyczną jest również ewolucyjny charakter zmian. Dane statystyczne dowodzą, że dotychczasowe efekty wdrażania tego systemu były pod wieloma względami pozytywne. Szczególnie w zestawieniu z sytuacją wyjściową i stanem gospodarek pozostałych byłych republik ZSRR. Z punktu widzenia kapitału zagranicznego, nie bez znaczenia są również: unia celna z Rosją i Kazachstanem, liczne udogodnienia i preferencje podatkowe dla inwestorów, położenie geograficzne, niezniszczona w okresie transformacji infrastruktura, stosunkowo pozytywne prognozy gospodarcze na przyszłość oraz rozwój Wolnych Stref Ekonomicznych. Te i inne powody sprawiają, że w najbliższej przyszłości Białoruś będzie prawdopodobnie coraz bardziej atrakcyjnym miejscem do inwestowania, również w rolnictwo i przetwórstwo spożywcze. Jedynym poważnym czynnikiem mogącym zniechęcić zagraniczne podmioty do rynku białoruskiego, jest wciąż dość negatywny wizerunek polityczny Białorusi w krajach Zachodu.

EN

Belarusian economic model is the unique solution, although there are some noticeable similarities with the economic systems of other countries, including China. It combines a strong element of state control and growing number of private businesses. Its characteristic feature are also the evolutionary changes. Statistical data show that so far the effects of implementation of this system are in many regards positive. Especially compared to the starting point and to the situation of the economies of other former Soviet republics. From the perspective of foreign capital, there are also some other important factors, inter alia: the customs union with Russia and Kazakhstan, numerous amenities and tax preferences for investors, geographical location, infrastructure unspoilt during the transition period, the relatively positive economic outlook for the future or developing free economic zones. Because of these and other reasons Belarus in the near future will probably be more and more attractive place to invest, also in agriculture and food processing. Quite negative political image of Belarus in the West seems to be the only important factor that may discourage investment by foreign entities in this country.

17

Perspektywy rozwoju technologii oraz przetwórstwa szkła w aspekcie ochrony środowiska i wzrastających cen energii. Wystąpienie na IX Koleżeńskim Zjeździe Seniorów Przemysłu Szklarskiego w Solcu Zdroju - Grzybowie

Wasylak J.

Szkło i Ceramika

|

2011

|

R. 62, nr 4

16-18

PL

W prezentacji przedstawiono postęp techniczny w technologii przemysłowej topienia szkła, nowoczesne metody przetwarzania masy szklanej w wyroby. Zaprezentowano postęp techniczny w przetwórstwie szkła oraz nowoczesne obszary zastosowania szkła.

EN

The presentation presents the technical progress in the industrial melting glass technology, modern methods of processing molten glass into articles. It was presented the modern glass application areas and their technical development in the manufacturing glass in the last years.

18

Surface layer modelling and diagnostic after loose solid balls treatment

Stotsko Z. A., Stefanovych T. O.

Przetwórstwo Tworzyw

|

2011

|

[R.] 17, nr 6

529-533

EN

Purpose of this paper is development of the mathematical models of the methods of treatment with using loose solid balls. The main methods used for the theoretical research are mathematical modelling, integral calculus, fundamentals of analytic geometry, probability theory, hydraulics of multiphase flow. The main methods used for the experimental investigations were conducted by receiving diagrams of removed material depth, microhardness of the oblique slices of the treated samples, speckle interferograms of the surfaces treated with using loose solid balls. Method of mathematical modeling for treatment with using loose solid balls is developed based on the energy conception. Mathematical model is created that allows calculating the characteristics of surface quality depending on the technological modes of the treatment. It is planned developing and improving the mathematical modeling methods of the treatment with using loose solid balls in future research by extending theirs for the curvilinear treated surfaces. Practical implications has the applied software, elaborated on the models basis, that allows providing for calculations automation of the surface quality characteristics depending on the technological modes.

19

Niestandardowe metody wyznaczania przetwarzalności tworzyw utwardzalnych

Krzyżak A.

Przetwórstwo Tworzyw

|

2011

|

[R.] 17, nr 2

64-73

PL

W pracy przedstawiono mało znane metody badań służących wyznaczeniu właściwości przetwórczych tworzyw utwardzalnych. Oprócz znanych metod takich jak: metoda Krahla, gniazda spiralnego, Brabendera, Kanawca czy BIP, ciągle chętnie stosowanych, powstało wiele innych metod. Metody Liedmanna, Lundborga, Mority czy Kima nie zostały przyjęte w środowisku naukowym ani przemysłowym, są przez to mało znane. Pierwsze metody, takie jak metoda Rossi-Peaksa czy Schwittmanna 1, były opracowane z myślą o wyznaczaniu przetwarzalności tworzyw utwardzalnych przeznaczonych do prasowania. Inne metody pozwalają na wyznaczenie większej liczby wskaźników przetwarzalności, co wynikało z konieczności ustalenia zachowania się tworzywa utwardzalnego podczas przetwórstwa w procesie wtryskiwania. Ostatnia przedstawiona chronologicznie metoda Kima została opracowana w celu określania nie tylko właściwości przetwórczych, ale także do oceny stopnia zużycia warstwy wierzchniej stali konstrukcyjnej, materiału stosowanego do budowy maszyn i narzędzi przetwórczych.

EN

In the article not well known test methods for determination of processing properties of hardening plastics were presented. Besides well known and still frequently used methods like: Krahl's method, spiral seat method, Brabender's method, Kanavec's method and BIP method, many other methods were developed. Methods of: Liedmann, Lundborg, Morita and Kim are not widely known because they were not accepted by academic and industrial community. The first methods like Rossi-Peakes method and Schwittmann method were developed for determination of repeatability of hardening plastics used for press moulding. Other methods allow determining the higher number of repeatability indices, what resulted from the necessity of knowledge of behaviour of hardening plastic during injection moulding process. The last described Kim's method was developed in order to estimate not only processing properties but also the level of usage of top layer of constructional steel, material used for machine building and processing tools.

20

Metody badań przetwarzalności tworzyw utwardzalnych

Krzyżak A.

Przetwórstwo Tworzyw

|

2011

|

[R.] 17, nr 1

13-21

PL

W roku 1907 po raz pierwszy zostały otrzymane tworzywa fenolowe, nazwane też fenoplastami, należące do grupy tworzyw utwardzalnych. Od tego momentu do chwili opracowania pierwszej metody (1931) służącej do wyznaczania optymalnych warunków prasowania tworzywa fenolowego minęło 24 lata. Następne metody, pojawiały się znacznie szybciej i lata ich opracowania łączą się z rozwojem technologii przetwórstwa tworzyw utwardzalnych. Pierwsze metody były przygotowane do wyznaczania przetwarzalności tworzyw utwardzalnych przeznaczonych do prasowania. Następnie rozwinięto technologię wtryskiwania i znane dotąd metody wyznaczania przetwarzalności okazały się niewystarczające. Zaproponowano zatem wiele innych, które byłyby bardziej pomocne i przydatne przy wyznaczaniu przetwarzalności tych tworzyw przetwarzanych metodą wtryskiwania. W pracy przedstawiono, w kolejności chronologicznej, stosunkowo dobrze znane oraz ciągle używane metody badań służące wyznaczeniu właściwości przetwórczych tworzyw utwardzalnych.

EN

Phenolic plastics, called also phenoplasts, belonging to the group of hardening plastics, were obtained for the first time in 1907. After 24 years, in 1931 the first method for determination of optimal conditions for press moulding of phenolic plastics was developed. The next methods were developed during shorter intervals of time and the period of their development is related to the progress of processing technology of hardening plastics. The first methods were prepared for determination of processability of hardening plastics used for press moulding. Afterwards injection moulding technology was developed and the well known methods for determination of processability occurred to be insufficient. Therefore many other methods more useful for determination of processability of these plastics processed by injection moulding were proposed. In this article relatively well known and still used test methods used for determination of processing properties of hardening plastics were presented in chronological order.