Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Nasiona konopi siewnych w zapobieganiu chorobom dietozależnym

Jurgoński Adam, Opyd Paulina

Przemysł Spożywczy

|

2022

|

T. 76, nr 1

19--21

PL

Nieprawidłowy sposób odżywiania jest jedną z zasadniczych przyczyn wzrastającej liczby chorób przewlekłych, takich jak otyłość czy niektóre choroby układu krwionośnego, określanych zbiorczo mianem chorób dietozależnych. Jednym ze sposobów przeciwdziałania rozwojowi tych chorób jest zwiększenie udziału żywności pochodzenia roślinnego w codziennej diecie, w tym związków o charakterze prozdrowotnym, takich jak wielonienasycone kwasy tłuszczowe (WNKT). Nasionami oleistymi bogatymi w WNKT, których potencjał prozdrowotny jest obecnie przedmiotem coraz częstszych badań, są nasiona konopi siewnych. Poza dużą zawartością oleju bogatego m.in. w kwas α-linolenowy z rodziny n-3, nasiona konopi zawierają również duże ilości białka i błonnika pokarmowego oraz bioaktywne peptydy i lignanoamidy. Badania własne autorów niniejszego artykułu wskazują, że suplementacja diety nasionami konopi, w tym także ich formą odtłuszczoną dostępną jako produkt uboczny przemysłu olejarskiego, może łagodzić zaburzenia metaboliczne charakterystyczne dla otyłości i powiązanych z nią chorób dietozależnych.

EN

Bad eating habits are one of the keys causes that increase the risk of chronic diseases, such as obesity and cardiovascular disease, collectively defined as diet-related diseases. One of the ways to preventing these diseases is to increase the contribution of plant-derived foods in the daily diet, including healthy compounds such as polyunsaturated fatty acids (PUFA). Industrial hemp seeds are PUFA-rich oilseeds, the health-promoting potential of which is currently more often studied. In addition to high content of oil rich n-3 family in α-linolenic acid, among others, hemp seeds are also rich in protein, fiber and bio-active peptides and lignanamides. The authors’ own research indicates that dietary supplementation with hemp seeds, including their defatted form, available as the by-product of vegetable oil processing, can attenuate metabolic disorders specific to obesity and associated diet-related diseases.

2

Wpływ sposobu szacowania powierzchni ciała wykorzystywanej do indeksowania masy lewej komory na częstość stwierdzenia jej przerostu

Sawicki Michał, Nowak Piotr

Inżynier i Fizyk Medyczny

|

2022

|

Vol. 11, nr 6

511--518

PL

Wprowadzenie: P owierzchnia c iała j est p arametrem p owszechnie używanym do indeksowania wymiarów sercowo- naczyniowych, jednak w zależności od sposobu jej szacowania może przyjmować różne wartości u jednego pacjenta. Te różnice potencjalnie mogą wpływać na rozpoznanie lub też nie zespołu chorobowego, ocenę jego progresji oraz podjęte decyzje kliniczne. Cel: Celem analizy była ocena wpływu sposobu obliczania BSA na częstość stwierdzenia LVH na podstawie LVM obliczanego w oparciu o badanie echokardiograficzne. Materiały i metody: Analizą objęto 200 badań echokardiograficznych wykonanych w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym w Białymstoku. Badanie obejmowało dane metrykalne oraz wymiary LVEDD, IVT, PTW. Na podstawie LVEDD, IVT, PWT obliczona została LVM zgodnie z równaniem zaproponowanym przez American Society of Echocardiography. Na podstawie masy ciała i wzrostu obliczona została dla każdego z pacjentów wartość współczynnika BMI. Dla każdej osoby cierpiącej na nadwagę obliczono hipotetyczną najwyższą dopuszczalną masę ciała, natomiast dla osób z niedowagą – minimalną masę ciała stanowiącą wartość normatywną. Obie te wartości określone zostały jako masa ciała normalizowana. Na podstawie wzrostu i masy ciała obliczono wartości BSA. Obliczenia wartości BSA dokonano z wykorzystaniem trzech równań. Uzyskaną dla każdego pacjenta wartość LVM podzielono przez BSA, obliczone na trzy sposoby, z wykorzystaniem faktycznej masy ciała pacjenta, dając LVMII, oraz masą ciała normalizowaną, dając LVMIN. Wartości LVMII oraz LVMIN porównano z wartością referencyjną, za którą przyjęto 95g/m2 dla kobiet i 115g/m2 dla m ężczyzn [12]. Zebrane dane poddano analizie statystycznej przy użyciu programu Statistica 13.5. Przy wykonywaniu obliczeń statystycznych przyjęto poziom istotności p = 0,05. Wyniki: Większą część badanej grupy (140; 70,00%) stanowili mężczyźni. Wartości BMI kobiet i mężczyzn objętych badaniem różniły się od siebie w sposób istotny statystycznie, przyjmując wyższe wartości w przypadku mężczyzn (28,70 kg/m2 vs 26,80 kg/m2). Częstość występowania nadwagi u badanych kobiet była równa 73,33%, natomiast u mężczyzn 80,71%. Przeciętna wartość BSA oszacowana na podstawie równania Dubboisa wyniosła 1,95 m2, równania Haycock 1,99 m2, natomiast Fujimota 1,90 m2. Oszacowane wartości LVM mieściły się w przedziale od 99,68 do 632,95 g z wartością średnią 283,79 g oraz wartością środkową równą 270,62 g. Wartości LVMIL p ozwolił w zależności od sposobu szacowania BSA na stwierdzenie występowania LVH u 79,00-80,00% badanych, po poddaniu masy ciała normalizacji odsetek ten wzrósł do 84,50-87,50%. Wykazano istotną statystycznie różnicę pomiędzy częstością stwierdzeń LVH w zależności od sposobu szacowania BSA (p < 0,001), przy czym analiza post hoc wskazała, że nie występują istotne statystycznie różnice pomiędzy danymi w obszarze grupy wyników LVMIL i LVMIN, jednakże występują one pomiędzy tymi grupami nawet dla danych uzyskanych w oparciu o te same równania służące do estymacji BSA (we wszystkich przypadkach p < 0,05). Wnioski: Sposób obliczania BSA nie wpłynął w sposób istotny statystycznie na częstość stwierdzenia LVH, jednakże na częstość jej diagnozowania istotnie wpłynął proces normalizacji masy ciała do wartości nieprzekraczających norm zalecanych przez WHO obliczonych na podstawie transformacji równania służącego do obliczania BMI.

EN

Introduction: Body surface is a parameter commonly used to index cardiovascular dimensions, but depending on the way it is estimated, it can take different values in one patient. These differences can potentially affect the diagnosis or not of the syndrome, the assessment of its progression and the clinical decisions made. Aim: The aim of the analysis was to assess the influence of BSA calculation on the frequency of LVH determination based on LVM calculated on echocardiographic examination. Materials and methods: The analysis included 200 echocardiographic examinations performed in University Clinical Hospital in Białystok. The examination included metric data and dimensions of LVEDD, IVT, PTW. Based on LVEDD, IVT, PTW, LVM was calculated according to the equation proposed by the American Society of Echocardiography. Based on body weight and height, BMI was calculated for each patient. For each overweight patient a hypothetical maximum body weight was calculated, while for underweight patients the minimum body weight was calculated as a normative value. Both these values were defined as normalized body weight. Based on height and body weight BSA values were calculated. BSA values were calculated using three equations. The LVM value obtained for each patient was divided by BSA, calculated in three ways, using the patient’s actual body weight to give LVMII and normalized body weight to give LVMIN. The LVMII and LVMIN values were compared with a reference value of 95 g/ m2 for women and 115 g/m2 for men [12]. The collected data were analyzed statistically using Statistica 13.5. The statistical calculations were based on the significance level p = 0.05. Results: The majority of the studied group (140; 70.00%) were men. BMI values of men and women included in the study differed significantly from each other, assuming higher values for men (28.70 kg/m2 vs 26.80 kg/m2). The prevalence of overweight in the examined women was 73.33% and 80.71% in men. The average BSA value estimated on the basis of Dubbis equation was 1.95 m2, Haycock equation 1.99 m2 a nd F ujimota 1.90 m 2. The estimated LVM values ranged from 99.68 to 632.95 g with an average value of 283.79 g and a middle value of 270.62 g. The LVMIL values allowed, depending on the BSA estimation method, to determine the occurrence of LVH in 79.00-80.00% of the subjects, after the body weight normalization this percentage increased to 84.50-87.50%. There was a statistically significant difference between the frequency of LVH findings depending on how the BSA was estimated (p < 0.001), but post hoc analysis indicated that there are no statistically significant differences between the data in the LVMIL and LVMIN results group, but they do occur between these groups even for data obtained from the same equation used to estimate BSA (in all cases p < 0.05). Conclusions: The method of BSA calculation did not have a significant static influence on the frequency of LVH determination, however, the frequency of its diagnosis was significantly influenced by the process of normalization of body mass to values not exceeding the norms recommended by WHO calculated on the basis of transformation of the equation used to calculate BMI.

3

Osobiste modele odczuć cieplnych. Eksperymentalna ocena wpływu masy ciała na odczuwanie komfortu

Lipczyńska Aleksandra, Mishra Asit, Shiavon Stefano

Chłodnictwo : organ Naczelnej Organizacji Technicznej

|

2022

|

R. 57, nr 3

12--16

PL

Na całym świecie 39 proc. dorosłych ma nadwagę, 13 proc. jest otyłych, a 9 proc. ma niedowagę. Obecne normy dotyczące warunków cieplnych środowiska wewnętrznego opracowane zostały dla osób o normalnej wadze, mogą zatem ignorować prawie 60 proc. populacji. Może to mieć znaczący wpływ na komfort i produktywność użytkowników obiektów oraz zużycie energii przez budynki. Oprócz tego, wykorzystywane w normach modele odczuć cieplnych (model przewidujący średnią ocenę odczuć cieplnych (Predicted Mean Vote – PMV) oraz modele adaptacyjne) nie nadają się do przewidywania indywidualnych odczuć cieplnych, gdyż opracowane zostały dla średniej populacji i nie uwzględniają indywidualnych czynników. Ponadto, oba modele nie dostosowują się do zmieniających się warunków ani nie uwzględniają nowych czynników, np. zmiany preferencji użytkowników. W pierwszym etapie prac, wykonano badania w komorze klimatycznej mające na celu sprawdzenie czy i w jaki sposób wskaźnik masy ciała (Body Mass Index – BMI) jest powiązany z komfortem cieplnym, odczuciami i preferencjami oraz parametrami fizjologicznymi dla typowych warunków termicznych występujących w pomieszczeniu. W badaniach uczestniczyło 76 osób we wszystkich kategoriach wskaźnika BMI – od 17 do 37 kg/m2. Każdy uczestnik przeszedł te same cztery sesje w różnej, średniej temperaturze operacyjnej: 19,9°C, 22,4°C, 25,3°C i 28,2o°C. Uzyskaliśmy subiektywne informacje zwrotne od uczestników na temat ich wrażeń termicznych i preferencji, wrażeń i preferencji dotyczących wilgotności, oceny komfortu cieplnego i postrzegania jakości powietrza. Zmierzyliśmy również temperaturę skóry, ciśnienie krwi, tętno, poziom glukozy we krwi, wagę, wzrost, obwód talii i bioder oraz skład ciała. Ogólnie rzecz biorąc, nie stwierdzono istotnego wpływu BMI na odczucie termiczne. Jednak uczestnicy z nadwagą i otyłością preferowali niższą temperaturę w porównaniu z uczestnikami z prawidłową wagą i niedowagą, co może wskazywać na praktyczne zastosowanie w strategiach kontroli warunków cieplnych w budynkach.

4

Suplementy diety wspomagające odchudzanie

Maszewska Magdalena, Florowska Anna, Pękul Justyna

Przemysł Spożywczy

|

2019

|

T. 73, nr 4

16--21

PL

Suplementy wspomagające odchudzanie należą do środków spożywczych, których celem jest m.in. uzupełnienie normalnej diety o substancje wykazujące efekt fizjologiczny, wprowadzany do obrotu w formie umożliwiającej dawkowanie, przeznaczonych do spożywania w małych odmierzonych ilościach jednostkowych. Do najczęściej stosowanych składników bioaktywnych w suplementach diety wspomagających odchudzanie należą: chrom, ekstrakt z zielonej herbaty, ekstrakt gorzkiej pomarańczy, L-karnityna, błonnik. Suplementy diety wprowadzane do obrotu muszą spełniać wymagania zawarte w Ustawie o bezpieczeństwie żywności i żywienia z dnia 25 sierpnia 2006 r. (Dz.U. z 2010 r. nr 136, poz. 914 z późn. zm.), Rozporządzeniu Ministra Zdrowia w sprawie składu oraz oznakowania suplementów diety z dnia 9 października 2007r. (Dz.U. z 2007 r. nr 196, poz. 1425 z późn. zm.) oraz Rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 grudnia 2014 r. w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych (Dz.U. 2015 poz. 29). W Polsce nadzór nad wprowadzaniem do obrotu handlowego suplementów diety dla osób odchudzających się sprawuje Główny Inspektorat Sanitarny, którego obowiązkiem jest m.in. rejestracja produktu, kontrola zgodności z wymaganiami prawa żywnościowego oraz badanie, czy suplement diety nie ma właściwości produktu leczniczego.

EN

Supplements supporting weight reduction are foodstuffs whose purpose is, among others, supplementing a normal diet with substances having a physiological effect, a form allowing for dosage, intended for consumption in small, measured unit. The most commonly used bioactive ingredients in dietary supplements supporting weigh reduction include: chromium, green tea extract, bitter orange extract, L-carnitine, fiber. Dietary supplements placed on the market must meet the requirements of the Act on Food Safety and Nutrition of August 25, 2006 (Journal of Laws of 2010 No. 136, item 914, as amended), Regulation of the Minister of Health on composition and labeling of dietary supplements dated 9 October 2007. (Journal of Laws of 2007 No. 196, item 1425, as amended) and the Regulation of the Minister of Agriculture and Rural Development of 23 December 2014 on the labeling of particular types of foodstuffs (Journal of Laws of 2015, item. 29). In Poland, the supervision over the introduction of dietary supplements supporting weight reduction on the market is exercised by the Głowny Inspektorat Sanitarny, whose duty is, among others, product registration checking compliance with the requirements of food law and examining whether dietary supplement does not have the properties of the medicinal product.

5

Determination of Energy Absorption on Seat Regions of Footwear for the Obese

Mathivanan Selvaraj, Mohan Ranganathan, Balachander Palanisami

Fibres & Textiles in Eastern Europe

|

2019

|

Vol. 27, no. 4 (136)

76--80

EN

Ideal footwear with a design configuration is necessitated as a tool of rehabilitation to render therapeutic benefits, especially for obese individuals who are experiencing greater risk during locomotion. Energy absorption is found to depend on variables like heel height, slope angle and load exerted by the body mass index. Statistical analysis was carried out to formulate a predictive equation for absorbed energy. It was found that a heel height of 30 mm offers an optimum base for further design of footwear. A coefficient of determination (R2) with a value of 0.933 indicates that the model fits the experimental data nicely. Hence, 30 mm 20 degree is suggested for designing ideal footwear as it enables load dissipation and energy absorption to render foot-comfort benefits and advantages to the user.

PL

Zaprojektowanie idelanego obuwia jest niezbędne jako skuteczne narzędzie rehabilitacji osób otyłych. Stwierdzono, że absorpcja energii w obuwiu zależy od zmiennych, takich jak: wysokość pięty, kąt nachylenia oraz obciążenie wywierane przez wskaźnik masy ciała. Przeprowadzono analizę statystyczną, aby sformułować równanie predykcyjne dla pochłoniętej energii. Stwierdzono, że wysokość obcasa 30 mm stanowi optymalną podstawę do dalszego projektowania obuwia. Współczynnik determinacji (R2) o wartości 0,933 wskazuje, że model pasuje do danych eksperymentalnych. Stwierdzono, że 30 mm wysokości obcasa i kąt nachylenia 20 stopni są optymalne do zaprojektowania idealnego obuwia. Dobór takich parametrów umożliwia dobre rozpraszanie obciążenia i pochłanianie energii zapewniając tym samym komfort użytkowania.

6

Analiza diet niskoenergetycznych i niskoglikemicznych zamieszczonych na stronach internetowych

Kozirok W.

Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Gdyni

|

2018

|

nr 104

70--82

PL

Ostatnio obserwuje się dużą popularność portali omawiających różne modele postępowań dietetycznych. Celem pracy była analiza i ocena zgodności z zaleceniami czterech diet niskoenergetycznych i czterech niskoglikemicznych, zamieszczonych na stronach internetowych. Analizowany materiał obejmował jadłospisy opracowane na siedem dni. Oceną objęto podaż energii i wybranych składników odżywczych, warunkujących prawidłowe funkcjonowanie organizmu człowieka. Przeprowadzone badania wskazały na niską ich jakość. Większość analizowanych diet charakteryzowała się nieprawidłowym zbilansowaniem kluczowych dla zdrowia składników odżywczych i nie spełniała wymagań obowiązujących norm żywienia. Z powodu niskiej wartości odżywczej diet proponowanych przez portale internetowe ich stosowanie może przyczynić się do wystąpienia poważnych skutków zdrowotnych. Należy zwrócić uwagę na potrzebę upowszechniania rzetelnej wiedzy i edukacji w tym zakresie.

EN

The internet portals for human nutrition and dietetics have become very popular recently. The aim of the study was to analyze and evaluate the nutritional value of low-energy and low-glycemic diets published on the Internet. The analyzed material consisted of 7 day menu planner. Assessment included the supply of energy and selected nutrients necessary for correct functioning of the human body. The study showed poor quality of those diets. Most diets were unbalanced in terms of supply of important nutrients for health and did not meet the requirements of standard nutrition. The low nutritional value of diets offered by the internet portals can result in serious health effects. There is a need to promote reliable knowledge and education in this area.

7

Problemy w diagnostyce pacjentów otyłych za pomocą rezonansu magnetycznego

Trzcionka J., Cholewka A., Ślosarek K.

Inżynier i Fizyk Medyczny

|

2018

|

Vol. 7, nr 4

237--244

PL

W literaturze coraz częściej można znaleźć doniesienia zwracające uwagę na problemy w diagnostyce obrazowej wynikające z nadwagi pacjentów oraz związanych z tym faktem rozmiarami ciała. 2 listopada 2012 r. portal internetowy „gazeta.pl” w artykule: „Wielka Brytania: Brak skanerów MRI (Magnetic Resonance Imaging) dla chorobliwie otyłych. Będą badani sprzętem używanym w zoo?”, cytując za brytyjskim „The Telegraph” opublikował szokującą informację: „Brytyjskie szpitale będą zmuszone używać skanerów MRI z ogrodów zoologicznych, ponieważ standardowe urządzenia nie są w stanie poradzić sobie z pacjentami z poważną nadwagą (…)” [1]. Powstały przy współpracy z instytutem badawczym MillwardBrown, a prezentowany na stronie internetowej serwisu PotrafiszSchudnac.pl „Raport. Bieżące statystyki otyłości i nadwagi w Polsce na podstawie interaktywnej mapy otyłości Polski”, podając stan na drugie półrocze 2015 r. oszacował, że 49,55% Polaków ma nadwagę lub jest otyłych, w tym: 36,94% – to osoby z nadwagą, a 12,61% – z otyłością. Z raportu wynika, że niemal co drugi Polak ma nadwagę lub jest otyły, przy czym w województwach zachodnich jest więcej takich osób niż we wschodnich. Województwo śląskie znalazło się w tym rankingu na dziesiątym miejscu z odsetkiem 50,68% osób z nadwagą i otyłych [2, 3]. 16 marca 2016 r. „Puls Medycyny” opublikował artykuł pt. „Polacy ważą coraz więcej”, którego autorka, powołując się na źródła danych Głównego Urzędu Statystycznego GUS i Urzędu Statystycznego Unii Europejskiej EUROSTAT, podała, że 46% kobiet i 64% mężczyzn w Polsce choruje na nadwagę i otyłość, informując jednocześnie, że stawia to nas w pierwszej dziesiątce najbardziej otyłych narodów Europy [4]. Znany jest fakt, iż nadmierna otyłość może utrudniać poprawną i dokładną diagnostykę pacjenta. Otrzymane wyniki badań pacjentów o dużych rozmiarach charakteryzują się obniżoną jakością otrzymywanych obrazów (mniejszy SNR – Signal-to-Noise Ratio). Niektórzy badacze zwracają także uwagę na problem wpływu otyłości nie tylko w rezonansie magnetycznym, ale również w innych badaniach obrazowych: ultrasonografii, mammografii, radiografii i fluoroskopii, radiologii interwencyjnej, medycynie nuklearnej i pozytronowej emisyjnej tomografii komputerowej PET, praz CT [4, 5, 6].

8

Zmiany w zwyczajach żywieniowych Polaków

Kwasek M.

Przemysł Spożywczy

|

2016

|

T. 70, nr 12

2--7

PL

Wzrost wydatków na gastronomię w gospodarstwach domowych, wg grup społeczno-ekonomicznych i miejsca zamieszkania (miasto - wieś) w latach 2005-2015, świadczy o coraz większym zainteresowaniu tą formą zaspokajania potrzeb żywnościowych. Nowe zwyczaje żywieniowe Polaków, polegające na spożywaniu posiłków poza domem, przekładają się na rozwój rynku gastronomicznego. Sposób odżywiania się wywiera istotny wpływ na zdrowie człowieka, jego sprawność fizyczną i rozwój intelektualny. Nadmierna konsumpcja produktów żywnościowych bogatych w tłuszcze, zwłaszcza nasycone, cukier i sól prowadzi do rozwoju chorób dietozależnych oraz nadwagi i otyłości, uznanej przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) za globalną epidemię XXI w. Przemysł spożywczy poprzez działania, w tym reformulację żywności, może przyczynić się do poprawy zdrowotności mieszkańców Polski. W Polsce wprowadzane są liczne programy mające na celu promocję zdrowego stylu życia przez edukację społeczeństwa w zakresie żywienia i aktywności fizycznej.

EN

The increase of expenditure on catering in households, as analyzed according to socio-economic groups and class of locality (urban–rural) in 2005-2010 is an evidence of the growing interest in this form of satisfying the food needs. New dietary habits of Polish people, consisting in eating meals outside the home contribute to the development of the catering market. Diet has a significant impact on human health, his physical and mental development. Excessive consumption of food being rich in fats, especially the saturated ones, sugar and salt leads to the development of diet-related diseases, overweight and obesity recognized by the World Health Organization (WHO) as a 21st century global epidemic. Food industry through activities, including the reformulation of food products, can contribute to improving the health of the Polish population. In Poland there are many programs, aiming at promotion of healthy lifestyle through education of children, youth and adults in the field of nutrition and physical activity.

9

Produkcja żywności ilość czy jakość? Cz. II

Barłowska J., Florek M., Litwińczuk Z.

Przemysł Spożywczy

|

2016

|

T. 70, nr 3

26--29

PL

W państwach wysoko rozwiniętych obserwuje się rozwój chorób cywilizacyjnych, w tym otyłości. Wzrasta jednocześnie świadomość żywieniowa konsumentów, poszukujących takiej żywności, która może w pewnym stopniu zahamować występowanie i rozwój tych chorób. Realia gospodarki rynkowej sprawiają, że głównym celem produkcji żywności przestaje być ilość, a na plan pierwszy wysuwa się jakość, ze szczególnym uwzględnieniem wartości energetycznej i właściwości prozdrowotnych. Dzięki dużemu postępowi nauki w produkcji żywności. wykorzystuje się coraz nowsze technologie, tj. biotechnologię i nanotechnologię, natomiast w odniesieniu do żywienia człowieka duże nadzieje wiąże się z genomiką, proteomiką i metabolomiką. Dodatkowo UE wybrała kosztowniejszy model rolnictwa, w którym cała produkcja musi odpowiadać bardzo restrykcyjnym kryteriom bezpieczeństwa i trwałości żywności, ochrony środowiska, dobrostanu zwierząt i bioróżnorodności. Efektem tego jest coraz większe zainteresowanie żywnością funkcjonalną, tradycyjną i ekologiczną.

EN

In the highly developed countries the increasing problem of civilization diseases is observed, including obesity. Concurrently, consumers’ awareness of nutrition and health problems is growing. The reality of market economy changes the main purpose of food production in these countries from quantity to quality, with a special regard to caloric content and health-promoting properties. The great science development allows the biotechnology and nanotechnology to be used as the new technologies for food production. For human nutrition, large hopes are related to the genomic, proteomic and metabolomics. Additionally, the EU has used the more costly agricultural model, with very restrictive criteria of production for food safety and sustainability, environmental protection, animal welfare and biodiversity. Therefore, there is a rapidly increasing interest in functional, traditional and organic food.

10

Ocena skuteczności diet redukcyjnych

Kozirok W.

Ekologia i Technika

|

2016

|

R. 24, nr 1

10--16

PL

Nadwaga i otyłość to problem zdrowotny i społeczny współczesnego świata. Zmaganie się z problem nadmiernej masy ciała odbywa się głównie przez zastosowanie odpowiednich zaleceń żywieniowych. W ostatnim czasie obserwuje się dużą popularność alternatywnych diet redukcyjnych. Celem badań było określenie rodzaju powszechnie stosowanych diet redukcyjnych oraz skuteczności ich stosowania. Populację docelową stanowiło 132 osób, które stosowały lub nadal stosują diety redukcyjne. Ocena stanu odżywienia populacji badanej wskazała na wysoki udział osób z nadmierną masą ciała (59,9%), w tym 32,6% z otyłością. Średnia wartość wskaźnika BMI dla populacji badanej wynosiła ponad 26 kg/m2. Najczęściej stosowanymi dietami byty: dieta oparta na warzywach i owocach, w tym kapuściana, dieta wysokoproteinowa (Dukana), głodówki i niskokaloryczna 1000 kcal. W wyniku zastosowanych rozwiązań dietetycznych i zmiany stylu życia średnia wartość wskaźnika BMI dla populacji badanej obniżyła się do X=24,63±5,07 kg/m2. Badani wskazali na duże zróżnicowanie stosowanych rozwiązań i uzyskiwanych efektów. Czynnikami istotnie wpływającymi na wielkość redukcji byty głównie nadmierna masa ciała, wykształcenie i wiek badanych. Wśród negatywnych zachowań zwrócono uwagę na dużą zmienność stosowanych diet oraz krótki czas ich stosowania. W grupie badanej u 49,2% respondentów zaobserwowano powrót do masy ciała sprzed terapii. Najczęściej wskazywanymi powodami zaprzestania kuracji byty: uciążliwości i zmęczenie związane ze stosowaną dietą, osiągnięcie zamierzonego efektu, trudności z dostosowaniem diety do porządku dnia i pracy zawodowej oraz brak cierpliwości i oczekiwanych efektów. Zachodzi konieczność edukacji w zakresie sposobu stosowania i wyboru fizjologicznych diet redukcyjnych, których skuteczność jest zbadana, a skutki trwałe.

EN

Overweight and obesity is a health and social problem of the modern world. Body weight problem is solved mainly by the use of appropriate dietary recommendations. Recently observed great popularity of alternative-reducing diets. The aim of this study was to determine the type of reduction diets and their assess of the effectiveness. The study population consisted of 132 people who applied and still use reduction diet. The study was conducted using the diagnostic survey method with the aid of a survey written by the author themselves. Assessment of nutritional condition of the population showed a high percentage of people with overweight (59.9%), including 32.6% with obesity. The average BMI for the study population was more than 26 kg/m2. After a diet average BMI was reduced to X=24.63±5.07 kg/m2. Respondents used the different diets and indicated the different effects. Factors significantly affecting the size of the reduction was mainly overweight, education and age of the respondents. Attention was drawn to the variability of diets and time of their application. In the test group of 49.2% of the respondents observed to return to their body weight before treatment. The most common reasons for discontinuation of treatment were inconvenience and fatigue, to achieve the desired effect, the difficulty of adapting diet to the order of the day and work, lack of patience and lack of expected results. There is a need ed¬ucation on how to apply and the selection of physiological diets, whose effectiveness is investigated, and the effects last.

11

Ocena skuteczności diet redukcyjnych

Kozirok W.

Ekologia i Technika

|

2015

|

R. 23, nr 3

142--148

PL

Nadwaga i otyłość to problem zdrowotny i społeczny współczesnego świata. Zmaganie się z problem nadmiernej masy ciała odbywa się głównie przez zastosowanie odpowiednich zaleceń żywieniowych. W ostatnim czasie obserwuje się dużą popularność alternatywnych diet redukcyjnych. Celem badań było określenie rodzaju powszechnie stosowanych diet redukcyjnych oraz skuteczności ich stosowania. Populację docelową stanowiło 132 osób, które stosowały lub nadal stosują diety redukcyjne. Ocena stanu odżywienia populacji badanej wskazała na wysoki udział osób z nadmierną masą ciała (59,9%), w tym 32,6% z otyłością. Średnia wartość wskaźnika BMI dla populacji badanej wynosiła ponad 26 kg/m2. Najczęściej stosowanymi dietami były: dieta oparta na warzywach i owocach, w tym kapuściana, dieta wysokoproteinowa (Dukana), głodówki i niskokaloryczna 1000 kcal. W wyniku zastosowanych rozwiązań dietetycznych i zmiany stylu życia średnia wartość wskaźnika BMI dla populacji badanej obniżyła się do X= 24,63±5,07 kg/m2. Badani wskazali na duże zróżnicowanie stosowanych rozwiązań i uzyskiwanych efektów. Czynnikami istotnie wpływającymi na wielkość redukcji były głównie nadmierna masa ciała, wykształcenie i wiek badanych. Wśród negatywnych zachowań zwrócono uwagę na dużą zmienność stosowanych diet oraz krótki czas ich stosowania. W grupie badanej u 49,2% respondentów zaobserwowano powrót do masy ciała sprzed terapii. Najczęściej wskazywanymi powodami zaprzestania kuracji były: uciążliwości i zmęczenie związane ze stosowaną dietą, osiągnięcie zamierzonego efektu, trudności z dostosowaniem diety do porządku dnia i pracy zawodowej oraz brak cierpliwości i oczekiwanych efektów. Zachodzi konieczność edukacji w zakresie sposobu stosowania i wyboru fizjologicznych diet redukcyjnych, których skuteczność jest zbadana, a skutki trwałe.

EN

Overweight and obesity is a health and social problem of the modern world. Body weight problem is solved mainly by the use of appropriate dietary recommendations. Recently observed great popularity of alternative-reducing diets. The aim of this study was to determine the type of reduction diets and their assess of the effectiveness. The study population consisted of 132 people who applied and still use reduction diet. The study was conducted using the diagnostic survey method with the aid of a survey written by the author themselves. Assessment of nutritional condition of the population showed a high percentage of people with overweight (59.9%), including 32.6% with obesity. The average BMI for the study population was more than 26 kg/m2. After a diet average BMI was reduced to X =24.63±5.07 kg/m2. Respondents used the different diets and indicated the different effects. Factors significantly affecting the size of the reduction was mainly overweight, education and age of the respondents. Attention was drawn to the variability of diets and time of their application. In the test group of 49.2% of the respondents observed to return to their body weight before treatment. The most common reasons for discontinuation of treatment were inconvenience and fatigue, to achieve the desired effect, the difficulty of adapting diet to the order of the day and work, lack of patience and lack of expected results. There is a need education on how to apply and the selection of physiological diets, whose effectiveness is investigated, and the effects last.

12

Uwaga i pamięć w przetwarzaniu obrazów wysokokalorycznych potraw

Pawłowska M., Kalka D.

Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Gdyni

|

2014

|

nr 86

57--68

PL

W ostatnich latach wzrasta na świecie liczba osób dotkniętych otyłością. Prezentowane badania własne mają na celu sprawdzenie, jak funkcjonuje mechanizm uwagi w zakresie szybkości wykrywania obrazów pożywienia wysoko- i niskokalorycznego, oraz zweryfikowanie efektywności pamięci obrazowej. Przebadano 89 osób z nadmierną i prawidłową masą ciała. Wyniki pokazały między innymi, że obrazy tuczącego jedzenia dłużej niż inne obrazy zajmują uwagę osób otyłych. Dodatkowo wykazano, że pamiętają one znacznie lepiej obrazy wysokokalorycznego niż niskokalorycznego pożywienia czy też w ogóle niezwiązane z jedzeniem.

EN

The number of obese people is increasing in recent years. The aim of study was to show the mechanism of attention in terms of the rate of detection of food images in high-and low-calorie and to examine the effectiveness of screen memory. We examined 89 patients with excessive and normal weight. The results showed, among other things, that obese people hold their attention on images of high-caloric eating longer than on other images. In addition, it has been shown that these people remember images better than low-calorie high calorie foods or unrelated to food.

13

Rola diety bogatoresztkowej w profilaktyce i leczeniu zaparć, otyłości, cukrzycy i chorób układu sercowo-naczyniowego

Platta A.

Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Gdyni

|

2014

|

nr 86

154--166

PL

Według danych zawartych w literaturze przedmiotu zaleca się spożycie błonnika pokarmowego w celu zarówno utrzymania dobrego stanu zdrowia, jak i wspomagania procesu leczenia chorób metabolicznych. Dieta bogatoresztkowa jest skuteczną formą leczenia zaparć. Suplementacja błonnikiem wpływa na poprawę efektywności leczenia otyłości przy diecie redukcyjnej, ponieważ stwierdza się podczas jej stosowania znaczący spadek masy ciała u pacjentów ze zdiagnozowaną chorobą metaboliczną. Na podstawie badań potwierdzono korzystny wpływ wykorzystania błonnika pokarmowego w dietoterapii cukrzycy i kontroli profilu glukozowego krwi.

EN

According to the literature recommended intake of dietary fiber both in the maintenance of good health, as well as a factor supporting the process of the treatment of metabolic diseases. High-fiber diet is an effective form of treatment of constipation. Fiber supplementation improves the efficiency of treatment of obesity by applying a reduction diet, because it was found that its application caused a significant decrease in body weight in patients with metabolic disease. Clinical studies confirmed the beneficial effect of application of fiber in diabetes diet-therapy and in controlling blood glucose profile.

14

Próba stworzenia modelu oceny skuteczności diety stosowanej do redukcji masy ciała

Steinka I., Wachowiak N.

Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Gdyni

|

2014

|

nr 86

178--189

PL

Nadwaga i otyłość to problem, który dostrzega coraz liczniejsza grupa specjalistów z dziedziny medycyny i higieny żywienia. Z tego powodu powstają nowe propozycje diet zmniejszających masę ciała. Celem przeprowadzonych badań było zaprezentowanie poglądów populacji, która stosowała i stosuje diety obniżające masę ciała, oraz zapoznanie się z ich zwyczajami żywieniowymi. Na tej podstawie stworzono model matematyczny prognozujący skuteczność diety odchudzającej. Skuteczność diety uwzględniającej preferencje ankietowanych i ogólne założenia związane z zasadami zdrowego odżywiania oraz funkcjonowanie modelu sprawdzano na wybranej grupie osób.

EN

Increas in number of specialists in the medical and food hygiene fields notice the problem of overweight and obesity. As a result, new proposals of diet aimed a tweight reduction continue to emerge. The aim of this study was to present the views of the population of those who have used diets to lower body weight and to learn more about their eating habits. A model for predicting the effectiveness of the weight reduction diet was developed. The diet involved preferences of the respondents and the general principles of healthy eating. The effectiveness of this diet and the functioning of the model were tested on a selected group of people.

15

Trudności w przeprowadzeniu radioterapii u chorych z otyłością

Ziółkowski S., Biedka M., Żmuda E., Ziółkowska E.

Inżynier i Fizyk Medyczny

|

2014

|

Vol. 3, nr 2

111--116

PL

Otyłość jest nie tylko jednym z czynników ryzyka zachorowania na nowotwór, lecz także czynnikiemmającymwpływ na rokowania oraz przebieg terapii. W artykule przedstawiono problemy pojawiające się w praktyce klinicznej podczas wykonywania radioterapii, jednej z podstawowych metod leczenia nowotworu – od momentu zakwalifikowania pacjenta otyłego do leczenia energią promieniowania, poprzez wybór odpowiedniej pozycji terapeutycznej i zastosowania unieruchomień, planowanie i późniejszą realizację planu na aparacie terapeutycznym. Wskazano możliwe wystąpienie objawów niepożądanych w trakcie i po zakończeniu leczenia. Wyszczególniono problemy, jakie może napotkać na swojej drodze lekarz, fizyk oraz technik podczas pracy z otyłym pacjentem.

EN

Obesity is associated with sever health complication and is one of the risk factor of cancer. The problems that appear in clinical practice during radiotherapy of obese people, were presented in the article – from indication for radiation therapy, selection of referral therapeutic position and immobilization, planning and further execution of therapeutic procedure. The possible side effects during and after termination of treatment, were indicated. The paper introduces problems, that radiotherapists, medical physicists and technicians meet during they work with obesity patients.

16

Modelowanie stanu mechaniki układu oddechowego u osób otyłych

Redlarski G., Jaworski J.

Pomiary Automatyka Kontrola

|

2013

|

R. 59, nr 3

266--269

PL

Przedmiotem publikacji jest przedstawienie propozycji modelowania i zasad wizualizacji zmian w mechanice układu oddechowego, u osób z nadwagą lub otyłością. W badaniach wykorzystano 16-elementowy model elektryczny układu oddechowego. Dobór wartości parametrów modelu odbywał się na podstawie wiedzy dostępnej w literaturze medycznej. Opracowanie może być szczególnie przydatne inżynierom dokonującym wstępnej weryfikacji nowo opracowywanych systemów medycznych lub na etapie dokonywania przeglądów okresowych aparatury medycznej.

EN

The subject of the publication is a proposal of approach to modeling and visualization of changes in pulmonary mechanics, for people impaired by obesity or serious overweight. Previously developed models of the patient respiratory system were based on parameter identification of the considered models with the help of the measured data [3]. In this paper the modeling procedures basing on the basic medical knowledge in the field of clinical obesity (BMI> 35) are proposed. In the research a 16-coefficient electrical model of the respiratory system (Fig. 1), presented previously in [8], was used Most of lesions causing the changes in parameter values, described in Section 2, simulate the changes in mechanics of respiratory tract and lungs. The range and nature of the changes in the model parameter values are the subject of Section 3. The results of simulations of the respiratory volume (Fig. 3) and the flow (Fig. 4) are presented in Section 4. Moreover, the result of respiratory mechanics examination obtained by FOT is shown in Fig. 6. The presented time courses are consistent with the results available in the medical literature, obtained as a result of the medical examinations (Fig. 5). That proves the legitimacy of the presented approach and demonstrates the functionality of lesions modeling based on basic medical knowledge. This approach may be particularly useful for engineers providing preliminary verification of newly developed medical systems or at the stage of servicing the medical equipment.

17

Epidemie XXI wieku - otyłość

Kuśmider M., Grzych-Tuleja E.

Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski

|

2013

|

nr 3-4

48--49

PL

Epidemią XXI wieku stała się niewątpliwie otyłość, występująca u ludzi w każdym przedziale wiekowym, lecz niezwykle często dotycząca nastolatków. Problem ma zarówno aspekt zdrowotny - choroba prowadzi do licznych zaburzeń prawidłowego funkcjonowania organizmu - jak i psychologiczny. Zjawisko odrzucenia, wyalienowania ze strony rówieśników czy stanie się obiektem kpiny - to jedne z wielu nieprzyjemności, które czekają na osobę borykającą się z otyłością. Jak należy walczyć z przewlekła epidemią?

EN

Obesity is a disease that affects people of all ages, but most often it relates to adolescents. Obesity has both health and psychological aspect. A few words about the successful fight against the epidemic.

18

Prevalence of obesity among the inhabitants of South Bohemia

Olišarová V., Šedová L., Tóthová V.

Journal of Ecology and Health

|

2013

|

R. 17, nr 3

148--152

EN

Lifestyle diseases constitute a group of diseases whose prevalence has constantly risen since the 1960s. They are closely associated with lifestyle. The modifiable risk factors that include, for example, eating behaviour, leisure-time activity, physical activity and exposure to stress contribute significantly to that trend. The fact that most of the factors are modifiable underlines the importance of primary and secondary prevention. Overweight, obesity and cardiovascular diseases are diseases that should be paid particular attention. The reason consists in the significant increase in their prevalence and the serious consequences connected with those illnesses. According to the data from the European Health Interview Survey (EHIS), 54% of the adult population of the Czech Republic are overweight. From that number, 17% of the population suffer from obesity [3]. Similar results are presented also by the conclusions of the Health Interview Survey published in January 2011. There is a significant shift in the trend to lower ages [5]. The severity of the consequences of an increasing prevalence of cardiovascular diseases is demonstrated by the fact that every year in the Czech Republic about 600 individuals out of 100 000 inhabitants die as a result of them. That constitutes more than 50% of all deaths [1]. This article draws attention to the results of an investigation carried out within the activities of the Prevention Centre in 2011-2012 that examined a total of 346 people over 18 years of age, 267 of them females and 79 males. The values of blood sugar and cholesterol from peripheral blood, blood pressure, height and weight were observed. Also the BMI value and total amount of body fat were measured using the Omron Body Fat Monitor. This device allows the measuring of the total amount of body fat based on bioelectrical impedance.

PL

Choroby cywilizacyjne stanowią grupę chorób, których częstość występowania od lat 60-tych XX wieku stale wzrasta. Są ściśle powiązane ze stylem życia. Modyfikowalne czynniki ryzyka, które przykładowo obejmują nawyki żywieniowe, sposób spędzania czasu wolnego, aktywność fizyczną i narażenie na stres, w sposób istotny wpływają na ten trend. To, że większość tych czynników jest modyfikowalna, podkreśla znaczenie profilaktyki pierwotnej i wtórnej. Należy zwrócić szczególną uwagę na nadwagę, otyłość i choroby sercowo-naczyniowe. Wynika to z istotnego wzrostu częstości występowania oraz poważnych skutków tych schorzeń. Według danych pochodzących z europejskiego ankietowego badania zdrowia ludności (EHIS), 54% dorosłych mieszkańców Czech ma nadwagę. Co więcej, 17% osób należących do tej grupy cierpi na otyłość [3]. Podobne wyniki przedstawiają także wnioski z ankietowego badania zdrowia ludności opublikowane w styczniu 2011 roku. Trend ten uległ istotnemu przesunięciu w kierunku młodszych grup wiekowych [5]. Powagę skutków wzrastającej częstości występowania chorób sercowo-naczyniowych potwierdza fakt, że co roku w Czechach około 600 na 100.000 mieszkańców umiera w ich rezultacie. Liczba ta stanowi ponad 50% całkowitej liczby zgonów [1]. Niniejszy artykuł zwraca uwagę na wyniki badania przeprowadzonego w ramach działalności Ośrodka Profilaktyki w latach 2011-2012, które objęło ogółem 346 osób powyżej 18. roku życia, z których 267 było płci żeńskiej, a 79 – męskiej. Obserwowano wartości stężenia cukru i cholesterolu we krwi obwodowej, ciśnienia krwi, wzrost i wagę. Mierzono także wartość współczynnika BMI oraz całkowitą ilość tkanki tłuszczowej w organizmie przy użyciu urządzenia do pomiaru tkanki tłuszczowej firmy Omron. Aparat ten pozwala na określenie całkowitej ilości tkanki tłuszczowej w organizmie w oparciu o metodę pomiaru impedancji bioelektrycznej.

19

Biopsychospołeczne znaczenie hiperfagii

Kryska S., Grajek M.

Journal of Ecology and Health

|

2013

|

R. 17, nr 4

178--185

PL

Nadmierne łaknienie jest zaburzeniem charakteryzującym się gwałtownym pochłanianiem bardzo dużych ilości pożywienia oraz równoczesną niemożnością przerwania napadu żarłoczności. Wbrew obiegowym opiniom hiperfagia nie jest tożsama z bulimia nervosa. W hiperfagii nie występują działania kompensacyjne po napadzie głodu (np. wywoływanie wymiotów, nadmierne ćwiczenia fizyczne, zażywanie środków przeczyszczających). Piśmiennictwo alarmuje o zwiększającej się skali problemu nadmiernego jedzenia. Ze względu na te doniesienia postanowiono przyjrzeć się bliżej temu zjawisku. Niniejsza praca stanowi przegląd piśmiennictwa odnoszącego się do biologicznych, psychologicznych oraz społecznych uwarunkowań hiperfagii.

EN

Excessive eating is a disorder characterized by the rapid consumption of large quantities of food and, at the same time, the inability to stop the attack of overeating. Contrary to popular belief hyperphagia is not identical to bulimia nervosa. In the course of hyperphagia there are no compensatory measures taken after the hunger attack (e.g. induced vomiting, excessive exercise, use of laxatives). Academic literature warns of the increasing scale of the problem of excessive eating. In response to these reports, it was decided to look more closely at this phenomenon. This paper is a review of the literature relating to the biological, psychological and social determinants of hyperphagia.

20

Przyczyny epidemii otyłości

Białkowska M.

Przemysł Spożywczy

|

2012

|

T. 66, nr 1

27-30

PL

Częstość występowania otyłości wzrasta w wielu krajach świata, zwłaszcza w krajach o niskim statusie socjoekonomicznym. Główną tego przyczyną jest łatwy dostęp do smacznej i wysokoenergetycznej żywności oraz siedzący tryb życia. W przypadku, gdy przyjmowanie energii wraz z pożywieniem zwiększy jej wydatkowanie, następuje wzrost masy ciała. Rozwój otyłości przyspieszają także: smaczna, wysokoenergetyczna żywność, słodzone napoje, dieta uboga w błonnik i wapń. W wielu badaniach wykazano, że istnieje wiele czynników genetycznych, hormonalnych i środowiskowych, które wpływają na metabolizm człowieka. W rezultacie odpowiedź organizmu, tj. wzrost masy ciała, na dodatni bilans energetyczny jest reakcją indywidualną. Przemysł spożywczy powinien odgrywać ważną rolę w długoterminowej strategii zapobiegania otyłości. Istnieje potrzeba wprowadzania nowych technologii, wytwarzania nowych produktów żywnościowych o niskiej zawartości energii. Przemysł spożywczy może pomóc osobom otyłym w ograniczeniu w spożycia produktów wysokoenergetycznych bez zubożania diety w składniki odżywcze.

EN

The incidence of obesity is increasing in many countries, depending on market economies and most rapidly in those ones with a relatively low socio-economic status. The common explanation for this phenomenon is high availability of palatable highly energetic foods and increasing sedentary lifestyles. If energy intake exceeds energy expenditure, the result is weight gain. Obesogenic environment facilitates the development of obesity: palatable high-energy food, sweetened beverages, diet deficient in fiber and calcium. The food industry can play an important role as factor in successful long-term strategy to prevent obesity. It is necessary to introduce new technology, to produce new products low in energy density and to improve the nutritional quality. The food industry can provide foods that help obese persons to reduce energy intakes, without the shortage of essential nutrients.