The aim of the research was to present changes in the consumption of milk and its dairy products in Poland. The research covered data for the years 2004-2020. The time interval of the research was determined by the availability of data in the database of the Central Statistical Office. The research material included literature on the subject, which contributed to the characterisation of the issue of consumption and on-going changes in the consumption of dairy products. Based on the literature, the factors that determine changes in the consumption of milk and its dairy products in dynamic terms were identified. The descriptive and cause-and-effect methods were applied in the presentation of research results. Based on the research analyses and the literature review, it was shown that changes in the level of milk consumption were small in relation to changes in prices expressed in current prices, as well as consumer income. In contrast, there were changes in dairy consumption. Between 2004 and 2020, the consumption of highly processed dairy products, i.e. yoghurts, cheeses, cottage cheese, increased, while the consumption of liquid milk decreased and the consumption of fat products, i.e. butter and cream, increased at a lower rate.
PL
Celem badań było przedstawienie zmian konsumpcji mleka i jego przetworów mleczarskich w Polsce. Badania obejmowały dane za lata 2004-2020. Przedział czasowy badań był determinowany dostępnością danych w bazie Głównego Urzędu Statystycznego. Materiał do badań obejmował literaturę przedmiotu, która przyczyniła się do scharakteryzowania zagadnienia konsumpcji oraz zachodzących zmian w spożyciu artykułów mleczarskich. W oparciu o literaturę wskazano czynniki, które determinują zmiany spożycia mleka i jego przetworów mleczarskich w ujęciu dynamicznym. Przy prezentacji wyników badań zastosowano metodę opisową oraz przyczynowo-skutkową. W oparciu o przeprowadzone analizy badawcze oraz przegląd literatury wykazano, że zmiany poziomu konsumpcji mleka były niewielkie w odniesieniu do zmian cen wyrażonych w cenach bieżących, a także dochodów konsumentów. Nastąpiły natomiast zmiany w konsumpcji nabiału. W latach 2004-2020 wzrosło spożycie artykułów mleczarskich wysokoprzetworzonych, tj. jogurty, sery, twarogi, przy jednoczesnym spadku konsumpcji mleka płynnego, a także mniejszej dynamice wzrostu spożycia produktów tłuszczowych, czyli masła oraz śmietany.
In the present study, 34 samples of pasteurised, ultra-high-temperature (UHT) treated milk and milk products (cheese, yoghurt and baby foods) in the city of Olsztyn, Poland, were analysed for aflatoxin M1 (AFM1). All samples were cleaned up using immunoaffinity column according to Romer Labs®procedure with minor modification. The Aflatoxin M1 levels were investigated by high performance liquid chromatography with a fluorescence detection (LC-FLD) and post - column derivatization following sample clean-up using AflaStar™ M1immunoaffinity columns (Romer Labs®, Inc., America). The mean recovery of the method was 95 %. The standard curve was linear in the range of 0.01 – 0.25 μg/Lwith correlation coefficient of 0.9998. The limit of detection was 0.01 μg/L. Results showed 27 (79.4%) positive samples for AFM1 at levels of 0.010-0.053 μg/L, which were below the tolerance limit of 0.500 μg/L as adopted for AFM1 in this products by EU regulations. Mean levels of AFM1 in pasteurized and UHT milk were 0.022±0,006 μg/L and 0.030±0,002 μg/L, respectively. However, only one sample among milk samples was contaminated at a level above the maximum permissible limit (0.050 μg/L) accepted by European Union and Poland for aflatoxin M1 and six of seven samples of baby food were contaminated at a level above the maximum permissible limit (0.025 μg/L). It is concluded that the incidence of AFM1 in milk traded in Olsztyn is high, but at levels that probably leads to a non-significant human exposure to AFM1 by consumption of milk. Experimental results show that, in comparison to milk samples, AFM1 contamination level was higher in samples of baby food. These data suggest that AFM1 concentration in milk could be good predictor of its fate in milk products, especially for infants and babies. The results of this study imply that more emphasis should be given to the routine AFM1inspection of milk and milk products in Poland. Furthermore, both farmers and dairy companies should be informed on the importance of AFM1, and the consequences of the presence of the aflatoxin in dairy products.
PL
W niniejszej pracy analizie pod kątem zawartości aflatoksyny M1 (AFM1) poddano 34 próbki pasteryzowanego mleka po obróbce w ultra wysokiej temperaturze (UHT) i produktów mlecznych (ser, jogurt i żywność dla niemowląt) zakupionych w mieście Olsztyn, w Polsce. Wszystkie próbki oczyszczono przy użyciu kolumn immunoafinitywnych zgodnie z procedurą Romer Labs® z niewielkimi modyfikacjami. Poziomy aflatoksyny M1 analizowano metodą wysokosprawnej chromatografii cieczowej z detekcją fluorescencyjną (LC-FLD) z deprywatyzacją pokolumnową po oczyszczeniu próbki przy użyciu kolumn immunoafinitywnych AflaStar ™ M1 (Romer Labs®, Inc., Ameryka). Średni odzysk metody wyniósł 95%. Krzywa standardowa była liniowa w zakresie 0,01–0,25 μg/L ze współczynnikiem korelacji R2 0,9998. Granica wykrywalności wynosiła 0,01 μg/L. Wyniki pokazały 27 (79,4%) pozytywnych próbek AFM1 na poziomach 0,010-0,053 μg / l, które były po-niżej granicy tolerancji 0,500 μg/L, przyjętej dla AFM1 w tych produktach w przepisach UE. Średnie poziomy AFM1 w mleku pasteryzowanym i UHT wynosiły odpowiednio 0,022 ± 0,006 μg/L i 0,030 ± 0,002 μg/L. Jednak tylko jedna próbka wśród próbek mleka była zanieczyszczona na poziomie powyżej maksymalnego dopuszczalnego limitu (0,050 μg/L) przyjętego przez Unię Europejską i Polskę dla aflatoksyny M1, a sześć z siedmiu próbek żywności dla niemowląt było zanieczyszczonych na poziomie powyżej maksymalnego dopuszczalnego limitu (0,025 μg / l). Stwierdzono, że częstość występowania AFM1 w mleku będącym przedmiotem obrotu w Olsztynie jest wysoka, ale na poziomach, które prawdopodobnie prowadzą do nieistotnego narażenia ludzi na AFM1 w wyniku spożycia mleka. Wyniki eksperymentalne wskazują, że w porównaniu z próbkami mleka poziom zanieczyszczenia AFM1 był wyższy w próbkach żywności dla niemowląt. Dane te sugerują, że stężenie AFM1 w mleku może być dobrym wskaźnikiem jego losów w produktach mlecznych, zwłaszcza dla niemowląt i małych dzieci. Wyniki tego badania sugerują, że należy położyć większy nacisk na rutynową kontrolę AFM1 mleka i przetworów mlecznych w Polsce. Ponadto zarówno rolnicy, jak i firmy mleczarskie powinni być informowani o znaczeniu AFM1 i konsekwencjach obecności aflatoksyny w produktach mlecznych.
Mleko i produkty mleczne są ważnym źródłem łatwo przyswajalnego wapnia, wysokowartościowego białka, a także witamin. Zanieczyszczenia mikrobiologiczne, szczególnie drobnoustrojami patogennymi, występujące w produktach mlecznych stanowią być przyczyną pierwotnego lub wtornego zanieczyszczenia związanego między innymi ze złym stanem zdrowia zwierząt, higieną udoju, warunkami transportu, produkcji i dystrybucji produktów mlecznych. Zagrożenia mikrobiologiczne występujące w mleku i produktach mlecznych są w głównej mierze związane z występowaniem patogenów takich jak: Listeria monocytogenes, Salmonella spp., Staphylococcus aureus, Escherichia coli (STEC), Campylobacter spp., Bacillus cereus oraz Cronobacter sakazakii.
EN
Milk and dairy products are an important source of easily absorbable calcium, high value protein as well as vitamins. Microbiological contamination, as occurring in the dairy products, especially pathogenic microorganisms poses a threat to human life and health. Pathogens present in milk may be caused by primary or secondary contamination associated with the bad state of animal health, milking hygiene, transport conditions of the raw material and the conditions for processing and production of dairy products. Microbiological hazards in milk and milk products are mainly associated with the occurrence of pathogens such as: Listeria monocytogenes, Salmonella spp., Staphylococcus aureus, Escherichia coli (STEC), Campylobacter spp., Bacillus cereus and Cronobacter sakazakii.
Powszechne kiszenie pasz dla bydła oraz beztlenowa produkcja nawozów organicznych w rolnictwie to najbardziej prawdopodobne przyczyny rosnącej liczby przypadków botulizmu bydła w ciągu ostatnich 20 lat. Zachorowania zwierząt spowodowane przez Clostridium botulinum i toksyny botulinowe typu A i B niosą ryzyko zanieczyszczenia mleka i jego produktów oraz zachorowań ludzi na botulizm. Standardowa pasteryzacja mleka nie inaktywuje wszystkich toksyn botulinowych ani nie niszczy przetrwalników C. botulinum obecnych w mleku.
EN
Common ensiling of feed for cattle and anaerobic production of organic fertilizers used in agriculture are the most likely reasons of increasing number of cattle botulism in the past 20 years. Clostridium botulinum and botulinum toxins type A and B pose a risk of contamination of milk and its products, leading to human botulism. Standard milk pasteurization does not destroy all amounts of botulinum toxins nor C. botulinum spores, contaminating the milk.
The aim of this work is to detect and estimate the level of selected heavy metals (copper and lead) in milk and milk products in Chittagong City Corporation Areas of Bangladesh. The most important milk and milk products that are likely to be an important contributor to heavy metal exposure was selected. Total 30 samples of milk and milk products were analyzed among these 20 raw milk samples was collected from 20 dairy farms around industrial area in Chittagong City and 10 milk product samples were collected from market in Chittagong City. Detection and estimation of the level of copper and lead were carried out by using “Analytikjena Atomic Absorption Spectrophotometer, model: ZEEnit700P, Germany”. It was found that, most of all milk samples contain copper and lead copper and lead. The content of copper in most of all raw milk and milk products were in the range from 0.02 mg/kg to 0.25 mg/kg. The highest level of copper was found 0.244 mg/kg in milk products. The concentration of lead in milk and milk products were in the range from 0.007 mg/kg to 0.02 mg/kg. The highest concentration of lead was found 0.019 mg/kg in raw milk. These values were compared with standard allowable limit and also with the corresponding values of different countries available in literature.
Mercury content was examined in forty-eight milk products produced by regional milk cooperatives (OSM) located in south and south-east Poland. In the market range of products, the mercury content was lower than the permissible level of 10 g/kg. The lowest mercury concentration, 0.01 g/kg of product, was determined in kefir and the highest one – in milk and it was equal 0.79 g/kg of product. The examined products are not dangerous for the consumers because the mercury content do not exceed a boundary value recommended by FAO/WHO. They also do not point at any pollution of natural or agricultural areas by this toxic element.
PL
Celem pracy było określenie poziomu stężenia rtęci całkowitej w mleku i produktach mleczarskich pochodzących z rejonów południowo-wschodniej Polski. Oznaczanie prowadzono z użyciem analizatora rtęci AMA-254. W pracy przebadano 48 produktów, począwszy od mleka spożywczego, a skończywszy na mleku w proszku, co miało na celu określenie wpływu koncentracji surowca na ewentualny wzrost stężenia rtęci w próbkach. Zawartość rtęci w badanych produktach mleczarskich nie przekracza dopuszczalnego limitu stężenia rtęci w mleku, jako produkcie spożywczym, który wynosi 10 g/kg (10 ppb). Najmniej rtęci zawierają kefiry (0.01 g Hg/kg produktu, Biomlek), natomiast największa jej ilość występuje w masłach (0.79 g Hg/kg produktu, Krasnystaw). W świetle obecnego stanu wiedzy analizowane produkty nie stanowią zagrożenia dla konsumentów, jeśli chodzi o skażenie rtęcią. Uzyskane dane wskazują, że produkty mleczarskie pochodzące z Polski południowo-wschodniej nie dają jakichkolwiek niepokojących przesłanek informujących pośrednio o ewentualnym skażeniu terenów naturalnych czy rolniczych tym toksycznym pierwiastkiem.
Ocena konkurencyjności polskich producentów żywności pochodzenia zwierzęcego potwierdza ich dobre przygotowanie do prowadzenia działalności na wspólnym rynku europejskim. Zwiększył się polski eksport, zwłaszcza do innych krajów Unii Europejskiej, i umocniła się pozycja polskich producentów w rozszerzonej UE. Wejście Polski do Wspólnoty nie spowodowało także zalewu polskiego rynku żywnością importowaną z Unii. Orientację eksportową wykazują zwłaszcza takie działy przetwórstwa zwierzęcego, jak przetwórstwo ryb, produkcja mięsa czerwonego i białego oraz przetwórstwo mleka.
EN
The assessment of competitiveness of Polish animal-food producers confirms a reasonable scope of preparations to operate on the European Common Market (ECM). It was reflected by growing exports, particularly to other member countries, and strengthening the position of Polish producers in the enlarged European Union. The accession of Poland to the EU structures did not result in an excessive inflow of the products, being imported from the EU. A very strong export's orientation is especially indicated in such animal-food processing branches as: fish processing, meet production (red and poultry) and milk processing.
Artykuł przedstawia wartość odżywczą, dietetyczną i energetyczną mleka oraz produktów mlecznych; ich właściwości, sposoby wykorzystania i zalecenia w żywieniu człowieka. Omówiono rolę wybranych składników mleka i jego przetworów, takich jak: wapń, fosfor, magnez, potas, cynk, białko, tłuszcz, laktoza i witaminy. Mleczne napoje fermentowane zaprezentowano jako żywność funkcjonalną.
EN
The article presents nutritionally, dietetically and energetically values of milk and milk products; their attributes, ways of use and recommendations in human diet. The paper discusses the role of chosen elements of milk and milk products, as: calcium, phosphorus, magnesium, potassium, zinc, protein, far, lactose and vitamins. Fermented milk drinks are presented as functional food.
W artykule omówiono ustawę o regulacji rynku i przetworów mlecznych z 6 września 2001 r. Ustawa niemal w pełni dostosowuje polskie ustawodawstwo w zakresie regulacji rynku do przepisów i zasad stosowanych w UE. W cz. I artykułu przedstawiono cel, zadania oraz skład Komisji Porozumiewawczej do Spraw Mleka i Przetworów Mlecznych oraz Funduszu Promocji. Omówiono cel i zasady wprowadzenia dopłat bezpośrednich do mleka surowego oraz zasady interwencji na rynku przetworów mlecznych w Polsce. W cz. II artykułu zostaną omówione zasady kwotowania, jakie będą obowiązywały w Polsce po przystąpieniu do EU. Dużą część artykułu poświęcono roli Agencji Rynku Rolnego oraz zakładów przetwórczych w systemie.
EN
The article presents a law on raw milk and dairy production market regulation dated on th e 6th September 2001. The law almost fully adjusts Polish law in milk market regulation scope to the EU rules. In the first part of the article, the main goals, tasks and the members of the Agreement Commission on Milk and Milk Products and Promotion Fund are presented. Moreover there are also presented goals and rules for implementing the direct payments to raw milk intervention rules on the milk products market in Poland.
Spadek spożycia mleka i jego przetworów w latach 90,, oraz zmiana wzorca żywienia w kierunku wzrostu udziału produktów pochodzenia roślinnego obniżyły znaczenie mleka w przeciętnej polskiej diecie. W strukturze spożycia nastąpiło ograniczenie stosunkowo tanich produktów o niższym stopniu przetworzenia, jak mleko, śmietana i śmietanka. Wzrosła konsumpcja produktów droższych, przetworzonych i o wysokiej wartości dodanej: jogurtów, i dojrzewających i tzw. galanterii mleczarskiej. W gospodarstwach polskich samozaopatrzenie nadal stanowi główne źródło pozyskiwania mleka oraz serów twarogowych. Prognoza do roku 2005 przez stabilizację spożycia mleka i napojów mlecznych, dalszy spadek konsumpcji śmietany oraz. nieznaczny wzrost spożycia serów.
EN
During the nineties the decrease of milk and its role in the average Polish diet was observed due to the reduction of milk consumption and the increase of vegetable originated products consumption. In the consumption structure the lowering of cheaf lowly processed milk products was noticed (liquid milk and a cream while the consumption of highly processed products with high a value increased their position (yoghurt, cheese, dessert, ice-cream etc.). In rural households selfsupply is the main source of obtaining milk and fresh cheese. The forecast up to 2005 predicts stabilization milk and fermented milks' consumption, continuous decrease Ł. consumption of cream and insignificant increase of cheese consumption.
W artykule przedstawiono zmiany w konsumpcji głównych artykułów wchodzących w skład grupy mleka i jego przetworów. Omówiono również przebieg tych zmian w różnych kategoriach społeczno-ekonomicznych ludności, a także w różnych typach rodzin. Materiał źródłowy stanowiły wyniki badań budżetów gospodarstw domowych.
EN
Changes in the consumption of milk and milk products were presented and discussed in the article. The results of the house-hold budget surveys served as a data source to identify the developments in the consumption in different socio-economic household groups and in different family types.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.