Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Otyłość - przyczyny, rodzaje, leczenie, skutki

100%

Suchodolska P. , Orkusz A.

Nauki Inżynierskie i Technologie / Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

|

2018

|

nr nr 4 (31)

65-79

XX

Otyłość jest aktualnie uważana za jeden z najbardziej krytycznych problemów zdrowotnych na świecie. Z każdym rokiem dotyczy on rosnącej populacji w krajach europejskich, również w Polsce. Istnieje wiele dowodów na wpływ otyłości na inne jednostki chorobowe, takie jak cukrzyca typu II, choroba niedokrwienna serca, nowotwory. Styl życia, w połączeniu z szybkim rozwojem nowych technologii, powoduje, że ludzie stają się wygodniejsi, chętniej jedzą poza domem, często wprowadzając do swojego życia diety zawierające nadmierną ilość energii. Zła dieta w połączeniu z brakiem aktywności fizycznej jest głównym czynnikiem prowadzącym do nadwagi i otyłości. Celem artykułu było przedstawienie wybranych aspektów otyłości, tj. czynników na nią wpływających, jej rodzajów, metod leczenia oraz skutków.(abstrakt oryginalny)

EN

Obesity is considered one of the most critical health problems in the present world. Every year this problem concerns the growing population in European countries as well as in Poland. There is much evidence for the effects of obesity on other disease entities such as type II diabetes, coronary heart disease, and cancer. The current lifestyle, combined with the rapid development of new technologies, makes people more comfortable, eager to eat outside, often introducing diets containing excessive amounts of energy into their lives. An inadequate diet, combined with a lack of physical activity is a significant factor leading to overweight and obesity. The work aims to present selected aspects of obesity, i.e. factors affecting obesity, its types, treatment methods and effects of obesity.(original abstract)

2

Zastosowanie terapii poznawczo-behawioralnej w leczeniu zaburzeń odżywiania - anoreksja i bulimia

100%

Rakowska A. , Wojciechowska K.

Studia Społeczne

|

2017

|

nr nr 1 (16)

41-47

XX

Celem terapii poznawczo-behawioralnej jest zmiana sposobu myślenia o sobie, świecie oraz związku tych poglądów z reagowaniem na świat (Mroczkowska, Ziółkowska, Cwojdzińska, 2007). CBT pierwotnie nazywana była BT - terapią behawioralną i koncentrowała się na ludzkich zachowaniach. Litera C została dodana kilka lat później kiedy dostrzeżono istotny wpływ myśli na problemy psychologiczne (Eifert,Heffner, 2008). Podejście to ma pomóc zmienić negatywne myślenie o sobie, wadze, wyglądzie, oczekiwaniach, konfliktach, relacjach z innymi (Mroczkowska, Ziółkowska, Cwojdzińska, 2007). W tym celu stosuje się model A-B-C, który umożliwia odnalezienie błędnych kół zachowania. Opisuje on związek pomiędzy zdarzeniami wywołującymi myśli, samymi myślami i ich konsekwencjami. (fragment tekstu)

EN

Cognitive-behavioral therapy (CBT) is one of the best described and examined clinically forms of psychotherapy which is located in the therapeutic algorithms to the treatment of various psychiatric disorders. This therapy involves patient's alteration of thinking and behavior. It is done in the process of therapy, which the essential elements are based on the following elements: collaboration between the therapist and the patient, orientation to solve the problem, being focused on the present, time limitation, and also the use of adequate therapeutic techniques. Cognitive-behavioral therapy is also effective in the treatment of eating disorders. This group of disorders comprises of anorexia, bulimia and eating disorders not otherwise specified. Studies show that these disorders are now becoming more common and represent a serious health problem which often endanger human life. The results of clinical studies also indicate the increased effectiveness of treatment of eating disorders in combination with a suitable pharmacological treatment. The subject of this article is to show what is cognitive behavioral therapy is and what are the characteristics of such eating disorders as anorexia (anorexia nervosa) and bulimia (bulimia nervosa). There will be presented the epidemiological data, the causes of individual, family and social formation of these disorders, and cognitive-behavioral understanding of eating disorders but also how to treat them in the mainstream of cognitive-behavioral therapy. Finally, the study on the effectiveness of this form of therapy will be presented and possible reasons for abandoning the treatment which hinders its completion. (original abstract)

3

Otyłość jako globalna epidemia XXI wieku

75%

Nackiewicz J. , Baran Z.

Prace Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości z siedzibą w Wałbrzychu

|

2018

|

tom 46 (2)

77-90

XX

W 2014 r. na świecie żyło 641 mln dorosłych ludzi otyłych, w tym 375 mln kobiet oraz 266 mln mężczyzn, z czego około 55 mln [dorosłych] osób cierpiało na skrajną otyłość, zagrażającą ich życiu. W wielu krajach otyłość przybrała rozmiary epidemii. Niniejsze studium jest refleksją autorów nad otyłością - zwłaszcza w kontekście pedagogiki zdrowia, będąc zarazem uzupełnieniem myśli naszych poprzedników. Tekst ten jest prezentacją otyłości, jako choroby / stanu chorobowego i jako źródła innych chorób, nadto zaś jest próbą opisu problematu otyłości, jako globalnej epidemii XXI wieku. (abstrakt oryginalny)

EN

In 2014, there were 641 million obese adults in the world (375 million women and 266 million men), of which 55 million people suffered from extreme obesity threatening... their live[s]. In many countries, obesity has reached epidemic proportions. This text / study is the reflection of the authors on obesity - especially in the context of health pedagogy. Our text is a presentation of obesity as a disease / a condition and as a source of other diseases, and it is also an attempt to describe the problem of obesity as a global epidemic of the 21st century. (original abstract)

4

Psychospołeczne determinanty chorób : implikacje medyczne w podstawowej opiece zdrowotnej

75%

Czachowski S.

Zdrowie Publiczne i Zarządzanie

|

2014

|

tom 12

|

nr nr 4

322-326

XX

Celem pracy była analiza wybranych determinant chorób wśród pacjentów podstawowej opieki zdrowotnej.(fragment tekstu)

EN

The article highlights the social determinants of diseases within the primary care setting. Since the introduction of the new paradigm of the bio-psycho-social model into medicine, the social impact on illness has gained recognition. This article discusses the new approach to patients, as well as the impact that socio-economic status, emotional factors and stress have on health. Furthermore, factors such as the stages of patients' lives and their ethnic and cultural identity (as well as approaches, such as the general theory of systems) are taken into consideration. New problems in primary care, including multimorbidity, patient frailty and medically unexplained symptoms, which have recently come under intense scrutiny, are also presented. Finally, clinical aspects of frail patients and the economic cost of the treatment of patients who suffer from unexplained symptoms are pointed out.(original abstract)

5

Antyoksydanty w profilaktyce i terapii cukrzycy typu II

75%

Rosołowska-Huszcz D.

Żywność: nauka - technologia - jakość

|

14 (2007)

|

nr nr 6 (55)

62-70

XX

Stres oksydacyjny w cukrzycy jest skutkiem wysokich stężeń glukozy i kwasów tłuszczowych. Odgrywa istotną rolę w patogenezie cukrzycy i jej powikłań. Jego patogenne działanie polega między innymi na hamowaniu syntezy insuliny w trzustkowych komórkach beta i hamowaniu przeniesienia sygnału insulinowego w komórkach docelowych. Działanie to przyczynia się do rozwoju insulinooporności oraz indukowania zmian w ścianach naczyń krwionośnych prowadzących do powikłań cukrzycy. Stwierdzono działanie antydiabetyczne takich przeciwutleniaczy, jak: witamina E, karotenoidy, różne polifenole. Właściwości przeciwutleniające wykazują rośliny lecznicze stosowane w medycynie ludowej różnych stron świata, dzięki czemu wiele z nich wykazuje działanie antydiabetyczne. (abstrakt oryginalny)

EN

Oxidative stress in diabetes is a result of high concentration levels of glucose and fatty acids. It plays a key role in the pathogenesis of diabetes and its complications. Its pathogenic action consists, among other things, in suppressing the synthesis of insulin in pancreatic β-cells, as well as in hampering the insulin signal transmission in target cells. This action contributes to the development of insulin resistance and induces changes in vascular walls, thus, causing diabetic complications. It was found that some antioxidants had anti-diabetic activity, for example: vitamin E, carotenoids, and various polyphenols. Medical plants used by folk medicine in different world regions have antioxidative features, and, therefore, many of those plants show anti-diabetic activity. (original abstract)

6

Nowe doniesienia na temat właściwości prozdrowotnych octu jabłkowego

75%

Olędzki R.

Nauki Inżynierskie i Technologie / Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

|

2023

|

nr nr 39

117-124

XX

Artykuł omawia najnowsze doniesienia naukowe na temat właściwości i korzyści wynikających ze stosowania octu jabłkowego w leczeniu schorzeń somatycznych i cywilizacyjnych. Ocet jabłkowy to specjalny rodzaj octu wytwarzany w wyniku fermentacji ekstraktu wodnego uzyskanego na bazie rozdrobnionych jabłek. Ze względu na zawartość kwas octowego był często wykorzystywany do przygotowywania potraw oraz konserwowania żywności. Z powodu działania bakteriobójczego ocet jabłkowy był stosowany również do skutecznego usuwania drobnoustrojów chorobotwórczych. Zaobserwowano jednak, że spożywanie octu jabłkowego może dostarczyć organizmowi bezpośrednich korzyści zdrowotnych oraz wspomagać terapię niektórych schorzeń. Badania sugerują, że spożywanie octu jabłkowego pomaga kontrolować wagę ciała, normalizować poziom cukru we krwi oraz zmniejszać stany zapalne w organizmie. Natomiast ocet jabłkowy stosowany bezpośrednio na skórę pomaga w usuwaniu zakażeń bakteryjnych i drożdżakowych. Jednak zakres korzyści zdrowotnych i mechanizm oddziaływania substancji bioaktywnych zawartych w occie jabłkowym nie są w pełni zbadane. Nadal trwają intensywne badania nad oddziaływaniem octu jabłkowego, które prowadzone są na modelach zwierzęcych oraz na izolowanych kulturach komórkowych.(abstrakt oryginalny)

EN

The article discusses the latest scientific reports on the properties and benefits of usingof apple cider vinegar in the treatment of somatic and civilization disorders. Vinegar Apple cider vinegar is a special type of vinegar that is produced by fermenting an aqueous extract derived from crushed apples. Due to its acetic acid content, apple cider vinegar has often been used by people for food preparation and food preservation. Due to its bactericidal effect, apple cider vinegar was also used to effectively remove pathogenic microorganisms. It has been observed however, that consumption of apple cider vinegar can provide the body with direct health benefits and assist in the treatment of certain diseases. Research suggest that consuming apple cider vinegar helps control body weight, normalize blood sugar levels and reduce inflammation in the body. Meanwhile, apple cider vinegar applied directly to the skin helps clear up bacterial and yeast infections. However, the range of health benefits and mechanism of action of the bioactive substances contained in apple cider vinegar are not fully studied. There is still intensive research on the effects of apple cider vinegar apple cider vinegar, which are being conducted on animal models and on isolated cell cultures.(original abstract)

7

Wartość odżywcza żywności funkcjonalnej

75%

Janicki A.

Żywność: nauka - technologia - jakość

|

1999

|

nr R. 6, nr 4, Supl. (21)

31-39

XX

Żywność funkcjonalna, otrzymywana przez wzbogacanie typowych wyrobów spożywczych, w biologicznie aktywne substancje albo łączenie składników zgodnie ze specjalnie zaprojektowanym składem odżywczym (designer food), ma za zadanie zapobiegać lub leczyć choroby cywilizacyjne. W organizmie człowieka, żywność funkcjonalna powinna, ulegać takim samym jak żywność tradycyjna procesom fizjologicznym, związanym z percepcją sensoryczną, jedzeniem, trawieniem, wchłanianiem i wykorzystaniem w procesach metabolicznych, nie zaburzonym wysoką zawartością biologicznie aktywnych substancji. Z punktu widzenia ekotrofologii, można zaakceptować tylko produkty spożywcze otrzymane z surowców naturalnych, nie poddawanych modyfikacjom genetycznym, bogatych w substancje biologicznie aktywne, a wzbogacane jedynie w probiotyki. Natomiast w przypadku żywności projektowanej, istnieje niebezpieczeństwo powstawania błędów żywieniowych prowadzących do chorób, podobnie jak to ma miejsce w przypadku tradycyjnej żywności o niezrównoważonej wartości odżywczej. (abstrakt oryginalny)

EN

Functional foods prepared by the enrichment of the traditional foodstuffs with the nutraceuticals or by the reprocessing of food components (designer foods) are expected to posses prevention and/or therapeu tic activity against the specific, diet related chronic diseases. But functional foods ought to be transformed under typical metabolic processes in human organism as traditional foods e.g. sensory perception, mastication, digestion, absorption and utilisation despite the over content of biological active nutraceuticals. There is the great concern for the functional foods from the ecotrophology point of view. Only naturally rich of phytochemicals raw foods and/or enriched with pro biotics (non GMF) can be accepted as nutritionally safe. In the case of the designer foods, it is the serious concern about the human health because of the danger of dietetic mistakes as the chronic disease factor, similarly to the well known effect of the high processed, nutritionally unbalanced traditional foods. (original abstract)

8

Znaczenie biologicznie aktywnych nieodżywczych składników diet w zapobieganiu chorobom cywilizacyjnym

75%

Zduńczyk Z.

Żywność: nauka - technologia - jakość

|

1999

|

nr R. 6, nr 4, Supl. (21)

75-89

XX

Na podstawie danych literaturowych omówiono potencjalne prozdrowotne działanie biologicznie aktywnych nieodżywczych składników diet (BANS), zaliczanych do grupy "phytochemicals", m.in., polifenoli, fitynianów, sulfidów, glukozynolanów i inhibitorów proteaz. Scharakteryzowano ponadto szacunkową wielkość spożycia tych związków w przeciętnej diecie w Polsce. Wyniki licznych doświadczeń in vitro oraz mniej licznych doświadczeń in vivo wskazują, że BANS mogą odgrywać ważna rolę w zmniejszeniu ryzyka chorób cywilizacyjnych, w tym choroby niedokrwiennej serca i nowotworów. Stwierdzono, że dotychczasowe informacje o wielkości przeciętnego spożycia i prewencyjnym działaniu poszczególnych BANS są fragmentaryczne, wymagające pilnych badań.(abstrakt oryginalny)

EN

On the basis o f literature data, potential wholesome activity of biologically active non-nutritive com pounds of diets (BANS), belonging to the group of phytochemicals, e.g. polyphenols, phytates, sulphates, glucosinolates and protease inhibitors, was discussed. Moreover, the intake of those compounds in a common Polish diet was characterized. The results of numerous studies in vitro and less numerous ones carried out in vivo indicate that BANS can play an important role in decreasing the risk o f civilization diseases, including ischaemic heart disease and neoplasm. It was stated that hitherto data on the intake and preventive action o f average amounts of BANS consumed are scant and urgently need further studies. (original abstract)

9

Nadwaga i otyłość - ogólnoświatowa epidemia

75%

Muchacka R. , Cebula N.

Prace Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości z siedzibą w Wałbrzychu

|

2017

|

tom 42 (3)

75-85

XX

Otyłość jest uznawana za jedną z tzw. chorób cywilizacyjnych stanowiących zagrożenie dla zdrowia ludzkości. Do oceny stopnia otyłości oraz przedstawienia rozkładu danych antropometrycznych wykorzystuje się m.in. siatki centylowe, wskaźnik BMI, pomiary obwodu talii i bioder etc. Ze względu na rozmieszczenie tkanki tłuszczowej w organizmie wyróżnia się dwa typy otyłości: androidalny i gynoidalny. Typ androidalny stwarza znaczne ryzyko rozwoju zespołu metabolicznego. Oprócz czynników genetycznych, do rozwoju otyłości prowadzi przedłużający się w czasie dodatni bilans energetyczny, któremu sprzyjają nieprawidłowe nawyki żywieniowe, mała aktywność fizyczna i problemy natury psychiczno-emocjonalnej. Występowanie nadwagi czy otyłości uzależnione jest również od płci i wieku. Otyłość stwarza ryzyko schorzeń układu sercowo-naczyniowego, wystąpienia cukrzycy typu II, chorób układu oddechowego, endokrynologicznego, stłuszczenia wątroby, schorzeń układu kostno-stawowego, nowotworów i zaburzeń psychicznych. Leczenie uwarunkowane jest od wieku oraz od stopnia nadwagi czy otyłości. Podstawowym celem terapii jest zmniejszenie a następnie utrzymanie masy ciała oraz leczenie i zapobieganie dalszym skutkom otyłości. (abstrakt oryginalny)

EN

Obesity is considered one of the so-called civilization diseases that pose a threat to human health. Centipedes, BMI, waist circumference and hip circumference are used to assess the degree of obesity and the distribution of anthropometric data. Because of the distribution of adipose tissue in the body, there are two types of obesity: android and gynoid. The type of android creates a significant risk of developing metabolic syndrome. In addition to genetic factors, the prolonged positive energy balance, which is conducive to poor eating habits, poor physical activity, and psychological and emotional problems, leads to prolonged development of obesity. The occurrence of overweight or obesity is also dependent on sex and age. Obesity poses the risk of cardiovascular diseases, type II diabetes, respiratory diseases, endocrine diseases, liver fatty degeneration, osteoarthritis, cancer and mental disorders. Treatment is based on age and on the level of overweight or obesity. The primary goal of therapy is to reduce and then maintain weight, and to treat and prevent the further effects of obesity. (original abstract)

10

Does the patient's physical activity affect the course of cardiac surgery - a comprehensive approach to cardiac surgery patients

75%

Różańska-Smuszkiewicz G. , Smuszkiewicz-Różański P. , Koszyczarek K. , Marańska D.

Quality in Sport

|

2024

|

tom 15

52379

EN

Cardiovascular diseases represent a leading cause of morbidity worldwide. Over the past years, the field of cardiac surgery has significantly evolved. Globally, more than 2 million cardiac surgeries are performed annually. Among the main procedures are coronary artery bypass grafting (CABG), valve replacements, and heart transplants. The increasing number of patients requiring such treatment and, consequently, the rising number of procedures performed imply an improvement in their quality. With advancements in surgical techniques, the scope of patients eligible for procedures has also expanded. Patients undergoing cardiac surgeries are increasingly older and often suffer from significant comorbidities, such as hypertension and diabetes. Effective cardiac surgery significantly enhances the quality of life. When caring for a patient undergoing cardiac surgery, many aspects of the patient need to be considered to approach them holistically, while simultaneously creating an individualized treatment pathway. Not only the cardiac aspect but also various other factors need to be taken into account, including the patient's diet, medications, comorbidities, mental state, and physical activity. In this work, we emphasize the role of both postoperative and preoperative care for cardiac surgery patients, which, when properly executed, can be the key to the patient's recovery.(original abstract)

11

Comparative Analysis of Coronary Angioplasty Delays.

75%

Bujnowska M.

Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy

|

2019

|

nr nr 31

85-100

XX

Najlepsze wyniki zabiegu angioplastyki wieńcowej uzyskuje się, jeżeli czas od wystąpienia bólu do zabiegu nie przekracza 3 godzin. Zgodnie z wytycznymi Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego z 2012 roku czas od przybycia do szpitala lub nawiązania kontaktu z placówką opieki zdrowotnej do napełnienia balonu nie powinien przekraczać 90 minut dla pierwotnej PCI (60 minut, gdy pacjent trafia do szpitala w ciągu 120 minut od wystąpienia objawów lub trafia bezpośrednio do szpitala, w którym wykonuje się PCI). (abstrakt oryginalny)

EN

According to the guidelines of the European Society of Cardiology (2012), the time elapsing between the patient's arrival at hospital or their contact with a health care facility and the filling of the balloon should not exceed 90 minutes for primary PCI (60 minutes when the patient goes to hospital within 120 minutes of the onset of symptoms or hits directly to the hospital where PCI is performed). The aim. the aim of the study is to analyze the emptying of coronary angioplasty in patients with ST segment elevation myocardial infarction. Material and methods. 423 patients with ST elevation myocardial infarction were included in the study. Patient delays (time elapsing between the occurrence of pain and provision of help) and system delays (time elapsing to call for hospitalization and time elapsing to hospitalization for PCI) were analyzed. Results. in 2007, angioplasty was performed 3 - 6 hours after the onset of pain, in 2016, within 3-6 hours (29%). in 2007 the highest number of STEMI patients (104 patients (36.9%)) called for help within one hour of stenocardial pain; in 2016, 35 people (24.8%) called during the first hour after the onset of pain. in the STEMI group, the highest number of patients were brought to hospital within 1- 2 hours after the call for help - 110 patients (39.0%). in 2016 the largest number of patients were hospitalized for <1 hour (41.1%). in 2007 the largest number of patients with STEMI were operated on within 1- 2 hours of arrival at hospital. in 2016 coronary angioplasty was performed most often within 1- 2 hours following the patients' hospitalization (43.2%). Conclusions. 1. the delays in the time elapsing from the occurrence of pain to performance of PCI were similar in both groups. 2. Minor delays in the time elapsing from the onset of pain to the call for help occurred in patients in 2007. 3. Minor delays in the time elapsing from calling for help to hospitalization occurred in patients in 2016. 4. the delays in the time elapsing from hospitalization to PCI were similar in both groups. Despite the shortening of transport time in 2016, there was no shortening of the overall time elapsing between the occurrence of pain and the performance of PCI, due to the increase in the delay occurring between the time elapsing from the onset of pain to calling for help. (original abstract)

12

Spożycie mięsa a choroby cywilizacyjne

75%

Migdał W.

Żywność: nauka - technologia - jakość

|

14 (2007)

|

nr nr 6 (55)

48-61

XX

Mięso i przetwory mięsne, wnosząc do diety właściwości odżywcze i funkcjonalne, mogą być równocześnie przyczyną chorób cywilizacyjnych. Do podstawowych chorób cywilizacyjnych należy zaliczyć: otyłość, nadciśnienie tętnicze, chorobę wieńcową i wrzodową, schorzenia alergiczne. Otyłości nie należy rozpatrywać jako następstwa jedzenia mięsa lub małej aktywności fizycznej, chociaż są to czynniki sprzyjające powstaniu tego schorzenia. Ostatnio pojawiają się doniesienia naukowe sugerujące, że za otyłość odpowiadają bakterie żyjące w jelicie cienkim, szczególnie dwie grupy - Bacteroidetes i Firmicutes. U osób otyłych w przewadze występują bakterie z grupy Firmicutes. Zagrożeniem drugiej połowy XX w. okazały się tzw. choroby prionowe oraz skażenia truciznami. W organizmach ludzi i zwierząt diagnozuje się obecność około pięćdziesięciu trucizn, w tym piętnastu dioksyn i furanów. Obróbka termiczna i długoterminowe przechowywanie źle zabezpieczonych produktów mięsnych sprzyjają utlenianiu zawartych w nich nienasyconych kwasów tłuszczowych, co zmniejsza ich przydatność do spożycia. Stosowanie soli do konserwowania i poprawy smakowitości mięsa może być szkodliwe dla organizmu. Azotany używane do peklowania mięsa, a szczególnie powstające w trakcie obróbki termicznej nitrozoaminy przekształcają hemoglobinę w methemoglobinę, co powoduje zaburzenia w układzie krążenia u ludzi. Związki te przyczyniają się do powstawania chorób nowotworowych. Obróbka termiczna mięsa, szczególnie w wysokiej temperaturze sprzyja powstawaniu związków o działaniu kancerogennym, takich jak aminy heterocykliczne i wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne. Najwyższe koncentracje związków o działaniu kancerogennym wykrywane są w produktach mięsnych przypalonych w czasie smażenia lub pieczenia. Problemem jest skażenie mięsa wirusami, bakteriami oraz pasożytami, które mogą być dla cz łowieka przyczyną chorób odzwierzęcych. Choroby pasożytnicze (włośnica, toksoplazmoza, tasiemczyca) stanowią w dalszym ciągu duży problem epidemiologiczny. Coraz częściej reakcją organizmu człowieka na występujące w mięsie i wyrobach mięsnych związki są alergie.(abstrakt oryginalny)

EN

Meat and processed meat products contribute to the nutritive and functional properties of a diet; but, on the other hand, they can also cause civilization diseases. The main civilization illnesses include: obesity, arterial hypertension, coronary heart disease, chronic peptic ulcer disease, and allergosis. Obesity should not be considered only as a result of eating meat by or of low physical activity of the individual, though those factors support the supervention of this illness. Recently, scientific reports published suggest that bacteria living in the human small intestine are responsible for obesity, especially two groups of bacteria: Bacteroidetes and Firmicutes. In obese people, bacteria of the Firmicutes group outweigh the other bacteria. Prion diseases and poisons-related contamination appeared to be a real threat in the second half of the 20th century. In the human and animal organisms, about fifty poisons are found; among them, there are fifteen dioxins and furans. Thermal treating and long-term storage of improperly protected meat products create favourably conditions for unsaturated fatty acids contained in them to oxidize, and this reduces their usefulness for consumption. Salt applied to preserve meat and to improve its flavour can be harmful to the human body. Nitrites used to cure meat, in particular nitrosoamines produced during thermal treatment, change haemoglobin into metahemoglobin, thus, generating blood circulation system disorders both in humans and animals. Those compounds also contribute to the supervention of neoplastic diseases. Thermal treatment of meat, especially at high temperatures, creates favourable conditions for carcinogenic compounds to occur, such as heterocyclic amines and polycyclic aromatic hydrocarbons. The highest concentrations of carcinogenic compounds are found in meat products that are partly burnt during frying or roasting/ grilling. Another problem is meat contaminated by viruses, bacteria, and parasites, which can provoke epizootic diseases in humans. Parasitic diseases (trichinosis, toxoplasmosis, taeniasis) are still a vital epidemiological problem. More and more frequently, allergies are the reaction of human organism to compounds contained in meat and meat products. (original abstract)

13

Świadomość zdrowotna jako kluczowy determinant stanu zdrowia społeczeństwa

75%

Kosycarz E. , Walendowicz K.

Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów / Szkoła Główna Handlowa

|

2018

|

nr z. 165

79-94

XX

Od lat 70. ubiegłego wieku coraz większą uwagę poświęca się modelowi budowania świadomości zdrowotnej ludzi. Istnieje wiele koncepcji i definicji świadomości zdrowotnej (ang. health literacy) oraz modeli pomiaru wielkości tego pojęcia. Podejmowane są również próby porównywania poziomów świadomości zdrowotnej społeczeństw w różnych krajach. Celem poniższego artykułu jest przybliżenie pojęcia świadomości zdrowotnej pacjenta oraz pokazanie na przykładzie dostępnych autorkom opracowania analiz, jaki jest poziom świadomości zdrowotnej wśród polskiego społeczeństwa oraz jakie instrumenty mogą być wykorzystywane do zwiększania tego poziomu. Jak pokazują wyniki analiz przeprowadzonych na materiale zgromadzonym podczas realizacji programu "Zapobieganie nadwadze i otyłości wśród mieszkańców województwa małopolskiego" oraz badań ankietowych przeprowadzonych w ramach programu "Comparative Report of Health Literacy in Eight EU Member States. The European Health Literacy Survey HLS-EU", w społeczeństwie polskim systematycznie wzrasta świadomość zdrowotna.(abstrakt oryginalny)

EN

Since the 1970s increasingly more attention has been given to the model of building up health literacy. There are many concepts of health literacy definition and models that measure the size of the notion. Attempts are also made to compare health literacy in different countries. The paper discusses the notion of patient's health literacy and shows examples of health literacy of the Polish society based on analyses available to the authors as well as instruments that can be used to improve it. As shown in analyses conducted on data collected in the course of the programme Preventing overweight and obesity in the population of Małopolskie voivodeship and questionnaire-based studies carried out under the programme Comparative report of health literacy in eight EU Member States. The European health literacy survey hls-EU, health literacy of the Polish population systematically increases.(original abstract)

14

Probiotyki - efekty zdrowotne

63%

Nowak A. , Śliżewska K. , Libudzisz Z. , Socha J.

Żywność: nauka - technologia - jakość

|

17 (2010)

|

nr nr 4 (71)

20-36

XX

W opracowaniu omówiono korzystne działanie probiotyków na zdrowie człowieka, a szczególnie ich rolę w ograniczaniu ryzyka chorób cywilizacyjnych, takich jak nowotwory, otyłość, alergie. Oddzielny rozdział poświęcono bezpieczeństwu stosowania (spożywania) produktów probiotycznych. (abstrakt oryginalny)

EN

Beneficial effects of probiotics on human health were discussed in this paper, and, in particular, their role in reducing risks of civilization diseases, such as: tumours, obesity, allergies. A separate chapter was devoted to the safety aspects of using (consuming) probiotic products. (original abstract)

15

Zasady oceny oddziaływania na zdrowie w kontekście ochrony środowiska

63%

Targosz A.

Aura

|

2021

|

nr nr 12

14-15

XX

Celem artykułu jest zaprezentowanie istoty i znaczenia oceny oddziaływania na zdrowie, wspomagającej podejmowanie decyzji inwestycyjnych oraz możliwości uznania jej za immanentny składnik, obowiązującej w Polsce oceny oddziaływania na środowisko. Definicja i zasady oceny zostały wprowadzone przez Światową Organizację Zdrowia oraz rozwinięte m.in. przez Unię Europejską, lecz brakuje dotąd powszechnej, ujętej w przepisach procedury przeprowadzania takiej oceny (z wyjątkiem niektórych krajów). W Polsce podejmuje się pewne próby w tej dziedzinie. W artykule zwrócono m.in. uwagę na czynniki środowiskowe chorób cywilizacyjnych, z podziałem na negatywne oraz pozytywne. (abstrakt oryginalny)

EN

This article aims to present the essence and the significance of the impact made on human health. This impact supports making investment decisions. The assessment of that impact may be considered an immanent constituent part of the natural environment impact, currently binding in Poland. The definition and the methods of the assessment have been enforced by the World Health Organization (WHO), and further developed by the European Union. However, for the time being, there is no common, supported by the law procedure for making such assessment (with the exception of a few countries). In Poland, certain attempts have been made in this area. The article highlights the environmental factors of civilization illnesses, subdivided into positive and adverse ones. (original abstract)

16

Zdrowie ludności Polski w zanieczyszczonym środowisku w wybranych miastach

63%

Pakulska J. , Rutkowska M.

Prace i Materiały Instytutu Rozwoju Gospodarczego / Szkoła Główna Handlowa

|

1999

|

nr nr 62 Z praktycznych badań w dziedzinie ekologii i gospodarki wodnej oraz handlu

9-20

XX

W artykule omówiono główne przyczyny oraz statystyki zachorowalności mieszkańców niektórych wielkich uprzemysłowionych aglomeracji miejskich na tzw. choroby cywilizacyjne, w szczególności na choroby nowotworowe i układu krążenia oraz przedstawiono koncepcje przeciwdziałania i zahamowania tego groźnego zjawiska dla zdrowia społeczeństwa procesu.

EN

The main statistics of so called "civilization diseases" morbidity, in particular tumor and circulatory system diseases have been presented for selected industrial agglomerations; the reasons lying behind those statistics were discussed in detail. Some concepts and ideas for preventing or restricting this worrying tren in the society's health condition have been recommended. (J.W.)

17

Prawo cywilne wobec potrzeby ochrony osób z demencją - analiza z perspektywy prawa niemieckiego

63%

Giesen B.

Studia Prawno-Ekonomiczne

|

2019

|

tom 113

31-51

XX

Przedmiot badań: Zjawisko starzenia się społeczeństwa stawia prawników przed koniecznością rozwiązania szeregu nowych, nieznanych dotąd problemów, jak chociażby te związane z zastosowaniem nowych technik. Powszechne są też głosy o potrzebie stworzenia nowej filozofii uwzględniającej specyficzną sytuację osób cierpiących na chroniczne zaburzenia pamięci. Chorobom takim jak Alzheimer towarzyszą bowiem trwałe zaburzenia procesu podejmowania decyzji i wyrażania woli. Prowadzi to często do postawienia pytania o faktyczną zdolność do działań osób dotkniętych takim schorzeniem oraz o kwestię ich reprezentacji oraz opieki nad nimi. Cel i sposób prowadzonych badań: Potrzeba kompleksowego uregulowania sytuacji prawnej osób cierpiących na demencję staje się coraz pilniejsza, również w prawie polskim. W tym względzie przydatne okazać się może skorzystanie z doświadczeń państw zachodnich, w tym w szczególności z rozwiązań niemieckich. Prezentacja doświadczeń naszych sąsiadów może być dobrym punktem wyjścia dla rozważań na gruncie prawa polskiego.1 Wnioski: Nauka niemiecka znajduje się dopiero na początku drogi zmierzającej do wypracowania koncepcji ochrony takich osób. Pierwszy krok został już uczyniony, jest nim przeniesienie pojęć używanych do tej pory wyłącznie w sferze medycyny na płaszczyznę prawa cywilnego. W prawie niemieckim nie występuje obecnie możliwość całkowitego ubezwłasnowolnienia. Dopuszczalne jest jedynie ograniczenie, pod pewnymi warunkami, zdolności do czynności prawnych w ustalonym przez sąd opiekuńczy zakresie. Podopieczny zachowuje prawo do dokonywania czynności prawnych, sąd może jednak uzależnić skuteczność tej czynności od zgody opiekuna. Sam fakt ustanowienia opieki dla osoby chorej nie przesądza jeszcze o ograniczeniu tejże zdolności. W prawie niemieckim nie jest nigdy możliwe pozbawienie osoby chorej zdolności do dokonywania rozporządzeń na wypadek śmierci. Osoba dotknięta demencją zachowuje zwykle pełną zdolność do dokonywania czynności prawnych. Jak się wydaje, przyjęta w niemieckim systemie koncepcja naturalnej zdolności do czynności prawnych, zwana też zdolnością do działań, w pełni pozwala zabezpieczyć osobę cierpiącą na demencję przed negatywnymi konsekwencjami działań podejmowanych przez nią w stanie wyłączenia lub znacznego ograniczenia swobody w kształtowaniu swojej woli. Jeśli bowiem zaburzenia pamięci miały wpływ na ukształtowanie woli, dokonana ocena ważności czynności prawnej może być dokonana wyłącznie ex post. Takie podejście jest efektem przekonania, że chory na demencję zachowuje prawo do samostanowienia o sobie, w tym także do zawarcia małżeństwa. Ważną rolę w procesie ochrony interesów osób z dysfunkcją pamięci spełnia możliwość udzielenia przez nie same, wcześniej, gdy są one jeszcze zdrowe, pełnomocnictwa do sprawowania nad nimi opieki na wypadek choroby oraz wprowadzone niedawno do niem. k.c. przepisy o tzw. "testamencie pacjenta", które umożliwiają każdej pełnoletniej osobie wyrażenie woli postępowania z nią na wypadek, gdyby wyrażenie takiej woli w przyszłości z powodu choroby nie było już możliwe albo znacznie utrudnione.(abstrakt oryginalny)

EN

Background: The ageing of the population presents society with ever new challenges. Technical solutions, such as chip monitoring for dementia sufferers, are becoming increasingly important. These phenomena make it necessary for lawyers to solve a number of new, hitherto unknown problems. Research purpose and methods: The need for comprehensive regulation of the legal situation of people suffering from dementia is becoming more and more urgent, also in Polish law. In this respect, it may be useful to draw on the experience of Western countries, in particular, German solutions. The presentation of the experiences of our neighbours may be a good starting point for considerations under Polish law. Conclusions: In German legal doctrine, there is a general consensus on the need to create a new philosophy that takes into account the specific situation of people suffering from chronic memory disorders and of the members of their families, who often take on the burden of care. Diseases such as Alzheimer's, for example, are accompanied by chronic dysfunctions in the process of decision-making and the expression of will. These dysfunctions often lead to questions about the actual legal capacity of people affected by such a condition, especially the issue of their representation and care. There is no total legal incapacity, but only a possibility of excluding the ability to act within the scope and appointment of a guardian appointed by the guardianship court. However, it is not possible to deprive such a person of his or her ability to make dispositions by will. Consequently, in German law, the person affected by dementia and for whom the guardianship court appoints a guardian, will have the guardian as a representative in the fields of the guardianship. However, even in these fields the guardianship, as such, does not lead to legal incapacity. The guardianship court can only impose an additional consent requirement. On the other hand, legal incapacity, as such, is irrespective of guardianship. The concept of natural legal (in-)capacity adopted in the German system seems to fully protect the person suffering from dementia from the negative consequences of measures taken by him or her in a state of exclusion or significant restrictions on the freedom to formulate his will. If memory disorders have an impact on the shaping of will, the action performed will be considered invalid. The disadvantage of this solution is undoubtedly that the evaluation of the validity of an action can only be performed ex post. The solutions adopted are an expression of the conviction that dementia patients retain the right to self-determination. Therefore, marriages and divorces are possible. Advance directives play an important role in the process of protecting patients' interests, by which a person can give prior provisions on therapy and treatment and precautional authorizations, by which a person can confer forehandedly authority to somebody else.(original abstract)

18

O przydatności oświadczeń pro futuro do ochrony osób dotkniętych chorobą Alzheimera lub inną chorobą otępienną

63%

Pfeifer-Chomiczewska K.

Studia Prawno-Ekonomiczne

|

2019

|

tom 111

47-62

XX

W aktualnie obowiązującym stanie prawnym jedynym środkiem ochrony prawnej osób cierpiących na chorobę Alzheimera lub inną chorobę otępienną jest ubezwłasnowolnienie. By wzmocnić ochronę prawną osób dotkniętych chorobą neurodegeneracyjną, postuluje się kompleksowe uregulowanie tzw. oświadczeń pro futuro, czyli oświadczeń składanych na przyszłość. Kategoria oświadczeń pro futuro jest bardzo szeroka i obejmuje nie tylko tzw. testamenty życia ściśle związane z problematyką umierania pacjenta, ale również inne oświadczenia mające za przedmiot zwykłe interwencje medyczne. Należy jednak wskazać, że oświadczenia pro futuro mogą odnosić się nie tylko do działań medycznych, ale również do kwestii osobistych chorego, niezwiązanych z procesem leczenia. Rozwój choroby Alzheimera lub innej choroby otępiennej stopniowo pozbawia chorego jego zdolności do pojmowania otaczającej rzeczywistości. Mając na uwadze, iż proces ten jest z reguły rozłożony w czasie, uregulowanie oświadczeń pro futuro w przypadku takich schorzeń wydaje się szczególnie przydatne.(abstrakt oryginalny)

EN

As the law now stands, the incapacitation is the only mesure of legal protection for people suffering from Alzheimer's disease or other dementia. To strengthen the legal protection of people affected by neurodegenerative disease, a comprehensive regulation of the so-called pro futuro statements, i.e. statements made for the future, is needed. The category of pro futuro statements is very wide and covers not only the so-called living wills closely related to the subject of the patient's dying, but also other statements that are subject to ordinary medical interventions. However, it should be pointed out that pro futuro statements may refer not only to medical activities, but also to personal matters of the patient, unrelated to the treatment process. The progress of Alzheimer's disease or other dementia disease gradually deprives the patient of his ability to understand the surrounding reality. Bearing in mind that this process is usually spread over time, regulating pro futuro statements in the case of such diseases seems particularly useful.(original abstract)

19

Ubezwłasnowolnienie jako środek ochrony osób dotkniętych chorobami otępiennymi i chorobą Alzheimera - aktualna regulacja i projektowane zmiany

63%

Pyziak-Szafnicka M.

Studia Prawno-Ekonomiczne

|

2019

|

tom 111

63-77

XX

Choroby otępienne mogą być przyczyną ubezwłasnowolnienia, zarówno częściowego, jak i całkowitego, natomiast decyzja w konkretnej sprawie zawsze zależy od przesłanek, spełnienie których oceniają eksperci sądowi, lekarze i psychologowie. W dzisiejszych czasach istnieją wątpliwości co do funkcji ochronnej ubezwłasnowolnienia. W literaturze postuluje się wprowadzenie upoważnienia do opieki - instytucji nieznanej polskiemu prawu, która jest przyznawana na przyszłość, jeżeli zleceniodawca cierpi na zaburzenia psychiczne. Zaletą tych rozwiązań jest elastyczność, która pozwoliłaby na lepsze dopasowanie środków prawnych do sytuacji konkretnej osoby.(abstrakt oryginalny)

EN

Persistent dementia may be the cause of incapacitation, both partial and complete, while a decision in a specific case always depends on the fulfilment of the premises in which the court experts, doctors and psychologists help to determine it. Nowadays, there are doubts about the protective function of incapacitation. In the literature, it is postulated to introduce a guardianship authorization - an unknown to the Polish law legal institution, which is granted for the future, in the event that the principal suffers from mental disorders. The advantage of these solutions is flexibility, which would allow for a better adjustment of legal means to the situation of a specific person.(original abstract)

20

Quelles Mesures de Protection des Personnes Atteintes de La Maladie D'alzheimer?

63%

Arhab-Girardin F.

Studia Prawno-Ekonomiczne

|

2019

|

tom 111

11-30

XX

Liczba osób cierpiących na chorobę Alzheimera i inne choroby neurodegeneracyjne rośnie wraz ze starzeniem się populacji. W obecnym stanie wiedzy przyjmuje się, że zaburzenia zdolności umysłowych następują stopniowo i są nieodwracalne. Rodzi to wiele nowych pytań. Liczni bowiem pacjenci, mimo trudności poznawczych, wciąż mogą brać udział w podejmowaniu decyzji. Celem artykułu jest analiza adekwatności różnych istniejących środków służących ochronie osób dotkniętych tymi chorobami. Nowoczesne środki umownej lub sądowej ochrony wymagają udoskonalenia, a tradycyjne środki sądowe, mimo że nieskuteczne, mają z kolei tę zaletę, że z założenia pozwalają dostosować ochronę chorego do zmian jego stanu zdrowia.(abstrakt oryginalny)

EN

The number of people suffering from Alzheimer's disease or other neurodegenerative diseases is growing up with the ageing of the population. However, they raise new questions because the alteration of mental faculties is gradual and definitive in the present state of knowledge. Many patients, although suffering from cognitive difficulties, are still able to participate in decision-making. The objective of the study is to measure the adequacy of the various existing protective measures for this type of disease. It shows that modern measures of conventional or weakly judicial protection are still perfectible, and the traditional judicial measures have the advantage of graduating the protection adapted to the evolution of the state of health of the person are suffering from Alzheimer's disease but it proves to be ineffective.(original abstract)