Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Pierwiastki szkodliwe dla zdrowia człowieka w świetle prac Komisji Kodeksu Żywnościowego FAO/WHO

100%

Mania M. , Rebeniak M. , Szynal T. , Postupolski J.

Przemysł Spożywczy

|

2018

|

tom T. 72, nr 10

48--51

PL

W artykule przedstawiono zagadnienia związane z działalnością Komisji Kodeksu Żywnościowego ze szczególnym uwzględnieniem prac Komitetu Kodeksu Żywnościowego FAO/WHO ds. Zanieczyszczeń Żywności. Zwrócono uwagę na bieżące tematy poruszane przez ten Komitet istotne z punktu widzenia bezpieczeństwa żywności i handlu międzynarodowego, jak również niektóre ważne dokumenty opracowane w przeszłości w tym zakresie dotyczące metali ciężkich, takich jak ołów, kadm, rtęć czy arsen.

EN

The article presents issues related to the activities of the Codex Alimentarius Commission, with particular emphasis on the work of the FAO/WHO Codex Alimentarius Committee on Contaminants in Foods. Attention was drawn to current issues raised by the Committee relevant to food safety and international trade as well as some important documents developed in the past in this field regarding heavy metals such as lead, cadmium, mercury and arsenic.

2

Pierwiastki szkodliwe dla zdrowia człowieka w świetle prac Komisji Kodeksu Żywnościowego FAO/WHO

100%

Mania M. , Rebeniak M. , Szynal T. , Postupolski J.

Przemysł Spożywczy

|

2018

|

tom 72

|

nr 10

PL

W artykule przedstawiono zagadnienia związane z działalnością Komisji Kodeksu Żywnościowego ze szczególnym uwzględnieniem prac Komitetu Kodeksu Żywnościowego FAO/WHO ds. Zanieczyszczeń Żywności. Zwrócono uwagę na bieżące tematy poruszane przez ten Komitet istotne z punktu widzenia bezpieczeństwa żywności i handlu międzynarodowego, jak również niektóre ważne dokumenty opracowane w przeszłości w tym zakresie dotyczące metali ciężkich, takich jak ołów, kadm, rtęć czy arsen.

EN

The article presents issues related to the activities of the Codex Alimentarius Commission, with particular emphasis on the work of the FAO / WHO Codex Alimentarius Committee on Contaminants in Foods. Attention was drawn to current issues raised by the Committee relevant to food safety and international trade as well as some important documents developed in the past in this field regarding heavy metals such as lead, cadmium, mercury and arsenic.

3

Wodorosty morskie - źródło pobrania pierwiastków szkodliwych dla zdrowia

100%

Mania M. , Rebeniak M. , Szynal T. , Postupolski J.

Przemysł Spożywczy

|

2018

|

tom 72

|

nr 12

PL

W artukule przedstawiono informacje dotyczące potencjalnego ryzyka dla zdrowia związanego ze spożyciem wodorostów morskich z uwzględnieniem stwierdzanego poziomu zanieczyszczenia pierwiastkami szkodliwymi dla zdrowia. Oceny dokonano na podstawie wyników badań własnych oraz danych zgromadzone przez państwa członkowskie UE. Omówiono aktualny stan prawny w tym obszarze oraz działania podjęte przez Komisję Europejską zmierzające do właściwego zarządzania ryzykiem. Zwrócono również uwagę na powiadomienia zgłaszane w ramach systemu Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i Paszach (RASFF), dotyczące stwierdzenia istotnego zagrożenia dla zdrowia związanego z wysoką zawartością metali ciężkich w wodorostach morskich i suplementach diety je zawierających.

EN

The article presents information on the potential health risk related to the consumption of seaweed, taking into account the level of contamination with elements harmful to human health.The assessment was performed on the basis of own results as well as the results collected by the European Union Member States. The current legal status in this area as well as the actions undertaken by the European Commission aimed to proper risk management were also discussed. Attention was also paid to notifications reported under the Rapid Alert System for Food and Feed (RASFF) regarding a significant health risk related to the high content of heavy metals in seaweed and food supplements containing them.

4

Ołów i arsen w żywności

100%

Mania M. , Rebeniak M. , Szynal T.

Przemysł Spożywczy

|

2015

|

tom T. 69, nr 9

45--47

PL

W artykule przedstawiono aktualny stan prawny w zakresie zanieczyszczenia żywności ołowiem i arsenem oraz planowane od stycznia 2016 r. zmiany w ustawodawstwie w tym zakresie i wprowadzenie nowych wymagań. Szczegółowo omówiono zmiany w ustawodawstwie UE oraz „Ogólnej normie kodeksowej dotyczącej zanieczyszczeń i toksyn w żywności i paszach” (GSCTFF) w świetle prac Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa żywności (EFSA), Komitetu Ekspertów Komisji Europejskiej ds. Środowiskowych i Przemysłowych Zanieczyszczeń Żywności, Połączonego Komitetu Ekspertów ds. Dodatków do Żywności oraz Komitetu Kodeksu Żywnościowego FAO/WHO ds. Zanieczyszczeń Żywności w odniesieniu do ołowiu i arsenu nieorganicznego.

EN

The paper presents the current legal status in the field of food contamination with lead and arsenic and planned from January 2016 changes to the relevant legislation and introduction of new requirements. The changes in the EU legislation and the General Standard for Contaminants and Toxins in Food and Feed (GSCTFF) in the light of the European Food Safety Authority (EFSA), the Expert Committee of the European Commission on environmental and industrial contaminants, the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) and the Codex Alimentarius Committee on Contaminants in Foods regarding to lead and inorganic arsenic were discussed in details.

5

Rtęć w żywności - planowane zmiany legislacyjne

100%

Mania M. , Rebeniak M. , Szynal T. , Wojciechowska-Mazurek M.

Przemysł Spożywczy

|

2016

|

tom T. 70, nr 12

17--19

PL

W artykule przedstawiono aktualne prace Komisji Europejskiej dotyczące zanieczyszczenia żywności rtęcią oraz planowaną w związku z tym zmianę i ujednolicenie ustawodawstwa. Omówiono również ostatnie opinie Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności na temat korzyści i ryzyka związanego ze spożyciem ryb oraz prace ekspertów FAO/WHO, które przyczyniły się do podjęcia działań z tego zakresu. Przedstawiono również powiadomienia z okresu 2013-2015 w ramach systemu RASFF dotyczące rtęci w żywności.

EN

The paper presents the current work of the European Commission in scope of food contamination with mercury and planned in connection with this change and harmonization of legislation. The recent opinions of the European Food Safety Authority in terms of benefits and risks of fish consumption as well as the work of FAO/WHO which contributed to take action in this area were also discussed. Notifications to RASFF concerning the contamination of foodstuffs with mercury from the period 2013-2015 have been presented as well.

6

Nikiel w środkach spożywczych. Nowe wytyczne Komisji Europejskiej

100%

Mania M. , Szynal T. , Wojciechowska-Mazurek M. , Rebeniak M.

Przemysł Spożywczy

|

2016

|

tom T. 70, nr 8

84--88

PL

W artykule przedstawiono informacje dotyczące zagrożenia dla zdrowia związanego z obecnością niklu w żywności i wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi w świetle ostatniej opinii Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) z 2015 r. Ustawodawstwo Unii Europejskiej nie podaje limitow zawartości niklu w środkach spożywczych, jednak Komisja Europejska opracowała zalecenie dotyczące monitoringu niklu w żywności, ktore ma być realizowane w latach 2016-2018.

EN

The article presents information concerning risk for human health connected with the presence of nickel in food and water intended for human consumption in the light of the recent opinion of the European Food Safety Authority (EFSA) of 2015. The current European Union legislation does not contain maximum permissible levels of nickel in foodstuffs. The European Commission evaluated recommendation concerning monitoring of nickel in food which should be implemented in the years 2016-2018.

7

Wodorosty morskie - źródło pobrania pierwiastków szkodliwych dla zdrowia

100%

Mania M. , Rebeniak M. , Szynal T. , Postupolski J.

Przemysł Spożywczy

|

2018

|

tom T. 72, nr 12

22--24

PL

W artykule przedstawiono informacje dotyczące potencjalnego ryzyka dla zdrowia związanego ze spożyciem wodorostów morskich z uwzględnieniem stwierdzanego poziomu zanieczyszczenia pierwiastkami szkodliwymi dla zdrowia. Oceny dokonano na podstawie wyników badań własnych oraz danych zgromadzone przez państwa członkowskie UE. Omówiono aktualny stan prawny w tym obszarze oraz działania podjęte przez Komisję Europejską zmierzające do właściwego zarządzania ryzykiem. Zwrócono również uwagę na powiadomienia zgłaszane w ramach systemu Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i Paszach (RASFF), dotyczące stwierdzenia istotnego zagrożenia dla zdrowia związanego z wysoką zawartością metali ciężkich w wodorostach morskich i suplementach diety je zawierających.

EN

The article presents information on the potential health risk related to the consumption of seaweed, taking into account the level of contamination with elements harmful to human health. The assessment was performed on the basis of own results as well as the results collected by the European Union Member States. The current legal status in this area as well as the actions undertaken by the European Commission aimed to proper risk management were also discussed. Attention was also paid to notifications reported under the Rapid Alert System for Food and Feed (RASFF) regarding a significant health risk related to the high content of heavy metals in seaweed and food supplements containing them.

8

Natural groundwaters in Poland - occurrence, properties and chemical types

100%

Ziemska J. , Mazanska M. , Szynal T. , Solecka J.

Roczniki Państwowego Zakładu Higieny

|

2020

|

tom 71

|

nr 4

9

Zanieczyszczenie żywności rtęcią. Nieoczekiwane zmiany w pracach legislacyjnych

100%

Mania M. , Rebeniak M. , Szynal T.

Przemysł Spożywczy

|

2017

|

tom 71

|

nr 05

10

Zanieczyszczenie żywności rtęcią. Nieoczekiwane zmiany w pracach legislacyjnych

100%

Mania M. , Rebeniak M. , Szynal T.

Przemysł Spożywczy

|

2017

|

tom T. 71, nr 5

16

11

Ołów i arsen w żywności

100%

Mania M. , Rebeniak M. , Szynal T.

Przemysł Spożywczy

|

2015

|

tom 69

|

nr 09

PL

W artykule przedstawiono aktualny stan prawny w zakresie zanieczyszczenia żywności ołowiem i arsenem oraz planowane od stycznia 2016 r. zmiany w ustawodawstwie w tym zakresie i wprowadzenie nowych wymagań. Szczegółowo omówiono zmiany w ustawodawstwie UE oraz „Ogólnej normie kodeksowej dotyczącej zanieczyszczeń i toksyn w żywności i paszach” (GSCTFF) w świetle prac Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA), Komitetu Ekspertów Komisji Europejskiej ds. Środowiskowych i Przemysłowych Zanieczyszczeń Żywności, Połączonego Komitetu Ekspertów ds. Dodatków do Żywności oraz Komitetu Kodeksu Żywnościowego FAO/WHO ds. Zanieczyszczeń Żywności w odniesieniu do ołowiu i arsenu nieorganicznego.

EN

The paper presents the current legal status in the field of food contamination with lead and arsenic and planned from January 2016 changes to the relevant legislation and introduction of new requirements. The changes in the EU legislation and the General Standard for Contaminants and Toxins in Food and Feed (GSCTFF) in the light of the European Food Safety Authority (EFSA), the Expert Committee of the European Commission on environmental and industrial contaminants, the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) and the Codex Alimentarius Committee on Contaminants in Foods regarding to lead and inorganic arsenic were discussed in details.

12

Exposure assessment to lead, cadmium, zinc and copper released from ceramic and glass wares intended to come into contact with food

100%

Mania M. , Szynal T. , Rebeniak M. , Postupolski J.

Roczniki Państwowego Zakładu Higieny

|

2018

|

tom 69

|

nr 4

EN

Background. One of the important source of food contamination with elements harmful to human health such as lead or cadmium is migration from the articles intended to come into contact with food. Ceramic and glass articles can also be a source of zinc and copper which compounds are used during the production process of vessels. Objective. Determination of migration of lead, cadmium, zinc and copper from ceramic and glass wares available on the market in Poland and assessment of consumer exposure to these elements. Material and methods. Ceramic and glass articles which were available on the retail market and mainly produced in China were tested for release of lead, cadmium, zinc and copper. Samples for testing were prepared in accordance with European Standards: EN 1388-1 and EN 1388-2 and the migration of elements into a food simulant (4% acetic acid) was measured using flame atomic absorption spectrometry (FAAS). Validated and accredited methods according to EN ISO/ IEC 17025:2005 meeting the criteria set in the legislation were applied. Exposure assessment was performed taking into account actual reference doses introduced by the European Food Safety Authority (EFSA) and the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA). Results. 736 samples of ceramic and glass wares were tested. Among investigated samples for migration of lead 82% of results were below limit of quantification (LOQ = 0.1 mg/L) of the analytical method used. For cadmium zinc and copper results below LOQ were found in 94%, 79% and 100% tested samples, respectively (Cd LOQ = 0.01mg/L; Zn LOQ = 0.05 mg/L; Cu LOQ = 0.03 mg/L). Only one sample release lead in amount higher than limit set in Polish Standard PN-B-13210:1997, it was rim of the glass mug and migration value was 4.81 mg/article. In case of cadmium there were two samples which exceeded permissible migration limit, it was flat ceramic dish and the rim of the glass mug, migration values were: 0.14 mg/dm2 and 0.42 mg/article respectively. The most measurable results (above LOQ) in case of lead and cadmium were for the samples of ceramic and glass drinking vessels. Quantifiable amounts of zinc were found also in other groups of articles tested: flat and deep ceramic dishes. None of the tested articles released copper in amount higher than LOQ value. The risk assessment showed that lead and cadmium exposure for some of the samples far exceed the reference doses. For children, assuming a single use only of these vessels, these doses may be exceeded: in the case of lead, 69 times and in the case of cadmium, 8 times. Conclusions. It is the urgent need to introduce requirements into the applicable legislation for the rim area of drinking ceramic and glass vessels to reduce exposure especially by the most vulnerable groups of population such as children.

PL

Wprowadzenie. Jednym z istotnych źródeł zanieczyszczenia żywności pierwiastkami szkodliwymi dla zdrowia człowieka, takimi jak ołów lub kadm, jest ich migracja z wyrobów do kontaktu z żywnością. Wyroby ceramiczne i szklane mogą być również źródłem pobrania poza ołowiem i kadmem innych pierwiastków, których związki są wykorzystywane podczas procesu produkcji naczyń, takich jak cynk i miedź. Cel. Celem badań było zbadanie migracji ołowiu, kadmu, cynku i miedzi z wyrobów ceramicznych oraz wyrobów szklanych dostępnych na rynku w Polsce oraz oszacowanie narażenia konsumentów na te pierwiastki. Materiał i metody. Wyroby ceramiczne i szklane dostępne na rynku detalicznym i produkowane głównie w Chinach, zostały zbadane pod kątem uwalniania ołowiu, kadmu, cynku i miedzi. Próbki do badań przygotowano zgodnie z normami europejskimi: EN 1388-1 i EN 1388-2, a migracja pierwiastków do płynu modelowego (4% kwasu octowego) była mierzona metodą płomieniowej atomowej spektrometrii absorpcji (FAAS). Stosowano zwalidowane i akredytowane metody zgodne z EN ISO/IEC 17025: 2005 spełniające kryteria określone w ustawodawstwie. Ocenę narażenia przeprowadzono przy uwzględnieniu aktualnych dawek referencyjnych określonych przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) i Połączony Komitet Ekspertów FAO/WHO ds. Dodatków do Żywności (JECFA). Wyniki. Zbadano 736 próbek wyrobów ceramicznych i szklanych. Wśród badanych próbek w kierunku migracji ołowiu 82% wyników było poniżej granicy oznaczalności (LOQ = 0.1 mg/L) zastosowanej metody analitycznej. Dla kadmu, cynku i miedzi wyniki poniżej LOQ stwierdzono odpowiednio w: 94% 79% i 100% zbadanych próbek (Cd LOQ = 0.01mg/L; Zn LOQ = 0.05 mg/L; Cu LOQ = 0.03 mg/L). Tylko dla jednej próbki stwierdzono uwalnianie ołowiu w ilości wyższej niż dopuszczalny poziom określony w polskiej normie PN-B-13210:1997, był to kubek szklany, a wartość migracji z obrzeża naczynia wyniosła 4,81 mg/ wyrób. W przypadku kadmu dwie próbki przekroczyły dopuszczalny limit, było to płaskie ceramiczne naczynie i obrzeże szklanego kubka, wartości migracji wynosiły odpowiednio: 0,14 mg/dm2 i 0,42 mg/wyrób. Najwięcej mierzalnych wyników (powyżej LOQ) w przypadku ołowiu i kadmu było wśród próbek ceramicznych i szklanych naczyń do picia. Wyniki mierzalne dla cynku znaleziono również w innych grupach badanych produktów tj.: płaskich i głębokich naczyń ceramicznych. Żadna z badanych próbek nie uwalniała miedzi w ilości wyższej niż wartość granicy oznaczalności (LOQ). Ocena ryzyka wykazała, że narażenie na ołów i kadm w przypadku niektórych zbadanych naczyń znacznie przekracza dawki referencyjne. W przypadku dzieci, przyjmując jednorazowe tylko użycie tych naczyń, dawki te mogą zostać przekroczone: dla ołowiu - 69 razy, dla kadmu - 8 razy. Wnioski. Istnieje pilna potrzeba ustalenia wymagań dla obrzeża naczyń ceramicznych i szklanych w obowiązujących przepisach, w celu zmniejszenia narażenia, zwłaszcza przez najbardziej wrażliwe grupy populacji takie jak dzieci.

13

Migration studies of nickel and chromium from ceramic and glass tableware into food simulants

100%

Szynal T. , Rebeniak M. , Mania M.

Roczniki Państwowego Zakładu Higieny

|

2016

|

tom 67

|

nr 3

EN

Background. In addition to the release of lead and cadmium from ceramic and glass vessels, (acceptable limits being set by the EU 84/500/EC Directive), other harmful metals can migrate, such as nickel and chromium. Permissible migration limits for these latter metals however have not yet been set in the EU legislation. Both the toxic properties of nickel and chromium and the measures taken by the European Commission Working Group on Food Contact Materials for verifying permissible migration limits for lead, cadmium and other metals from ceramics have acted as drivers for studies on nickel and chromium release from ceramic and glass tableware. Objective. To investigate the migration of nickel and chromium into food simulants from ceramic and glassware, available on the Polish market, which are intended for coming into contact with food. Potential consumer exposure can thereby be estimated from the release of these elements into food. Materials and Methods. Tableware consisted of ceramics and glass vessels generally available on the domestic market, with inner surfaces being mainly coloured and with rim decorations. Migration of nickel and chromium studied from the ceramics was carried out in 4% acetic acid (24 ± 0.5 hrs at 22 ± 2°C), whilst that from glassware in 4% acetic acid (24 ± 0.5 hrs at 22 ± 2°C) and 0.5% citric acid (2 ± 0.1 hrs at 70 ± 2°C). The concentrations of metals which had migrated into the test solutions were measured by using flame atomic absorption spectrometry (FAAS). This analytical procedure had been previously validated by measuring nickel and chromium released into food simulants from ceramic and glass tableware where working ranges, detection limits, quantification limits, repeatability, accuracy, mean recovery and uncertainty were established. Results. Migration of nickel and chromium was measured from 172 ceramic and 52 and glass vessels samples, with all results being below the limits of quantification (LOQ = 0.02 mg/L), excepting one instance where a 0.04 mg/L concentration of nickel was found. The validated methods for measuring chromium achieved the following parameters; 0.02 to 0.80 mg/L operating range, 0.01 mg/L detection limit, 0.02 mg/L limit of quantification, 6% repeatability, 2.8% accuracy, 102% average recovery and 11% uncertainty. For the nickel method the corresponding parameters were 0.02 to 0.80 mg/L working range, 0.02 mg/L limit of quantification, 0.01 mg/L detection limit, 5% repeatability, 6.5% accuracy, 101% average recovery and 12% uncertainty. Conclusions. The tested ceramics and glassware did not pose a threat to human health regarding migration of nickel and chromium, and thus any potential exposure to these metals released from these products into food will be small. However, due to the toxicity of these metals, the migration of nickel and chromium is still required for articles coming into contact with food, which includes metalware.

PL

Wprowadzenie. Z wyrobów ceramicznych i szklanych, obok migracji ołowiu i kadmu, dla których w UE określono dopuszczalne limity (Dyrektywa 84/500/EC) może zachodzić migracja także innych szkodliwych dla zdrowia metali, w tym niklu i chromu. Dla chromu i niklu nie ustanowiono jeszcze w UE dopuszczalnych limitów migracji. Właściwości toksyczne niklu i chromu oraz podjęte przez European Commision Working Group on Food Contact Materials prace mające na celu weryfikację dopuszczalnych limitów migracji ołowiu i kadmu z wyrobów ceramicznych oraz wprowadzenie limitowania dla innych pierwiastków, skłoniły do podjęcia badań uwalniania niklu i chromu z ceramicznych i szklanych naczyń stołowych. Cel. Zbadanie migracji do płynów modelowych niklu i chromu z naczyń ceramicznych i szklanych przeznaczonych do kontaktu z żywnością, dostępnych na rynku w Polsce, w celu oszacowania wielkości potencjalnego narażenia konsumentów na te metale uwalniane z takich wyrobów do żywności. Materiał i metody. Materiał do badań stanowiły stołowe naczynia ceramiczne i naczynia szklane, głównie z barwioną powierzchnią wewnętrzną i zdobionym obrzeżem, pochodzące z obrotu handlowego. Migrację niklu i chromu z badanych wyrobów ceramicznych przeprowadzano do 4% kwasu octowego (24 ± 0,5 h w temperaturze 22 ± 2 ºC), natomiast migrację z naczyń szklanych do 4% kwasu octowego (24 ± 0,5 h w temperaturze 22 ± 2 ºC) i 0,5% kwasu cytrynowego (2 ± 0,1 h w temperaturze 70 ± 2 ºC). Zawartość badanych metali w płynach modelowych uzyskanych po migracji, oznaczano metodą płomieniowej atomowej spektrometrii absorpcyjnej (FAAS). Badania poprzedzono walidacją metody oznaczania niklu i chromu uwalnianych do płynów modelowych z ceramicznych i szklanych naczyń stołowych. Wyznaczono następujące parametry metody oznaczania chromu i niklu: zakres roboczy, granicę wykrywalności, granicę oznaczalności, powtarzalność, poprawność, średni odzysk oraz niepewność. Wyniki. Migracja niklu i chromu z 172 badanych naczyń ceramicznych i 52 naczyń szklanych, w zastosowanych warunkach badania migracji, była poniżej granicy oznaczalności metody analitycznej (LOQ) wynoszącej 0,02 mg/L, z wyjątkiem jednego naczynia, z którego migracja niklu była wyższa i wynosiła 0,04 mg/L. Zwalidowaną metodę oznaczania chromu charakteryzowały następujące parametry: zakres roboczy - od 0,02 do 0,80 mg/L, granica wykrywalności - 0,01 mg/L, granica oznaczalności - 0,02 mg/L, powtarzalność - 6%, poprawność - 2,8%, średni odzysk - 102% i niepewność - 11%. Parametry metody oznaczania niklu: zakres roboczy - od 0,02 do 0,80 mg/L, granica oznaczalności - 0,02 mg/L, granica wykrywalności - 0,01 mg/L, powtarzalność - 5%, poprawność - 6,5%, średni odzysk - 101% i niepewność -12%. Wnioski. Zbadane wyroby ceramiczne i szklane nie stanowią zagrożenia dla zdrowia człowieka w zakresie migracji niklu i chromu, a potencjalne narażenie na te metale uwalniane z tych wyrobów do żywności będzie niewielkie. Jednak, ze względu na toksyczność tych metali wskazane jest kontynowanie badań uwalniania niklu i chromu z wyrobów do kontaktu z żywnością, z uwzględnieniem naczyń metalowych.

14

Natural medicinal resources and their therapeutic applications

100%

Ziemska J. , Szynal T. , Mazanska M. , Solecka J.

Roczniki Państwowego Zakładu Higieny

|

2019

|

tom 70

|

nr 4

EN

Natural medicinal resources are a country’s natural wealth. Natural medicinal waters, medicinal gases, and peloids have many properties that enable their use in the treatment of gastrointestinal, circulatory, respiratory, bone and joint, and skin and soft tissue disorders. Balneotherapy can be also applicable in prevention of many diseases and rehabilitation. At present, because there are several chemicals of synthetic origin, there is a need to search for nonpharmacological approaches and explore natural healing sources, which better fit the human body. Compared to synthetic drugs, these resources rarely show side effects, which increases the comfort of therapy. The use of natural medicinal resources in the form of treatments in health resort medicine centers under the supervision of balneologists, combined with the healing properties of the climate, contributes not only to the reduction of treatment time for many diseases but also to improvement of therapy’s results. The article discusses natural medicinal resources and some of their therapeutic applications.

PL

Uzdrowiskowe surowce lecznicze stanowią naturalne bogactwo danego kraju. Naturalne wody lecznicze, gazy lecznicze oraz peloidy mają wiele właściwości wykorzystywanych w terapii schorzeń układu pokarmowego, krążenia, oddechowego, kostno-stawowego, a także skóry i tkanek miękkich. Balneoterapia może mieć również zastosowanie w profilaktyce, jak i rehabilitacji wielu chorób. W porównaniu do leków syntetycznych, naturalne surowce lecznicze bardzo rzadko wykazują działania niepożądane, co zwiększa komfort i bezpieczeństwo terapii. Wykorzystanie naturalnych surowców leczniczych w postaci zabiegów w uzdrowiskach pod nadzorem lekarzy balneologów, w połączeniu z leczniczymi właściwościami klimatu, przyczynia się nie tylko do skrócenia czasu terapii, ale także do poprawy wyników leczenia wielu schorzeń. W artykule omówiono naturalne surowce lecznicze i ich niektóre terapeutyczne zastosowania.

15

Glin w żywności - czy powinniśmy sie obawiać?

100%

Mania M. , Rebeniak M. , Szynal T. , Postupolski J.

Przemysł Spożywczy

|

2019

|

tom 73

|

nr 02

PL

W artykule omówiono zagrożenie dla zdrowia spowodowane zanieczyszczeniem żywności glinem w świetle opinii Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz Połączonego Komitetu Ekspertów FAO/WHO ds. Substancji Dodatkowych. Ponadto przedstawiono informacje na temat źródeł zanieczyszczenia żywności tym pierwiastkem, aspekty toksykologiczne i legislacyjne. W artykule przedstawiono również powiadomienia z okresu 2013-2018 w ramach systemu RASFF dotyczące zanieczyszczenia środków spożywczych aluminium oraz migracji tego pierwiastka z materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością.

EN

In the article the health risk associated with the contamination of foodstuffs with aluminium in the light of the opinion of the European Food Safety Authority and the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives was discussed. In addition, information on sources of food contamination with the mentioned element as well as, toxicological and legislative aspects were presented. Notifications to the RASFF system concerning the contamination of foodstuffs with aluminium and migration of the discussed element from materials and articles intended to come into contact with food from the period 2013-2018 have been presented, as well.

16

Nikiel w środkach spożywczych

100%

Mania M. , Szynal T. , Wojciechowska-Mazurek M. , Rebeniak M.

Przemysł Spożywczy

|

2016

|

tom 70

|

nr 08

PL

W artykule przedstawiono informacje dotyczące zagrożenia dla zdrowia związanego z obecnością niklu w żywności i wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi w świetle ostatniej opinii Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) z 2015 r. Ustawodawstwo Unii Europejskiej nie podaje limitów zawartości niklu w środkach spożywczych, jednak Komisja Europejska opracowała zalecenie dotyczące monitoringu niklu w żywności, które ma być realizowane wiatach 2016-2018.

EN

The article presents information concerning risk for human health connected with the presence of nickel in food and water intended for human consumption in the light of the recent opinion of the European Food Safety Authority (EFSA) of 2015. The current European Union legislation does not contain maximum permissible levels of nickel in foodstuffs. The European Commission evaluated recommendation concerning monitoring of nickel in food which should be implemented in theyears 2016-2018.

17

Rtęć w żywności - planowane zmiany legislacyjne

100%

Mania M. , Rebeniak M. , Szynal T. , Wojciechowska-Mazurek M.

Przemysł Spożywczy

|

2016

|

tom 70

|

nr 12

PL

W artykule przedstawiono aktualne prace Komisji Europejskiej dotyczące zanieczyszczenia żywności rtęcią oraz planowaną w związku z tym zmianę i ujednolicenie ustawodawstwa. Omówiono również ostatnie opinie Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności na lemat korzyści i ryzyka związanego ze spożyciem ryb oraz prace ekspertów FAO/WHO, które przyczyniły się do podjęcia działań z tego zakresu. Przedstawiono również powiadomienia z okresu 2013-2015 w ramach systemu RASFF dotyczące rtęci w żywności.

EN

The paper presents the current work of the European Commission in scope of food contamination with mercury and planned in connection with this change and harmonization of legislation. The recent opinions of the European Food Safety Authority in terms of benefits and risks offish consumption as well as the work of FAO/WHO which contributed to take action in this area were also discussed. Notifications to RASFF concerning the contamination of foodstuffs with mercury from the period 2013-2015 have been presented as well.

18

Zanieczyszczenie żywności kadmem. Zmiany przepisów

75%

Wojciechowska-Mazurek M. , Mania M. , Szynal T. , Strzelecka A. , Pawlicka M. , Starska K.

Przemysł Spożywczy

|

2014

|

tom 68

|

nr 12

PL

Omówiono i uzasadniono zmiany, które miały ostatnio miejsce w ustawodawstwie UE w zakresie najwyższych dopuszczalnych poziomów kadmu w środkach spożywczych. Szczególne znaczenie ma uzgodnienie wymagań dotyczących dopuszczalnego zanieczyszczenia produktów przeznaczonych dla niemowląt i małych dzieci. Wymagania dla tej grupy produktów, podane w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 488/2014 z 12 maja 2014 r. zmieniającym rozporządzenie Komisji (WE) nr 1881/2006 w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów kadmu w środkach spożywczych, będą obowiązywać od 1 stycznia 2015 r. Oceniono także zagrożenie dla zdrowia spowodowane zanieczyszczeniem żywności tym pierwiastkiem w krajach Unii Europejskiej w świetle ostatniego opracowania Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) z 2012 r. "Cadmium dietary exposure in the European population", a także przedstawiono zalecenia Komisji mające na celu ograniczenie obecności kadmu w środkach spożywaych.

EN

The article presents and justifies the last changes in the European Union legislation in scope of maximum levels of cadmium in foodstuffs. The agreement in setting the requirements concerning permitted contamination of foods for infants and young children was of particular importance. Maximum levels in this kind of foodstuffs, as established in the Commission Regulation (EU) No 488/2014 of 12 May 2014 amending Regulation (EC) No 1881/2006 as regards maximum levels of cadmium in foodstuffs, shall apply from 1 January 2015. Health hazard caused by food contamination with this element in the European Union Member States in the light of the recent European Food Safety Authority (EFSA) scientific report from 2012 year "Cadmium dietary exposure in the European population" was assessed, as well as the Commission recommendations on the reduction of the presence of cadmium in foodstuffs were presented.

19

Zannieczyszczenia rtęcią środków spożywczych. Opinie EFSA i JECFA

75%

Wojciechowska-Mazurek M. , Mania M. , Starska K. , Rebeniak M. , Szynal T. , Pawlicka M. , Postupolski J.

Przemysł Spożywczy

|

2013

|

tom 67

|

nr 11

PL

W artykule podano informacje dotyczące toksyczności, metabolizmu oraz przemian rtęci w środowisku, a także źródeł narażenia na rtęć i jej organicznych połączeń. Omówiono dane pochodzące z monitoringu w Polsce i w innych krajach, obrazujące zanieczyszczenie środków spożywczych rtęcią. Oszacowano zagrożenie dla zdrowia spowodowane zanieczyszczeniem żywności rtęcią w świetle ostatnich opinii: Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) z 2012 r. oraz Połączonego Komitetu Ekspertów FAO/WHO ds. Substancji Dodatkowych (JECFA) z 2010 r. Przedstawiono zalecenia dla konsumentów opracowane przez Komisję Europejską i państwa członkowskie w odniesieniu do spożycia ryb drapieżnych, uwzględniające najbardziej wrażliwe grupy populacji - kobiety planujące dążę, ciężarne, karmiące matki oraz dzieci. W artykule przedstawiono również powiadomienia z lat 2010-2012 w ramach systemu RASFF dotyczące rtęci w żywności.

EN

This paper contains information concerning toxicity, metabolism and transformation of mercury in the environment as well as source of human exposure to mercury and its organic compounds. The article presents the data from national monitoring studies and the data from other European Union countries concerning presently reported mercury contamination of foodstuffs. Health hazard caused by food contamination with mercury in the light of the recent opinions of the European Food Safety Authority (EFSA) from January 2012 and Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) from 2010 was discussed. Consumer advice elaborated by the European Commission and the Member States as regards consumption of predatory fishes, taking into account the most vulnerable groups of population e.g. women planning pregnancy, pregnant or breastfeeding women and children were presented. Notifications to RASFF concerning the contamination of foodstuffs with mercury from the period 2010-2012 have been presented, as well.

20

Exposure assessment of the population in Poland to the toxic effects of arsenic compounds present in rice and rice based products

75%

Mania M. , Rebeniak M. , Szynal T. , Starska K. , Wojciechowska-Mazurek M. , Postupolski J.

Roczniki Państwowego Zakładu Higieny

|

2017

|

tom 68

|

nr 4

EN

Background. Rice is a staple food for many people in the world and an important ingredient for production of food for infants and young children. According to European Food Safety Authority (EFSA), cereals, primarily rice and rice products, are an important source of human exposure to inorganic arsenic, which has been classified by the International Agency for Research on Cancer (IARC) as group I carcinogen. Arsenic is present in rice and rice products mainly as an inorganic form being more toxic than organic compounds. Objectives. The aim of the study was to determine the total and inorganic arsenic content in rice, rice-based products including food for infants and young children available on the market in Poland and thus to estimate consumer exposure to inorganic arsenic from these groups of foodstuffs. Materials and Methods. A total of 62 samples of rice and rice products from trade, including a group of rice products for infants and young children, were tested. Contents of total and inorganic arsenic were determined by using hydride generation atomic absorption spectrometry (HGAAS), after dry mineralization of samples and reduction of arsenic to arsenic hydride with sodium borohydride. To extract the inorganic arsenic forms, the samples were subjected to hydrolysis in concentrated HCl and then reduced in the presence of hydrobromic acid and hydrazine sulphate after which triple chloroform extractions and triple 1M HCl re-extractions were performed. Exposure of different groups of populations (adults and children), was estimated in relation to the Benchmark Dose Lower Confidence Limit (BMDL05) as set by the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) that resulted in a 0.5% increase in lung cancer (3.0 μg/kg body weight (b.w.) per day). Results. Mean content of total and inorganic arsenic in investigated rice samples was 0.12 mg/kg (median: 0.09 mg/kg; 90th percentile 0.22 mg/kg) and 0.04 mg/kg (median: 0.03 mg/kg, 90th percentile 0.07 mg/kg). Brown rice was found to be more highly contaminated with both total and inorganic arsenic than white rice. Mean contamination of brown rice with total arsenic and inorganic arsenic was: 0.18 mg/kg (median: 0.12 mg/kg, 90th percentile: 0.32 mg/kg) and 0.05 mg/kg (median: 0.05 mg/kg, 90th percentile: 0.07 mg/kg). In turn for the white rice contamination was lower, mean total arsenic content: 0.10 mg/kg (median: 0.08 mg/kg, 90th percentile: 0.19 mg/kg) and mean inorganic arsenic: 0.03 mg/kg (median: 0.03 mg/kg, 90th percentile: 0.06 mg/ kg). Contamination of rice-based products both total and inorganic arsenic was similar to those reported for rice, except rice wafers (mean: 0.24 mg/kg and 0.13 mg/kg). In the group of products for infants and young children obtained results were low – mean total arsenic content was 0.06 mg/kg and inorganic arsenic 0.02 mg/kg. The estimated average adult and children’s exposure to inorganic arsenic with rice and rice products was less than 1% of the BMDL05. Intake of inorganic arsenic by 12-month-old infants with ricebased products intended for this group of population was at 6% BMDL05. Conclusions. Based on the obtained results, it was found that the content of total and inorganic arsenic in investigated samples of rice and rice products did not pose a health risk even though contamination levels in some individual samples were significant.

PL

Wprowadzenie. Ryż stanowi podstawę wyżywienia wielu ludzi na świecie a ponadto jest ważnym składnikiem wykorzystywanym do produkcji żywności dla niemowląt i małych dzieci. Według Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) zboża, przede wszystkim ryż i produkty ryżowe są istotnym źródłem narażenia człowieka na arsen nieorganiczny, który został zaliczony przez Międzynarodową Agencję ds. Badań nad Rakiem (IARC) do grupy I substancji rakotwórczych dla człowieka. Arsen występuje w ryżu i produktach ryżowych głównie w postaci bardziej toksycznych nieorganicznych połączeń w porównaniu z organicznymi połączeniami charakteryzującymi się mniejszą toksycznością. Cel. Celem badań było oznaczenie zawartości arsenu całkowitego i nieorganicznego w ryżu, produktach ryżowych, w tym żywności dla niemowląt i małych dzieci dostępnych w obrocie handlowym w Polsce oraz ocena narażenia konsumentów na pobranie arsenu nieorganicznego z tymi grupami środków spożywczych. Materiał i metody. Zbadano łącznie 62 próbki ryżu oraz produktów ryżowych pochodzących z obrotu handlowego, w tym grupę produktów ryżowych przeznaczonych dla niemowląt i małych dzieci. Zawartości arsenu całkowitego i nieorganicznego oznaczono po suchej mineralizacji próbek metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej z wykorzystaniem generacji wodorków (HGAAS), po uprzedniej redukcji arsenu do arsenowodoru za pomocą borowodorku sodu. W celu wydzielenia nieorganicznych form arsenu próbki przed mineralizacją poddano hydrolizie w środowisku stężonego HCl, a następnie redukcji w obecności kwasu bromowodorowego i siarczanu hydrazyny oraz 3-krotnej ekstrakcji chloroformem i reekstrakcji 1M HCl. Oszacowane narażenie w odniesieniu do różnych grup populacji porównano z wartością najniższej dawki wyznaczającej (Benchmark Dose Lower Confidence Limit) BMDL05 ustaloną przez the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) powodującą 0,5% wzrost zachorowań na raka płuc (3,0 μg/kg m.c./dzień). Wyniki. Średnia zawartość arsenu całkowitego i nieorganicznego w badanych próbkach ryżu wyniosła 0,12 mg/kg (mediana: 0,09 mg/kg; 90-ty percentyl: 0,22 mg/kg) oraz 0,04 mg/kg (mediana: 0,03 mg/kg, 90-ty percentyl: 0,07 mg/kg). Zanieczyszczenie ryżu brązowego zarówno arsenem całkowitym jak i nieorganicznym było wyższe w porównaniu z ryżem białym. Średnia zawartość arsenu całkowitego w badanych próbkach ryżu brązowego wyniosła 0,18 mg/kg (mediana: 0,12 mg/kg, 90-ty percentyl: 0,32 mg/kg), natomiast arsenu nieorganicznego 0,05 mg/kg, (mediana: 0,05 mg/kg, 90-ty percentyl: 0,07 mg/kg). Zanieczyszczenie ryżu białego arsenem całkowitym i nieorganicznym było niższe, średnia odpowiednio: 0,10 mg/kg (mediana 0,08 mg/kg; 90-ty percentyl 0,19 mg/kg) oraz 0,03 mg/kg (mediana 0,03 mg/kg; 90-ty percentyl 0,06 mg/kg). Zanieczyszczenie produktów ryżowych zarówno arsenem całkowitym jak i nieorganicznym było podobne do stwierdzanego w ryżu z wyjątkiem wafli ryżowych (średnia: 0,24 mg/kg i 0,13 mg/kg). W grupie produktów dla niemowląt uzyskane wyniki były niskie – średnia zawartość arsenu całkowitego wyniosła 0,06 mg/kg, nieorganicznego zaś 0,02 mg/kg. W odniesieniu do dorosłych i dzieci oszacowane średnie narażenie na arsen nieorganiczny dla ryżu i produktów ryżowych wyniosło poniżej 1% najniższej dawki wyznaczającej BMDL05. Pobranie arsenu nieorganicznego przez 12-miesięczne niemowlęta z produktami na bazie ryżu przeznaczonymi dla tej grupy populacji wyniosło 6% BMDL05. Wnioski. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że zawartość arsenu całkowitego i nieorganicznego w zbadanych próbkach ryżu i produktów ryżowych nie stanowi zagrożenia dla zdrowia, pomimo iż zanieczyszczenie pojedynczych próbek było istotne.