Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Regional Variation of Milk Production in Poland in the Years 1998–2019®

Wiza Paulina Luiza

Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego

|

2022

|

nr 1

15--24

EN

The aim of the research was to identify the most important changes that occurred in the Polish dairy sector in the years 1998–2019, in terms of milk production in regional terms. The research included data for the years 1998–2019. The time interval used in the analyses was determined by the administrative reform carried out in 1998 and the availability of regional data on milk production in the Central Statistical Office database. The material used in the study came from unpublished and published Agricultural Statistical Yearbooks for the years 1998-2019. The material for the study also included literature on the subject which contributed to characterizing the definition of a region, indicating the classification of regions occurring in Poland, taking into account the specificity of milk production, and determining the determinants shaping regional differentiation of milk production in Poland. In order to show changes in a regional perspective in the dairy sector the following were analysed: the state of the cow stock, milk production, milk productivity of cows, prices and purchase of milk. Descriptive and cause-effect methods were applied in the presentation of research results. On the basis of performed research analyses and review of literature, it was demonstrated that under conditions of market economy, production of milk was reduced faster in those voivodeships where it is difficult to rationalise production, reduce production costs due to excessive fragmentation or less favourable natural conditions. In consequence, it was observed that the increase in milk production increases more dynamically in voivodships where natural and economic conditions are favourable for effective milk production, i.e. from the south of Poland to the north.

PL

Celem badań było wyodrębnienie najważniejszych zmian, jakie zaszły w polskim sektorze mleczarskim w latach 1998– 2019, pod względem produkcji mleka w ujęciu regionalnym. Badania obejmowały dane za lata 1998–2019. Przedział czasowy wykorzystany w analizach był determinowany reformą administracyjną przeprowadzoną w 1998 roku oraz dostępnością danych w ujęciu regionalnym z zakresu produkcji mleka w bazie Głównego Urzędu Statystycznego. W pracy wykorzystano materiał pochodzący z niepublikowanych oraz publikowanych Roczników Statystycznych Rolnictwa za lata 1998-2019. Materiał do badań obejmował również literaturę przedmiotu, która przyczyniła się do scharakteryzowania definicji regionu, wskazania klasyfikacji regionów występujących w Polsce, z uwzględnieniem specyfiki produkcji mleka oraz określenia determinant kształtujących zróżnicowanie regionalne produkcji mleka w Polsce. W celu ukazania zmian w ujęciu regionalnym w sektorze mleczarskim zbadano: stan pogłowia krów, produkcję mleka, wydajność mleczną krów, ceny i skup mleka. Przy prezentacji wyników badań zastosowano metodę opisową oraz przyczynowo-skutkową. W oparciu o przeprowadzone analizy badawcze oraz przegląd literatury wykazano, że w warunkach gospodarki rynkowej produkcja mleka była ograniczana szybciej w tych województwach, gdzie trudno jest racjonalizować produkcję, obniżać koszty produkcji ze względu na nadmierne rozdrobnienie lub mniej sprzyjające warunki przyrodnicze. W konsekwencji obserwowano, że wzrost produkcji mleka dynamiczniej zwiększa się w województwach, gdzie warunki przyrodnicze oraz gospodarcze są korzystne dla efektywnej produkcji mleka, czyli z południa Polski na północ.

2

Transformations taking place in the dairy sector in Poland in the years 1995–2020®

Wiza Paulina Luiza

Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego

|

2021

|

nr 1

95--105

EN

The Polish dairy sector is subject to constant adjustment processes due to significant political events that took place in 1989–2020. The first was the systemic transformation, the consequences of which are visible in the entire Polish economy, the second was the accession to the European Union, and the third was the abolition of production quotas in 2015 and the Covid-19 pandemic lasting from March 2020. In the preparation of the article, literature on the subject was used, reports published by the Central Statistical Office in statistical yearbooks of agriculture and industry, as well as reports published by the Institute of Agricultural and Food Economics (IERiGŻ-PIB) in Warsaw, which were used to describe the causes and effects of phenomena occurring in the dairy sector in Poland in the years 1995-2020. The article uses simple descriptive and cause-effect methods. Based on the conducted analyzes, it was found that the integration with the EU resulted in the rebuilding of the institutional environment for agri-food producers and processors. Among all agricultural markets, the most dynamic changes took place in the dairy sector. It was related to extensive intervention mechanisms on the milk market in the EU, which limiting production and applying a wide range of subsidies for farmers.

PL

Polski sektor mleczarski podlega ciągłym procesom dostosowawczym ze względu na istotne wydarzenia polityczne, które miały miejsce w latach 1989–2020. Pierwszym z nich była transformacja ustrojowa, której konsekwencje są widoczne w całej polskiej gospodarce, drugim akcesja do Unii Europejskiej, zaś trzecim zniesienie kwotowania produkcji w 2015 roku oraz pandemia Covid-19 trwająca od marca 2020 roku. W opracowaniu artykułu wykorzystano literaturę przedmiotu, raporty publikowane przez GUS w rocznikach statystycznych rolnictwa i przemysłu, a także raporty publikowane przez Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej (IERiGŻ-PIB) w Warszawie, które posłużyły do opisania przyczyn i skutków zjawisk zachodzących w sektorze mleczarskim w Polsce w latach 1995-2020. W artykule zastosowano proste metody opisowe i przyczynowo-skutkowe. Na podstawie przeprowadzonych analiz stwierdzono, że integracja z UE spowodowała przebudowanie otoczenia instytucjonalnego dla producentów i przetwórców rolno-żywnościowych. Spośród wszystkich rynków rolnych najbardziej dynamiczne zmiany zachodziły w sektorze mleczarskim, było to związane z rozbudowanymi mechanizmami interwencyjnymi na rynku mleka w UE, przejawiającymi się m.in. limitowaniem produkcji oraz stosowaniem szerokiego wachlarza dopłat dla rolników.

3

Uwarunkowania zarządzania logistycznego, a proces komunikacji rynkowej w sektorze mleczarskim

Krajewski K.

Logistyka

|

2012

|

nr 4

PL

Z perspektywy procesów zarządzania logistycznego istotne jest poznanie zasad zarządzania i komunikacji rynkowej w kanałach dystrybucji produktów mleczarskich, na tle specyfiki tych procesów pomiędzy uczestnikami łańcuchów dostaw tych produktów. Praca ma charakter studium teoretycznego i stanowi próbę syntezy problemu uwarunkowań procesów zarządzania logistycznego w kontekście potrzeb procesów komunikacji rynkowej. Opiera się na wynikach prowadzonych od lat badan empirycznych oraz doświadczeń w zakresie wdrażania tych procesów, na tle studiów literatury przedmiotu. Wskazano na ECR jako koncepcje łącząca potrzeby skutecznej komunikacji i efektywnego zarządzania logistycznego.

EN

From the perspective of logistics management processes, it is important to know the principles of management and market communication in the distribution channels of dairy products, on the background characteristics of these processes between the participants in the supply chains of these products. Work is a desk study and an attempt of synthesis conditions of the problem of logistics management processes in the context of the needs of the market communications processes. It is based on the findings of years of empirical research and experience in the implementation of these processes, the background studies literature.

4

Finansowe wsparcie projektów badawczo-rozwojowych

Szajner P.

Przemysł Spożywczy

|

2010

|

T. 64, nr 4

8-11

PL

Handel zagraniczny ma duże znaczenie dla sektora mleczarskiego ze względu na utrzymującą się na rynku krajowym przewagę podaży nad popytem. W kolejnych latach po akcesji do UE wzrastało dodatnie saldo wymiany handlowej. W 2009 r., w wyniku ogólnoświatowego kryzysu gospodarczego oraz pogorszenia się koniunktury na światowym i unijnym rynku mleczarskim, zmniejszył się eksport. Jednocześnie odnotowano wzrost importu, a w konsekwencji spadek salda. Podobne tendencje mogą wystąpić także w 2010 r., a zdecyduje o tym spadek produkcji i skupu oraz aprecjacja złotego. Wzrost wartości waluty krajowej niekorzystnie wpływa na konkurencyjność cenową oraz opłacalność transakcji eksportowych.

EN

Reflecting permanent surpluses of dairy products on the domestic market foreign trade is considered a very important issue for Polish dairy sector. Consequent years after the accession to the EU showed an increase the positive balance of trade. Due to world economic crisis and worsening situation on the EU and the world market a decline in Polish dairy export was reported in 2009. At the same time dairy imports grew up and thus the balance considerably declined. Similar tendencies are likely to take place also in 2010, which will be caused by decline in production and procurement as well as appreciation of Polish currency. The appreciation will erode the price competitiveness and so the profitability if export transactions.

5

Znaczenie procesów koncentracji na przykładzie sektora mleczarskiego

Daniluk A.

Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Ekonomia i Zarządzanie

|

2008

|

Z. 12

197-212

PL

W artykule przedstawiono wybrane aspekty kształtowania przewagi konkurencyjnej w warunkach koncentracji sektora na przykładzie branży mleczarskiej, posiadającej szczególne znaczenie dla rozwoju północno-wschodniego regionu kraju. Procesy globalizacji gospodarki mają coraz silniejszy wpływ na polski sektor mleczarski, w któ-rym od kilkunastu lat prowadzone są działania mające na celu adaptację podmiotów do nowych, zmiennych warunków otoczenia. Obserwowana koncentracja polskiego mleczarstwa w warunkach gospodarki globalnej niewątpliwie wiąże się z osiąganiem wymiernych korzyści ekonomicznych, ułatwiając konkurowanie z dużymi koncernami światowymi. Przedsiębiorstwa branży mleczarskiej na Podlasiu posiadają mniejszą zdolność konkurowania w stosunku do podmiotów zagranicznych, co wynika głównie z nadmiernego rozproszenia produkcji i przetwórstwa mleka. Przyspieszenie procesów koncentracji może się przyczynić do wzrostu pozycji konkurencyjnej całego sektora, wpływając także na wzrost znaczenia regionu.

EN

The article presents chosen aspects of competitive advantage of dairy industry in Poland. Some analysis has been made also to point possible results of changes to competitive position of polish dairy industry. This firms needs to bear the expenses to keep pace with changes in UE. They have to make strategy of changes which should be connected to the processes of concentrate in dairy sector. Dairy companies in Podlasie region have low ability to compete with foreign ones. It results mainly of too scattered production and processing of milk. Quicker concentration processes can contribute to the development of competitiveness of the whole sector. The strongest companies in the sector have to act with determination. The economically weakest ones have to be eliminated.

6

Sektor mleczarski w Polsce i w Niemczech

Szczególska M.

Przemysł Spożywczy

|

2006

|

T. 60, nr 3

18-21

PL

Niemieckie i polskie mleczarstwo mają silną pozycję w Unii Europejskiej. Podobne w obu krajach są struktury sektora przetwórstwa mleka. Równocześnie polskie mleczarstwo jest wciąż konkurencyjne cenowo w stosunku do niemieckiego. Po wejściu do UE przewaga cenowa polskich produktów jest jednak coraz mniejsza zarówno na poziomie rolnictwa, jak i przetwórstwa.

EN

German and Polish dairy sectors have a strong position in the European Union. The structure of production is similar in both countries. Simultaneously, the Polish dairy sector is still price competitive in comparison to the German dairy sector. However, after the accession to the EU Polish price ompetitiveness of agriculture as well as food processing have been reduced.

7

Rynek wysoko przetworzonych wyrobów mleczarskich w Polsce i w Niemczech

Szajner P.

Przemysł Spożywczy

|

2006

|

T. 60, nr 10

8-14

PL

Sery i twarogi są w Polsce segmentem rynku mleczarskiego o wysokiej dynamice rozwoju. Wskazuje na to rosnąca produkcja, popyt krajowy i obroty handlu zagranicznego. W Niemczech, podobnie jak w Polsce, sery należą do głównych produktów tego sektora. Porównanie polskiej i niemieckiej branży serowarskiej wykazuje więcej różnic niż podobieństw. Różnice dotyczą koncentracji produkcji, poziomu spożycia i wymiany międzynarodowej, podobieństwa zaś obejmują przede wszystkim strukturę produkcji, tj. duży udział serów twarogowych. Rynek jogurtów i napojów mlecznych w Polsce charakteryzuje się wysoką dynamiką rozwoju. W latach 2000-2005 produkcja wzrosła o 40% i w przypadku jogurtów jest bardzo skoncentrowana. Duży udział w rynku mają inwestorzy zagraniczni. Po integracji z UE eksport wykazuje tendencję wzrostową, ale ma mniejszy udział w produkcji niż w Niemczech. Spożycie jogurtu i napojów mlecznych jest w Polsce prawie cztery razy mniejsze niż w Niemczech, co wynika z różnicy w dochodach oraz ze znacznego samozaopatrzenia polskich rodzin rolniczych.

EN

Cheese and curd are the sectors of Polish dairy market featured with high growth rate, which is indicated by growing production, domestic demand and foreign trade. Similarly to Poland, cheese is one of the main products of the German dairy sector. A comparison of Polish and German cheese producers implies more differences than similarities. The differences concern production concentration, consumption level and foreign trade. The similarities concern mainly production structure, i.e. large share of cottage cheese. The market of yogurts and milk-based drinks has been featured with high growth rate middle 90's. Over the period of 2000-05 the production increased by 40%. In the case of yogurts the production basis is strongly concentrated. Considerable share of the market belongs to foreign companies. After the integration with the EU exports show an upward tendency but still account for smaller proportion of total output than in Germany. The consumption of yogurts and milk-based drinks in Poland is four times lower than in Germany, which results from a difference in income level and large share of on-farm consumption in agricultural families.

8

Rynek mleka w trzecim roku po integracji

Seremak-Bulge J.

Przemysł Spożywczy

|

2006

|

T. 60, nr 10

2-6

PL

Przyszłość polskiego mleczarstwa wydaje się niepewna, mimo tego, że w pierwszych dwóch latach po akcesji eksport przetworów mlecznych dynamicznie wzrastał. Zapowiada to spadek eksportu jaki nastąpił w pierwszej połowie 2006 r. Kwoty mleczne zostały przekroczone w roku kwotowym 2005/2006 o 3%, po uwzględnieniu korekty na zawartość tłuszczu i transferów kwoty bezpośredniej do kwoty hurtowej. Rolnicy którzy przekroczyli kwoty będą zobowiązani zapłacić do końca października opłatę specjalną w łącznej wysokości 350 mln zł. Wprawdzie rezerwa strukturyzacyjna, która została uruchomiona w kwietniu 2006 r. zabezpieczy rolników przed niebezpieczeństwem przekroczenia kwoty w roku 2006/2007, ale zbyt niska kwota przyznana Polsce będzie utrudniać dalszą restrukturyzację produkcji mleka. Szansą na utrzymanie potencjału produkcyjnego i eksportu na obecnym poziomie jest utrzymanie co najmniej do 2013 r., produkcji mleka na własne potrzeby w małych gospodarstwach.

EN

Despite a strong growth of exports in two years following the accession to the EU the future of Polish dairy sector seems to be not certain. It is prefigured by decline in exports observed in the first half of 2006. Milk quotas have already been exceeded in the 2005/06 quota year by 3% (taking into account corrections for fat content and transfers of direct quota to wholesale quota). The farmers overshooting the quotas are subject to penalty charges (total 350 million PLN) that will have to be paid by the end of October. In April 2006 the restructuring reserve was implemented, which should prevent from overshooting the quota in the 2006/07-quota year. Nevertheless too low quota fixed for Poland will create serious obstacles for further restructuring of milk production. The only opportunity to assure production and export capacity at present level is to maintain milk production for on-farm use and own needs in small farms until at least 2013.

9

Konsumenci produktów mleczarskich

Górska-Warsewicz H.

Przemysł Spożywczy

|

2006

|

T. 60, nr 10

18-19

10

Konsekwencje negocjacji WTO dla przemysłu mleczarskiego Unii Europejskiej

Gasek R.

Przemysł Spożywczy

|

2006

|

T. 60, nr 11

32-33

11

Jednolita interpretacja przepisów prawnych problemem mleczarstwa

Nitecka E.

Przemysł Spożywczy

|

2006

|

T. 60, nr 10

20-22

12

Działania reklamowe na rynku mleka w Polsce

Świątkowska M.

Przemysł Spożywczy

|

2006

|

T. 60, nr 11

34-35

PL

Przez wiele lat mleko było produktem anonimowym, nie kojarzącym się z żadną marką. W 1995 r. wykreowano z sukcesem unikatową, doskonale rozpoznawalną markę mleka UHT - Łaciate. Producenci mleka zaczęli inwestować w kolejne komercyjne kampanie reklamowe własnych marek. W artykule przedstawiono wybrane kampanie reklamowe mleka w Polsce, wskazując na ich efektywność oraz zastosowane środki. Stwierdzono, że najlepsze rezultaty przynoszą wspólne działania reklamowe producentów produktów mleczarskich.

EN

For many years milk was an anonymous product not identified with any brand. In 1995 successful and unique, very well recognizable brand of the UHT milk - Łaciate was created. Produces of milk started investing in commercial advertising campaigns of own brands. Chosen advertising campaigns of the milk in Poland were described in article pointing out to their effectiveness and applied means. It was found that best results were bringing shared advertising action of producers of dairy products.

13

Światowe doświadczenia we wdrażaniu systemów zarządzania jakością w przedsiębiorstwach sektora mleczarskiego

Wysokińska-Senkus A.

Problemy Jakości

|

2006

|

R. 38, nr 5

25-28

PL

Dzięki systemom zarządzania jakością przedsiębiorstwa deklarują, że mają zwiększoną zdolność do ekspansji na nowe rynki zbytu.

14

Polskie mleczarstwo - miejsce w przyszłym wspólnotowym rynku UE. Kwoty mleczne i wymagania jakościowe

Murawski M.

Przemysł Spożywczy

|

2001

|

T. 55, nr 11

2-4

PL

Sektor mleczarski, podobnie jak całe rolnictwo, traktowany jest w negocjacjach akcesyjnych z UE jako dziedzina trudna, wrażliwa i wymagająca szczególnego traktowania zarówno przez Unię Europejską, jak i kraje kandydujące. Ostatnie negocjacje dotyczące rolnictwa poświęcone były ustalaniu poziomu kwot mlecznych dla nowych krajów członkowskich.

EN

The dairy sector, as with agriculture, is treated in the accession negotiations with the EU as an area of difficult, sensitive and requires special treatment in both the European Union and candidate countries. Recent negotiations on agriculture were devoted to determining the level of milk quota for new member states.

15

Restrukturyzacja sektora mleczarskiego w Polsce

Zalewski A.

Przemysł Spożywczy

|

1999

|

T. 53, nr 11

14-16

PL

Inicjatywa opracowania programu restrukturyzacji sektora mleczarskiego zrodziła się w Krajowym Związku Spółdzielni Mleczarskich, który następnie został przyjęty przez Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej i opracowany jako program rządowy. Zadaniem programu przy pomocy wsparcia finansowego przedak-cesyjnego z UE i budżetu państwa jest dostosowanie polskiego sektora mleczarskiego poprzez wzrost konkurencyjności i efektywności do wymogów rynku UE. Do najważniejszych zadań w programie należy: koncentracja produkcji mleka, przyspieszenie konsolidacji i koncentracji zakładów mleczarskich i utworzenie własnej sieci dystrybucyjnej. Restrukturyzacja mleczarstwa polskiego jest możliwa dzięki wsparciu finansowemu z zewnątrz branży, bez tej pomocy zostanie ona zmarginalizowana w ramach UE. Kwota mleczna dla Polski powinna docelowo wynosić ponad 13 mld l mleka, obejmując mleko przerobione w przemyśle, jak i będące w obrocie rynkowym.

EN

The idea of elaboration of restructuring programme for dairy sector was raised at National Union of Dairy Cooperatives. Then it was accepted by Polish Ministry of Agriculture and Food Economy and adopted as a government programme. The goal of the programme is to adjust Polish dairy sector towards EU requirements through improvement in competitiveness and efficiency with the use of EU pre-accession financial support and the support out of Polish budget. Main tasks of the programme are as follows: concentration of high quality milk production, speeding-up consolidation and concentration processes of dairy plants and establishment of distribution network. Financial support from external sources makes feasible the restructuring of Polish dairy sector. Without this support the process restructuring process will be of marginal importance within the EU Milk quota for Poland should be set at 13 bill litres including as well milk processed in the industry as milk that is being traded in the market.