Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Trends in the livestock and pork market in Poland with regard to the environmental impact of this production direction

Olszańska Anna, Kowalska Anna Sylwia, Szymańska Joanna, Paskudzka Klaudia, Soukal Ivan

Economics and Environment

|

2024

|

No. 1

art. no. 625

EN

After joining the European Union, the market economy continued to drive structural changes in meat production and processing. Unfortunately, the functioning of meat markets was impacted by several threats with significant adverse influence. Phenomena such as the spread of ASF disease, the United Kingdom's exit from the European Union or the Covid-19 epidemic added instability to the already cyclical pork market. The study aims to evaluate the functioning of Poland’s pork market and to identify the main trend in this market. Livestock and pork meat production in Poland form a significant economic sector; however, it creates considerable environmental challenges. The study focuses on key aspects such as greenhouse gas emissions, water usage, feed consumption, and waste management. The study covers the years 2004-2021, i.e., the period of seventeen years after Poland's accession to the European Union. The statistical data analysis methods showed four to three-year cycles in pork live stock with a decreasing amplitude over time and high and relatively stable domestic demand for pork. This provides a favourable foundation for future production direction. However, the systematic changes in the structure of meat consumption and price development led to a steady increase in the share of poultry meat at the expense of pork and bovine during the observed year span.

PL

Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej kontynuowano zmiany strukturalne w produkcji i przetwórstwie mięsa zwierząt zapoczątkowane przez gospodarkę rynkową. Niestety w otoczeniu występuje wiele zagrożeń, których skutki mogą mieć istotne znaczenie dla funkcjonowania rynków mięsnych. Takie zjawiska jak rozprzestrzenianie się choroby ASF, wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej czy epidemia Covid-19 dodały niestabilności na i tak już cyklicznym rynku wieprzowiny. Celem opracowania jest ocena funkcjonowania rynku wieprzowiny w Polsce oraz identyfikacja głównych trendów na tym rynku przy jednoczesnym uwzględnieniu wpływu tego kierunku produkcji na środowisko. Produkcja żywca i mięsa wieprzowego w Polsce jest istotnym sektorem gospodarczym, ale wiąże się również z poważnymi wyzwaniami związanymi z ochroną środowiska. W opracowaniu skupiono się na głównych aspektach, czyli: emisji gazów cieplarnianych, zużyciu wody, zużyciu paszy i gospodarowania odpadami. Badanie obejmuje lata 2004-2021, czyli okres siedemnastu lat po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej. Metody analizy danych statystycznych wskazują, że krajowy popyt na wieprzowinę jest wysoki i względnie stabilny, co stanowi korzystną podstawę dla tego kierunku produkcji. Systematyczne zmiany w strukturze spożycia mięsa prowadzą jednak do stałego wzrostu udziału mięsa drobiowego kosztem pozostałych dwóch rodzajów mięsa.

2

Foreign trade in agri-food products and the domestic resource base®

Gruchelski Marek, Niemczyk Józef

Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego

|

2021

|

nr 1

197--203

EN

The turnover in Polish foreign agri-food trade is constantly growing, and the sale balance is positive. The gradual yearly increase in the value of Polish agri-food exports not only comes from its price competitiveness, but also from its quality. The dynamics of the increase in the volume of agricultural production as well as agri-food imports is greater than the increase in national agricultural production. Moreover, growing exports stimulate import growth more than the domestic agricultural raw resources. Further excessive growth of agrifood imports and an increase of the share in value of export, i.e. an increase in the import intensity of exports, will result in reduced effectiveness of foreign trade of agri-food goods, which results in reduced export and domestic agriculture. Therefore, activities in the field of production activation of farms and reconstruction of the agricultural market are necessary, in order to support smooth and profitable sales of products. This would allow production to be rebuilt, especially in those branches of Polish agriculture that collapsed during the transformation period after 1989 and after Poland’s accession to the EU in 2004.

PL

Obroty w polskim handlu zagranicznym produktami rolnożywnościowymi stale rosną, a saldo tego handlu jest dodatnie. Stopniowy od wielu lat wzrost wartości polskiego eksportu rolno-żywnościowego wynika nie tylko z jego konkurencyjności cenowej, ale też jakościowej. Dynamika wzrostu wartości zarówno eksportu, jak również importu rolno-żywnościowego jest większa niż wzrost krajowej produkcji rolniczej. Ponadto, rosnący eksport bardziej stymuluje wzrost importu niż krajowej bazy surowców rolniczych. Nadmierny dalszy wzrost importu rolno-żywnościowego oraz wzrost jego udziału w wartości eksportu, czyli wzrost importochłonności eksportu, będzie powodował zmniejszenie efektywności handlu zagranicznego towarami rolno-żywnościowymi, a w efekcie następować będzie kurczenie się eksportu i krajowego rolnictwa. Zatem, niezbędne są działania w zakresie aktywizacji produkcyjnej gospodarstw rolnych oraz odbudowa rynku rolnego, w celu zagwarantowania płynnego i opłacalnego zbytu produktów rolnych. Pozwoliłoby to na odbudowanie produkcji, zwłaszcza w tych gałęziach polskiego rolnictwa, które uległy załamaniu w okresie transformacji ustrojowej po 1989 roku oraz po akcesji Polski do UE w 2004 roku.

3

Developmental needs of the polish agri-food sector and the proposed actions under the common agricultural policy of the European Union®

Gruchelski Marek, Niemczyk Józef

Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego

|

2020

|

nr 1

203--211

EN

Mistakes made in Polish agricultural policy after 1989, rather than eliminated after Poland’s accession to the EU in 2004, have a chance to be corrected by implementing the actions provided for in the Strategy for sustainable development and the Strategy for sustainable development of rural areas, agriculture and fisheries 2030. First of all, it is necessary to start egalitarian (and not elite) development of Polish agriculture, and this means that it is necessary to activate the production and economy of all agriculture, and not only development farms. This is particularly important for smaller farms, which are largely excluded both in production and on the agri-food market. Such an elite and pro-corporate agricultural policy threatens food security, especially in the case of socio-economic and political-military crises, and adversely affects the natural environment.Changes in Polish agricultural policy should be favored by the proposals put forward by European Commission, including Commissioner for Agriculture Janusz Wojciechowski, with regard to the future common EU agricultural policy. Generally, it is proposed to create so-called European Green Deal through the egalitarian economic support of all farms, including smaller ones, which by their very nature guarantee sustainable development because they generally produce in a closed cycle, as well as their management is environmentally friendly. Unfortunately, these proposals may be relatively unrealistic in view of the anticipated economic crisis. The feasibility of the proposed directions for the development of EU agriculture may be increased by the proposed renationalization of the common agricultural policy.

PL

Błędy popełniane w polskiej polityce rolnej po 1989 roku, a nie wyeliminowane po akcesji Polski do UE w 2004 roku, mają szanse na skorygowanie poprzez wdrożenie działań przewidzianych w Strategii na rzecz zrównoważonego rozwoju oraz w Strategii zrównoważonego rozwoju wsi, rolnictwa i rybactwa 2030. Przede wszystkim, niezbędne jest rozpoczęcie realizacji egalitarnego (a nie elitarnego) rozwoju polskiego rolnictwa, a to oznacza, że niezbędne jest aktywizowanie produkcyjno-ekonomiczne całego rolnictwa, a nie tylko gospodarstw rozwojowych. Szczególnie istotne jest to w odniesieniu do gospodarstw mniejszych obszarowo, w praktyce w dużym stopniu wykluczonych zarówno w produkcji, jak i na rynku rolno-żywnościowym. Tak realizowana elitarna i prokorporacyjna polityka rolna zagraża bezpieczeństwu żywnościowemu (food security), zwłaszcza w przypadku kryzysów społeczno-gospodarczych i polityczno-militarnych oraz niekorzystnie oddziałuje na środowisko naturalne.Zmianom w polskiej polityce rolnej powinny sprzyjać propozycje Komisji Europejskiej, w tym Komisarza do spraw rolnictwa Janusza Wojciechowskiego, w odniesieniu do przyszłej wspólnej polityki rolnej UE. Generalnie, proponuje się kreowanie tzw. Europejskiego Zielonego Ładu poprzez egalitarne wsparcie ekonomiczne wszystkich gospodarstw rolnych, w tym mniejszych obszarowo, które z natury swojej gwarantują rozwój zrównoważony, ponieważ produkują na ogół w obiegu zamkniętym, jak również ich gospodarowanie jest przyjazne środowisku naturalnemu. Niestety, propozycje te mogą być względnie nierealne wobec przewidywanego kryzysu gospo-darczego. Realność proponowanych kierunków rozwoju rolnictwa unijnego może zwiększać proponowana renacjonalizacja wspólnej polityki rolnej.

4

Agricultural knowledge transfer: A case study for small farms and young farmers’ beneficiaries of European funds

Popescu Gheorghe Cristian

Production Engineering Archives

|

2019

|

Vol. 25

17--20

EN

Common Agricultural Policy represents the main instrument of the European Union for the development of agriculture and rural areas. European funds are vital for the productivity and competitive-ness of agricultural holdings, as well as for the transfer of agricultural knowledge and innovation. Supporting small and young farms is essential for the vitality of rural areas and for the renewal of generations of farmers. The aim of this work is to transfer agricultural knowledge in order to improve the productivity of agricultural holdings, especially among young farmers and small farms. We implemented training program through European funds related to Measure 1. "Actions for knowledge transfer and information actions" from Rural Development Programme of Romania. The characteristic of 100 participants and their responses were analyzed. Most of the participants were young people up to 40 years old (59%). The vast majority of the participants were from the rural area and only 17% were from the urban area. 53% from participants were strongly agree with the fact that level of knowlegde influence farm productivity. Actions for knowledge transfer improve the adaptation of farmers to the new challenges of agriculture, as well as productivity.

5

Quo vadis Common Agricultural Policy of the European Union?

Stępień Sebastian, Czyżewski Andrzej

Management

|

2019

|

Vol. 23, no. 2

295--309

EN

The agricultural policy of the European Union - Common Agricultural Policy (CAP) - was introduced in the 1960s as the first EU policy. Over the next decades it constituted the largest share in the expenditure of the EU budget. Today, although cohesion policy has replaced it in the first place, it is still being prioritized by the countries of the Community. Observation of the next financial perspectives, however, allows to conclude that the nature of the CAP is changing, which is a manifestation of the evolution of views on the role of the food sector in the economic development of the European Union. The aim of the study is to indicate the directions of reforms of the Common Agricultural Policy during its sixty-year functioning, the reasons for these changes and the consequences they have had for the agricultural sector in EU countries. These outcomes were supplemented by outlining the perspectives for the development of the EU agricultural policy in the coming years. The authors focused on the basic instruments of the CAP including income-generating, environmental and rural development-related. On the basis of the analysis of objectives and instruments of the CAP, it was stated that it departed from traditional market support to create more sophisticated intervention related to the changing macroeconomic conditions and expectations of the society. The paper is a review, with elements of meta-analysis, deduction and inductive reasoning.

PL

Polityka rolna Unii Europejskiej - wspólna polityka rolna (WPR) – została wprowadzona w latach 60. XX wieku i była pierwszą wspólnotową polityką UE. Przez kolejne dekady stanowiła największy udział w wydatkach budżetu unijnego. Dzisiaj, choć ustąpiła miejsce polityce spójności, jest nadal traktowana priorytetowo przez kraje Wspólnoty. Obserwacja kolejnych perspektyw finansowych pozwala jednak wnioskować, iż zmienia się charakter WPR, co jest przejawem ewolucji poglądów na temat roli sektora żywnościowego w rozwoju gospodarczym Unii Europejskiej. Celem opracowania jest wskazanie kierunków reform wspólnej polityki rolnej w okresie jej sześćdziesięcioletniego funkcjonowania, przyczyn tych zmian i konsekwencji, jakie niosły dla sektora rolnego w krajach UE. Wywody te zostały uzupełnione nakreśleniem perspektyw rozwoju unijnej polityki rolnej w kolejnych latach. Autorzy skupili się na podstawowych instrumentach wsparcia WPR o charakterze dochodotwórczym, środowiskowym i związanych z rozwojem obszarów wiejskich. Na podstawie analizy celów i instrumentów unijnej polityki rolnej stwierdzono, iż odchodzi ona od tradycyjnego wsparcia rynkowego na rzecz tworzenia bardziej wysublimowanych narzędzi interwencji, powiązanych ze zmieniającymi się uwarunkowaniami makroekonomicznymi i oczekiwaniami społeczeństwa. Referat ma charakter przeglądowy, z elementami metaanalizy, wnioskowania dedukcyjnego i indukcyjnego.

6

Feasibility of stakeholder participation in organizations of common interest for agricultural policy making

Raišienė A. G., Podvezko A., Bilan Y.

Polish Journal of Management Studies

|

2018

|

Vol. 18, No. 1

277--295

EN

With the aim to describe a potential of stakeholders participating in agrarian policy making, the article analysis characteristics of the typical farmer who is interested in involvement into organizations of common interest. The analysis of the data received from 1108 representatives showed that although the willingness to cooperate in order to protect common interests is expressed by every second person, only a tenth of farmers participate in agricultural organizations. Higher intention to cooperate is expressed by middle-aged and better educated farmers rather than the youngest and the oldest as well as less educated representatives. In addition, men are keener on cooperating than women. It was also observed that stakeholder’s initiative is related to the size and economic turnover of the farm. Statistical non-parametric tests and regression analysis on the sample allow to conclude that stakeholder participation in policy making in agriculture is insufficient in the case of Lithuania, therefore, institutional, procedural and managerial mechanisms are needed to balance the involvement of all stakeholder groups in to activities of common interests.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie potencjału interesariuszy uczestniczących w kształtowaniu polityki agrarnej, dokonano analizy cech typowego rolnika, który jest zainteresowany udziałem w organizacjach będących przedmiotem wspólnego zainteresowania. Analiza danych uzyskanych od 1108 przedstawicieli wykazała, że chociaż co druga osoba wyraża chęć współpracy w celu ochrony wspólnych interesów, tylko jedna dziesiąta rolników jest członkiem w organizacjach rolniczych. Większą intencję współpracy wyrażają rolnicy w średnim wieku i lepiej wykształceni niż najmłodsi i najstarsi oraz mniej wykształceni przedstawiciele. Poza tym mężczyźni wyrażają większą chęć współpracy niż kobiety. Zaobserwowano również, że inicjatywa zainteresowanych stron wiąże się z wielkością i obrotem gospodarczym gospodarstwa. Statystyczne testy nieparametryczne i analiza regresji na próbie pozwalają stwierdzić, że udział zainteresowanych stron w kształtowaniu polityki w rolnictwie jest niewystarczający w przypadku Litwy, w związku, z czym potrzebne są mechanizmy instytucjonalne, proceduralne i kierownicze w celu zrównoważenia zaangażowania wszystkich zainteresowanych stron w działania o wspólnym interesie.

7

Policy evolution of land consolidation and rural development in postwar Japan

Hashimoto S., Nishi M.

Geomatics, Landmanagement and Landscape

|

2016

|

no. 3

57--75

EN

This paper examines the postwar evolution of land consolidation policy in Japan in light of change in its agenda, scope, approach, policy tools and contexts with the aim to identify its possibilities and limitations for rural development. With a focus on Land Improvement Act (LIA) and other relevant policy tools and schemes, it analyzes the distinctive traits of policy change for the five sequential periods of the postwar era that reflects on socio-economic and political trends. Highlighting the change from government-led and infrastructure-based approach to community-based and managerial-oriented one to land consolidation as an integrated part of broader agricultural and rural development policy, the study suggests future evolution of land consolidation policy that is likely to involve further diverse interests in sustainable development held by a broad range of stakeholders including rural, urban and international communities.

8

Odnawialne źródła energii w rolnictwie -uwagi o polityce rolnej i energetycznej

Wiśniewski G.

Czysta Energia

|

2016

|

Nr 5

18--22

9

Agricultural exploitation from the perspective of Romania’s integration into the European Union

Vasile E., Grabara I.

Polish Journal of Management Studies

|

2014

|

Vol. 10, No. 2

236--243

EN

Rural development and, implicitly, raising the standard of living of the village inhabitants are not possible without modernizing the agricultural production which can be achieved by putting into practice the results of scientific research as well as providing a feedback to common agricultural policies. Enhanced crops of high quality and low costs are the markers of the activity in agricultural exploitations showing the profitability and competitiveness of those in the market economy. Under such circumstances, the agricultural producer also needs, beside the material means, the financial ones; therefore, combining the knowledge adequate to the technological and economic management is necessary.

PL

Rozwój obszarów wiejskich i, pośrednio, podniesienie poziomu życia mieszkańców wsi nie są możliwe bez modernizacji produkcji rolnej, która może być osiągnięta przez wprowadzenie do praktyki wyników badań naukowych, jak również dostarczenie informacji zwrotnej do wspólnej polityki rolnej. Zwiększone wysokiej jakości uprawy i niskie koszty są markerami aktywności w eksploatacji ziemi rolnej wykazującymi na rentowność i konkurencyjność tych, którzy działają w gospodarce rynkowej. W takich okolicznościach, producent rolny potrzebuje również, obok środków materialnych, te finansowe, dlatego też, niezbędne jest łączenie odpowiedniej wiedzy związanej z zarządzaniem technologicznym i gospodarczym.

10

Mountain and hilly areas development in Poland - aspects of agricultural policy

Pijanowski Z.

Geomatics, Landmanagement and Landscape

|

2014

|

no. 1

57--77

EN

This study is an attempt to assess the development of agricultural, rural and mountain areas in Poland from 1918 to 2012 with regard to structural policy conceived as a part of the agricultural policy. The paper describes the methodology and organizational requirements for modernizing or creating new investment process that would shape and develop rural areas. Under Common Agricultural Policy (CAP) implemented in Poland mountain and hilly areas were designated for development. However, financial support for these regions is minimal. Rural and especially mountain areas of Małopolska have very disadvantageous agrarian structure. The economical size of about 86% of farms does not exceed 2 on the ESU scale. The agricultural and forest production areas have marginal significance in spatial development plans of the communes. This is the reason why these areas require new land management programs, which should be preceded by a thorough analysis of the status quo. Engagement of citizens, village councils and community authorities united under the banner of "Family + Tradition + Education + Innovation" is required in the elaboration process of these programs. These engineering projects should be financed through the CAP and cohesion policy funds.

11

Mechanizm wspólnej polityki rolnej „kwotowanie produkcji mleka” a zmiany w zakresie produkcji mleka w Polsce

Szwedziak K, Zagola A.

Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego

|

2013

|

nr 1

122--124

PL

W artykule zaprezentowano zmiany jakie zarejestrowano w zakresie produkcji mleka w Polsce w okresie 2004-2012 r. w ramach wspólnej polityki rolnej UE.

EN

The paper presents the changes that were recorded in the production of milk in Poland in the period 2004-2012 of the common agricultural policy EU.

12

Budżet Unijny na lata 2014-2020 a potrzeby rozwoju Polskiego sektora rolno-żywnościowego

Gruchelski M., Niemczyk J.

Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego

|

2013

|

nr 2

135--139

PL

Rozwój polskiego sektora rolno-żywnościowego w nowej perspektywie finansowej 2014 – 2020 r. będzie wspierany środkami budżetowymi (unijnymi i krajowymi) na poziomie nieco większym niż obecnie (2007 – 2013 r.). Oceniamy, że pozwoli to na kontynuowanie restrukturyzacji polskiego sektora rolno-żywnościowego w sposób wystarczający do skutecznego konkurowania na unijnym i światowym rynku żywnościowym. Niemniej jednak, niezbędne są naszym zdaniem, zmiany w kierunkach (strukturze) wykorzystywania środków rozwojowych w nowym Programie PROW 2014 – 2020 r. w porównaniu do obecnego PROW’u 2007 – 2013 r. Wsparcie budżetowe dla polskiego sektora rolno-żywnościowego i jego otoczenia rynkowego, wiejskiego i ekologicznego nie rozwiąże wszystkich problemów i sprzeczności wspólnej polityki rolnej realizowanej w Polsce. Zatem, dla dobra konsumentów żywności i stabilizacji bezpieczeństwa żywnościowego, równolegle z przemianami rozwojowymi muszą być rozwiązywane problemy występujące w sektorze rolno-żywnościowym.

EN

The development of the agro-food sector will be supported by budget means (both from EU and Poland) at a slightly higher level than at the present perspective for the period of the years 2014-2020.We believe that it allows for furthering process of the restricting the agro-food sector in Poland in order to successfully compete in the EU and world market. We would like to emphasize that support for the development of the agro-food sector and it’s market, social and ecological environment will not solve all the problems connected with the implementation of common agriculture policy in Poland .We want to change the structure of utilized budget means in the new financial perspective in relation to the present perspective to solve the problems and contradictions in the development of the agro-food sector.

13

Alokacja środków unijnych na cele WPR między kraje Unii Europejskiej w kontekście zrównoważonego rozwoju

Czyżewski A., Poczta-Wajda A., Sapa A.

Management

|

2012

|

Vol. 16, no. 1

1022-1037

PL

W artykule poruszono problem alokacji środków wspólnej polityki rolnej UE pomiędzy poszczególne kraje członkowskie w ramach dwóch filarów tej polityki. Jego celem było określenie znaczenia krajów członkowskich w kontekście podziału środków unijnych odzwierciedlających realizację rozwoju zrównoważonego i wskazanie występowania dynamiki i asymetrii w tym zakresie. Przeprowadzona analiza wskazuje, że w strukturze wydatków unijnych na wspólną politykę rolną coraz większe znaczenie zyskują instrumenty z zakresu II filaru, czyli środki na rozwój obszarów wiejskich. Można to potraktować jako przejaw uwzględniania w unijnej polityce rolnej założeń rozwoju zrównoważonego. Biorąc pod uwagę bezwzględną wartość planowanych środków w ramach II filaru, czyli wydatki na PROW 2007-2013, Polska jest ich największym beneficjentem. Jednak ocena alokacji środków istotnie się zmienia przy uwzględnieniu struktur wytwórczych w poszczególnych krajach. Przewagi polskich rolników nie są już tak jednoznaczne w porównaniu z innymi krajami, w tym również krajami EŚW, jeżeli spojrzy się na przyznane środki z perspektyw liczby gospodarstw, osób pracujących w rolnictwie, a szczególnie liczby ha użytków rolnych.

EN

This paper deals with the issue of the common agricultural policy (CAP) funds allocation among the Member States under the two pillars of this policy. Its goal is to determine the significance of the Member States in the context of the EU funds distribution, which reflects the implementation of sustainable development, as well as dynamics and asymmetry of this distribution. The analysis indicates that in the structure of EU CAP funds, instruments from second pillar, that is the measures for rural development, are gaining increasing importance. This can be seen as a consideration in the EU's agricultural policy objectives of the sustainable development. Taking into account the absolute value of the planned measures under the second pillar in the RDP 2007-2013, Poland is the biggest beneficiary. However, this opinion may change if one takes into account the production structures in different countries. Advantages of Polish farmers are not so clear in comparison with other countries, including CEE countries, especially if one looks at the number of households, persons engaged in agriculture, and the number of hectares of agricultural land.

14

Realizacja polityki rolnej a rozwój obszarów wiejskich w Polsce

Pijanowski Z.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2011

|

T. 11, z. 1

221-240

PL

W pracy dokonano analizy i oceny stanu rozwoju obszarów wiejskich w Polsce na tle Unii Europejskiej (UE) w aspekcie polityki strukturalnej, jako części polityki rolnej w okresie od 1919 do 2008 r. Do 1939 r. w Europie i Polsce, w ramach polityki strukturalnej, przeprowadzono takie przedsięwzięcia, jak: melioracje rolne, scalenia gruntów, budownictwo wiejskie, inwentarskie i inne. Inwestycje te miały na celu rozwój rolnictwa (produkcji roślinnej i zwierzęcej) oraz pośrednio rozwój wsi. Na przykładzie wsi Łapsze Niżne przedstawiono koncepcję scalenia obszarów zabudowanych w ramach scalenia wsi, gdzie zbudowano obwodnicę wsi, wydzielono kilkadziesiąt nowych działek budowlanych, oraz obszary do realizacji celów publicznych. W okresie realnego socjalizmu w Polsce w latach 1944-1989 polityka strukturalna obejmowała wyłącznie rozwój rolnictwa za pomocą melioracji wodnych oraz wykonywanie scaleń gruntów, które wykorzystywano do tworzenia na wsi sektora państwowego i spółdzielczego. Zaniechano tworzenia i wspierania towarowych gospodarstw rodzinnych. Wprowadzanie w latach 1990-2004 zasad gospodarki rynkowej bez wsparcia pomocy dla sektora rolnego spowodowało drastyczne obniżenie parytetu dochodów w rolnictwie. Nastąpiła praktycznie likwidacja polityki strukturalnej, bez której niemożliwy był rozwój obszarów wiejskich. Integracja z UE wyraźnie ochroniła polską wieś i rolnictwo przed głębokim kryzysem. Obecnie przyjęte i realizowane działania w ramach WPR dotyczą głównie polityki cenowo-dochodowej [dopłaty powierzchniowe i inne]. Przywracane są działania inwestycyjne w ramach polityki strukturalnej, są to jednak, podobnie jak w latach 1960-1990, przedsięwzięcia ograniczone, nieskoordynowane, uniemożliwiające w pełni zrównoważony rozwój wsi i rolnictwa. Wykonana analiza pozwoliła określić najpilniejsze potrzeby i działania w celu kształtowania i zrównoważonego rozwoju obszarów wsi i rolnictwa w Polsce.

EN

The paper presents analyses and assessment of rural policy in Poland and in the European Union, particularly its structural aspect, in the period 1919-2008. Up to 1939, land reclamations, land property integration, rural and farm building were performed within structural policy in Europe and Poland. These investments were aimed at developing agriculture (plant and animal production) and indirectly - rural areas. Based on an example of the Łapsze Niżne village, a concept of integration of built-up land properties within the village integration was presented. A ring road was built and several dozen new building plots and public areas were marked off in the village. In the time of real socialism in Poland (1944-1989) the structural policy involved exclusively the development of agriculture through land reclamation and ground integrations which were adopted to create state and community agricultural sector. Formation of and support for productive family farms were abandoned. The rules of market economy introduced in the years 1990-2004 without supporting agricultural sector caused a drastic decline of incomes in agriculture. Structural policy, indispensable for further development of rural areas, was practically eliminated. The access to the EU clearly protected Polish agriculture from a deep crisis. Now accepted and implemented activities within the CAP pertain mainly to fiscal policy (areal subsidies etc.). Investments in the structural policy are being restored but they are, as in the years 1960-1990, limited and not coordinated undertakings that prevent from fully sustainable development of agriculture and rural areas. Performed analysis enabled to estimate the most urgent needs and activities required for sustainable development of agriculture and rural areas in Poland.

15

Pożądane kierunki i perspektywy rozwoju nauk rolniczych w Polsce

Chyłek E.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2011

|

T. 11, z. 1

31-59

PL

Włączenie Polski do struktur Unii Europejskiej i wynikające z tego procesy dostosowawcze okazały się dla naszego kraju szansą na intensywny rozwój społeczno-gospodarczy, zwłaszcza w rolnictwie i na obszarach wiejskich. Znaczący udział w modernizacji i restrukturyzacji polskiego sektora rolno-spożywczego i obszarów wiejskich miała i nadal powinna mieć polska nauka. Obrady I Kongresu Nauk Rolniczych potwierdziły, że środowisko naukowe podjęło trud wsparcia procesu przemian, dostarczając wiedzy i danych źródłowych umożliwiających uzyskanie wymiernych korzyści dla naszego kraju. Uwzględniając spójność wyznaczonych podczas Kongresu priorytetów z priorytetami Komisji Europejskiej, można przyjąć, że działalność zaplecza naukowo-badawczego Polski powinna zapewnić nie tylko rozwój i poprawę konkurencyjności polskiego sektora rolno-spożywczego, ale także wspierać wysiłki naukowców całej Europy na rzecz budowy nowoczesnego Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Dorobek nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych oraz uruchomienie faktycznego procesu integracji polityki naukowej i naukowo-technicznej z polityką rolną powinny się przyczynić do realizacji oczekiwanych przemian w rolnictwie, przetwórstwie rolno-spożywczym, rybołówstwie, a także leśnictwie i na obszarach wiejskich.

EN

Polish accession to the structures of the European Union and resulting adaptation processes appeared to be an opportunity for intense socio-economic development, especially in the fields of agriculture and rural areas in Poland. Regardless of the relatively high potential of these areas, it is still necessary to introduce structural changes, to increase the expenditures on modernization, to increase productivity and more commonly apply the innovations. Polish science did and still does contribute significantly to the modernization and restructuring of Polish agri-food sector and rural areas. The First Congress of Agriculture Sciences confirmed that the scientific community had undertaken an effort to support the transformation process and provided knowledge and source data that enabled our country to achieve measurable benefits. Considering the coherence of priorities achieved during the Congress with the European Commission priorities, one may conclude, that the R&D activity should not only ensure the development and competitiveness of Polish food sector, but also support European efforts of building modern European Economic Area. Achievements in the fields of agriculture, forestry and veterinary sciences and current initiation of the processes integrating scientific and technical policies with agricultural policy should contribute to the implementation of expected transformations in agriculture, agri-food processing, fishery and forestry and in rural areas.

16

The dilemmas of the agrarian issues in the panorama of history - the mechanism of farms discrimination

Czyżewski A., Matuszczak A.

Management

|

2011

|

Vol. 15, no 2

444-461

EN

The article presents the universal dilemmas of the agrarian question. The outset there has been historical references relating to the management of land, reaching antiquity. In turn pointed to attempts to define and solve the agrarian question, with particular emphasis on the views of agrarists. At the same time contains the parallel reference to the present, the substitution money by land, food security, income disparity issues and seek alternative sources of income. Historical dilemmas were brought to the ground today, by showing their timelessness. You can now conclude that the agrarian question is lasting, and relatively recent problem of conscious sustainability of agriculture, seen as an organic whole, which itself is not followed and will not reconcile the interests of economic, social and environmental impacts.

PL

W artykule przedstawiono uniwersalne dylematy dotyczące kwestii agrarnej. Tytułem wstępu poczyniono odniesienia historyczne związane z gospodarowaniem ziemią, sięgające starożytności. Kolejno wskazano na próby definiowania i rozwiązywania kwestii agrarnej, ze szczególnym uwzględnieniem poglądów agrarystów. Jednocześnie zawarto ich paralelne odniesienia do czasów obecnych, dotyczące substytuowania pieniądza przez ziemię, bezpieczeństwa żywnościowego, kwestii dysparytetu dochodów czy poszukiwania alternatywnych źródeł zarobkowania. Dylematy historyczne zostały sprowadzone na grunt współczesny, poprzez ukazanie ich ponadczasowości. Można dziś uznać, że kwestia agrarna polega na nieprzemijającym, a uświadomionym względnie niedawno problemie zrównoważenia rozwoju rolnictwa, traktowanego jako organiczna całość, gdzie samoistnie nie następowało i nie nastąpi pogodzenie interesów ekonomicznych, społecznych i środowiskowych.

17

Common agricultural policy of the European Union in the financial perspective 2014-2020

Czyżewski A., Stępień S.

Management

|

2011

|

Vol. 15, no. 1

302-318

EN

The aim of this paper is to present the CAP change proposals after 2013 in the view of Polish agriculture development. Final decisions of European Commission in this case are to be made in July 2011 and coincide with the Polish presidency in the EU. The point is that the final agreements should to the widest extent possible be in favour of the European farming but also agricultural sector in Poland. So the key issues according to the authors are maintaining a common character of CAP and reject any attempts to renationalise. Resignation from the instruments of the EU agricultural policy and taking liberal point of view of management will mean the drainage of added value from farming to other economy department and it will create negative exterior effects (inter alia competitiveness weakening), strengthened by globalisation processes. Therefore there is a need to adjust to market mechanisms and creating coordination on the international level (EU) with keeping the support rule. Future CAP should then correct the market unreliability along with the respect for local society interests and the environment. It must also be remembered that the planned CAP reforms will take place in adjustment conditions to new limits resulting from a rapidly growing competitiveness in the world market, challenges connected to changes in natural environment and aiming of part of the member states at limiting the EU budgetary financial means. Therefore a complex assessment of functioning past financial support mechanisms from the point of view of economic efficiency, social adequacy and ecological criteria [...].

PL

Celem artykułu jest zaprezentowanie propozycji zmian wspólnej polityki rolnej po 2013r. w kontekście rozwoju polskiego rolnictwa. Ostateczne decyzje Komisji Europejskiej w tej sprawie mają zapaść w lipcu 2011r. i zbiec się z początkiem polskiej prezydencji w UE. Idzie o to, aby końcowe ustalenia w możliwie najszerszym stopniu sprzyjały interesom rolnictwa europejskiego, ale również sektora rolnego w Polsce. I tak, za kluczowe autorzy uznają pozostawienie wspólnotowego charakteru WPR i odrzucenie wszelkich prób jej renacjonalizacji. Rezygnacja z instrumentów unijnej polityki rolnej i przyjęcie liberalnej optyki gospodarowania oznaczać będzie bowiem drenaż wartości dodanej od rolnictwa do innych działów gospodarki i tworzyć negatywne efekty zewnętrzne (m.in. osłabienie konkurencyjności), wzmacniane procesami globalizacji. Występuje więc potrzeba dostosowań do mechanizmów rynkowych i stworzenia koordynacji na poziomie międzynarodowym (UE) z zachowaniem zasady pomocniczości. Przyszła WPR powinna zatem korygować zawodności rynku, przy jednoczesnym poszanowaniu interesów społeczności lokalnej i środowiska. Trzeba przy tym pamiętać, że planowane reformy unijnej polityki rolnej odbywać się będą w warunkach dostosowań do nowych ograniczeń wynikających z szybko rosnącej konkurencji na rynku światowym, wyzwań związanych ze zmianami w środowisku naturalnym i dążenia części państw do ograniczania środków budżetowych UE. Potrzebna jest więc kompleksowa ocena dotychczas funkcjonujących mechanizmów finansowego wsparcia pod kątem efektywności ekonomicznej, adekwatności społecznej i kryteriów ekologicznych [...].

18

Ekonomiczne skutki wdrażania usług rolno-środowiskowych w rolnictwie

Gruda M., Derkowski R.

Ekonomia i Środowisko

|

2010

|

nr 1

201--219

PL

Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie ekonomicznych skutków dla rolnictwa wdrażania pakietów rolno-środowiskowych (RŚ) na poziomie makroekonomicznym oraz na poziomie gospodarstwa na obszarach o ograniczonych warunkach gospodarowania (45% powierzchni UR badanej próby), strefach priorytetowych (SP), (69 stref zajmujące 31,8% powierzchni ogólnej kraju). obszarach przyrodniczo wrażliwych (4 strefy) oraz obszarach chronionych Natura 2000 (o 40% obszarowo mniejszy niż SP). Badania empiryczne przeprowadzone zostały na polskiej próbie FADN, która wynosi około 12100 obiektów. Próba FADN dla całej UE liczy około 84 tys. Dla lat 2006 i 2007 materiał empiryczny został szacowany na próbie odpowiednio N = 11939 i N = 12178 obiektów. Polska próba FADN pokrywa 14,9% populacji gospodarstw UE. Gospodarstwa rolno-środowiskowe FADN to 9,7% ilości gospodarstw korzystających z dopłat w 2006 roku i 13,6% w 2007 roku. W 2008 roku realizowane było w kraju około 100 tys. nowych i kontynuowanych projektów RŚ

EN

The paper discusses the issue of determining the impact of agri-environmental limitation on agriculture. The work is based on FADN data from 2006 and 2007. Agri-environmental programmes were used in 2006 by 9,7% of agricultural holdings. In 2007 this number increased to 13,6%. In the examined period, agri-environmentai payments generated 17,3% of agricultural income in 2006 and 7,4% of agricultural income in 2007. The second part of the paperconcentrates on the evaluation offactors contributing to the conditions forobtaining agri-environmental measures, developed for 5 groups of factors contributing to such conditions from external positive and negative factors to political institutions. in total, 21 variables were examined. The main findings suggest that implementation and level of agri-environmental measures (AEMs) depend, to a great extent, on agricultural lobby, political institutions and demand for positive external effects. Impact analysis has been carried out using an econometric model for the data from 15 regions (countries) and Poland in the FADN regional perspective. The final chapter is devoted to environmental tax instruments in the EU Member States and their impact on the developmental situation of the agricultural sector in Poland and the EU.

19

The competitiveness of agricultural economy aims in Poland in the view of proportion and dynamics of budgetary expenditures in a long horizon

Czyżewski A., Matuszczak A.

Management

|

2009

|

Vol. 13, no 2

340-351

EN

The aim of the paper was the assessment of the aims' competitiveness in agricultural economy which were executed via expenditures planned in the Budgetary Acts in Poland in 1997-2009. The research cover long period (13 years) with w division prior and after the EU accession. The introduction describes macroeconomic conditions of agricultural sector competitiveness in Poland. It was assumed that the competitiveness of aims in agricultural budget is determined by the financial means limits and alternative of budgetary expenditures and it was evaluated by their total dynamics and share in GDP. In the last part the expenditures on agriculture, rural areas and agricultural markets development were considered.

PL

Zadaniem artykułu była ocena konkurencyjności celów w polityce rolnej, które realizowane były poprzez wydatki zapisane w ustawach budżetowych w Polsce w latach 1997-2009. Badania dotyczą długiego, 13-letniego okresu z podziałem na lata przed i po akcesji Polski do UE. Wprowadzenie stanowi omówienie makroekonomicznych uwarunkowań konkurencyjności sektora rolnego w Polsce. Przyjęto, iż konkurencyjności celów w budżecie rolnym determinowana jest ograniczonością środków i alternatywnością wydatków budżetowych, i oceniana będzie przez pryzmat dynamiki wydatków. Następnie rozważano wydatki na sektor rolny względem wydatków budżetowych ogółem oraz udziału w PKB. W ostatniej części rozpatrzono proporcje wydatków na rolnictwo, rozwój wsi i rynków rolnych.

20

Perspective of change of the Common Agriculture Policy of the European Union

Czyżewski A., Grzelak A.

Management

|

2007

|

Vol. 11, no 1

185-192

EN

The main aim of this paper is the projection of future Common Agricultural Policy (CAP) reforms in the EU. The CAP was and still to date is an important joint of the EU countries' integration. The approaches of limiting the financial means support for the agricuIture and rural areas may lead to the beginning of the EU disintegration. Moreover, the increasing costs of globalisation processes cause the need of tightening the co-operation among the countries. In the paper it is stated that the further CAP changes should cause more balanced distribution of the financial means amongst the farms. Altogether the support within CAP should vary but it should maintain the rule of relative freedom in choosing the aims and agricultural and rural areas development criteria. Along with that one should aim at relative increase of the CAP II Pillar which will strengthen the market orientation of the EU agri-food sector and may rise the level of its cohesion. It is in Poland's interest to act against the re-nationalisation of budget expenditure concerning the agriculture and rural areas, as well as the actions for the financial support increase.

PL

Głównym celem artykułu jest projekcja przyszłych zmian Wspólnej Polityki Rolnej UE. Dotychczas ważnym zwornikiem integracji krajów UE była i jest WPR. Próby ograniczania środków na rolnictwo i obszary wiejskie mogą prowadzić do początków dezintegracji tej Wspólnoty. Ponadto rosnące koszty procesów globalizacji stwarzają potrzebę zacieśniania współpracy pomiędzy poszczególnymi krajami. Stwierdzono, że dalsze zmiany WPR powinny dążyć do bardziej równomiernego podziału środków pomiędzy gospodarstwami rolnymi. Jednocześnie wsparcie w ramach WPR powinno być różnorodne przy zachowaniu względnej swobody w doborze celów i kryteriów rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich. Dążyć przy tym należy do relatywnego wzrostu znaczenia II filaru WPR, co wzmocni orientację rynkową europejskiego rolnictwa i może zwiększyć poziom jego spójności oraz obszarów wiejskich. W interesie Polski jest przeciwdziałanie renacjonalizacji wydatków budżetu UE na rolnictwo i obszary wiejskie, jak również działanie na rzecz zwiększenia finansowego wsparcia.