Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Numerical Modeling of Solid and Gaseous Fuel Combustion in the TP-14A Boiler Furnace to Reduce PCDD/F and Greenhouse Gas Emissions

Zheltukhina Elizaveta, Ziganshin Malik G.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2021

|

Tom 23

503--512

EN

The issues related to the emission of atmospheric pollutants during the provision of energy supply services and the circulation of household waste in settlements are considered. The ways of air pollution by toxic compounds and the formation of greenhouse gases with existing methods of waste heat treatment are analyzed. The issues of reducing the content of toxic emissions in combustion products are studied on the basis of a numerical experiment by means of computational fluid dynamics (CFD). The combustion processes in the power boiler TP-14A (E 220/100) are considered and adequate boundary conditions for the processes of aerodynamics, heat transfer and combustion of gas fuel are determined. The temperature, velocity and concentration fields in the furnace of the investigated boiler have been determined. According to the results of the calculations performed, the formation of chemical underburning and nitrogen oxides is predicted.

2

Furan. Metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy z zastosowaniem chromatografii gazowej

Kucharska Małgorzata, Pisarska Anna, Smuga Jakub, Wesołowski Wiktor

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2021

|

Nr 2 (108)

139--154

PL

Furan jest bezbarwną, bardzo lotną i łatwopalną cieczą o charakterystycznym eterowym zapachu. Występuje naturalnie w niektórych gatunkach drewna, powstaje podczas spalania drewna, tytoniu i paliw, a także obróbki termicznej żywności. W przemyśle furan jest stosowany jako półprodukt w syntezie organicznej, rozpuszczalnik żywic, przy produkcji lakierów, leków, stabilizatorów i insektycydów, a także do produkcji związków chemicznych o strukturze polimerycznej i związków kompleksowych. Działanie rakotwórcze na zwierzęta było podstawą do uznania furanu za substancję o prawdopodobnym działaniu rakotwórczym na ludzi. Celem prac badawczych było opracowanie i walidacja metody oznaczania furanu w powietrzu na stanowiskach pracy. Opracowana metoda oznaczania furanu polega na adsorpcji par tej substancji na węglu łupin z orzecha kokosowego, ekstrakcji za pomocą roztworu butan-1-olu w toluenie i analizie chromatograficznej tak otrzymanego roztworu. Do badań wykorzystano chromatograf gazowy sprzężony ze spektrometrem mas (GC-MS), wyposażony w niepolarną kolumnę kapilarną HP-PONA (o długości 50 m, średnicy 0,2 mm i grubości filmu fazy stacjonarnej 0,5 µm). Opracowana metoda jest liniowa w zakresie stężeń 0,05 ÷ 1,0 µg/ml, co odpowiada zakresowi 0,005 ÷ 0,1 mg/m³ dla próbki powietrza o objętości 10 l. Opracowana metoda analityczna umożliwia oznaczanie furanu w powietrzu na stanowiskach pracy w obecności substancji współwystępujących. Metoda charakteryzuje się dobrą precyzją i dokładnością i spełnia wymagania normy PN-EN 482 dla procedur dotyczących oznaczania czynników chemicznych. Opracowana metoda oznaczania furanu w powietrzu na stanowiskach pracy została zapisana w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.

EN

Furan is colorless, highly volatile and flammable liquid with a specific ether odor. In nature it occurs in some species of wood, it is formed during burning process of wood, tobacco, fuels and also in thermal food processing. In industry furan is used as an intermediate in organic synthesis, resins solvent, during production of lacquer, drugs, stabilizers, insecticides and also in production of chemical compounds which have polymeric and coordination structure. Carcinogenic effect on animals was a base of recognition that furan is a substance which is probably also carcinogenic on humans. The aim of this study was to develop and validate a method of determining furan in workplace air. Developed determination method of furan relies on vapor absorption of this substance on coconut shell charcoal. Furan was extracted by 5% butan-1-ol solution in toluene. Obtained solution was analyzed with chromatography. The study was performed with gas chromatograph coupled with mass spectrometer (GC-MS), equipped with non-polar HP-PONA capillary column (length 50 m, diameter 0.2 mm and the film thickness of the stationary phase 0.5 µm). Developed method is linear in the concentration range of 0.05–1.0 µg/ml, which is equivalent to the range of 0.005–0.1 mg/m³ for 10-L air sample. The analytical method described in this paper makes it possible to determine furan in workplace air in the presence of comorbid substances. The method is precise, accurate and it meets the criteria for procedures for determining chemical agents listed in Standard No. PN-EN 482. The developed method of determining furan in workplace air has been recorded as an analytical procedure (see Appendix). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.

3

Furan : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego

Skowroń Jolanta, Konieczko Katarzyna

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2020

|

Nr 4 (106)

107--141

PL

Furan jest stosowany w syntezie organicznej, przy produkcji lakierów, leków, stabilizatorów, zamienników detergentów, środków chemicznych stosowanych w rolnictwie, laminatów odpornych na temperaturę, jako rozpuszczalnik żywic i odczynnik w laboratoriach. Furan jest zaklasyfikowany do substancji rakotwórczych kategorii zagrożenia 1B. W latach 2005-2017 wzrastała liczba zakładów pracy zgłaszających furan do Centralnego Rejestru Danych o Narażeniu na Substancje, Czynniki i Procesy Technologiczne o Działaniu Rakotwórczym lub Mutagennym w Środowisku Pracy. W 2017 r. 9 zakładów zgłosiło 183 narażonych pracowników. Dotychczas w Polsce nie ustalono wartości NDS dla furanu. W warunkach narażenia zawodowego furan wchłania się do organizmu drogą inhalacyjną i dermalną. Jako skutek krytyczny narażenia na furan przyjęto działanie hepatotoksyczne. Wartość NDS na poziomie 0,05 mg/m³ powinna zabezpieczyć pracowników również przed działaniem rakotwórczym. Dodatkowe ryzyko białaczki u osób zatrudnionych przez 40 lat na furan o stężeniu 0,05 mg/m³ jest poniżej 10-3 i nie przekracza wartości ryzyka akceptowalnego w środowisku pracy. Ze względu na działanie drażniące furanu ustalono wartość chwilową NDSCh na poziomie 0,1 mg/m³ . Substancja powinna być oznakowana: „Carc. 1B” (substancja rakotwórcza kategorii zagrożenia 1B), „I” (substancja o działaniu drażniącym) oraz „skóra” (wchłanianie substancji przez skórę może być tak samo istotne, jak przy narażeniu drogą oddechową). Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.

EN

Furan is used in the organic synthesis, in the production of varnishes, drugs, stabilizers, detergent substitutes, chemicals used in agriculture, temperature-resistant laminates, as a solvent for resins and in laboratories. Furan is classified as a carcinogen category 1B. In 2005-2017, the number of enterprises reporting furan to the Central register of occupational carcinogens or mutagens increased. In 2017, 9 enterprises reported 183 exposed people. So far, the MAC value for furan has not been established in Poland. Under occupational exposure conditions, furan is absorbed into the body by inhalation and dermal route. The hepatotoxic effect was assumed as a critical effect of exposure to furan. The OEL value at the level of 0.05 mg/m³ should also protect employees against carcinogenic effects. The additional risk of leukaemia in people exposed to furan at a concentration of 0.05 mg/m³ for 40 years is less than 10-3 and does not exceed the acceptable risk value in the working environment. The STEL value was proposed at the level of 0.1 mg/m³ . The substance should be labeled: “Carc. 1B ”(carcinogenicity category 1B), “I” (irritant) and “Skin” (skin absorption can be as important as inhalation). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.

4

Żywice furfurylowe (furanowe)

Wróbel Janusz

Przegląd Odlewnictwa

|

2019

|

Vol. 69, nr 1-2

18--25

5

Role of Sand Grains in Sorption Processes by Surface Layers of Components of Sand Moulds

Kaźnica N.

Archives of Foundry Engineering

|

2017

|

Vol. 17, iss. 1

87--92

EN

The results of researches of sorption processes of surface layers of components of sand moulds covered by protective coatings are presented in the hereby paper. Investigations comprised various types of sand grains of moulding sands with furan resin: silica sand, reclaimed sand and calcined in temperature of 700 oC silica sand. Two kinds of alcoholic protective coatings were used – zirconium and zirconium – graphite. Tests were performed under condition of a constant temperature within the range 30 – 35oC and high relative air humidity 75 - 80%. To analyze the role of sand grains in sorption processes quantitavie moisture sorption with use of gravimetric method and ultrasonic method were used in measurements. The tendency to moisture sorption of surface layers of sand moulds according to the different kinds of sand grains was specified. The effectiveness of protective action of coatings from moisture sorption was analyzed as well. Knowledge of the role of sand grains from the viewpoint of capacity for moisture sorption is important due to the surface casting defects occurrence. In particular that are defects of a gaseous origin caused by too high moisture content of moulds, especially in surface layers.

6

Evaluation of Critical Parameters for Sand Inclusion Defect in FNB Casting

Acharya S. G., Vadher J. A., Kothari K. D.

Archives of Foundry Engineering

|

2017

|

Vol. 17, iss. 1

5--12

EN

Casting covers major area of production all over the world. Resin bonded casting is widely used in today’s manufacturing industries. Furan No bake casting is most widely accepted in Indian foundries due to its excellent surface finish and dimensional stability. It is a self-setting binder and it has a lower work and strip times. Though the casting process is also known as process of uncertainty, in the present study, an attempt has been made to investigate the effect of Grain Fineness Number, Loss of Ignition, Potential of Hydrogen, % of Resin with respect to sand, Sand Temperature and Compressive strength of the mould on Sand Inclusion defect – one of the most dominating defect in the Krislur Castomech Pvt. Ltd. Industry situated at Bhavnagar, Gujarat, India. The experiments were conducted based on response surface methodology (RSM) and sequential approach using face centered central composite design. The results show that quadratic model with removal of some insignificant term is comparatively best fits for Sand Inclusion Defect.

7

Identification and Quantification of Gases Releasing from Furan no Bake Binder

Acharya S. G., Vadher J. A., Kanjariya P. V.

Archives of Foundry Engineering

|

2016

|

Vol. 16, iss. 3

5--10

EN

Sand samples with furan binder were prepared using Sand, Furfuryl Alcohol and Toluene Sulfonic Acid with ratio 100:0.85:0.30. To identify and quantify gases releasing from furan binder various studies like FTIR, TGA and GC-MS were carried out. After analyzing our materials using above mentioned characterizations the chemical formula of the Resin and Binder and amount of gases releasing from composition were confirmed. After studying various reports on pyrolysis process of furan binder calculation of the % of various gases emitting during pyrolysis process of furan was carried out. Sample of gas collected from mold was analyzed using GC-MS. Based on GC-MS measurement various gases emitting from furan sand mold were identified and their amount were calculate and compared with the international standers of permissible gas emission limits in a foundry. The purpose of this paper is to assist foundries in pollution prevention by devising clean technologies which maintain or improve the quality of ambient surrounding. This paper aimed at minimization of pollution of air by using various techniques.

8

PCDDs/Fs Pollution from Metallurgical Processes in the Town of Sisak, Croatia

Sofilić T., Jendričko J.

Archives of Metallurgy and Materials

|

2014

|

Vol. 59, iss. 1

293--297

EN

In order to calculate the emission of polychlorinated dibenzo-p-dioxins and polychlorinated dibenzofurans from metallurgical processes located in the town of Sisak, Croatia, this research has built on experiences from developed countries, where the emission factor values from individual metallurgical processes have been taken from the reference data and used for the estimate of the emission of these pollutions in the European countries. The calculation of the emission polychlorinated dibenzo-p-dioxins and polychlorinated dibenzofurans from metallurgical processes located in the town of Sisak took into account annual outputs of sinter, pig iron, steel blooms and steel billets, as well as steel casts. The metallurgical processes installed in the town of Sisak between 1950 and 2010 emitted from Q1-TEQ =17 mg a-1 PCDDs/Fs in 2001 to Q1-TEQ =5823 mg a-1 in 1989, depending on the activity of these processes. Within the observed period, the largest source of PCDDs/Fs emission was the iron ore sintering plant. Within the observed timeframe, the town of Sisak did not experience any excessive air, soil or water pollution by polychlorinated dibenzo-p-dioxins and polychlorinated dibenzofurans from the local metallurgical processes.

PL

W celu obliczenia emisji wielochlorowych dibenzo-[1,4)-dioksyn (PCDD) i wielochlorowych dibenzofuranów (PCDF) z technologii metalurgicznych w miejscowości Sisak, Chorwacja, badania przedstawione w tej pracy oparte zostały nadoświadczeniach z krajów rozwiniętych, gdzie wartości wskaźnika emisji z poszczególnych technologii metalurgicznych, zostały wzięte z danych referencyjnych i użyte w celu oszacowania emisji tych zanieczyszczeń w krajach europejskich. W obliczeniach emisji wielochlorowych dibenzo-[l,4]-dioksyn i wielochlorowych dibenzofuranów z technologii metalurgicznych w miejscowości Sisak wzięto pod uwagę roczną produkcję spieku, surówki i odlewów. Technologie metalurgiczne zainstalowane w mieście Sisak pomiędzy 1950 a 2010 rokiem emitowały od Q1-TEQ = 17 mg a-1 PCDD/PCDF w 2001 r. do Q1-TEQ = 5823 mg a-1 w 1989 roku, w zależności od aktywności tych procesów. W obserwowanym okresie, największym źródłem emisji PCDD/PCDF było spiekanie rudy żelaza. W obserwowanym czasie, miasto Sisak nie odczuwało nadmierne zanieczyszczenia powietrza, gleby lub wody przez polichlorowane dibenzo-p-dioksyny i polichlorowanych dibenzofuranów z lokalnych technologii metalurgicznych.

9

Akumulacja PCDD, PCDF, dl-PCB, ndl-PCB w rybach bałtyckich i slodkowodnych

Piskorska-Pliszczyńska J., Maszewski S., Warenik-Bany M., Mikołajczyk S., Wijaszka T.

Proceedings of ECOpole

|

2011

|

Vol. 5, No. 2

581--588

PL

Dioksyny należą do grupy związków toksycznych, niebezpiecznych dla zdrowia ludzi. Głównym źródłem narażenia na polichlorowane dibenzo-p-dioksyny (PCDD), polichlorowane dibenzofurany (PCDF), dioksynopodobne polichlorowane bifenyle (dl-PCB), popularnie zwane dioksynami, oraz niedioksynopodobne polichlorowane bifenyle (ndl-PCB) jest żywność pochodzenia zwierzęcego, w tym ryby. Celem pracy było porównanie bioakumulacji 35 kongenerów wyżej wymienionych grup związków w rybach bałtyckich i rybach słodkowodnych. W latach 2006-2009 przeprowadzono badania zanieczyszczenia ryb bałtyckich i ryb słodkowodnych kongenerami PCDD, PCDF, dl-PCB oraz ndl-PCB. Wykonano analizy 113 próbek ryb bałtyckich (śledź, łosoś i szprot) oraz analizy 40 próbek ryb słodkowodnych hodowlanych (karp i pstrąg). W badaniach zastosowano metodę wysokorozdzielczej chromatografii gazowej sprzężonej z wysokorozdzielczą spektrometrią mas (HRGC-HRMS). Wysoka rozdzielczość spektrometru mas, powyżej 10 000, pozwala na identyfikacje i oznaczenie ilościowe dioksyn i związków pokrewnych na poziomie setnych części pg/g. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że dioksyny, furany i PCB występują w większych stężeniach w rybach bałtyckich niż w rybach słodkowodnych. Poziom dioksyn jest 1,4 razy, furanów 10 razy, dl-PCB ponad 13 razy oraz ndl-PCB 12 razy wyższy w rybach bałtyckich. Dominującymi kongenerami dioksyn w rybach bałtyckich są OCDD, l,2,3,7,8PeCDD, l,2,3,4,6,7,8HpCDD, natomiast OCDD i l,2,3,4,6,7,8HpCDD w rybach slodkowodnych. Dominującymi kongenerami furanów w obu grupach ryb są 2,3,7,8 TCDF, 2,3,4,7,8PeCDF oraz w rybach bałtyckich także OCDF. Spośród dioksynopodobnych PCB w obu grupach przeważają kongenery 105 i 118, zaś spośród niedioksynopodobnych PCB kongenery 138 i 153. Średnie stężenia ndl-PCB w rybach bałtyckich wynoszą około 25 ng/g, natomiast w rybach słodkowodnych około 2,1 ng/g. Po uwzględnieniu współczynników toksyczności (WHO-TEFiwg) zawartość PCDD/F wyrażona w WHO-TEQ w rybach bałtyckich zbliża się często do limitu ostrzegawczego, który dla ryb wynosi 3 pg/g świeżej masy. Znacznie większa akumulacja dioksyn w rybach bałtyckich wynika z ich przebywania w zanieczyszczonym środowisku wodnym.

EN

Dioxins are a group of toxic substances hazardous to human health. The food of animal origin, including fish, is the main source of exposure to polychlorinated dibenzo-p-dioxins (PCDD), polychlorinated dibenzofurans (PCDF), dioxin-like polychlorinated biphenyls (dl-PCB), commonly called dioxin and non-dioxin-like polychlorinated biphenyls (ndl-PCB). The aim of the study was to compare bioaccumulation of 29 dioxin congeners and 6 of ndl-PCBs in Baltic sea and freshwater fish. The pollution of Baltic and freshwater fish by PCDD, PCDF, dl-PCB and ndl-PCB was studied throughout years 2006-2009. Analysis of 113 samples of Baltic fish (herring, salmon and sprat) and 40 samples of farmed freshwater fish (carp and trout) were carried out To measure the concentrations, high resolution gaś chromatography coupled with high resolution mass spectrometry (HRGC-HRMS) was utilized. Mass spectrometer with resolution over 10 000 allows for the identification and quantification of dioxins and related compounds at the level of 0.01 pg/g. The study results have showed that dioxins, furans and PCBs are present in higher concentrations in Baltic than in the freshwater fish. Dioxin levels are more than l .4 times higher, furans l O times, dl-PCBs over 13 times and ndl-PCBs 12 times higher in the sea fish. The dominant dioxin congeners in Baltic fish were OCDD, 1,2,3,7,8 PeCDD and 1,2,3,4,6,7,8 HpCDD, while in freshwater fish OCDD and 1,2,3,4,6,7,8 HpCDD. Furan congeners dominating in both groups were 2,3,7,8 TCDF, 2,3,4,7,8 PeCDF and OCDF in Baltic fish additionally. Among the dioxin-like PCB congeners PCB-105 and PCB-118 were in the highest concentration while among the non-dioxin-like PCBs: PCB-138and 153. Average concentration of ndl-PCBs in Baltic fish was about 25 ng/g while in freshwater fish 2.1 ng/g. Using toxic equivalency factor (WHO-TEF1998), the content of PCDD/F in Baltic fish expressed in WHO-TEQ was approaching the action level, which for fish is 3 pg/g fresh weight. Significantly higher accumulation of dioxinsin Baltic fish was due to their presence in the polluted aquatic environment.

10

Brunatnienie nieenzymatyczne wybranych produktów spożywczych – skutki negatywne i pozytywne

Sadowska A., Biller E.

Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego

|

2011

|

nr 2

85-88

PL

W artykule przedstawiono rodzaje związków tworzących się podczas reakcji nieenzymatycznego brunatnienia wybranych produktów spożywczych. Związki te oprócz kształtowania w żywności odpowiednich cech sensorycznych cechować się mogą właściwościami kancerogennymi bądź mutagennymi. W artykule opisano negatywne i pozytywne aspekty wynikające z przebiegu reakcji nieenzymatycznego brunatnienia.

EN

This paper presents the types of compounds formed during reaction of non-enzymatic browning of selected food products. These compounds in addition to give foods the relevant sensory attributes can be characterized by mutagenic or carcinogenic properties. The article describes the negative aspects arising from non-enzymatic browning reaction, and the benefits associated with the occurrence of these reactions.

11

Polimery przewodzące zawierające jednostkę fenotiazynową w łańcuchu głównym

Łapkowski M., Golba S., Żak J., Stolarczyk A., Sołoducho J., Doskocz J., Sułkowski W. W., Bartoszek M.

Polimery

|

2009

|

T. 54, nr 4

255-260

PL

Przedstawiono wyniki badań polimerów przewodzących otrzymanych z monomerów zbudowanych z układów pięcio- i sześcioczłonowych (tiofenu, furanu lub pirydyny) oraz fenotiazyny (Ph_Het). Metodą cyklicznej woltamperometrii, spektroskopii UV-Vis a także spektroskopii EPR sprzężonej z techniką elektrochemiczną oceniano właściwości elektrochemiczne zarówno monomerów, jak i uzyskanych z nich na drodze elektrosyntezy błon polimerowych. Pomiary wykazały elektroaktywność materiałów. W badanym zakresie potencjałów monomery ulegały dwuetapowemu utlenianiu, na pierwszym etapie do stabilnego kationorodnika, na drugim zaś do dikationu. Woltametryczne skanowanie cząsteczek zawierających heterocykliczne pierścienie tiofenu lub furanu prowadziło do osadzania się na powierzchni elektrody pracującej przewodzącej warstwy polimerowej. W przypadku monomeru z układem pierścieni pirydynowych nie obserwowano tworzenia się polimerowej błonki. Oszacowana wartość szerokości przerwy energetycznej (Eg) powstających warstw polimerów przewodzących mieściła się w przedziale 2,0-2,5eV.

EN

The results of investigations of conductive polymers made of monomers built of five of six-membered systems (thiophene, furan or pyridine) and phenothiazine (Ph_Het) are reported. Electrochemical properties of the monomers used (Table 1 and 2, Fig. 1-3, 6, 7) and polymeric films, made of them via electro syntheses (Table 3, Fig. 4, 5, 8-11), were evaluated by cyclic voltammetry, UV-Vis spectroscopy and EPR spectroscopy coupled with electrochemical technique. The measurements showed the electro activity of materials. Two-stage oxidation of the monomers (first step - to cation-radical, the other one - to dication) took place in the measured potential range. Voltammetric scanning of the molecules containing heterocyclic thiophene or furan rings led to settling of conductive polymer layer on the surface of working electrode. The deposition of polymer film was not observed in the case of monomer with pyridine rings. Estimated values of (Eg) of conductive polymers layers formed were in the range 2.0-2.5eV.

12

Furan w żywności

Kowalski B., Łobacz M., Kowalska D.

Przemysł Spożywczy

|

2008

|

T. 62, nr 6

42-45

PL

Obecność furanu stwierdzono w wielu produktach żywnościowych poddawanych obróbce cieplnej. Doniesienia o jego potencjalnym toksycznym i kancerogennym wpływie na zdrowie człowieka spowodowały wzrost zainteresowania zawartością, pochodzeniem i mechanizmami powstawania furanu w żywności. Dane literaturowe wskazują kilka źródeł powstawania furanu w żywności: termiczny rozkład (degradacja) cukrów, reakcja Maillarda cukrów redukujących i ich mieszanin z aminokwasami; termiczny rozkład niektórych aminokwasów oraz termiczne utlenianie kwasu askorbinowego, polinienasyconych kwasów tłuszczowych i karotenoidów.

EN

Furan is detected in food products that had been subjected to heat treatment. As furan is now classified as a possible human toxicant and carcinogen the concentration, the origins and mechanisms of its formation have been studied. Literature data indicate many sources of furan formation originating from: thermal degradation (Millard reaction of reducing sugars alone or in the presence of amino acids); thermal degradation of certain amino acids, and thermal oxidation of ascorbic acid, polyunsaturated fatty acids and carotenoids.

13

Opracowanie metod oznaczania zawartości pochodnych dioksyn i furanów w odpadach hutniczych na przykładzie spiekalni rud

Spiewok W., Kubecki M., Niesler M., Stecko J.

Prace Instytutu Metalurgii Żelaza

|

2008

|

T. 60, nr 1

50-51

PL

Praca miała na celu przygotowanie Laboratorium Analiz Chemicznych do realizacji badań zanieczyszczeń organicznych w odpadach hutniczych. Adaptowano metody amerykańskiej agencji ochrony środowiska (EPA) oznaczania chlorowcowych pochodnych dioksyn i furanów dla potrzeb oznaczania tych związków w stałych, ciekłych i gazowych odpadach z procesu spiekania. Dokonano inwentaryzacji strumieni, materiałowych spiekalni. Określono miejsca poboru prób oraz przeprowadzono oznaczenia zawartości PCDD i PCDF w wybranych próbkach.

EN

The purpose of this paper was to prepare Chemical Analysis Laboratory for conducting examinations of organic fouling in metallurgical wastes. The methods of American Environmental Protection Ageney (EPA) for determination of halogen derivatives of dioxins and furans for the needs of determination of these compounds in solid, liquid and gaseous wastes from sintering process were adapted. The inventory of material streams in sintering plant was carried out. The locations for taking samples were specified and determination of PCDD and PCDF in selected samples was carried out.

14

Electrochemical synthesis of (1r) and (1s)- (2,5-dimethoxy-2,5-dihydrofuran-2-yl) ethane-1,2-diols

Śmigielski K., Kamińska J. E.

Zeszyty Naukowe. Chemia Spożywcza i Biotechnologia / Politechnika Łódzka

|

2004

|

Z. 68

15-22

EN

Preparation of (1R)- and (lS)-(2,5-dimethoxy-2,5-dihydrofuran-2-yl)ethane-l,2-diols by electrochemical methoxylation of pure enantiomers of (lR)-(furan-2-yl)ethane-l,2-diol diacetate and (2S)-(furan-2-yl)-2-hydroxyethyl acetate has been described. The products can be used as chiral synthons for construction of rare natural aminohexoses or modified unnatural analogues of D- and L-configuration, respectively.

PL

(1R)- i (lS)-(2,5-dimetoksy-2,5-dihydrofuran-2-ylo)etano-l,2-diole o określonej konfiguracji atomu węgla C-l otrzymano poprzez anodowe metoksylowanie dioctanu (lR)-(furan-2-ylo)etano-l,2-diolu (2) oraz octanu (2S)-(furan-2-ylo)- 2- hydroksyetylu (1). W doświadczeniach stosowano elektrody węglowe w elektrolizerze bez diafragmy. Elektrolizy prowadzono przy stałej gęstości prądu (3,0 A/dm2), w temperaturze 12-15°C i kończono po przeprowadzeniu ładunku elektrycznego 2,5 F/mol dla (1S)- lub 4,5 F/mol dla (lR)-pochodnej etano-1,2-diolu. Zmiana ilości ładunku elektrycznego (F/mol) koniecznego do otrzymania związków 3 lub 4 wskazuje zarówno na różne szybkości deacetylacji substratów, jak i na istotne znaczenie czynników sterycznych w procesie elektrochemicznym. Otrzymane produkty - uprzednio nieopisane w literaturze chemicznej - mogą być stosowane jako chiralne prekursory w syntezie modyfikowanych 2,3-deoksyheksoz zarówno szeregu D jak i L.

15

Reakcje [2+4] cykloaddycji cyklopentadienu i furanu z wybranymi β-nitrostyrenami w świetle obliczeń PM3 i PM3/COSMO

Bujak M., Barański A.

Czasopismo Techniczne. Chemia

|

2004

|

R. 101, z. 1-Ch

13-29

PL

Niniejsza praca dotyczy kwantowochemicznych studiów nad reakcją [2+4] cykloaddycji wybranych β-nitrostyrenów z cyklopentadienem i furanem. Obliczenia prowadzono za pomocą metody PM3 i PM3/COSMO dla fazy gazowej oraz symulowanej obecności medium dielektrycznego.

EN

The PM3 and PM3/COSMO calculations for [2+4] cycloaddition reactions of some β-nitrostyrenes to cyclopentadiene and furane were carried out. Calculations were performed for the gas phase and for dielectric continuum with ε = 2,4 and 37,8.

16

Physical Image vs. Structure Relation. 9. Synthesis and Structural Study of Some 2,5-Bis-alkoxysubstituted 3-Oxolenes and Oxolanes: An Experimental and Theoretical Approach

Nazarski R., Skowroński R.

Polish Journal of Chemistry

|

2003

|

Vol. 77 / nr 4

415-426

EN

Two 2,5-bis-substituted 3-oxolenes 2 stable only in anhydrous, acid-free solutions were obtained in the Clauson-Kaas reaction. An immediate catalytic hydrogenation of theE/Z isomeric mixture of oxolene 2a, followed by chromatography, afforded one geometrical form of oxolane diol 4 (isomer I), which was subsequently submitted to several attempts of cyclization to an unknown bis-spiroacetal of succinic anhydride (6). Arationalization of this process failure and the Z geometry of product I exhibiting interesting spectroscopic features were inferred from theoretical results (HF/6-31G** calculations) and experimental data for solution (NMR, IR). Some additional ab initio GIAO-CPHF NMR computations concerning relevant model bis-acetals 3 and 5 were performed, as well.

17

From Furan to Open-Chain Systems : Studies Towards the Synthesis of Tylonolide

Raczko J.

Polish Journal of Chemistry

|

1999

|

vol. 73 nr 1

77-87

EN

The fragment C1-C9 of tylonolide was synthesized by stereoselective functionalization of the acrylic enedione 71, obtained via transformation of a 2-methylfuran derivative 68.

18

The thermolysis of aryl desyl ethers. Formation of furan derivatives

Gaber A. E.-A. M.

Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Chemistry

|

1998

|

Vol. 46, No. 2

185-193

EN

Thermal reactions of aryl desyl ethers PhCOCH(OAr)Ph (Ar = Ph, p-tolyl) 1, 2 gave 2,3-diphenylbenzo(b)furan 5a,b and phenols as major products in addition to small amounts of toluene, benzil, benzoic acid, benzophenone, arylbenzoate, p-benzylphenol, 2,3,4,5-tetraphenylfuran 4 and 2,3-diphenylbenzo (l,4) dioxin 6a,b. In the presence of isoquinoline as a radical trap, 1 gave 1-phenylisoquinoline beside the previous products. Analogous results, in addition to diphenylmethane and benzophenone as major products as well as 1,1,2,2-tetraphenyl ethane and dibenzhydryl ether as minor products, were also obtained on heating the benzhydryl desyl ether 3. A free radical mechanism has been postulated to take place through the initial homolysis of the C-OAr bond to account for the identified products.