Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The Effect of Ho Doping Contents on the Structural, Microstructure and Dielectric Properties of Bi5Ti3FeO15 Aurivillius Ceramics

Tomaszewska M., Dzik J., Wodecka-Duś B., Pikula T., Adamczyk-Habrajska M., Szalbot D., Chocyk D.

Archives of Metallurgy and Materials

|

2021

|

Vol. 66, iss. 1

91--96

EN

Aurivillius Bi5-xHoxTi3FeO15 (BHTFO) multiferroic ceramics with different holmium doping contents were synthesized by conventional solid state reaction. The effect of holmium doping on the microstructure, structural and dielectric behaviors of BHTFO ceramics were investigated in details. Microstructure and crystalline structure studies of ceramics were carried out at room temperature while dielectric properties were investigated in a wide range of temperature (T = 25ºC-550ºC) and frequency (20Hz-1MHz).

2

Modelowanie wymiany netto ekosystemu (NEE) na obszarach bagiennych z zastosowaniem danych satelitarnych

Dąbrowska-Zielińska K., Budzyńska M., Tomaszewska M., Malińska A., Bartold M., Gatkowska M., Turlej K., Małek I., Turbiak J., Jaszczyński J.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2017

|

T. 17, z. 1

31--51

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań nad modelowaniem wymiany netto ekosystemu (NEE – ang. Net Ecosystem Exchange) bagiennego na przykładzie doliny Biebrzy z wykorzystaniem zdjęć satelitarnych i danych z pomiarów naziemnych z lat 2011–2015. Przeprowadzono szczegółową analizę zastosowania zdjęć optycznych i radarowych do uzyskania charakterystyk roślinno-wilgotnościowych wpływających na wymianę węgla. W wyniku przeprowadzonych analiz opracowano modele szacowania NEE, w których zastosowano opracowane na podstawie danych satelitarnych następujące parametry: wilgotność gleby (WG), zawartość wody w roślinach (WR). Do analizy WG i WR został zastosowany współczynnik wstecznego rozpraszania (σº) obliczony z sygnału zarejestrowanego w zakresie mikrofalowym przez urządzenia SAR (ang. Synthetic Aperture Radar) dla różnych polaryzacji fal. Prace badawcze zmierzające do określenia wielkości wymiany węgla oraz jego zróżnicowania przestrzennego i czasowego, przeprowadzone z uwzględnieniem informacji o pokrywie roślinnej i wilgotności gleby uzyskanych z danych satelitarnych, są ważne dla monitorowania ekosystemów bagiennych.

EN

The article presents results of the study on modeling Net Ecosystem Exchange (NEE) in the wetland ecosystem using remote sensing and in-situ data. The study has been conducted in Biebrza Valley for the years 2011–2015. The analysis of application of optical and microwave images for the assessment of vegetation-moisture conditions influenced carbon exchange has been performed. The impact of soil moisture and type of vegetation habitat on CO2 flux in wetland ecosystems has been analyzed to develop NEE models. Soil moisture (WG) and vegetation water content (WR) have been correlated with backscattering coefficient (σº) calculated from the signal registered by microwave satellites in different wave polarization. The research was focused on the assessment of carbon balance in time and space taking into account vegetation cover and soil moisture derived from satellite data. The research is important for monitoring wetland ecosystem.

3

Defuzzification with optimal representation method

Piegat A., Tomaszewska M.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2017

|

R. 93, nr 1

108--111

EN

Though the number of existing defuzzification methods is considerable, scientists further work on the new methods trying to elaborate more perfect ones and eliminate imperfection and weak-points of existing methods. The paper proposes a new defuzzification method, which in the authors opinion, has chances for scientific acknowledgement because it is based on a new approach. In this method there is no aggregation of activated rule conclusions as in many other methods. Instead of aggregation, the method determines the best, optimal fuzzy representation of the activated conclusions and then finds the optimal crisp representation. The main advantage of the proposed method is simplicity of calculations.

PL

Choć liczba istniejących metod defuzyfikacji jest znaczna, naukowcy prowadzą dalsze prace nad nowymi metodami, starając się opracować bardziej doskonałe i wyeliminować niedoskonałości istniejących już metod. W pracy zaproponowano nową metodę defuzyfikacji, która w opinii autorów, ma szanse zdobycia uznania w środowisku naukowym, ponieważ pokazuje zupełnie nowe podejście. W sposobie tym nie ma agregacji zaktywowanych reguł wnioskowych tak jak w wielu innych metodach. Zamiast agregacji, metoda wyznacza najlepszą, optymalną rozmytą reprezentację aktywowanych wniosków, a następnie znajduje optymalną punktową reprezentację. Główną zaletą proponowanej metody jest prostota obliczeń.

4

Wiedza pracowników o higienie oraz praktykach produkcyjnych

Tomaszewska M., Trafiałek J., Grzesińska W.

Przemysł Spożywczy

|

2016

|

T. 70, nr 12

45--48

PL

Celem pracy była ocena wiedzy personelu o higienie oraz wybranych praktykach produkcyjnych w małych zakładach cateringowych. Badania przeprowadzono z użyciem ankiety wśród 115 pracowników produkcyjnych. W celu analizy wyników obliczano współczynnik Spearmana (rS) w programie Statistica v. 12. Badani pracownicy prezentowali odpowiedni poziom wiedzy tylko o części zagadnień, jak np. konieczności monitorowania temperatury produktów gotowych oraz rozdzielnego magazynowania żywności przetworzonej i nieprzetworzonej. Natomiast problematyczne były wybrane zagadnienia związane z higieną personelu, np. noszenie biżuterii w strefie produkcyjnej i postępowanie przy zatruciu pokarmowym. Badana grupa cechowała się niepełną wiedzą o procesie przechowywania produktów gotowych. Badania wskazały obszary, w których wiedza personelu jest niewystarczająca, co umożliwia zaplanowanie odpowiednich szkoleń.

EN

The aim of the study was to estimate the knowledge of staff on hygiene and selected production practices in small catering facilities. The studies were conducted using a questionnaire survey of 115 production workers. In order to analyze the results the coefficient of Spearman (rS) was counted in the Statistica v. 12 program. The surveyed employees presented an appropriate level of knowledge only in a part of studied issues such as: the need to monitor of the finished products temperatures and separable storage of processed foods from unprocessed ones. While still problematic were selected issues of personal hygiene like: jewelry in the production area and the procedures for the food poisoning. Moreover, they were characterized by an incomplete knowledge regarding the storage of finished products. The studies indicated areas where personnel knowledge was insufficient, which enables to schedule a program of targeted training with a focus on the issues which are a practical problem in understanding and application of the knowledge.

5

Importance of grassland monitoring in European perspective of climate change – FINEGRASS project

Dabrowska-Zielinska K., Golinski P., Jørgensen M., Mølmann J., Taff G., Twardy S., Budzynska M., Czerwinski M., Kopacz M., Kurnicki R., Kowalik W., Tomaszewska M., Malinska A., Golinska B., Gatkowska M.

Geoinformation Issues

|

2016

|

Vol. 8, no. 1(8)

55--71

EN

The objective of the study was an assessment of the effect of climatic changes on grassland growth, its water conditions and biomass. Forecasting the grassland biomass and indicating the influence of climate on grasslands growth could be an important tool in grassland management on the national, regional and field grassland scales. Remote sensing gives the possibility to estimate the grassland growth conditions what have been achieved applying NOAA.AVHRR and Terra.MODIS. Identification of grasslands throughout the country have been done using Corine Land Cover (CLC) database. Vegetation index (NDVI) and surface temperature (Ts) have been calculated from satellite data. Meteorological data for Poland have been collected: i) for years 1997–2015, ii) for the period 1985–2014 to find the trends of climatic changes. There have been found: significant trends in air temperature (Ta) in NUTS1 in Poland; significant trend of increasing grassland surface temperature (Ts) in Poland based on satellite data; comparable results between Ts – Ts_mean and Ta – Ta_mean for the years 1997–2015; significant positive relationship between the (April-September) standardized precipitation evapotranspiration index (SPEI) and grass yields in Poland. In Norway, a trend towards earlier growth start in spring and increasing temperature sum in the growing season for the last ten years have been found, however, with large variation between years. Also, trends towards warmer springs and autumns since 1991 in Northern Norway has been observed. Climate changes may affect positively and negatively the grassland productivity. Proposed new and efficient methods based on satellite observations, can be used to monitor the productivity of grasslands to understand trends and anomalies that are likely to continue into the future, can help in planning for agricultural practices, can be an efficient tool in decision support system of grassland management and offsetting financial risks on large scales.

PL

Celem badań była ocena wpływu zmian klimatycznych na wzrost użytków zielonych, ich warunki wodne i biomasę. Prognozowanie biomasy i określanie wpływu klimatu na jej rozwój jest ważnym zadaniem w zarządzaniu użytkami zielonymi w skali kraju, regionu i pojedynczego gospodarstwa łąkarskiego. Metody teledetekcji umożliwiają ocenę warunków wzrostu roślin na podstawie danych satelitarnych NOAA. AVHRR i Terra.MODIS. Rozmieszczenie użytków zielonych w Polsce zostało pobrane z bazy Corine Land Cover (CLC). Wskaźnik zieleni NDVI oraz temperatura powierzchni czynnej Ts zostały obliczone z ww. danych satelitarnych. W celu określenia trendów zmian klimatycznych zebrano dane meteorologiczne dla obszaru Polski i) z lat 1997–2015 oraz ii) 1985–2014. W wyniku przeprowadzonych analiz otrzymano: znaczące trendy temperatury powietrza (Ta) dla regionów statystycznych (NUTS2); znaczący trend rosnący temperatury powierzchni czynnej (Ts). Dla lat 1997–2015 otrzymano porównywalne wyniki pomiędzy Ts i Ts_mean oraz Ta i Ta_mean oraz znaczącą zależność dodatnią pomiędzy wskaźnikiem (z okresu kwiecień-wrzesień) standaryzowanego klimatycznego bilansu wodnego (SPEI) a produkcyjnością użytków zielonych. Dla obszaru Norwegii otrzymano trend wcześniejszego startu wegetacji na wiosnę i rosnący trend sumy temperatur powietrza w sezonie wegetacyjnym w ostatnim dziesięcioleciu, z tym, że z dużymi wahaniami w poszczególnych latach. W północnej Norwegii zanotowano również od roku 1991 trend coraz cieplejszych wiosen i jesieni. Zmiany klimatyczne mogą wpływać zarówno pozytywnie jak i negatywnie na produkcyjność użytków zielonych. Proponowane nowe metody bazujące na danych satelitarnych mogą być zastosowane do monitorowania produkcyjności użytków zielonych w celu rozpoznania trendów i anomalii klimatycznych, które mogą się zdarzyć w przyszłości, jak również mogą pomóc w planowaniu produkcji rolniczej w celu uniknięcia strat finansowych na dużą skalę.

6

Centrum Teledetekcji Instytutu Geodezji i Kartografii jako jeden z głównych Ośrodków Badawczych w Programie Unii Europejskiej Copernicus

Dąbrowska-Zielińska K., Hościło A., Bochenek Z., Ziółkowski D., Budzyńska M., Musiał J., Gatkowska M., Bartold M., Tomaszewska M., Kowalik W., Malińska A., Małek I., Turlej K., Kiryła W., Lewandowska A., Paradowski K.

Przegląd Geodezyjny

|

2015

|

R. 87, nr 9

12--18

PL

W artykule został scharakteryzowany Program Copernicus utworzony do monitorowania powierzchni Ziemi za pomocą zdjęć satelitarnych, lotniczych i obserwacji naziemnych. Przedstawiono główne prace Centrum Teledetekcji Instytutu Geodezji i Kartografii, służące realizacji tego Programu. Dotyczą one wykorzystania metod teledetekcyjnych do kartowania powierzchni ziemi i monitorowania różnych elementów środowiska geograficznego. Zostały zaprezentowane prace dotyczące kartowania pokrycia terenu na podstawie zdjęć satelitarnych, tworzenia systemów informacyjnych dla rolnictwa, służących ocenie stanu upraw i prognozowaniu plonów, wykorzystania obrazów radarowych dla potrzeb leśnictwa do oceny biomasy leśnej i zawartego w niej węgla, zastosowania technik teledetekcji do monitorowania zagrożeń środowiska (pożary, powodzie, susze), wykorzystania technik radarowych do śledzenia zmian deformacji gruntu, zastosowania zdjęć satelitarnych dla planowania przestrzennego do monitorowania zmian klimatu na obszarach miejskich.

EN

Copernicus Programme created for Earth monitoring with the use of satellite, aerial and in-situ data was briefly characterized in the article. Main research works of the Remote Sensing Centre, Institute of Geodesy and Cartography supporting this Programme, related to application of remotely sensed data for land cover mapping and monitoring of various environmental components, have been presented. They are concentrated on the following topics: use of satellite images for preparation of land cover maps, creation of information systems for agriculture, aimed at crop condition assessment and yield forecasting, use of radar images for estimating forest biomass and carbon content, application of remote sensing techniques for monitoring environmental hazards (forest fires, floods), application of radar interferometric techniques for monitoring ground deformations, use of satellite data for spatial planning to monitor climate changes within urban areas.

7

Studies of polypropylene membrane fouling during microfiltration of broth with Citrobacter freundii bacteria

Gryta M., Waszak M., Tomaszewska M.

Polish Journal of Chemical Technology

|

2015

|

Vol. 17, nr 4

56--64

EN

In this work a fouling study of polypropylene membranes used for microfiltration of glycerol solutions fermented by Citrobacter freundii bacteria was presented. The permeate free of C. freundii bacteria and having a turbidity in the range of 0.72–1.46 NTU was obtained. However, the initial permeate flux (100–110 L/m2h at 30 kPa of transmembrane pressure) was decreased 3–5 fold during 2–3 h of process duration. The performed scanning electron microscope observations confirmed that the filtered bacteria and suspensions present in the broth formed a cake layer on the membrane surface. A method of periodical module rinsing was used for restriction of the fouling influence on a flux decline. Rinsing with water removed most of the bacteria from the membrane surface, but did not permit to restore the initial permeate flux. It was confirmed that the irreversible fouling was dominated during broth filtration. The formed deposit was removed using a 1 wt% solution of sodium hydroxide as a rinsing solution.

8

Mieszanki kauczukowe i guma z udziałem dewulkanizowanego miału gumowego. Cz. 1. Techniczne mieszanki kauczukowe i ich wulkanizaty

Tomaszewska M., Hassa-Żałoba A., Mężyński J., Bieliński D. M.

Elastomery

|

2015

|

T. 19, nr 2

24--34

PL

Mieszanki z kauczuku butadienowo-styrenowego (SBR) i/lub kauczuku naturalnego (NR), stosowane do otrzymywania technicznych wyrobów gumowych, zostały poddane modyfikacji polegającej na częściowym zastąpieniu kauczuku komercyjnym dewulkanizowanym miałem gumowym z jednoczesną zmianą składu mieszanek, niezbędną do zachowania ich właściwości przetwórczych i charakterystyki eksploatacyjnej wulkanizatów. Dewulkanizowany miał gumowy o mikrometrycznym rozmiarze cząstek wprowadzano do mieszanek gumowych stosowanych do produkcji bieżników opon, masywów oponowych oraz technicznych wyrobów gumowych, bez żadnej dodatkowej modyfikacji. Uzyskane wyniki badań wskazują, że można go stosować jako zamiennik kauczuku w mieszankach gumowych na podstawie NR i/lub SBR do 20 cz. wag./100 cz. wag. kauczuku, bez znaczącego pogorszenia właściwości wulkanizatów o standardowym składzie. Taką mieszankę kauczukową można z powodzeniem wykorzystać jako materiał do produkcji masywów oponowych. Wprowadzenie większej ilości miału gumowego prowadzi do znacznego pogorszenia parametrów przetwórstwa oraz obniżenia wytrzymałości wulkanizatów, co ogranicza możliwość ich stosowania jedynie jako tańszego zamiennika w mniej wymagających aplikacjach.

EN

Rubber mixes made of styrene-butadiene rubber (SBR) and/or natural rubber (NR), applied for production of technical rubber goods, were modified by a partial replacement of rubber with a commercial devulcanized rubber powder of micronized particles. The replacement was accompanied by a simultaneous changes to the composition of rubber mixes, indispensable for maintaining their processing parameters and exploitation characteristics of the vulcanizates. Devulcanized rubber powder of micronized particles was introduced to rubber mixes, used for the production of tire treads, solid rubber wheels and technical rubber foods, without other additional modification. The results obtained point out the possibility for replacement of rubber with the rubber powder in the standard rubber mixes based on NR and/or SBR up to 20 phr, without any significant deterioration of their properties. Such mixes can be successfully applied as materials for the production of solid rubber wheels. Incorporation of higher amounts of the rubber powder leads to difficulties in processing and makes mechanical strength of the vulcanizates decreased, what limits their use to cheaper substitutes in less demanding applications.

9

Mieszanki kauczukowe i guma z udziałem dewulkanizowanego miału gumowego. Część 2, Modyfikacja miału gumowego i granulatu

Hassa-Żałoba A., Tomaszewska M., Mężyński J., Bieliński D. M., Gozdek T., Siciński M.

Elastomery

|

2015

|

T. 19, nr 4

8--17

PL

Mieszanki kauczukowe z kauczuku butadienowo-styrenowego (SBR), stosowane w technicznych wyrobach gumowych, zostały poddane modyfikacji polegającej na częściowym zastąpieniu sadzy dewulkanizowanym miałem gumowym z jednoczesną zmianą składu mieszanek, niezbędną w celu zachowania ich właściwości przetwórczych. Mikronizowany miał gumowy wprowadzano do mieszanek kauczukowych po uprzedniej obróbce chemicznej, przez fluorowanie z fazy gazowej bądź aktywację plazmochemiczną w tzw. zimnej plazmie. Zastosowanie miału gumowego o powierzchni zmodyfikowanej plazmochemicznie jako alternatywy dla miału niemodyfikowanego powoduje wzrost wytrzymałości wulkanizatów. Wzrasta ich współczynnik tarcia, odporność na zużycie ściernei wielokrotne zginanie. Efekt modyfikacji zależy od rodzaju środowiska gazowego oraz mocy i czasu trwania wyładowania, przy czym konieczna jest optymalizacja dla różnych mieszanek kauczukowych. Mikronizowany miał gumowy o powierzchni modyfikowanej plazmowo można z powodzeniem wprowadzić do mieszanki w większych ilościach, nawet do 50 cz. mas./100 cz. mas. kauczuku, bez negatywnego wpływu na parametry przetwórstwa i procesu wulkanizacji oraz znaczącego pogorszenia właściwości mechanicznych wulkanizatów.

EN

Rubber mixes made of styrene-butadiene rubber (SBR), applied for production of technical rubber goods, were modified by a partial replacement of carbon black with a commercial devulcanized rubber powder of micronized particles. The replacement was accompanied by a simultaneous changes to the composition of rubber mixes, indispensable for maintaining their processing parameters. Devulcanized rubber powder of micronized particles was introduced to rubber mixes after chemical treatment realized either by gas fluorination or plasmochemical activation using the so-called “cold” plasma. Application of plasma-activated rubber powder instead of a virgin one makes mechanical strength of the vulcanizates increased. The coefficient of friction, abrasion resistance and the resistance to multiple bending of the materials also increases. The effect of modification depends on the kind of reactive gas being applied, power and time of plasma discharge and has to be optimized for various rubber systems. Plasma activation of the surface of a micronized rubber powder makes possible its incorporation to rubber mix in much higher extent, even up to 50 phr, without any significant deterioration of their processing and vulcanization as well as negative effect on mechanical properties of the rubber vulcanizates.

10

Kompozyty kauczuku butadienowo-styrenowego napełnione włóknem jako materiał uszczelnień instalacji solarnych

Hassa-Żałoba A., Tomaszewska M., Bieliński D. M., Piątkowska A.

Elastomery

|

2015

|

T. 19, nr 1

23--32

PL

Obiektem badań byly napełnione sadzą mieszanki na podstawie kauczuku butadienowo-styrenowego, do których wprowadzano włókna bazaltowe i/lub pulpę aramidową w celu umożliwienia zastosowania ich wulkanizatów jako materiały na uszczelnienia w instalacjach solarnych. Dobrano rodzaj użytego jako środek adhezyjny silanu, ilość oraz najkorzystniejszy sposób jego aplikacji do mieszanki kauczukowej. Zbadano wpływ ilości i rodzaju włókien oraz silanu na parametry wulkametryczne oraz właściwoąścii mechaniczne i odporność kompozytów na działanie płynu solarnego w podwyższonej temperaturze. Najlepsze rezultaty osiągnięto w przypadku zastosowania obydwu rodzajów włókien w sumarycznej ilości 15 cz. wag./lOO cz. wag. kauczuku. Pulpa aramidowa została poddana wcześniejszej impregnacji silanem, natomiast poprawe adhezji włókna bazaltowego do kauczuku zapewniono poprzez dodatek silanu bezpośrednio do mieszanki kauczukowej na etapie jej sporządzania.

EN

The aim of our study were carbon black filled rubber blends based on styrene-butadiene rubber. We tried to incorporate to these blends bazalt and/or aramide fibers in order to make possible application of the vulcanizates as materials suitable for production of seals working in solar energy systems. In the work the kind of silane, the amount and the best way of application of silane coupling agent to the rubber blends were selected. The influence of the amount of fibers and silane on parameters of vulcanization, mechanical properties and the resistance of the composites to the action of solar medium at elevated temperature, were studied. The best results were obtained in the case of application of both kinds of fibers in a moderate total amount of 15 phr. Aramide pulp had been, prior to its application, subjected to silane impregnation. In case of basalt fibbers silane was added directed to rubber matrix.

11

O możliwości zastosowania chromatografii cienkowarstwowej do oznaczania całkowitego potencjału antyoksydacyjnego. Część II. Właściwości antyoksydacyjne mięsa

Piszcz P., Tomaszewska M., Głód B. K.

Camera Separatoria

|

2015

|

Vol. 7, No. 1

87--93

PL

Antyoksydanty są związkami zapobiegającymi lub opóźniające utlenianie zachodzące w organizmie ludzkim i produktach spożywczych. Te, które występują w żywności, są korzystne dla naszego zdrowia, wspomagają leczenie i profilaktykę chorób. Do tej pory niewiele jest informacji na temat żywności pochodzenia zwierzęcego. W mięsie po uboju dochodzi do niekontrolowanych reakcji chemicznych, obniżenia pH oraz powstawania nowych antyoksydantów. W trakcie przygotowywania mięsa do spożycia następują zmiany w mikrostrukturze tkanki łącznej i włókien mięśniowych, które w efekcie powodują zmiany właściwości antyoksydacyjnych. Celem pracy było (i) zbadanie możliwości oznaczania całkowitego potencjału antyoksydacyjnego (CPA), odniesionego do rodnika DPPH, za pomocą TLC; (ii) zastosowanie opracowanej metody do oznaczania CPA wyrobów mięsnych oraz (iii) zastosowanie TLC jako fingerprint (odcisk palca) właściwości antyoksydacyjnych mięs.

EN

Antioxidants are compounds which prevent or delay the oxidation occurring in the human body and/or food products. Those, occurring in the food are advantageous for our health; enhance treatment and prevention of diseases. So far, there is little information on food of animal origin. In the meat after slaughter occurs uncontrolled chemical reactions decreased pH and the formation of new antioxidants. During the meat preparation for consumption changes occur in the microstructure of connective tissue and muscle fibers that have the effect on changes in their antioxidant properties. The aim of this study was (i) examine the possibility of determining of total antioxidant capacity (CPA), referred to the DPPH, by TLC; (ii) the application of this method for the determination of the CPA of meat and (iii) the use of TLC as a fingerprint of antioxidant properties of meats.

12

O możliwości zastosowania chromatografii cienkowarstwowej do oznaczania całkowitego potencjału antyoksydacyjnego. Część I. Dobór warunków chromatograficznych

Piszcz P., Tomaszewska M., Głód B. K.

Camera Separatoria

|

2015

|

Vol. 7, No. 1

41--51

PL

Do oznaczania aktywności antyoksydacyjnej próbek spożywczych najczęściej stosowana jest metoda wykorzystująca rodnik 1,1-difenylo-2-pikrylohydrazylowy (DPPH). Zmiany stężenia rodnika są w niej oznaczane fotometrycznie, przy 517 nm. Wadą tej metody jest interferencja zarówno przez zredukowaną postać rodnika jak i składniki badanej próbki absorbujące światło przy 517 nm. Dlatego, do oznaczania zmian stężenia rodnika DPPH zastosowano chromatografię cienkowarstwową. Celem pracy było rozdzielenie różnych form DPPH za pomocą TLC oraz zbadanie możliwości zastosowania tej techniki do oznaczania całkowitego potencjału antyoksydacyjnego (CPA).

EN

The antioxidant activity of food samples usually is determined using the 1,1-diphenyl-2-pikrylohydrazyl radical (DPPH). Changes of the radical concentration are determined photometrically at 517 nm. The disadvantage of this method is the interference by the reduced form of radical as well as the sample components absorbing light at 517 nm. Therefore, changes in the DPPH concentration where measured using thin layer chromatography. The aim of the study was the separation of the different forms of DPPH using TLC and examine its applicability to the determination of the total antioxidant potential (TAP).

13

Badania nad przeciwgrzybowymi właściwościami farb fotokatalitycznych

Markowska-Szczupak A., Tomaszewska M., Morszczyzna A., Morawski A. W.

Przemysł Chemiczny

|

2014

|

T. 93, nr 5

766-770

PL

Badano właściwości przeciwgrzybowe czterech komercyjnych farb serii Titanium: lateksowej LX, akrylowej IN oraz silikatowej FA i DR na stałym podłożu mikrobiologicznym typu MEA (grubość powłoki ok. 2 mm). Określono również aktywność antygrzybową rozcieńczonych farb fotokatalitycznych w hodowlach w ciemności i świetle widzialnym UV-VIS w temp. 25°C. W badaniach wykorzystano szczepy grzybów pleśniowych należące do gatunków Aspergillus versicolor, A. niger, Penicillium chrysogenum, Stachybotrys chartarum, Alternaria alternata i Cladosporium cladosporoides. Stopień inhibicji rozwoju grzybni tworzonej przez badane grzyby pleśniowe zależał od składu farb, stopnia ich rozcieńczenia, warunków hodowli (obecność światła) oraz gatunku grzybów. Najlepsze właściwości antygrzybowe wykazała farba DR. Wodorozcieńczalne farby IN i LX miały mniejszy wpływ ma wzrost badanych grzybów pleśniowych. Rozcieńczenie farb spowodowało obniżenie ich aktywności przeciwgrzybowej.

EN

Four com. TiO2-contg. photocatalytic paints were studied for antifungal activity on solid medium substrate (coating thickness 2 mm). Mould fungi Aspergillus versicolor, A. niger, Penicillium chrysogenum, Stachybotrys chartarum, Alternaria alternata, Cladosporium cladosporoides strains were used in the study. The inhibition of fungal growth depended on the paint compn., degree of diln., conditions (dark or light) and fungal species. The silicate paint showed the highest antifungal activity.

14

Ergonomiczne podstawy projektowania technologicznego zakładów spożywczych

Grzesińska W., Tomaszewska M.

Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego

|

2014

|

nr 2

68--75

PL

Projektowanie technologiczne zakładów spożywczych musi uwzględniać aspekty związane z ergonomią, do których należą: charakterystyki wymiarowe stanowiska pracy, rozumiane jako jego długość, głębokość oraz szerokość, charakterystyki wymiarowe ciągów komunikacyjnych i przejść, przy zachowaniu prawidłowej przestrzeni stanowiska pracy, określanej jako odległość między stanowiskiem pracy a szlakiem komunikacyjnym oraz prawidłowe parametry materialne warunków pracy, jakimi są przede wszystkim mikroklimat, oświetlenie i hałas. Stanowisko pracy wraz z jego oprzyrzą- dowaniem i wyposażeniem powinno zapewnić pracownikom bezpieczeństwo, nie zagrażać ich zdrowiu ani życiu oraz nie wpływać na utratę zdolności do pracy. Zapewnia to maksymalizację wydajności pracy oraz podniesienie jej efektywno- ści przy minimalizacji wysiłku i zapewnieniu bezpieczeństwa i higieny pracy.

EN

Technological design food facilities must take into account aspects related to ergonomics, which include: dimensional characteristics of work place defined as the length, depth and width, dimensional characteristics communication routes and passages, while maintaining the correct work space jobs defined as the distance between the workplace and communication route and the proper parameters of the material conditions of work which are primarily climate, lighting and noise. Workplace along with its instrumentation and equipment should provide employees with safety, do not endanger their health or life, and do not affect the loss of ability to work. It maximizes work efficiency while minimizing effort and ensuring the safety and health at work.

15

Charakterystyka bakteriocyn jako naturalnych konserwantów żywności

Tomaszewska M., Grzesińska W., Bilska B., Trafiałek J.

Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego

|

2014

|

nr 1

84--89

PL

Do produkcji żywności coraz częściej wykorzystywane są tzw. metody kombinowane, w których stosuje się m.in. biokonserwanty. Bakteriocyny są liczną grupą związków produkowanych przez bakterie Gram-dodatnie i Gram-ujemne. Związki te które posiadają zdolność inaktywacji lub hamowania rozwoju innych drobnoustrojów, w tym niektórych niebezpiecznych dla człowieka patogenów, np. Listeria monocytogenes. W artykule scharakteryzowano bakteriocyny, które można wykorzystać jako naturalne konserwanty żywności. Przedstawiono klasyfikację bakteriocyn wraz z krótkim omówieniem poszczególnych klas, a także ich zastosowanie w przemyśle spożywczym.

EN

Manufacturers are increasingly using the hurdle technology in food production. Biopreservatives are used in these methods. Bacteriocins are a large group of compounds produced by Gram-positive and Gram-negative bacteria, which have the ability to inactivate or inhibit the growth of other microorganisms, including certain hazardous to human pathogens such as Listeria monocytogenes. This paper describes bacteriocins in the aspect their use as natural food preservatives. The classification of bacteriocins with a short overview of each classes was presented. Their application in the food industry has been characterized.

16

CORINE Land Cover 2012 - 4th CLC inventory completed in Poland

Hościło A., Tomaszewska M.

Geoinformation Issues

|

2014

|

Vol. 6, no. 1(6)

49--58

EN

The first European and Polish CORINE Land Cover map was created for the reference year 1990, then subsequently for 2000 and 2006. The long heritage of CLC inventories allows researchers to perform a long-term analysis of land cover dynamics at national and European scale. This article focuses on the results of the CLC2012 inventory and analysis of land cover changes which occured between 2006 and 2012. The 4th CORINE Land Cover inventory was carried out by the Institute of Geodesy and Cartography (IGiK). After an effort of one and a half year of mapping using visual satellite image interpretation, the CORINE Land Cover 2012 and land cover changes 2006-2012 for the entire coutry have been completed. The total area of land cover changes between 2006 and 2012 reached about 1% of the terrority of Poland (309 741 ha). More than 75% of land cover changes occured in forest and semi-natural class, almost 19% in the artificial class, 5% in agriculture land and the remaining 1% in wetlands and water bodies.

PL

Pierwsza mapa i baza danych CORINE Land Cover zawierająca informacje o pokryciu terenu została opracowana dla krajów Europy Zachodniej i Środkowej, w tym Polski, dla roku 1990, następnie dla lat 2000, 2006 i 2012. Porównanie baz danych pozwala na analizę dynamiki pokrycia terenu w okresie ostatnich 22 lat. W niniejszym artykule przedstawiono wyniki czwartej inwentaryzacji pokrycia terenu - CORINE 2012 dla Polski. Projekt CORINE Land Cover 2012 był realizowany przez Instytut Geodezji i Kartografii (IGiK) w Warszawie. W wyniku trwającej prawie półtora roku wizualnej interpretacji zobrazowań satelitarnych została opracowana baza danych, która obejmowała zmiany pokrycia terenu w latach 2006-2012 oraz baza danych pokrycia terenu CLC2012. Całkowita powierzchnia zmian pokrycia terenu w latach 2006-2012 stanowiła niemal 1% powierzchni kraju (309 741 ha). Ponad 75% wszystkich zmian pokrycia terenu miało miejsce na obszarach leśnych i w ekosystemach seminaturalnych, 19% na terenach antropogenicznych, 5% na obszarach rolnych i pozostałe 1% objęło obszary podmokłe i wodne.

17

The relationship between Carbon dioxide (CO2) /derived/ from SCIAMACHY.ENVISAT-1, meteorological parameters, and vegetation indices - case study of Poland

Napiorkowska M., Tomaszewska M.

Geoinformation Issues

|

2013

|

Vol. 5, no. 1(5)

43--56

EN

The requirement for information concerning air quality with special attention to CO2 concentration is increasing in different fields of research. Satellite observations could provide information on gases which for special areas could be provided with high temporal resolution. One of the sources of measurements of CO2 was the SCIAMACHY.ENVISAT-1 (the SCanning Imaging Absorption spectroMeter for Atmospheric CHartographY) sensor. The study that has been introduced as part of the National Project (1600/B/T02/2011/40) of the Institute of Geodesy and Cartography: "Application of new generation satellite data for the assessment of the impact of soil moisture and biomass on carbon balance" relates to the application of CO2 measurements by the SCIAMACHY sensor for the environment. The main objective of the Project was to use the satellite data as an input to the model of assessing carbon balance. Unfortunately it was not possible to obtain the data from the satellite at the time of carbon in-situ measurements. The paper presents the relationships performed between CO2 values derived from SCIAMACHY data and meteorological parameters measured at ground stations throughout Poland. Also presented is the relationship between CO2 and the vegetation index (NDVI) calculated from NOAA satellites, and between CO2 concentration and the percentage of forest cover in NUTS2 regions in Poland. The correlation between CO2 and air temperature T has been found to be significant, as well as that between CO2 and net radiation Rn. In the regional scale it was also concluded that the percentage of forest areas determines the concentration of CO2 in the air. In addition the seasonal correlation of CO2 and NDVI was determined. This research might be a contribution for the further analysis of air quality using the Sentinel- 4 and 5 of the COPERNICUS Programme.

PL

Przeważająca ilość metod badających jakość powietrza oraz szacowania strumienia węgla opiera się na pomiarach naziemnych. W celu poszerzenia zakresu tych metod, dane pozyskane poprzez instrument SCIAMACHY znajdujący się na pokładzie satelity ENVISAT (działającego w latach 2002-2012) zostały wykorzystane do opracowania niniejszego artykułu. Badania zostały przeprowadzone w ramach realizowanego w Instytucie Geodezji i Kartografii przez Zakład Teledetekcji grantu naukowego (1600/B/T02/2011/40) o tytule: "Zastosowanie danych satelitarnych nowej generacji do szacowania wpływu wilgotności gleby i roślinności na bilans węgla". Jednym z głównych założeń projektu jest wykorzystanie danych satelitarnych do szacowania bilansu węgla. Artykuł przedstawia uzyskane relacje między wartością dwutlenku węgla (pozyskaną za pomocą SCIAMACHY) oraz danymi meteorologicznymi zebranymi ze stacji pomiarowych zlokalizowanych na obszarze całej Polski. Dodatkowo przeprowadzono badanie dotyczące relacji pomiędzy poziomem zawartego w powietrzu CO2 a wartością Znormalizowanego Wskaźnika Roślinnego (NDVI) obliczonego na podstawie danych rejestrowanych przez satelitę NOAA, oraz wskaźnikiem lesistości dla obszarów województw. Najbardziej znaczące wyniki uzyskano dla relacji pomiędzy dwutlenkiem węgla a temperaturą powietrza T, jak również pomiędzy CO2 a gęstością strumienia różnicowego radiacji Rn. Stwierdzono, że poziom lesistości jest związany z ilością CO2 w powietrzu, a korelacja między CO2 a NDVI związana jest z sezonowością i rozwojem roślinności. Autorzy uważają, że badanie będzie kontynuowane wraz z umieszczeniem na orbicie satelity z misji Sentinel, przeznaczonego między innymi do badania atmosfery ziemskiej. Ponieważ konstelacja satelitów Sentinel została zaprojektowana w ramach Europejskiego Programu Obserwacji Ziemi: COPERNICUS, dane przeznaczone do badań naukowych będą bezpłatne.

18

Modyfikacja tribologicznych właściwości elastomerów metodami inżynierii materiałowej

Bieliński D. M., Ostaszewska U., Tomaszewska M., Siciński M., Jagielski J.

Przemysł Chemiczny

|

2012

|

T. 91, nr 8

1498-1506

EN

Cryst. Cu phtalocyjanines, phtalocyjanine green, ionic liqs. and functionalized polysilsesquioxanes (POSS) were added as modifiers to rubber compds. cured at 160°C. In some cases, the ionic liq. and POSS were adsorbed on nano-sized SiO₂ used as a filler. The addn. of modifiers resulted in an increase in abrasive wear resistance and a decrease in tensile strength of the vulcanizates. Rubber vulcanizates were also surface-treated with ion bombardment or gas fluorination. The surface treatment resulted in decreasing the friction coeff. and swelling in fuels and increasing the surface wettability and surface energy. Use of Ar⁺ ions for bombardment was most efficient.

19

Ocena właściwości fizycznych marchwi przygotowanej technologią sous vide oraz tradycyjnie

Tomaszewska M., Zalewska M., Gomulska I.

Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego

|

2012

|

nr 1

33-38

PL

Celem artykułu jest analiza przebadanych zmian właściwości fizycznych marchwi przygotowanej metodą sous vide oraz tradycyjnie, w zależności od rodzaju zastosowanej obróbki cieplnej oraz czasu chłodniczego przechowywania. Bezpośrednio po obróbce cieplnej, próby sous vide schładzano i przechowywano w warunkach chłodniczych (0 - 3°C) przez 21 dni. Próbę kontrolną stanowił produkt przygotowany metodą konwencjonalną (pominięty etap pakowania próżniowego oraz gwałtownego schładzania). Próbę kontrolną przygotowano jednorazowo w dniu "0" (wyniki prób SV-P i SV-W w kolejnych dniach doświadczenia zestawiono z wynikami uzyskanymi dla próby kontrolnej). Badania obejmowały ocenę instrumentalną (pomiar barwy i tekstury). Oznaczenia wykonano w dniu produkcji bezpośrednio po obróbce cieplnej, a także 7, 14 i 21 dnia przechowywania produktów typu sous-vide. Stwierdzono, że największy wpływ na barwę marchwi spośród czynników poddanych analizie ma czas prowadzenia procesu ogrzewania. Próby marchwi przygotowane metodą sous-vide w środowisku pary wodnej charakteryzowały się zawsze większą twardością, w porównaniu do prób przygotowanych w środowisku wody.

EN

Changes of physical properties of carrot prepared according to sous vide method depending on type of the thermal treatment and time of chilling storage were analyzed in this work. Directly, after thermal treatment sous vide samples were chilled and stored (0 - 3 °C) through max. 21 days. Carrot prepared traditionally was control trial (without vacuum packing, chilling and storing). This sample was prepared once in day 0 (results from SV-P i SV-W samples in day 7th, 14th, 21st of experiment compare to control trial). The color and texture properties were instrumentally evaluated directly after thermal treatment and in day 7th, 14th, 21st after chilling storage and restitution sous vide samples. It was founded that time of thermal treatment has the greatest influence on carrot's color. Samples prepared according to sous vide method in steam were more hardness in comparison with samples prepared in the water.

20

The chemical cleaning of ceramic membrane used in UF

Tomaszewska M., Białończyk L.

Polish Journal of Chemical Technology

|

2012

|

Vol. 14, nr 3

105-109

EN

Ultrafiltration (UF) is one of the membrane processes which is mostly used in the dairy industry for the separation and concentration of whey components or fermentation broth. Fouling of UF membranes in the food industry is primarily due to a deposition of microorganisms, proteins, fats and minerals on the membrane surface. Thus, cleaning of the membranes is an essential step of UF separation. The results from investigations of chemical cleaning of a ceramic UF membrane fouled by precipitation of whey components and yeast contained in the fermentation broth are presented. The effect of cleaning procedure on the degree of permeability restoration by the fouled membrane was studied. The results demonstrated that a combination of sodium hydroxide, phosphoric acid and sodium hypochlorite as a disinfectant could be successfully used to achieve an optimum recovery of the membrane properties.