Celem pracy było scharakteryzowanie handlowych musów: jabłkowego, jabłkowo-brzoskwiniowego, jabłkowo-gruszkowego, jabłkowo-truskawkowego, jabłkowo-wiśniowego i jabłkowo-porzeczkowego pod względem zawartości związków fenolowych ogółem, aktywności wygaszania rodników DPPH˙ i OH˙. oraz podstawowych wyróżników chemicznych, jak: sucha masa, ekstrakt i kwasowość. Uzyskane wyniki poddano analizie statystycznej. Do oceny istotności różnic pomiędzy wartościami średnimi zastosowano test Duncana. Wykazano statystycznie istotne (p < 0,05) zróżnicowanie badanych musów pod względem zawartości związków fenolowych ogółem oraz aktywności wygaszania rodników DPPH˙ i OH˙, uzależnione od gatunku owoców. Najwięcej związków fenolowych ogółem (216,97 mg/100 g) zawierał mus jabłkowo-porzeczkowy. Jednocześnie wykazywał on najsilniejszą aktywność neutralizacji rodników DPPH˙ (EC50 = 2,83 mg musu). Najniższą natomiast aktywnością (EC50 = 17,10 mg musu) charakteryzował się mus jabłkowo-gruszkowy, o najmniejszej zawartości związków fenolowych ogółem, wynoszącej 54,20 mg/100 g. Mus jabłkowo-porzeczkowy wyróżniał się największą „efektywnością antyrodnikową” (AE) w odniesieniu do rodników DPPH˙. W odniesieniu do rodników OH˙ najbardziej aktywny okazał się mus jabłkowo-gruszkowy. Wykazane różnice zawartości związków fenolowych ogółem, aktywności wygaszania rodników DPPH˙ i OH˙, a także „efektywności antyrodnikowej”, zależne od komponentów owocowych badanych musów, mogą być podstawą do projektowania składu recepturowego, w celu otrzymania produktu o określonych właściwościach przeciwutleniających.
EN
The objective of the paper was to characterize the trade mousses made of apple, apple-pear, apple-peach, apple-strawberry, apple-cherry, and apple-currant with regard to their: total content of phenolic compounds, DPPH˙ and OH˙ radical scavenging activity, and to such major chemical characteristics as dry matter, extract, and acidity. The results obtained were statistically analyzed. To evaluate the significance of differences among the means, a Duncan’s test was applied. It was proved that the analyzed mousses differed statistically significantly (p<0.05) with regard to the content of total phenolic compounds and DPPH˙ & OH˙ radical scavenging activity depending on the fruit species. The apple-currant mousse had the highest content of total phenolic compounds (216.97 mg/100 g) and, at the same time, it showed the highest DPPH˙ radical scavenging activity (EC50 = 2.83 mg of mousse). But this activity was the lowest (EC50 = 17.10 mg of mousse) in the apple-pear mousse that also had the lowest concentration of total phenolic compounds (54.20 mg/100 g). The apple-currant mousse was characterized by the highest antiradical efficiency (AE) with respect to DPPH˙. As for the OH˙ radicals, the apple-pear mousse was found to be the most active. The differences found in the contents of total phenolic compounds, in the DPPH˙ and OH˙ radical scavenging activity, and in the antiradical efficiency, depending on the fruit components contained in the analyzed mousses, may provide a basis for designing special composition formulas for the purpose of manufacturing products showing specific, necessary antioxidant properties.
W pracy przedstawiono wyniki badań nad wpływem pH środowiska na aktywność przeciwrodnikową kwercetyny w obecności witaminy C (kwasu askorbinowego). Stwierdzono, że aktywność przeciwrodnikowa kwercetyny, zmierzona w teście TEAC (Trolox Equivalent Antioxidant Capacity), ulega znacznemu obniżeniu w pH 4,5-9,0 w wyniku interakcji z kwasem askorbinowym. Wykonano odpowiednie obliczenia kwantowo-chemiczne w celu wyjaśnienia obserwowanego antagonistycznego oddziaływania pomiędzy tymi przeciwutleniaczami.
EN
In the present study, the effect of pH of the surrounding medium on the radical-scavenging activity of quercetin in the presence of vitamin C (ascorbic acid) was investigated. It was found that at pH 4.5-9.0 radical-scavenging activity of quercetin in the TEAC (Trolox Equivalent Antioxidant Capacity) assay is strongly reduced by ascorbic acid as a result of their interactions. Some relevant quantum-chemical calculations were performed to get some insight into the mechanism of observed antagonistic interaction between these two popular antioxidants.
Celem pracy było wykazanie, czy i w jakim stopniu naturalne związki fenolowe występujące w nasionach stanowią barierę przeciwutleniającą dla wytłoczonych z nich na zimno olejów, bogatych w polienowe kwasy tłuszczowe z rodziny n-3. Materiał do badań stanowiły nasiona lnu, lnianki, konopi i żmijowca. Badaniom poddano oleje wytłoczone na zimno, oleje pozbawione natywnych związków fenolowych oraz oleje wzbogacone w hydrofobową frakcję związków fenolowych wyizolowanych z odolejonych nasion. Związki fenolowe ekstrahowano 70 % etanolem na gorąco, a surowy ekstrakt oczyszczano w układzie rozpuszczalników polarnych i niepolarnych. Nasiona charakteryzowały się zróżnicowaną zawartością związków fenolowych, które w niewielkich ilościach przenikały do oleju podczas tłoczenia na zimno. Usunięcie związków fenolowych z olejów skutkowało wyraźnym obniżeniem ich stabilności oksydacyjnej w teście Rancimat oraz aktywności antyrodnikowej względem rodnika DPPH. Dodatek hydrofobowych związków fenolowych wyizolowanych z nasion poprawiał stabilność oksydacyjną i potencjał antyrodnikowy wytłoczonych z nich olejów. Siła ochronna i antyrodnikowa polifenoli nie była jednak duża. Skuteczność działania tych związków była zróżnicowana w zależności od rodzaju oleju i stosowanej dawki. Najwyższy współczynnik ochronny (0,52) uzyskano w przypadku oleju żmijowcowego, przy zastosowaniu maksymalnej dawki 1500 ppm. Największy wzrost aktywności antyrodnikowej względem rodnika DPPH miał miejsce w oleju lniankowym.
EN
The objective of the study was to prove if and how far the natural phenolic compounds in seeds constitute an antioxidant barrier for oils extruded from them and rich in polyenic fatty acids from an n-3 family. The research materials were seeds of flax, camelina, hemp, and echium. Investigated were cold pressed oils, oils with native phenolic compounds removed, and oils enriched with hydrophobic fraction of phenolic compounds that were isolated from de-oiled seeds. Phenolic compounds were hot extracted by 70 % ethanol, and a raw extract was purified in a system of polar and non-polar solvents. The seeds were characterized by differentiated contents of phenolic compounds, the small quantities of which passed into oils during the cold pressure process. The effect of having removed phenolic compounds from oils was an express decrease in their oxidative stability in a Rancimat test and a clear decrease in their antiradical activity towards the DPPH radical. The addition of phenolic compounds, isolated from the seeds, improved the oxidative stability and antiradical potential of oils pressed from those seeds. However, the protecting and antiradical power of polyphenols was not high. The effectiveness of the activity of those compounds depended on the kind of oil and dose applied. The highest protection factor (0.52) was obtained in the case of echium oil with the maximal dose of 1500 ppm used. The greatest increase in the antiradical activity towards the DPPH radical occurred in the camelina oil.
W pracy przedstawiono wyniki badań aktywności przeciwrodnikowej kationów chromu(III) oraz biomimetycznego kompleksu chromu(III) z kwasem propionowym w roztworach wodnych. Aktywność przeciw-rodnikową określono na podstawie pomiaru kinetyki procesu wygaszania rodnika DPPH• w roztworach wodno-metanolowych. W badaniach in vitro stwierdzono, że zarówno powstawanie kompleksów kwercetyna-kation chromu(III) 3:1 oraz kompleksów kwercetyna-kompleks chromu(III) 1:1 zwiększa obserwowaną doświadczalnie aktywność przeciwrodnikową flawonoidu.
EN
Results of experimental work on antiradical activity of chromium(III) cation and biomimetic complex of chromium(III) with propionic acid in aqueous solutions are presented. Antiradical activity was determined based on kinetics of the quenching of DPPH• radical in the aqueous-methanolic solutions. As a result of in vitro studies it was found that the formation of the 3:1 quercetin-chromium(III) cation as well as the formation of the 1:1 quercetin-biomimetic chromium(III) complex increases the experimentally observed antiradical activity of the flavonoid.
Wciąż poszukiwane są szczepy bakterii, które wykazują pożądane cechy technologiczne i mogą wpływać na poprawę właściwości fizykochemicznych i reologicznych produktów spożywczych, a równocześnie wykazywać działanie prozdrowotne. Celem pracy było scharakteryzowanie skrzepów kwasowych uzyskanych w wyniku procesu fermentacji mleka, który prowadzono przy udziale szczepów Lactobacillus helveticus, porównanie wrażliwości analizowanych bakterii na obecność soli żółci w podłożu oraz określenie wpływu procesu fermentacji, prowadzonego przy udziale badanych drobnoustrojów, na właściwości przeciwrodnikowe wyselekcjonowanego preparatu białka serwatkowego. W badaniach wykazano, że analizowane szczepy bakterii były zróżnicowane pod względem wrażliwości na obecność soli żółci w podłożu hodowlanym. Udział tego składnika w pożywce, w ilości 0,25 %, spowodował zahamowanie dynamiki wzrostu wszystkich badanych drobnoustrojów. Najwrażliwszymi na ten czynnik były szczepy Lb. helveticus T80 oraz T15, natomiast największą odporność wykazywał szczep T105. Aktywność przeciwrodnikowa α-laktoalbuminy, kształtująca się na poziomie 15,4 %, znacząco wzrosła po procesie fermentacji. W zależności od użytego szczepu bakterii wartość ta zawierała się w zakresie 45,1 ÷ 75,3 %. W próbkach fermentowanych bakteriami z polskiej kolekcji najwyższą aktywność przeciwrodnikową wykazywał Lb. helvetius 80 (63,4%). Pod względem zdolności do tworzenia najtwardszych, jednorodnych skrzepów kwasowych największą przydatność technologiczną wykazały szczepy T104 oraz T105. Twardość skrzepów uzyskanych przy udziale tych szczepów wynosiła odpowiednio: 0,275 N i 0,316 N.
EN
There are continually sought strains of bacteria that exhibit desirable technological features and are able to help improve physical-chemical and rheological characteristics of food products, and which, at the same time, can have health-promoting effects. The objectives of the research study were: to characterize acid curds produced as a result of the milk fermentation process conducted with the participation of Lactobacillus helveticus, to compare the sensitivity of the bacteria analyzed to bile salts present in the growth medium, and to determine the effect of fermentation process run with the participation of the microbes studied on the antiradical properties of the selected milk protein preparation. Based on the analyses performed, it was shown that the bacterial strains analyzed differed in terms of their sensitivity to bile salts present in the growth medium. That component added to the culture medium in an amount of 0.25% caused the growth dynamics of all the tested microorganisms to be inhibited. The Lb. helveticus T80 and T15 strains were the most sensitive to this component; the T105 strain showed the highest resistance. The antiradical activity of α-lactalbumin at a level of 15.4% increased significantly after the fermentation process. Depending on the bacterial strain used, that level ranged between 45.1 and 75.3%. In the samples fermented with the use of bacteria from the Polish collection, the Lb. helveticus 80 strain showed the highest antiradical activity (63.4%).The T104 and T105 strains exhibited the highest technological suitability in terms of the ability to produce the hardest homogeneous acid curds. The hardness of the gels produced with the participation of those strains was 0.275 N and 0.316 N, respectively.
Celem pracy było porównanie skuteczności działania przeciwutleniaczy w rafinowanym oleju z nasion czarnej porzeczki (Ribes nigrum) oraz tłoczonym na zimno oleju żmijowcowym (Echium vulgare). W badaniach stosowano 4 przeciwutleniacze: ekstrakt z rozmarynu, mieszaninę tokoferoli, palmitynian askorbylu i mieszaninę palmitynianu askorbylu, α-tokoferolu i lecytyny. Skuteczność ich działania oceniano za pomocą testu przyśpieszonego utleniania Rancimat i metodą DPPH-EPR. Stwierdzono, że efektywność przeciwutleniaczy zależała od rodzaju oleju i zastosowanej dawki. Największą aktywność antyoksydacyjną w oleju z nasion czarnej porzeczki wykazywał palmitynian askorbylu (WO 110%), a w oleju żmijowcowym ekstrakt z rozmarynu (WO 130%). Najwyższą aktywność przeciwrodnikową w oleju z nasion czarnej porzeczki wykazywał palmitynian askorbylu (55,5%), a w oleju żmijowcowym mieszanina tokoferoli (38,6%). Przeprowadzone badania wskazują, że właściwości przeciwrodnikowe oleju z nasion czarnej porzeczki wynikają głównie z obecności związków lipofilnych, podczas gdy w oleju żmijowcowym związane są zarówno z frakcją lipofilną, jak i polarną, wyekstrahowaną metanolem. Stwierdzono istnienie bardzo wysokiej dodatniej korelacji pomiędzy czasem indukcji procesu autooksydacji wyznaczonym w teście przyśpieszonego utleniania Rancimat a aktywnością przeciwrodnikową przeciwutleniaczy, określoną poprzez siłę zmiatania rodnika DPPH metodą EPR.
EN
The aim of this work was to compare the effectiveness of different antioxidants in the inhibition of the autoxidation of refined blackcurrant (Ribes nigrum) seeds oil and coldpressed blueweed (Echium vulgare) oil. Four antioxidant preparations were used: rosemary extract, mix of tocopherols, ascorbyl palmitate and the mixture of ascorbyl palmitate, α- tocopherol and lecithin, in doses from 100 to 600 mg·kg⁻¹. To determine the oxidative stability and radical scavenging activity of the studied oils, the Rancimat method and the DPPH-EPR test were used. The total effectiveness of added antioxidant preparations was dose-dependent and varied due to the variety of oil. The highest antioxidant activity towards blackcurrant seed oil was shown by ascorbyl palmitate (protection factor 110%), and towards blueweed oil by rosemary extract (protection factor 130%). The best scavenging properties were observed for blackcurrant seed oil with ascorbyl palmitate (55.5%), and for blueweed oil with tocopherol mixture (38.6%). Conducted studies indicate, that antiradical properties of blackcurrant seed oil mainly result of presence of lipohilic components whereas in bluewind oil they are connected with lipohilic fraction as well as with polar fraction, extracted by methanol. There was a strong correlation between the induction time value in the Rancimat test and DPPH radical scavenging activity of oils determined by EPR spectroscopy.
W pracy przedstawiono wyniki badań aktywności przeciwrodnikowej wybranych preparatów witaminowych. Aktywność przeciwrodnikową wyznaczono za pomocą metody TEAC (trolox equivalent antioxidant capacity) z kationorodnikiem ARTS•+ oraz za pomocą metody DPPH. Największy udział w ogólnej aktywności badanych preparatów ma witamina C, następnie rutyna, witamina B1, B6 i kwas foliowy. Stwierdzono, że jedna tabletka badanych preparatów witaminowych, zwłaszcza tych zawierających witaminę C, wykazuje wysoką aktywność przeciwrodnikową.
EN
In the study, the results of the radical scavenging activity of selected vitamin pharmaceutical preparations are presented. Radical scavenging activity was measured using TEAC (trolox equivalent antioxidant capacity) method with ABTS•+ radical cation and DPPH method. The main contribution to the total radical scavenging activity of vitamin preparations tested has vitamin C, then rutin, vitamin B1, B6 and folic acid. It was found that one pill of vitamin preparation, especially that containing vitamin C, has relatively high radical scavenging activity.
Polifenole stanowią największą grupę związków wśród naturalnych przeciwutleniaczy, które w dużym stopniu wpływają na ogólną aktywność przeciwrodnikową surowca. Każda obróbka technologiczna zdecydowanie wpływa na zmiany pojemności przeciwutleniającej produktów, dlatego też celem pracy było określenie wpływu parametrów suszenia, przy zastosowaniu promieniowania podczerwonego, tj. szybkości przepływu powietrza oraz odległości źródła promieniowania od powierzchni suszonego materiału, na aktywność przeciwrodnikową oraz zawartość polifenoli w suszu jabłkowym. Wyniki analizy prób suszonych z wykorzystaniem promieniowania podczerwonego porównywano, odpowiednio, z wynikami prób suszonych metodą tradycyjną, w temperaturze 70 ºC. Czas suszenia przy zastosowaniu najwyższej odległości od źródła promieniowania i najmniejszej prędkości przepływu powietrza, w porównaniu z suszeniem konwekcyjnym, był krótszy nawet o 33 %. Czas suszenia wydłużał się wraz ze zwiększeniem przepływu powietrza oraz ze zmniejszaniem odległości od źródła promieniowania. Jednakże przy suszeniu z wykorzystaniem promieni podczerwonych wpływ odległości od źródła promieniowania i prędkości przepływu powietrza na aktywność przeciwrodnikową i zawartość polifenoli nie był jednoznaczny. Wraz ze zwiększaniem prędkości przepływu powietrza oraz krótszym czasem suszenia zaobserwowano zmniejszenie zawartości polifenoli i aktywności przeciwutleniającej przy najmniejszej odległości materiału suszonego od źródła promieniowania. Natomiast, gdy stosowano większe odległości od źródła promieniowania (20 i 30 cm) obserwowano wzrost lub brak zmian zawartości polifenoli i aktywności przeciwrodnikowej, przy wzrastającej prędkości przepływu powietrza, a więc przy niższej temperaturze tkanki. Przy odległości 30 cm od źródła promieniowania zaobserwowano, że wraz ze wzrostem przepływu powietrza następuje liniowy wzrost aktywności przeciwrodnikowej. Ponadto zaobserwowano również krzywoliniową zależność pomiędzy aktywnością przeciwrodnikową a zawartością polifenoli, co świadczy o tym, że zwiększenie zawartości polifenoli wpływa na wzrost aktywności przeciwrodnikowej badanych suszy.
EN
Natural antioxidants impact general antioxidant activity of raw material to a large extent, and, among them, polyphenols constitute the biggest group. Each technological treatment has, unquestionably, an effect on changes in the antioxidant capacity of products. Thus, the objective of this study was to determine the effect of some drying parameters applied while using infrared radiation to dry apples, i.e. air flow rate and distance between the source of radiation and the surface of the material being dried, on the antioxidant activity of and the content of polyphenols in dried apples. The analysis results of apple samples dried using infrared radiation were compared with the relevant analysis results of samples dried by a traditional method, at t = 70 °C. When the distance from the radiation source was the longest and the air flow rate was the lowest, the time of drying was shorter by, even, 33 % compared to the convective drying method. The time of drying got longer along with the increasing rate of air flow and with the decreasing distance from the radiation source. However, while drying apples using infrared rays, the impact of both the distance from the radiation source and the air flow rate on the antioxidant activity and the content of polyphenols were not explicit. It was found that along with the growing air flow rate and at a shorter time of drying, the content of polyphenols and the scavenging activity were reduced at the shortest distance between the material being dried and the source of radiation. However, when longer distances from the radiation source were applied (20 and 30 cm), it was found that the content of polyphenols and antioxidant activity either grew or did not change along with the growing air flow rate, so, at a lower temperature of tissue. As for a 30 cm distance from the radiation source, a linear increase in the antioxidant activity was reported along with the increase in the air flow rate. Furthermore, a curvilinear dependence between the antioxidant activity and the content of polyphenols was shown; it evidenced the fact that the increase in the content of polyphenols impacted the increase in the antioxidant activity of the dried apple slices under this study.
Celem pracy było porównanie wpływu suszenia konwekcyjno-mikrofalowego i konwekcyjnego (w temp. 70ºC) na aktywność przeciwutleniającą i zawartość polifenoli w jabłkach. Suszenie z wykorzystaniem mikrofal skróciło czas suszenia nawet o 63%, w porównaniu z metodą konwekcyjną. W suszach otrzymanych przy zastosowaniu mikrofal o mocy 300 W zawartość polifenoli i aktywność przeciwutleniająca były na podobnym lub nawet wyższym poziomie niż w jabłkach surowych. Użycie mikrofal o mniejszej mocy (150 W) spowodowało istotne zmniejszenie aktywności przeciwutleniającej o 21-26% i zawartości polifenoli, ale był on i tak mniejszy niż w przypadku jabłek odwadnianych konwekcyjnie.
EN
The aim of the research was comparison of microwave-convective and convective (at temp. 70ºC) drying influence on radical scavenging activity and polyphenols content of dried apples. Microwave drying shortened the time of drying even of 63% in comparison to convective drying. Radical scavenging activity and polyphenols content in the dried material, received with the use of 300 W microwave power, were similar or even higher level than in the raw apple. Significant decrease of the radical scavenging activity of 21-26% and polyphenols content was caused by the use of lower microwave power (150 W), but the value was quite lower than in case of apples received by the convective drying.
W pracy przedstawiono wyniki badań aktywności przeciwrodnikowej ekstraktów otrzymanych z szałwii i rozmarynu. Aktywność przeciwrodnikową określono na podstawie pomiaru kinetyki procesu wygaszania rodnika DPPH• w roztworach wodno-metanolowych otrzymanych ekstraktów. Stwierdzono, że obserwowana doświadczalnie aktywność przeciwrodnikową zależy głównie od rodzaju zastosowanego ekstrahentu i maleje w następującej kolejności: heksan > octan etylu > woda > metanol > aceton.
EN
Results of experimental work on antiradical activity of extracts form sage and rosemary are presented. Antiradical activity was determined based on kinetics of the quenching of DPPH• radical in the aqueous- solutions of resulting extracts. It was found that the experimentally observed antiradical activity mainly depends on extrahent used and it decreases in the following order: hexane > ethyl acetate > water > methanol > acetone.
Celem przeprowadzonych badań było określenie wpływu zabiegów technologicznych stosowanych podczas produkcji kaszy gryczanej na zawartość wybranych związków przeciwutleniających w ziarniakach gryki przed prażeniem (GS), gryki po prażeniu (GPOP), łusce (GŁ), kaszy gryczanej łamanej (KŁ) i kaszy gryczanej całej (KC) oraz określenie zdolności wodnych ekstraktów produktów gryczanych do wygaszania wolnych rodników DPPH·. Proces technologiczny obejmował następujące etapy: oczyszczanie ziarniaków, prażenie (15 min nasycanie parą wodną, 130 °C, 60 min), leżakowanie (24 h), sortowanie 1., obłuskiwanie, sortowanie kaszy, oddzielanie łuski, sortowanie 2. Analizowano zawartość związków flawonoidowych, takich jak: rutyna, katechina, kwercetyna, wanilina, kemferol oraz kwasów fenolowych: p-kumarowego, o-kumarowego, galusowego, p-hydroksybenzoesowego, kawowego, sinapowego, ferulowego. Zawartość związków przeciwutleniających określono metodą szybkiej chromatografii cieczowej (RRLC - Rapid Resolution Liquide Chromatography). Oznaczenie prowadzono przy zastosowaniu kolumny SB-C18. Jako eluent stosowano roztwór kwasu octowego z dodatkiem metanolu. Właściwości przeciwutleniające oszacowano na podstawie zdolności ekstraktów do wygaszania rodnika DPPH·. Otrzymane wyniki wskazują, że podczas procesu technologicznego zmieniła się zawartość badanych związków przeciwutleniających. Największą ich zawartość stwierdzono w gryce po prażeniu, najmniejszą zaś w kaszy całej. Związkiem występującym w największej ilości była rutyna. Proces prażenia wpłynął na zwiększenie zawartości rutyny, kemferolu, kwercytyny, katechiny, kwasu galusowego, a zmniejszenie poziomu kwasów: p-kumarowego oraz kawowego. W żadnej z przebadanych prób nie wykryto obecności kwasów: o-kumarowego i ferulowego. Ekstrakty wodne wszystkich badanych produktów charakteryzowały się wyższą zdolnością do wygaszania wolnych rodników DPPH· w stosunku do BHT. Najwyższą zdolność stwierdzono w ziarniakach gryki przed prażeniem, najniższą zaś w kaszy łamanej.
EN
The first objective of the study was to determine the impact of technological treatment procedures applied during the process of manufacturing buckwheat groats on the content of antioxidants in buckwheat caryopses prior to roasting (GS) and after roasting (GPOP) buckwheat, in the buckwheat hull (GŁ), in the broken groats (KŁ), and in the whole buckwheat groats (KC). The second objective was to determine the ability of water extracts of buckwheat products to scavenge DPPH free radicals. The technological process comprised the following phases: cleaning the caryopses; roasting (at 130 °C during 60 min., after 15 min saturation using water vapour); maturing (24 h); sorting out I; dehulling; sorting the groats out, separating & removing hulls, and sorting out II. The contents of the following flavonoids were determined: rutin, catechin, quercetin, vanillin, kempferol, and acids: p-coumaric, o-coumaric, gallic, p-hydrobenzoesic, caffeic, sinapyl, and ferulic. Their contents were determined using a high-speed method ‘RRLC’ (Rapid Resolution Liquid Chromatography) and an SB-C18 column. The acetic acid solution with methanol was an eluent. The antioxidant properties were assessed based on the ability of extracts to scavenge the DPPH radical. The results obtained proved that the contents of antioxidants studied changed during the technological process. The highest content thereof was reported in buckwheat after roasting and the lowest in the whole groats. Rutin was a compound to appear in the highest amount. The process of roasting caused the contents of rutin, kempferol, quercetin, catechine, and gallic acid to increase, and the contents of p-coumaric and caffeic acids to decrease. O-coumaric and ferulic acids were found in no samples under analysis. The water extracts of the products investigated were characterized by a higher ability to scavenge the DPPH radical compared to BHT radical. It was found the the buckwheat prior to roasting had the highest scavenging ability, whereas the broken buckwheat groats - the lowest.
Celem pracy była ocena wpływu wzbogacania miodu wielokwiatowego pierzgą na zawartość wybranych związków fenolowych oraz aktywność przeciwutleniającą. Materiał doświadczalny stanowiły miody wielokwiatowe oraz miody wzbogacane pierzgą pochodzące z trzech pasiek zlokalizowanych w południowej Polsce. W próbkach oznaczono całkowitą zawartość polifenoli oraz flawonoidów, całkowitą aktywność przeciwutleniającą, przeciwrodnikową w reakcji z DPPH˙ oraz zdolność redukcyjną metodą FRAP. Zawartość wybranych kwasów fenolowych oraz flawonoidów oznaczono metodą HPLC. Miody wielokwiatowe zawierały 41,66 ÷ 55,54 mg GAE/100 g związków fenolowych oraz 7,49 ÷ 13,05 mg QE/100 g flawonoidów. Wzbogacanie miodu pierzgą istotnie zwiększyło zawartość polifenoli i flawonoidów zależnie od pochodzenia próbki. Maksymalna zawartość związków fenolowych w miodach wzbogaconych pierzgą wynosiła 138,15 mg GAE/100 g, natomiast flawonoidów – 48,31 mg QE/100 g. Odnotowano również istotny wzrost zawartości poszczególnych kwasów fenolowych i flawonoidów w próbkach wzbogaconych pierzgą. Wśród oznaczonych kwasów fenolowych dominujący był kwas galusowy, którego maksymalna zawartość wynosiła 36,09 mg/100 g, a wśród flawonoidów – kemferol (maksymalnie 4,0 mg/100 g). We wszystkich przypadkach dodatek pierzgi do miodu istotnie wpłynął na wzrost jego aktywności przeciwutleniającej i przeciwrodnikowej oraz zdolności redukcyjnej. Aktywność przeciwrodnikowa wzrosła z poziomu 5,65 ÷ 17,71 % w miodach wielokwiatowych do 51,39 ÷ 82,17 % w miodach wzbogaconych. Zdolność redukcyjna wzrosła natomiast z poziomu 1,64 ÷ 6,99 μM Fe(II)/100 g do 11,96 ÷ 27,60 μM Fe(II)/100 g w przypadku miodów wzbogacanych pierzgą. Zaobserwowano istotną korelację liniową pomiędzy zawartością polifenoli ogółem a całkowitą aktywnością przeciwutleniającą i zdolnością redukcyjną.
EN
The objective of the study was to assess the effect of enriching multifloral honey with bee bread on the content of phenolic compounds and antioxidant activity. The research material consisted of multifloral honey and honey enriched with bee bread; the honey was derived from three apiaries located in southern Poland. In the samples, the following was determined: total contents of polyphenol and flavonoids, total antioxidant activity, antiradical activity in the reaction with DPPH•, and reducing power by a FRAP method. The contents of some selected phenolic acids and flavonoids were determined by HPLC. The multifloral honey contains 41.66 ÷ 55.54 mg GAE/100 g of phenolic compounds and 7.49 ÷ 13.05 mg QE/100 g of flavonoids. Enriching the honey with bee bread caused the contents of polyphenols and flavonoids to increase depending on the origin of the sample. In the honey enriched by bee bread, the maximum content of phenolic compounds was 138.15 mg GAE/100 g and that of flavonoids 48.31 mg QE/100 g. Also, a significant increase was reported in the content of individual phenolic acids and flavonoids in the bee bread enriched honey samples. Of all the phenolic acids identified, gallic acid was predominant; its maximum content was 36.09 mg/100 g; of all the flavonoids: kaempferol; its maximum content was 4.00 mg/100 g. In all the cases, enriching honey with bee bread significantly impacted the increase in its antioxidant activity, antiradical activity, and reducing power. The antiradical activity increased from a level of 5.65 ÷ 17.71 % in the multifloral honey to 51.39 ÷ 82.17 % in the enriched honeys. However, the reducing power increased from a level of 1.64 ÷ 6.99 μM Fe(II)/100 g in the multifloral honeys to 11.96 ÷ 27.60 μM Fe(II)/100 g in honey enriched with bee bread. Significant linear correlations between the total phenolic content and the total antioxidant activity and reducing power were reported.
Badano aktywność antyoksydacyjną i przeciwrodnikową liści roślin sześciu form genetycznych bazylii właściwej (Ocimum basilicum L.) oraz zawartość związków fenolowych i antocyjanów. Parametr całkowitej wydajności antyoksydacyjnej wyznaczony metodą FRAP wykazał stosunkowo niską zdolność redukcyjną roślin czerwonolistnej odmiany ‘Rubin’ w porównaniu z roślinami o liściach zielonych, wśród których wysokie wartości dawały rośliny wyrosłe z nasion oferowanych przez firmę Polan. Relacje między poszczególnymi genotypami były uzależnione od zastosowanego standardu (Troloksu lub kwasu askorbinowego). Aktywność przeciwrodnikowa (FRSA) wyznaczona metodą redukcji rodnika DPPH dała odmienne wyniki, bowiem najwyższe wartości zanotowano w przypadku odmiany ‘Rubin’. Także zawartość antocyjanów była najwyższa w liściach tej odmiany (różnica rzędu wielkości w stosunku do odmian zielonolistnych). Stwierdzono wyraźny związek pomiędzy pulą antocyjanów a FRSA (r=0,63). Nie wykazano natomiast korelacji pomiędzy pulą fenoli oznaczoną metodą Folina-Ciocalteu a wartościami FRAP czy FRSA. Aktywność antyoksydacyjna liści bazylii powinna być zatem badana różnymi metodami, które mogą ujmować aktywność chemiczną różnych grup związków czy też ich przekształconych form (antocyjanów, licznych związków fenolowych lub eugenolu).
EN
Antioxidant and antiradical activities of leaves of six basil (Ocimum basilicum L.) genotypes were studied as well as the contents of phenolic compounds and anthocyanins. Parameter of total antioxidant capacity obtained with FRAP method revealed relatively low reductive capacity of red-leaf cultivar ‘Rubin’ when compared to green-leaf ones. Among them, high values were obtained by plants grown from seeds offered by Polan company. The relations between individual genotypes were dependent on the standard used (Trolox or ascorbic acid). Different results were obtained when antiradical activity (FRSA) was assayed by the method of DPPH reduction, as the highest values were recorded in case of ‘Rubin’ cv. Anthocyanins content in leaves of this cultivar was also the highest (10-fold as compared to green-leaf plants). The clear relationship between anthocyanins and FRSA was established (r=0.63). However, there was no correlation between phenolic compounds assayed by Folin-Ciocalteu method, and FRAP or FRSA. Hence, the antioxidant activity of basil should be studied using differentiated methods, which would be able to detect the chemical activity of various compounds, or their converted forms (anthocyanins, numerous phenolics or eugenol).
W pracy badano zmiany aktywności przeciwrodnikowej i zawartości polifenoli oraz barwy w czasie przechowywania suszu jabłkowego uzyskanego przy wykorzystaniu promieniowania podczerwonego. Badania wykazały, że suszenie spowodowało zmniejszenie zawartości polifenoli i zdolności przeciwrodnikowej w tkance jabłka. Natomiast przechowywanie przez 12 miesięcy nie wpłynęło istotnie na zdolność przeciwutleniającą suszonego jabłka oraz zawartość polifenoli w jabłkach przechowywanych w temperaturze 25 i 40ºC. Jedynie niższa temperatura przechowywania spowodowała istotne zmniejszenie zawartości polifenoli po roku przechowywania. Suszenie z wykorzystaniem promieniowania podczerwonego spowodowało ciemnienie tkanki jabłka i wzrost wartości współrzędnych barwy a* i b*. Natomiast w czasie przechowywania w niższych temperaturach produkt jaśniał, a w temperaturze 40ºC susz ulegał ciemnieniu i wzrastała wartość współrzędnej a*. Wartości współrzędnej b* ulegały znacznemu zmniejszeniu, niezależnie od zastosowanej temperatury przechowywania. Susz promiennikowo-konwekcyjny przechowywany w temperaturze 25°C charakteryzował się największą stabilnością.
EN
Changes of radical scavenging activity, polyphenols content and colour during storage of dried apples obtained by using infrared radiation were investigated in the study. It was shown that drying caused a decrease in radical scavenging activity and polyphenols content in apple tissue. However, storage for 12 months did not influence significantly the radical scavenging activity and polyphenols content in apples stored at 25 and 40°C. The lower storage temperature resulted in a significant reduction in polyphenols content after one-year storage. Infrared-convective drying resulted in a darkening of apple tissue and an increase of the colour parameters a* and b*. However, the product lightened during storage at lower temperatures, and dried apples darkened and increased value of a* only at 40°C. The values of b* were significantly reduced, regardless of the storage temperature. Infrared-convective dried apples stored at 25ºC were characterized by the greatest stability.