Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Esej i narracja eseistyczna – próba rozpoznania istoty gatunku i możliwości jego uobecnienia w pedagogice

100%

Krasuska-Betiuk M.

|

2023

|

nr 2

97-113

EN

The article has the character of a metatextual, analytical and review study devoted to the essay as an autonomous genre of academic writing. The purpose of the text is to compile the genre determinants of the essay and to show the possibility of using its elements in the academic training of pedagogical majors. Although the essay is a mode of expression closely related to the subjectivity of the human individual, it does not relieve the author of the obligation to be communicative. First of all, the source of knowledge about the genre and its determinants are the voices of literary scholars – Jan Tomkowski and Tadeusz Slawek. The essay narrative is no stranger to pedagogues, so next I give them the floor and finally I look from the perspective of the student, for in academic didactics the essay serves the function of both an applied text written for the needs of a particular subject, a tutorial, and for the purpose of self-discovery, to trigger self-reflection.

PL

Artykuł ma charakter metatekstowego, analityczno-przeglądowego opracowania poświęconego esejowi jako autonomicznemu gatunkowi pisarstwa akademickiego. Celem tekstu jest zestawienie wyznaczników gatunkowych eseju i pokazanie możliwości wykorzystania jego elementów w kształceniu akademickim na kierunkach pedagogicznych. Chociaż esej jest sposobem wypowiadania się ściśle związanym z subiektywnością ludzkiego indywiduum, to jednak nie zwalnia autora z obowiązku komunikatywności. W pierwszej kolejności źródłem wiedzy o gatunku i jego wyznacznikach są głosy literaturoznawców – Jana Tomkowskiego i Tadeusza Sławka. Narracja eseistyczna nie jest obca pedagogom, dlatego następnie oddaję im głos, a na koniec spoglądam z perspektywy studenta, albowiem w dydaktyce akademickiej esej pełni funkcję zarówno tekstu użytkowego pisanego na potrzeby konkretnego przedmiotu, tutorialu, jak i w celach samopoznania, uruchomienia autorefleksji.

2

Szkolna nauka czytania i pisania z wykorzystaniem wybranych elementarzy – refleksje metodyczne

100%

Krasuska-Betiuk M.

|

nr 2

73-92

EN

The text deals with learning to read and write at the initial stage of school education and the role of textbooks in the process of child literacy. The article is of a review nature. The first part shows the psycholinguistic basics of reading and writing and the differences between language systems, conditioning the use of specific methods of learning to read and write. The structure, function and methodical aspects of work with textbooks were described, which was treated as an effective didactic aid and effective form of the child's initiation into the world of writing. In the second part, selected textbooks and the concepts of reading and writing science proposed by their authors are characterized. The traditional approach - didactic and non-evaluative approach - was used to analyze the textbooks. Finally, examples of contemporary Polish, German and one Russian textbook are indicated. The criterion for their selection was the long-term use (nearly half a century) in the first years of school education and the dominance of analytical and synthetic methods in the teaching of reading and writing.

PL

Tekst dotyczy nauki czytania i pisania na początkowym etapie nauczania szkolnegooraz roli elementarzy w procesie alfabetyzacji dziecka. Artykuł ma charakter przeglądowy. W części pierwszej wskazano psycholingwistyczne podstawy czytania i pisania oraz różnice między systemami językowymi, warunkujące zastosowanie określonych metod nauki czytania i pisania. Opisano strukturę, funkcję i metodyczne aspekty pracy z elementarzem, który potraktowany został jako efektywna pomoc dydaktyczna i skuteczna forma inicjacji dziecka w świat pisma. W części drugiej scharakteryzowano wybrane elementarze oraz proponowane przez ich autorów koncepcje nauki czytania i pisania. Do analizy elementarzy zastosowano podejście tradycyjne – dydaktyczne i nieoceniające. Na koniec wskazano przykłady współczesnych elementarzy polskich, niemieckich i jeden rosyjski. Kryterium ich doboru był długoletni okres wykorzystywania (blisko pół wieku) w pierwszych latach nauki szkolnej oraz dominacja metod analityczno-syntetycznych w nauczaniu czytania i pisania.

3

Kształtowanie kultury zaufania w szkole z perspektywy dyrektorów. Komunikat z badań jakościowych

100%

Krasuska-Betiuk M.

|

nr 1(143)

122-145

PL

Artykuł dotyczy mechanizmów budowania kultury zaufania w środowisku szkolnym opisywanych przez kadrę kierowniczą wybranych szkół. Zaufanie, podobnie jak inne zjawiska życia społecznego, ma charakter relacyjny, stanowi kluczową wartość, która określa jakość stosunków międzyludzkich. Szkoła traktowana jest jako miejsce gromadzenia zasobów zaufania służących pomnażaniu kapitału społecznego. Kultura zaufania jest dynamicznym systemem wartości, norm i zachowań będących źródłem poczucia bezpieczeństwa i gotowości ludzi do wspierania innych. Tekst ma formę komunikatu z badań, a jego celem jest przedstawienie sposobów rozumienia, rozwijania i podtrzymywania dobrych relacji w szkole opartych na fundamencie zaufania. Praktyki tworzenia środowiska sprzyjającego zaufaniu zostały zrekonstruowane z wypowiedzi dyrektorów czterech szkół zlokalizowanych w Warszawie i okolicy. Otrzymano w ten sposób swego rodzaju model anatomiczny (strukturę) zaufania, na który składają się kompetencje i profesjonalizm kadry kierowniczej i nauczycieli, wolność i autonomia nauczyciela, priorytetowa rola współpracy i przejrzystość organizacyjna. Dyrektorzy wybranych do badań szkół wypracowują własne praktyki budowania krytycznej kultury zaufania.

EN

This article looks at the mechanisms for building a culture of trust in the school environment, as described by the leaders of selected schools. Trust, like other phenomena of social life, is relational in nature and is a key value that determines the quality of interpersonal relationships. The school is treated as a place for the accumulation of trust resources for the multiplication of social capital. A culture of trust is a dynamic system of values, norms and behaviours that are the source of people’s sense of security and willingness to support others. The text takes the form of a research communication and aims to present ways of understanding, developing and sustaining good relationships at school based on a foundation of trust. The practices of creating a trusting environment have been reconstructed from the statements of headteachers of four schools in and around Warsaw. In this way, a kind of anatomical model (structure) of trust was obtained, consisting of the competence and professionalism of principals and teachers, teachers’ freedom and autonomy, the priority role of cooperation, and organisational transparency. The principals of the schools selected for the study are developing their own practices for building a critical culture of trust.

4

Zadania edukacji teatralnej na etapie wczesnoszkolnym i przykłady ich realizacji

100%

Krasuska-Betiuk M.

|

nr 161

152-164

PL

Tematem artykułu jest edukacja teatralna na etapie wczesnoszkolnym. Teatr dla dzieci i teatr tworzony przez dzieci są bliskie zabawie dramowej, która jest uznawana przez psychologów za istotny czynnik rozwoju. Wszystko w zabawie, grach, teatrze tradycyjnym i symbolicznym, jest umowne. Biorąc udział w grach dramatycznych dziecko nabywa umiejętności i praktyk interpretacji treści symbolicznych obecnych w spektaklu teatralnym. Spektakl jest rozumiany jako proces tworzenia na bazie języka i komunikacji nowej wartości, dlatego połączenie głosu, gestów, pantomimy, pauzy lub ciszy kreuje formy ekspresji odpowiednie do zastosowania w procesie dydaktycznym. Nie dziwi więc, że teatr i zabawa mogą być łatwo połączone, wplecione w jedną całość. W polskim kontekście, może to być istotne dla projektowania przez nauczycieli działań teatralnych z dziećmi w myśl koncepcji Jan Dorman, który był twórcą ruchu teatralnego zwanego teatrem zabawy. Słowa kluczowe: e

5

Reprezentacje pisania w pedagogicznym myśleniu humanistycznym

100%

Krasuska-Betiuk M.

|

nr 1

67-87

EN

The theme of the article is the praxis of writing. The winters of the Nobel Prize in literature and brilliant minds of creative writing have sophisticated text-creating skills. A significant group of writers are left with a lifelong development and improvement of this skill. Thanks to the fact that the writers and academics themselves reveal to the world the secrets of their reading biographies and reveal to us the secrets of their own art of writing, learning from masters is quite real. The aim of the article is to present self-referential statements about the writing of selected Polish writers, authors of art writing guides and educators These propositions and presented images are in fact cultural representations of writing. At the end of the study, Jacek Dukaj's futuristic visions were recalled. It was recognized that the post-literacy era in which we live today constitutes an important context for contemporary and future academic writing.

PL

Osią tematyczną artykułu jest praktyka pisania. Wyrafinowane kompetencje tekstotwórcze posiadają laureaci literackiego Nobla i genialne umysły creative writting. Znacznej grupie ludzi pióra pozostaje całożyciowe rozwijanie i doskonalenie tej umiejętności. Dzięki temu, że sami pisarze i akademicy odkrywają przed światem tajniki swoich biografii lekturowych i zdradzają nam sekrety własnej sztuki pisarskiej, uczenie się od mistrzów jest całkiem realne. Celem artykułu jest prezentacja autotematycznych wypowiedzi na temat pisania wybranych polskich pisarzy, autorów poradników oraz pedagogów. Te propozycje i zaprezentowane obrazy są w istocie reprezentacjami kulturowymi pisarstwa. Na koniec opracowania przywołano futurystyczne wizje Jacka Dukaja. Uznano bowiem, że epoka postpiśmienna, w której obecnie żyjemy, stanowi ważny kontekst współczesnego i przyszłego pisarstwa akademickiego.

6

Blaski i cienie edukacji domowej w przekonaniach praktykujących ją matek

63%

Krasuska-Betiuk M. , Dropia P.

|

nr (1/2021)

25-45

EN

Home education, according to art. 16 sec. 8 to 14 of the Act of 7 1991, on the education system is one possible way to fulfi l the compulsory education requirement in Poland. The Education in the Family Association estimates that at the end of 2021, over 20,000 Polish children will be home-schooling. The article provides a brief review of Polish research and presents this model of alternative education from the perspective of the family. Aim. Presentation of the perspective of mothers who practice home education. Materials and methods. The source of research data are interviews with 7 mothers, and an analysis of the content of selected Polish-language online resources on homeschooling. Conclusions. In parental infl uences in the area of out-of-school, and home, education, mothers evince broader competences, especially in matters related to didactics of teaching: planning forms of child working, providing materials, learning, actively seeking knowledge on how to teach effectively. Interviewed mothers rate their partners’ commitment to upbringing and home-schooling as suffi cient. From the narrative of the participants of the research, a positive picture emerges of their motherhood and parenthood strongly involved in the education of children. They organize the right environment for their development and learning, do not accept the directive style of teaching, and look for their own methods of work. Mothers are grounded in their choices, they are convinced that they professionally construct educational paths of their children, and, more than the results of the fi nal exams, they care about developing the interests and talents of children. The interlocutors did not deny that home education requires effort and courage, but they did not treat their commitment in terms of self-sacrifi ce, or renunciation, rather, it was their conscious choice or as a requirement of the times; however, at the same time, they most strongly emphasized the ineffi ciency of the Polish school in providing good quality education.

PL

Wprowadzenie. W 2021 roku, 7 września, minęło 30 lat od dnia, kiedy w 1991 roku Sejm RP X kadencji przyjął Ustawę o systemie oświaty, której zapisy umożliwiły spełnianie przez dzieci i młodzież obowiązku szkolnego i nauki poza szkołą, głównie w domu rodzinnym. Stowarzyszenie Edukacji w Rodzinie szacuje, że pod koniec 2021 roku edukacją domową zostanie objętych ponad 20 tys. dzieci w naszym kraju. W artykule dokonano krótkiego przeglądu polskich badań i przedstawiono z perspektywy rodziny ten model edukacji alternatywnej. Cel. Przedstawienie perspektywy matek, które praktykują edukację domową. Materiały i metody. Źródłem danych badawczych są wywiady przeprowadzone z siedmioma matkami oraz analiza zawartości wybranych polskojęzycznych zasobów internetowych na temat homeschoolingu. Wnioski. W oddziaływaniach rodzicielskich w obszarze edukacji pozaszkolnej i domowej to matki przejawiają szersze kompetencje, zwłaszcza w kwestiach związanych z dydaktyką nauczania: planują formy pracy dzieci, dostarczają materiałów, doszkalają się, aktywnie poszukują wiedzy, jak efektywnie uczyć. Kobiety, które udzieliły wywiadu, oceniają zaangażowanie swoich partnerów w wychowanie i kształcenie domowe jako wystarczające. Z narracji uczestniczek badań wyłania się pozytywny obraz ich macierzyństwa i rodzicielstwa mocno zaangażowanego w edukację dzieci. Organizują im właściwe środowisko rozwoju i nauki, nie akceptują dyrektywnego stylu nauczania, poszukują własnych metod pracy. Matki są ugruntowane w swoich wyborach, przekonane, że profesjonalnie konstruują drogi edukacyjne swoich dzieci, bardziej niż na wynikach egzaminów końcowych zależy im na rozwijaniu zainteresowań i talentów dzieci. Rozmówczynie nie ukrywały, że edukacja domowa wymaga wysiłku, odwagi, ale nie traktowały swojego zaangażowania w kategorii poświęcenia czy wyrzeczenia, a raczej jako świadomy wybór lub wymóg czasów, przy czym najsilniej podkreślały niewydolność polskiej szkoły w zapewnieniu edukacji dobrej jakości.