Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Dietary trends and cancer morbidity rates in Poland in the years 1960-2005

100%

Jarosz M. , Sekula W. , Figurska K. , Rychlik E.

|

tom 58

|

nr 4

EN

The aim of the study was to examine associations between stomach, colorectal and pancreatic cancer morbidity rates and dietary trends in the long time period covering years since 1960 to 2005. The source for cancer morbidity rates was data of the National Cancer Registry. Information on dietary pattern was derived from the National Food and Nutrition Institute database. A negative correlation was found between vegetables, fruits and vitamin C consumption and stomach cancer incidence rates. The same applied to the refrigerators used by the households. A decline in these rates could also be linked to reduction in the use of the salt, although due to the scarcity of the data estimates of the correlation coefficients were not possible. Growing colorectal cancer incidence was related to increasing consumption of edible fats and decline in dietary fibre content. Growing pancreatic cancer incidence rate up to the half of the 1990s was probably associated with the increasing consumption of alcohol, edible fats and sugar.

2

Zmiany w spożyciu mleka i przetworów

100%

Sekuła W. , Morawska M. , Figurska K.

Przemysł Spożywczy

|

1998

|

tom T. 52, nr 11

2-4

PL

W artykule przedstawiono zmiany w konsumpcji głównych artykułów wchodzących w skład grupy mleka i jego przetworów. Omówiono również przebieg tych zmian w różnych kategoriach społeczno-ekonomicznych ludności, a także w różnych typach rodzin. Materiał źródłowy stanowiły wyniki badań budżetów gospodarstw domowych.

EN

Changes in the consumption of milk and milk products were presented and discussed in the article. The results of the house-hold budget surveys served as a data source to identify the developments in the consumption in different socio-economic household groups and in different family types.

3

Wplyw gospodarki rynkowej na spozycie mleka i przetworow mlecznych w Polsce

100%

Sekula W. , Niedzialek Z. , Figurska K. , Morawska M.

Prace Instytutu Żywności i Żywienia

|

1996

|

tom 73

21-32

4

Długookresowe zmiany w spożyciu żywności w Polsce: przyczyny i skutki

100%

Sekula W. , Figurska K. , Jutrowska I. , Barysz A.

|

nr 1 cz.1

5

Wahania sezonowe w spozyciu zywnosci w warunkach gospodarki rynkowej

100%

Niedzialek Z. , Sekula W. , Figurska K. , Maciejak A.

|

1998

|

tom 25

|

nr 1

47-60

PL

Przedstawiono wyniki badań dotyczące wahań sezonowych w spożyciu żywności w gospodarstwach domowych w Polsce przed i po „urynkowieniu gospodarki żywnościowej". Wykazano, że w warunkach gospodarki rynkowej wahania sezonowe spożycia większości artykułów uległy znacznemu zmniejszeniu.

EN

The results of the study on seasonal variations in the household food consumption in Poland in the period preceding and following „marketisation of the food sector" were presented and analysed. It was shown that seasonal variations in the consumption of the most food groups diminished in the conditions of the market economy in relation to those in the period of the centrally planned economy.

6

Dlugookresowe zmiany w spozyciu zywnosci w Polsce i ich skutki zywieniowe i zdrowotne

100%

Sekula W. , Figurska K. , Jutrowska I. , Barysz A.

|

nr 2 cz.1

55-71

PL

Zbadano przeciętne spożycie artykułów żywnościowych na 1 mieszkańca w kilkunastu ostatnich latach oceniając kierunek i dynamikę zmian przez porównanie spożycia w 2003 r. i w 1989 r., w którym zainicjowano transformację gospodarki polskiej z centralnie planowanej do rynkowej. Zbadano także wartość energetyczną i odżywczą przeciętnej dziennej diety w tym okresie wykorzystując wyniki obliczeń własnych. Wykazano, że model konsumpcji uległ znacznym przeobrażeniom, które dotyczyły szczególnie struktury łącznej masy spożywanej żywności, a w tym struktury spożycia tłuszczów jadalnych oraz mięsa. Spożycie łączne żywności było w 2003 r. o 9% niższe w stosunku do 1989 r., a jednocześnie, udział artykułów pochodzenia roślinnego w 2003 r. wynosił 63% przy 56% w 1989 r. Model spożycia żywności w 2003 r. był o 4,5% uboższy w energię ogółem w porównaniu z 1989 r., w tym jednak ilość energii z artykułów pochodzenia zwierzęcego zmniejszyła się o 1/5, a ilość energii z artykułów pochodzenia roślinnego wzrosła o 6%. Szczególną cechą tego modelu była znacznie korzystniejsza struktura zawartości kwasów tłuszczowych: stosunek P:S wynosił 0,43 przy 0,27 w 1989 r. Zbadano niektóre wskaźniki sytuacji zdrowotnej w Polsce w kilkunastu ostatnich latach, a w szczególności wskaźniki umieralności spowodowanej chorobami układu krążenia wykazując, że była ona w 2003 r. o 29% niższa w porównaniu z 1989 r. Poprawę tę należy w znacznej mierze przypisać korzystnym zmianom w diecie.

EN

Average food consumption expressed per capita/year and covering the period of the last over the dozen years was examined. The direction and rate of the changes was evaluated through comparing consumption in 2003 and in 1989 in which the transformation process of the Polish economy from centrally planned to market one was initiated. Energy and nutrient content of an average diet was examined also and original calculations of the authors were used. It was shown that the food consumption pattern was subject to significant modifications, particularly with respect to the composition of the total food consumed quantity and composition of the edible fats and meat groups. Total food quantity consumed per capita in 2003 was 9% lower in comparison to 1989 and the proportion of foods of vegetable origin was 63% in 2003 against 56% in 1989. Food consumption pattern provided 4.5% lower total energy amount in 2003 in comparison to 1989 which was due to 20% reduction in animal energy and simultaneous 6% increase in vegetable energy. Considerably more beneficial composition of the fatty acids content was particular feature of this pattern: P:S ratio was 0.43 in 2003 and 0.27 in 1989. Selected indicators of the health situation were examined, particularly mortality rates due to cardiovascular diseases and 29% reduction in this rate between 1989 and 2003 was shown. Beneficial changes in the diet were in important part responsible for this improvement.

7

Analiza funkcjonowania genow

100%

Sitnicka D. , Figurska K. , Orzechowski S.

Postępy Biologii Komórki

|

2009

|

tom 36

|

nr 4

503-516

8

Sezonowość spożycia żywności

100%

Niedzialek Z. , Sekula W. , Figurska K. , Morawska M.

|

nr 08

9

Różnice w spożyciu żywności przez ludność miejską i wiejską

100%

Sekula W. , Figurska K. , Jutrowska I. , Barysz A.

|

nr 2 cz.2

415-424

PL

Przeanalizowano, wykorzystując wyniki badań budżetów przeprowadzonych w 2002 r., spożycie artykułów żywnościowych w gospodarstwach domowych, pogrupowanych w zależności od miejsca zamieszkania, na miejskie i wiejskie. Przedmiotem analizy była także wartość energetyczna i odżywcza przeciętnej diety w wymienionych grupach gospodarstw, obliczona przez autorów. Wykazano, że w 2002 r., podobnie jak w latach poprzednich, przeciętne spożycie przeważającej większości artykułów żywnościowych w wiejskich gospodarstwach domowych było wyższe w stosunku do miejskich. Szczególnie duże różnice dotyczyły produktów zbożowych, ziemniaków, tłuszczów zwierzęcych (z wyjątkiem masła), mleka płynnego i cukru, a zatem głównie produktów podstawowych. Gospodarstwa miejskie cechowały się natomiast wyższym spożyciem droższych artykułów żywnościowych, jak wędliny wysokogatunkowe, ryby, masło, sery, wyroby cukiernicze oraz owoce i przetwory. Brak było istotniejszych różnic w łącznej pieniężnej wartości „koszyka” żywności w badanych grupach gospodarstw. Pomimo tego, wartość energetyczna przeciętnej dziennej diety w gospodarstwach wiejskich wynosiła 2,574 kcal na osobę i była o 1/5 wyższa w porównaniu z gospodarstwami miejskimi. Brak różnic należy przypisać wyższemu udziałowi tańszych artykułów żywnościowych w „koszyku” wiejskim. Ich wysokie spożycie w wiejskich gospodarstwach domowych bierze się stąd, że pochodzą one w znacznej mierze z własnego gospodarstwa rolnego lub działki.

EN

Food consumption in the households grouped into rural and urban ones was analysed with the use of the results of the household budget surveys carried out in 2002. Analysis covered also energy and nutrient content of rural and urban diet calculated by the authors. It was shown that the average consumption of the majority of food products in rural households was in 2002, like in the earlier years, higher in relation to urban ones. Particularly high differences applied to cereal products, potatoes, edible animal fats (excepting butter), liquid milk and sugar, i.e. predominantly basic foods. On the other hand, urban households showed higher consumption of more expensive food products, like high quality meat products, fish and fish products, butter, cheeses, fruit and products and confectionery. There weren’t significant differences in the value of the food “basket” between analysed household groups. Nevertheless, energy content of the average diet in rural households amounted to 2,574 kcals per person/day and was 20% higher compared to urban households. The lack of the difference with respect to total value resulted from higher proportion of less expensive products in the rural “basket”. Their high consumption was related to the fact that they were derived in important extent from individual farm.

10

Income inequalities and their effect on the distribution of the fruit and vegetable consumption in Poland

100%

Sekula W. , Figurska K. , Barysz A. , Oltarzewski M.

|

nr 1

EN

Distribution of the fruit and vegetable consumption determined by the income distribution was examined through the use of the results of the household budget surveys carried out in 2004. It was shown that inequalities in income and in its distribution affect distribution of the consumption of these two food groups and particularly of the fruits. 20% of the households from the upper quintile consumed 31.5% of total fruit quantity used by all households participating in the survey while the share of the lower quintile amounted to only 11.4%.

PL

Zbadano rozkład spożycia owoców i warzyw uwarunkowany rozkładem dochodów, wykorzystując w tym celu wyniki badań budżetów gospodarstw domowych, przeprowadzonych w 2004 r. Wykazano, że nierówności w dochodach i w ich rozkładzie wpływają na rozkład spożycia tych dwu grup żywności, a szczególnie owoców. 20% gospodarstw domowych z najwyższego kwintyla dochodowego spożyło 31,5% łącznej ilości owoców spożytych przez ogół gospodarstw domowych podczas gdy udział najniższego kwintyla wynosił tylko 11,4%.

11

Seasonal variations in the vitamin C supply in Polish households

88%

Sekula W. , Niedzialek Z. , Morawska M. , Figurska K. , Wierzcholowska W.

|

1998

|

tom 25

|

nr 4

352-361

EN

The aim of the study was to examine seasonal distribution of the vitamin C available from its principal sources for the six socio-economic household groups in Poland in 1996 and to identify the periods of relative abundance and scarcity. To meet this goal original calculations of the authors showing vitamin C daily supply per person by these groups were used. These calculations were based on the results of the household budget surveys conducted in Poland in 1996 and on the nutrient conversion factors developed by the authors on the basis of the national food composition tables. Results of the study can serve as a crude indication of seasonal variations in the actual vitamin C intakes.

PL

Celem pracy było zbadanie rozkładu sezonowego dostępności witaminy C z jej podstawowych źródeł w sześciu grupach społeczno-ekonomicznych gospodarstw domowych w Polsce w 1996 r. oraz ujawnienie okresów względnej jej obfitości lub rzadkości. Do osiągnięcia tego celu posłużono się własnymi obliczeniami obrazującymi dzienną dostępność witaminy C na osobę w powyższych sześciu grupach. Obliczenia opierały się na wynikach badań budżetów gospodarstw domowych przeprowadzonych w Polsce w 1996 r. i na wskaźnikach przeliczeniowych na składniki odżywcze, opracowanych przez autorów w oparciu o krajowe tabele składu i wartości odżywczych produktów spożywczych. Wyniki pracy mogą dać przybliżoną orientację w zakresie wahań sezonowych w rzeczywistym spożyciu witaminy C.

12

Dietary carbohydrate intake in Poland

75%

Sekula W. , Szponar L. , Niedzialek Z. , Figurska K. , Morawska M. , Rychlik E.

|

1995

|

tom 22

|

nr 3

EN

Average consumption and individual intakes of carbohydrate sources and carbohydrates was examined. Declining importance of total carbohydrates as an energy source over a long-term post-war period was documented together with the shifts towards saccharose at the expense of starch. This shift stopped in the last few years due to a reduction in consumer demand for more expensive food groups substituted for basic staples. The impact of the socioeconomic factors on the level and composition of carbohydrate consumption was presented. Regional differences with respect to importance of carbohydrates in the diets were shown also. The effect of the sex and age on individual carbohydrate intake was analysed as well.