Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Measured and calculated dynamic properties of the bridge deck model reinforced with FRP bars

Piątkowski G., Markiewicz B., Pereta K

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2017

|

z. 64, nr 1

449--460

EN

Composite materials mainly used in the aeronautics industry are gaining more and more application in various areas such as the construction of bridges. The article presents a set of dynamic researches carried out on a plate made of lightweight concrete reinforced with composite bars. The tested plate with dimensions 514 x 190 x 18 cm was a model of the real bridge deck. A multi-channel signal recorder with specialized software was used for performing the measurements and to estimate modal parameters of the plate. Dynamic response of the plate on a modal hammer impact was measured with numerous of piezoelectric acceleration sensors. The vibration tests were carried out simultaneously with statics tests only for non-cracked concrete of the plate. A range of FEM models was created, started with analytical 1-D beam model. Next, more complex 2-D plate and 3-D volume models were developed. The aim was to show how the results change in terms of complexity of the model. Only in the 3-D model the composite rebar was modelled. Additionally, in case of 2-D and 3-D models there were considered various lengths of the selected support. The basic frequencies and mode shapes obtained for physical model were compared with those for numerical models. There were significant differences. The conducted analysis indicated more complicated than theoretical boundary conditions of the tested plate.

PL

Materiały kompozytowe, używane głównie w przemyśle lotniczym, coraz częściej wykorzystywane są również w konstrukcjach mostowych. W niniejszym artykule przedstawiono badania dynamiczne płyty pomostu wykonanej z betonu lekkiego zbrojonego prętami kompozytowymi oraz ciąg modeli MES mających na celu odwzorowanie modelu laboratoryjnego płyty. Płyta poddana badaniom miała wymiary 514 x 190 x 18 cm. Odpowiedź dynamiczną płyty mierzono piezoelektrycznymi czujnikami przyspieszeń. Zastosowano 27 jednoosiowych czujników przyspieszeń, co pozwoliło na rejestrowanie przyspieszenia drgań w kierunku pionowym Z wzbudzanych młotkiem modalnym. Do pomiarów wykorzystano wielokanałowy rejestrator sygnałów. Oprogramowanie rejestratora zapewnia prowadzenie eksperymentalnej klasycznej analizy modalnej włącznie z estymacją biegunów metodą PolyMAX oraz wizualizację uzyskanych wyników. W celu odwzorowania zachowania modelu laboratoryjnego wykonano szereg modeli obliczeniowych. Zaczynając od uproszczonego modelu analitycznego 1-D, następnie poprzez modele numeryczne metody elementów skończonych 1-D, 2-D i 3-D wykonane w programie ADINA, ukazano jak zmieniają się wyniki w zależności od złożoności modelu. W modelach 2-D i 3-D uwzględniono możliwość niepełnego podparcia płyty na jednej ze skrajnych podpór, co sugerowały wyniki otrzymane na drodze badań. Obecność zbrojenia została uwzględniona jedynie w modelu 3-D. Obliczone podstawowe częstotliwości drgań własnych oraz odpowiadające im formy drgań porównano z częstotliwościami i formami otrzymanymi podczas badań laboratoryjnych. Stwierdzone różnice w formach drgań wskazywały na odbiegający od założonego sposób podparcia płyty.

2

Analiza dynamiczna kompozytowych konstrukcji cienkościennych

Markiewicz B., Ziemiański L.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2017

|

z. 64, nr 2/I

291--302

PL

W pracy przedstawiono analizę dynamiczną kompozytowej konstrukcji cienkościennej o przekroju zamkniętym prostokątnym, o różnych schematach statycznych. Do analizy wykorzystano modele powłokowe i odpowiadające im uproszczone modele prętowe. W modelach powłokowych uwzględniona została ortotropia materiału kompozytowego i różne warianty ułożenia włókien nośnych w poszczególnych warstwach. W modelach belkowych dokonano homogenizacji materiału uzyskując materiał izotropowy o średniej sztywności zastępczej. W analizie uwzględniono dodatkowe usztywnienia w postaci przepon wewnętrznych. Analizowano częstotliwości własne i odpowiadające im postacie drgań. Zbadano jaki wpływ na wyniki ma kąt orientacji włókien w warstwach, smukłość belki i schemat statyczny oraz porównano wyniki otrzymane dla modeli powłokowych z wynikami otrzymanymi dla uproszczonych modeli prętowych.

EN

The paper presents a dynamic analysis of closed thin-walled (CTW) section composite structures with different boundary conditions. Analysis is carried out with a use of shell models and corresponding simplified beam models. The shell models include orthotrophy of the composite material and different fiber orientation angles in laminas. In the beam models the material is homogenized and treated as isotropic with mean material properties. The numerical analysis is also performed for the same beam with added internal diaphragms. The results are presented in the form of natural frequencies and corresponding mode shapes. The effects of the boundary conditions, fiber angle and slenderness are studied. The results obtained for the shell models are compared with those for the simplified beam models.

3

Zastosowanie hydroponiki stagnującej w uprawie sałaty masłowej (Lactuca sativa L.) przy zróżnicowanym żywieniu borem

Markiewicz B.

Aparatura Badawcza i Dydaktyczna

|

2017

|

T. 22, nr 1

37--44

PL

Doświadczenie wegetacyjne przeprowadzono w latach 2013-2014 w szklarni nieogrzewanej Stacji Doświadczalnej Katedr Wydziału Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Celem przeprowadzonych badań było określenie wpływu wzrastających poziomów boru w pożywce stosowanej do fertygacji na plonowanie oraz zawartość składników pokarmowych w liściach sałaty masłowej (Lactuca sativa L.). Rośliny uprawiano w hydroponice stagnującej. W doświadczeniu stosowano pożywki o zróżnicowanej zawartości boru (mg · dm-3): kontrola 0,011; 0,40; 0,80; 1,60. Wykazano istotny wpływ zawartości boru w pożywce na średni plon główek sałaty, indeks SPAD oraz zawartość azotu, fosforu żelaza, manganu, miedzi i boru w główkach sałaty. Potwierdzono możliwość uprawy sałaty masłowej w hydroponice stagnującej.

EN

Experiment was conducted in the years 2013-2014 in an unheated greenhouse Experimental Station of the Departments of the Faculty of Horticulture and Landscape Architecture, University of Life Sciences in Poznan. The aim of this study was to determine the effect of increasing levels of boron in the liquid feed used for fertigation on yield and nutrient content in leaves of butterhead lettuce (Lactuca sativa L.). Plants were grown in hydroponice stagnant. In the experiment liquid feed with different boron content: (mg · dm-3): control 0.011; 0.40; 0.80; 1.60 was used. It was found a significant influence of boron fertigation on the average mass produced heads of lettuce, SPAD index and content of nitrogen, phosphorus, iron, manganese, copper and boron in leaves. It has been confirmed the possibility of cultivation of butterhead lettuce in hydroponics.

4

Wpływ stężenia i formy boru na skład chemiczny strefy korzeniowej pomidora (Lycopersicon esculentum Mill.) uprawianego w wełnie mineralnej

Markiewicz B.

Aparatura Badawcza i Dydaktyczna

|

2017

|

T. 22, nr 3

174--182

PL

Celem przeprowadzonych badań była ocena wpływu fertygacji borem na zmiany koncentracji składników w strefie korzeniowej, pod kątem zastosowania kwasu borowego w porównaniu z najczęściej używanym boraksem przy czterech poziomach boru w pożywce (0,0; 0,4; 0,8; 1,6 mg • dm-3) w intensywnej uprawie pomidora (odm. Alboney F1 i Emotion F1) w wełnie mineralnej. Stwierdzono istotny wzrost zawartości wszystkich analizowanych makroskładników (z wyjątkiem N-NH4 i P) w pożywkach środowiska korzeniowego, w porównaniu z pożywką aplikowaną roślinom. Zastosowanie kwasu borowego jako źródła boru nie miało wpływu na pH pożywek pobieranych z kroplowników, jednak zwiększało koncentrację Mn w matach. Zmiany zawartości Cu w pożywkach były statystycznie nieistotne.

EN

The aim of the study was to evaluate the effect of nutrient solution of boron concentration changes of components in the root zone, in terms of boric acid compared with the most commonly used borax at four levels of boron in the medium (0.0, 0.4, 0.8, 1.6 mg • dm-3) in the intensive cultivation of tomato (Alboney F1 and Emotion F1) in rockwool. There was a significant increase in the content of all analyzed macronutrients (except N-NH4 and P) in root zone, in comparison with the medium applied to the plants. The use of boric acid as the boron source does not affect the pH of media taken from the drippers, but increased concentration of Mn in the mats. Changes in Cu content in media were statistically insignificant.

5

Kontrowersje wokół pierzei ulicy 3 Maja w Rzeszowie – analiza wybranych kamienic

Raczak A., Markiewicz B., Batko M.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2016

|

z. 63, nr 4

451--466

PL

Tematem artykułu była ocena wartości historycznej i artystycznej wybranych kamienic usytuowanych przy ulicy 3 Maja w Rzeszowie. Została przedstawiona historia ulicy i zmiana jej znaczenia na przestrzeni ponad 300 lat. Szczegółowo pod względem konstrukcji, kolejnych przebudów i pełnionych funkcji zostały opisane kamienice nr 3, 13 i 20, które zdaniem autorek przeszły największą metamorfozę. Zostały również przeprowadzone badania terenowe i wykonana dokumentacja fotograficzna. Obecny stan omówionych kamienic został poddany ocenie pod względem architektonicznym i kulturowym. Na ich przykładzie odniesiono się do ogólnych tendencji występujących w dzisiejszej polskiej architekturze, które według autorek budzą kontrowersje. Dodatkowo przeprowadzono ankietę na temat zainteresowania ochroną zabytków znajdujących się wzdłuż ulicy 3 Maja wśród studentów i doktorantów Politechniki Rzeszowskiej. Wyniki ankiety przedstawiono w postaci wykresów słupkowych i również omówiono.

EN

The aim of the article was to assess the historical and artistic value of selected buildings along the 3rd May Street in Rzeszow. The history of the street was presented and change of its meaning for over 300 years was discussed. More precisely in terms of design, the subsequent reconstructions and their functions were described the tenement houses No. 3, 13 and 20, which according to authors of the article changed the most. The field research was conducted and photographic documentation was made. The current state of the discussed tenements have been assessed in terms of architecture and culture. These examples may refer to the general trends in today Polish architecture, which are controversial in authors’ opinion. Also a survey on the interest of the protection of monuments located along the 3rd May Street for students and doctoral students of Rzeszów University of Technology was conducted. Results have been presented in charts and discussed.

6

Zastosowanie spektrometrii mas rozcieńczenia izotopowego w analizie specjacyjnej chromu w wodzie techniką sprzężoną HPLC ICP DRC MS

Markiewicz B., Komorowicz I., Barałkiewicz D.

Analityka : nauka i praktyka

|

2016

|

nr 3

10--17

PL

Bardzo często technika IDMS jest mylnie uważana za kosztowną z powodu względnie wysokich cen wzbogaconych izotopowo wzorców. W przypadku analiz śladowych bądź ultraśladowych ilość wzorca zużywana na pojedynczą analizę wynosi zwykle poniżej 1μg, co w przeliczeniu (w zależności od oznaczanego pierwiastka) daje koszt od 0,1 do 100 centów. Stanowi on zaniedbywalną kwotę w stosunku do innych wydatków związanych z analizą. Najdroższy jest w tym przypadku spektrometr ICP MS, który należy traktować jako inwestycję.

7

Numerical modal analysis of the FRP composite beam

Markiewicz B., Ziemiański L.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2015

|

z. 62, nr 4

281--293

EN

The paper presents models of the beam made of a fibre-reinforced polymer (FRP) composite, which will act as a girder in simply supported footbridges. The behaviour of the composite beam can be described by various models with good results. The aim is to investigate which parameters, describing the model, significantly affect the results in the modal analysis. This research is focused on creating the most accurate numerical beam model. The material is assumed to have the averaged material constants of individual components. In the first approach the beam is treated as a prismatic beam with a continuous distribution of mass, for which the natural frequency is calculated using the closed-form solutions. Euler-Bernoulli beam theory is applied and followed by Timoshenko theory, which takes into account the influence of shear deformation and rotational inertia effects. Using FEM analysis software ADINA in following steps are included: overhangs, stiffening by ribs, load caused by concrete fillings in supports area and the cross-sectional warping phenomenon. The results for all the numerical models are presented as eigen-frequencies and corresponding mode shapes. Then they are compared with results obtained for the shell FEM model. The author’s aim is to find a simple model of the beam, which could successfully replace the complicated shell or solid FEM model, which are not applicable for practical design.

PL

Tematem pracy jest budowa modeli dynamicznych belki kompozytowej, pełniącej rolę dźwigara w swobodnie podpartych kładkach dla pieszych. Celem jest zbadanie, które parametry opisujące model istotnie wpływają na zmianę wyników w przeprowadzanej analizie modalnej oraz znalezienie prostego modelu prętowego, który mógłby zastąpić skomplikowany powłokowy model MES. Modelowanie rozpoczęto od prostej belki wolnopodpartej traktowanej jako pręt pryzmatyczny z ciągłym rozkładem masy, dla którego częstotliwości obliczono wprost ze wzorów zamkniętych. Zastosowano podejście Eulera, a następnie uwzględniono wpływy odkształceń postaciowych i bezwładności obrotowej. W kolejnych krokach posługując się programem ADINA uwzględniano kolejne cechy i koncepcje dotyczące belki. Wyniki dla poszczególnych modeli zestawiono w postaci częstotliwości i porównano z tymi otrzymanymi dla powłokowego modelu MES.

8

Analiza numeryczna rozkładu naprężeń skręconego i obciążonego arkusza blachy fałdowej

Raczak A., Markiewicz B., Batko M.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2015

|

z. 62, nr 4

395--404

PL

Blachy fałdowe charakteryzują się wysoką ortotropią geometryczną, co daje możliwość kształtowania różnorakich postaci powłokowych. Wykorzystanie dowolnej deformacji arkuszy blach w celu uzyskania urozmaiconych kształtów przekryć wymaga stosowania odpowiedniej procedury projektowej. Celem niniejszej pracy było określenie rozkładu naprężeń w skręcanym i obciążonym arkuszu blachy za pomocą metody elementów skończonych w programie ADINA 9.0. Analizę przeprowadzono na modelu powłokowym shell, przyjęto siatkę elementów skończonych ośmiowęzłowych. Wybrano blachę typu T85x0,72 o długości 5,0m i obciążono 1kN/m2 na całej powierzchni. Blachę oparto na kierownicach zależnie od przypadku: prosta – prosta, prosta – łuk o promieniu 2m lub prosta – łuk o promieniu 4m. W każdym z trzech przypadków modelowano obrót w postaci zadania przemieszczeń na końcach kierownic, w celu uzyskania kątów o wartości: 0°, 5°, 10°, 15°, 20°. Następnie odczytano wyniki w postaci naprężeń zredukowanych, których średnia mieściła się w granicach od 0,2-5MPa w zależności od przypadku. Z przeprowadzonej analizy wywnioskowano, że wraz ze wzrostem kąta skręcania rosną naprężenia efektywne, zarówno średnie, jak i ekstremalne. Im większy kąt skręcania tym większa różnica między naprężeniem średnim a maksymalnym. Naprężenia były skoncentrowane w miejscach występowania łączników. Ponadto zmieniają się one w zależności od przypadku kombinacji podpór i od kąta skręcania. Znając kąt skręcania poszczególnych fałd w powłoce, niezależnie od rodzaju podparcia można określić przyrost szerokości arkusza oraz naprężeń efektywnych. Istnieje zatem ścisły związek pomiędzy zmianą szerokości fałdy, a zmianą naprężeń.

EN

Corrugated sheets are highly geometrically orthotropic structures, what gives the opportunity to create the various forms of shells. The use of any deformation of the metal sheet in order to achieve varied shaped cladding or roofing requires an appropriate design procedure. The aim of this study was to determine stress distribution in the twisted and loaded sheet using the finite element method software - ADINA 9.0. The analysis was conducted with the eight-node shell model of T85x0,72 sheet with a length of 5.0 m. The sheet was loaded 1kN / m2 on the whole surface and placed on two profiles, which depending on the case were: both straight, straight and arc shaped with a radius of 2m or 4m. In each of these three cases, there were considered rotations of the supporting profiles with respect to each other of the following angle: 0 °, 5 °, 10 °, 15 °, 20 °. As a result effective stresses were obtained, of which mean ranged from 0.2 to 5MPa, depending on the case. The analysis concluded that the effective stress rising with the increase of the angle of twist, both the mean and the extreme values. What is more, the greater the rotation angle, the greater the difference between the mean and maximum stress. The stresses were concentrated in locations of connectors. The analysis showed that the stress vary depending on types of the support and angles of twist. Knowing the steering angle of each fold in the shell, regardless of type of support, the width of the sheet and the increase in effective stress can be specified. There is therefore a close relationship between the change in the width of the folds and the change in stress.

9

Żywice epoksydowe modyfikowane cieczami jonowymi jako nowe nośniki katalizatorów hydrosililowania

Wąsikowska K., Bączek N., Dmowska P., Strzelec K., Markiewicz B.

Przemysł Chemiczny

|

2013

|

T. 92, nr 9

1688-1691

PL

Przedstawiono wyniki badań nad zastosowaniem żywic epoksydowych sieciowanych cieczami jonowymi jako nowego rodzaju polimerowych nośników katalizatorów kompleksowych. Wykorzystanie cieczy jonowych jako utwardzaczy żywic epoksydowych pozwala na wprowadzenie w strukturę polimeru grup funkcyjnych zdolnych do wiązania kompleksów metali, bez konieczności dodatkowej funkcjonalizacji żywicy. Charakterystyka nośników polimerowych oraz katalizatorów rodowych obejmowała badania metodami spektroskopii w podczerwieni IR, spektroskopii fotoelektronów w zakresie promieniowania X (XPS) oraz adsorpcji azotu BET. Przeprowadzone badania właściwości katalitycznych obejmowały pomiary aktywności katalitycznej oraz selektywności w modelowych reakcjach hydrosililowania symetrycznych ketonów.

EN

Com. epoxy resin was cured by addn. of novel didecyldimethylammonium theophyllinate or theobrominate or 1-methyltheobrominium tetrafluoroborate ionic. liqs. (100:40 by mass) and used as support of Rh(I) catalyst for hydrosilylation of Me2CO and cyclohexanone with Ph2SiH2 and Et2SiH. The catalysts showed high activity, selectivity and stability.

10

Sole tebukonazolu i propikonazolu

Markiewicz B., Łęgosz B., Kordala-Markiewicz R., Walkiewicz F., Gwiazdowski R., Kubiak K., Praczyk T.

Przemysł Chemiczny

|

2013

|

T. 92, nr 9

1636-1639

PL

Otrzymano sole tebukonazolu i propikonazolu. Zbadano stabilność termiczną syntezowanych soli oraz wyznaczono i porównano współczynnik podziału soli w odniesieniu do tebukonazolu i propikonazolu. Zestawiono aktywność biologiczną otrzymanych soli oraz preparatów stosowanych handlowo w ochronie upraw wobec grzybów z gatunków Fusarium culmorum, Microdochium nivale i Botrytis cinerea.

EN

Five tebuconazole and propiconazole quaternary salts were synthesized and studied for thermal stability, chem. structure, octanol/water partition coeff. and biol. activity against a fungal species of Fusarium culmorum, Microdochium nivale and Botrytis cinerea (concn. 10–1000 ppm). The activity was slightly lower than this of some com. products used in crop protection.

11

Hydrogenation of cinnamaldehyde over supported palladium catalysts

Wąsikowska K., Dmowska P., Bączek N., Strzelec K., Pernak J., Markiewicz B.

Polish Journal of Chemical Technology

|

2013

|

Vol. 15, nr 4

28-32

EN

The selective hydrogenation of cinnamaldehyde has been studied using palladium catalysts based on epoxy resin cured with ionic liquids. Characterization of palladium catalysts has involved the following methods: IR spectroscopy, X-ray photoelectron spectroscopy (XPS), AAS spectroscopy and time-of-flight secondary ion mass spectrometry (TOF-SIMS). The investigated catalysts showed high stability and good recycling efficiency what makes them useful for a prolonged use. The factors influencing the selectivity of the supported catalysts were discussed.

12

Wpływ metali ciężkich na indeks zieloności liści Miscanthus x giganteus Greef i Deu

Bosiacki M., Kleiber T., Markiewicz B.

Aparatura Badawcza i Dydaktyczna

|

2013

|

T. 18, nr 1

77--86

PL

Celem przeprowadzonych badań było stwierdzenie wpływu wzrastających dawek metali ciężkich (Cd, Pb, Ni, Cu i Zn) dodanych do dwóch podłoży (gleby mineralnej oraz jej mieszaniny z torfem wysokim) na indeks zieloności liści Miscanthusx giganteus Greef i Deu. Oceniono również zależność pomiędzy zawartością badanych metali ciężkich w części nadziemnej Miscanthus x giganteus Greef i Deu. a indeksem zieloności liści tego gatunku. W badaniach wykorzystano aparat SPAD 502 (Konica Minolta), za pomocą którego dokonano pomiarów absorpcji światła przez blaszkę liściową (indeks zieloności liści). Najmniejszy indeks zieloności liści uzyskano zarówno w pierwszym, jak i drugim roku wzrostu u roślin rosnących w mieszaninie gleby mineralnej z torfem wysokim, którą zanieczyszczono 600 mgNi*dm-3. Stwierdzono zróżnicowane korelacje pomiędzy zawartością metali ciężkich a indeksem zieloności liści. Bardzo wysoką korelację ujemną oraz największy współczynnik determinacji stwierdzono dla niklu (u roślin rosnących w mieszaninie gleby mineralnej z torfem wysokim).

EN

The aim of studies was to determine the influence of increasing doses of heavy metals (Cd, Pb, Ni, Cu and Zn) added to two substrates (mineral soil and its mixtures with high peat) on the leaf greenness index of Miscanthus x giganteus Greef et Deu. Also it was estimated the relationship between the content of heavy metals investigated in above-ground part of Miscanthus x giganteus Greef et Deu. and leaf greenness index of this species. In the studies was used SPAD 502 apparatus (Konica Minolta), which the measurements of light absorption by lamina (leaf greenness index) were made. The smallest leaf greenness index were obtained both in the first and second years of growth in case of plants growing in a mixture of mineral soil with high peat which contaminated 600 mgNi*dm-3. It was find differentiated correlations between content of heavy metals and leaf greenness index. Very high negative correlation and the highest value of determination coefficient was found for nickel (in plants growing in a mixture of mineral soil with high peat).

13

Wpływ fertygacji borem na plonowanie i zawartość składników pokarmowych w sałacie (Lactuca sativa L.) uprawianej w zamkniętym układzie nawożenia z recyrkulacją pożywki

Markiewicz B., Bosiacki M., Kleiber T.

Aparatura Badawcza i Dydaktyczna

|

2013

|

T. 18, nr 4

317-322

PL

Doświadczenie wegetacyjne przeprowadzono w nieogrzewanej szklarni na terenie Stacji Doświadczalnej Katedr Wydziału Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Celem przeprowadzonego doświadczenia było zbadanie wpływu wzrastających poziomów boru w pożywce stosowanej do fertygacji na plonowanie i zawartość składników pokarmowych w liściach sałaty (Lactuca sativa L.) oraz zastosowania hydroponiki w układzie z recyrkulacją pożywki do uprawy tego gatunku. Rośliny uprawiano w wełnie mineralnej z zastosowaniem fertygacji w zamkniętym układzie nawożenia z recyrkulacją pożywki. W doświadczeniu stosowano pożywki o zróżnicowanym poziomie boru: (kontrola) 0,0 mg B ∙ dm3, 0,4 mg B ∙ dm3, 0,8 mg B ∙ dm3, 1,6 mg B ∙ dm3. Stwierdzono istotny wpływ fertygacji borem na średnią masę wytwarzanych główek sałaty oraz zawartość azotu, fosforu, żelaza, manganu, miedzi i boru w liściach. Nie stwierdzono z kolei wpływu wzrastającego żywienia borem na zawartość potasu, magnezu, wapnia i cynku w liściach sałaty. Potwierdzono możliwość uprawy sałaty w systemach hydropooicznych z recyrkulacją pożywki.

EN

Experiment was conducted in an unheated greenhouse at the Experimental Station of the Departments of the Faculty of Horticulture and Landscape Architecture, University of Life Sciences in Poznan. The aim of this study was to evaluate the effect of increasing levels of boron in the nutrient solution used for fertigation on yield and nutrient content in the heads of lettuce (Lactuca sativa L.) and the use of closed hydroponic system for growing this species. Plants were grown in rockwool with fertigation application in recirculating nutrient solution system. In experiment were used nutrient solution characterized varied content of boron: 0,0 mg B ∙ dm3, 0,4 mg B ∙ dm3, 0,8 mg B ∙ dm3, 1,6 mg B ∙ dm3. It was found a significant influence of boron fertigation on the average mass produced heads of lettuce and content of nitrogen, phosphorus, iron, manganese, copper and boron in leaves. There was no effect of increasing boron nutrition on the content of potassium, magnesium, calcium and zinc in the leaves of lettuce. It was confirmed the possibility of lettuce cultivation in hydroponic systems with recirculation of nutrient solution.

14

Zależność między odczytem SPAD a zawartością składników pokarmowych w liściach pomidora przy zróżnicowanym poziomie żywienia manganem

Kleiber T., Markiewicz B., Bosiacki M.

Aparatura Badawcza i Dydaktyczna

|

2012

|

T. 17, nr 3

65-70

PL

Mangan jest podstawowym mikroelementem - zarówno jego niedobór, jak i nadmierne pobranie są niekorzystne dla roślin: niedobór zaburza proces fotosyntezy, a nadmiar może uszkadzać aparat fotosyntetyczny. Celem przeprowadzonych badań była ocena zależności pomiędzy wartościami SPAD (aparat SPAD 502; Konica Minolta), a zawartością składników pokarmowych w liściach pomidora uprawianego w wełnie mineralnej, przy zróżnicowanym poziomie żywienia manganem (w mg Mn-dm-3): 0; 0,3; 0,6; 1,2. Stwierdzono istotne zróżnicowanie wartości SPAD w zależności od poziomu żywienia manganem: w zakresie Mn 0,3-0,6 stwierdzono istotne obniżenie SPAD w stosunku do kombinacji kontrolnej. Największą wartość SPAD zaobserwowano przy Mn 1,2. Wykazano istotny wzrost SPAD (poza Mn 0,3) w miarę rozwoju roślin. Analiza statystyczna wykazała pozytywne skorelowanie pomiędzy odczytem SPAD a zawartością w liściach pomidora: wapnia: dla Mn 0 i Mn 0,6 - korelacja bardzo wysoka; Mn 1,2-korelacja wysoka; magnezu-korelacja wysoka dla Mn 0,6; manganu: Mn 0-korelacja wysoka; Mn 0,3-1,2 - korelacja bardzo wysoka; żelaza - bardzo wysoka dla Mn 0,3 i Mn 1,2; sodu - wysoka dla Mn 0 i Mn 0,6.

EN

Manganese is an essential micronutrient - both deficiency like excess uptake of Mn are unfavourable for plants: deficiency disorders photosynthesis process when excess can damage the photosynthetic apparatus. The aim of conducted studies was estimation of relationships between SPAD values (apparatus SPAD 502; Konica Minolta) and content of nutrients in leaves of tomato growing in rockwool with differentiated levels of manganese nutrition (in mg Mn-dm-3): 0; 0.3; 0.6; 1.2. It was found significantly differentiation of SPAD values depended on the manganese nutrition level: in range Mn 0.3-0.6 - there was found significantly decreasing in relation to control combination. The highest SPAD values were found in case of Mn 1.2. It was found significantly increasing of SPAD values (except Mn 0.3) according with vegetation period. Statistical analyses showed positive correlation between SPAD reading and content in tomato leaves: calcium: for Mn 0 and Mn 0.6 - very high correlation; Mn 1.2 - high correlation; magnesium - high correlation for Mn 0.6; manganese - for Mn 0 - high correlation; Mn 0.3-1.2 - very high correlation; iron - very high for Mn 0.3 and Mn 1.2; sodium - high correlation for Mn 0 and Mn 0.6.

15

Sole morfoliniowe : synteza i zastosowanie

Borucka N., Markiewicz B., Pernak J.

Przemysł Chemiczny

|

2010

|

T. 89, nr 11

1397-1401

16

Effect of the Controlled Fertilization on the Mineral Components of Chosen Varieties of Onion (Allium cepa L.). Part I. Macroelements

Kleiber T., Bosiacki M., Markiewicz B.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2010

|

Vol. 17, nr 2-3

269-277

EN

The main aims of conducted studies was the estimation of the controlled fertilization effect in case of 21 chosen cultivars of onion (Allium cepa L.) and the bulb storage in controlled conditions on their nutritive value based on the macroelement content: nitrogen, phosphorus, potassium, calcium, magnesium and sulphur. During the total period of vegetative experiments, controlled fertilization was applied based on cyclic soil analyses recommended in the Integrated Production of Vegetables. A significant effect was found to be exerted by the cultivars on the content of dry matter and macroelements in the onion bulbs. At the same time, no significant effect was found to be exerted by the storage on the content of dry matter as well as on potassium and calcium content in the onions. On the other hand, the storage significantly decreased content of nitrogen, phosphorus and sulphur with a simultaneous increase of magnesium content. Because of a high content in the onion dry matter of (average in d.m.) phosphorus (0.43 % P), calcium (1.97 % Ca) and magnesium (0.26 % Mg), onion is a valuable source of these elements in the human diet. The controlled fertilization based on regular chemical soil analyses is useful to obtain good quality crops in horticulture production.

PL

Głównymi celami przeprowadzonych badań była ocena wpływu kontrolowanego nawożenia w przypadku 21 wybranych odmiany cebuli (Allium cepa L.) oraz przechowywania cebuli w kontrolowanych warunkach na ich wartość odżywczą określoną na podstawie zawartości makroskładników: azotu, fosforu, potasu, wapnia, magnezu i siarki. Przez cały okres doświadczeń wegetacyjnych stosowano, polecane w Integrowanej Produkcji Warzyw, kontrolowane nawożenie poprzez cykliczne analizy gleby. Wykazano wyraźny wpływ odmiany na zawartość suchej masy i wspomnianych makroelementów w główkach cebuli. Równocześnie nie stwierdzono różnicującego wpływu przechowywania na zawartość suchej masy, a także potasu i wapnia w cebulach. Przechowywanie natomiast znacznie zmniejszało zawartość azotu, fosforu i siarki - przy równoczesnym znacznym wzroście zawartości magnezu. Ponadto cebula jest cennym źródłem zawartości (średnio w s.m.) fosforu (średnio 0,43 % P), wapnia (1,97 % Ca) oraz magnezu (0,26 % Mg) w diecie człowieka. Kontrolowane nawożenie korzystające z cyklicznych analiz chemicznych gleby jest użyteczne, by otrzymać dobrej jakości plony w produkcji ogrodniczej.

17

Effect of the Controlled Fertilization on the Mineral Components of Chosen Varieties of Onion (Allium cepa L.). Part II. Microelements and Sodium

Kleiber T., Bosiacki M., Markiewicz B.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2010

|

Vol. 17, nr 8

935-941

EN

The paper presents results of studies whose objective was the estimation of the controlled fertilization effect and the bulbs storage - in case of chosen cultivars (21) - on the nutritive yalue of onion defined on the basis of microelements: iron, manganese, zinc and copper and sodium contained in edible parts of onion. During whole of the vegetative studies there were used controlled fertilization based on the chemical analysis of soil. A significant modifying effect of the cultivar was exerted on the content of the majority of the studied components: manganese, copper and sodium in the dry matter of onion. No effect was found to be exerted by the cultivar on the content of iron and zinc. Storage of onion - similarly as the cultivar - significantly modified the content of manganese and copper. but it did not differentiate the content of sodium, zinc and iron. The determined coutent of microelements ranged [mg o kg-1 d.m.] for: iron 42.6-96.4 mg Fe; manganese 2.6-11.2 mg Mn; zinc 16.9-27.3 mg Zn; copper 4.61-6.85 mg Cu. The determined contents of sodium ranged from 0.16 to 0.40 % Na in onion dry matter. A comparison of the nutritive value of onion with other vegetable species indicated that onion is a comparatively rich source of microelements and sodium in the human diet. Thanks to controlled fertilization based on regular cilemical soil analyses is possible to obtain good nutritive value of crops and protect the soil enyironment against possible contamination with excessive mineral fertilizers.

PL

Przedstawiono wyniki badań, których celem była ocena wpływu kontrolowanego nawożenia i przechowania cebul - w przypadku 21 wybranych odmian - na wartość odżywczą cebuli, określona na podstawie zawartość w niej mikroelementów: żelaza, manganu, cynku i miedzi oraz sodu zawartych wjadalnych częściach cebuli. W trakcie badań wegetacyjnych stosowano nawożenia kontrolowane za pomocą analiz chemicznych gleby. Wykazano istotny, modyfikujący wpływ odmiany na zawartość większości badanych składników: manganu, miedzi i sodu w suchej masie cebuli. Nie stwierdzono z kolei wpływu odmiany na zawartość żelaza i cynku. Przechowywanie cebuli - podobnie jak odmiana - znacznie modyfikowało zawartość manganu i miedzi - a nie różnicowało z kolei zawartości sodu, cynku i żelaza. Oznaczone w przeprowadzonych badaniach zawartości mikroelementów zmieniały się w zakresie [mg o kg-1 s.m.] dla: żelaza 42,6-96,4 mg Fe, manganu 2.6-11,2 mg Mn. cynku 16,9-27,3 mg Zn, miedzi 4,61-6,85 mg Cu. Z kolei oznaczone zawartości sodu mieściły się w zakresie od 0,16 % do 0,40 % suchej masy cebul. Porównanie wartości odżywczej cebuli z innymi gatunkami warzyw wskazuje, że cebula jest bogatym źródłem mikroelementów i sodu w diecie człowieka. Dzięki nawożeniu kontrolowanemu poprzez regularne analizy chemiczne gleby, możliwe jest osiągnięcie plonu o dobrej jakości dietetycznej oraz ochrona środowiska glebowego przed skażeniem nadmiernymi dawkami nawozów mineralnych.

18

Wybrane właściwości chemiczne gleb zgrupowania "Szwajcaria Lwówecka"

Kleiber T., Markiewicz B., Kleiber A.

Aparatura Badawcza i Dydaktyczna

|

2010

|

T. 15, nr 4

69-74

PL

Badania terenowe przeprowadzono na terenie zgrupowania "Szwajcaria Lwówecka". Ich celem była ocena zasobności zalegających tam gleb w łatwo rozpuszczalne i dostępne dla roślin formy makroelementów, mikroelementów, ich odczyn i zasolenie. Badane gleby cechowały się silnie kwaśnym odczynem, przy jednocześnie niskim zasoleniu wynikającym z niskich zawartości składników pokarmowych. Stwierdzono duże zróżnicowanie zasobności mineralnych form azotu. Generalnie wykazano również niedostateczną zasobność gleb w fosfor, potas, wapń, magnez i siarkę siarczanową. Wykazano ponadto nadmierną zasobność badanych gleb w żelazo, prawidłową w cynk, przy jednocześnie niedostatecznej zasobności w miedź oraz mieszczącej się w zakresie dopuszczalnym zawartości sodu i chlorków.

EN

Terrain studies conducted on terrain "Szwajcaria Lwówecka". The aim was estimation covering there the soils in easily solvable and accessible for plants of forms of macroelements, microelements, their reaction and the salinity. The studied soils characterized strongly the acid reaction, near simultaneously low salinity level resulting with low contents of nutrients. It was found the differentiation of mineral forms of nitrogen. Generally of soils was showed was also insufficient content of: phosphorus, potassium, calcium, magnesium and sulphate sulphur. It it was showed was moreover the excessive affluence of studied soils in iron, correct in zinc, near simultaneously insufficient affluence in copper as well as be comprising in admissible range of content of sodium and chlorides.

19

Nowoczesne płyny do układów chłodzenia pojazdów mechanicznych

Zieliński J., Markiewicz B., Liszyńska B., Marton G.

Przemysł Chemiczny

|

2004

|

T. 83, nr 12

647-650

PL

Przedstawiono stan techniki w zakresie kompozycji niskozamarzających o właściwościach antykorozyjnych z przeznaczeniem dla motoryzacji. Omówiono etapy rozwoju produkcji płynów chłodzących w Polskim Koncernie Naftowym ORLEN S.A.

EN

A review covering Polish-standardized requirements to be met by automotive coolants, their chem. compns., upgraders, illustrative chem. compns. of coolants and additives, formulations of two new anticorrosive coolants, and the history of coolants at the PKN ORLEN, Płock, PL.

20

Analiza przyczyn pękania i możliwości prognozowania trwałości instalacji w przemyśle chemicznym i petrochemicznym

Tasak E., Ziewiec A., Markiewicz B.

Ochrona przed Korozją

|

2004

|

nr 12

341-348

PL

W pracy na przykładzie dwóch instalacji przeanalizowano przyczyny awarii i określono możliwości ich zapobiegania. W pierwszym przykładzie ustalono, że przyczyną awarii była niewłaściwa eksploatacja, która spowodowała niekontrolowane nawęglenie stali i wystąpienie pęknięć w wyniku zmęczenia termicznego. W wyniku przeprowadzonych badań zaproponowano oryginalną metodę nieniszczącej kontroli stanu nawęglenia, która pozwala diagnozować i prognozować trwałość instalacji. W drugim przykładzie ustalono, że przyczyną pęknięcia płaszcza wymiennika jest korozja naprężeniowa. Zaproponowano sposoby uniknięcia tego typu awarii poprzez: ograniczenie zawartości chlorków, obniżenie stanu naprężeń lub zmianę gatunku stali na części kontaktujące się z mediami zawierającymi chlorki.

EN

Research performed on two existing installations analysed the causes of system failures and determined the possible means for their prevention. The analyses of the first case showed that the reason of failure was an incorrect system operation which resulted in an uncontrolled carburisation of steel which led to thermal cracking. The conducted research led to the proposal of applying an original non-destructive method for monitoring carburisation which allows for the diagnosing and predicting the service life of installations. In the second case it was established that the reason of failure of the heat exchanger shell was corrosion cracking. The suggested means for avoiding this kind of failure include limiting the amount of chlorides, decreasing the stress level or replacing the steel grade of elements which contact chlorides containing media.