Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Sztuka jako potrzeba kształtowania pozytywnych zmian w przestrzeni społecznej

100%

Wilk T.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia

|

2023

|

tom 36

|

nr 2

139-151

EN

Nowadays we live in an unfavorable multicultural reality that generates a number of difficult situations that society must constantly get used to. This reality requires constant adaptation to it, causing various attitudes and behaviors. The main good for the entire society is the acquisition of appropriate skills and dispositions, so that the everyday world becomes possible to carry out everyday tasks. In search of the positive patterns of behavior and conditions for the desired changes, art becomes helpful, the value and potential of which can contribute to modeling reality and social attitudes. Performing its social and educational functions, art significantly revitalizes social space, it just needs to be given a chance to do so. The aim of the research was an attempt to show the possibility of changes in the life of an individual, his/her attitudes, and in the social space under the influence of the presence of art. In the adopted orientation of qualitative research, such methods of data acquisition as free-targeted interviews and analysis of the content of the subject literature were used. An important method was also the opinion of artists/experts. The results of the research were presented in the form of the respondents’ statements, which show that the respondents mostly perceive the social and educational functions of art and are able to locate them in the space of social change. By fulfilling its artistic and, above all, social and educational functions, it allows for changes in the everyday functioning of a person, the implementation of his/her attitudes, and the perception of the need to shape social reality through positive own activity. Art is conducive to building social awareness, which contributes to compensating the area of social life. Reaching the recipient, not only allows them to become interested in it but also awakens their sensitivity and willingness to introduce the proposed solutions into everyday social life. It has an integrating and revitalizing function.

PL

Żyjemy współcześnie w nieprzychylnej rzeczywistości wielokulturowej, generującej szereg trudnych sytuacji, które społeczeństwo musi nieustannie oswajać. Ta rzeczywistość wymaga ciągłego dostosowywania się do niej, powodując różne postawy i zachowania. Nadrzędnym dobrem dla całego społeczeństwa staje się nabycie odpowiednich umiejętności i dyspozycji, by świat codzienny stał się możliwy do realizacji codziennych zadań. W tej drodze poszukiwań pozytywnych wzorów zachowań i uwarunkowań pożądanych zmian pomocna staje się sztuka, której wartość i potencjał może przyczyniać się do modelowania rzeczywistości i postaw społecznych. Realizując swe funkcje społeczno-edukacyjne, sztuka w istotnym stopniu rewitalizuje przestrzeń społeczną, trzeba tylko stworzyć jej do tego szansę. Celem prowadzonych badań była próba ukazania możliwości zaistnienia zmian w życiu jednostki, jej postawach oraz w przestrzeni społecznej pod wpływem obecności sztuki. W przyjętej orientacji badań jakościowych posłużono się takimi metodami pozyskiwania danych jak wywiad swobodny ukierunkowany oraz analiza treści literatury przedmiotu. Istotną metodą poznania były też opinie twórców/ekspertów. Wyniki badań zaprezentowano w formie wypowiedzi badanych, które ukazują, że badani w większości dostrzegają funkcje społeczno-edukacyjne sztuki oraz potrafią je ulokować w przestrzeni zmian społecznych. Sztuka istotnie przyczynia się do zmian rozwojowych jednostki oraz przemian społecznych. Realizując swe funkcje artystyczne i nade wszystko społeczno-edukacyjne, pozwala na zaistnienie przemian w codziennym funkcjonowaniu człowieka, realizacji jego postaw i dostrzeżeniu potrzeby kształtowania rzeczywistości społecznej poprzez pozytywną aktywność własną. Sztuka sprzyja budowaniu świadomości społecznej, która przyczynia się do kompensacji obszaru życia społecznego. Docierając do odbiorcy, nie tylko pozwala się nią zainteresować, lecz także budzi wrażliwość i chęć wprowadzania proponowanych rozwiązań do codzienności społecznej. Pełni funkcję integrującą i rewitalizującą.

2

Wizerunek współczesnej szkoły w artystycznym obrazie wybranych dziedzin sztuki. Wybrane aspekty

100%

Wilk T.

Kultura i Edukacja

|

2022

|

nr 1(135)

33-47

PL

Instytucja szkoły od zawsze poddawana była krytyce społecznej. Negatywny obraz szkoły nie zawsze był w pełni uzasadniony i prawdziwy. Bywało, że słowa krytyki przyczyniały się do poprawy jej (szkoły) wizerunku. Szkoła to jedna z najważniejszych instytucji społecznych, dlatego tak istotne jest by jej ocena była obiektywna, a pojawiające się trudności/ niedostatki stały się impulsem do dyskusji, dialogu, a dalej do korekty i uzupełnienia. Niniejszy tekst jest próbą wskazania roli sztuki, która swoją twórczością prezentuje wybrane obszary funkcjonowania szkoły. W tekście odwołuję się do historycznych przykładów zaangażowania sztuki, zwłaszcza muzyki, plastyki i sztuki teatralnej w szkolny proces dydaktyczno-wychowawczy, pragnąc tym samym zasygnalizować, że sztuka już w przeszłości edukacyjnej była ważnym elementem nauczania. Swoją obecnością już wówczas tworzyła wizerunek szkoły. Współcześnie obserwujemy podobną praktykę. Z jednej strony obecność sztuki w szkole kreuje jej wizerunek, z drugiej sztuka funkcjonująca na zewnątrz także tworzy swój wizerunek. W tekście prezentuję kilka przykładów postrzegania szkoły w artystycznym obrazie plastyki, filmu i sztuki teatralnej.

EN

The school institution has always been subject to social criticism. The negative image of the school was not always fully justified and true. It happened that the words of criticism contributed to the improvement of school’s image. The school is one of the most important social institutions, it is therefore essential that its assessment be objective and the difficulties encountered / shortcomings have become an impulse for discussion, dialogue, and then for correction and supplementation. This text is an attempt to indicate the role of the art that presents selected areas of the functioning of the school. In the text, I refer to historical examples of art involvement in the educational and upbringing process at school, thus trying to signal that art was already an important element of education in the past. It was creating the image of the school. Today we can notice a similar practice. On the one hand, the presence of art in school creates its image, and on the other hand, art that works outside also creates its image. In the text, I present a number of examples of how school is perceived in an artistic image of fine arts, film and theater.

3

Nauczyciel wobec nieładu światowego – czyli o potrzebie (redefinicji) świadomości zadań nauczyciela w sytuacji kontrolowanychi niekontrolowanych zmian oraz możliwościach wykorzystania sztuki w procesie ich oswajania

100%

Wilk T.

Edukacja Międzykulturowa

|

2017

|

tom 7

|

nr 2

279-295

EN

The presented text is an attempt to draw attention to the necessity to domesticate the changes in the global space. The threats and consequences of current multifaceted changes imply the need of integrated educational actions. In this study, the attention is paid to the activity of school/teachers in the situation of world disorder. What remains an important issue is teachers’ awareness and their educational and didactic activity oriented towards shaping young people’s consciousness of permanent changes and the phenomenon of multiculturalism.Due to the experience of past ages, an important tool for controlling positive coexistence, social relations and functioning in a group is culture and art, which do not only reflect the reality, but also constitute an important social message, educational material, and most of all the bond connecting communities, especially multicultural ones. Taking into consideration the value of culture/art – not only its artistry, aesthetics but also its utilitarianism, it becomes an intentional plan to incorporate culture/art into educational activities.

PL

Prezentowany tekst jest próbą zwrócenia uwagi na potrzeby oswojenia dokonujących się zmian w przestrzeni globalnej. Zagrożenia i konsekwencje współcześnie dokonujących się przemian w wieloaspektowym zakresie implikują potrzebę podejmowania zintegrowanych działań edukacyjnych. W tekście uwagę skupiam na działaniach szkoły/nauczyciela w sytuacji nieładu światowego. Istotną kwestią pozostaje świadomość nauczycieli oraz ich aktywność wychowawczo-edukacyjna zorientowana na kreowanie świadomości młodych ludzi wobec permanentnych zmian oraz zjawiska wielokulturowości. Jak wskazują minione epoki, istotnym instrumentem regulującym pozytywne współistnienie, relacje społeczne, wspólne funkcjonowanie pozostaje kultura i sztuka, będąca nie tylko odzwierciedleniem rzeczywistości, ale ważnym społecznym komunikatem, materiałem edukacyjnym, a nade wszystko spoiwem społeczności, szczególnie wielokulturowych. Uwzględniając wartość kultury/sztuki, nie tylko jej artyzm, estetykę, ale jej utylitaryzm, celowym zamysłem pozostaje włączenie jej do działań edukacyjnych.

4

“Education for Tomorrow” in the New Polish Order: Images of the Post-monocentric Global Society

63%

Radziewicz-Winnicki A. , Wilk T.

The New Educational Review

|

2006

|

tom 8

13-27

EN

In the past decade, the inventory of concepts from the sphere of educational, social and political writings has been enriched with the new concept of the role of education in the post-communist transformation in Poland and other countries of Middle and Eastern Europe. Polish membership in the European Union has contained a long list of various social, cultural, education and/or political problems related to Polish accession to the European Community. In recent years after the events of 1989, until the Polish accession to the EU, a mismatch between the system of education and the system of market economy has become a universal phenomenon in Poland. Unfortunately, there are also signs indicating that the educational expansion does not mean a superior role of the human factor in the socio-economic development of society. As a result, the young generation manifest dissatisfaction and very often frustration generated by their difficulties in fulfilling their social and professional aspirations. This paper discusses selected social aspects and consequences of increased possibilities of transforming educational and economic reality in Post-communist Poland, at the time of the global asymmetry. Constant search for solutions to the problem of young people’s successful preparation for work and life in the market economy of the 21st century, as well as for their proficiency in maintaining contacts with financial institutions constitutes focal interest of this draft. It includes analyses of the possible development of social infrastructure, which is bound to shape ‘the education for tomorrow’.

5

Sztuka w przestrzeni społecznej – wymiar artystyczny i edukacyjny

63%

Rzymełka-Frąckiewicz A. , Wilk T.

Chowanna

|

2019

369-381

EN

The present text is an attempt to draw social attention to the place and role of art in the social/public space, and thus the artistic and social impact of art arranged in this space. Art, apart from its artistic and aesthetic value, has a social-educational and utilitarian value. Presenting works of art in public space can not only revise the way of thinking about art / perception of art, but also develop the need to implement its potential in everyday life. The artistic and social dimension of art is a peculiar configuration of good, truth and beauty – values so socially desirable.

6

The idea of lifelong learning – Polish experience and reality

63%

Rzymełka-Frąckiewicz A. , Wilk T.

The New Educational Review

|

2015

|

tom 42

213-224

EN

The presented study addresses the issue of the concept of lifelong learning based on Polish experience, on the basis of the latest research: the international programme: Programme for the International Assessment of Adult Competencies (Study on an international scale, realised for the first time in Poland on a sample of more than 9 thousand people) and Polish reports: Report on the State of Education 2013-Teachers Matter, and Social Diagnosis 2013-the Labour Market and Social Exclusion in the Context of the Perception of Poles. The presented study and the authors’ considerations revolve around the concepts of: learning, schooling, undertaking educational activity by adults, which, as clearly indicated by the research results, constitutes an insignificant part of Polish society. This situation puts our country on one of the last places in the ranking of highly developed countries.

7

Odmienność a poczucie bezpieczeństwa, czyli co możemy i co powinniśmy zmienić w naszym myśleniu o Innych w ilustracji filmowo-teatralnej

63%

Rzymełka-Frąckiewicz A. , Wilk T.

Edukacja Międzykulturowa

|

2021

|

tom 15

|

nr 2

326-343

EN

One of many modern images is the mutual functioning of people who represent different cultures, nationality, race, and religion. This causes a number of misunderstandings or conflicts in individual communities, motivated by a lack of knowledge about each other’s culture. The increasingly common dissimilarity in modern societies, generating multiple fears and anxieties, makes it impossible to maintain a sense of security. Meanwhile, variety - cultural, ethnic, national diversity - should be seen as a common good for building communities. Thus, there is a lack of awareness that cultural diversity is a value, a specific richness that determines the broad possibilities of holistic development rather than a threat to identity or freedom. In order to achieve this, awareness and knowledge are needed. This text is therefore an attempt to interest the society in the subject matter, which can be tamed and developed through intercultural education, which can take various forms, including specific fields of art, such as theater or film. These art fields are not only a field of education, learning about diversity, but they are a tool for shaping attitudes, interests, expressing emotions, modelling the way of thinking about diversity. The suggested (selected) performances or films are mostly based on the full conviction that art is not only an autotelic and artistic value, but is a tool that shapes the direction of thinking within a certain range.

PL

Jednym z wielu obrazów współczesności jest wzajemne funkcjonowanie osób reprezentujących odmienne kultury, narodowość, rasę czy religię. To sprawia, że w poszczególnych społecznościach pojawia się szereg nieporozumień czy konfliktów, powodowanych brakiem wiedzy o wzajemnej kulturze. Rysująca się coraz powszechniej odmienność we współczesnych społeczeństwach generując wielorakie obawy i lęk uniemożliwia zachowanie poczucia bezpieczeństwa. Tymczasem odmienność/różnorodność kulturowa, etniczna, narodowa winna być postrzegana jako wspólne dobro służące budującym się wspólnotom. Tym samym ujawnia się brak świadomości, że odmienność kulturowa to wartość, swoiste bogactwo warunkujące szerokie możliwości holistycznego rozwoju, a nie zagrożenie tożsamości czy wolności. By stan taki osiągną potrzeba świadomości i wiedzy. Niniejszy tekst jest zatem próbą zainteresowania społeczeństwa przedmiotowym zagadnieniem, które można oswoić i rozwinąć dzięki edukacji międzykulturowej, która może przybrać różne formy edukacji, także poprzez poszczególne dziedziny sztuki, takie jak teatr czy film. Wspomniane dziedziny sztuki stanowią nie tylko pole edukacji, poznania różnorodności, ale są narzędziem kształtowania postaw, zainteresowań, wyrażania emocji czy modelowania sposobu myślenia o odmienności. Propozycje konkretnych (wybranych) spektakli czy filmów, oparto zasadniczo na pełnym przekonaniu, że sztuka stanowi nie tylko wartość autoteliczną, artystyczną, ale jest narzędziem formującym kierunek myślenia w określonym zakresie.

8

Przekaz z granicy a potrzeba edukacji, czyli czego uczy młodzież wielokulturowa rzeczywistość?

51%

Dworak A. , Rzymełka-Frąckiewicz A. , Wilk T.

Edukacja Międzykulturowa

|

2022

|

tom 18

|

nr 3

167-177

PL

Od końca lata 2021 roku otrzymujemy medialne przekazy ukazujące sytuację migracyjną na granicy polsko-białoruskiej. Docierające obrazy, informacje ujawniają dramatyczną sytuację osób-uchodźców-migrantów z krajów Bliskiego Wschodu próbujących poprzez nasz kraj przedostać się do krajów Europy Zachodniej. Pozbawieni niemal zupełnie pomocy humanitarnej koczują w lesie. Zziębnięci, głodni, chorzy wyczekują pomocy ze strony odpowiednich służb. Sytuacja jest bardzo trudna, gdyż ma wymiar nie tylko humanitarny, społeczny, ale także, a może nade wszystko polityczny. Ten obraz dociera do dorosłych, ale też do młodzieży, która nie zawsze potrafi zrozumieć zaistniałą sytuację, w tym brak działań pomocowych. Obserwując postawy dorosłych, młodzież uczestniczy w lekcji obojętności i akceptacji zła. Dlatego celem niniejszego tekstu jest zwrócenie uwagi na przekaz, jaki otrzymuje młode pokolenie, oraz wskazanie na przykładowe działania edukacyjne, które należy podjąć w środowiskach wychowawczych, aby zachować odpowiedzialność i wartości humanitarne, które winny dominować w procesie edukacyjno-wychowawczym. Tak, aby w świecie – coraz bardziej wielo-kulturowym – stały się powszechną praktyką społeczną.

EN

From the end of the summer of 2021, we have been receiving media messages showing the migration situation on the Polish-Belarusian border. The incoming images and information reveal the dramatic situation of people-refugees- migrants from the Middle East trying to reach Western European countries through our country. Deprived of humanitarian aid, they camp in the woods. Cold, hungry and sick, they expect help from the relevant services. The situation is very difficult, as it has a humanitarian and social dimension, but also, and perhaps above all, a political one. This image reaches adults, but also young people, who are not always able to understand the situation and the lack of help. Observing the attitudes of adults, young people take part in the lesson of indifference and acceptance of evil. The aim of this text is therefore to draw attention to the message received by the young generation and to identify what educational activities should be undertaken in educational environments in order to maintain responsibility and humanitarian values, which should dominate the educational and upbringing processes. So that in an increasingly multicultural world they become a common social practice.

9

Does Today’s School/Education Respond to Society’s Needs and Expectations of Reality and the Future?

51%

Dworak A. , Rzymełka-Frąckiewicz A. , Wilk T.

Multidisciplinary Journal of School Education

|

2023

|

tom 12

|

nr 2 (24)

243-256

EN

Objectives of the research: The aim of our study was to show that education, although rooted in the past and drawing heavily from the present, especially in modern times, is focused on the upcoming future, on preparing for life in a future marked by rapid changes in the development of civilisation and the hopes, threats and challenges associated with it. Research methods: A critical analysis of scientific/research texts was carried out. A short description of the context of the issue: The everyday reality of our lives increasingly proves that there is a great need for the harmonious and comprehensive development of the personality of children and young people. Living in a world of constant re-evaluation and clearly articulated tendencies close to ethical relativism, in a world of ecological threats, chaos in the field of beauty criteria and rapidly increasing diseases of civilisation at the end of the twentieth century (no less so two decades later), people must have a clear and distinct perspective on what they should be aiming at, on which values they should base their lives and how they should live as free, rational and responsible beings (Śnieżyński, 1999, p. 27). Research findings: The modern school becomes a place of creating needs related to the future as well as a place for locating the intentional expectations of young people and their parents in relation to functioning in reality and in the future. School has become an institution that is required to prepare young people well for life/social functioning in an unknown future. Conclusions and/or recommendations: At this point, one should ask whether the institution of a modern school is able to equip a young person with everything necessary to experience success, generally speaking, so that they will not be excluded or marginalised in the global world (Rzymełka-Frąckiewicz, 2020, pp. 93–108; Rzymełka-Frąckiewicz & Wilk, 2014, pp. 83–94).