Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Rzesowate-malo znane rosliny lecznicze i uzytkowe

100%

Swiader K.

|

nr 02

10

2

Ocena możliwości zwiększenia zawartości sprzężonych dienów kwasu linolowego (CLA) w mięsie i przetworach mięsnych

51%

Piotrowska A. , Swiader K. , Waszkiewicz-Robak B. , Swiderski F.

|

2012

|

tom 63

|

nr 3

PL

Scharakteryzowano właściwości prozdrowotne sprzężonych dienów kwasu linolowego (CLA) oraz dokonano oceny możliwości zwiększenia ich zawartości w mięsie wieprzowym i jego przetworach. Badania z udziałem zwierząt laboratoryjnych wskazują na przeciwnowotworowe, przeciwmiażdżycowe i przeciwzapalne działanie CLA, sugerują także wpływ na redukcję tkanki tłuszczowej oraz zwiększenie przyrostu masy mięśniowej. Jednak liczba obserwacji u ludzi jest niewystarczająca aby móc w pełni ocenić związek pomiędzy spożyciem CLA a zmniejszaniem ryzyka chorób cywilizacyjnych, dlatego konieczne jest prowadzenie dalszych badań. Dane literaturowe wskazują, że zastosowanie w żywieniu trzody chlewnej dodatku preparatów CLA, pozwala zwiększyć udział tej grupy związków w uzyskanym surowcu, przy czym istotnie wyższą akumulację stwierdza się dla izomeru cis-9, trans-11. Zmianom tym towarzyszy jednak niekorzystne z punktu widzenia zdrowia człowieka zwiększenie udziału kwasów nasyconych kosztem kwasów jednonienasyconych. W produkcji przetworów mięsnych lepszym sposobem zwiększenia udziału sprzężonych dienów kwasu linolowego wydaje się być stosowanie dodatku preparatu CLA na etapie procesu produkcji, ponieważ nie wpływa ono na poziom kwasów nasyconych. Mięso wieprzowe wzbogacone w CLA i uzyskane z niego przetwory charakteryzują się małą podatnością na procesy utleniania, co może wynikać ze sprzężenia wiązań podwójnych, właściwości antyoksydacyjnych sprzężonych dienów kwasu linolowego, a także ze zwiększonego udziału nasyconych kwasów tłuszczowych. Zagadnienie korzystnego wpływu na zdrowie człowieka mięsa wieprzowego i jego przetworów o podwyższonym udziale CLA wymaga dalszych badań prowadzonych na ludziach. Dopiero wówczas tego typu wyroby można będzie zaliczyć do grupy żywności funkcjonalnej.

EN

The paper characterizes pro-health properties of conjugated linoleic acid (CLA) and assesses the possibility of increasing their content in pork and pork meat products. Studies conducted on animals indicate antitumor, antiatherosclerotic and antiinflammatory effect of CLA, also find impact on reducing body fat and increasing muscle growth. However, the number of observations concerning human populations is insufficient to fully evaluate the relationship between CLA intake and reducing the risk of lifestyle diseases. Therefore, it is necessary to conduct further research. Literature data indicate that the use in pigs feed suplementation with CLA preparations, can increase the content of these compounds in the meat and also show, that isomer cis-9, trans-11 is accumulated at significantly higher level. However, these changes were accompanied by increased the share of saturated fatty acids at the expense of monounsaturated which is unfavorable for human health. A better way to increase the CLA content in pork meat appears to be the addition of CLA preparation during the production process, because it does not affect the level of saturated fats. Pork and pork meat products enriched in CLA are characterized by low susceptibility to oxidation, which may result from the coupling of double bonds, antioxidantive properties of conjugated linoleic acid and the increased content of saturated fatty acids. The issue of beneficial effects on human health of pork and pork products with a higher content of CLA, requires further studies conducted on humans. Only then these products can be classified as a functional foods.

3

Syropy i melasy jako naturalne zamienniki cukru

51%

Swiader K. , Trybula A. , Srednicka-Tober D. , Hallmann E.

|

tom 72

|

nr 01

PL

Przedstawiono charakterystykę najpopularniejszych naturalnych zamienników cukru spożywczego - sacharozy, takich jak: melasa karobowa, melasa z buraka cukrowego i trzciny cukrowej, syrop daktylowy, syrop z agawy, syrop klonowy, syrop i cukier kokosowy. Opisano i porównano ich właściwości. Wykazano, że poszczególne syropy i melasy charakteryzują się dość zróżnicowaną siłą słodzącą, wartością energetyczną, indeksem glikemicznym oraz właściwościami prozdrowotnymi, a ich znajomość może być pomocna przy właściwym ich wykorzystaniu jako zamienników cukru stołowego, zwłaszcza przez diabetyków - ze względu na ich znacznie niższy indeks glikemiczny w porównaniu z sacharozą. Najbardziej w tej grupie polecane są: melasa karobowa, syrop klonowy, syrop z agawy, syrop i cukier kokosowy.

EN

The characteristics of the most popular natural sugar substitutes such as carob molasses, molasses from sugar beet and sugar cane, a date syrup, agave syrup, maple syrup, coconut sugar and syrup have been described. Their properties have been described and compared. It has been shown that individual syrups and molasses are characterized by varying sweetness, caloric content, glycemic index and pro-health properties, and their knowledge can be helpful when used properly as table sugar alternatives, especially by diabetics. Due to their much lower glycemic index compared to sucrose the most recommended groups are carob molasses, maple syrup, agave syrup, coconut syrup and sugar.

4

Substancje intensywnie slodzace. Czesc II. Bezpieczenstwo zdrowotne

51%

Waszkiewicz-Robak B. , Swiader K. , Swiderski F.

|

nr 06

16

PL

Omówiono korzyści i ewentualne zagrożenia związane ze stosowaniem substancji intensywnie słodzących. Przedstawiono dane dotyczące bezpieczeństwa stosowania tych substancji oraz zasady ich dopuszczenia do stosowania w żywności w krajach Unii Europejskiej. W związku z zastrzeżeniami, jakie budzą znane dotychczas sztuczne środki słodzące, prowadzone są systematyczne badania naukowe oceniające bezpieczeństwo zdrowotne po ich spożyciu i korygujące warunki ich stosowania w żywności. Wyniki tych badań sprzyjają zwiększeniu asortymentu wyrobów spożywczych, w których stosowane są substancje intensywnie słodzące. Stwierdzono ponadto, że konsumenci coraz więcej wiedzą o szkodliwości spożycia cukru i konieczności jego ograniczenia w diecie.

EN

The advantages and possible threats connected with the use of sweeteners are described. Data concerning the safety of their use and regulations concerning their admission in the European Union countries is presented. Because of the objections towards artificial sweeteners known so far, regular scientific research is carried out to evaluate health safety after their intake and emend the conditions of their use. The research results are conductive to the growth tendency of the range of food products in which intensive sweeteners are used. Moreover, the increase in consumer awareness regarding the harmfulness of sugar intake and the necessity of its elimination from the diet has been observed.

5

Badanie aktywności przeciwgrzybiczej wybranych podstawczaków (Basidiomycetes)

51%

Lamer-Zarawska E. , Rymkiewicz A. , Krzyzanowska J. , Swiader K.

|

tom 34

|

nr 1-2

EN

It was studied two representatives of basidiomycetes - Marasmius alliaceus (Jacq.) Fr. and Fontes fomentarius (L. ex Fr.) Kickx. cultivating in vitro on two different media. The influence of volatile substances and other metabolites producing by above mentioned basidiomycetes on two species of yeasts and eight species of moulds pathogenic for human, animals and cultivated plants. Volatile substances producing by M. alliaceus inhibit the growth of A. fumigatus and P. chrysogenum mycelium and also the lack of T. lignorum sporulation. Acetate extracts from M. alliaceus mycelium have the strongest activity on yeasts and moulds pathogenic for human, i.e. C. albicans, R. rubra, A. fumigatus and P. chrysogenum, and also on the phytopathogenic moulds, i.e. F. culmorum, T. lignorum, A. gypsophilae and Thielaviopsis sp. In many cases this activity has been similar to nystatin. Activities of metabolites of M. alliaceus diffusing into cultivating fluid has been positively lower. The metabolites producing by F. fomentarius have showed weaker action to studied yeasts and moulds.

6

Substancje intensywnie slodzace w swietle aktualnych przepisow prawnych

51%

Swiader K. , Waszkiewicz-Robak B. , Piotrowska A.

|

nr 1

100-105

PL

Spożycie słodzików na całym świecie wzrasta z roku na rok. Coraz większe zapotrzebowanie na tego typu substancje mobilizuje do prowadzenia badań nad nowymi sposobami wytwarzania i pozyskiwania substancji intensywnie słodzących. Pojawienie się nowych substancji tego typu rozpoczyna cały ciąg procedur prawnych mających na celu sprawdzenie bezpieczeństwa ich stosowania w żywności, w farmaceutykach czy kosmetykach, a w efekcie dopuszczenie ich do obrotu i określenie warunków ich stosowania. Należy jednak pamiętać, że przepisy prawne obligują jednocześnie do ciągłej obserwacji dopuszczonych substancji słodzących, a nawet ich ponownej oceny w przypadku zmiany warunków ich stosowania lub pojawienia się nowych informacji naukowych na ich temat.

EN

Sweeteners consumption worldwide is increasing from year to year. Increasing demand for these substances is mobilizing to conduct research on new ways to manufacture and to obtain sweeteners. Appearance of new substances of this type starts a whole string of legal procedures aimed at verifying the safety of their use in foods, pharmaceuticals and cosmetics, and ultimately placing on the market and etermine their conditions of use. Note, however, that the legislation oblige both to the continued monitoring of permitted sweeteners, and even the re-evaluation in case of changing conditions for their use or appearance of new scientific information about them.

7

Substancje intensywnie slodzace. Cz.I. Wlasciwosci i warunki ich stosowania w zywnosci

51%

Waszkiewicz-Robak B. , Swiader K. , Swiderski F.

|

nr 05

22

PL

Przedstawiono charakterystyką syntetycznych substancji intensywnie słodzących, takich jak: aspartam, acesulfam K, cyklaminian, sacharyna, sukraloza, neohesperydyna (NHDC) oraz alitame i neotame. Opisano ich właściwości funkcjonalne, a także podano wymagania, jakie powinna spełniać idealna substancja słodząca. Wykazano, że poszczególne substancje intensywnie słodzące charakteryzują się dość zróżnicowanymi właściwościami funkcjonalnymi, a ich dobra znajomość może być pomocna przy właściwym ich wykorzystaniu.

EN

The characteristic of the of intensity of sweeteners such as aspartate, acesulfam K, cyclamate, saccharin, sucralose, neohesperidine DC and alitame, neotame was presented in this work. Their physicochemical properties, positive and possibly negative aspects of application of the sweeteners were described as well as the requirements that should be accomplished by a perfect sweetener were given. Particular sweeteners are characterized by varied functional properties, therefore, their knowledge is indispensable for their proper use.

8

Charakterystyka właściwości prozdrowotnych wybranych gatunków grzybów i ocena ich dostępności na rynku lokalnym Warszawy

51%

Swiader K. , Wojda M. , Piotrowska A. , Rachtan-Janicka J.

|

2020

|

tom 74

|

nr 10

PL

Grzyby stanowią pożądany surowiec spożywczy nie tylko ze względu na atrakcyjne walory sensoryczne, ale także na ich wartość odżywczą i właściwości prozdrowotne. W artykule przeanalizowano informacje producentów dotyczące wybranego asortymentu grzybów i produktów je zawierających dostępnych na rynku lokalnym Warszawy. Spośród wszystkich analizowanych produktów z grzybów najwyższą wartością energetyczną oraz zawartością białka, tłuszczów, węglowodanów i błonnika odznaczały się grzyby suszone. Najbardziej popularnym gatunkiem hodowlanym była pieczarka. Najdroższym gatunkiem były suszone smardze i trufle. Grzyby dzięki możliwości wytwarzania metabolitów o działaniu prozdrowotnym, m.in. immunostymulującym, antyoksydacyjnym, przeciwnowotworowym, znalazły zastosowanie w produkcji suplementów diety. Spośród nich największy udział w analizowanym rynku stanowiły preparaty z grzyba reishii.

EN

Mushrooms are a desirable food raw material not only due to their attractive sensory properties but also because of their nutritional value and health-promoting properties. In this work the assortment of mushrooms and products containing them available on the local market of Warsaw has been analyzed. It has been concluded that dried mushrooms had the biggest energy value, protein, fat, carbohydrates and fiber content. The most popular cultured species was a champignon. Sponge mushrooms and truffles were the most expensive ones. Mushrooms with the ability to produce metabolites with the pro-health effects, e.g. immunostimulatory, anti-cancer, have been used in the production of dietary supplements. Majority of them contain reishi mushrooms.

9

Możliwości uzyskania mięsa i przetworów z mięsa wieprzowego o podwyższonej zawartości przeciwutleniaczy

45%

Swiader K. , Piotrowska A. , Waszkiewicz-Robak B. , Swiderski F. , Rachtan-Janicka J.

Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego

|

2011

|

tom 21

|

nr 2

PL

W artykule przedstawiono możliwości pozyskiwania mięsa i przetworów z mięsa -wieprzowego o podwyższonej zawartości prze- ciwutleniaczy. Wykazano, że wartość odżywcza mięsa wieprzowego może być skutecznie podniesiona poprzez suplementację diety zwierząt w substancje o właściwościach przeciwutleniających takie jak selen oraz witaminy A, C, E. Zastosowanie w diecie zwierząt substancji o charakterze przeciwutleniającym zmniejsza zmiany oksydacyjne w mięsie o podwyższonym udziale nienasyconych kwasów tłuszczowych, a tym samym lepiej wpływa na jakość sensoryczną i stabilność oksydacyjną mięsa i jegoprzetworów.

EN

The possibilities of obtaining pork meat and pork meat products with increased antioxidants level were presented. It was shown that the nutritional value of pork can be effectively raised by supplementing the diet of animals in substances with antioxidant properties such as selenium and vitamins A, C, E. The use of an antioxidant substances in the animal diet reduce oxidative changes in meat with a higher share of unsaturated fatty acids and therefore have a better effect on sensory quality and oxidative stability of meat and meat products.

10

The influence of DMPX on the activity of common antidepressants

38%

Poleszak E. , Serefko A. , Szopa A. , Wosko S. , Bogutko K. , Swiader K. , Wlaz P.

Acta Neurobiologiae Experimentalis

|

2015

|

tom 75

|

nr Supl.

EN

BACKGROUND AND AIMS: Though depression is known as one of the most frequent chronic health problems in the world, the optimal treatment of the depressed patients remains an important challenge. Due to serious adverse reactions and common ineffectiveness, the conventional antidepressant therapy is usually not sufficient. The identification of the best treatment strategies and development of new, safer, and more effective ones are crucial. Literature data confirm participation of adenosine neurotransmission in the development of depression. Adenosine, which is responsible for the suppressed release of serotonin, noradrenalin, and dopamine, contributes to a decrease of neuronal excitability. The main objective of our study was to investigate an antidepressant activity of a joint administration of adenosine A2A receptor antagonist DMPX (3,7-dimethyl-1-propargylxanthine) and the common antidepressant drugs: imipramine, reboxetine, escitalopram, tianeptine, venlafaxine, moclobemide, and agomelatine. METHODS: The experiments were carried out on male Albino Swiss mice. The antidepressant-like effect was assessed by the forced swim test. In order to avoid the risk of obtaining the false positive/negative effects, the spontaneous locomotor activity was measured as well. RESULTS: The obtained results demonstrated that DMPX at the dose of 3 mg/kg significantly enhanced the antidepressant-like effect of imipramine (15 mg/kg), reboxetine (2.5 mg/kg), escitalpram (2 mg/kg), tianeptine (15 mg/kg), venlafaxine (1 mg/kg), moclobemide (1.5 mg/kg), and agomelatine (20 mg/kg). None of the used combinations changed the overall spontaneous locomotor activity of the animals. CONCLUSION: Forced swim test outcomes indicated a synergistic action of adenosine A2A receptor antagonist in combination with the tested antidepressants.

11

Effect of boar ejaculate fraction, extender type and time of storage on quality of spermatozoa

38%

Dziekonska A. , Swiader K. , Koziorowska-Gilun M. , Mietelska K. , Zasiadczyk L. , Kordan W.

Polish Journal of Veterinary Sciences

|

2017

|

tom 20

|

nr 1

EN

The aim of this study was to investigate the effect the sperm-rich fraction (F1) and the post-F1 fraction (F2) on the quality of boar spermatozoa stored in a liquid state. Ejaculates were collected from three Polish Landrace boars. Each ejaculate fraction was diluted with BTS short-term extender and Safe-Cell Plus (SCP) long-term extender and stored for seven days (D1-D7) at 17°C. Analyses included sperm motility parameters, normal apical ridge (NAR) acrosomes and plasma membrane integrity (PMI). Prior to the dilution of fractions, marked changes (p<0.05) were noted between F1 and F2 in progressive motility (PMOT), velocity average pathway (VAP) and velocity straight line (VCL). After the ejaculate was diluted, the type of fraction and type of extender significantly affected (p<0.05) PMOT, being markedly higher (p<0.05) for F1 extended in BTS. No marked changes (p<0.05) were observed between F1 and F2 extended in SCP for any of the analyzed sperm quality parameters during seven days of storage. Significantly higher (p<0.05) values of sperm quality parameters were noted in F1 compared with F2 for BTS on D7 of storage. The results of the four-way ANOVA analysis indicate that boar, fraction of ejaculate, extender type and day of storage had significant effects on the quality of boar stored spermatozoa. The F1 was characterised by higher quality of spermatozoa during storage in comparison with F2 in the short-term extender. Using the long-term extender containing the proteins allowed for a better application of F2, which could be important for the pig industry.

12

Assessing polyphenols content and antioxidant activity in coffee beans according to origin and the degree of roasting

38%

Dybkowska E. , Sadowska A. , Rakowska R. , Debowska M. , Swiderski F. , Swiader K.

Roczniki Państwowego Zakładu Higieny

|

2017

|

tom 68

|

nr 4

EN

Background. The roasting stage constitutes a key component in the manufacturing process of natural coffee because temperature elicits changes in bioactive compounds such as polyphenols and that Maillard-reaction compounds appear, thus affecting the product’s sensory and antioxidant properties. Actual contents of these compounds may depend on which region the coffee is cultivated as well as the extent to which the beans are roasted. Objectives. To determine polyphenols content and antioxidant activity in the ‘Arabica’ coffee type coming from various world regions of its cultivation and which have undergone industrial roasting. Also to establish which coffee, taking into account the degree of roasting (ie. light, medium and strong), is nutritionally the most beneficial. Materials and Methods. The study material was natural coffee beans (100% Arabica) roasted to various degrees, as aforementioned, that had been cultivated in Brazil, Ethiopia, Columbia and India. Polyphenols were measured in the coffee beans by spectrophotometric means based on the Folin-Ciocalteu reaction, whereas antioxidant activity was measured colourimetrically using ABTS+ cat-ionic radicals. Results. Polyphenol content and antioxidant activity were found to depend both on the coffee’s origin and degree of roasting. Longer roasting times resulted in greater polyphenol degradation. The highest polyphenol concentrations were found in lightly roasted coffee, ranging 39.27 to 43.0 mg/g, whereas levels in medium and strongly roasted coffee respectively ranged 34.06 to 38.43 mg/g and 29.21 to 36.89 mg/g. Antioxidant activity however significantly rose with the degree of roasting, where strongly roasted coffee had higher such activity than lightly roasted coffee. This can be explained by the formation of Maillard-reaction compounds during roasting, leading then to the formation of antioxidant melanoidin compounds which, to a large extent, compensate for the decrease in polyphenols during roasting. Conclusions. Polyphenols levels and antioxidant activities in the studied Arabica coffee beans that had undergone roasting depended on the cultivation region of the world. Longer roasting caused a significant decline in polyphenols compound levels (from 7.3% to 32.1%) in the coffee beans. Antioxidant activities of coffee increased with roasting, despite reduced levels of natural antioxidants. From a nutritional standpoint, the most favoured coffees are those lightly or medium roasted.

PL

Wprowadzenie. Kluczowym procesem w czasie produkcji kawy naturalnej jest etap prażenia, w wyniku którego pod wpływem wysokiej temperatury w ziarnach kawy zachodzą zmiany zawartości związków bioaktywnych, takich jak polifenole, powstają związki Maillarda, mające wpływ na ich właściwości sensoryczne oraz właściwości antyoksydacyjne. Zawartość tych związków może zależeć od rejonu upraw kaw, a także od zastosowanego procesu prażenia. Cel badań. Celem niniejszych badań była ocena zawartości polifenoli oraz aktywności antyoksydacyjnej kaw rodzaju Arabika pochodzących z różnych rejonów upraw, poddanych procesowi prażenia, stosowanych w warunkach przemysłowych, a także określenie jaki czas prażenia kawy jest najkorzystniejszy dla produktu z żywieniowego punktu widzenia. Materiał i metody. Materiał do badań stanowiły ziarna kawy naturalnej (100% Arabika) o różnym stopniu prażenia: lekko, średnio i mocno prażone, pochodzące z czterech różnych rejonów upraw: z Brazylii, Etiopii, Kolumbii i Indii. W pracy oznaczono zawartość polifenoli metodą spektrofotometryczną z wykorzystaniem odczynnika Folina-Ciocalteu’a oraz aktywność antyoksydacyjną przy zastosowaniu metody kolorymetrycznej z wykorzystaniem kationorodników ABTS+. Wyniki. Przeprowadzone badania wykazały wpływ zarówno pochodzenia kaw, jak i procesu ich prażenia na zawartość polifenoli i ich właściwości antyoksydacyjne. Proces prażenia powodował degradację polifenoli ze względu na termolabilny charakter tych związków. Największą zwartość polifenoli zaobserwowano w kawie lekko prażonej, a wraz ze wzrostem stopnia prażenia zawartość polifenoli istotnie malała. W zależności od stopnia prażenia wynosiła odpowiednio 39,27- 43,00 mg kwasu galusowego/g dla kaw słabo prażonych, 34,06-38,43 mg/g dla kaw średnio prażonych i 29,21-36,89 mg/g dla kaw mocno prażonych. Wykazano, że wraz ze wzrostem stopnia prażenia kawy następuje obserwuje się istotny wzrost aktywności antyoksydacyjnej. Kawy mocno prażone cechowały się wyższą aktywnością antyoksydacyjną niż słabo prażone. Można to tłumaczyć faktem, że w czasie prażenia zachodzą reakcje Maillarda, które prowadzą do powstania melanoidynów, związków o charakterze antyoksydacyjnym, które w znacznym stopniu kompensują ubytek polifenoli w czasie prażenia. Wnioski. Zawartość polifenoli w ziarnach kawy Arabika oraz ich właściwości antyoksydacyjne zależą w znacznym stopniu od ich pochodzenia (rejonu uprawy). Proces prażenia powoduje znaczne (od 7,3% do 32,1%) obniżenie zwartości związków polifenolowych w kawach, co jest związane z termolabilnym charakterem tych związków. W wyniku prażenia właściwości przeciwutleniające kaw zostają istotnie zwiększone, pomimo znacznego spadku naturalnych przeciwutleniaczy. Z żywieniowego punktu widzenia najkorzystniejsze jest spożywanie kawy o krótkim lub średnim czasie prażenia.