Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Nauczanie na odległość w czasie pandemii jako wyzwanie wobec egalitarnego statusu szkoły publicznej

100%

Ernst-Milerska R.

|

2020

|

tom XI(4(33))

193-210

PL

Szkoła publiczna jest instytucją przeznaczoną dla wszystkich uczniów z danego regionu administracyjnego. W swoim działaniu musi się kierować zasadami tolerancji i egalitaryzmu społecznego. Egalitaryzm społeczny jest ujmowany w kategoriach równości szans edukacyjnych i sprawiedliwości społecznej. Pandemia COVID-19 wymusiła zmianę realizacji nauki szkolnej. Główną formą stało się nauczanie na odległość. W niniejszym artykule poruszamy kwestię egalitaryzmu społecznego szkoły publicznej w kontekście wyników badania opinii uczniów dotyczących przekształcenia tradycyjnych form kształcenia w nauczanie na odległość.

2

Status prawny nauczyciela w stanie nieczynnym w Karcie Nauczyciela

75%

Grygutis J.

|

nr 11

104-117

PL

Celem artykułu jest przedstawienie procedur związanych z zakończeniem zatrudnienia nauczyciela mianowanego w szkole publicznej z przyczyn niedotyczących pracownika. Problem ten ma doniosłe znaczenie w czasie występowania niżu demograficznego, zmniejszającego zapotrzebowanie na pracę nauczyciela. Niż demograficzny stanowi przyczynę, która jest niezależna od pracownika. Artykuł przedstawia regulację w świetle historycznym i poddaje pod rozwagę postulaty de lege ferenda. Ustawodawca ustanowił w art. 20 Karty Nauczyciela szczególny tryb rozwiązywania stosunku pracy z przyczyn organizacyjnych albo z powodu częściowej likwidacji zakładu pracy. Tryb ten ma na celu lepszą ochronę stosunku pracy niż wynika to z przepisów ogólnych zawartych w Ustawie o zwolnieniach grupowych. W przepisach Karty Nauczyciela jako przykładowa instytucja mająca zapewnić pełniejszą ochronę stosunku pracy nauczyciela mianowanego oraz dyplomowanego została przewidziana instytucja przejścia w „stan nieczynny”. Instytucja ta oddaje qusi-urzędniczy charakter zawodu nauczyciela. Rozwiązanie to jest podobne do przepisów ustawy o Korpusie Służby Cywilnej. Jej istota sprowadza się do obowiązkowego przywrócenia z urzędu nauczyciela do pracy w danej placówce oświatowej, kiedy zaistnieje potrzeba utworzenia nowego miejsca pracy w okresie 6 miesięcy od dnia złożenia wniosku o przejście w stan spoczynku.

EN

The aim of this article is to present the procedure of termination of a contract of employment with a teacher employed by a state-run school on grounds not related to the employee, in particular placing on inactive status. This problem is of significant importance in the times of baby bust, when the demand for teaching services is decreasing. Baby bust is a ground for terminating employment that is not related to the employee. The article presents the legal regulation in historical perspective and demonstrates legislative proposals. The legislator in the article 20 of the Teacher Charter established a particular procedure of termination of the contract of employment on the organisational grounds or due to partial liquidation of the employer. This procedure aimed at giving better protection measures to teachers in comparison with the general regulation of the Act on group layoffs. Pursuant to the Teacher Charter, the institution aiming at protecting employment status of senior teachers was established under the name of „placing on inactive status”. This institution reflects the quasi-clerkship status of the teacher profession. This solution is similar to that provided by the Act on Civil Service. Its core is based on the requirement to re-employ the teacher in a given school in case there is a need to create a new workplace within 6 months from the date of inactive teacher’s application to retire.

3

Badanie zaangażowania nauczycieli szkół publicznych. W poszukiwaniu ram koncepcyjnych modelu badawczego

75%

Kowalczyk P.

|

tom z. 130

345--356

PL

Powszechne dążenie do profesjonalizacji zarządzania placówkami oświatowymi, w tym szkołami publicznymi stwarza zapotrzebowanie na projekty badawcze ukierunkowane na diagnozę szeroko rozumianych działań zarządczych oraz formułowanie zaleceń dla zwiększenia skuteczności i efektywności funkcjonowania tych instytucji. Celem artykułu jest identyfikacja możliwości implementacji teoretycznych ustaleń dotyczących zaangażowania pracowników do badania zaangażowania nauczycieli szkół publicznych. Prezentacja koncepcji zaangażowania W. Kahna oraz W. Schaufeliego i A. Baakera oraz założeń modelu badawczego A. Saksa, stały się podstawą do ustaleń co do możliwości skonstruowania projektu badawczego, którego celem byłaby ocena poziomu zaangażowania nauczycieli.

EN

The widespreading desire to professionalise the management in educational institutions, including public schools, creates the need for research projects aimed at diagnosing broadly understood management actions and formulating recommendations for increasing the efficiency and effectiveness of these institutions. The aim of the article is to identify the possible solution enabling implementation of theoretical findings regarding the engagement of employees to study the engagement of public school teachers. Presentation of the concept of involvement of W. Kahn and W. Schaufeli and A. Baaker as well as the assumptions of A. Sax's research model, became the basis for findings regarding the possibility of constructing a research project aimed at assessing the level of teacher engagement.

4

All Education is Spiritual and Ergo Homeschooling is Resurging

71%

Ray B. D.

|

2021

|

tom 12

|

nr 1

244-259

PL

Każda odmiana edukacji ma „duchowy” charakter, czego konsekwencją jest renesans edukacji domowej. Kierowana przez rodziców, oparta na rodzinie i domu prywatna edukacja – tj. edukacja domowa – ma tysiące lat, a od czterdziestu lat doświadcza zauważalnego renesansu na całym świecie. Oto jego definicja: „Kierowanie przez rodziców oznacza, że dobrowolnie przyjmują oni na siebie odpowiedzialność za edukację swoich dzieci, kontrolując zarówno jej proces, jak i program (treści). Oparcie na rodzinie to wskazanie, że środkiem ciężkości edukacji jest rodzinny dom, a jej środki mają drugorzędne znaczenie” (homeschoolingbackgrounder.com, 2020). Jednym z głównych powodów upowszechniania się edukacji domowej jest to, że coraz większa liczba rodziców i coraz większy segment opinii publicznej uznaje za istotne wartości, przekonania, a ostatecznie ogólny światopogląd (Weltanschauung). Jako że światopogląd jest ogólną koncepcją lub wizją świata, szczególnie z konkretnego punktu widzenia, to de facto ma charakter duchowy. Artykuł ten wykazuje, że cała edukacja i kształcenie są nauczaniem, wdrażaniem i indoktrynacją dzieci, że światowe odradzanie się edukacji domowej dokonuje się z orientacją na duchowość oraz że empiryczne dowody przesądzają o tym, iż całość edukacji jest duchowa, przy czym duchowość motywuje wielu edukatorów domowych, a wreszcie że akademickie, teoretyczne zaledwie argumenty przeciwko edukacji domowej same zdradzają swoiste uduchowienie.

EN

All education is spiritual and ergo homeschooling is resurging. Parent-directed, family- and home-based private education schooling – that is, homeschooling – is millennia old and has experienced a notable renascence around the world during the past 40 years. With respect to homeschooling, “Parent-directed means the parents have deliberately chosen to take responsibility for the education of their children, controlling both the education process and the curriculum (course of study). Family-based means the center of educational gravity is the home, with other resources being secondary” (homeschoolingbackgrounder.com, 2020). One of the key reasons that home education is growing is that more parents and more of the general public are recognizing that all education of children deals with values, beliefs, and, ultimately, an overall worldview (Weltanschauung). Because worldview is a comprehensive conception or apprehension of the world, especially from a specific standpoint, it is, de facto, spiritual. This paper shows that all education and schooling is the teaching, training, and indoctrination of children, that the worldwide rebirth of home education came with a focus on spirituality, that empirical evidence shows that all education is spiritual and spirituality is motivating many homeschoolers, and, finally, that scholarly theoretical arguments against homeschooling involve the spiritual.

5

The Obligation to Attend Religion Classes as a Manifestation of Special Institutional Authority

63%

Domagała M.

|

tom 13

|

nr 2

147-155

PL

Artykuł poświęcony został dopuszczalności określenia lekcji religii jako przedmiotu obowiązkowego w szkołach publicznych prowadzonych przez wyznaniowe osoby prawne. Autor uwzględniając dorobek doktryny prawa wyznaniowego, rozpatruje jednak to zagadnienie z punktu widzenia prawa administracyjnego, wskazując na możliwości odpowiedniego zastosowania w tym przypadku regulacji dotyczących zakładu publicznego oraz władztwa zakładowego. Realizując, założone cele badawcze autor rozważa takie zagadnienia szkoły jako zakładu publicznego, wymagań w zakresie prowadzenia szkół publicznych, charakteru prawnego statutów szkół czy też szczególnych cech szkół prowadzonych przez osoby prawne związków wyznaniowych. W wyniku przeprowadzonej analizy prawnej autor doszedł do wniosku, że przy uwzględnieniu zasady dobrowolności uczestnictwa w lekcjach religii dopuszczalnym jest, w ramach władztwa zakładowego, uznanie jej za przedmiot obowiązkowy w szkołach publicznych prowadzonych przez inne podmioty niż jednostki samorządu terytorialnego. Taka możliwość istnieje jednak wyłącznie w przypadku gdy szkołom tym nie wyznaczono obwodu, co skutkuje dobrowolnością ich wyboru jako miejsca realizacji obowiązku szkolnego oraz perspektywą wyboru innej szkoły publicznej, w której rodzice lub uczeń pełnoletni może zrezygnować z uczestnictwa w lekcjach religii.

EN

This paper is devoted to the issue of acceptability of defining religion classes as a compulsory subject in public schools run by religious legal persons. However, while taking into account the achievements of the ecclesiastical law doctrine, the author analyzes this issue from the point of view of the administrative law and indicates the possibility of appropriately applying to this case the regulations pertaining to public establishments and the special institutional governance. In realizing the established research goals the author considers such issues as a school as a public establishment, requirements regarding running public schools, the legal character of statutes of schools or the unique characteristics of the schools run by denominations having legal personality. As a result of the conducted legal analysis the author concluded that when taking into consideration the voluntariness of attending religion classes it is acceptable to, under the special institutional governance, recognize religion classes as a compulsory subject in the public schools run by entities other than local self-government units. However, such possibility exists only when there is no catchment area established for such schools which results in the voluntariness of selecting such schools as a place of realization of compulsory schooling as well as in the prospect of selecting a different public school in which parents or pupils of legal age may resign from attending religion classes.

6

Umowa o przekazanie prowadzenia szkoły podmiotowi pozarządowemu. Kilka uwag o stanie obecnym według prawa oświatowego

63%

Blicharz J.

Przegląd Prawa i Administracji

|

2020

|

tom 120

|

nr Tom 1

379 - 389

PL

Ustawa Prawo oświatowe operując pojęciem umowy, podając jej niezbędne elementy, nie aspiruje do tego, by traktować ją jako typową umowę nazwaną, czyli taką, której treść jest stypizowana normatywnie. W założeniach ustawy umowa ta ma być rozumiana raczej jako sposób realizacji zadania publicznego, w ramach umowy zawierającej niezbędne elementy charakterystyczne dla danego typu umowy cywilnoprawnej.

EN

The Educational Law Act, by using the concept of a contract and providing its necessary elements, does not aspire to treat it as a typical named contract, i.e. one whose content is normatively provided for. According to the assumptions underlying the Educational Law Act, this contract is to be understood rather as a way of implementing a public task, within a contract containing the necessary elements characteristic to a given type of civil law contract.

7

Z badań nad posługą katechetyczną dla młodzieży w szkole publicznej na przykładzie Liceum Ogólnokształcącego - Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Dębnie w latach 1945-2015

63%

Kapłon Z.

Colloquia Theologica Ottoniana

|

2016

|

nr 1

57-68

PL

Głównym problemem wielu współczesnych ludzi jak i społeczności jest styl życia oparty na założeniu nieistnienia Pana Boga. Żyją oni tak, „jakby Bóg nie istniał” („etsi Deus non daretur”). Koncepcja życia opartego na takim założeniu owocuje niekiedy brakiem ostatecznego sensu życia. Jest zjawiskiem obserwowalnym, że uczniowie wywodzący się ze środowisk żyjących według własnego programu „etsi Deus non daretur” pojawiają się sporadycznie lub częściej wraz ze swoją klasą także na lekcjach religii. W ciągu minionych siedemdziesięciu lat katechizacji młodzieży z Liceum Ogólnokształcącego – Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 w Dębnie są zauważalne zmiany w mentalności ludzi współtworzących katechezę. Takie zmiany sporadycznie stają się przyczyną powstawania problemów w zakresie kształcenia czy religijnego wychowania, ale nie są to problemy na bieżąco nierozwiązywalne. Mimo braku gruntownych naukowych badań w tym zakresie z napotkanymi problemami muszą się zmierzyć nie tylko katecheci, ale także młodzież i jej rodzice.

EN

In the last seventy years of catechism of youth from the High School – Upper Secondary School No 1 in Debno, noticeable changes in the mentality of people co-creating the Catechesis as well as the changes in the external conditions of Catechesis can be Observed. Such changes result in many problems That the contemporary catechism must face. The main issue lies in individual people and numerous communities perceiving life based on the model “as if God did not exist.” Such concept of life based on “etsi Deus non daretur” is sometimes accompanied by a lack of ultimate meaning in life. Every so often, in many people and communities of the existence does not require an essence for themselves or any whatsoever. Despite the fact. That the pupils from dry communities attend the Catechesis, they are not fully aware of the reason why they are attending it. There is no current research Concerning the influence of dry stereotype on young people, Their parents as well as catechists.

8

Nauka religii w szkole publicznej – kościelny przywilej czy służba demokracji?

63%

Dłuska K.

Nurt SVD

|

2017

|

nr 2

336-353

PL

Autorka podejmuje próbę wskazania związku pomiędzy nauczaniem religii w szkole publicznej a ustrojem demokratycznym państwa oraz Kościołem. W pierwszej części zaprezentowano, jak ukształtowany, a następnie przyjęty i do dziś obowiązujący model relacji państwo – Kościół (tzw. model skoordynowanej separacji) przekłada się na obecność obu podmiotów w obszarze realizacji „wspólnego zadania” – nauki religii w szkole. W drugiej części artykułu podjęto próbę odpowiedzi na pytanie o właściwe znaczenie nauki religii dla społeczeństwa, państwa i Kościoła. Ostatnia część artykułu stanowi podsumowanie i pogłębienie refleksji nad znaczeniem dla społeczeństwa demokratycznego nauki religii w szkole w aspekcie relacji państwo – Kościół.

EN

The author of the article investigates a connection between teaching religion in public schools, a democratic state system and the Church. In the first part, she outlines the shaping up and consolidating the present-day relationship between the state and the church in Poland, where a model of the so-called, coordinated separation, facilitates the realisation of their agreed objective: teaching religion in school. Thanks to it, teaching religion in the III Polish Republic has been sanctioned by the state law. In the second part of the article the author explores the importance of teaching religion for the Polish society, the state and the church. In the final part she sums up the reflection on the importance of teaching religion in school for the relationship between the state and the church in the democratic society.

9

PROCEDURY ZAKŁADANIA I LIKWIDACJI SZKÓŁ PUBLICZNYCH W POLSCE

62%

Czepczyńska E.

|

nr 1

61-93

EN

Summary Te article describes the procedures for the foundation and closing down of state schools in Poland. It focuses on such procedures as applicable to schools administered by local government units at the gmina, powiat, or voivodeship levels. Looking the issue from the perspective of the diverse tiers of local government reﬂects of the structure of the schools in the Polish public educational system, where the overwhelming majority of schools are run by local government, while schools run by ministries or individuals and non-government legal entities make up a minority group in the system. Te article also discusses provisions for the closing down of schools in the public (state) educational system, and in particular Article 59 of Ustawa z 7 września 1991 r o systemie oświaty (the Education Act of 7 September 1991).

PL

W artykule opisano procedury zakładania i likwidacji szkół publicznych w Polsce. Przede wszystkim skupiono się na omówieniu tworzenia i zamykania szkół publicznych, których organem prowadzącym są właściwie jednostki samorządu terytorialnego, to jest: gmina, powiat i województwo. Taki układ treści jest odzwierciedleniem struktury szkół w polskim systemie oświaty, w którym szkoły prowadzone przez jednostki samorządu terytorialnego zdecydowanie przeważają nad szkołami prowadzonymi przez ministrów oraz szkołami publicznymi prowadzonymi przez osoby fizyczne i inne niż jednostki samorządu terytorialnego osoby prawne. W artykule poruszono też kwestię likwidowania szkół publicznych. Szczegółowo został omówiony przepis art. 59 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty.

10

Edukacja mówcy. Jak wychować człowieka szlachetnego; ideał według M.F. Kwintyliana

51%

Krajewska A.

Journal of Modern Science

|

2017

|

nr 3(34)

47-57

XX

The aim of the article is to present the main educational assumptions proposed by M.F. Quintylian in shaping new generations of right people and citizens. According to Quintilian, a citizen, who is assigned to the administration and management of government should be a good orator. Apart from comprehensive and complete education he/she should be fluent in the language of Greek and Latin, know the literature, graduate oratorical studies, and above all, should be distinguished by its unimpeachable moral profile. He/she should be the model of right and perfectly moral person. Quintilian postulated that children from an early age shall be ready for this role. Educational process of the future orator consisted of intellectual and moral education, which took place in the traditional educational institutions of the ancient Rome, i.e. in the family and at school. He required from parents the education and righteousness, so that the children in the house did not witness brutal and shameless scenes. He imposed similar requirements on teachers, who above all should be noble and also should have a complete education. His proposals and suggestions has been included in the treatise entitled Institutes of Oratory, which according to him would be, “useful for the right-hinking Roman youth”.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie głównych założeń wychowawczych proponowanych przez M.F. Kwintyliana w kształtowaniu nowych pokoleń prawych ludzi i obywateli. Według Kwintyliana obywatel desygnowany do kierowania i zarządzania państwem miał być idealnym mówcą. Poza wszechstronnym i gruntownym wykształ- ceniem powinien biegle posługiwać się językiem greckim i łacińskim, znać dobrze literaturę, ukończyć studia oratorskie, a nade wszystko powinien go wyróżniać nienaganny profil moralny – powinien być wzorem prawego i nienagannie moralnego człowieka. Postulował, by chłopcy od najmłodszych lat byli przygotowywani do tej roli. Na proces wychowawczy przyszłego mówcy składały się więc edukacja intelektualna i moralna, które odbywały się w tradycyjnych instytucjach wychowawczych starożytnego Rzymu, tj. w rodzinie i w szkole. Od rodziców Kwintylian wymagał wykształcenia i prawości, tak aby dzieci w domu nie były świadkami scen brutalnych i bezwstydnych. Podobne wymagania stawiał nauczycielom, którzy najpierw winni wykazywać się szlachetnością, a następnie gruntownym wykształceniem. Swoje propozycje i postulaty zawarł w traktacie pt. Kształcenie mówcy, który, jak sądził, „będzie pożyteczny dla zdrowo myślącej młodzieży rzymskiej”.

11

Trybunał Konstytucyjny wobec religii w szkole publicznej (kwestie wybrane)

44%

Szymanek J.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2012

|

tom 15

53-84

EN

The paper looks into the case-law of the Constitutional Tribunal concerning the teaching of religion in Polish state schools. The teaching of religion in a state school has long been attracting attention as a major issue in the relations between the state, churches and other religious organizations. Most of these are resolved by the Constitutional Tribunal, which, however, in the author's view, often advances theses that are debatable, inadequately justified and at times controversial. To support his assertion, the author highlights a decision of 2 December 2009 (file ref. U 10/07) in which the tribunal examined the constitutionality of including the grade in religion in the calculation of the overall pupil's performance. In the author's opinion, in acknowledging the constitutionality of such action, the tribunal assumed a misguided identification of the examined problem.

PL

Opracowanie charakteryzuje orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego dotyczące problematyki obecności nauki religii w szkołach publicznych w Polsce. Zagadnienie obecności religii w szkole publicznej jest dzisiaj jednym z głównych problemów w stosunkach państwa z kościołami i innymi związkami wyznaniowymi. Większość z tych problemów jest rozstrzygana przez Trybunał Konstytucyjny, który jednak zdaniem autora często formułuje tezy wątpliwe, niedostatecznie uzasadnione, czasami kontrowersyjne. Na poparcie tego twierdzenia autor przedstawia orzeczenie z 2 grudnia 2009 r. (w sprawie o sygnaturze akt U 10/07), w którym Trybunał zajął się kwestią zbadania konstytucyjności wliczania oceny z religii do średniej ocen ucznia. W ocenie autora, Trybunał uznając konstytucyjność wliczania tej oceny do średniej, przyjął błędną identyfikację rozstrzyganego problemu