Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Ograniczanie wyników
Czasopisma help
Lata help
Autorzy help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 26

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  przywiązanie
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
|
2019
|
tom XXIV
|
nr 4
443-466
PL
Głównym celem badań był opis funkcjonowania kobiet współuzależnionych z partnerem życiowym oraz przyjaciółmi na podstawie koncepcji przywiązania. Zbadano 50 kobiet, które podjęły psychoterapię współuzależnienia. Badania wykazały, że kobiety współuzależnione w porównaniu z kobietami z grupy kontrolnej prezentują wyższy poziom stylu unikowego i ambiwalentnego w stosunku do partnera życiowego, a także wiele cech osobowości, np. wysoki altruizm, słabą asertywność, negatywne emocje. Wykazano również, że kobiety współuzależnione funkcjonują mniej zależnie w relacji z przyjaciółką niż partnerem życiowym. Przyszłe badania powinny dotyczyć funkcjonowania personalnego kobiet współuzależnionych w stosunku do innych osób, np. dzieci.
PL
Artykuł jest głosem w dyskusji nad stanem więzi terytorialnych łączących jednostki w ramach zbiorowości miejskich. Przedmiotem analizy uczyniono psychospołeczne więzi z miastem łączące mieszkańców dwóch ośrodków postsocjalistycznych z Polski i Rosji. Podstawą prezentowanych rozważań są wyniki badań empirycznych zrealizowanych na reprezentatywnej próbie mieszkańców Łodzi i Iwanowa. Dociekania autorki koncentrują się wokół podobieństw i różnic w poziomie, typach i korelatach przywiązania do miasta. W opracowaniu przyjęto założenie o jednokierunkowym wpływie okresu centralizacji na stan i rodzaj więzi terytorialnych, czego wyniki badań nie potwierdziły.
PL
Style przywiązania od dziesięcioleci analizowane są w kontekście rozwoju i funkcjonowania dzieci i młodzieży. Interesująca wydaje się analiza znaczenia stylów przywiązania także w życiu dorosłym, m.in. w kontekście zdrowia psychicznego. W artykule przedstawiono wybrane wyniki badań własnych dotyczących związku między stylami przywiązania a zdrowiem psychicznym u młodych dorosłych. Przeprowadzono badania z udziałem 96 osób, w tym 60 kobiet i 36 mężczyzn. Użyto Kwestionariusza Stylów Przywiązania (KSP), Kwestionariusza Ogólnego Stanu Zdrowia GHQ-28 oraz ankiety własnej. Analizy statystyczne wykazały dodatni związek stylu lękowo-ambiwalentnego z symptomami somatycznymi, niepokojem, symptomami depresji oraz stylu unikowego z niepokojem i symptomami depresji. Bezpieczny styl przywiązania okazał się ujemnie skorelowany z symptomami depresji.
EN
Social intelligence (SI) is a construct distinguished for the first time by E. Thorndike in 1920; however, it was only its popularization by D. Goleman that directed attention to its possibilities to apply theoretical assumptions in practice. SI is the ability to understand the behaviors and feelings of other people and also a skill to perceive subtle signs indicating the sense and importance of a given social situation. This skill is developed very early in the relationships between the child and his/her parents/guardians and constitutes a component of an emotional-social attachment. These first experiences are of decisive importance for correct social development whereas the experiences of the adolescent age and of mature age can, to some extent, modify it. The paradox of resocialization is that the suggested influences have a lowering effect on SI. On the other hand, positive changes can be observed as a result of the creation of healing ties through small, family juvenile custody centers, interpersonal trainings, individual care after leaving the facility, strengthening the social ties of local communities, and restorative justice. The aim of the article is to draw attention to the possibility of utilizing the concept of SI in explaining the phenomenon of social maladjustment and in planning the process of resocialization (social rehabilitation).
PL
Inteligencja społeczna (IS) jest konstruktem stworzonym przez Edwarda Thorndike’a w 1920 roku, jednak dopiero popularyzacja tego pojęcia przez Daniela Golemana zwróciła uwagę na możliwości zastosowania założeń teoretycznych w praktyce. IS jest zdolnością rozumienia zachowań i uczuć innych ludzi, a także umiejętnością dostrzegania subtelnych wskazówek informujących o sensie i znaczeniu danej sytuacji społecznej. Umiejętność ta rozwija się bardzo wcześnie w relacjach dziecka z rodzicami/opiekunami i stanowi składową przywiązania emocjonalno-społecznego. Te pierwsze doświadczenia mają decydujące znaczenie dla prawidłowego rozwoju społecznego, natomiast doświadczenia w wieku adolescencji i wieku dojrzałym mogą go w pewnym stopniu modyfikować. Paradoksem resocjalizacji jest to, że proponowane w jej ramach oddziaływania wpływają na obniżenie IS. Korzystne zmiany są natomiast obserwowalne w efekcie tworzenia uzdrawiających więzi przez: małe rodzinne domy poprawcze dla nieletnich, treningi interpersonalne, opiekę indywidualną po opuszczeniu placówki, wzmacnianie więzi społeczności lokalnych i sprawiedliwość naprawczą. Niniejsze opracowanie ma na celu zwrócenie uwagi na możliwości wykorzystania koncepcji IS w wyjaśnianiu zjawiska nieprzystosowania społecznego oraz planowaniu procesu resocjalizacji.
EN
Threat of important resources of any individual may be accompanied by thinking based on the laws of magic (Keinan, 1994; Rozin, Millman and Nemeroff, 1986). The aim of three studies was to examine how different sorts of distress occurring in a romantic context such as insecure attachment style and situationally manipulated bonds deprivation versus connection are associated with a tendency to magical thinking (MT) about the loved one. As expected, attachment anxiety was a positive predictor of MT especially among people who were not in a romantic relationship or those experiencing deprivation of romantic bonds. Individuals with high attachment anxiety were characterized by greater levels of magical thinking at the beginning of the relationship than in the later stages. Avoidant attachment allowed the negative prediction of magical thinking but only among those who presently were in romantic relationships or those experiencing increased situational closeness to the partner. The regulatory function of MT is being discussed.
PL
Wprowadzenie. Celem badań było zbadanie związków między niekorzystnymi doświadczeniami dzieciństwa i objawami stresu pourazowego a wymiarami przywiązania w kontekście czynników chroniących, jakimi są koherencją i prężnością u kobiet inkarcerowanych. Metoda . Narzędzia badawcze: Skala Dysfunkcjonalności Rodziny Pochodzenia (SDRP) Gąsiora, Inwentarz Symptomów Traumatycznych (TSI-2) Briere’a w tłumaczeniu Gąsiora, Skala Przywiązania Dorosłych (AAS) Collins i Reada w adaptacji Lubiewskiej, Kwestionariusz Orientacji Życiowej (SOC-29) Antonovsky’ego oraz Kwestionariusz Oceny Prężności (KOP-26) Gąsiora, Chodkiewicza i Cechowskiego. Badana grupa liczyła 76 kobiet inkarcerowanych, średnia wieku 38 lat. Do opracowania statystycznego zastosowano analizę wariancji i modelowanie równań strukturalnych metodą PLS-PM. Wyniki. Niefunkcjonalne praktyki rodzicielskie i negatywny obraz rodziców są istotnie powiązane z objawami stresu pourazowego. Stres pourazowy powiązany jest z wymiarami przywiązania, przy czym siła jego związku jest dwukrotnie większa w przypadku niepokoju przywiązaniowego niż unikania. Zarówno poczucie koherencji, jak i prężność jako czynniki chroniące są negatywnie powiązane z pozabezpiecznymi wymiarami przywiązania. Wnioski. Czynniki zagrażające rozwojowi związane z niekorzystnymi doświadczeniami dzieciństwa i traumatyzującym funkcjonowaniem rodziców istotnie powiązane są ze stresem pourazowym i pozabezpiecznymi wymiarami przywiązania u kobiet inkarcerowanych.
PL
Artykuł dotyczy uwarunkowań podejmowania roli sprawcy w kontaktach interpersonalnych w okresie wczesnej adolescencji. Badania osadzono w koncepcji społecznego uczenia się, dlatego też sposób funkcjonowania w relacjach społecznych traktowano jako efekt interakcji czynników biopsychospołecznych. Uwarunkowań wzbudzania roli sprawcy poszukiwano we wzajemnych relacjach czynników, takich jak: przywiązanie, agresywność, odporność psychiczna i przeżywane emocje. Grupę badaną stanowiło 399 nastolatków w wieku między 12. a 15. rokiem życia. Badania miały charakter podłużny. Przeprowadzono dwa pomiary. Pierwszy na początku roku szkolnego (wrzesień 2015), a drugi na jego końcu (czerwiec 2016). W postępowaniu badawczym wykorzystano następujące kwestionariusze: BPAQ (Buss, Perry, 1992), CD – RISC (Connor, Davidson, 2003), IPPA (Armsden, Greenberg, 1987), SUPSO (Mikšik, 2004) oraz Mini-DIA (Österman, Björkqvist, 2008). Uzyskane rezultaty wskazują na znaczenie wcześniejszych doświadczeń, agresywności oraz przeżywanych stanów emocjonalnych dla aktywacji zachowań agresywnych. Wśród dziewcząt istotnym czynnikiem ochronnym okazała się odporność psychiczna. Natomiast w grupie chłopców wykazano znaczenie przywiązania. Wyniki badań skłaniają do refleksji nad budowaną ofertą programów profilaktycznych i korekcyjnych dla nastolatków przejawiających zachowania agresywne.
PL
Celem artykułu jest przedstawienie wyników badania, wskazujących na istnienie związków pomiędzy stylami przywiązania a wymiarami rozwoju tożsamości. Ramę teoretyczną dla tej pracy stanowi z jednej strony teoria przywiązania w ujęciu zarówno Johna Bowlby’ego (2007), jak i kontynuatorów jego pracy (Bartholomew, Horowitz, 1991) oraz koncepcja rozwoju tożsamości w paradygmacie statusów tożsamości (Brzezińska, Piotrowski, 2010) wywodząca się z teorii rozwoju psychospołecznego Erika Eriksona (1997). Przebadano 109 studentów, studiujących na różnych uczelniach i kierunkach. Badanie miało charakter kwestionariuszowy – badani wypełniali Skalę Wymiarów Rozwoju Tożsamości (DIDS) oraz Skale Związków (RQ). Wyniki badań wykazały istnienie związków pomiędzy stylami przywiązania lękowo-unikającym i zaabsorbowanym a specyficznymi wymiarami rozwoju tożsamości.
PL
Artykuł zawiera przegląd badań dotyczących roli ojca w kształtowaniu się przywiązania dziecka oraz uwarunkowań przywiązania dającego poczucie bezpieczeństwa w odniesieniu do roli każdego z rodziców. Wnioski płynące z badań w obszarze przywiązania wskazują na komplementarne role matki i ojca w rozwoju dziecka. Z jednej strony potwierdzają znaczenie zaangażowania każdego z nich w opiekę i wychowanie począwszy od narodzin, z drugiej dostarczają dowodów na różnice ról i wagę każdej z nich w prawidłowym rozwoju dziecka. Wyniki badań wskazują również na znaczenie współrodzicielstwa w kształtowaniu się poczucia bezpieczeństwa i podstaw zdrowej adaptacji. Porozumienie i wspólne wychowywanie dziecka odgrywają istotną, bezpośrednią i pośrednią, rolę w podnoszeniu jakości opieki nad dzieckiem.
EN
The article contains a review of research findings on the role of the father in shaping of the child’s attachment model and conditions of attachment which give the sense of safety in relations of the role of each of the parents. Conclusions drawn from the research on attachment point to the complementarity of roles of mothers and fathers in children’s development. On one hand, they stress the importance of involvement of both parents in the care and upbringing of the child starting from its birth, and on the other – they bring evidence on the differences between those roles and importance of each of them for an adequate development of the child. The research findings draw also attention to the significance of co-parenting in shaping of the child’s sense of safety and basis for healthy adaptation. Agreement and shared upbringing of the child plays an important role in increasing the quality of child care, both directly and indirectly.
EN
Attachment styles have been analysed in the context of development and functioning of children for decades. It seems interesting to analyse the attachment styles also in the context of adult life and psychological well-being. The article presents own research concerning the relationship between the attachment styles and mental health among young adults. There were 96 participants, 60 females and 36 males. The Attachment Styles Questionnaire, the General Health Questionnaire (GHO-28), and an authorial survey were used. A statistical analysis showed a positive correlation between anxiousambivalent attachment style and somatic symptoms, unrest, depression symptoms, and avoidant behaviours. A secure attachment style correlated negatively with depression symptoms.
PL
Style przywiązania od dziesięcioleci analizowane są w kontekście rozwoju i funkcjonowania dzieci i młodzieży. Interesująca wydaje się analiza znaczenia stylów przywiązania także w życiu dorosłym, m.in. w kontekście zdrowia psychicznego. W artykule przedstawiono wybrane wyniki badań własnych dotyczących związku między stylami przywiązania a zdrowiem psychicznym u młodych dorosłych. Przeprowadzono badania z udziałem 96 osób, w tym 60 kobiet i 36 mężczyzn. Użyto Kwestionariusza Stylów Przywiązania (KSP), Kwestionariusza Ogólnego Stanu Zdrowia GHQ-28 oraz ankiety własnej. Analizy statystyczne wykazały dodatni związek stylu lękowo-ambiwalentnego z symptomami somatycznymi, niepokojem, symptomami depresji oraz stylu unikowego z niepokojem i symptomami depresji. Bezpieczny styl przywiązania okazał się ujemnie skorelowany z symptomami depresji.
PL
Artykuł porusza zagadnienia zaangażowania i przywiązania organizacyjnego, a także psychologicznych kosztów pracy w postaci wypalenia zawodowego wśród pracujących w elastycznych formach zatrudnienia w Polsce. Przedstawiono wyniki badań empirycznych obejmujących 2118 respondentów dziewięciu elastycznych form pracy: na czas określony, w niepełnym wymiarze pracy, na umowę-zlecenie, samozatrudnionych, telepracowników, pracujących na zastępstwo, pracowników tymczasowych, sezonowych oraz zatrudnionych w ramach ekonomii społecznej. Badania miały charakter eksploracyjny ze względu na deficyt danych na temat tychże zmiennych w polskich, nietradycyjnych formach pracy.
EN
The article examines the issue of organizational engagement and attachment as well as the psychological costs of work in the form of occupational burnout among employees encompassed by flexible forms of employment in Poland. The presented results of empirical studies cover 2,118 respondents employed under nine types of flexible work: contracts for a defied period of time, part–time employment, commission work, self–employment, remote workers, substitutes, temporary workers, and seasonal workers as well as people employed in the social economy. The research was exploratory in nature because of the dearth of data on these variables in Polish non–traditional forms of employment.
EN
Over the past 40 years, scientists have made significant progress in understanding the role of experience of a sense of subjectivity, absolute acceptance as a person in early childhood, and the quality of social functioning in adulthood. The aim of the article is to emphasize the thesis that everyone from the cradle needs to experience parental love in order to establish mature relationships in close relationships in adulthood. As many studies in thefield of neuropsychology indicate, the need for attachment is an innate need, as are a number of biological needs. This fact should be considerably taken into account by the structures responsible for shaping, in particular, educational policy.
PL
W ciągu ostatnich 40 lat naukowcy poczynili znaczne postępy w rozumieniu roli doświadczenia poczucia podmiotowości, bezwzględnej akceptacji jako osoby we wczesnym dzieciństwie a jakością społecznego funkcjonowania w dorosłości. Celem artykułu jest zaakcentowanie tezy, że wszyscy już „od kołyski” potrzebują doświadczania miłości rodzicielskiej, aby w dorosłym życiu nawiązywać dojrzałe relacje w bliskich związkach. Jak wskazuje wiele badań z zakresu neuropsychologii potrzeba przywiązania jest potrzebą wrodzoną, podobnie jak szereg potrzeb biologicznych. Fakt ten powinien w istotnym stopniu być brany pod uwagę przez struktury odpowiedzialne za kształtowanie w szczególności polityki edukacyjnej.
PL
Głównym celem artykułu jest analiza poziomu więzi mieszkańców z wybranymi miastami postprzemysłowymi, typów tych więzi oraz potencjalnych czynników wpływających na poziom przywiązania. Przedmiotem analizy jest psychospołeczna więź mieszkańców Poniewieża (Litwa), Łodzi (Polska) i Iwanowa (Rosja), czyli miast, które w przeszłości pełniły istotną rolę ośrodków przemysłowych. Podstawę empiryczną stanowią wyniki badań przeprowadzone na reprezentatywnych próbach mieszkańców w ramach projektu badawczego „Odrodzenie postprzemysłowych miast peryferyjnych” finansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki
EN
The main goal of the article is to analyze the level of psychosocial ties of inhabitants with the selected postindustrial cities, types of these ties and potential factors affecting the level of attachment. The analysis will be focused on ties of inhabitants of Panevezys (Lithuania), Lodz (Poland) and Ivanovo (Russia) – the cities that used to play an important role of industrial centres. The empirical basis for the analyses is research conducted within Resurgence of peripheral postindustrial cities research project, funded by The Polish National Science Centre. The research was conducted on a representative sample of inhabitants of Panevezys, Lodz and Ivanovo.
PL
Statystyki światowe wskazują, że około 10-20% populacji dzieci i młodzieży doświadcza różnorodnych problemów ze zdrowiem psychicznym. Potrzeby dzieci z zaburzeniami psychicznymi są złożone. W celu zapewnienia im dobrej opieki i skutecznej terapii ważne jest zrozumienie kontekstualnych wpływów środowiskowych (zwłaszcza rodzinnych) leżących u podłoża zaburzeń zdrowia psychicznego. Rodzinne czynniki decydujące o problemach ze zdrowiem psychicznym dzieci i młodzieży to przede wszystkim jakość przywiązania, charakter wewnątrzrodzinnych relacji interpersonalnych i struktura rodziny.
EN
The prevalence rate of children and adolescents affected by anxiety, attention deficit, depression, addictions and other disorders is conservatively estimated at 10-20% young people at any given time. The needs of children with psychological dysfunction are complex. In order to provide children with quality care and appropriate management of mental health problems, it is important to understand some of the contextual issues (means family factors) that underlie a child’s etiology of a mental disorder. Family factors influencing mental health of children and adolescents are characterized by constant interaction of experience starting with early attachment, interpersonal family relations and structure of family.
15
63%
PL
Cel: Celem badania było ustalenie, czy i w jaki sposób styl przywiązania i postawy rodzicielskie mają znaczenie w powstawaniu przestępczości seksualnej. Zakładano występowanie: 1) związków między dominującym stylem przywiązania i typem popełnionego przestępstwa, 2) różnic między gwałcicielami i sprawcami wykorzystania seksualnego dziecka w nasileniu postaw rodzicielskich (ojców i matek sprawców), 3) różnic w nasileniu postaw rodzicielskich (matek i ojców) sprawców wykorzystania seksualnego dziecka w zależności od posiadanego przez nich stylu przywiązania, 4) różnic w nasileniu postaw rodzicielskich (matek i ojców) gwałcicieli w zależności od ich stylu przywiązania. Metody: Przebadano dwie grupy sprawców płci męskiej: gwałcicieli i osoby dopuszczające się czynności seksualnej z małoletnim poniżej 15 r.ż. osadzonych w zakładach karnych w Polsce. Grupy liczyły odpowiednio 48 i 69 osób. Pomiaru zmiennej styl przywiązania dokonano za pomocą narzędzia Experiences in Close Relationship Inventory opracowanego przez Brennan, Clark i Shavera. Zmienną postawy rodzicielskie zmierzono wykorzystując Kwestionariusz retrospektywnej oceny postaw rodziców autorstwa Plopy. Wyniki: Obie grupy różniły się w zakresie postawy akceptacji-odrzucenia i niekonsekwencji matki. Sprawcy wykorzystania seksualnego dziecka różnili się między sobą istotnie w zakresie postaw rodzicielskich w zależności od ich dominującego stylu przywiązania. Ogólna tendencja pokazywała różnice między sprawcami o bezpiecznym i pozabezpieczanymi stylami przywiązania w zakresie postaw: niekonsekwentnej ojca i matki oraz wymagającej matki. Wnioski: Przyjęte założenia o tym, że rodzice odgrywają pewną rolę w etiologii przestępczości seksualnej zostały potwierdzone częściowo. Styl przywiązania do opiekuna oraz postawy rodzicielskie matek i ojców sprawców mają znaczenie w etiologii przestępczości seksualnej. Charakter tego zjawiska jest złożony i nie da się go wyjaśniać włączając w plan badawczy pojedyncze czynniki.
PL
Celem artykułu jest prezentacja zjawiska osamotnienia pojawiającego się w związkach małżeńskich osób o różnym stażu małżeńskim. Odwołano się do tego rodzaju osamotnienia, które nie jest przeżyciem egzystencjalnym, lecz zjawiskiem subiektywnym i emocjonalnym, powstającym w kontekście relacji społecznych – nieadekwatnych do potrzeb i oczekiwań osoby osamotnionej. Badając zjawisko osamotnienia, wzięto pod uwagę następujące zmienne: styl przywiązania, poziom szczęścia małżeńskiego oraz jakość relacji w rodzinie pochodzenia badanych osób. Zastosowano następujące kwestionariusze: Kwestionariusz Stylów Przywiązaniowych KSP M. Plopy, Kwestionariusz Szczęścia Małżeńskiego KSM K. Pospiszyla, Skalę do Pomiaru Poczucia Samotności DJGLS J. De Jong Gierveld i F. Kamphuisa oraz ankietę własną, badającą relacje w rodzinie pochodzenia. Przebadano 250 par małżeńskich o różnym stażu trwania związku. W wyniku przeprowadzonych analiz badawczych stwierdzono występowanie pozytywnych związków poczucia osamotnienia z pozabezpiecznymi stylami przywiązania u wszystkich badanych osób oraz pozytywnych związków poczucia osamotnienia z wiekiem i stażem małżeńskim badanych mężczyzn, a także negatywnych związków osamotnienia z szczęściem małżeńskim, bezpiecznym stylem przywiązania i wysoką jakością relacji w rodzinie pochodzenia badanych osób. Na jakość relacji w rodzinie pochodzenia wskazywały następujące zmienne: satysfakcjonujące relacje z matką i ojcem, poczucie bycia kochanym, wysoka ocena relacji rodziców w dzieciństwie, wysoka ocena własnego dzieciństwa, zainteresowanie rodziców nauką dzieci, pomoc rodziców w dzieciństwie, karanie przez rodziców w dzieciństwie (rozumiane jako objaw prawidłowego wychowania).
EN
The aim of the article is to describe the phenomenon of loneliness appearing in married couples of different length of marriage. The author refer not to this kind of loneliness that is an existential experience, but to a subjective and emotional phenomenon arising in the context of social relations that are inadequate to the needs and expectations of the lonely people. The following variables were taken into account when studying the phenomenon of loneliness: attachment style, the level of marital happiness and quality of relationships in the respondents’ family of origin. The following questionnaires were used: The Attachment Styles Questionnaire (ASQ) by M. Plopa, The Marital Happiness Questionnaire (MHQ) by K. Pospiszyl, The Scale for Measuring Subjective Loneliness (DJGLS) by J. De Jong Gierveld and F. Kamphuis and the author’s own survey examining the relationships in the family of origin. 250 couples of different length of marriage were examined. As a result of the research studies positive relationships were found between loneliness and insecure attachment styles in all subjects and between loneliness and age and length of marriage of surveyed men. It was also the presence of negative relationships between loneliness and marital happiness, secure attachment style and high quality of relationships in the respondents’ family of origin. The quality of relationships in the family of origin consisted of: rewarding relationship with a respondent’s mother and father, a sense of being loved, high assessment of the relationship of parents in childhood, high assessment of respondents’ childhood, parents interest in children learning, parents help in childhood, parents punishment in childhood (understood as a symptom of proper upbringing).
EN
According to the Social Information Processing Theory, behavior is the product of six, consecutive steps. The first two – encoding and interpreting – are crucial, as they could determine how the next steps in the process will proceed. Adequate interpretation of one’s own and other people’s behavior is possible thanks to a developed ability to mentalize. Mentalizing is an imaginative mental activity that aims to realize human behavior as intentional states of mind. Incomplete or abnormal mentalization hinders effective functioning in the social world and may, for example, increase the risk of aggressive behavior. Previous research has shown that imprisoned individuals demonstrate reduced ability to mentalize. At the same time, it is a capacity that can be developed at any stage of life. Therefore, we propose a psycho-educational workshop with elements of mentalization, we describe its course, the experience of the conductors (leaders), and the preliminary research results confirming the effectiveness of the method.
PL
Według teorii przetwarzania informacji społecznych zachowanie jest wypadkową sześciu następujących po sobie kroków. Pierwsze dwa – kodowanie i interpretacja – są kluczowe, ponieważ mogą decydować o tym, jak przebiegną kolejne etapy procesu. Adekwatne interpretowanie zachowań własnych i innych ludzi jest możliwe dzięki rozwiniętej zdolności do mentalizowania. Mentalizacja jest wyobrażeniową aktywnością umysłową, która ma na celu uświadomienie ludzkiego zachowania jako intencjonalnych stanów umysłu. Niepełna lub nieprawidłowa mentalizacja utrudnia efektywne funkcjonowanie w świecie społecznym, może np. zwiększać ryzyko wystąpienia zachowań agresywnych. Dotychczasowe badania wykazały, że osoby osadzone wykazują zmniejszoną zdolność do mentalizowania. Jednocześnie jest to umiejętność, która może być rozwijana na każdym etapie życia. W związku z tym w artykule przedstawiamy także warsztat psychoedukacyjny z elementami mentalizacji. Opisujemy jego przebieg, ale także dotychczasowe doświadczenia osób prowadzących (liderów) oraz wstępne wyniki badań potwierdzających skuteczność metody.
EN
The article undertakes the topic of psychological diagnosis in a situation of joint custody from the forensic psychologist’s perspective. The authors underline the necessity of deep psychological analysis of the issue in order to answer the question of how separating parents can create the best possible conditions of care for their child and how to minimize the stress inevitably accompanying all family members in such a situation. Parenting model in which both parents are similarly engaged in upbringing process and the child lives at both parents’ places is discussed. The authors summarize benefits and disadvantages of parenting with the so-called ‘leading parent’ and joint custody trying to show the importance of organization of the parenting that first of all minimizes the unavoidable stress of the child in the situation of separation and protects existing bonds. It was proposed that the process of psychological diagnosis for legal purposes should not focus on which parent has higher level of ‘parental competence’, but should consider which specific situation may be the most beneficial for the child, bearing in mind the priority given to fostering attachment. This implies the need to change parents’, lawyers’ and psychologists’ way of thinking. For forensic psychologists, the proposed perspective may even require a reorganization of diagnostic process.
PL
W artykule podjęto rozważania nad zagadnieniem celu i istoty diagnozy psychologicznej w sytuacji łącznego wychowania dziecka, gdy dochodzi do rozstania rodziców z perspektywy psychologa sądowego. Autorzy podkreślają konieczność głębszej psychologicznej analizy zagadnienia tak, aby przede wszystkim odpowiedzieć na pytanie: w jaki sposób rozstający się rodzice mogą stworzyć możliwie najkorzystniejsze warunki opieki dla swego dziecka i jak zminimalizować stres towarzyszący nieuchronnie wszystkim członkom rodziny w takiej sytuacji. Poddano dyskusji model rodzicielstwa polegający na zbliżonym angażowaniu się w wychowanie wraz z zamieszkiwaniem dziecka u obojga rodziców, do którego w polskim dyskursie publicznym odnosi się termin „opieka naprzemienna”. Autorzy podsumowują wymieniane w literaturze zalety i wady opieki z tak zwanym „wiodącym rodzicem” i wspólnego wychowania przez obojga rodziców, pokazując znaczenie takiego sposobu organizacji procesu wychowawczego, który przede wszystkim minimalizuje nieunikniony stres dziecka związany z sytuacją rozstania i chroni istniejące więzi. Przedstawiono propozycję, aby w procesie diagnozy psychologicznej na potrzeby sądowe zamiast koncentrować się na tym, który rodzic ma wyższe kompetencje wychowawcze, rozważać, która konkretna sytuacja wychowawcza może być najkorzystniejsza dla dziecka, przy czym jako priorytet uznaje się pielęgnowanie przywiązania. Założenie to implikuje potrzebę zmiany sposobu myślenia rodziców, prawników i psychologów. Dla biegłych psychologów proponowana perspektywa staje się wyzwaniem być może wymagającym nawet przeorganizowania procesu diagnostycznego.
PL
W artykule przedstawiono potencjał teorii przywiązania w zakresie przewidywania i wyjaśniania zjawisk związanych z funkcjonowaniem społecznym i osiągnięciami szkolnymi uczniów. Omówione zostały dwie ścieżki wpływu wczesnodziecięcych relacji z opiekunami na późniejsze osiągnięcia szkolne: bezpośrednia, związana z wpływem przywiązania na rozwój procesów poznawczych, i pośrednia, związana z wpływem reprezentacji przywiązania na późniejsze relacje ucznia z nauczycielami i rówieśnikami, które ze swej strony oddziałują na poziom osiągnięć szkolnych.
EN
The paper presents attachment theory as applied to the psychology of education. It is aimed to show the potential of attachment theory to anticipate and explain phenomena associated with social functioning and achievement at school. The author puts forward a thesis for two paths by which attachment quality would impact on school achievement. The indirect path is in the relationship between quality of attachment and the development of cognitive processes, while the direct path follows the impact of attachment style on the quality of a child’s relationships with teachers and peers. This in turn influences level of educational attainment.
20
63%
PL
Artykuł omawia znaczenie prawidłowego przywiązania dziecka do opiekuna oraz przyczyny i objawy zaburzeń więzi. W pedagogice specjalnej tworzenie prawidłowej więzi dziecka z rodzicami zostaje na drugim planie, natomiast głównym celem terapii i rehabilitacji staje się korygowanie uszkodzeń. Badania pokazują jednak, że przywiązanie stanowi podstawę wszechstronnego rozwoju dziecka (również niepełnosprawnego). Tymczasem dziecko niepełnosprawne wielokrotnie w swoim życiu narażane jest na zerwanie więzi lub wytworzenie pozabezpiecznego stylu przywiązania ze względu na swoje odmienne zachowanie, proces rehabilitacji czy przeżycia rodziców.
EN
The article discusses the importance of a child’s proper attachment to the caregiver, and the causes and symptoms of attachment disorders. In special education, the process of forming appropriate relationships between children and parents is underestimated, while the main aim of therapy and rehabilitation is to correct defects. Studies show, however, that attachment is the basis for the comprehensive development of children (also children with disabilities). Meanwhile, children with disabilities are repeatedly exposed to the risk of broken family ties and insecure attachment styles due to their different behavior, the process of rehabilitation and their parents’ experiences.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.