Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Edukacja wobec przemian aksjologicznych

100%

Paprotna G.

|

nr 2

74-85

PL

Współczesna rzeczywistość to pasmo dynamicznych zmian, które nie pozostają bez wpływu na edukację. Bardzo wyraźnie wpływ ten uwidacznia się w sferze aksjologicznej. Edukacja staje m.in. wobec takich zjawisk, jak: relatywizm wartości, subiektywizm, indywidualizm, chaos, ścieranie się różnych światów aksjologicznych. Ciągle jednak zadaniem edukacji jest zachowanie ciągłości systemu wartości w społeczeństwie. Najlepszym sposobem ukierunkowania edukacji na osiągnięcia tego celu jest udział w wartościach. W tym procesie najistotniejszą rolę pełni nauczyciel, stwarzając odpowiednie okazje edukacyjne i prezentując swoją postawą pożądany system aksjologiczny.

2

Wprowadzenie do zagadnień pedagogiki drogi. Perspektywa społeczno-pedagogiczna

100%

Żukiewicz A.

|

nr 1

68-78

PL

Propozycja niniejszych rozważań odnosi się do zagadnień związanych z przygotowaniem człowieka do uczestnictwa w ruchu drogowym. Rozważania są prowadzone z perspektywy pedagogiki społecznej. Ich fundamentem jest kategoria wychowania do odpowiedzialnego i racjonalnego korzystania z różnorodnych form, typów i sposobów transportu drogowego. Dotyczy to zarówno drogi lądowej, morskiej, jak i powietrznej. We wprowadzeniu do rozważań zarysowana jest ogólna koncepcja pedagogiki drogi. Dziedzina ta jest wpisana w obszar pedagogiki społecznej będącej subdyscypliną pedagogiki.

EN

The proposal of these considerations refers to the aspects of preparing a person to the participation in the road traffic. Reflections are conducted from the perspective of social pedagogy, and are founded on the category of upbringing directed at responsible and rational use of the various forms, types and modes of transportation. It concerns land, sea, and air transportation. In the introduction to deliberations an overall concept of the road pedagogy is defined. This field of science is an area of social pedagogy, which is a sub-discipline of pedagogy.

3

Szkoła wobec uczniów z rodzin dysfunkcyjnych - problemy i wyzwania

100%

Tyluś U.

|

nr 2

190-206

PL

Niedogodne warunki rozwoju towarzyszą dzieciom, które dorastają w rodzinach dysfunkcyjnych. Skutkiem indywidualnego wymiaru życia dzieci w rodzinie dysfunkcyjnej są negatywne konsekwencje, które mogą przejawiać się w obniżonym poziomie biologicznego ich funkcjonowania, niskiej pozycji społecznej, z czym wiązać się mogą zaniżone aspiracje edukacyjne i zawodowe. Celem badań było określenie poziomu funkcjonowania uczniów z rodzin dysfunkcyjnych w warunkach szkolnych w opinii nauczycieli oraz ustalenie urzeczywistniania planowych działań pedagogicznych w zakresie wspierania rozwoju tej grupy uczniów. Badania przeprowadzono w 2018 roku wśród 121 nauczycieli pracujących w 19 szkołach podstawowych zlokalizowanych w województwie mazowieckim. Do badań wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego i przyporządkowaną jej technikę wywiadu oraz technikę ankiety. Uzyskane wnioski z badań, wskazujące na poważne problemy zaburzające proces uspołeczniania i oferowania pomocy uczniom z rodzin dysfunkcyjnych, uzupełnione są propozycją obszarów uaktywnienia działań w środowisku szkolnym na rzecz wspierania procesów wychowania tej grupy uczniów.

4

Kompetencje obywatelskie – wybrane perspektywy interpretacyjne

86%

Bielska E.

|

nr 3(53)

73 - 82

PL

Przedmiotem analizy są wybrane perspektywy teoretyczne charakteryzujące aspekty postaw obywatelskich. W artykule odniesiono się m.in. do klasycznego modelu wzoru demokraty Marii Ossowskiej, kategorii nieposłuszeństwa obywatelskiego Henry’ego Davida Thoreau oraz Hanny Arendt, do filozoficznej perspektywy Józefa Tischnera oraz do wybranych aspektów myśli Paulo Freire’a. Odniesiono się także do specyfiki funkcjonowania obywatela w przestrzeni społeczeństwa ponowoczesnego.

EN

The key object of the analysis presented in this paper is a selection of theoretical perspectives related to the civil attitudes. The attention is focused on: the classical model of democratic attitudes presented by Maria Ossowska, the concept of civil disobedience described by Henry David Thoreau and Hannah Arendt, the philosophical perspective of Józef Tischner and some aspects of Paulo Freire’s thought. The analysis also includes specific conditions of civil functioning in postmodern society.

5

Wychowawca czy dobry wujek? - rola pedagoga ulicy w środowisku lokalnym

86%

Kołbyk K.

|

2013

|

nr 1

50-57

PL

Artykuł przedstawia analizę roli, jaką pełni pedagog ulicy na przykładzie wybranych projektów działań pedagogów ulicy. Przedstawiono trzy różne działania w nurcie pedagogiki ulicy: Grupy Pedagogiki i Animacji Społecznej, koncepcję Krajowego Komitetu Wychowania Resocjalizacyjnego oraz projekt „Moja rodzina – moje podwórko – moja przyszłość”. Artykuł jest próbą uchwycenia najważniejszych przymiotów charakteryzujących pedagogów ulicy w tym nieformalności ich działań.

6

Generacja koronawirusa, czyli sytuacja życiowa niemieckich dzieci i młodzieży w okresie pandemii

86%

Sander A.

|

nr 604(9)

73-84

EN

The results of the research presented in the article illustrate the complexity of the life situation of German children and adolescents during the pandemic. The article also presents the professional situation of parents during the crisis caused by the pandemic and changes in the labor market (e.g. the coronavirus effect). The results of the first studies characterizing the phenomenon of domestic violence, conducted by researchers at the Technical University of Munich, are also shown. The situation of children and adolescents is illustrated, among others, by numerical data of criminal statistics or the Robert Koch Institute. In the article, the midwife emphasizes examples of such research results in which children and adolescents were participants. This is because such a selection of respondents makes it possible to get to know their opinions about the time of the pandemic, lockdown or homeschooling. The research also revealed that the coronavirus has become a "virus of social inequality" as it has worsened the situation of families at risk of poverty. The conclusion also shows the directions of activities undertaken by the Federal Ministry of Education and Research to support students after the lockdown period.

PL

Wyniki prezentowanych w artykule badań obrazują kompleksowość sytuacji życiowej niemieckich dzieci i młodzieży w czasie pandemii. W artykule zaprezentowana jest także sytuacja zawodowa rodziców w okresie kryzysu wywołanego pandemią i zmiany na rynku pracy (np. efekt koronawirusa). Pokazane są również wyniki pierwszych badań charakteryzujących zjawisko przemocy w rodzinie przeprowadzonych przez badaczy Technicznego Uniwersytetu w Monachium. Sytuację dzieci i młodzieży obrazują m.in. dane liczbowe statystyk kryminalnych, czy Instytutu Roberta Kocha. W artykule położny jest akcent na przykłady takich wyników badań, w których uczestnikami były dzieci i młodzież. Albowiem taki wybór respondentów umożliwia poznanie ich opinii na temat czasu pandemii, lockdownu czy homeschooligu. Badania ujawniły również fakt, że koronawirus stał się "wirusem nierówności społecznej", gdyż pogorszył sytuację rodzin zagrożonych ubóstwem. W zakończeniu pokazane są również kierunki działań podejmowanych przez Federalne Ministerstwo Edukacji i Badań Naukowych, którego celem jest wsparcie uczniów po okresie lockdownu.

7

Systematyzacja teoretycznych ujęć animacji społecznej

86%

Lisiewicz I.

|

2013

|

nr 1

133-141

PL

Animacja społeczna jest procesem wyróżniającym się złożonym społecznym kontekstem. Przede wszystkim, stanowi ona czynnik ułatwiający komunikację społeczną i redukujący społeczne konflikty. Poprawia klimat społeczny, a w konsekwencji wpływa na efektywniejsze zaspokojenie aspiracji zarówno jednostek, jak i grup społecznych (społeczności lokalnych). Ponadto, umożliwia przystosowanie jednostek i grup do rozmaitych zmian (kulturalnych, socjalnych, technicznych, ekonomicznych). Prezentowany artykuł stanowi próbę przedstawienia zasadniczych aspektów rozstrzygnięć teoretycznych oraz kwestii praktycznych dotyczących animacji społecznej. Znaczna część pracy poświęcona została także osobie animatora i jego roli w procesie animacji. W dalszej kolejności scharakteryzowane zostały między innymi zasady rządzące procesem animacji i funkcje, jakie owa animacja winna spełniać. Całość zamyka analiza podstawowych barier i trudności typowych dla działań animacyjnych.

8

Poszukiwanie miejsca dla pracy terapeutycznej w pedagogice społecznej

86%

Łukowski K.

|

tom 37(2)

225-239

EN

The article presents a correlation of common features, social pedagogy, and methods of work of addiction therapy, which are based on coherent theoretical assumptions, professional practice, and scientific research. The main concept of the search is to refer to the thought approaches of classical social pedagogy and ways of action of educated professional practice. The aim of interpreting the social conditions of upbringing processes is to support them with psychotherapeutic work. Determining functionality of practical psychotherapeutic methods in social pedagogy will serve for a thorough understanding of situational causes, influence factors, and mechanisms of human functioning. Thus, the position on interrelationships between therapeutic work and social pedagogy has the character of a presentation of conditions, circumstances, and influences on educational and upbringing activities in the formation of a person’s personality.

PL

W artykule przedstawiono korelację wspólnych cech, pedagogiki społecznej z metodami pracy terapii uzależnień, które opierają się na spójnych założeniach teoretycznych, praktyce zawodowej i badaniach naukowych. Główną koncepcją poszukiwań jest odwoływanie się do podejść myślowych klasycznej pedagogiki społecznej i sposobów działania wyedukowanej praktyki zawodowej. Celem interpretacji społecznych uwarunkowań procesów wychowawczych jest wsparcie ich pracą psychoterapeutyczną. Określenie funkcjonalności praktycznych metod psychoterapeutycznych w pedagogice społecznej posłuży do gruntownego zrozumienia przyczyn sytuacyjnych, czynników wpływu i mechanizmów funkcjonowania człowieka. Tak więc stanowisko o wzajemnych powiązaniach, między pracą terapeutyczną a pedagogiką społeczną ma charakter przedstawienia warunków, okoliczności i wpływów na działalność edukacyjną i wychowawczą w kształtowaniu osobowości człowieka.

9

Praca socjalna wobec pedagogizacji życia społecznego – ujęcie krytyczne

72%

Granosik M.

|

nr 1

EN

Social work, specifically being grounded in the social-pedagogical tradition, has been critical of social reality from the very beginning. This criticism is rarely based on the concepts of governmentality (Michel Foucault) and educationalization (postfoucaldian discourse). The application of these theoretical contexts enables autocritical analysis of social work, and also exposes both social processes that structure social work (educationalization, neo-liberalization) as well as ways being used by this profession to govern service users. This opens both the discussion on the social role of social work and social pedagogy (subordination or emancipation) and the question of the social role of social work and social pedagogy (subordination or emancipation) and their attitude to social control. The practice can be oriented onto dominant discourses and the usage of social work to educate this part of society that for various reasons is not directly influenced by the discourses (pedagogization). It may also, in reference to the critical tradition of social pedagogy, lead to such a reframing of basic concepts and methods of social work that support of non-neoliberal local traditions of social order construction might be possible.

PL

Praca socjalna, szczególnie ugruntowana w tradycji społeczno-pedagogicznej, jest krytyczna wobec rzeczywistości społecznej właściwie od samego początku. Rzadko jednak ten krytycyzm opiera się na koncepcjach rządomyślności (Michel Foucault) i pedagogizacji (dyskurs postfoucaultowski). Aplikacja tych kontekstów teoretycznych umożliwia autokrytyczną analizę pracy socjalnej, a ponadto uwidacznia zarówno procesy społeczne, które strukturyzują pracę socjalną (pedagogizacja, neoliberalizacja), jak i sposoby, jakich używa ta profesja, by zarządzać użytkownikami usług (projektowanie życia). Otwiera to pytanie o społeczną rolę pracy socjalnej i pedagogiki społecznej (podporządkowywanie władzy czy uwalnianie) oraz jej stosunek do kontroli społecznej. Praktyka może być rozwijana w kierunku lepszego wykorzystania dominujących dyskursów i wykorzystania pracy socjalnej w celu edukowania tej części społeczeństwa, która z różnych względów nie ulega ich bezpośrednim wpływom (pedagogizacja). Może też – zgodnie z krytyczną tradycją pedagogiki społecznej – prowadzić do takiego przeformułowania podstawowych pojęć i metod pracy socjalnej, żeby możliwe było wspieranie nieneoliberalnych lokalnych tradycji utrzymywania ładu społecznego.

10

The development of social pedagogy in the Czech Republic in the past two decades

72%

Knotova D.

|

nr 2(52)

9 - 15

EN

This article outlines the development of Czech social pedagogy from the political changeover in 1989 to the present day. The scope and magnitude of social pedagogy in the Czech Republic is highlighted. Research fields, methods and social challenges are discussed. Current concepts of social pedagogy as a discipline and a profession are presented, together with the prospective tasks and hopes for the further expansion in the future.

PL

W artykule przedstawiono rozwój pedagogiki społecznej w Republice Czeskiej na przestrzeni ostatnich dwóch dekad do dzisiaj. Podkreślono zakres i znaczenie tej nauki. Przestawiono pole badań, metody oraz wyzwania społeczne. Przedstawiono współczesne koncepcje pedagogiki społecznej jako dyscypliny naukowej i zawodu. Na zakończenie zadano pytania o przyszłe zadania i wyrażono nadzieję na dalszy rozwój tej dyscypliny.

11

Komunitaryzm w percepcji współczesnej pedagogiki i praktyki społecznej

72%

Radziewicz-Winnicki A.

|

nr 1(63)

9-28

PL

Artykuł prezentuje koncepcję komunitaryzmu zawartą w studiach teoretycznych oraz praktycznych/politycznych decyzjach podejmowanych przez konserwatywny rząd w Polsce począwszy od października 2015 r. Podążając logiką teorii niesprawiedliwości społecznej opracowanej przez Johna Rawlsa, autora wszczynającego dyskusję nad rolą nowego komunitaryzmu, który jest rozumiany jako intelektualna alternatywa wobec globalizmu i praktycznych reakcji występujących wśród wielu ruchów i grup społecznych. Na tym tle artykuł pragnie ukazać cele i zadania pedagogiki społecznej. Komunitaryzm jest postrzegany jako oblicze utopijnej koncepcji w perspektywie potencjalnego ryzyka wystąpienia konfliktu społecznego.

EN

The paper is intended to present and describe a concept of communitarianism in theoretical studies and in practical/political decisions taking up by the new Polish conservative government since October 2015. Following the logic of the theory of social injustice elaborated by Professor John Rawls, whose author begins the discussion of the role of communitarianism of nowadays which could be understand as an alternative intelectual reaction against globalism and its practical reactions among several movements and frustrated social groups. At this background the paper tries to show the main goods and tasks in Social pedagogy. Communitarism is perceived as an envisage of utopian conception from the perspective of the risk of the potencial social conflict.

12

Pedagogika społeczna i praca socjalna z perspektywy obszarów badań naukowych oraz działań praktycznych – wybrane konteksty

72%

Weissbrot-Koziarska A. , Kanios A.

|

2021

|

tom 36(5)

83-105

EN

The theoretical and practical development of social pedagogy was influenced by many social, economic and cultural factors (e.g. industrial and cultural revolutions), which took place in Europe and America in the 19th century. In turn, in 1908 Helena Radlińska created the scientific bases of social pedagogy in Poland and initiated its disciplinary development. In her activities, the researcher emphasized the role of a human in the transformation of reality in which they live. Her concept had a lot in common with the theses of the then German and French philosophical and pedagogical thought, among others Paul Bergman, Jean-Marie Guyau, Paul Natorp, Gabriel Séailles (Theiss, 2018, p. 13). The key moment in the initial phase of the development of so-called Helena Radlińska’s school of social pedagogy was the creation of The Social-Educational Work Study of Free Polish University in 1925. It was the first university in Poland to educate, at the academic level, future social and educational workers and educators in the area of adult education, mother and child care , and organization of social life. Social pedagogy as a science of human education, upbringing, and social functioning is a discipline of humanistic and social science. It has an interdisciplinary character shaped on the basis of the knowledge of various sciences, that includes: philosophy of human life, psychology (experimental, social, clinical), general pedagogy, sociology of education, ethics, social policy, family and guardianship law, theory of environmental education (Kamiński, 1974).

PL

Na teoretyczny i praktyczny rozwój pedagogiki społecznej wpłynęło wiele czynników społecznych, gospodarczych i kulturowych (np. rewolucje przemysłowe i kulturowe), które miały miejsce w Europie oraz Ameryce w XIX w. Z kolei w 1908 r. Helena Radlińska stworzyła naukowe podstawy pedagogiki społecznej w Polsce i zapoczątkowała jej dyscyplinarny rozwój. Badaczka w swojej działalności podkreślała rolę człowieka w przekształcaniu rzeczywistości, w której żyje. Jej koncepcja miała wiele wspólnego z tezami ówczesnej niemieckiej oraz francuskiej myśli pedagogicznej i filozoficznej m.in. Paula Bergmana, Jeana-Marie Guyau, Paula Natorpa, Gabriela Séaillesa (Theiss, 2018, s. 13). Kluczowym momentem w początkowej fazie rozwoju tzw. szkoły pedagogiki społecznej Heleny Radlińskiej było utworzenie w 1925 r. Studium Pracy Społeczno-Oświatowej Wolnej Wszechnicy Polskiej. Była to pierwsza w kraju uczelnia kształcąca na poziomie akademickim przyszłych pracowników społeczno-oświatowych i pedagogów w zakresie oświaty dorosłych, opieki nad matką i dzieckiem oraz organizowania życia społecznego. Pedagogika społeczna jako nauka o edukacji, wychowaniu i społecznym funkcjonowaniu człowieka jest dyscypliną nauki o charakterze humanistyczno-społecznym. Ma charakter interdyscyplinarny ukształtowany w oparciu o wiedzę różnych nauk, w tym: filozofii życia człowieka, psychologii (eksperymentalnej, społecznej, klinicznej), pedagogiki ogólnej, socjologii wychowania, etyki, polityki społecznej, prawa rodzinnego i opiekuńczego, teorii wychowania środowiskowego (Kamiński, 1974).

13

Partycypacyjna praca społeczna w środowisku życia: działanie, uczenie się, współtworzenie wiedzy. Szkoła łódzka

72%

Granosik M.

|

tom 37(2)

57-80

EN

The Department of Social Pedagogy and Social Rehabilitation, founded by Helena Radlińska at the University of Lodz, has been developing an original variant of participatory social work for many years. A discourse analysis of this production process results in reconstruction its axial anchors (topos), such as: participation, critical perspective, interpretative assessment, non-deliberativity or political work. All those structural elements are processual, as they need to be adapted to changing social settings (e.g. communities getting more virtualized). Furthermore, the historical context must be considered to understand the participatory social work, as it has had a significant impact on the very concept of action, human strengths or structural empowerment. On top of this already quite complex construction is the triad: practice, knowledge, learning, each of its elements can be treated as a different genre of discourse. Interdiscursive integration of the genres is enabled by the traditionally embedded practice of combining research with action and education. The article ends with critical conclusions regarding the risk of following trends, exploitation of service users and the professionalization of everyday life.

PL

Założona na Uniwersytecie Łódzkim przez Helenę Radlińską Katedra Pedagogiki Społecznej i Resocjalizacji od wielu lat rozwija oryginalny wariant partycypacyjnej pracy społecznej. Analiza tworzonego przy tej okazji dyskursu pozwala zrekonstruować osiowe zakotwiczenia (toposy) tego wariantu pracy społecznej, takie jak: partycypacja, perspektywa krytyczna, diagnostyka interpretatywna, niedeliberatywność czy praca polityczna. Wszystkie te elementy strukturalne mają naturę procesową, bowiem są dopasowywane do zmieniających się układów społecznych (np. wirtualizacji społeczności lokalnych). Ponadto, zrozumienie partycypacyjnej pracy społecznej musi uwzględniać również kontekst historyczny, który miał istotny wpływ w zakresie samej koncepcji działania, sił ludzkich czy strukturalnego empowermentu. Na tę i tak już dosyć złożoną konstrukcję nakłada się jeszcze triada: praktyka, wiedza, uczenie się, której każdy element może być traktowany jako inny gatunek (genre) dyskursu. Ich interdyskursowa integracja możliwa jest dzięki osadzonej w tradycji praktyce łączenia badań z działaniem i edukacją. Artykuł zamykają wnioski krytyczne, dotyczące ryzyka ulegania trendom, eksplatacji użytkowników usług oraz profesjonalizacji codzienności.

14

Ethics of Solidarity Fr. Józef Tischner in the Education of the 21st Century

72%

Dąbrowski S.

|

nr 2

83-97

EN

The article is devoted to research in the field of social phenomenology of Fr. Józef Tischner (1931-2000), in which one of the most important issues is the Ethics of Solidarity, understood as the Ethics of Conscience. The basic premise of the text was to recognize the project of the Ethics of Solidarity as socially and pedagogically engaged in its source. Consequently, the most important goal here is to reveal the internal potential of the above proposal for analyzes in the field of general and social pedagogy. In 2021 it was the 90th anniversary of the author's birth and the 40th anniversary of the first edition of the Ethics of Solidarity (1981), it was a good opportunity to reconstruct the basic theses of the project, but also an attempt to indicate the educational potential, with particular emphasis on social issues in the time of challenges faced by a democratic society in the 21st century in Poland and Europe.

PL

Artykuł poświęcony jest badaniom z zakresu fenomenologii społecznej ks. Józefa Tischnera (1931-2000), w których to jednym z najistotniejszych zagadnień jest Etyka solidarności, rozumiana tu jako Etyka sumień. Podstawowym założeniem tekstu było uznanie projektu Etyki solidarności jako źródłowo zaangażowanego społecznie, a także pedagogicznie. Co za tym idzie, celem najistotniejszym jest tu ujawnienie wewnętrznego potencjału powyższej propozycji dla analiz z zakresu pedagogiki ogólnej i społecznej. W roku 2021 minęła 90-ta rocznica urodzin Autora oraz 40-ta rocznica pierwszego wydania Etyki solidarności (1981), co stało się to dobrą okazją do rekonstrukcji podstawowych tez omawianego projektu, ale również próbą wskazania potencjału edukacyjnego, przy szczególnym uwzględnieniu problematyki społecznej w dobie wyzwań postawionych przed społeczeństwem demokratycznym w XXI wieku w Polsce i Europie.

15

O wzrastającym znaczeniu edukacji międzykulturowej w edukacji, pedagogice społecznej i pracy socjalnej

58%

Odrowąż-Coates A.

|

nr 2

204-220

PL

W niniejszym artykule zawarto rozważania na temat rosnącego znaczenia edukacji międzykulturowej w kontekście polskiego piśmiennictwa pedagogicznego. Przytoczono między innymi statystyki związane z umiędzynarodowieniem polskiego kontekstu społecznego. Wyselekcjonowano następujące czasopisma naukowe w Polsce i w Europie, uznane za istotne w przestrzeni dyskursywnej pedagogiki społecznej i pracy socjalnej: „European Journal of Social Work” (Europejski Dziennik Pracy Socjalnej), „International Journal of Social Pedagogy” (Międzynarodowy Dziennik Pedagogiki Społecznej), kwartalnik „Pedagogika Społeczna”, „Pedagogika Społeczna NOVA”, „Praca Socjalna” oraz czasopismo „Edukacja Międzykulturowa”. Poddano ich zawartość analizie systematycznej semantycznej, ilościowej, w celu zdiagnozowania, jak wiele artykułów oraz w jakim okresie, dotyczących zagadnień międzykulturowych, w tym szczególnie edukacji międzykulturowej, publikowanych jest na łamach wskazanych czasopism. Przeprowadzono zatem analizę pod względem tematyki z zakresu edukacji międzykulturowej, która stanowi empiryczną część pracy o charakterze przeglądu materiałów zastanych. W artykule przedstawiono tezę o rosnącym znaczeniu edukacji międzykulturowej w piśmiennictwie z obszarów pedagogiki społecznej i pracy socjalnej oraz zawarto argumenty na jej poparcie.

EN

The article contains reflections on the growing importance of intercultural education in the context of Polish pedagogical literature. Statistics related to the internationalization of the Polish social context are explored. The following scientific journals in Poland and Europe were selected, considered important in the discursive space of social pedagogy and social work: European Journal of Social Work, International Journal of Social Pedagogy, Pedagogika Społeczna quarterly, Pedagogika Społeczna NOVA (Social Education NOVA), Praca Socjalna (Social Work) and the journal Edukacja Międzykulturowa (Intercultural Education). Their content was analyzed in terms of topics in the field of intercultural education with the use of quantitative systematic semantic analysis to establish how many articles (directly related to intercultural education and intercultural context) and in what periods were published in the selected journals. This part of the article is its empirical section, based on desk research of the existing documents. The thesis on the growing importance of intercultural education in the fields of social pedagogy and social work was presented and arguments in support of this thesis were formed.

16

Pedagogika demokratyczna Roberta Michelsa w kontekście pedagogiki społecznej

58%

Miński R.

|

nr 3

73-97

EN

Robert Michels is being considered disappointed socialist who, under the influence of elitism, rejected de-mocracy and moved to a fascist camp (Roth, 1963). In the Polish scientific discourse quite stereotypically Michels has been regarded only as one of continuators of Vilfredo Pareto and Gaetano Mosca, unambig-uously associated as “the one from the Iron Law of Oligarchy”. Little-known is a fact, that in United States Michels’ contribution to sociology of organisation was appreciated. By American scholars Michels is re-garded as the discoverer of goals-displacement phenomenon, an excellent researcher (“sociologist by vir-tue of his temperament”) endowed with cognitive passion and sociological imagination. The aim of the article is to show Michels as a social pedagogue, who all the time consequently was coming back in his different works to the goals-displacement phenomenon in social movements, following its degeneration. This phe-nomenon consists among the others in metamorphosis of the socialist leaders emancipating themselves from the masses. With reference to the title of this article it is worth mentioning that even in Michels’ opus magnum – Political Parties – there are passages correspondent with his educational aspirations towards political leaders and the masses.

PL

W dyskursie akademickim Roberta Michelsa uznaje się zazwyczaj za rozczarowanego socjalistę, który pod wpływem teorii elityzmu odrzucił demokrację i przeszedł do obozu faszystowskiego (Roth, 1963). W polskim dyskursie Michelsa, nieco stereotypowo, uznaje się za kontynuatora Moski i Pareto, jedno-znacznie kojarząc go jako „tego od żelaznego prawa oligarchii”. Mało znany jest fakt, że w Stanach Zjednoczonych doceniono wkład Michelsa w rozwój socjologii organizacji. Amerykańscy uczeni uznają go za odkrywcę zjawiska przemieszczenia celów organizacyjnych, „rasowego” badacza, obdarzonego pasją poznawczą i wyobraźnią socjologiczną. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi, że Roberta Michelsa można uznać nie tylko za politologa, ale również za badacza aspirującego do roli pedagoga społecznego –przedstawiciela inteligencji, której rolą (jego zdaniem) było wytyczenie proletariatowi drogi do socjali-zmu. Badacz ten, w swoich publikacjach, konsekwentnie powracał do zjawiska przemieszczenia celóworganizacyjnych, systematycznie śledząc zjawisko degeneracji ruchów społecznych – zwłaszcza partiisocjaldemokratycznej. W nawiązaniu do tytułu artykułu, warto dodać, że nawet w najważniejszym dzielePolitical Parties Michelsa znajdują się fragmenty świadczące o jego aspiracjach wychowawczych w sto-sunku do przywódców partyjnych i mas wyborczych.