Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

The Cultural Inheritance of Abilities and Skills in Entrepreneurship Domain as a Determinant of Organizational Leadership

100%

Haromszeki Ł.

|

tom 8

|

nr 1

31-49

EN

In this article the author attempts to present an idea that entrepreneurship understood as abilities and skills, which shape new organizational reality, flexibility and risk tolerance are the essential factors that create a leadership relationship. It is assumed that there is a relationship between entrepreneurship and organizational leadership. A leader is not an obedient performer of tasks but a creator of new activities and relationships. Entrepreneurship is treated in the accepted sense as learned skills and abilities in the process of cultural inheritance of attitudes and behavior patterns existing in family, neighborhood, places in society and environment. Hence, in the article the author attempts to outline the path from entrepreneurial attitudes and behavior observed in childhood to act in the same manner in adulthood, including influencing the actions of associates in the workplace which exist in the Polish society.

2

Działalność naukowo-badawcza laboratorium rozwoju zdolności studentów

75%

Bocharova O.

|

nr 2

111-120

EN

The purpose of the article is a presentation of the work of the laboratory of students’ abilities development at Gorlovka Institute for Foreign Languages. One of the main wealth of the Ukrainian society is its intellectual potential, especially young people who can realize their creativity and professional opportunities. For the development of future talent it is necessary to create a higher education system, which could be conductive to diagnosis and support of young people, development and realization of their abilities, stimulating creative work of teachers and students, intensification of scientific work with youth, formation of teachers and scientists. To meet this purpose the laboratory of students’ abilities was established in Gorlovka Institute for Foreign Languages, whose task is to study and create the best educational environment for the development of gifted students’ skills. To diagnose the level of language, leadership, creative and pedagogical skills special psychological methods were used, aimed at: identifying gifted and talented students; creating conditions for realization of individual creative abilities of future teachers; creating an appropriate atmosphere for the development of personal individual potential and cognitive abilities in a free choice condition; as well as the possibility of individual adapting in social and cultural sphere.

3

Status of Senior Media Literacy in the Slovac Republic

75%

Prostináková Hossová M.

|

2023

|

tom 14

|

nr 2

52-75

EN

According to the last population census in Slovakia (in 2021), senior citizens, or people over 65 years of age make up 17% of the total population of Slovakia. Despite this, we cannot consider seniors, or those of the age of 65 and older inactive or completely unproductive, considering that this is not only a consequence of the aging of the population, but to a large extent the growth of the average life expectancy of people in our society. Many seniors, or people in the post-productive age in this period of life still or occasionally work, maintain contact with family and acquaintances or even actively participate in civic life. In this regard, we therefore consider it important to pay attention to the level of media literacy of seniors who, more or less, use media and digital technologies in their lives and are thus exposed to their positive and negative effects. Although education in the field of media education mainly focuses on children and youth, it is necessary to realise that our society is created, shaped and decided by adults of productive and post-productive age. The goal of our study is therefore to map the current state of media literacy of Slovak seniors in the area of their user skills and communication skills related to the use of media and digital technologies, and their ability to critically understand. We therefore monitor the state of knowledge about the media and a critical view of them, the ability to critically analyse media content and the practical skills of seniors in relation to the media. The presented study reflects the results of quantitative research carried out on a representative sample of Slovak seniors using the questionnaire method. The result of the study is the relevant conclusions resulting from the empirical investigation and a summary of proposed recommendations for improving the current situation.

4

Zdolności i twórczość w perspektywie międzykulturowej

63%

Giza T. , Bocharova O.

|

nr 2

223-239

PL

W nowych modelach zdolności i twórczości coraz częściej uwzględniane są zmienne kulturowe. Wynika to ze zmian w definiowaniu pojęć, przemian społeczno-kulturowych, współpracy międzynarodowej. Wzrasta rola międzynarodowych badań porównawczych. Zwykle wykorzystywana jest w nich dywergencja: indywidualizm–kolektywizm. Z nielicznymi wyjątkami większość badań jest prowadzona w instytucjach zachodnich. Najczęściej porównywane są ze sobą kraje zachodnie i wysoko rozwinięte gospodarczo kraje azjatyckie. Wyniki badań wskazują na różnice kulturowe w rozpoznawaniu oraz kształceniu uczniów zdolnych i twórczych. W artykule scharakteryzowano główne obszary badań międzykulturowych nad zdolnościami i twórczością. We wnioskach wskazano na rozbieżność między rozwojem wiedzy teoretycznej a praktyką szkolną, w której istnieją bariery kulturowe dla edukacji zdolnych. Główny problem stanowi tu niedoreprezentacja uczniów z grup mniejszościowych w programach edukacyjnych dla uzdolnionych. Praca nauczyciela z uczniami zdolnymi w warunkach wielokulturowości jest szczególnym wyzwaniem. Wymaga sprawiedliwych społecznie i zróżnicowanych strategii diagnozowania uzdolnień. Uczniowie zdolni z grup odmiennych kulturowo mają specyficzne problemy i potrzeby edukacyjne. Są to uczniowie podwójnie wyjątkowi.

EN

Cultural variables are increasingly being taken into account in new models of ability and creativity. This is due to changes in the definition of terms, socio-cultural changes, and international cooperation. The role of international comparative research is growing. Usually, the divergence is used: individualism-collectivism. With few exceptions, most of the research is conducted in Western institutions. Western countries and highly developed Asian countries are most often compared with each other. The results of the research indicate cultural differences in recognizing and educating gifted and creative students. The article comprises an outline of the main areas of cross-cultural research on abilities and creativity. The conclusions indicate a discrepancy between the development of theoretical knowledge and school practice, where there are cultural barriers to the education of the gifted. The main problem here is the underrepresentation of students from minority groups in educational programs for the gifted. Teacher’s work with gifted students in multicultural conditions is a special challenge. It requires socially equitable and differentiated strategies for diagnosing giftedness. Gifted students from culturally diverse groups have specific educational problems and needs. They are doubly exceptional students.

5

Miejsce religii w życiu osób zdolnych

63%

Kamińska A. M.

|

tom 26

|

nr 4

75-92

EN

The aim of the article is to show the place of religion in the lives of gifted people. The subject of the related research was gifted people’s understanding of religion. It was conducted using qualitative methods in the interpretive paradigm. Proxemic analysis was performed on the research results, leading to the conclusion that religion is important in the lives of gifted people. It is an indispensable element on their path to personal maturity and comprehensive development. Faith in God allows them to discover the meaning of life and helps them to define their own goals and successfully achieve them. Thanks to religion, the respondents discovered a sense of community and gained the support of other believers – friends from the parish and family members. Faith strengthens them in their sense of security and the experience of individual fulfillment and it protects from repeating destructive behavioral patterns. Having general and specific abilities and achieving academic success did not prevent the respondents from living their faith. Among the pedagogical implications, it is worth emphasizing the need for an integral perception of a person who also needs faith in God for their holistic development. In this perspective, educators, teachers, and parents who share their faith in God can play an important role for the younger generations and can accompany them in their faith and everyday life.

PL

Celem niniejszego artykułu jest ukazanie miejsca religii w życiu badanych osób zdolnych. Przedmiotem badań własnych uczyniono rozumienie religii przez osoby zdolne. Badania zostały przeprowadzone za pomocą metod jakościowych w paradygmacie interpretatywnym. Użyto do nich analizy proksemicznej. Analiza wyników badań prowadzi do wniosku, że religia jest istotna w życiu badanych osób zdolnych. Jest ona nieodzownym elementem na ich drodze do dojrzałości osobowej i wszechstronnego rozwoju. Wiara w Boga pozwala im odkrywać sens życia, pomaga określać własne cele i pomyślnie je realizować. Dzięki niej osoby badane odkrywają poczucie wspólnoty i zyskują oparcie w innych wierzących osobach – przyjaciołach z parafii i członkach rodziny. Wiara umacnia ich w poczuciu bezpieczeństwa i doświadczeniu indywidualnego spełnienia oraz chroni od powielania destrukcyjnych wzorców. Posiadanie zdolności ogólnych, specyficznych i wysokich wyników w nauce nie przeszkadza badanym w przeżywaniu swojej wiary. Wśród implikacji pedagogicznych na podkreślenie zasługuje konieczność integralnego postrzegania osoby, która do holistycznego rozwoju potrzebuje również wiary w Boga. W tej perspektywie wierzący wychowawcy, nauczyciele i rodzice mogą być wzorem dla młodych pokoleń oraz towarzyszyć im w ich wierze i codziennym życiu.

6

Organizational Principles and Content of Early Foreign Language Learning in the USA

63%

Biletska I.

|

nr 1

33-38

EN

According to the results of leading American scientists that convincingly demonstrate the effectiveness and necessity of early foreign language learning the features of teaching foreign languages at elementary level in the United States have been analyzed. It has been found out that the US government is working on the improvement of foreign language at elementary education all over the country. The attention is paid the languages that were not so popular, and now have obtained the status of “extremely necessary”, such as Arabic, Farsi and Russian, as they have become very important for the future participation of the state in world politics. The requirements for programs development of foreign language for elementary school have been described; such aspects as quantity of classes, curriculum project, teaching materials, teaching staff and knowledge of the students, the choice of languages, coordination and efficiency are taken into consideration. The short description of the content of foreign language teaching of elementary education has been presented. It has been indicated that success in foreign language learning as a device of foreign language communication depends on the level of listening, lexical, grammatical and spelling skills, as well as the abilities of listening, speaking, reading and writing, which are defined in the program for elementary school.

7

Ścieżki edukacyjne a zdolności i pozycja społeczna

63%

Domański H. , Federowwicz M. , Pokropek A. , Przybysz D. , Sitek M. , Smulczyk M. , Żółtak T.

|

nr 1(220)

67-98

PL

Z badań prowadzonych w niektórych krajach wynika, że wybór ścieżki kształcenia może być silniej związany ze zdolnościami uczniów niż z pochodzeniem społecznym. O szansach przechodzenia, czy to do zasadniczej szkoły zawodowej, czy do liceum ogólnokształcącego bardziej decydują wyniki testów psychologicznych niż to, kim byli rodzice. Celem naszej analizy jest ustalenie tego dla Polski. Posługując się danymi z badań panelowych postaramy się stwierdzić, w jakim stopniu zdolności uczniów oddziałują na szanse przechodzenia do szkół średnich i wyższych. Nasze ustalenia wskazują, że niezależnie od pochodzenia społecznego wyższe umiejętności zapewniają więcej szans dostępu do szkół licealnych, najwyżej lokowanych na pierwszym progu selekcji, w porównaniu z technikami i szkołami zawodowymi. Poziom umiejętności jest również istotnym wyznacznikiem szans przechodzenia na studia i różnicuje dostęp do różnych rodzajów uczelni, zapewniając największe szanse podjęcia studiów bezpłatnych w uczelniach państwowych, cieszących się najwyższym prestiżem. Równocześnie, występowanie różnych ścieżek kształcenia jest czynnikiem wzmacniającym bariery selekcji. Absolwenci liceów najczęściej podejmują naukę w uczelniach bezpłatnych, podczas gdy szkoły prowadzone w trybie niestacjonarnym, przyjmujące kandydatów ze słabszymi wynikami i pobierające opłaty, relatywnie częściej przyciągają absolwentów techników.

EN

Research on educational inequalities disclosed that educational choices may be more strongly affected by students’ abilities than by class membership of their fathers. The purpose of this analysis is to establish how these relationships look like in Poland. By using data from panel studies 2014 we attempt to establish to what extent the abilities affect chances of transition to secondary and tertiary schools. According to our findings, higher abilities increase chances of access to lyceums offering general education than to technical secondary and basic vocational schools. The cognitive skills also increase the chances of transition to tertiary education, differentiating access to public universities, which enjoy the highest prestige. Level of cognitive skills is an important determinant of transition to tertiary education and it affects entry to various types of universities, providing the greatest chances of enrolment in freeof-charge public universities. At the same time, our findings confirm that choosing different tracks maintains class divisions in educational career. Graduates of lyceums are more likely to enroll in free-of-charge public universities whereas institutions which offer part-time programs, accept candidates with poorer scores, and charge tuition, are more likely to attract graduates of technical secondary schools.

8

Nauczyciel w dobie pandemii

63%

Bielak P. , Gajewska M. , Lisewska I.

|

nr 4

129-148

EN

In times of the pandemic, the teacher at every educational level is faced with many new challenges. The following article presents the duties and problems faced by the teaching staff nowadays. The studies that highlight the most common problems in distance learning are briefly discussed. There are presented the competences that are needed in the work of a teacher and those that are needed during online learning. We present the students' needs at this specific time and the problems of the educational environment related to stress.

PL

W czasach pandemii nauczyciel na każdym poziomie edukacyjnym postawiony jest przed wieloma nowymi wyzwaniami. W poniższym artykule zaprezentowano obowiązki oraz problemy z jakimi w obecnych czasach musi mierzyć się grono pedagogiczne. Omówiono pokrótce badania, które przedstawiały najczęściej występujące problemy podczas zdalnego nauczania. Przedstawiono kompetencje, które potrzebne są w pracy nauczyciela oraz te, które potrzebne są podczas nauki online. Zaprezentowano potrzeby uczniów w tym specyficznym czasie oraz problemy środowiska edukacyjnego związanego ze stresem.

9

Kierunki pracy poradniczej z rodzinami dzieci zdolnych

63%

Stańczak M.

|

nr 2

131-140

EN

Counseling directed at gifted youth has enjoyed great interest in recent years. This article highlights the need to include parents into counseling activities. The author discusses key directions of counseling work with families raising talented daughters and sons.

PL

Zagadnienie poradnictwa skierowanego do dzieci i młodzieży zdolnej cieszy się w ostatnich latach coraz większym zainteresowaniem teoretyków i praktyków. Intencją niniejszego artykułu jest zwrócenie uwagi na potrzebę uwzględnienia w działalności poradniczej działań adresowanych do rodziców. W kolejnych częściach tekstu omówiono kluczowe kierunki pracy poradniczej z rodzinami wychowującymi zdolne córki i synów.

10

Foreign Experience in Forming Social Competency of Future Specialists in Service Sector

51%

Shpychko I.

|

nr 4

115-121

EN

Foreign experience in forming social competency of future specialists in service sector being the system of social, psychological and pedagogical knowledge, skills, life and professional experience, values, motives of life activities and personal qualities that makes it possible to effectively execute social functions in the society has been revealed in the article. The specificity and influence of the educational process in the educational establishment on the forming of social competency of a student’s personality have been analyzed. The social competency requires from an individual such qualities as integrity, ability to protect his/her own opinion, to resist unwanted influence as well as tolerance and the ability to adapt and, moreover, to operate effectively in constantly changing social conditions. The socially competent person should not only understand the nature and the specific character of a situation or a problem, but also be able to solve it practically, be motivated to do it, be able to analyze both his/her own performance and its consequences. The study of theory and practice of training specialists in service sector has showed that nowadays there are only few researches dedicated to theoretical study and approbation of the content and methodology of forming social competency of future specialists in service sector.

11

Motywacyjne konteksty edukacji

51%

Góźdź J.

|

nr 2

249-256

EN

Motivation is a theoretical construct relating to the inner states of a person. People intuitively try to use it to explain successes, failures, undertaking, maintaining or abandoning actions. As a theoretical construct, it is a human disposition. According to the fundamental attribution error, teachers may attribute students’ poor performance to their intrinsic factors (eg. lack of motivation, laziness). The following article presents the contexts of education that naturally arouse a desire to act/learn in a human being. According to the views of Dean R. Spitzer (1996), learning can become enjoyable thanks to the context in which it takes place. The most important contextual factors are: action, fun, variety, choice, social interaction, fault tolerance, rating system, constructive feedback, challenges and recognition.

PL

Motywacja jest konstruktem teoretycznym odnoszącym się do wewnętrznych stanów człowieka. Ludzie intuicyjnie próbują wyjaśniać nią sukcesy, porażki, podejmowanie, podtrzymywanie lub zaniechanie działań. Jako konstrukt teoretyczny jest ona dyspozycją człowieka. Zgodnie z podstawowym błędem atrybucji nauczyciele mogą przypisywać słabe postępy uczniów ich czynnikom wewnętrznym (np. ich brakowi motywacji, lenistwu). Poniższy artykuł prezentuje konteksty edukacji, które w sposób naturalny wzbudzają w człowieku chęć do działania/nauki. Zgodnie z poglądami Deana R. Spitzera (1996) nauka może stać się przyjemnością dzięki kontekstowi, w którym ma ona miejsce. Najważniejsze czynniki kontekstualne to: działanie, zabawa, różnorodność, wybór, interakcje społeczne, tolerancja błędu, system ocen, konstruktywne informacje zwrotne, wyzwania oraz uznanie.