Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

The inhibitory effect of polyphenols on human gut microbiota

100%

Duda-Chodak A.

|

2012

|

tom 63

|

nr 5

2

Impact of water extracts of Spirulina (WES) on bacteria, yeast and molds

100%

Duda-Chodak A.

Acta Scientiarum Polonorum. Technologia Alimentaria

|

2013

|

tom 12

|

nr 1

EN

Background. Due to its chemical composition, Spirulina is widely used as a dietary supplement that exerts positive effects on the human body. It also has the ability to inhibit the growth of certain microorganisms, both pathogens that pose a health hazard, as well as those that cause food spoilage in all branches of food industry. The main aim of this study was to determine the impact of water extracts of Spirulina (WES) on the growth of various microorganism both useful and harmful for humans and the economy. Material and methods. The impact of different WES concentrations (0.1, 1.0, 2.5, or 5.0%) on the growth of various bacteria, yeasts and molds was determined by diffusion method on solid medium. Results. It was demonstrated that WES have a diversified impact on microorganisms, depending on the species. The inhibitory activity was shown against Bacillus subtilis, Micrococcus luteus, Rhodotorula, and Penicillium. WES had strong stimulating effect on Alicyclobacillus acidoterrestris and Geotrichum. Moreover, higher concentrations of WES stimulated also the development of mycelium and production of conidiophores by Cladosporium and Aspergillus niger. Conclusions. Inhibitory impact of WES on microorganisms that cause food spoilage may be used in food production. However, the obtained results indicate the need for further studies, particularly in order to evaluate the effect of the WES on microflora in the food matrices.

PL

Wstęp. Ze względu na skład chemiczny, Spirulina jest stosowana powszechnie jako suplement diety, który wywiera korzystne działanie na organizm człowieka. Ponadto Spirulina ma zdolność hamowania wzrostu niektórych mikroorganizmów, zarówno patogenów będących zagrożeniem dla zdrowia, jak i powodujących psucie się produktów wytwarzanych we wszystkich gałęziach przemysłu spożywczego. Głównym celem prezentowanej pracy było określenie wpływu wodnych ekstraktów Spiruliny (WES) na wzrost różnych mikroorganizmów, zarówno użytecznych, jak i szkodliwych dla zdrowia człowieka bądź z ekonomicznego punktu widzenia. Materiał i metody. Wpływ różnych stężeń WES (0,1; 1,0; 2,5 lub 5,0%) na wzrost wybranych gatunków bakterii, grzybów drożdżowych i pleśniowych oznaczano metodą dyfuzyjną na podłożach stałych. Wyniki. Wykazano, że WES mają zróżnicowane działanie na mikroorganizmy w zależności od badanego gatunku. Działanie hamujące obserwowano wobec Bacillus subtilis, Micrococcus luteus, Rhodotorula oraz Penicillium. Natomiast silnie stymulujący wpływ wykazano wobec Alicyclobacillus acidoterrestris oraz pleśni Geotrichum. Ponadto większe stężenia WES stymulowały rozwój grzybni i wytwarzanie konidioforów przez Cladosporium oraz Aspergillus niger. Wnioski. Hamujący wpływ WES na drobnoustroje powodujące psucie się żywności może być wykorzystany w produkcji żywności. Jednakże uzyskane wyniki wskazują na potrzebę dalszych badań, szczególnie w celu stwierdzenia wpływu WES na mikroflorę w matrycy żywności.

3

The impact of nickel on human health

63%

Duda-Chodak A. , Blaszczyk U.

Journal of Elementology

|

2008

|

tom 13

|

nr 4

685-693

EN

In 2008, nickel received the shameful name of the “Allergen of the Year.” According to dermatologists the frequency of nickel allergies is still growing, and it cannot be explained only by fashionable piercing and nickel devices used in medicine (like coronary stents). Occupational exposure of several million workers worldwide has been shown to give rise to elevated levels of nickel in blood, urine and body tissues. In these cases, workers are exposed to airborne fumes and dusts containing nickel and its compounds and therefore inhalation is the main route of uptake. Nonoccupational sources of nickel exposure for the general population include mainly drinking water and food. Recently, tests of kitchen kettles showed substantial leaching of nickel into drinking water when boiled in kettles with exposed nickel-plated elements. Three types of adverse health impacts as a result of exposure to nickel are discussed in the text. Acute health effects generally result from short-term exposure to high concentrations of pollutants. Chronic noncancer health effects may result from long-term exposure to relatively low concentrations of pollutants. Inhalation of nickel also can cause cancer of the lungs, nose and sinuses. Cancers of the throat and stomach have also been attributed to inhalation of nickel. However, the exact mechanism by which nickel causes cancer is still questionable and needs further investigation. The most popular hypotheses to explain this phenomenon are presented in the text.

PL

W 2008 nikiel zyskał niechlubne miano „alergenu roku”. Według dermatologów, wciąż rosnąca częstość alergii na nikiel nie może być tłumaczona jedynie modą na przekłuwanie ciała lub zwiększone zastosowanie w medycynie urządzeń zawierających nikiel (np. stenty naczyń wieńcowych). Wykazano, że kilka milionów robotników na całym świecie narażonych zawodowo na nikiel i jego związki, ma podwyższony poziom tego pierwiastka we krwi, moczu i tkankach organizmu. W tych przypadkach pracownicy są wystawieni na opary i pyły zawierające nikiel, a zatem głównym sposobem pobierania tego pierwiastka jest inhalacja. Dla większości populacji źródła niklu stanowią jednak woda pitna i żywność. Niedawno w testach czajników kuchennych z odsłoniętymi elementami grzewczymi, wykonanymi ze stopów niklu wykazano uwalnianie znacznych ilości niklu do wody pitnej. W pracy omówiono trzy główne typy szkodliwego dla zdrowia wpływu ekspozycji na nikiel. Ostre zatrucia, jako wynik krótkoterminowej ekspozycji na wysokie stężenia polutantów, chroniczne nienowotworowe efekty powstające na skutek długotrwałej ekspozycji na stosunkowo niskie dawki oraz nowotwory płuc, nosa i zatok spowodowane inhalacją powietrza zanieczyszczonego niklem. Również rak gardła i żołądka przypisuje się wdychaniu związków niklu. Dokładny mechanizm kancerogenezy wywołanej przez nikiel pozostaje niejasny i wymaga dalszych badań. W pracy omówiono najbardziej popularne hipotezy wyjaśniające to zjawisko.

4

Magnesium: its role in nutrition and carcinogenesis

63%

Blaszczyk U. , Duda-Chodak A.

|

tom 64

|

nr 3

EN

Magnesium (Mg2+) plays a key role in many essential cellular processes such as intermediary metabolism, DNA replication and repair, transporting potassium and calcium ions, cell proliferation together with signalling transduction. Dietary sources rich in magnesium are whole and unrefined grains, seeds, cocoa, nuts, almonds and green leafy vegetables. Hard water is also considered to be an important source of magnesium beneficial to human health. The daily dietary intake of magnesium is however frequently found to be below that recommended in Western countries. Indeed, it is recognised that magnesium deficiency may lead to many disorders of the human body, where for instance magnesium depletion is believed to play an important role in the aetiology of the following; cardiovascular disease (including thrombosis, atherosclerosis, ishaemic heart disease, myocardial infarction, hypertension, arrhythmias and congestive heart failure in human), as well as diabetes mellitus, gastrointestinal (GI) tract disease, liver cirrhosis and diseases of the thyroid and parathyroid glands. Insufficient dietary intake of magnesium may also significantly affect the development and exacerbation of ADHD (Attention Deficit- Hyperactivity Disorder) symptoms in children. The known links between magnesium and carcinogenesis still remain unclear and complex, with conflicting results being reported from many experimental, epidemiological and clinical studies; further knowledge is thus required. Mg2+ ions are enzyme cofactors involved in DNA repair mechanisms that maintain genomic stability and fidelity. Any magnesium deficiencies could thereby cause a dysfunction of these systems to occur leading to DNA mutations. Magnesium deficiency may also be associated with inflammation and increased levels of free radicals where both inflammatory mediators and free radicals so arising could cause oxidative DNA damage and therefore tumour formation. The presented review article now provides a summary discussion of the various research performed concerning the impact that low magnesium intake has on tumour incidence; this includes impairment of magnesium homeostasis frequently observed in tumour cells, the influence of magnesium depletion on the progression of existing tumours and the occurrence of hypo-magnesaemia when patients are treated with certain anticancer drugs.

PL

Magnez odgrywa kluczową rolę w wielu procesach komórkowych, takich jak metabolizm energii, replikacja i naprawa DNA, transport jonów potasu i wapnia, proliferacja komórek, a także transdukcja sygnału. Pełne ziarna zbóż, kakao, orzechy, migdały, zielone warzywa liściaste są dobrym źródłem magnezu. Twarda woda jest również uważana za ważne źródło magnezu, które pozytywnie wpływa na zdrowie człowieka. Dzienne spożycie magnezu w krajach zachodnich często jest poniżej zalecanej dawki. Niedobór magnezu może prowadzić do wielu zaburzeń w organizmie człowieka. Uważa się, że deficytjonów Mg2+ może odgrywać ważną rolę w etiologii wielu chorób, takich jak choroby sercowo-naczyniowe (zakrzepica, miażdżyca tętnic, choroba niedokrwienna serca, zawał mięśnia sercowego, nadciśnienie, zaburzenia rytmu serca, zastoinowa niewydolność serca), cukrzyca, choroby układu pokarmowego, marskość wątroby, choroby tarczycy i przytarczyc. Niewystarczające spożycie magnezu może mieć znaczący wpływ na rozwój i pogłębienie objawów ADHD u dzieci. Rola magnezu w procesie kancerogenezy jest skomplikowana. Mimo stosunkowo dużej liczby badań aktualny stan wiedzy na temat zależności pomiędzy poziomem magnezu, a kancerogenezą jest ciągle niewystarczający i niespójny. Jony magnezu pełnią funkcję kofaktorów enzymów zaangażowanych w mechanizmy naprawcze DNA, które odpowiedzialne są za utrzymywanie stabilności genomu i wierności replikacji. W związku z tym niedobór magnezu może przyczyniać się do wadliwego działania tych systemów i występowania mutacji DNA. Ponadto, w badaniach na zwierzętach obserwowano korelację pomiędzy obniżonym stężeniem magnezu, a stanem zapalnym i wzrostem poziomu wolnych rodników. Zarówno mediatory zapalne jak i wolne rodniki przyczyniają się do generowania uszkodzeń oksydacyjnych DNA, których następstwem może być powstawanie nowotworów. W artykule omówiono niektóre aspekty badań dotyczących wpływu niskiego spożycia magnezu na częstość występowania nowotworów, zaburzonej homeostazy magnezu obserwowanej w komórkach nowotworowych, wpływu niedoboru magnezu na progresję istniejących nowotworów oraz występowania hipomagnezemii w trakcie leczenia pacjentów niektórymi lekami przeciwnowotworowymi.

5

Antioxidant properties of different fruit seeds and peels

63%

Duda-Chodak A. , Tarko T.

Acta Scientiarum Polonorum. Technologia Alimentaria

|

2007

|

tom 06

|

nr 3

EN

The objective of the investigations performed was to assess the antioxidant properties of the seeds and peels of selected fruits. The antioxidant activity as well as total polyphenol and tannin content were determined. The results obtained revealed essential diversities of the analysed parameters among the material examined. The peels were characterized by higher ability to scavenge free radicals and higher polyphenols concentration than the seeds, particularly those of citrus fruits imported to Poland. The highest antioxidant activity was observed in the peels of the Šampion cultivar of apples and white grapes, and in the seeds of the Idared cultivar apples and oranges. Tannins play a meaningful role as antioxidants in grape, apple and goosberry fruits. The peels and seeds of various fruits, which are waste products in fruit and vegetable industry, may be a potential source of antioxidants

PL

Celem pracy była ocena właściwości antyoksydacyjnych nasion i skórek wybranych owoców. Badano aktywność przeciwutleniającą i określano zawartość polifenoli ogółem oraz tanin. Uzyskane wyniki wskazują na duże zróżnicowanie badanych parametrów w materiale badawczym. Silniejsze zdolności neutralizowania wolnych rodników oraz dużą ilość polifenoli zaobserwowano w skórkach badanych owoców, zwłaszcza wśród importowanych owoców cytrusowych. Największą aktywność antyoksydacyjną wykazały skórki jabłek odmiany ‘Sampion’ oraz winogron białych, a także nasiona jabłek odmiany ‘Idared’ i pomarańczy. Taniny odgrywają znaczącą rolę jako antyoksydanty w owocach winogron, jabłek oraz agrestu. Nasiona i skórki wielu owoców, jako materiał odpadowy przemysłu owocowo-warzywnego, mogą być potencjalnym źródłem substancji o właściwościach antyoksydacyjnych.

6

Antioxidant activity of selected herbal plants

51%

Duda-Chodak A. , Tarko T. , Rus M.

|

2009

|

tom 55

|

nr 4

65-77

EN

The main aim of the study was to evaluate the antioxidant activity and total polyphenols content in fifteen herbal plants, such as chamomile flower head, oak bark, St. John’s-wort herb, hawthorn flower, dog rose and elder fruits, lingonberry leaf, and many more. From the herbs both the water and methanolic extracts were prepared. The highest antioxidant activity and the highest polyphenols level were obtained for lingonberry leaves (1752.9 mg Trolox/g d.w. and 199.6 mg catechin/g d.w., respectively). The oak bark, St. John’s-wort herb, and flowers of hawthorn and elder were also a very valuable source of antioxidant compounds. It was demonstrated that, in contrary to water, methanol was more efficient solvent for extraction of antioxidant compounds from lingonberry leaf, lime flower, fruits of elder and doge rose, oak bark, flowers of hawthorn, St. John’s-wort herb and heartsease herb. Therapeutic activity of some examined herbs did not depend on antioxidant activity.

PL

Celem badań było określenie aktywności antyoksydacyjnej oraz zawartości polifenoli ogółem w 15 wybranych surowcach zielarskich takich jak koszyczek rumianku, kora dębu, ziele dziurawca, kwiat głogu, owoce dzikiej róży i bzu czarnego, liść brusznicy i in. Z wybranych ziół zostały przyrządzone ekstrakty wodne oraz metanolowe. Najwyższą aktywność przeciwutleniającą oraz najwyższe stężenie polifenoli ogółem otrzymano dla ekstraktów z liści borówki brusznicy (odpowiednio 1752,9 mg Troloxu/g s.s i 199,6 mg katechiny/g s.s). Równie cennym źródłem przeciwutleniaczy okazały się kora dębu, ziele dziurawca, kwiaty głogu i bzu czarnego. Wykazano, że metanol jest wydajniejszym od wody ekstrahentem do wyodrębniania przeciwutleniaczy z liści brusznicy, kwiatów lipy, owoców bzu i dzikiej róży, kory dębu, kwiatów głogu, oraz ziela dziurawca i fiołka. Właściwości lecznicze niektórych z badanych ziół nie są zależne od potencjału antyoksydacyjnego.

7

Digestion and absorption of phenolic compounds assessed by in vitro simulation methods. A review

51%

Tarko T. , Duda-Chodak A. , Zajac N.

|

tom 64

|

nr 2

EN

Phenolic compounds are a group of key plant metabolites found abundantly in fruit and vegetables. Because of their antioxidant properties, they play a significant role in preventing various degenerative illnesses, tumours or cardiovascular disease. In nature, they are present in foods mainly as esters, glycosides and polymers which need to undergo enzymatic hydrolysis in the digestive tract or by the gut microflora before becoming absorbed. The biological properties of these phenolic compounds undergoing this degradation, are thus governed by their absorption as well as metabolism. Many methods are used to assess the rates and the degrees to which these substances are digested and absorbed, both in vivo and in vitro ones, where the former are the most reliable, although they suffer from various limitations. For this reason, many in vitro models have now arisen to simulate the function of human digestion in the attempt to faithfully re-create real-life conditions. Mechanisms of polyphenols absorption have been principally studied by intestinal epithelial cell models, in particular, those using the Caco-2 cell line.

PL

Związki fenolowe są grupą roślinnych metabolitów występujących obficie w owocach i warzywach. Dzięki swoim właściwościom antyoksydacyjnym odgrywają istotną rolę w prewencji chorób degeneracyjnych, np. nowotworów lub chorób układu krwionośnego. W naturze większość związków polifenolowych jest obecna w pożywieniu w postaci estrów, glikozydów i polimerów, które aby ulec absorpcji muszą zostać zhydrolizowane przez enzymy trawienne bądź mikroflorę jelitową. Absorpcja oraz metabolizm związków polifenolowych zachodzące w przewodzie pokarmowym człowieka wpływa na ich właściwości biologiczne. Istnieje wiele metod in vivo oraz in vitro oceniających stopień i szybkość trawienia oraz przyswajanie związków polifenolowych. Metodami zapewniającymi uzyskanie najbardziej pewnych wyników są metody in vivo, jednak posiadają one wiele ograniczeń. Dlatego też powstało wiele modeli in vitro symulujących pracę układu pokarmowego człowieka i odtwarzających wiernie warunki w nim panujące. Do badań nad mechanizmami absorpcji związków polifenolowych przez nabłonek jelit używane są modele kultur nabłonkowych in vitro, w szczególności z wykorzystaniem linii komórkowych Caco-2.

8

Niedoceniane surowce owocowe

51%

Tarko T. , Duda-Chodak A. , Pogon P.

Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny

|

2010

|

tom 54

|

nr 05

EN

In the paper taxonomie classification, morphological characteristic and growth requirements of three little known plant species: Japanese quince (Chaenomeles japonica L), Cornelian cherry (Cornus mas L), Black mulberry (Morus nigra L.) are presented. The chemical constitution, pro-health properties and the most important technological parameters of those fruits are discussed as well as possibilities of their industrial treatment and utilization.

PL

W artykule przedstawiono przynależność systematyczną, najważniejsze cechy morfologiczne oraz wymagania hodowlane trzech mało znanych gatunków roślin: pigwowca japońskiego (Chaenomeles japonica L), derenia jadalnego (Cornus mas L.) i morwy czarnej (Morus nigra L). Omówiono sklad chemiczny owoców, ich właściwości prozdrowotne oraz najważniejsze parametry technologiczne oraz zaproponowano możliwe kierunki ich przemysłowego przetwarzania.

9

Odzysk zwiazkow przeciwutleniajacych z roslinnych surowcow odpadowych

51%

Tarko T. , Duda-Chodak A. , Ignacok M.

|

tom 53

|

nr 10

18-20

EN

The aim of the work was to evaluate the efficiency of extraction of compounds of high antioxidant potential from waste fruit pomace. In the experiments whole fruits and pomaces of apples, grapes and black chokeberries were used for maceration, extraction by Soxhlet method and percolation. Extracts prepared from pomaces of black chokeberries and grapes were characterized by significantly higher antioxidant potential than extracts obtained from the whole fruits. Among analyzed material, the black chokeberries pomace had the highest antioxidant activity. Relatively high antioxidants recovery was achieved by Soxhlet extraction. The most efficient solvent was 50% aqueous solution of acetone, however only slightly lower values were demonstrated for 50% solution of ethanol.

PL

Celem pracy była ocena wydajności procesu ekstrakcji związków o wysokim potencjale przeciwutleniającym z roślinnych surowców odpadowych. W doświadczeniach wykorzystano całe owoce oraz wytłoki jabłek, winogron i aronii, w których przeprowadzono macerację, ekstrakcję metodą Soxhleta i perkolację. Ekstrakty z wytłoków aronii i winogron charakteryzowały się istotnie wyższym potencjałem przeciwutleniającym, niż otrzymane z całych owoców. Wśród badanych surowców wytłoki aronii wykazywały najwyższą aktywność. Stosunkowo duży odzysk przeciwutleniaczy uzyskano w ekstrakcji metodą Soxhleta. Najwydajniejszym spośród użytych rozpuszczalników był 50-procentowy wodny roztwór acetonu, nieznacznie gorsze wydajności obserwowano w przypadku 50-procentowy wodnego roztworu etanolu.

10

Metody odzysku związków aktywnych z surowców roślinnych

51%

Tarko T. , Duda-Chodak A. , Ignacok M.

|

tom nr 9

28--31

PL

Surowiec roślinny zawiera wiele składników aktywnych wykorzystywanych w różnych gałęziach gospodarki. Ważnym zadaniem jest ich oddzielenie bez utraty cennych właściwości. W artykule omówiono różne metody ekstrakcji oraz rozpuszczalniki, które są stosowane do ich odzysku w zależności od oddzielanego związku lub grupy związków.

EN

Plant raw material contains a large amount of active components used in different types of production. lt is very im portant to separate these ingredients without Iosing their valuable features. In this dissertation, different methods of extraction are discussed, in tandem with a variety of solvents applied for the recovery of those compounds.

11

Effect of different herbs on Alicyclobacillus acidoterrestris cultures

51%

Duda-Chodak A. , Tarko T. , Gajny J. , Tuszynski T.

Electronic Journal of Polish Agricultural Universities. Series Food Science and Technology

|

2009

|

tom 12

|

nr 4

12

The effect of antioxidants on Lactobacillus casei cultures

51%

Duda-Chodak A. , Tarko T. , Statek M.

Acta Scientiarum Polonorum. Technologia Alimentaria

|

2008

|

tom 07

|

nr 4

39-51

EN

The growing popularity of functional foods causes increasing interest in raw materials, which can raise the pro-health value of food when supplemented. The aim of the study was to assess the effect of compounds with antioxidant properties on Lactobacillus casei, as a representative of probiotic microorganisms. In the experiments the pure antioxidants and plant extracts were used. The results showed that catechin at concentration of 100-400 μM and chlorogenic acid (400 μM) had a stimulatory effect on L. casei growth. Quercetin at concentrations of 25-50 μM showed an inhibitory effect when incubation time was ≥6 h. The lingonberry leaves extract caused a slight increase in the dry substance of biomass in comparison with control. Extracts of coffee, chokeberry, and dog rose should not be used as additives for probiotic food as they significantly inhibited L. casei. We conclude that: 1) antioxidants at concentrations higher than 100 μM may stimulate growth of L. casei; 2) except the antioxidants, some other compounds which are present in plants extracts e.g. tannins and alkaloids may exert an antibacterial influence; 3) the probiotic yoghurts supplementation with fruit and other plant materials should be preceded by careful studies about their influence on the bacteria

PL

Rosnąca popularność żywności funkcjonalnej wpływa na wzrost zainteresowania surowcami, które dodane do żywności mogłyby podnieść jej wartość prozdrowotną. Celem badań było ocenienie wpływu związków o właściwościach przeciwutleniających na L. casei jako przedstawiciela drobnoustrojów probiotycznych. Na podstawie wyników badań stwierdzono, że: 1) przeciwutleniacze w stężeniach wyższych niż 100 pM mogą stymulować wzrost L. casei, 2) antybakteryjnie mogą działać nie tylko antyoksydanty, lecz także inne składniki obecne w ekstraktach roślinnych, np. taniny i alkaloidy, 3) suplementacja jogurtów probiotycznych owocami lub innymi surowcami roślinnymi powinna być poprzedzona szczegółowymi badaniami nad ich wpływem na bakterie.

13

Charakterystyka owoców pigwowca japońskiego i derenia jadalnego

51%

Tarko T. , Duda-Chodak A. , Pogon P.

|

nr 6

PL

Celem pracy była ocena składu i właściwości owoców pigwowca japońskiego oraz derenia jadalnego. Oznaczono zawartość: suchej masy, ekstraktu, glukozy, fruktozy, błonnika, polifenoli ogółem oraz kwasowość ogólną i aktywność antyoksydacyjną. Stwierdzono, że owoce derenia jadalnego, w stosunku do owoców pigwowca japońskiego, charakteryzują się większą zawartością suchej masy, ekstraktu i cukrów prostych. Kwasowość pigwowca japońskiego i derenia jadalnego wynosiła odpowiednio 4,11 i 3,91 %. Oceniane owoce charakteryzowały się silnymi właściwościami antyoksydacyjnymi oraz dużą zawartością polifenoli.

EN

The objective of the study was to assess the composition and properties of Japanese quince and of Cornelian cherry fruit. The contents and levels of the following were determined: dry substance, extract, glucose, fructose, dietary fibre, total polyphenols, titratable acidity, and antioxidant activity. It was found that the Cornelian cherry fruit were characterized by a higher content of dry substance, extract, and monosaccharides compared to the Japanese quince fruit. The acidity of Japanese quince and Cornelian cherry was 4.11 and 3.91 %, respectively. The fruit analysed and assessed were characterized by the strong antioxidant properties and by the high content of polyphenols.

14

Biosorpcja metali ciężkich. Cz. I. Drożdże

51%

Duda-Chodak A. , Tarko T. , Wajda Ł.

Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski

|

2008

|

tom nr 10

64--69

PL

Ze względu na wysoką szkodliwość metali ciężkich istnieje konieczność usuwania ich nadmiaru ze środowiska. Tradycyjne sposoby są jednak drogie i mało skuteczne, szczególnie przy niskich stężeniach metali ciężkich, wobec czego poszukuje się nowych, tańszych i prostszych metod. Rozwiązaniem może być biosorpcja - proces usuwania metali przez drobnoustroje. Badania prowadzone na drożdżach (głównie Saccharomyces cerevisiae), a także innych grzybach dowodzą dużej skuteczności tej grupy mikroorganizmów w zakresie bioremediacji.

EN

lt is necessary to eliminate heavy metals from the environment, because of their toxicity. However, traditional methods are expensive and of little effectiveness, especially in the situation of low concentrations of heavy metals. Hence, cheaper and simpler methods are looked for. Biosorption, which is the process of removing metals by microorganisms, might be a solution. Research carried out on yeasts (mainly Saccharomyces cerevisiae) as well as other fungi have shown their high efficiency in bioremediation.

15

5-hydroxymethyl-2-furfural (HMF) – heat-induced formation, occurrence in food and biotransformation - a review

51%

Kowalski S. , Lukasiewicz M. , Duda-Chodak A. , Ziec G.

|

tom 63

|

nr 4

EN

The chemical structure of 5-hydroxymethyl-2-furfural (HMF), its physicochemical properties and reactions that lead to the synthesis of HMF were discussed. Special attention was paid to HMF formation in food during processing. The potential applications of this compound in industry were described as well. Moreover, this review outlines the most important sources of HMF in human diet and estimates the potential daily intake of HMF by consumers. The known and suggested metabolic pathways, as well as the impact of HMF and its metabolites on human health are also discussed.

16

Wzbogacanie żywności w związki polifenolowe

51%

Tarko T. , Duda-Chodak A. , Wajda D.

Przemysł Spożywczy

|

2012

|

tom 66

|

nr 10

PL

Decydujący wpływ na zdrowie ludzi ma jakość żywności. Odpowiednia dieta, zawierająca dużo warzyw i owoców bogatych w naturalne antyoksydanty, w znacznym stopniu zapobiega chorobom cywilizacyjnym. Związki fenolowe przyczyniają się m.in. do obniżania ryzyka zawału serca i chorób nowotworowych oraz są pomocne w utrzymaniu zdrowia i dobrego samopoczucia. Wzbogacanie żywności jest najtańszą i najefektywniejszą formą poprawy jakości zdrowotnej żywności. Obecnie na rynku obserwuje się wzrost asortymentu żywności innowacyjnej o działaniu prozdrowotnym. Najlepiej rozwijającą się grupą produktów wzbogacanych w związki fenolowe są napoje, co wynika z łatwości ich spożycia i prostej technologii.

EN

The quality of food has a crucial impact on the human health. A suitable diet rich in vegetables and fruits, that are abundant in natural antioxidants, can prevent the civilization diseases. Due to this property, the phenolic compounds contribute to the reduced risk of heart attacks and cancer disease and are helpful in maintaining good health and wellbeing. Food supplementation is the cheapest and most effective way of improving the nutritional and prohealth value of foodstuff. Nowadays, an increasing assortment of innovative, health-oriented products can be observed on the trade market. Top-growing group of products enriched with phenolic compounds includes beverages due to the easiness of their consumption and simple basic technology.

17

Wpływ zawartości wybranych pierwiastków w glebach winnic na ich występowanie w owocach winorośli

51%

Tarko T. , Wajda L. , Duda-Chodak A. , Gojniczek I.

Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny

|

2011

|

tom 55

|

nr 09

EN

Relationship between the occurrence of selected metals in vineyard soil and their concentrations in fruits of the grapevine cultivated on this soil were studied. That issue is weakly recognized up to now. The methods used for analyzing this relation, which are aimed at determination of optimal mineral and chemical fertilizer doses, still need development. On the basis of the obtained results it was found that analyzed grapes cultivars (Aurora and Rondo) showtendency to accumulate potassium and magnesium in higher concentrations than zinc. The results of such analysis could allow determining the nutrient demand of grapevine that can result in its enhanced suitability for wine production. It should be emphasized that such kind of analyses should be realized regularly and be applied to broader spectrum of elements and heavy metals.

PL

Badano związek pomiędzy występowaniem wybranych metali w glebie winnicy a ich zawartością w owocach uprawianej tam winorośli. Problematyka ta jest dotychczas mało rozpoznana, a metody stosowane do oceny tej relacji, mające na celu określenie dawek nawozów sztucznych i mineralnych, wymagają dalszego opracowania. Na podstawie otrzymanych wyników stwierdzono, że badane winogrona odmian 'Aurora' i 'Rondo' wykazują tendencję do akumulacji większych stężeń potasu i magnezu niż cynku. Otrzymane wyniki mogą pozwolić na określenie zapotrzebowania pokarmowego krzewów, co pośrednio wpłynie na zwiększenie ich przydatności w procesie produkcji wina. Należy jednak podkreślić, że tego typu analizy powinny być prowadzone regularnie i obejmować szersze spektrum pierwiastków (w tym też innych metali ciężkich).

18

The use of fruit extracts for production of apple chips with enhanced antioxidant activity

51%

Tarko T. , Duda-Chodak A. , Semik-Szczurak D.

Roczniki Państwowego Zakładu Higieny

|

2017

|

tom 68

|

nr 2

EN

Background. Style and pace of life make consumers more willing to reach for snack products. This group of processed food includes, among others, fruit chips. Due to the increasing incidence of diseases associated with the excessive exposure to free radicals foods enriched with antioxidant compounds, eg. polyphenols, can be introduced into the sale. Objective. The aim of the study was to use the fruit extracts for the production of apple chips with enhanced antioxidant activity. Material and methods. ‘Golden Delicious’ variety of apple fruit was used to produce chips. Apple chips were prepared by slicing, soaking in a sugar solution and pre-drying in a microwave oven. Chips were enriched with extracts prepared from fruits of chokeberry, five-flavor berry, Cornelian cherry, woodland hawthorn, goji berry, Japanese quince and cranberry microcarpa. For this purpose, pre-dried apple slices were soaked (5 min) in ethanolic extract of fruits and then dried to achieve a 5% moisture content. Chips were sensory evaluated and their antioxidant activity and total polyphenols content were determined. Results. All enriched apple chips were characterized by high antioxidant activity and a relatively high value of total polyphenols content. Chips soaked in extracts of five-flavor berry, cranberry and goji berry were characterized by the highest antioxidant potential. Samples obtained by using chokeberry and Cornelian cherry extracts showed the highest content of polyphenols. High sensory attractiveness of enriched chips was also showed. The chips with the addition of fiveflavor berry extract were exceptions. Their taste was not acceptable. Conclusions. Fruit extracts are a valuable material for chips enrichment. Taking into account all the analyzed differentiators, extracts of Japanese quince, goji berry and woodland hawthorn were found to be the best enriching additives. The chips soaked in extract of five-flavor berry, despite their high antioxidant activity, were disqualified due to very low score of sensory evaluation.

PL

Wprowadzenie. Tempo oraz styl życia sprawiają, że konsumenci coraz chętniej spożywają produkty przekąskowe. Do wyrobów takich należą m.in. chipsy owocowe. Ze względu na rosnącą zachorowalność na choroby związane z nadmierną ekspozycją na wolne rodniki celowe wydaje się wprowadzanie do sprzedaży żywności wzbogaconej związkami przeciwutleniającymi, np. polifenolami. Cel. Celem badań było wykorzystanie ekstraktów owocowych do wytwarzania chipsów jabłkowych o podwyższonej aktywności przeciwutleniającej. Materiały i metody. Z jabłek odmiany Golden Delicious przygotowano chipsy jabłkowe poprzez pokrojenie na plastry, wysycenie w zalewie cukrowej i wstępne podsuszenie w piecu mikrofalowym. Chipsy jabłkowe wzbogacano ekstraktami etanolowymi z owoców aronii, pigwowca japońskiego, derenia jadalnego, żurawiny drobnoowocowej, głogu dwuszyjkowego, cytryńca chińskiego i kolcowoju chińskiego. W tym celu podsuszone plastry jabłek moczono (5 min) w ekstrakcie etanolowym z owoców. Następnie plastry dosuszono owiewowo do osiągnięcia 5% wilgotności. Uzyskane chipsy oceniano sensorycznie oraz oznaczano ich aktywność przeciwutleniającą i zawartość polifenoli ogółem. Wyniki. Wszystkie wzbogacone chipsy jabłkowe miały wyższą aktywność antyoksydacyjną i zawartość polifenoli ogółem niż próby kontrolne. Największym potencjałem antyoksydacyjnym charakteryzowały się chipsy z dodatkiem ekstraktu z cytryńca, żurawiny i goji. Najwyższą zawartością polifenoli odznaczały się chipsy z dodatkiem ekstraktu z aronii oraz derenia. Wykazano także wysoką atrakcyjność sensoryczną chipsów z dodatkami ekstraktów owocowych. Wyjątek stanowiły chipsy z dodatkiem cytryńca, których smak nie był akceptowany. Wnioski. Ekstrakty owocowe stanowią cenny surowiec wzbogacający chipsy owocowe. Wykazano, że najbardziej wartościowymi ekstraktami owocowymi wzbogacającymi chipsy jabłkowe, ze względu na wysoki potencjał antyoksydacyjny i wyniki oceny sensorycznej, były ekstrakty z owoców pigwowca, goi i głogu. Chipsy z dodatkiem ekstraktu z cytryńca, mimo wysokiej aktywności przeciwutleniającej, uzyskały niską ocenę sensoryczną.

19

Antioxidant activity and total polyphenol content of selected herbal medicinal products used in Poland

51%

Duda-Chodak A. , Tarko T. , Rus M.

Herba Polonica

|

2011

|

tom 57

|

nr 1

EN

The main aim of the study was to evaluate the antioxidant activity and total polyphenol content in fifteen popular herbal products often used in treatment of various diseases. The studied material were, among others, chamomile flower head, oak bark, St. John’s-wort herb, hawthorn flower, dog rose and elder fruits, lingonberry leaf. Herbal extracts or infusions were prepared according to protocols provided by producer on the packaging. The highest antioxidant activity and polyphenols concentration were obtained for lingonberry leaves (725 mg Trolox/g d.w. and 109 mg catechin/g d.w., respectively). The oak bark, St. John’s-wort herb, and lime flower were also a very rich source of antioxidant compounds, independent of their typical therapeutic action. Several herbs, such as dog rose fruit, lose their antioxidant activity when prepared at home conditions.

PL

Celem badań było określenie aktywności antyoksydacyjnej oraz zawartości polifenoli ogółem w 15 popularnych ziołach często wykorzystywanych do leczenia różnych schorzeń. Materiał do badań stanowiły między innymi koszyczek rumianku, kora dębu, ziele dziurawca, kwiat głogu, owoce dzikiej róży i bzu czarnego, liść brusznicy. Napary lub ekstrakty ziołowe zostały przygotowane zgodnie z przepisem zamieszczonym przez producenta na opakowaniu danego zioła. Wysoką aktywność przeciwutleniającą oraz stężenie polifenoli ogółem otrzymano dla ekstraktów z liści borówki brusznicy (odpowiednio 725 mg Troloxu/ g s.m. i 109 mg katechiny/g s.m.). Niezależnie od właściwości terapeutycznych, liście borówki brusznicy, kora dębu, ziele dziurawca oraz kwiaty lipy stanowią także bogate źródło związków antyoksydacyjnych. Niektóre z ziół, jak na przykład owoce dzikiej róży, tracą właściwości antyoksydacyjne podczas przygotowywania preparatu leczniczego w warunkach domowych.

20

Antioxidant activity of different kinds of commercially available teas – diversity and changes during storage

51%

Duda-Chodak A. , Tarko T. , Sroka P. , Satora P.

Electronic Journal of Polish Agricultural Universities. Series Food Science and Technology

|

2008

|

tom 11

|

nr 4