The paper presents research findings from research on Roma children and their acquisition of different grammatical categories in the Romani language. Results from three different studies with Roma children from Bulgaria are discussed: acquisition of mental state verbs (MSV), Bates-MacArthur Communicative Development Inventories (CDI) in Romani and subtests from DELV (Seymour, Roeper, & de Villiers, 2005). All the testing and research shows that Roma children follow the paths of normally developing children in their language development. Roma children are able to correctly use nouns, verbs, wh-questions and to assume different communicative roles.
The article deals with teaching Romani to university students – future teachers of the Romani langauge in Bulgaria. Romani language is a mother tongue to many Roma children. In the families and in the kindergartens they are prepared to learn two languages simultaneously – the native Romani and Bulgarian. Having analyzed the scientific literature on intercultural education in Bulgaria and Europe the author briefly presents the methodology of using video films in the educational process at primary school and evaluates the role of the video films in the speech development of Roma children in both languages.
PL
W artykule podjęto rozważania dotyczące nauczania języka romskiego studentów – przyszłych nauczycieli tego języka w Bułgarii. Język romski jest ojczystym językiem wielu dzieci romskich. Są one przygotowywane w rodzinach i przedszkolach do uczenia się dwóch języków równolegle – ojczystego romskiego oraz bułgarskiego. Po dokonaniu analizy literatury naukowej z zakresu edukacji międzykulturowej w Bułgarii i w Europie autor zamieszcza krótką prezentację metodologii używania filmów wideo w procesie nauczania w szkole podstawowej oraz dokonuje oceny roli tychże filmów w rozwoju mowy dzieci romskich w obu językach.
The paper presents the results of two literacy projects with Roma adults form Bulgaria and Sweden. The Roma were literate in their mother tongue – the Romani language and the ecological approach to the literacy process was used. The approach assumes that the cultural background and cultural environments of learners should be used as a main tool in the literacy process. The results of the two projects were not only that adult Roma had acquired literacy skills in Romani, but also that they had got the knowledge of their history and identity issues.
PL
W artykule zaprezentowano wyniki dwóch projektów z udziałem dorosłych Romów z Bułgarii i Szwecji. Romowie posiadali umiejętność czytania i pisania w ich języku ojczystym – romskim, a w procesie alfabetyzacji użyto podejścia ekologicznego. Proces ten zakłada, że tło kulturowe i kulturowe środowiska uczących się powinny zostać użyte jako główne narzędzie w procesie alfabetyzacji. Rezultatem obu projektów było nie tylko osiągnięcie przez biorących w nich udział Romów umiejętności piśmienniczych w języku romskim, ale także zdobycie wiedzy na temat ich historii i kwestii tożsamościowych.
The paper presents the results of research conducted among Russian Roma children. Two groups of children, 6-8 years and 8-10 years old, were tested with a Romani Language Assessment Test. The study was conducted in a Roma settlement of a small town not far from Moscow. The children were tested on different grammatical categories in Romani as their home language. The grammatical knowledge of the children about their home language is not considered to be used by the Russian teachers in classroom. The frame of Cummins (2015) “teaching through an intercultural lens” is taken as the starting point of the research. The research results showed that the Roma children at the age between 6-8 years know the most complex grammatical categories of Romani as their mother tongue, however children’s knowledge is not used by the teachers at school environment teaching Russian. There are no lessons in Romani as the mother tongue strengthening the children’s linguistic and cognitive abilities.
The paper presents a study among marginalized Slovak Roma, carried out using the universal human value system of Schwartz (1992). The study and its results may be applied in many aspects of public life, in the formation of methodology in the school system and also in the formation of the education directives concerning Roma people, in healthcare and health service, and for the enhancement of the prevention of diseases typical for a specific segregated area. The research results within the value system of Roma people and its potential differences, with account for various Roma communities, may constitute the empirically verifiable criterion of ethnic and cultural homogeneity of the mentioned ethnicity in Slovakia. They may contribute to dispelling stereotypes and prejudices of the majority towards the Roma people.
PL
W artykule zaprezentowano analizy uzyskanych wyników badań przeprowadzonych wśród marginalizowanych Romów słowackich przy użyciu systemu wartości ludzkich Shaloma H. Schwartza (1992). Rezultaty tych badań mogą być przydatne w wielu aspektach życia publicznego, w formułowaniu metodologii systemu szkolnego i w formułowaniu wytycznych dotyczących Romów, w opiece zdrowotnej i usługach medycznych, we wzmacnianiu prewencji problemów dla szczególnych terenów segregowanych. Rozpatrując różne typy społeczności romskich, wyniki badań w obrębie systemu wartości Romów i jego potencjalne zróżnicowanie mogą stanowić empirycznie weryfikowalne kryterium homogeniczności etnicznej i kulturowej badanej etniczności na Słowacji. Mogą one także przyczynić się do rozwiania stereotypów i uprzedzeń większości wobec ludności romskiej.
The paper discusses the issues of Roma children education in special schools and their bilingualism. Very often the Roma children in many East European countries are placed in specials schools based on testing in the official language of the countries. The bilingualism of Roma children is not considered as a positive phenomenon. In some countries even (such as Czech Republic and Slovakia) if the children speak some form of the official language, but not the proper language, still they are considered to be mentally retarded. Based on their language knowledge they are sent to special schools. The paper discusses also issues such as segregation and discrimination trough education, the role of the mother tongue development, the issues of bilingualism at school, and the ROMED program of the Council of Europe for school mediators. On the end the paper suggests some ideas what the school mediators can do more in order to integrate more Roma students to mainstem school and their integration not to be taken as a punishment, as it is accepted now in some countries.
PL
Artykuł omawia zagadnienia edukacji dzieci romskich w szkołach specjalnych i ich dwujęzyczność. Bardzo często dzieci romskie w wielu krajach Europy Wschodniej są umieszczane w szkołach specjalnych na podstawie testów w oficjalnym języku danego kraju. Dwujęzyczność dzieci romskich nie jest uznawana za zjawisko pozytywne. W niektórych krajach (np. w Republice Czeskiej i Słowacji), jeśli dzieci posługują się jakąś formą języka urzędowego, ale nie językiem właściwym, nadal uważane są za niepełnosprawne intelektualnie. Wyłącznie na podstawie znajomości języka są wysyłane do szkół specjalnych.W artykule przedstawiono również takie kwestie, jak segregacja i dyskryminacja poprzez edukację, rola rozwoju języka ojczystego, zagadnienia dwujęzyczności w szkole oraz program ROMED Rady Europy dla mediatorów szkolnych. W końcowej części opracowania autorzy sugerują kilka propozycji, co mogą zrobić więcej w tym zakresie szkolni mediatorzy, aby zintegrować uczniów romskich w szkole grupy większościowej i aby ich integracja nie była traktowana jako kara, jak to jest aktualnie akceptowane w niektórych krajach.
The paper reports two studies of the development of false belief reasoning in bilingual Roma children in Bulgaria. No previous work has considered Roma children. Two studies were conducted, and in the second study the Roma children spoke a dialect of Romani that contains evidential markers, as does Bulgarian, their second language. Results reveal no advantage of bilingualism, and similar results with age to that found in other groups across the world. The bilingual group had better understanding of evidentials than the monolingual Bulgarian group, possibly related to the linguistic character of the markings. There is contradictory evidence about the relation of ToM and understanding of evidentiality.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.