Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Niesprawiedliwość na żużlu

Wolny-Tomczyk Katarzyna

Energia i Recykling : gospodarka obiegu zamkniętego

|

2023

|

nr 2

PL

Popioły, żużle i gipsy powstające przy energetycznym spalaniu paliw mogą stracić status odpadu lub zostać uznane za produkt uboczny. To drugie rozwiązanie jest jednak stosunkowo rzadko stosowane. Dlaczego tak się dzieje i jaki to ma wpływ na jakość życia mieszkańców oraz tak powszechnie promowany w różnych przedsiębiorstwach zrównoważony rozwój?

2

Methane Production from Farmed Rainbow Trout Byproducts by Anaerobic Digestion in Morocco

Essalhi Fatima, Bengueddour Rachid

Ecological Engineering & Environmental Technology

|

2023

|

Vol. 24, iss. 2

45--54

EN

Fish are a staple in human nutrition because of their great nutritional and dietetic value. The processing stages of these fish before being sold generates an important quantity of byproducts (head, viscera, skeleton, fins, scales, tail, and skin). This study aims to determine the methane production, methanogenic potential and the percentage of volatile solids removed by the anaerobic digestion process. The experiment was carried out at mesophilic conditions in a Continuous Stirred-Tank Reactor (CSTR) with a discontinuous feeding mode (batch). The results obtained showed that the byproducts of farmed rainbow trout have a maximum methane production 1176 Nml whose methanogenic potential is 206.68 Nml/gVS with a biodegradability equal to 57.95%. For the kinetic modeling, four models were applied for an adequate fit of the experimental results (first order, MGompertz, transfererence function, and logistic function). The production of methane closest to the experimental results is that estimated by the logistic function with a methanogenic potential of 212.21 Nml/gVS whose correlation coefficient R2= 0.9870 and a very low percentage of error (1.18%), also the MGompertz model presented results adapted to those of the experiment with a methanogenic potential equal to 223.61 Nml/gVS (R2= 0.9889 and %error = 2.95); This confirms that these two kinetic models are the most suitable for this type of substrate.

3

Valorization of a steel industrial co-product for the development of alkali-activated materials : effect of curing environments

Sarri Arezki, Oualit Mehena, Kennouche Salim

Advances in Materials Science

|

2023

|

Vol. 23, nr 2(76)

45--63

EN

While natural resources are becoming scarce and climate change is accelerating, the recovery and recycling of wastes and by-products is an effective way to deal with the economic and ecological constraints of recent decades. The valorization of industrial by-products in civil engineering is a common practice either by their incorporation during the manufacture of Portland cements or as a partial replacement of cement during the production of concrete. The present work aims to develop waste-based alkali-activated materials WAAMs intended for civil engineering applications as a potential alternative to cement-based materials. A steel industrial by-product called commonly granulated blast furnace slag GBFS was used alone as a solid CaO-rich precursor; two alkaline activators such us sodium silicate (Na2SiO3) and sodium hydroxide (NaOH) were used separately for the production of two-part alkali-activated materials. Besides the microstructure analysis of the hardened samples, the influence of activator/precursor mass ratio, NaOH molarity, and two curing environments (Room temperature and 60°C) on the compressive strength, water accessible porosity, mass loss, and drying shrinkage were assessed. The results showed that a high Liquid/Solid ratio leads to a decrease in the compressive strength of the samples, while high NaOH molarity significantly improves the mechanical properties by reducing the porosity of the specimens. Moreover, alkaline silicate activator provides higher compressive strengths compared to the alkaline hydroxide activator, especially when the samples were cured at room temperature where a maximum 28days-compressive strength value of 105.28 MPa was achieved. For the samples activated using sodium hydroxide solution, the results revealed that their curing at 60°C promotes obtaining high initial-compressive strengths (7 days) before decreasing subsequently as a function of the curing time. As an indication, at high alkaline concentration (NaOH = 9M), a mechanical strength decline of 21% was recorded between a curing time of 7 to 28 days. Moreover, curing at 60°C induced high porosity, significant mass loss and high drying shrinkage. SEM analysis highlighted a dense, homogeneous microstructure without apparent defects, in particular for the samples where the alkali silicate activator was used.

4

Utrata statusu odpadów po nowemu

Dyka Mariusz

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2022

|

nr 1

65--69

PL

Prowadzenie efektywnej gospodarki odpadami to jedno z istotnych wyzwań stojących przez producentami kruszyw. Stosowanie w tym zakresie odpowiednich rozwiązań technicznych i organizacyjnych to nie tylko sposób na zmniejszenie kosztów produkcji, ale także droga osiągnięcia dodatkowych zysków.

5

Rational use of selected mining by-products in the ceramic industry in Poland

Lewicka Ewa

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2020

|

T. 36, z. 1

59--76

EN

The paper discusses the issue of the utilization of selected raw materials obtained as by-products of rock mining and processing in the ceramic industry in Poland. The raw materials in question are: kaolinite-rich clayey substance remaining after quartz sand washing and alkalis-rich finest fractions generated in the course of the production of granite crushed aggregates. Despite usually high content of coloring oxides, they have been utilized for the production of ceramic goods, the high whiteness of which is not required after firing. High interest in these materials was connected with the implementation of the fast firing method as well as modernization and large scale expansion of the domestic ceramic industry, especially ceramic tiles and sanitaryware sectors. Between the mid-1990s and 2018, the annual consumption of kaolinite raw materials being by-products of quartz sand washing increased from ca. 20,000 to 100,000–120,000 Mg. At the same time the sales of secondary granite fractions utilized as a flux in the ceramic industry rose from 30,000 to 120,000 Mg per year in 2007–2008, and 50,000–70,000 Mg per year most recently. The development of the utilization of these raw materials has been an example of the rational and comprehensive management of all the minerals that occur in deposits in operation. This is particularly important in the context of the depletion of these raw materials reserves and the limited availability of their new deposits. Furthermore, this also makes a contribution towards reducing the scale of imports of raw materials for the ceramic tile industry, which is inevitable due to insufficient supplies from domestic sources.

PL

W artykule omówiono znaczenie wykorzystania ubocznych surowców mineralnych z górnictwa i przeróbki kopalin skalnych w przemyśle ceramicznym w Polsce. Wśród tych surowców istotną rolę odgrywają: wzbogacona w kaolinit substancja ilasta stanowiąca produkt uboczny płukania piasków kwarcowych oraz bogate w alkalia odpadowe najdrobniejsze frakcje ziarnowe powstające przy produkcji granitowych kruszyw łamanych. Surowce te, mimo zwykle dużej zawartości tlenków barwiących, znajdują zastosowanie w produkcji wyrobów ceramicznych, które nie muszą mieć wysokiej białości po wypaleniu. Rozwój ich wykorzystania ma ścisły związek z wdrożeniem w przemyśle ceramicznym technologii szybkiego wypalania oraz rozbudową sektora płytek ceramicznych i wyrobów sanitarnych w Polsce. Dynamiczny rozwój zapotrzebowania na surowce do ich produkcji zapoczątkowany został w połowie lat dziewięćdziesiątych XX wieku. Do 2018 r. zużycie surowca kaolinowego pozyskiwanego ubocznie zwiększyło się z około 20 tys. Mg/r. do 100–120 tys. Mg/r. Sprzedaż frakcji granitowych wykorzystywanych w przemyśle ceramicznym w roli topnika wzrosła w tym okresie z poziomu około 30 tys. Mg/r. do maksymalnie 120 tys. Mg/r. w latach 2007–2008, oraz 50–70 tys. Mg/r. w ostatnim okresie. Omawiane surowce nadal będą stanowić istotne uzupełnienie krajowej podaży surowców ceramicznych. Rozwój ich wykorzystania jest przykładem racjonalnej i kompleksowej gospodarki kopalinami w złożach eksploatowanych. Jest to szczególnie istotne wobec wyczerpywania się zasobów złóż eksploatowanych oraz ograniczonych możliwości udostępnienia nowych złóż. W istotny sposób przyczynia się także do zmniejszenia skali importu surowców mineralnych dla przemysłu płytek ceramicznych, w związku z niewystarczającą w stosunku do potrzeb podażą ze źródeł krajowych.

6

Preliminary assessment of the susceptibility of selected animal waste to stabilization in the Fenton process

Janda Anna, Marcinkowski Tadeusz

Environment Protection Engineering

|

2020

|

Vol. 46, nr 4

5--20

EN

The stabilization of post-slaughter soft animal waste with Fenton’s reagent has been studied. Crude waste was characterized by a high content of fat (581.8 g/kg d.m.) and proteins (264.5 g/kg d.m.), and the share of organic mass constituting 93.6% of d.m. The stabilization was investigated in two reaction variants using various dozes of oxidant (100–1000 cm3/kg/d.m.) and Fe2+:H2O2 molar ratios (1:10, 2:10 and 4:10), for a period of 1 day. During the stabilization, an increase in the solubility of FeSO4·7H2O in waste was observed, probably due to the binding of Fe2+ ions in ferroorganic ligands. The dynamics of the process and the efficiency of the decomposition of organic compounds increased with increased doses of reagents. The biggest loss of organic mass was recorded for the stabilization variant without initial acidification of the reaction environment. The studies confirm the possibility of disregarding the preacidification step of stabilized waste without adversely affecting the oxidation efficiency of organic compounds. A high degree of reduction in protein and fat concentrations with a low organic mass loss are evidence of incomplete oxidation of these compounds.

7

Odpadowe zmiany a produkcja kruszyw

Dyka Mariusz

Kruszywa : produkcja - transport - zastosowanie

|

2019

|

Nr 3

64--72

PL

Produkcja kruszyw jest nierozerwalnie związana z wytwarzaniem odpadów i gospodarowaniem nimi. Odpady powstają jako efekt uboczny procesów produkcyjnych, takich jak wydobycie kopalin czy ich wzbogacanie i przerób, często są wykorzystywane jako surowiec do produkcji kruszyw. W niektórych przypadkach wytwarzane odpady są uznawane za produkt uboczny. Mając świadomość tych faktów, producenci kruszyw powinni zwrócić szczególną uwagę na najnowsze zmiany przepisów o odpadach.

EN

Aggregate production is inextricably linked with generating and managing waste. Waste is a side effect of production processes, such as mining deposits or their enrichment and processing, and is often used as a raw material for the manufacture of aggregates. In some cases generated waste is considered a by-product. Having this in mind, the manufacturers of aggregates should pay particular attention to the latest changes in the legislation on waste.

8

Ekologiczno – ekonomiczne aspekty gospodarki materiałami odpadowymi

Skuza Z., Kolmasiak C.

Gospodarka Materiałowa i Logistyka

|

2017

|

nr 11

152--160

PL

W pracy przedstawiono optymalizację procesu produkcji, w wyniku której odpad przemysłowy przekształcono w pełnowartościowy produkt uboczny. Zastosowane zmiany w procesie miały na celu uzyskanie produktu o odpowiednich parametrach. Ważnym aspektem proponowanego rozwiązania są również korzyści ekonomiczne wynikające z dokonanej optymalizacji.

EN

In the paper an optimization of the production process in result of which an industrial waste was being converted into a by-productis presented. The applied changes in the process were aimed at obtaining a product of suitable parameters. An important aspect of the proposed solution is also the economic benefits of the optimization.

9

Przygotowanie mieszanek geopolimerowych z produktów ubocznych z cegielni

Fořt J., Vejmelková E., Keppert M., Černý R.

Cement Wapno Beton

|

2017

|

R. 21/83, nr 6

457--465

PL

Aktywowane alkalicznie materiały mineralne są obecnie postrzegane jako postępowa metoda otrzymywania spoiw o właściwościach porównywalnych z cementem portlandzkim. W ramach tych badań odpady produkcyjne z cegielni w Republice Czeskiej aktywowane alkalicznie zastosowano do otrzymywania mieszanek geopolimerowych. Zbadano wpływ różnych stosunków SiO2/Al2O3 i Na2O/SiO2 w składzie aktywatorów w celu oceny ich znaczenia na właściwości geopolymerów po stwardnieniu. Sprawdzono także podstawowe właściwości fizyczne oraz strukturę porów po 28 i 90 dniach oraz porównano je z oznaczeniami rentgenograficznymi składu fazowego. Na podstawie uzyskanych wyników oceniono wpływ składu aktywatorów na właściwości geopolimerów.

EN

Alkali activated mineral materials are nowadays perceived as one of progressive ways to propose competitive binder systems comparable to ordinary Portland cement. Within this study, by-products from brick factories in the Czech Republic, together with a mixture of alkaline activators, are used for the preparation of geopolymer mixes. The effect of various combinations of SiO2/AI2O3 and Na2O/SiO2 ratios is studied, in order to evaluate their influence on the properties of geopolymers in hardened state. The basic physical properties, pore distribution and mechanical strength after 28 and 90 days are determined and the obtained results are linked to the information provided by X-ray diffraction experiments. Based on the gathered data, the effect of particular molar ratios on material properties is analysed.

10

Wykorzystanie potencjału odwadniania osmotycznego i prozdrowotnych właściwości owoców w kreowaniu nowych produktów spożywczych

Cichowska J., Kowalska H., Czajkowska K., Hankus M.

Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego

|

2016

|

Nr 2

103--107

PL

Przemysł spożywczy charakteryzuje się dużą dynamiką rozwoju. Z uwagi na zmieniające się wymagania i preferencje konsumentów istnieje potrzeba kreowania nowych produktów spożywczych, a także wprowadzania innowacji. Na rynku istnieje również zapotrzebowanie na produkty o wysokim potencjale odżywczym. Odpowiedzią mogą być owoce odwadniane osmotycznie, a następnie suszone. Produkty uboczne powstające przy przetwórstwie owoców i warzyw zawierają naturalne bioskładniki, które można ponownie wykorzystać, np. wzbogacając produkty w składniki prozdrowotne. Stanowi to wartość dodaną i stanowi atrakcyjność produktów, ponieważ ich spożycie wpływa korzystnie na zdrowie konsumentów. Cenne źródło substancji odżywczych, takich jak związki polifenolowe lub błonnik pokarmowy znajduje się w wytłokach owoców jagodowych. Również świeże owoce, nieznacznie przetworzone, mogą stanowić innowację na rynku jako produkty o wysokiej wartości odżywczej. W ostatnich latach wzrasta zainteresowanie takimi produktami zarówno wśród producentów jak i konsumentów. Wynika to z większej świadomości ludzi i poszukiwania żywności „prozdrowotnej”.

EN

The food industry is characterised by high dynamics of development. Due to the changing expectations and preferences of consumers, there is a need to create new food products, as well as innovation. On the market there is also a demand for products with high nutritional potential. The answer may be osmo-dehydrated fruit, and then dried. The by-products arising from the processing of fruit and vegetables contain natural biocompounds, which can be reused, for example to enriching products in health-promoting ingredients. This is a value-added product and is attractive to consumers because their consumption is beneficial to their health. A valuable source of nutrients such as polyphenols or dietary fiber is in the pomace berries. Fresh fruit slightly processed may be an innovation in the market by offering products with high nutritional value. In recent years among producers and consumers increasing interest of these products. This is due to greater awareness of the people and the search for food “pro-healthy”.

11

Parametry stwardniałego betonu z dodatkiem mączki chalcedonitowej

Kotwa A.

Materiały Budowlane

|

2016

|

nr 6

86--87

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań wytrzymałości na ściskanie, nasiąkliwości i podciągania kapilarnego betonów o zmiennym stosunku w/c oraz modyfikowanych mączką chalcedonitową uzyskiwaną w procesie produkcji chalcedonitowych kruszyw łamanych. Do badań zastosowano cement CEM I 42,5R. Przeprowadzone badania wskazują, że zastosowanie 10% dodatku w postaci mączki chalcedonitowej powoduje przyrost wytrzymałości na ściskanie o 5,8% w przypadku mieszanki betonowej o wskaźniku w/c = 0,45 oraz o 12,3% przy w/c = 0,3. Ponadto dodanie mączki chalcedonitowej do mieszanki betonowej powoduje obniżenie absorpcji wody próbek betonowych podczas badania nasiąkliwości oraz podciągania kapilarnego.

EN

The article presents the results of the compressive strength, water absorption and capillary concrete variable w/c ratio and modified flour chalcedonite generated in the production process broken aggregates chalcedonite. The study used cement CEM I 42,5. The study indicates that the use of the additive in powdered form 10% chalcedonite will increase the compressive strength of 5,8% for the concrete mix ratio of w/c = 0,45 and 12,3% for the parameter w/c = 0,3. Chalcedonite adding flour to the concrete mix reduces the water absorption of concrete samples in contact with the water absorption test and pulling up the capillary.

12

Determination of properties of clean coal technology post-process residue

Klupa A.

Journal of Sustainable Mining

|

2016

|

Vol. 15, iss. 4

143--150

EN

This article presents the possibilities of using modern measuring devices to determine the properties of process residues (Polish acronym: UPP). UPP was taken from the combustion process from a power plant in Silesia. Determining the properties of UPP is the basis for making decisions about its practical application, for example, as a raw material to obtain useful products such as: pozzolan, cenosphere or zeolite, for which there is demand. The development of advanced technology and science has given rise to modern and precise research tools that contribute to the development of appropriate methods to assess the properties of post-process residue. For this study the following were used: scanning electron microscope with EDS microanalysis and an analyzer for particle size-, shape- and number- analysis. The study conducted confirms the effectiveness of SEM analysis to determine the properties of post-process residue from Clean Coal Technologies (CCT). The results obtained are an introduction to further research on the determination of properties of CCT post-process residue. Research to determine the properties of CCT post-process residue only began relatively recently.

13

Drugie życie : odpady wydobywcze : jak formalnie zredukować ich ilość?

Mędraś K.

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2015

|

nr 2

85-89

PL

Zarówno utrata statusu odpadu, jak i uzyskanie statusu produktu ubocznego są niewątpliwie interesujące z punktu widzenia przemysłu wydobywczego, ponieważ ich zastosowanie może spowodować ograniczenie kosztów gospodarowania, jak również uprościć procedury postępowania z byłymi odpadami. Jakie rozwiązania prawne stosować, aby formalnie zredukować ilość odpadów?

14

Rozwój zrównoważonych technologii w przetwarzaniu produktów ubocznych w prozdrowotne składniki wzbogacające i produkty spożywcze

Kowalska H., Lenart A., Marzec A., Ciurzyńska A., Cichowska J., Czajkowska K., Wojnowski M., Hankus M.

Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego

|

2015

|

nr 2

119--125

PL

Aktualnie przemysł spożywczy zapewnia duże urozmaicenie na rynku produktów spożywczych. Żywność wytwarzana z wykorzystaniem alternatywnych zrównoważonych systemów jest coraz bardziej doceniana zarówno przez producentów jak i konsumentów. Przy przetwórstwie owoców i warzyw powstają produkty uboczne zawierające naturalne bioskładniki, co skłania producentów do ich ponownego wykorzystania. Dla konsumentów korzystne jest spożywanie produktów o wysokiej zawartości tych składników. Na szczególne zainteresowanie zasługują owoce jagodowe. Składniki pozyskiwane m.in. z ich skórek, miąższu, pestek mogą stanowić cenne źródło substancji odżywczych, takich jak związki polifenolowe, błonnik pokarmowy lub olejki aromatyczne, które mogą zostać wykorzystane w przemyśle spożywczym, kosmetycznym lub farmaceutycznym. W ramach projektu ERA-NET SUSFOOD realizowanego w Katedrze Inżynierii Żywności i Organizacji Produkcji na Wydziale Nauk o Żywności SGGW prowadzone są badania przy współpracy z ośrodkami naukowymi w Szwecji i Niemczech. Projekt ma na celu opracowanie innowacyjnych, zrównoważonych technologii w całym łańcuchu żywnościowym poprzez ekstrakcję nadkrytyczną („zielona technologia”) i stabilizację składników ekstrahowanych z produktów ubocznych przemysłu owocowo- warzywnego oraz opracowanie technologii wytwarzania żywności z bioskładnikami wzbogacającymi. Optymalizacja i dostosowanie ekstrakcji składników z owocowych i warzywnych produktów ubocznych może dopomóc w odzyskiwaniu związków bioaktywnych oraz zastosowaniu ich w nowych technologiach jako naturalnych składników wzbogacających.

EN

Food industry provides a large variety of food products on the market. Produced food using alternative sustainable systems is more highly regarded by both manufacturers and consumers. During the fruit and vegetable processing by-products are formed which, due to the content of natural biocomponents, press manufacturers to reuse. From the consumer’s side, they desired products with a high content of these components. The solution may be obtaining valuable substances from the by-products. Of particular interest are berries. Obtained ingredients, among others, from the skins, pulp, seeds can be a valuable source of nutrients, such as polyphenolic compounds, fiber or fragrance oils that can be used in food, cosmetics or pharmaceuticals. The project ERA-NET SUSFOOD carried out in the Department of Food Engineering and Process Management at the Faculty of Food Sciences (WULS) research is conducted in collaboration with research centers in Sweden and Germany. The project aims to develop innovative, sustainable technologies throughout the food chain by extraction with supercritical (“green technology”) and stabilization ingredients extracted from by-products fruit and vegetable industry and to develop technologies for producing foods with enriching biocomponents. Optimization and adaptation extraction of biocomponents from fruit and vegetables by-products may be wider an interest in the recovery of bioactive compounds and their use in new technologies as natural enriching ingredients.

15

Fly ash from energy production – a waste, byproduct and raw material

Uliasz-Bocheńczyk A., Mazurkiewicz M., Mokrzycki E.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2015

|

T. 31, z. 4

139--149

EN

Limited use of biomass has been observed in recent years. The processes of electricity and heat production in conventional boilers and fluidized bed boilers generate waste – mainly fly ash. This waste is traditionally used in many industries. The most important are: mining, production of building materials (including cement) and road construction. The use of fly ash in underground mining (suspension technology) is a method of fly ash recovery, which is typical for the Polish industry. The amount of fly ash (10 01 02) and waste (10 01 82) including ashes from fluidized bed boilers in the year 2012 amounted to 1,490.7 thousand tons. For many years, fly ashes from hard coal combustion in conventional boilers has also been used in various production technologies of building materials, such as: cement, concrete, building ceramics and lightweight aggregates. The ashes from hard coal combustion in fluidized bed boilers are also used in the production of cement and autoclaved aerated concrete. Due to extensive economic use, commercial power plants started to reclassify fly ash from hard coal combustion, turning waste into a by-product after meeting the requirements of the Act on waste of 14 December 2012. The ashes from the co-combustion of biomass are also used. [...]

PL

Energetyka zawodowa w Polsce stosuje jako paliwo węgiel kamienny i brunatny, a w ostatnich latach również biomasę. Procesy produkcji energii elektrycznej i cieplnej w kotłach konwencjonalnych i fluidalnych powodują powstawanie odpadów – przede wszystkim popiołów lotnych. Odpady te są stosowane tradycyjnie w wielu gałęziach przemysłu. Najważniejszymi z nich jest górnictwo, produkcja materiałów budowlanych oraz drogownictwo. Charakterystycznym dla Polski sposobem zagospodarowania popiołów jest ich stosowanie w górnictwie podziemnym w technologii zawiesinowej. Ilość popiołów lotnych 10 01 02 i odpadów 10 01 82, w tym popiołów z kotłów fluidalnych, w 2012 roku wyniosła 1490,7 tys. ton. Popioły lotne ze spalania węgla kamiennego w kotłach konwencjonalnych od lat są również wykorzystywane w różnych technologiach produkcji materiałów budowlanych, takich jak: cement, betony, ceramika budowalna oraz kruszywa lekkie. Również popioły ze spalania węgla kamiennego z kotłów fluidalnych znajdują zastosowanie w produkcji cementu i betonów komórkowych. Ze względu na szerokie zastosowanie gospodarcze, zakłady należące do energetyki zawodowej zaczęły przekwalifikowywać popioły lotne ze spalania węgla kamiennego z odpadów na produkt uboczny, po spełnieniu warunków narzuconych przez ustawę o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 r. Wykorzystywane są również popioły ze współspalania biomasy. [...]

16

Zastosowanie odpadu z produkcji perlitu ekspandowanego, jako dodatku mineralnego do cementu portlandzkiego

Kapeluszna E., Kotwica Ł., Pichór W., Nocuń-Wczelik W.

Cement Wapno Beton

|

2015

|

R. 20/82, nr 1

38--44

PL

W pracy przedstawiono wyniki doświadczeń ze zmielonym perlitem, odpadem z produkcji perlitu ekspandowanego. W doświadczeniach zastosowano cztery cementy; przemysłowy cement CEM I 42,5R oraz ten cement z dodatkiem 5%, 20% oraz 35% zmielonego odpadowego perlitu ekspandowanego. Dodatek perlitu zwiększył wodożądność cementu, jednak wpływ ten zaznaczył się wyraźniej dopiero przy dodatku 35%. Cement z dodatkiem perlitu miał dłuższy czas wiązania, jednak spełniający wymagania normy PN-EN 197-1. Wytrzymałość na ściskanie była po 2 dniach mniejsza, jednak po 28 dniach większa, szczególnie z dodatkiem 20% zmielonego perlitu. Cement CEM I 42,5R z dodatkiem 5% i 20% zmielonego perlitu spełniał wymagania normowe dla klasy 42,5R. Wynik ten jest bardzo korzystny, w przypadku większego dodatku.

EN

In the paper the results of the experiments with ground perlite. by-product of expanded perlite production, as mineral addition to cement, are presented. Four cements were produced for experiments: industrial cement CEM I 42.5R and this cement with replacement of 5%, 20% and 35% by ground perlite by-product. The addition of perlite increased cement water demand, however this increase was significant only for the highest addition. The cement with perlite addition has longer setting time, but fulfilling the EN-197-1 requirements. The compressive strength after 2 days was lower, however, after 28 days was higher, especially with 20% addition of perlite. Cement CEM 142.5R with 5% and 20% addition of ground expanded perlite by-product complied the standard requirement for class 42.5R. The resull is very favourable, particularly in the case of 20% addition.

17

Utilization of waste gypsum in fertilizer production

Malinowski P., Borowik M., Wantuch W., Urbańczyk L., Dawidowicz M., Biskupski A.

Polish Journal of Chemical Technology

|

2014

|

Vol. 16, nr 1

45-47

EN

The results of the study regarding utilization of the waste gypsum formed as a by-product during the production of the magnesium sulphate from dolomite have been presented. The use of this waste have been proposed for the production of granulated multi-component fertilizers containing 25% N; 8% S; 14% CaO and 3.5% MgO. In the process of fertilizer production, the urea which will be bounded with the calcium and magnesium sulphate from the waste in the form of adducts of CaSO4 . 4CO(NH2)2 and MgSO4 . CO(NH2)2 . 3H2O will be the source of nitrogen in the fertilizer. It has been stated on the basis of the laboratory tests that the fertilizer with the assumed composition can be obtained by means of granulation of the raw material pulp, along with the dried and ground product return. The possibility of the production of the fertilizer with good physical properties according to the assumed concept has been confirmed in the pilot scale.

18

Kierunki optymalizacji zagospodarowania ubocznych produktów spalania węgla

Hycnar J. J., Szczygielski T., Lysek N., Rajczyk K.

Piece Przemysłowe & Kotły

|

2014

|

5-6

16--27

PL

Dotychczasowy stan wykorzystania popiołów lotnych i innych UPS należy uznać za duże osiągnięcia krajowych ośrodków badawczych i wdrożeniowych energetyki i użytkowników. Na uzyskane rezultaty duży wpływ miał i ma nowy system zagospodarowania UPS polegający na powstaniu szeregu organizacji nie tylko transportu, ale także rozwoju nowych, innowacyjnych technologii ich przetwarzania i uszlachetniania. Oprócz wymienionych czynników niewątpliwą przyczyną szerokiego wykorzystania ubocznych produktów spalania, w tym przede wszystkim popiołów lotnych, jest dogłębne poznanie ich fi zyko chemicznych właściwości oraz umiejętność wykorzystania specyfi cznych cech dla opracowania nowych wyrobów z ich udziałem. W okresie dokonywanych optymalizacji spalania paliw węglowych, wprowadzania procesów współspalania biomasy i innych materiałów z węglem staje się koniecznym rozpoznanie wpływu wprowadzanych zmian na właściwości użytkowe popiołów lotnych oraz określenie wpływu na środowisko. Niezbędne jest również upowszechnianie uzyskiwanych wyników badań, ocen i wyników wdrożeń. Dla zwiększenia zakresu dotychczasowych zastosowań celowym jest rozważenie możliwości masowego ich zagospodarowania do produkcji kwalifi kowanych, aktywowanych i hydrofobizowanych popiołów lotnych. W zakresie wytwarzania wysokiej jakości nowych produktów wskazanym jest rozwiniecie prac nad wytwarzaniem mikrosfer w technologii suchej i koncentratów metali oraz mikro i nanowypełniaczy i nośników. W miarę upowszechniania zagospodarowywania zdeponowanych popiołów ze składowisk staje się możliwym uzyskiwanie dużych efektów ekonomicznych poprzez kompleksowe zagospodarowanie złoża. Tym zagadnieniom poświęcona jest prezentowana praca.

EN

At, present, the situation in utilisation of combustion by-products in Poland should be viewed as a positive outcome of eff orts of research and implementation centres associated with the power sector, as well as of users on the market. This was in large extent facilitated by emerging new companies concentrating not solely on transport tasks by also on active development of new ways of utilisation. As using pure coal fuel for power generation gives place to optimisation by co- -combustion of other fuels with coal, which impacts the properties of arising fl y ashes, slags and fl ue-gas desulphurisation products, it is necessary to further study the physico-chemical properties and toxicity behaviours of these new by-products and make public the results of both research and practical application. It seems appropriate to consider the production of varieties of processed ash, such as quality, activated and hydrophobic ash, in order to increase the overall scope of utilisation. In terms of high-quality products it seems desirable to develop manufacturing of cenospheres in dry technologies as well as metal-concentrates, micro- and nano- -fi llers, and carriers. Successful utilisation of deposited ashes should bring about large economic eff ects, also in terms of recovery of land suitable for development.

19

Rozporządzenie REACH a odpady – gdzie tkwią problemy?

Krześlak A., Palczewska-Tulińska M.

Chemik

|

2014

|

Vol. 68, nr 10

821--830

PL

W publikacji omówiono główne problemy dotyczące braku spójności legislacji odpadowej z wymaganiami rozporządzenia REACH. Wymieniono bardziej istotne zapisy odnoszące się do odpadów w rozporządzeniu REACH oraz legislacji odpadowej. Następnie dokonano analizy pod kątem istniejących konsekwencji zapisów prawa, ze szczególnym uwzględnieniem pojęcia „produktu ubocznego” oraz „odpadu, który utracił status odpadu” oraz sytuacji energetyki zawodowej, dotkniętej jako pierwsza branża problemem braku spójności w istniejących zapisach. Na koniec przedyskutowano kwestię braku pragmatycznego podejścia do zapisów prawnych na przykładzie importu pasty ołowiowej, która miała służyć jako uzupełniający surowiec w produkcji akumulatorów. Artykuł zakończono wnioskami oraz podsumowaniem w postaci cytatów pochodzących od respondentów Punktu Konsultacyjnego ds. REACH i CLP Ministerstwa Gospodarki.

EN

The problems concerning lack of the consistency between waste legislation and REACH regulation requirements have been discussed. The most important provisions referring to REACH and waste legislation have been mentioned. Then the assessment of consequences of legal provisions with particular attention to the term „by-product” and „waste ceased to be waste” has been made. Also situation of power industry affected as the first sector by inconsistency in existing legal provisions has been analyzed. Finally question of lack of pragmatic approach to the legal provisions has been raised on the example of import of leaded paste to be used as supplementary feedstock for the production of car batteries. Article includes conclusions in the end and summing up in the shape of some quotes originating from respondents of the REACH & CLP Consulting Point of the Polish Ministry of Economy.

20

Sposób na pulpę

Szuba J.

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2013

|

nr 4

36-38

PL

W produkcji kruszyw, obok frakcji użytecznych, powstają materiały nieznajdujące nabywców – najczęściej służą one do rekultywacji terenów poeksploatacyjnych. Ich uszlachetnienie do postaci pełnowartościowego produktu to jednakże potrzeba wynikająca nie tylko z rachunku ekonomicznego, ale również z przepisów obowiązujących w obszarze ochrony środowiska, z konieczności racjonalnego gospodarowania złożem oraz nieodnawialności zasobów przyrody. Artykuł przedstawia realne wykorzystanie produktu ubocznegow postaci silnie uwodnionej pulpy w kopalni Pawłów.