Ograniczanie wyników
Czasopisma help
Autorzy help
Lata help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 22

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  występowanie
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
PL
Jaka piękna okolica! Lasek, wartki strumyk, szum wody, błogi spokój. Często w takich okolicznościach nawet nie będziemy świadomi, że obok toczy się wyniszczająca wojna biologiczna, z użyciem broni zakazanej w ludzkich wojnach.
EN
This paper presents the brief characteristics of rare earth elements (REE) and their occurrence in acid mine drainage (AMD) waters. The special emphasis is laid on REE classification, computation of shale-normalized coefficients and interpretation of REE anomalies. This paper also outlines the REE behavior in the environment, geochemical interactions and their potential application for assessing an impact of AMD on the environment.
PL
Wody Polski zasiedla jeden rodzimy gatunek żółwi - żółw błotny (Emys orbicularis Linnaeus, 1758), którego najczęściej izolowane populacje na terenie niemal całej Europy sukcesywnie zmniejszają swoje zasięgi. Oprócz powszechnej i postępującej degradacji ich wodnych oraz lądowych siedlisk, w obrębie niektórych stanowisk na ich kondycję wpływa także pojawienie się obcych gatunków zwierząt, w tym żółwia czerwonolicego (Trachemys scripta elegans Wied, 1838). W artykule przedstawiono wyniki obserwacji miejsc bytowania żółwi czerwonolicych na terenie województwa zachodniopomorskiego poczynione w latach 2008-2015. Dotychczas gatunek ten znany był ze stanowisk zlokalizowanych na terenie niemal całej Polski, ale brak było konkretnych doniesień o jego bytowaniu w północno-zachodniej części kraju. W ostatnich latach w tej części kraju notuje się wzrost liczby doniesień stwierdzających występowanie tego gatunku. Dokonane obserwacje uzupełniają informacje na temat rozmieszczenia tego gatunku w Polsce.
EN
Polish waters populated by a native species of turtles - pond turtle (Emys orbicularis Linnaeus, 1758), who is the most isolated population in nearly all European countries gradually reduce their ranges. In addition to the universal and progressive degradation of water and land habitats within certain positions on their condition also affects the appearance of alien species, including red - eared slider (Trachemys scripta elegans Wied, 1838). The article presents the results of observations of living red - eared slider in West Pomerania province made in 2008-2015. So far, this species was known for his positions located throughout almost the entire Poland, but there were no specific reports of its be-ing in the northwestern part of the country. In recent years in this part of Poland there has been an increase in the number of reports of the occurrence of this species. The observations are supplemented by information on the distribution of this species in Poland.
4
Content available remote Charakterystyka i występowanie cybutryny i terbutryny w wodach i ściekach
PL
W wyniku wdrożenia dyrektywy 2013/39/UE lista substancji priorytetowych uległa rozszerzeniu o 15 nowych związków, w tym biocydy cybutrynę i terbutrynę. Rozszerzony został tym samym zakres substancji, których monitoring musi być obowiązkowo prowadzony przez kraje członkowskie UE. Związki te nie były dotychczas w Polsce objęte zakresem monitoringu wód, stąd uznano za celowe dokonanie przeglądu literaturowego informacji związanych z charakterystyką, zastosowaniem i występowaniem wymienionych substancji w środowisku wodnym w innych krajach. Oba wymienione związki należą do grupy triazyn. Są inhibitorami fotosyntezy. Mimo restrykcji nałożonych na ich stosowanie nadal są wykrywane w środowisku wodnym. Wskazano na przykłady występowania obu związków w wodach powierzchniowych lądowych i w wodach portowych. Zwrócono uwagę na możliwość szerokiego występowania obu związków w Polsce ze względu na ich stosowanie jako dodatków do materiałów elewacji budynków i pokryć dachów.
EN
According to directive 2013/39/EU list of priority substances was expanded with 15 new compounds, including biocides cibutrine and terbutrine. This way the range of substances obligatory monitored in water environment in EU countries will include new compounds. Cibutrine and terbutrine were not covered by state monitoring in Poland, therefore it is reasonable to review and collect literature informations on characteristics, application and presence of these substances in surface water environment in other countries. Both of these substances belong to triazine group and are the photosynthesis inhibitors. Besides of restrictions placed on their application in are still determined in water environment. The examples of this presence in inland surface waters and port waters were indicated. The possibility of wide presence of both compounds in Polish waters was indicated because of their application in buildings façades and roof coverings.
5
Content available Gaz ziemny z łupków w Polsce
PL
Polska jest europejskim pionierem w dziedzinie projektów poszukiwawczych gazu łupkowego i ma szansę stać się centrum rozwoju tego sektora w przyszłości. Zainteresowanie niekonwencjonalnymi zasobami gazu ziemnego wzmacnia silna potrzeba dywersyfikacji dostaw błękitnego paliwa do Polski oraz relatywnie łatwy dostęp do rynku dla inwestorów zagranicznych. Wsparcie działań poszukiwawczych deklaruje również polski rząd.
EN
Poland is a pioneer in Europe in the field of shale gas exploration, and has the chance to become the international hub of development of this sector in the future. The interest in unconventional natural gas deposits is boosted by the strong need to diversify the supply of natural gas to Poland and the relatively easy access to the market for foreign investors. The Polish government declares support for exploratory works.
PL
W artykule przedstawiono aktualne wyniki badań radioaktywności izotopu 222Rn, zarówno w gazie sieciowym, jak i w gazie ziemnym z polskich złóż. Wykonano również pomiar aktywności izotopu 222Rn w powietrzu wypełniającym pomieszczenia użytkowe. Ponadto, wykonano pomiar aktywności tego izotopu radonu w powietrzu glebowym z zestarzałego dołu urobkowego oraz z terenu miasta Krosna. Pomiar zawartości radonu w gazach wykonano wzorcowanym aparatem AlphaGUARD, model PQ2000PRO, firmy Saphymo.
EN
The article describes the current results of isotope 222Rn radioactivity in both the gas grid and natural gas from Polish reservoirs. The activity of the isotope 222Rn in the air filling the utility rooms was measured. In addition, measurements of the activity of this radon isotope in soil air from an old waste pit and terrain in the city of Krosno were performed. Measurement of radon gas was carried out using the AlphaGUARD calibrated equipment model PQ2000PRO produced by the company Saphymo.
PL
Celem badań było wykrywanie Phytophthora spp. w wodzie w rejonach sadowniczych oraz ocena chorobotwórczości wybranych izolatów dla roślin. Do izolacji gatunków Phytophthora z wody użyto liści pułapkowych różanecznika 'Nova Zembla'. Przynależność gatunkową określano na podstawie cech morfologicznych oraz stosując metody molekularne. W rzekach i stawach stwierdzono 4 gatunki Phytophthora, z dominacją P. lacustris. Występował on we wszystkich analizowanych źródłach wody, niezależnie od terminu detekcji. P. plurivora, jeden z najczęściej występujących gatunków tego rodzaju, wyizolowano z wody i osadów dennych rzeki Jeziorka. Z kolei P. citrophthora stwierdzono w stawach w Kozietułach i Cielądzu, oprócz P. gonapodyides, gatunku uznawanego za saprotrofa. Inokulacja 2 izolatami P. lacustris pędów i korzeni wierzby powodowała rozwój nekrozy (ok. 3 mm) na dobę. Zarówno P. lacustris, jak i P. citrophthora kolonizowały pędy badanych odmian jabłoni i gruszy, ale nekroza rozwijała się ok. 3-krotnie wolniej niż na organach wierzby.
EN
Isolation of Phytophthora species from water in orchard areas and pathogenicity of selected isolates toward plants was the purpose of our studies. Four Phytophthora species were isolated from rivers and ponds with P. lacustris being the dominant one. The species was found in all analysed water bodies irrespective of the detection period. P. plurivora known as the most frequent species was found only in the Jeziorka River. P. citrophthora was found in ponds near Kozietuły and Cielądz together with P. gonapodyides, known as a saprotrophic species. Inoculation of stems and roots of Salix spp. with two isolates of P. lacustris resulted in the development of necrosis which spread at a rate of about 3 mm/24 hrs. Both P. lacustris and P. citrophthora colonised shoots of analysed cultivars of apple and pear trees but necrosis spread about 3 times slower than on willow plants.
PL
Pierwiastki ziem rzadkich, tworzące grupę 15 lantanowców oraz skand i itr, określane są powszechnie skrótem REE (ang. Rare Earth Elements). Zaliczone zostały przez Unię Europejską do surowców krytycznych o znaczeniu strategicznym dla rozwoju nowoczesnych wysoko zawansowanych technologii. Niniejszy artykuł poświęcono występowaniu REE na świecie i w Polsce. Scharakteryzowano podstawowe technologie procesów pozyskiwania metali ziem rzadkich, a także omówiono główne możliwości ich praktycznego stosowania w różnych gałęziach gospodarki. Następnie przedstawiono perspektywiczne światowe zasoby naturalne i alternatywne dla omawianych pierwiastków, które mogą stać się ich cennym źródłem w ciągu najbliższych kilku lat.
XX
Rare earth elements forming the group of 15 lanthanides as well as scandium and yttrium are referred to commonly as REE. They have been numbered by the European Union as critical resources of strategic importance for the development of modern advanced technologies. The present article was devoted to discuss the occurrence of REE in the world and in Poland. Basic technologies for rare earth metals extraction processes have been characterized, and also the main capabilities of their practical application in different branches of the economy have been discussed. Then, the list of prospective world natural resources and the elements alternative to those discussed, which can become their valuable source over the next few years, have been presented.
EN
The studies investigated the occurrence of little known in Poland fungus Colletotrichum dematium, found in 2005-2010 on the plants of caraway and angelica in 2008-2010, cultivated in the Lublin region. The effectiveness of some preparations in inhabiting the growth and development of the pathogenic strain K 426 C. dematium was studied. The effect of biotechnical preparations Biochikol 020 PC (chitosan 20 g/dm3) and Biosept 33 SL (33% of grapefruit extract) and 11 fungicides from different chemical groups was examined. The method consisted of adding the preparation in use form to sterile culture medium and inoculation of the pathogen inoculum. The colonies of C. dematium growing on the medium without preparations constituted the control. The percentage of growth inhibition after 4 and 8 days of growth, the type of toxic activity, inhibition of morphological structures formation and causing degeneration of pathogens mycelium were adopted as the criteria to assess the activity of preparations. Biosept 33 SL, and fungicides Dithane Neo Tec 75 WG and Helm-Cymi 72.5 WP were recognized as the most effective in reducing the growth and development of the pathogen.
PL
Występowanie mało znanego w Polsce grzyba Colletotrichum dematium stwierdzano w latach 2005-2010 na roślinach kminku zwyczajnego oraz w latach 2008-2010 arcydzięgla litwora, uprawianych w okolicach Lublina. Dla patogennego szczepu C. dematium K 426 przebadano efektywność wybranych preparatów w ograniczaniu wzrostu i rozwoju tego grzyba. Testowano preparaty biotechniczne: Biochikol 020 PC (chitozan 20 g/dm3) i Biosept 33 SL (33% ekstraktu z nasion i miąższu grapefruita) oraz 11 fungicydów z różnych grup chemicznych. Metoda polegała na dodaniu preparatu w formie użytkowej do sterylnej pożywki i wszczepieniu na niej inokulum patogenu. Kontrole stanowiły kolonie C. dematium na pożywce niezawierającej preparatu. Za kryterium oceny aktywności preparatów przyjęto procent zahamowania wzrostu 4- i 8-dniowych kolonii, rodzaj toksycznego działania, hamowanie tworzenia struktur morfologicznych oraz powodowanie degeneracji grzybni patogenu. Za najbardziej efektywne w ograniczaniu wzrostu i rozwoju patogenu uznano Biosept 33 SL, a z fungicydów Dithane Neo Tec 75 WG oraz Helm-Cymi 72,5 WP.
PL
Sezonową dynamikę aktywności nicieni owadobójczych z rodziny Steinernematidae i Heterorhabditidae badano od kwietnia do października 2008 roku w czterech zieleńcach Szczecina. Analizowano zagęszczenie nicieni w glebie oraz występowanie potencjalnych żywicieli na poszczególnych stanowiskach. Z badanych miejsc wyizolowano cztery gatunki nicieni: Steinernema feltiae, S. affine, S. bicornutum i Heterorhabditis megidis. Najpospolitszy okazał się S. feltiae, który wystąpił we wszystkich czterech zieleńcach. Największe zagęszczenie nicieni zanotowano jesienią, od 7000 do 50 000 os./m2, co może mieć związek ze zwiększoną dostępnością żywicieli w glebie w tym okresie. Stwierdzono wyraźną zależność między występowaniem nicieni H. megidis i obecnością słonika żołędziowca w zadrzewieniach z dębem. Największe zagęszczenie (ponad 25 000 os./m2) tego gatunku zaobserwowano jesienią. Wśród owadów, które dominowały w badanych środowiskach były chrząszcze, z wyjątkiem zadrzewień z kasztanowcem białym, gdzie żerował szrotówek kasztanowcowiaczek należący do Lepidoptera.
EN
The seasonal dynamics of entomopathogenic nematodes (EPNs) of Steinernematidae and Heterorhabditidae were studied from April to December 2008 in four green areas of Szczecin. The abundance of suitable hosts and entomopathogenic nematodes were investigated. A total of four EPN species were found from all sites: Steinernema feltiae, S. affine, S. bicornutum and Heterorhabditis megidis. The most common of them was S. feltiae, which was found in all habitats. The highest abundance of EPN in all green areas was reported in autumn from 7000 ind./m2 to 50,000 ind./m2 which can correlate with the abundance of suitable host in the soil. Significantly positively correlation between occurrence of H. megidis nematodes and Curculio glandium host in oak wood was observed. The highest abundance of this species (approximately 25,000 ind./m2) was reported in autumn. The dominant hosts, in three habitats (oak wood and green area with Ligustrum vulgare), belonged to Coleoptera except green area with Cameraria ohridella belonged to Lepidoptera.
13
Content available Substancje toksyczne występujące w ziemniaku
PL
Celem pracy zaprezentowanej w artykule była charakterystyka substancji toksycznych występujących naturalnie w ziemniakach. Ziemniak oprócz wielu cennych składników pokarmowych zawiera w swoim składzie substancje o działaniu negatywnym, którymi są glikoalkaloidy steroidowe. Przedstawiono budowę tych związków, ich zawartość w roślinie, czynniki wpływające na ich ilość oraz działania niepożądane wywoływane przez nie.
EN
Potato is rich of beneficial is animals and humans the ace well the ace potentially toxic compounds – glycoallcaloids, which at appropriate levels may baa toxic.
PL
Przeprowadzone badania ekologiczne, w wybranych zieleńcach Szczecina, miały na celu określenie możliwości wykorzystania nicieni owadobójczych do biologicznego zwalczania szkodników zieleni miejskiej. Badaniami objęto 14 skwerów o zróżnicowanym stopniu antropopresji (poza lub wzdłuż ciągów komunikacji miejskiej) i roślinności, z których pobierano próbki glebowe do analizy na obecność nicieni owadobójczych (Steinernematidae, Heterorhabditidae). Na podstawie stopnia porżŜenia „owadów pułapkowych” oceniano zagęszczenie nicieni w badanej glebie. Obecność nicieni stwierdzono w 70% ogółu pobranych próbek, gdzie dominowały nicienie z rodziny Heterorhabditidae - Heterorhabditis megidis, wykryty w 60% próbek z nicieniami.
EN
Entomopathogenic nematodes of the family Steinernematidae and Heterorhabditidae have a number of advantages which predispose them to be used in biological plant protection. Most of all, they are safe for the environment and homeothermic animals and show high effectiveness in reducing the size of populations of harmful insects (Ehlers 1996). Learning about biology and ecology of particular species of parasitic nematodes, their relations with the environment and specific hosts seems to be crucial for the effective use of these beneficial animals in practice. The aim of the conducted research was to state the occurrence of insecticidal nematodes in selected green areas of Szczecin, determine their role as natural factors of environmental resistance and possibilities of using local populations of these nematodes for biological pest control in cities. The research encompassed 14 squares of a diversified degree of anthropopressure (outside or along city transport routes) from which soil samples were taken for the analysis of the presence of entomopathogenic nematodes (Steinernematidae, Heterorhabditidae). The concentration of nematodes in investigated soil was assessed on the basis of the degree of the disease of ‘trap insects’. The presence of nematodes was stated in 70% of tested soil samples where nematodes of the family Heterorhabditidae dominated, especially Heterorhabditis megidis (60% with nematodes).
EN
The aim of the project was to determine the usefulness of entomopathogenic nematodes in biological methods of pest control. Ecological studies were conducted in selected green areas in Szczecin. A total of 14 town greens, characterized by differentiated anthropopressure (away from or along urban traffic routes) and vegetation, were examined and the soil was sampled for the presence of entomopathogenic nematodes (Steinernematidae, Heterorhabditidae). The infection degree of bait insects was used to assess the density of nematodes in the soil. Nematodes were observed in 70 % of he collected samples where nematodes of the family Heterorhabditidae predominated, with Heterorhabditis megidis recorded in 60 % samples containing nematodes.
PL
Nicienie owadobójcze (Steinernematidae, Heterorhabditidae) stanowią szczególną grupę pożytecznych organizmów,' które nie tylko mogą skutecznie ograniczać populacje szkodliwych owadów, ale również zachowują trwałość w środowisku, dzięki możliwości aktywnego poszukiwania żywiciela oraz doskonałym przystosowaniom larw inwazyjnych do zmieniających się warunków środowiska glebowego. Przeprowadzone badania ekologiczne, w wybranych zieleńcach Szczecina, miały na celu określenie możliwości wykorzystania nicieni owadobójczych do biologicznego zwalczania szkodników zieleni miejskiej. Badaniami objęto 14 skwerów, o zróżnicowanym stopniu antropopresji (poza lub wzdłuż ciągów komunikacji miejskiej) i roślinności, z których pobierano próbki glebowe do analizy na obecność nicieni owadobójczych (Steinernematidae, Heterorhabditidae). Na podstawie stopnia porażenia "owadów pułapkowych" oceniano zagęszczenie nicieni w badanej glebie. Obecność nicieni stwierdzono w 70 % ogółu pobranych próbek, gdzie dominowały nicienie z rodziny Heterorhabditidae - Heterorhabditis megidis, stwierdzony w 60 % próbek z nicieniami.
PL
Praca przedstawia wyniki badań nad zawartością cynku w pięciu roślinach leczniczych i glebie z okolic huty cynku ,,Miasteczko Śląskie". Badania były prowadzone w 2001 roku i obejmowały 8 stanowisk badawczych. Zawartość cynku w roślinach i glebie określono za pomocą metody AAS. Głównym celem badań było określenie zmian zawartości cynku w różnych częściach roślin w zależności od odległości od emitera. Największą zawartość cynku stwierdzono na stanowiskach położonych w bezpośrednim sąsiedztwie huty. Zawartość cynku zmniejszała się wraz ze wzrostem odległości od huty a największe jej wartości zanotowano na stanowiskach położonych na wschód od huty.
EN
The researches were carried out on 8 positions in 2001 year. Concentrations of zinc in plants and soil were determined by AAS method. The content of zinc in relation to distance of the source of emission and for different parts of the plants was the mainly purpose estimated. The zinc contents changed in wide range. The highest accumulation of zinc was found on positions in the vicinity near zinc smelter "Miasteczko Śląskie". The higher concentrations of zinc were established for the east direction from the zinc smelter and its were reduced with the growth of distance from the source of emission.
17
Content available remote Glony barwiące elewacje budynków i sposoby ich usuwania
EN
The paper reviews the current state of knowledge on the properties and sources of volatile aliphatic amine. Health effects are also considered. Natural and anthropogenic amines sources, which are quite numerous, are presented. Analytical problems related to the determination of amines in environmental samples and sample preparations for chromatographic analysis are discussed and new analytical techniques are considered.
PL
Omówiono właściwości i źródła wytwarzania lotnych amin alifatycznych. Uwzględniono również ich wpływ na organizmy żywe. Przedstawiono liczne naturalne i antropogenne źródła amin. Omówiono problemy analityczne związane z oznaczaniem amin w próbkach środowiskowych, przygotowaniem próbek do analizy chromatograficznej oraz nowe techniki oznaczania lotnych amin alifatycznych.
PL
Analizowano współwystępowanie metali w pyle osiadłym na liściach drzew w kompleksach leśnych. Występowanie zależności między zawartością poszczególnych metali w pyle zdeponowanym na liściach było związane z występowaniem charakterystycznych zanieczyszczeń na danym terenie. W większości przypadków istotne zależności pomiędzy badanymi metalami występowały zarówno dla formy rozpuszczalnej jak i nierozpuszczalnej metali.
EN
In this article were analysed the relationships between their contents in deposited dust an the leaves of trees in forest ecosystems. Occurrence the given relation in deposited dust on leaves determine characteristics of pollution in air in this region. In greater causes it concerned solubled and insolubled chemical form of occurrence heavy metals.
20
Content available remote Dwutlenek węgla w obiegach energetycznych i chłodniczych
EN
Some aspects of CO2 removal from fossil fuel-based power generation systems and its using in refrigerating industry has been described. The effect of CO2 emission on global warming has been pointed. Selected characteristic parameters and a new equation of state for C02 has been shown.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.