Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Swoszowice siarką słynące i pachnące do dziś

Galas Dominik J.

Przegląd Geologiczny

|

2023

|

Vol. 71, nr 12

663--669

EN

Sulpfur has accompanied us since the dawn of time. Wincenty Kadłubek mentions it for the first time, presenting the legend of the destruction of the Wawel Dragon. According to Dr. A. Wójcik, sulphur could have been one of the reasons for moving the capital from Kraków to Warsaw. The exploitation of this mineral lasted about 500 years. During this time, approximately 700,000 tons of sulphur ore were mined in an area of approximately 5 km, drilling approximately 1,000 shafts and leaving 600 heaps. Following J. Esprinohard, Jan Pazdur quotes a message from 1597 that “when the plague prevails in Kraków, which happens often, most of the citizens leave the city and live for some time near the sulphur mine in Swoszowice and no one is affected by the disease at that time”. Sulphur mining is a niche business, currently as much as 99 percent of this raw material is obtained worldwide in large-scale desulfurization processes of gas, oil and exhaust gases. This was not the case before; sulphur mining in Swoszowice was an important branch of the economy of the Kingdom of Poland and the Austro-Hungarian Empire. Sulphur mining in Swoszowice was finally discontinued over 70 years ago, but it is worth knowing the history of mining in this oldest and longest operating mine in Poland.

2

Zagrożenia osuwiskowe złóż wód mineralnych w dolinie Popradu

Zając Mariusz

Przegląd Geologiczny

|

2022

|

Vol. 70, nr 10

780--787

EN

The area of the Poprad valley is particulary privileged due to the presence of mineral waters recognized in Poland as curative as well as strongly transformed by mass movements. In order to increase tourist attractiveness of the region, there is a noticeable trend of more frequent usage of landslide slopes, on which can appear recharge areas for the healing waters or zones of carbon dioxide inflow. The gas-water system on the areas of the occurence isvery sensitive andeasy to destroy. Co-occurence of recharge areas and mass movement areas, which due to uncontrolled human actions, may become active and create threat to the healing waters.

3

Analiza wody w Rabe. Cz. 2, Pierwiastki śladowe: arsen - trucizna czy lek?

Adamska Monika, Pasztyła Grzegorz, Wachel Tomasz

LAB Laboratoria, Aparatura, Badania

|

2021

|

R. 26, nr 4

22--26

4

Proposal for the integrated management of mineral water deposits

Uliasz-Misiak Barbara, Wojna-Dyląg Elżbieta

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2020

|

T. 36, z. 3

97--110

EN

Waters with mineralization above 1000 mg/dm3, classified as mineral waters, are exploited in many regions of Poland. Their resources are usually not renewable and their excessive exploitation can lead to the deterioration of their physical and chemical properties and negatively affect their quantitative status. The stages in the life of a groundwater deposit involve prospecting, exploration, development, and exploitation. Deposit management is the basis for a sustainable and economically successful process of using water resources. The problem of effective management of mineral water deposit management has not been raised so far, which is why the authors decided to address issues that should be taken into account in the above-mentioned process. An integrated approach to the prospecting, exploration, opening, and exploitation of mineral waters combining the knowledge of specialists from various disciplines (hydrogeologists, geologists, drillers and producers) will enable the appropriate management of these resources. The article describes the basic elements of the process, special attention has been paid to the mineral water deposit development plan conditioning the correct and economically justified exploitation of these waters. This plan should take the development strategy and legal and environmental conditions into account. Hydrogeological and mathematical models of mineral water deposits developed as part of the plan provide the basis for determining the extent of the mining area and estimating water resources. The deposit opening, exploitation, and monitoring methods are important elements of the deposit development plan.

PL

Wody mineralne o mineralizacji powyżej 1000 mg/dm3, zaliczone w Polsce do kopalin, są eksploatowane w wielu regionach. Są to wody, których zasoby nie są w większości odnawialne, a zbyt intensywna eksploatacja tych wód może prowadzić do pogorszenia ich właściwości fizyko-chemicznych oraz do zagrożenia ich stanu ilościowego. Życie złoża wód podziemnych rozpoczyna się wraz z pracami poszukiwawczymi, które prowadzą do odkrycia złoża, poprzez prace rozpoznawcze i zagospodarowanie, po jego eksploatację. Zarządzanie złożem jest podstawą zrównoważonego i zakończonego pełnym ekonomicznym sukcesem procesu wykorzystania zasobów wód. Problem odpowiedniego zarządzania zasobami wód mineralnych nie był dotąd poruszany, dlatego autorki podjęły się określenia zagadnień, które powinny być brane pod uwagę w procesie zarządzania złożem wód mineralnych. Zintegrowane podejście do poszukiwania, rozpoznania, udostępnienia i eksploatacji wód mineralnych, łączące wiedzę specjalistów z różnych dyscyplin (hydrogeologów, geologów i eksploatatorów), umożliwi odpowiednie gospodarowanie ich zasobami. W artykule scharakteryzowano podstawowe elementy procesu, szczególną uwagę zwrócono na plan zagospodarowania złoża wód mineralnych warunkujący poprawną i ekonomicznie uzasadnioną eksploatację tych wód. Plan ten powinien uwzględniać strategię zagospodarowania oraz uwarunkowania prawne i środowiskowe. Modele: hydrogeologiczny oraz matematyczny złoża wód mineralnych opracowane w ramach planów stanowią podstawę do wyznaczenia zasięgu obszaru i terenu górniczego oraz oszacowania zasobów wód. Ważnym elementem planu zagospodarowania złoża są także określone w nim sposoby udostępnienia i technologii eksploatacji wód wraz z ich monitoringiem.

5

Nanofiltration renovation of mineral water

Bodzek M., Tomaszewska B., Rajca M.

Archives of Environmental Protection

|

2017

|

Vol. 43, no. 2

51--59

EN

There is often a need to improve the taste of mineral water by reducing the sulphate ion content. It was found that for such an effect, nanofiltration (NF) process can be used. In the case, the proposed formula was assumed obtaining a mineral water with reduction of H2S and SO4 2- content through the following processes: stripping – UF/MF or rapid filtration – nanofiltration – mixing with raw water or filtration through calcium bed. The paper shows the results of the tests, with use of mineral waters and nanofiltration. Commercial nanofiltration membranes NF-270 Dow Filmtec and NF-DK GE Infrastructure Water&Process Technologies were applied. NF was carried out for mixed water from both water intakes (1 and 2), recovery of 50%, at transmembrane pressure of 0.8–1.2 MPa in the dead-end filtration mode. In addition, the permeate obtained in NF was filtered through a column filled with 1.0–3.0 mm limestone rock, in order to improve the composition of mineral water. The tested mineral water is the sulphate-chloride-sodium-calcium-magnesium in nature and contains 991 mg/L of SO42-and 2398 mg/L of TDS, while the permeate after NF showed the chloride – sodium hydrogeochemical type (TDS: 780–1470 mg/L, sulfate 10–202.7 mg/L, calcium 23–39.7 mg/L, magnesium 11–28 mg/L). As a result of water treatment in the NF process, high reduction of SO42- ions was obtained (79–98.7%), while the TDS was reduced in 51–64%. Because the process of NF allows for relatively high reduction of bivalent ions, a significant reduction in calcium ion content (84–88%) and magnesium (84–89%) has been also obtained. Monovalent ions were reduced to a lesser extent, i.e. sodium in 46% and bicarbonates in 39–64.1%. Despite obtaining the positive effect of the sulphate ions content reduction, the NF process significantly changed the mineralogy composition of water. The permeate filtration (DK-NF membrane) on the CaCO3 deposit led to a correction of the hydrogeochemical type of water from chloridesodium to chloride-bicarbonate-sodium. The concentration of calcium ions was increased by 60.5% and was 28.2 mg/L, and bicarbonate ions by 7.78% (increased to 195 mg/L). Based on a morphological assessment of the deposits in the SEM image and their chemical composition, the presence of gypsum crystals was detected on the surface of the NF-270 membrane. The deposits formed on the NF-DK membrane were of a completely different character as aggregations of iron and aluminium oxides/hydroxides were found. Such significant mineralogical differences between the secondary deposits crystallising on the surface of the membranes point to the impact of several factors, including membrane characteristics, concentration polarisation, mass transport mechanisms, etc.

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań, z wykorzystaniem wód mineralnych oraz nanofiltracji. Zastosowano komercyjną membranę nanofiltracyjną NF-270 firmy Dow Filmtec oraz membranę oznaczoną jako NF-DK firmy GE. Filtrację prowadzono dla odzysku wody wynoszącego 50%, pod ciśnieniem transmembranowym w zakresie 0,8–2,0 MPa w układzie filtracji dead-end. Dodatkowo permeat uzyskany w nanofiltracji filtrowano przez kolumnę wypełnioną skałą wapienną o frakcji 1,0–3,0 mm, w celu poprawy składu mineralnego wody. Badana woda mineralna posiadała charakter wody siarczanowo-chlorkowo-sodowo-magnezowo-wapniowej, natomiast permeat po NF wykazywał chlorkowo-sodowo-potasowy typ hydrogeochemiczny. W wyniku uzdatniania wody w procesie NF, uzyskano wysoką redukcję jonów SO4 – 96–98%, natomiast TDS zostało obniżone o ok. 51–64%. Ponieważ proces nanofiltracji pozwala na stosunkowo wysoką redukcję jonów dwuwartościowych, uzyskano również znaczące obniżenie zawartości jonów wapnia (84–88%) i magnezu (84–89%). Jony jednowartościowe obniżone zostały w mniejszym stopniu, tj. sód (46%), a wodorowęglany (49–51%). Filtracja permeatu, po membranie DK-NF, na złożu CaCO3, doprowadziła do korekty typu hydrogeochemicznego permeatu, z chlorkowo-sodowo-potasowego na chlorkowo-wodorowęglanowo-sodowy. Na podstawie oceny morfologicznej osadów w obrazach SEM i ich składu chemicznego, na powierzchni membrany NF-270 stwierdzono obecność kryształów gipsu. Osady utworzone na powierzchni membrany NFDK miały zupełnie inny charakter. Stwierdzono skupiska tlenków/wodorotlenków żelaza i glinu. Nanofiltracja jest odpowiednią metodą pozwalającą na modyfikację smakową wody mineralnej.

6

Analiza wody z Rabe. Cz. 2

Chorostyński A., Łach A., Pasztyla G.

LAB Laboratoria, Aparatura, Badania

|

2016

|

R. 21, nr 1

44-49, 52

7

Pierwiastki śladowe w wybranych wodach mineralnych dostępnych w handlu

Piech A. P., Baszak A.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2016

|

z. 63, nr 4

419--432

PL

Butelkowane wody mineralne stanowią istotne źródło zaspokajania zapotrzebowania na wodę w codziennej diecie człowieka. Ze względu na łatwość przyswajania przez organizm składników mineralnych zawartych w wodach mineralnych konieczne jest świadome wybieranie produktu o składzie dostosowanym do indywidualnych potrzeb. Oprócz makroskładników, których charakterystyka ilościowa zawsze widnieje na etykietach, wody mineralne zawierają również mikroelementy. Celem pracy była analiza koncentracji pierwiastków śladowych w 22 butelkowanych wodach mineralnych dostępnych w handlu na terenie Rzeszowa. Artykuł zawiera główne zagadnienia dotyczące znaczenia wody dla prawidłowego funkcjonowania organizmu oraz wpływu mikroelementów na zdrowie człowieka. W badaniach zastosowano metodę całkowitego odbicia promieniowania rentgenowskiego TXRF. Analizy wykazały obecność 18 pierwiastków śladowych w badanych wodach: Al, As, Ba, Br, Co, Cr, Cu, Fe, Ge, I, Mn, Ni, P, Rb, Se, Sr, Ti, Zn. Najwyższe stężenia mikroskładników w przeważającej większości występują w wodach leczniczych. Żadna z badanych wód mogąca służyć jako stałe źródło płynów w diecie (wody nisko-, średnio- i wysokozmineralizowane) nie zawiera mikroskładników w ilości, która pozwalałaby na fizjologiczno-odżywcze oddziaływanie na organizm. Dodatkowo wykazano, że pomiędzy stężeniem bromu i germanu istnieje silna korelacja dodatnia (R2 = 0,993).

EN

Bottled mineral waters areimportant source of recommended daily amount for water. Due to the facility in assimilation elements in water by human organism, it is essential to choice consciously product with individual composition. Amount of the main elements in mineral water are always visible on the label, but there are also trace amounts of microelements. The purpose of this study was to investigate the trace elements in 22 mineral waters commercially available in Rzeszow. The paper presents the main issues of water influence on functioning of the human body and microelements influence on human health. The method which was applied in study is total reflection X-Ray Fluorencences TXRF. The results of the study were that there is 18 microelements in bottled water: : Al, As, Ba, Br, Co, Cr, Cu, Fe, Ge, I, Mn, Ni, P, Rb, Se, Sr, Ti, Zn. Zinic, strontium and iron occurred in all waters used in study. In the therapeutic water the contest of 14 microelements were the highest. Lowly-mineralized, medium-mineralized and highly-mineralized waters do not containmicroelements inan amountwhich would allow forthe physiological andnutritionaleffects on theorganism. Additionally it has been proved that there is a strong positive correlation between the concentration of bromine and germanium (R2= 0,993).

8

Występowanie i wykorzystanie wód leczniczych w uzdrowisku Goczałkowice-Zdrój

Dembska-Sięka P.

Przegląd Geologiczny

|

2015

|

Vol. 63, nr 10/1

672--677

EN

It is commonly known that in the Upper Silesia the coal deposits exist. However, in that region also other mineral deposits such as therapeutic water are exploited. Such situation while two different deposits are exploited might lead to some problems. The Goczałkowice-Zdrój spa is the one amongst two spas in the Upper Silesia. There are three boreholes which exploits therapeutic water in Goczałkowice-Zdrój. The brine, which is exploited there, contains high concentration of iodine and ferrous ions. However the mineralization of water has decreased since the boreholes were drilled. The hydrogeological system of mineral water is very vulnerable for any changes. That is the reason why it should be well protected, especially while exploited water is used for therapeutic aims.

9

Chemizm niezagospodarowanych wód mineralnych rejonu Buska-Zdroju i Solca-Zdroju

Chowaniec J., Gągulski T., Gorczyca G.

Przegląd Geologiczny

|

2015

|

Vol. 63, nr 10/1

645--651

EN

In Busko-Zdrój and Solec area two types of therapeutic waters: Cl–Na, S, I and Cl–Na, I are explored. Mineralization of these waters varies from 12.1 g/dm3 to 67.0 g/dm3 (brines). In this area we are also dealing with not utilized mineral water discharges appearing as springs as well as outflows in abandoned mineshafts. There are four chemical types with mineralization from 2.37 g/dm3 to 48.45 g/dm3. Water of the SO4–Ca type is related to a Miocene gypsum bearing series which is leached by meteoric water. This is a shallow water circulation. Water of the Cl–Na type (infiltrating brines) is linked to a deep water circulation occurring in the Upper Jurassic beds. Water of Cl–SO4–Na and Cl–SO4–Ca types is assorted water related to Miocene and Upper Cretaceous beds.

10

Chemical composition of the commerce mineral waters versus tap water in the city of Kielce

Gawdzik A., Garbat K., Gawdzik A., Gawdzik J.

Proceedings of ECOpole

|

2015

|

Vol. 9, No. 1

41--46

EN

Comparative analysis of the chemical composition of the commerce mineral and spring waters to tap water in the district city of Kielce has been presented in this paper. The research has been done using the latest analytical equipment which was stocked with ion chromatograph 883 Basic IC plus and spectrometer Optima 8000. The PHREEQC 2.17 program has been used in order to calculate the ion balances and SI index.

PL

W pracy porównano skład chemiczny dostępnych w handlu wybranych wód mineralnych z wodą wodociągową miasta Kielce. Badaniami objęto wody mineralne niskomineralizowane: Kroplę Beskidu, Żywiec Zdrój i Dobrowiankę; średniomineralizowane: Nałęczowiankę, Nestle Aquarel i Cisowiankę oraz wysokomineralizowane: Staropolankę 2000, Muszyniankę i Piwniczankę. Oznaczenia wykonano, posługując się najnowocześniejszym sprzętem analitycznym, tj. chromatografem jonowym 883 Basic IC plus firmy Metrohm oraz spektrometrem emisyjnym ze wzbudzeniem, w indukowanej plaźmie, Optima 8000 firmy Perkin Elmer. Bilanse jonowe oraz wartość indeksów stabilności uzyskano, wykorzystując programy Exel oraz PHREEQC 2.17.

11

Safety evaluation of bottled water and water taken from local intake

Wichrowska D., Żary-Sikorska E., Wojdyła T., Keutgen A. J., Gozdecka G., Pobereżny J., Wszelaczyńska E.

Inżynieria i Aparatura Chemiczna

|

2015

|

Nr 5

288--289

EN

The aim of research was to determine the nitrates and chlorides content in mineral and spring water and also the tap water from the Municipal Water and Sewage Service (MWiK) in Bydgoszcz and the water form a well located in the Lower Vistula River. The water samples did not exceed the norms of nitrates and chlorides content (the highest amount of them was in the tap water). Nevertheless, a high level of maximal content of nitrates in spring waters was observed, including one recommended by the Mother and Child Health Institute.

PL

Celem prowadzonych badań było określenie zawartości azotanów N03- i chlorków Cl- wód mineralnych i źródlanych, a także wody wodociągowej z MWiK w Bydgoszczy i ujęcia własnego - studni na terenie Doliny Dolnej Wisły. Badane próby wody nie przekraczały norm pod względem zawartości azotanów i chlorków, których było najwięcej w wodzie wodociągowej. Niemniej jednak zanotowano wysoki poziom dopuszczalnej zawartości azotanów w wodach źródlanych, w tym jednej polecanej przez Instytut Zdrowia Matki i Dziecka.

12

Quality assessment of healing mineral water using a variety measurement techniques

Zdeb M., Papciak D., Zamorska J., Miąsik M.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2015

|

z. 62, nr 3/I

531--539

EN

Medicinal water can be, like all groundwater, appearing in the environment are constantly changing, which are both natural and caused broadly defined anthropopressure. In the case of medicinal waters, any changes to lower their health effects on the human organism are unfavorable. Consequently it is need for periodic testing of their terms of physico-chemical parameters, including mineral composition. The aim of this study was to determine the physicochemical parameters and assess the quality of 16 selected medicinal mineral waters found health resorts Rymanów Zdrój and Iwonicz Zdrój, and the possibility apply new techniques for the determination of the elemental composition of the water. The results of the elemental composition was undertaken using ion chromatography and X-ray fluorescence. For the latter indications additionally introduced variant hydrochloric acid treatment of the sample due to the high concentrations of chlorides in the test waters. Research has shown the presence of inter alia bar or niobium, elements that were not declared composed of the pump-and bottlers, in higher concentrations could cause such. intestinal cramps, muscle relaxation, and in extreme cases, paralysis of the respiratory center. Their adverse effect may be compounded by the use of inhaled therapeutic. Over this demonstrated significant differences in the quantitative composition of key elements, depending upon the method of determination. The results obtained allowed the calculation of indicators of water hydrochemical and their classification according to the Sulina Scale. The correctness of the analyzes concentrations of elements was confirmed balance of cations and anions. Based on pooled data was evaluated therapeutic properties of mineral waters and the possibility of their use in therapy.

PL

Wody uznane za lecznicze, podobnie jak wszystkie wody podziemne, występując w środowisku podlegają ciągłym zmianom, które mają charakter zarówno naturalny jak i wywołany szeroko pojętą antropopresją. W przypadku wód leczniczych, wszelkie zmiany obniżające ich zdrowotny wpływ na organizm człowieka są niekorzystne. Stąd też wynika potrzeba ich okresowego badania względem parametrów fizykochemicznych, w tym składu mineralnego. Celem niniejszej pracy było oznaczenie parametrów fizykochemicznych i ocena jakości szesnastu wybranych wód mineralnych leczniczych, występujących w uzdrowiskach Rymanów Zdrój oraz Iwonicz Zdrój, a także możliwość zastosowania nowych technik do oznaczania składu pierwiastkowego wody. W artykule przedstawiono wyniki analizy składu pierwiastkowego, która wykonana została z zastosowaniem chromatografii jonowej oraz fluorescencji rentgenowskiej. Dla tych ostatnich oznaczeń wprowadzono dodatkowo wariant z kwasem solnym do obróbki próbek, ze względu na wysokie stężenia chlorków w badanych wodach. Badania wykazały obecność m.in. baru czy niobu, pierwiastków, które nie znajdowały się w składzie deklarowanym przez pijalnie czy rozlewnie, a w większych stężeniach mogących powodować np. skurcze jelit, zwiotczenie mięśniowe, a w skrajnych przypadkach porażenie ośrodka oddechowego. Ich niekorzystne działanie może być potęgowane przez stosowanie inhalacji leczniczych. Ponad to wykazano znaczące różnice w składzie ilościowym kluczowych pierwiastków, w zależności od stosowanej metody oznaczania. Uzyskane wyniki pozwoliły na obliczenie wskaźników hydrochemicznych wód i ich klasyfikację według skali Sulina. Poprawność przeprowadzonych analiz ilości pierwiastków została potwierdzona bilansem kationów i anionów.

13

Ocena wpływu substancji węglowodorowych na wody powierzchniowe gmin uzdrowiskowych województwa podkarpackiego

Lipińska E.J.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2014

|

z. 61, nr 3/I

141--158

PL

Karpaty polskie obfitują w złoża wód mineralnych i substancji węglowodorowych. Na obszarze tym zlokalizowane są więc gminy, które posiadają status uzdrowiska i gdzie eksploatuje się ropę naftową i gaz ziemny. W dostępnej literaturze przedmiotu nie odnaleziono informacji o wykonaniu oceny wpływu na wody powierzchniowe gmin o statusie uzdrowiska współwystępowania wód mineralnych ze złożami substancji węglowodorowych. Pierwszą informacją na ten temat jest książka pt. Rozmieszczenie i wpływ na środowisko emisji ze złóż substancji węglowodorowych współwystępujących ze złożami wód mineralnych w gminie Iwonicz-Zdrój (E. J. Lipińska 2013). Artykuł jest próbą analizy i oceny presji na wody powierzchniowe zlewni, na których obszarach znajdują się gminy i ich części o statusie uzdrowiska, w województwie podkarpackim, ze strony naturalnej emisji i migracji substancji węglowodorowych; są to gmina Horyniec-Zdrój, gmina Iwonicz-Zdrój, m. Rymanów-Zdrój i m. Polańczyk. Przeprowadzone badanie jest częściowe. Sprowadzone zostało do obserwacji tylko pewnej części badanej zbiorowości statystycznej i wybranych substancji – zanieczyszczeń – w wodach powierzchniowych.

EN

Polish Carpathians are rich in deposits of mineral and hydrocarbon materials. In this area are located in the commune which have the status of health resorts and where it operates a crude oil and natural gas. In the available literature found no information on the performance assessment of the impact on surface water in the commune of health resorts where mineral spas to the deposits of hydrocarbon materials. The first information on this subject is a book The location and the environmental impact of emissions from co-occurring deposits of hydrocarbon materials from mineral deposits in the commune of Iwonicz-Zdroj (E. J. Lipińska 2013). This article is an attempt to analyze and assess the pressures on surface water catchment areas which are the commune and their parts on the status of health resort from natural emissions and migration of hydrocarbon in the Subcarpathian Voivoweship; these are the community Horyniec-Zdroj, Iwonicz-Zdroj, city Rymanów and Polanczyk. The study is a part. Imported been observing only a certain part of the population of the statistical test and selected substances – pollutants – in surface waters.

14

Unikalne wody litowo-arsenowe w Rabe

Łach A., Pasztyła G

LAB Laboratoria, Aparatura, Badania

|

2013

|

R. 18, nr 6

6--10

15

Analiza wielowymiarowa zróżnicowania wybranych butelkowanych wód mineralnych występujących na rynku europejskim

Pietrucha-Urbanik K.

Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej. Budownictwo i Inżynieria Środowiska

|

2012

|

z. 59, nr 4

81--89

PL

W pracy przedstawiono metodę opisującą zróżnicowanie butelkowanych wód mineralnych występujących na rynku europejskim. W tym celu zastosowano analizę wielowymiarową. Na podstawie metody opartej na średnich arytmetycznych określono składniki wody mineralnej, które mają największy wpływ na powstanie każdego ze skupień.

EN

In the work a method describing differentiation of bottled mineral waters being found in a European market was presented. For that purpose a multivariate analysis was used. On the basis of the method based on arithmetic means elements of the mineral water which have considerable influence for each concentrations were determined.

16

Analiza składu wybranych butelkowanych wód mineralnych występujących na rynku europejskim

Pietrucha-Urbanik K.

Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej. Budownictwo i Inżynieria Środowiska

|

2012

|

z. 59, nr 4

69--80

PL

W pracy dokonano charakterystyki składu wybranych butelkowanych wód mineralnych występujących na rynku europejskim. Analizą objęto 1030 wód mineralnych, w tym z Niemiec (9,4% ogólnego udziału), Hiszpanii (9,5%), Włoch (9,2%), Francji (9,2%), pozostałe 62,6% stanowią inne państwa. Dokonano klasyfikacji analizowanych wód według obowiązujących aktów prawnych. Przedstawiono również charakterystykę 23 wód mineralnych według największej zawartości danego minerału oraz hierarchizację porządkowania liniowego, uwzględniającą kombinację wszystkich składników mineralnych.

EN

In the work the characteristics of bottled mineral waters composition being found in a European market were made. 1030 mineral waters were provided with analysis, from Germany (9,4% of the total sum), of Spain (9,5%), Italian (9,2%), France (9,2%), remaining 62,6% other states. Classification of tested waters according to legal documents being in force was obtained. Characteristics of 23 mineral waters of mineral according to the largest content and a linear organising hierarchization were also described including the combination of all mineral elements.

17

Rynek wód i napojów orzeźwiających

Zalewski A.

Przemysł Spożywczy

|

2012

|

T. 66, nr 11

6-9

PL

Produkcja oraz spożycie wód i napojów orzeźwiających w Polsce wykazywały w ostatnich latach systematyczną tendencję wzrostową. Wzrost ten był spowodowany przede wszystkim coraz większą produkcją i konsumpcją wód w opakowaniach jednostkowych, co wynika z rosnącej świadomości Polaków i propagowania zdrowego stylu odżywiania. Ponadto ceny wód butelkowanych wzrosły w ostatnich latach symbolicznie, podczas gdy napoje orzeźwiające podrożały nawet o kilkanaście procent. W kolejnych latach przewiduje się dalszy wzrost spożycia wód butelkowanych oraz stagnację konsumpcji napojów orzeźwiających.

EN

Production and consumption of bottled water and soft drinks in Poland in recent years show a regular increasing tendency. Engine of growth was primarily the growing production and consumption of water-packed, due to the increasing awareness of the Poles and the promotion of healthy eating habits. In addition, bottled water prices have increased in recent years, symbolically, while soft drink prices rose by up to several percent. In subsequent year is expected to further increase in consumption of bottled water and stagnation of consumption of soft drinks.

18

Zmiany w przepisach o naturalnych wodach mineralnych, wodach źródlanych i stołowych

Wojtaszek T.

Przemysł Spożywczy

|

2011

|

T. 65, nr 6

22-26

PL

W związku z przystosowaniem krajowych przepisów do standardów Unii Europejskiej, w ostatnim czasie wprowadzono odpowiednie zmiany w dwóch aktach prawnych dotyczących naturalnych wód mineralnych, źródlanych i stołowych. Zmiany objęły ustawę o bezpieczeństwie żywności i żywienia oraz rozporządzenie Ministra Zdrowia o naturalnych wodach mineralnych, wodach źródlanych i wodach stołowych. Zmiany te mają duże znaczenie dla optymalizacji jakości naturalnych wód butelkowanych pod względem bezpieczeństwa zdrowotnego, a także wykorzystania nowych technologii w procesie przygotowania wody do rozlewu. Dla konsumentów oznaczają one jednak duże zmiany w zakresie określeń poszczególnych rodzajów wód.

EN

In connection with the adaptation of the national legislation to the European Union standards, the appropriate amendments have been recently introduced to two laws concerning natural mineral and table waters in Poland. The mentioned amendments covered the law on food safety and nutrition and the regulation of the Minister of Health on mineral, spring and table waters. The said amendments have a significant meaning for optimization of quality of natural bottled water in respect of health safety as well as for utilization of new technologies in the process of preparation of water for bottling. For consumers, they mean, however, the big changes in respect of definitions of the particular types of water.

19

Badania fizyczno-chemiczne wód mineralnych Krynicy-Zdrój. Cz. 2: Badania chemiczne

Bodora S.

LAB Laboratoria, Aparatura, Badania

|

2011

|

R. 16, nr 6

28-30

20

Badania fizyczno-chemiczne wód mineralnych Krynicy-Zdrój. Cz. 1: Badania fizyczne

Bodora S.

LAB Laboratoria, Aparatura, Badania

|

2011

|

R. 16, nr 5

36-40