Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zastosowanie projektowania parametrycznego dla architektury energooszczędnej - studium przypadku

Giedrowicz Marcin

Builder

|

2023

|

R.27, nr 10

55--61

PL

Artykuł omawia ewolucję nurtu architektury parametrycznej w kontekście opracowanego projektu budynku użyteczności publicznej. W pracy zaprezentowano zaimplementowane metody algorytmizacji architektury w celu nadawania jej cech energooszczędnych. Prezentuje kompleksową metodykę optymalizacyjno-projektową (analiza i optymalizacja współczynnika A/V, nasłonecznienia i radiacji) przy zastosowaniu oprogramowania Rhinoceros i Grasshopper. Uzyskane wyniki badań wpłynęły na zmiany w projekcie, dzięki nim udało się: zredukować wartość A/V do 0,628 m-1, precyzyjnie obliczyć czas nasłonecznienia oraz wykazać jego zgodność z przepisami prawa, obniżyć poziom radiacji południowej elewacji projektowanego obiektu. Artykuł dowodzi słuszności i wydajności stosowania algorytmów w architekturze oraz wskazuje efektywne i praktyczne metody ich stosowania.

EN

The article discusses the evolution of the parametric architecture trend in the context of the developed project of a public utility building. The work presents the implemented methods of architecture algorithmization in order to give it energy-saving features. It presents a comprehensive optimization and design methodology (analysis and optimization of the A/V ratio, insolation and radiation) using the Rhinoceros and Grasshopper software. The obtained research results influenced changes in the design, thanks to which it was possible to: reduce the A/V value to 0.628 m-1, precisely calculate the time of insolation and prove its compliance with the law, reduce the radiation level of the southern façade of the designed facility. The article proves the validity and efficiency of the use of algorithms in architecture, and indicates effective and practical methods of their use.

2

Adaptacja programów wspomagających projektowanie oświetlenia do symulacji radiacyjnego przekazywania ciepła

Skrzypczak P., Hauser J., Wesołowski M.

Prace Instytutu Elektrotechniki

|

2016

|

Z. 273

125--132

PL

W artykule przedstawiono propozycję wykorzystania programu Dialux, służącego obliczeniom oświetleniowym, do symulacji radiacyjnego przekazywania ciepła przez promienniki podczerwieni. Przeprowadzono porównanie wyników symulacji dla prostego układu wymiany radiacyjnej otrzymanych z obliczeń teoretycznych oraz z symulacji. Ponadto przedstawiono praktyczne wykorzystanie obliczeń symulacyjnych dokonywanych przy użyciu tego programu w celu wyznaczenia rozkładu natężenia napromienienia dla bardziej skomplikowanych radiacyjnych układów grzejnych.

EN

The article presents the proposal to use the program Dialux, for lighting calculations to simulate the radiative heat transfer by infrared heaters. The comparison of simulation results for simple radiation system obtained from the theoretical calculations and simulations is presented. In addition, the practical use of the simulation made using the above program in order to determine the distribution of the irradiance for more complex radiative heating system is shown.

3

Procesy cieplne zachodzące w instalacjach z dachówkami fotowoltaicznymi

Kurz D.

Poznan University of Technology Academic Journals. Electrical Engineering

|

2016

|

No. 87

97--108

PL

W pracy przedstawiono klasyfikację sposobów przejmowania ciepła oraz sposób postępowania podczas wyznaczania równań kryterialnych w zależności od rodzaju wymiany ciepła. Opisano współczynniki przejmowania ciepła oraz opór przejmowania ciepła przez konwekcję. Wskazano schemat postępowania w celu wyznaczenia ilościowego przepływu ciepła w rozpatrywanym układzie dachówek fotowoltaicznych instalowanych w konstrukcji dachu.

EN

The paper presents the classification of methods of heat transfer, and the procedure when determining criterion equations depending on the type of heat exchange. Describes the heat transfer coefficients and resistance of heat transfer by convection. Indicated workflow to determine the quantitative heat flow in the present system of photovoltaic roof tiles installed in the roof structure.

4

Wykorzystanie programu DIALUX do określania natężenia napromienienia

Skrzypczak P., Hauser J., Wesołowski M.

Poznan University of Technology Academic Journals. Electrical Engineering

|

2015

|

No. 83

237--243

PL

W artykule przedstawiono propozycję wykorzystania programu Dialux, służącego obliczeniom oświetleniowym, do symulacji radiacyjnego przekazywania ciepła przez promienniki podczerwieni. Przeprowadzono porównanie wyników symulacji dla prostego układu wymiany radiacyjnej otrzymanych z obliczeń teoretycznych oraz z symulacji. Ponadto przedstawiono praktyczne wykorzystanie obliczeń symulacyjnych dokonywanych przy użyciu tego programu w celu wyznaczenia rozkładu natężenia napromienienia dla bardziej skomplikowanych radiacyjnych układów grzejnych.

EN

The article presents the proposal to use the program Dialux, for lighting calculations to simulate the radiative heat transfer by infrared heaters. A comparison of the simulation results for simple radiation system obtained from the theoretical calculations and simulations. In addition, shows the practical use of simulation made using the program in order to determine the distribution of the irradiance for more complex radiative heating systems.

5

Postęp w technikach radiacyjnych

Głuszewski W.

Postępy Techniki Jądrowej

|

2014

|

z. 2

27--28

6

Radiacyjna metoda higienizacji i utrwalania żywności

Migdał W., Gryczka U.

Postępy Techniki Jądrowej

|

2013

|

z. 1

8--14

7

The relationship between Carbon dioxide (CO2) /derived/ from SCIAMACHY.ENVISAT-1, meteorological parameters, and vegetation indices - case study of Poland

Napiorkowska M., Tomaszewska M.

Geoinformation Issues

|

2013

|

Vol. 5, no. 1(5)

43--56

EN

The requirement for information concerning air quality with special attention to CO2 concentration is increasing in different fields of research. Satellite observations could provide information on gases which for special areas could be provided with high temporal resolution. One of the sources of measurements of CO2 was the SCIAMACHY.ENVISAT-1 (the SCanning Imaging Absorption spectroMeter for Atmospheric CHartographY) sensor. The study that has been introduced as part of the National Project (1600/B/T02/2011/40) of the Institute of Geodesy and Cartography: "Application of new generation satellite data for the assessment of the impact of soil moisture and biomass on carbon balance" relates to the application of CO2 measurements by the SCIAMACHY sensor for the environment. The main objective of the Project was to use the satellite data as an input to the model of assessing carbon balance. Unfortunately it was not possible to obtain the data from the satellite at the time of carbon in-situ measurements. The paper presents the relationships performed between CO2 values derived from SCIAMACHY data and meteorological parameters measured at ground stations throughout Poland. Also presented is the relationship between CO2 and the vegetation index (NDVI) calculated from NOAA satellites, and between CO2 concentration and the percentage of forest cover in NUTS2 regions in Poland. The correlation between CO2 and air temperature T has been found to be significant, as well as that between CO2 and net radiation Rn. In the regional scale it was also concluded that the percentage of forest areas determines the concentration of CO2 in the air. In addition the seasonal correlation of CO2 and NDVI was determined. This research might be a contribution for the further analysis of air quality using the Sentinel- 4 and 5 of the COPERNICUS Programme.

PL

Przeważająca ilość metod badających jakość powietrza oraz szacowania strumienia węgla opiera się na pomiarach naziemnych. W celu poszerzenia zakresu tych metod, dane pozyskane poprzez instrument SCIAMACHY znajdujący się na pokładzie satelity ENVISAT (działającego w latach 2002-2012) zostały wykorzystane do opracowania niniejszego artykułu. Badania zostały przeprowadzone w ramach realizowanego w Instytucie Geodezji i Kartografii przez Zakład Teledetekcji grantu naukowego (1600/B/T02/2011/40) o tytule: "Zastosowanie danych satelitarnych nowej generacji do szacowania wpływu wilgotności gleby i roślinności na bilans węgla". Jednym z głównych założeń projektu jest wykorzystanie danych satelitarnych do szacowania bilansu węgla. Artykuł przedstawia uzyskane relacje między wartością dwutlenku węgla (pozyskaną za pomocą SCIAMACHY) oraz danymi meteorologicznymi zebranymi ze stacji pomiarowych zlokalizowanych na obszarze całej Polski. Dodatkowo przeprowadzono badanie dotyczące relacji pomiędzy poziomem zawartego w powietrzu CO2 a wartością Znormalizowanego Wskaźnika Roślinnego (NDVI) obliczonego na podstawie danych rejestrowanych przez satelitę NOAA, oraz wskaźnikiem lesistości dla obszarów województw. Najbardziej znaczące wyniki uzyskano dla relacji pomiędzy dwutlenkiem węgla a temperaturą powietrza T, jak również pomiędzy CO2 a gęstością strumienia różnicowego radiacji Rn. Stwierdzono, że poziom lesistości jest związany z ilością CO2 w powietrzu, a korelacja między CO2 a NDVI związana jest z sezonowością i rozwojem roślinności. Autorzy uważają, że badanie będzie kontynuowane wraz z umieszczeniem na orbicie satelity z misji Sentinel, przeznaczonego między innymi do badania atmosfery ziemskiej. Ponieważ konstelacja satelitów Sentinel została zaprojektowana w ramach Europejskiego Programu Obserwacji Ziemi: COPERNICUS, dane przeznaczone do badań naukowych będą bezpłatne.

8

CFD estimation of heat losses in thermal conductivity measurements

Adamczyk W., Szelejewski F., Kozołub P., Białecki R., Kruczek T.

Computer Assisted Methods in Engineering and Science

|

2013

|

Vol. 20, no. 3

185--194

EN

Knowledge of a material thermal conductivity is essential in several engineering applications. This material property serves also as a measure of the quality of manufactured materials. Nowadays, a lot of effort is directed into development of non-destructive, fast and reliable measurement techniques. In the works of Adamczyk et al. [1] and Kruczek et al. [10], a new in situ conductivity measurement technique for an anisotropic material was developed. This method, due to its rapidity and nondestructive character, can be embedded in a manufacturing process. However, despite many advantages, the developed measuring technique has some drawbacks corresponding to the applied mathematical model, which is used for determining the material thermal conductivities. It neglects the effect of heat losses due to radiation and convection phenomena on the calculated values of thermal conductivities. In this work, the computational fluid dynamic (CFD) modeling was applied to estimate heat losses due to radiation and convection. The influence of omitting the radiative and convective heat transfer on the predicted temperature field and calculated thermal conductivities was investigated. Evaluated numerical results were compared against experimental data by using the developed in situ measurement technique for the thermal conductivity of anisotropic materials.

9

Zastosowanie metod radiacyjnych w przetwórstwie mięsa wieprzowego

Mikiciuk J., Górnicka E., Szterk A., Waszkiewicz-Robak B.

Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego

|

2012

|

nr 1

73-77

PL

Stosowanie metod radiacyjnych umożliwia uzyskanie trwałości i związanego z tym bezpieczeństwa zdrowotnego mięsa wieprzowego i jego przetworów, przy jednoczesnym zachowaniu odpowiednich walorów sensorycznych. Wyższy poziom zastosowanej dawki napromieniania może jednak wpływać negatywnie na walory sensoryczne produktów utrwalanych tą metodą. W zależności od zastosowanej dawki napromieniania można uzyskać różny stopień redukcji ogólnej liczby mikroorganizmów. Stosowanie metod radiacyjnych, także w znaczący sposób ogranicza bądź też hamuje wzrost wielu drobnoustrojów. Do napromieniania stosuje się najczęściej promieniotwórcze izotopy 60Co lub 137Cs, promienie gamma, wiązki wysokoenergetycznych elektronów oraz promieniowanie X.

EN

Application of irradiation method can be used to extend shelf life, safety of pork meat and meat products. Depending on irradiation dose different microbial reduction or sensory changes can be gained. But irradiation reduces or even inhibits the microbial growth of many bacteria certainly. In this method the most common in use are 60Co or 137Cs isotopes, gamma rays, beam of high energy electrons and X-ray.

10

Maria Skłodowska-Curie - jej chemia w setną rocznicę drugiej Nagrody Nobla

Zagórski Z. P., Kornacka E.

Kwartalnik Historii Nauki i Techniki

|

2012

|

R. 57, nr 1

39--70

EN

The article presents from the perspective of one hundred years the work of Maria Curie-Skłodowska, which in many cases was ahead of the state of knowledge of the time. It opened new horizons and for this reason we made many digressions. The fact of awarding her the Nobel Prize twice is a sensation enough to present the values of careful activity of the Nobel Prize Committee that emphasizes the importance of Maria’s achievements. A significant element of Maria Sklodowska-Curie’s achievements was still mysterious character of the radiation in her time, and only chemical approach made it possible to organise the phenomena and explain the origin of the radiation. The essence of the research was an arduous separation of components following the track of growing radiation of successive fractions of preparations. This research was a start of the technology of educement of dispersed elements in great mass of materials. We underline the paramount role of the chemical research Maria Skłodowska conducted while still in Warsaw in the laboratories of the Museum of Industry and Agriculture under the guidance of an excellent chemist Józef Jerzy Boguski. Her research in Paris was the origin of the semi-commercial scale in chemistry and setting aside a special shed outside the university building was the beginning of the institutes that now function beyond universities and are key element of scientific and technical progress. Technology of splitting developed by Maria Skłodowska-Curie was applied also by other radiochemists, e.g. By Otto Hahn. Lively movement in radiochemistry of her lifetime resulted in Maria’s disputes with e.g. German chemist Marckwald, who questioned the originality of polonium. The scientific disputes like this one Maria won triumphantly although in several others she had to accept opponents’ argument, as in the case of radon. Her experiments were planned with utmost rationality as it was with the rejection of the hypothesis saying that radioactivity was transferred from the outer space or from the sun. A great part of Maria Sklodowska-Curie’s work was connected with biology which was demonstrated by describing in mathematical terms, for the first time in the history of radiobiology, nonexistent at that time, of the phenomenon of inactivation of bacteria by ionizing radiation. We emphasize difficult conditions for the health of the radiochemists of the time but we don’t find any proof that there was any influence of ionizing radiation on Maria’s health. She must have absorbed much greater doses of radiation during her heroic work in the mobile radiological surgery at the front of the 1st World War. We don’t think it’s appropriate to speculate rashly about contamination with alpha emitters. Unfortunately, due to her family’s protest it was impossible to collect samples of remains before their relocation to the Pantheon in Paris.

11

Maria Skłodowska-Curie i Pierre Curie w epokowym roku 1898

Wielogórski Z.

Kwartalnik Historii Nauki i Techniki

|

2012

|

R. 57, nr 1

23--38

EN

For many reasons the year 1898 was unusual for Maria Skłodowska-Curie and her husband. After defining the subject of the doctoral thesis and choosing Henri Becqerel as thesis supervisor, Maria started intensive experimental work. In the allotted room called storeroom, in conditions that were far too inadequate, they managed to put up a unique measuring equipment composed of instruments whose originator was Pierre Curie. In the ionization chamber and in the piezoelectric quartz charges formed, whose mutual neutralization was shown by the quadrant electrometer. Ionization current, which was measured quantitatively, was proportional to the radiation of the sample. Studying many elements, their compounds and minerals enabled Maria to state that uranium is not the only element endowed with the power of radiation; the second one turned out to be thorium. Anomaly detected in the radiation of uranium minerals made it possible for Maria to draw an extremely important conclusion: radioactive uranium and thorium are not the only elements endowed with such an attribute. Pitchblende, which was studied by the Curie couple, had to contain also other radioactive substances. Gustave Bémont also participated in the chemical analysis of the uranium ore and it is worth reminding that he was involved in the discovery of polonium and uranium. The phenomenon of radioactivity couldn’t have been explained if it was not for the sources of strong radioactivity. Those sources undoubtedly could have been the discovered elements but their scanty content in the uranium ore made their isolation very difficult and laborious. Access to industrial remains after procession of pitchblende from Jachymov (Sankt Joachimstahl), obtained owing to the mediation of Eduard Suess, provided the source of this raw material. From it, in a shack also called le hangar , the Curie couple isolated the first samples of the radium salt. This element, later extracted by discoverers on a grand scale and handed over in a various forms to researchers and institutions, became a foundation of physics and chemistry of radioactive elements.

12

Chemia analityczna w pracach Marii Skłodowskiej-Curie

Hulanicki A.

Kwartalnik Historii Nauki i Techniki

|

2012

|

R. 57, nr 1

9--22

EN

Maria Skłodowska-Curie - a Nobel Prize winner in chemistry - the elements of learning of chemistry gained just by a dint of work of more than ten months in Warsaw in the Institute of Industry and Agriculture Museum. The Nobel Prize concerned a contribution to the progress of chemistry through the discovery of radium and polonium, separation of radium and study of properties of this amazing element. It was awarded for an extremely arduous work, during which the chemical reactions being the principles of analytical chemistry were realized. Unlike to a typical analytical procedure, an initial attempt here was the thousands of kilograms of uranium ore: pitchblende. The final effect was small amounts of new elements: polonium and radium. Both the knowledge and the intuition of the researcher let her have a triumph. The difficulties she experienced because the properties of the searched chemical elements could only be evaluated thanks to the knowledge on other chemical elements. A significant achievement was the determination of the samples by means of radioactivity measurement, which gave rise to radiochemical analytical methods. An extreme analytical precision was demanded in multiple processes of fractional crystallization and precipitation which finally led to the calculation of the atomic mass of radium.

13

Gromadzenie danych w ramach systemu ochrony radiologicznej w kopalniach węgla kamiennego

Mielnikow A., Wysocka M.

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2011

|

nr 7

18-23

PL

Zagrożenie radiacyjne osób zatrudnionych w podziemnych zakładach górniczych bezpośrednio wynika z występowania tam naturalnych izotopów promieniotwórczych. Zagrożenie to zgodnie z Prawem geologicznym i górniczym podlega systematycznej kontroli. Znaczna część badań dotyczących kontroli zagrożeń wykonywana jest przez Główny Instytut Górnictwa. Artykuł opisuje bazy archiwalne, w których gromadzone są wyniki pomiarów zagrożenia radiacyjnego wynikające: - ze stężeń energii potencjalnej alfa krótkożyciowych produktów rozpadu radonu; - z pomiarów izotopów radu (Ra-226 i Ra-228) w wodach; - z wyników analizy spektrometrycznej próbek stałych osadów.

EN

Radiation threat for persons employed in the underground mining plants results directly from the occurrence of natural radioactive isotopes there. Pursuant to the Geological and Mining Law this threat is subject to regular control. A significant part of research regarding threat control is conducted by the Chief Mining Institute. The article describes archives where the results of measur-ing the radiation threat resulting from potential alpha energy concentrations of radon decay short-lived products measurements of radium isotopes (Ra-226 and Ra-228) in Walters spectrometric analysis of solid deposits samples, are collected.

14

Geometry and heat fluxes of partially premixed flames

Werle S.

Chemical and Process Engineering

|

2009

|

Vol. 30, z. 4

579-587

EN

To exploit the potential of partially premixed combustion for practical devices, a better understanding of this concept is essential. Therefore, the influence of premixing on the flame geometry and on radiative heat transfer has been experimentally investigated. The investigations have been carried out using a special experimental rig. Flame geometry (height, diameter and lift off) and radiative heat fluxes were examined. Increasing of oxygen premixing increases flame temperature and thus improves the radiation. Further, it leads to a larger lift off and finally, to blow off.

PL

Wykorzystanie potencjału częściowo zmieszanych płomieni wymaga lepszego zrozumienia tego zjawiska. W związku z tym badano eksperymentalnie wpływ częściowego wstępnego zmieszania paliwa z utleniaczem na geometrię płomienia oraz radiacyjny przepływ ciepła. Do badań użyto specjalnego stanowiska badawczego. Mierzono podstawową geometrię płomienia (wysokość, średnica i lift off) oraz wartości radiacyjnych strumieni ciepła. Zwiększanie wstępnie zmieszanej ilości utleniacza powoduje zwiększenie temperatury płomienia, a zatem poprawia promieniowanie, prowadzi do większych wartości uniesienia, a wreszcie do zdmuchnięcia płomienia.

15

Ochrona radiologiczna w polskich kopalniach - system monitoringu i kontroli narażenia

Wysocka M., Skubacz K., Michalik B., Chałupnik S., Mielnikow A.

Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa

|

2008

|

Wyd. spec. nr 7

317-331

PL

Narażenie radiacyjne spowodowane ekspozycją na naturalne izotopy promieniotwórcze, a w szczególności na krótkożyciowe produkty rozpadu radonu, jest znaczącym składnikiem narażenia, zarówno w środowisku naturalnym, jak i w miejscach pracy. Dawką skuteczna, powodowana ekspozycją na radon, a szczególnie jego krótkożyciowe pochodne, przekracza 50% średniej dawki dla przeciętnego człowieka od wszystkich źródeł promieniowania jonizującego. W specjalnych warunkach, takich jak praca w miejscach o ograniczonej wentylacji (piwnice, tunele, wyrobiska górnicze w kopalniach) rola tego czynnika narażenia jest zazwyczaj jeszcze większa. Innym źródłem narażenia radiacyjnego w kopalniach węgla mogą być izotopy radu, obecne w solankach i osadach, które z tych solanek wytrącają się, wskutek czego powstają osady o podwyższonych stężeniach radu. Powoduje to wzrost mocy dawki promieniowania gamma w miejscach ich wytrącania, jak też może powodować skażenia wewnętrzne organizmu na skutek wchłaniania czy wdychania rozpylonych solanek czy osadów o podwyższonej promieniotwórczości. W polskim górnictwie węglowym narażenie radiacyjne, powodowane przez naturalne izotopy promieniotwórcze, jest traktowane jako jedno z zagrożeń naturalnych. Jego badania rozpoczęto we wczesnych latach 70. ubiegłego stulecia. Wieloletnie prace badawcze umożliwiły pod koniec lat 80. wydanie pierwszych przepisów, regulujących to zagadnienie - wydana została Polska Norma, w której określono wielkości limitów dawek, wymagania dotyczące zakresu i częstotliwości kontroli tego czynnika narażenia. W latach późniejszych, na bazie tejże normy, w poszczególnych gałęziach przemysłu wydobywczego, a szczególnie w górnictwie węglowym, przygotowane zostały i wdrożone przepisy wewnętrzne, dotyczące stosowanych metod monitoringu, jego zakresu, jak i metod ograniczania narażenia radiacyjnego. System ochrony przed promieniowaniem w podziemnych zakładach górniczych jest obligatoryjny od 1989 roku. Obecnie problemy kontroli narażenia radiacyjnego w górnictwie reguluje kilka ustaw - w tym Prawo atomowe, Prawo geologiczne i górnicze oraz akry wykonawcze z tego zakresu. Ich stosowanie jest kontrolowane przez Wyższy Urząd Górniczy we współpracy z innymi agendami rządowymi (głównie z Państwową Agencją Atomistyki - PAA). Monitoring i ograniczanie zagrożenia musi być prowadzone nie tylko w działających kopalniach ale także w nieczynnych zakładach górniczych, które są wykorzystywane np. jako muzea czy uzdrowiska balneologiczne. Tak kompleksowe rozwiązanie Systemu ochrony radiologicznej w górnictwie nieuranowym jest unikalne na świecie.

EN

The radiation risk due to the exposure to natural radionuclides. especially to short-lived radon progeny, is a component of the radiation hazard, common in the natural environment and working environment of people. The effective dose, caused by the exposure to radon (radon progeny), exceeds 50% of the average dose for a man from all sources of the ionising radiation. Under specific circumstances, for example as a result of working in confined space with low ventilation rate (cellars, underground galleries, tunnels, mines). the riskcaused by radon and its progeny can be enhanced and can reach significant levels. In Polish mining industry the radiation hazard, caused by natural radionuclides is one among many other natural hazards. It is worth to be point outthat besides radonanother source of radiation hazard in coal mines is radium, present in underground brines. Sediments. precipitated out from such waters, have enhanced radium content and may cause the increase of external gamma radiation dose rate as well as internal contamination due to accidental ingestion or inhalation. Investigation of that specific problem has been started in hard coal underground mines in Poland in early 1970's. At the end of 1980's first regulations were issued: the national standard have been prepared, in which dose limits and requirements of the radiation monitoring have been established. In following years in some branches of underground mining (mainly in coal mining industry) internal regulations for monitoring and mitigation measures were developed on the basis of the Polish standard. Due to being in force regulatory acts - Geological and Mining Law, Decree of the President of State Mining Authority and Decree of the Ministry of Economy - the monitoring and prevention against natural radiation is obligatory in all Polish underground mines since 1989. This duty is strictly supervised by local offices of Stale Mining Authority in co-operation with other governmental agencies. Monitoring and mitigation measures are obligatory not only for active mines but also for mines, excluded from the exploitation. and used for other purposes as museums, balneotherapy spas etc. Such solution is unique in non-uranium mining.

16

Wpływ dodatków zeolitowych na odporność radiacyjną smarów ochronnych

Maruszewski P.

Problemy Eksploatacji

|

2006

|

nr 1

263-272

PL

Przeprowadzono badania odporności smarów ochronnych typu Akorin z dodatkiem zeolitów na działanie promieniowania radiacyjnego gamma. Stwierdzono, że dodatek 10% zeolitu zwiększa odporność smaru na promieniowanie o około 50%. Tak zmodyfikowanego zeolitami smaru użyto do zabezpieczenia obrobionych skrawaniem elementów obudów przepustów w reaktorach jądrowych typu WWER-440.

EN

Radioresistance testes of the effects zeolite addition on corrosion preventing grease were made. It was observed that 10% zeolite addition provokes an increase of radioresistance of the corrosion preventing grease about 50%. This zeolite modified grease were used for corrosion prevention of the housing cutting elements of nuclear reactors.

17

Influence of il dispersed in seawater on the bi-directional reflectance distribution function (BRDF)

Otremba Z.

Optica Applicata

|

2005

|

Vol. 35, nr 1

99-109

EN

The bidirectional reflectance distribution function (BRDF) of the sea areas polluted by oil-in-water emulsion has been studied at the ends in the visible lihgt spectrum. The Monte Carlo code was applied to model water leaving radiance for the entire upper hemispere. Solar irradiance was represented by 1 billion virtual photos which reach the sea surface ar an angle of 40 deg. The results are displayed as the BRDF vs. two variables: zenith and azimuth angles. The strong impact of wavelenght on the BRDF has been revealed while, the size distribution of oil droplets has an insignificant imact. The presence of oil emulsion modifies the shape of the BRDF significantly, and the latter depends on the oil type. Irradiance reflectances and radiance reflectances derived from BRDFs obtained are also presented.

18

Radiation proceses in poly(ethylene terephthalate) composite materials

Sadło J., Bojarski J., Strzelczak G., Michalik J.

Nukleonika

|

1999

|

Vol. 44, nr 1

59-69

EN

The radiation - induced radicals in poly(ethylene terephthalate) - PET composite with polypropylene - PP and polyetherester KPEE have been studied by ESR spectroscopy. In pure PET matrix radicals are not stabilized at room temperature but in PET/PP composite (10-20% of PP) similary to pure PP matrix peroxy radicals are recorded at room temperature with the concentrations indicating that radicals formed originally in PET units are stabilized during migration along polymer chain by PP units enabling the formation of peroxy radicals. In contrast, in PET/KPEE composite materials the radical processes are the same as in PET homopolymers. The changes of polymer viscosity in melting state prove that polymer degradation is major radiation effect in the majority of composite materials.

PL

Przy użyciu spektroskopii Elektronowego Rezonansu Paramagnetycznego (EPR) badano inicjowane radiacyjnie rodniki w kompozytach polimerowych na bazie politereftalanu etylenu (PET) z domieszką polipropylenu (PP) lub kopolieteroestru (KPEE). W czystym PET wolne rodniki w temperaturze pokojowej nie stabilizują się, natomiast w kompozytach PET/PP zawierających 10 i 20% PP rejestruje się, podobnie jak w czystym PP, rodniki nadtlenkowe. Stężenie rodników w tych kompozytach jest większe niż procentowy udział polipropylenu w matrycy polimerowej. Wskazuje to, że rodniki powstające początkowo we fragmentach politereftalanowych migrują wzdłuż łańcuchów ulegając stabilizacji we fragmentach polipropylenowych w wyniku powstawania rodników nadtlenkowych. Efektu tego nie obserwuje się w kompozytach PET/KPEE, w których procesy rodnikowe przebiegają w ten sam sposób jak w homopolimerze PET. Na podstawie zmian lepkości polimerów w stanie stopionym stwierdzono, że w badanych polimerach głównym efektem radiacyjnym jest degradacja.