Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Procesy utleniania i zaawansowanego utleniania do czyszczenia ścieków z myjni samochodowej

Włodyka-Bergier Agnieszka, Bergier Tomasz, Mazur Robert, Kowalewski Zbigniew

Przemysł Chemiczny

|

2022

|

T. 101, nr 9

699--703

PL

Przedstawiono wyniki badań nad możliwością zastosowania procesów zaawansowanego utleniania materii organicznej w ściekach do form bardziej biodegradowalnych. Ścieki poddano ozonowaniu, naświetlaniu promieniami UV lampą niskociśnieniową (UV₂₅₄) i średniociśnieniową (UVśr), utlenianiu H₂O₂ oraz kombinacji tych procesów: O₃/UVśr, O₃/UV₂₅₄, O₃/H₂O₂, UVśr/H₂O₂, UVśr/ O₃/H₂O₂, UV₂₅₄/H₂O₂ i UV₂₅₄/ O₃/H₂O₂. Oznaczono takie parametry ścieków, jak ChZT, BZT₅, barwa i odczyn. Najlepszy efekt zwiększenia biodegradowalności materii organicznej (najmniejszy stosunek ChZT/BZT) w ściekach uzyskano po ozonowaniu i procesie UV₂₅₄/O₃/H₂O₂.

EN

The car wash wastewater was treated with O₃, H₂O₂ and/or irradn. with low- and medium-pressure UV lamp for 0–150 min. COD, BOD, color and pH were tested in raw and treated sewage. The best effect of increasing the biodegradability of org. matter (the lowest COD/BOD ratio) in the wastewater was obtained after O₃ and the UV₂₅₄/O₃/H₂O₂ processes. The best overall effect of waste water treatment in terms of COD and color removal was obsd. after ozonation.

2

Stabilność termooksydacyjna smarów plastycznych

Skibińska Agnieszka

Nafta-Gaz

|

2021

|

R. 77, nr 7

471--479

PL

Niniejszy artykuł przeglądowy dotyczy szczególnej właściwości smarów plastycznych – odporności na utlenianie. Właściwość ta, określana również jako stabilność oksydacyjna lub termooksydacyjna, ma decydujący wpływ na jakość i długość czasu pracy smarów w węzłach tarcia, łożyskach i układach smarowania. Smary plastyczne stanowią układy koloidalne, w których zagęszczacz tworzy elastyczną przestrzenną sieć, utrzymując fazę ciekłą. Przedstawiono budowę smarów plastycznych, podział smarów na rodzaje w zależności od wykorzystywanego zagęszczacza. Opisano podstawowe dodatki występujące w smarach, a szczegółowo omówiono grupę stosowanych dodatków antyutleniających. W warunkach eksploatacji smar podlega działaniu szeregu czynników, które powodują jego niszczenie, takim jak: naprężenia ścinające, ciśnienie, obciążenia, zmienne warunki pracy, szczególnie zmiany temperatury. Przedstawiono rodzaje degradacji smarów, a także metody i techniki oceny procesów starzenia. Podczas eksploatacji smar, spełniając w układzie smarowania swoje podstawowe funkcje, narażony jest przede wszystkim na działanie wysokiej temperatury. Dominującym procesem starzenia, bezpośrednio wpływającym na okres użytkowania smaru, jest utlenianie. Omówiono proces utleniania z wyszczególnieniem czterech jego etapów: inicjacji, propagacji, rozgałęzienia łańcucha oraz terminacji. Jedną z metod zapobiegania procesowi utleniania jest dobór odpowiednich dodatków uszlachetniających. Stabilność termooksydacyjna smarów plastycznych może być modyfikowana poprzez wprowadzenie odpowiednich przeciwutleniaczy, których dobór zależy od rodzaju zagęszczacza smaru plastycznego oraz temperatury pracy smaru. Zamieszczony przegląd literatury z ponad dziesięciu ostatnich lat wskazuje, jak różnorodne są sposoby modyfikacji stabilności termooksydacyjnej smarów i metody oceny tej właściwości.

EN

This review article deals with a particular property of lubricating greases – resistance to oxidation. This property, also referred to as oxidative or thermal oxidation stability, has a decisive influence on the quality and duration of lubricating greases service life in friction nodes, bearings and lubrication systems. Lubricating greases are colloidal systems in which the thickener creates an elastic three-dimensional network, maintaining the liquid phase. The structure of lubricating greases, division of greases into types, depending on the thickener used, is presented. The basic additives in lubricating greases are described, and the group of used antioxidant additives is discussed in detail. Under operating conditions, the grease is subject to factors that cause its destruction – shear stress, pressure, loads, changing operating conditions, especially temperature changes. The types of lubricating greases degradation are presented, as well as methods and techniques of aging processes evaluation. During operation, the grease fulfilling its basic functions in the lubrication system is primarily exposed to high temperatures. The predominant aging process which directly affects the service life of the grease is oxidation. The oxidation process is discussed, with the specification of its four stages: initiation, propagation, chain branching and termination. One of the methods of preventing the oxidation process is the selection of appropriate improvers. Thermal oxidation stability of greases can be modified by introducing appropriate antioxidants, the selection of which depends on the type of grease thickener and the operating temperature of the grease. The published literature review from over the last ten years shows how diverse are the ways of modifying thermal oxidation stability of greases and the methods of assessing this property.

3

Mikrozanieczyszczenia i metody ich usuwania z wody i ścieków w zaawansowanych procesach utleniania

Zawadzki Piotr

Technologia Wody

|

2020

|

Nr 1 (69)

28--33

PL

W pracy zaprezentowano możliwości eliminacji mikrozanieczyszczeń organicznych takich jak chlorfenwinfos, bisfenol A, błękit metylenowy, kofeina i triklosan w zaawansowanych procesach utleniania. Przedstawiono metody polegające na generowaniu rodników wodorotlenowych OH oraz rodników siarczanowych SO4 - jako interesującej alternatywy do klasycznych procesów oczyszczania wody i ścieków. Zaprezentowano metody zaawansowanego utleniania mikrozanieczyszczeń oraz omówiono wyniki badań prowadzone w Głównym Instytucie Górnictwa w Katowicach w kierunku rozkładu mikrozanieczyszczeń organicznych w procesach utleniania prowadzonych pod wpływem światła widzialnego.

EN

In this study the possibility of organic micropollutants elimination such as chlorfenvinphos, bisphenol A, methylene blue, caffeine, triclosan in advanced oxidation processes was showed. Methods based on the hydroxyl and sulfate radicals generation as an interesting alternative to classical water and wastewater treatment processes are presented. The methods of advanced micropollutants oxidation are presented and the results of research conducted in the Central Mining Institute in Katowice towards the decomposition of organic micropollutants in the process of oxidation under the influence of visible light are discussed.

4

Nowy sposób i urządzenie do regeneracji kwaśnych roztworów chlorku miedzi stosowanych przy produkcji obwodów drukowanych

Kopyto D., Baranek W., Myczkowski Z., Leszczyńska-Sejda K., Matusiewicz M., Matusiewicz T., Matusiewicz W.

Rudy i Metale Nieżelazne Recykling

|

2018

|

R. 63, nr 1

19--24

PL

Obecnie najczęściej stosowanym roztworem w procesie wytrawiania obwodów drukowanych jest kwaśny roztwór chlorku miedzi(II), charakteryzujący się wysoką efektywnością wytrawiania oraz możliwością prostej regeneracji kąpieli, czyli utrzymania optymalnych, ustalonych właściwości trawiących. Regeneracja polega na utlenieniu Cu(I) do Cu(II) oraz wyprowadzeniu nadmiaru miedzi z roztworu. Stosowanymi w praktyce przemysłowej utleniaczami Cu(I) są: nadtlenek wodoru (H2O2), chlor gazowy (Cl2), chloran(V) sodu (NaClO3). Stosowanie tych utleniaczy jest jednak kosztowne, a także wiąże się z niedogodnościami związanymi z ochroną środowiska, zabezpieczeniem warunków BHP (emisja chloru), czy też z trudnym do utrzymania optymalnym składem roztworu trawiącego. Dotychczasowe próby wykorzystania powietrza lub tlenu do regeneracji kwaśnych roztworów trawiących testowane w skali technicznej nie przyniosły jednak pozytywnych wyników, z uwagi na zbyt małą szybkość reakcji. Wynikiem projektu POIG.01.04.00-02-049/11 realizowanego w ramach Programu Innowacyjna Gospodarka finansowanego przez PARP, naukowcy z Instytutu Metali Nieżelaznych w Gliwicach przy ścisłej współpracy z firmą MATUSEWICZ Budowa Maszyn S.A., opracowali całkowicie nowatorską i oryginalną metodę regeneracji roztworów trawiących. Zastosowanie reaktora o nowej konstrukcji wyposażonego w system kontroli i regulacji procesu utleniania oraz czynnika utleniającego: tlenu lub powietrza wzbogaconego w tlen, umożliwia prowadzenie procesu z cyrkulacją tlenu, co zapewnia pełne jego wykorzystanie i przez to osiągnięcie wymaganej, wysokiej kinetyki procesu reoksydacji. Wdrożenie opracowanej metody utleniania zużytych roztworów trawiących, przyczyni się do uproszczenia procesu ich regeneracji, zmniejszenia kosztów, mniej uciążliwego oddziaływania na środowisko oraz do poprawy warunków BHP na stanowisku pracy.

EN

Acidic solution of copper chloride(II) is currently the most commonly used in printed circuits etching. It is distinguished by a high etching efficiency and facile bath regeneration i.e. maintain optimum etching parameters. Regeneration consists of Cu(I) oxidation to Cu(II) and removal of copper excess from the solution. Hydrogen peroxide (H2O2), gaseous chlorine (Cl2), and sodium chlorate (NaClO3) are the industrially-used Cu(I) oxidizing agents. However, their usage is costly, burdensome and challenging to meet environment requirements, health and safety conditions (chlorine emission) as well as to maintain appropriate composition of etching solution. Previous attempts to use air or oxygen for regeneration of acidic etching solutions tested in a technical scale were unsatisfactory because of too low reaction rate. As a result of project POIG.01.04.00-02-049/11 within Program Innowacyjna Gospodarka granted by PARP, the researchers from Instytut Metali Nieżelaznych in Gliwice in close co-operation with the company MATUSEWICZ Budowa Maszyn S.A. have developed entirely new and original method for etching solutions regeneration. A new designed reactor was equipped with control system, for oxidation and oxidizing agent adjustment: oxygen or air enriched with oxygen, which allows to circulate oxygen enhancing its usage and achieving required kinetics of reoxidation. Implementation of this method for oxidation of spent etching solutions will contribute to simplification of their regeneration, costs diminishing, less hazardous environmental impact and improvement in health and safety conditions.

5

Innowacyjna, ekologiczna metoda regeneracji kwaśnych roztworów chlorku miedzi stosowanych w procesie trawienia obwodów drukowanych - efekt projektu zrealizowanego w ramach Programu Innowacyjna Gospodarka

Kopyto D.

Rudy i Metale Nieżelazne Recykling

|

2018

|

R. 63, nr 3

15--19

PL

W artykule przedstawiono innowacyjną, ekologiczną metodę regeneracji kwaśnych roztworów chlorku miedzi stosowanych w procesie trawienia obwodów drukowanych. Technologia ta jest wynikiem projektu POIG.01.04.00-02-049/11 wykonanego w ramach Programu Innowacyjna Gospodarka i finansowanego przez PARP. Projekt ten był realizowany przy ścisłej współpracy pomiędzy Wnioskodawcą - firmą MATUSEWICZ Budowa Maszyn S.A. (MBM), a Podwykonawcą – Instytutem Metali Nieżelaznych (IMN). Jej efektem jest opracowanie przyjaznej środowisku metody regeneracji kwaśnych roztworów powstałych w procesie trawienia obwodów drukowanych wykorzystującej reaktor o nowej konstrukcji, wyposażony w system kontroli i regulacji procesu utleniania z użyciem tlenu lub powietrza wzbogaconego w tlen.

EN

Paper presents innovative, ecological method for regeneration of copper(II) chloride acidic solutions used in printed circuits etching process. The technology is a result of POIG.01.04.00-02-049/11 project within Program Innowacyjna Gospodarka granted by PARP. The project was implemented in close co-operation between Applicant -MATUSEWICZ Budowa Maszyn S.A. (MBM) company and Subcontractor - Instytut Metali Nieżelaznych (IMN). It resulted in development of environmentally-friendly method for regeneration of acidic solutions generated during printed circuits etching using newly constructed reactor. It is equipped with control and regulation system of oxidation process by oxygen or oxygen-enriched air.

6

Removal of PAHs from municipal wastewater during the third stage of treatment

Włodarczyk-Makuła M., Wiśniowska E.

Inżynieria i Ochrona Środowiska

|

2018

|

T. 21, nr 2

143--154

EN

The investigations were carried out using wastewater received from a municipal wastewater treatment plant. The samples of wastewater were primarily characterized for concentration of selected physicochemical parameters. Next, a standard mixture of PAHs was added to the samples. Chemical oxidation process was performed using two doses of hydrogen peroxide. Changes in concentration of PAHs were determined in the wastewater samples before addition of the chemical reagent and after the oxidation process. A quantitative analysis of PAHs was provided by GC-MS. The extraction of organic matrices from the wastewater samples was performed using a mixture of organic solvents: methanol, cyclohexane and dichloromethane. The extracts were separated from samples, purified on silica gel and concentrated under nitrogen stream. Concentrations of 16 PAHs according to EPA were determined. The detection limit ranged from 0.14 to 0.59 μg/L. Total concentration of 16 PAHs in wastewater sampled from the treatment plant were 1.4 μg/L on average. Total concentration of 16 PAHs in wastewater with the standard mixture was 561 μg/L on average. A decrease in PAHs concentration was observed in the samples after chemical oxidation process. Addition of hydrogen peroxide resulted in a decrease of 16 PAHs concentration in wastewater coming from the wastewater treatment plant to 61÷74%. The efficiency of hydrocarbons removal, grouped according to the number of rings, ranged from 35 to 90%.

PL

Celem badań było określenie efektywności usuwania WWA ze ścieków podczas ich doczyszczania. W pracy przedstawiono wyniki badań zmian ilościowych WWA w poddawanych utlenianiu ściekach komunalnych oczyszczonych odpływających z miejskiej oczyszczalni ścieków. Oczyszczalnia pracuje jako mechaniczno-biologiczna z chemicznym usuwaniem fosforu. Badania prowadzono po wprowadzeniu do ścieków oczyszczanych dodatkowej ilości WWA w postaci standardowej mieszaniny. Następnie prowadzono proces utleniania zanieczyszczeń organicznych ze szczególnym uwzględnieniem zmian w stężeniu WWA, z wykorzystaniem nadtlenku wodoru. Utleniacz stosowano w postaci 30% roztworu w dawkach wynoszących 2,5 i 5 mg/dm3. Efektywność usuwania WWA określano z uwzględnieniem zawartości początkowej badanych związków oraz dodanej w postaci wzorca. Analizowano stężenia 16 WWA zgodnie z listą EPA. Oznaczenia jakościowo-ilościowe prowadzono z wykorzystaniem chromatografu gazowego ze spektrometrem masowym. W procesie utleniania odnotowano znaczny spadek stężenia badanych WWA w ściekach. Ubytek sumarycznej ilości WWA w ściekach wzbogaconych WWA był w zakresie od 61 do 74%, lecz dla poszczególnych węglowodorów efektywność usunięcia wahała się od 35 do 90%.

7

Comprehensive study on bituminous coal oxidation by TGA–DTA–FTIR experiment

Zhang H., Gao E., Zhang X.

Journal of Power Technologies

|

2015

|

Vol. 95, nr 3

167--174

EN

The spontaneous combustion of coal can have serious consequences. Bituminous coal is especially problematic as it produces a large amount of smoke comparative to other coals. Variable heating rate thermogravimetry analysis–differential thermal analysis–Fourier transform infrared spectroscopy experiments (TGA–DTA–FTIR) were conducted on three kinds of bituminous coals to study the change rule of weight, heat, and generated gas during the entire oxidation process from slow self-heating to burn out. Experimental results indicate that weight, heat, and gas release are in mutual correspondence at stages 1-4 in the oxidation process. However, change in generated gas lags behind weight and heat changes in the last stage. The main gas products of the oxidation process are CO, CO2, H2O, and CH4.The process of gas release depends on the reaction characteristics of related active structures. The concentration of generated gas from the same coal is CO2>H2O>CO>CH4. CO2 accounts for about 90% of the total amount of gas. The relationships between absorbance and temperature of generated gases in the rapid generation stage are linear or binomial, R2 are higher than 0.95. A comparison of the experimental results on different bituminous coals shows that when volatile matter is high, the characteristic temperatures are low and the concentration of generated gas and rate of heat release are high.

8

Usuwanie związków organicznych i wybranych węglowodorów aromatycznych ze ścieków koksowniczych

Turek A., Włodarczyk-Makuła M., Nowacka A.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2014

|

Tom 16, cz. 1

453--469

EN

The aim of this study was to determine the effectiveness of the removal of selected 7 PAHs (naphthylene, acenaphthene, fluorene, phenanthrene, pyrene, benzo (a) anthracene, chrysene) from coke wastewater. Hydrogen dioxide is used as the oxidant at doses of 50, 100, 300, 600, 900, 1000, 2000 mg/L. PAH removal efficiency was based on the initial concentration in the wastewater coke. Examined changes in general indicators of organic pollu- tants such as COD, TOC in the process. TOC conversion ratio were determined at COD. amounted to 6.11. On the basis of the parameters CODobl and TOC the optimal dose for the oxidation process was from 600 to 1000 mg/L. Quantitative and qualitative analysis of PAH was performed using a gas chromatograph mass spectrometer. The optimal dose for 7 PAHs was 300 mg/L. PAH removal from wastewater 73% for the 3-ring compounds and 67% for the 4-ring hydrocarbons.

9

Zmiany ilościowe WWA w ściekach oczyszczonych podczas utleniania

Włodarczyk-Makuła M.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2011

|

Tom 13

1093-1104

PL

Obecność WWA w ściekach potwierdzają doniesienia literaturowe i badania własne. Wykazano, że najbardziej obciążone tymi związkami są ścieki pochodzące z przeróbki paliw (koksownicze, petrochemiczne) [1, 2]. Potwierdzono także, w mniejszych stężeniach, występowanie WWA w ściekach komunalnych i bytowych [3, 4]. Dlatego udział ścieków przemysłowych decyduje o zawartości WWA w ściekach dopływających do oczyszczalni. W niektórych przypadkach do oczyszczalni wprowadzane są także ścieki deszczowe, które również zawierają WWA [5]. W prawnych przepisach dotyczących ścieków odprowadzanych do środowiska podano dopuszczalne wartości dla lotnych węglowodorów aromatycznych BTX, węglowodorów ropopochodnych oraz adsorbowanych związków chloroorganicznych AOX. W odniesieniu do WWA nie wyznaczono wartości dopuszczalnych. Jednak ze względu na wielokrotnie potwierdzone rakotwórcze, mutagenne i teratogenne właściwości należy je zaliczyć do substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, które należy eliminować [6, 7]. Z drugiej strony wymienia się WWA w przepisach prawnych dotyczących monitoringu wód powierzchniowych [8]. Ze względu na to, że WWA nie są usuwane w procesach oczyszczania ścieków w wystarczającym stopniu, ścieki odprowadzane do odbiorników mogą wnosić znaczny ładunek tych zanieczyszczeń [4]. W wodach powierzchniowych są kumulowane w organizmach wodnych i osadach dennych [9, 10]. Mimo tego, że WWA zaliczane są do ksenobiotyków w określonych warunkach środowiska podlegają przemianom biologicznym i fizyczno-chemicznym [11, 12]. Wśród procesów zachodzących bez udziału mikroorganizmów wymienia się takie, w wyniku których ulegają przemieszczeniu do innego środowiska, takie, które prowadzą do destrukcji WWA oraz takie, w wyniku których powstają nowe związki. Ponadto WWA ulegają sorpcji na cząstkach stałych [13]. W przypadku zabsorbowanych WWA, eliminacja tych związków z wody i ścieków polega na usuwaniu zawiesin np. z wykorzystaniem metod membranowych (ultrafiltracja, odwrócona osmoza) [14, 15]. Migracja do innego środowiska następuje podczas ulatniania WWA do atmosfery lub wymywania z materiałów stałych przez opady atmosferyczne [16, 17]. Pochodne WWA powstają w wyniku reakcji z innymi składnikami matrycy (fluorowcowanie, nitrowanie, sulfonowanie, alkilowanie, acylowanie) [18]. Procesy destrukcji WWA skupiają się wokół chemicznego utleniania i fotodegradacji [19, 20]. Proces fotolizy wydaje się być jednym z obiecujących procesów w usuwaniu WWA z wody i ścieków. Efektywność usuwania WWA w tym procesie były przedmiotem badań własnych [21]. Utlenianie chemiczne można prowadzić z wykorzystaniem rodnika hydroksylowego z odczynnika Fentona, ozonu, nadmanganianu czy ditlenku diwodoru. Celem badań opisanych w niniejszym artykule było określenie zmian WWA w ściekach podczas działania silnego utleniacza jakim jest ditlenek diwodoru.

EN

The presence of PAHs in wastewater is by literature reports and own investigations. It was proved that their highest content is found in wastewater from the treatment of fuels (coke, petrochemicals) [1, 2]. It was also confirmed in lower concentrations, PAHs are present in municipal sewage [3, 4]. There-fore, the share of industrial wastewater determines the content of PAHs in sewage inflowing to treatment plants. In some cases, the rainwater also inflows to treatment plants, which also contains PAHs [5]. The investigations were carried out using wastewater from a municipal sewage treatment plant. The samples of wastewater were primarily characterized for concentration of selected indicators. Chemical oxidation process using hydrogen peroxide in two doses was carried out. Changes in the concentration of PAHs were determined in wastewater samples before and after adding chemical reagent. A quantitative analysis of PAHs was provided by GC-MS. The extraction of organic matrices from wastewater samples was done by the mixture of the organic solvents used (methanol, cyclohexane and dichloromethane). The extracts were separated from samples, purified on silica gel and concentrated under nitrogen stream. 16 PAHs according to EPA were determined. The limit of detection was in the range from 0.14 to 0.59 ?g/L. The sum of 16 PAHs in wastewater taken from a municipal sewage treatment plant was 1.39 ?g/l in average. After chemical oxidation process decrease in PAHs concentration in the samples was observed. Addition of hydrogen peroxide resulted in a decrease in the concentration of PAHs in wastewater coming from sewage treatment plant up to 51-59%. The efficiency of the removal of hydrocarbons grouped according to a number of rings was different (0%-64%).

10

Zużycie energii w procesie oczyszczania ścieków z wykorzystaniem metody pogłębionego utleniania

Kowalczyk R., Bąbała J.

Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego

|

2010

|

nr 2

61-63

PL

Badano zużycie energii w procesie oczyszczania ścieków z wykorzystaniem metody pogłębionego utlenienia w podczyszczalni jednego z większych zakładów drobiarskich. Stwierdzono, że w procesie tym zużywa się 2-3 krotnie mniej energii niż w tradycyjnych technologiach oczyszczania w innych porównywalnych zakładach przemysłu spożywczego.

EN

The energy consumption in the process of sewage purification with usage of Advanced Oxidation Processes in treatment plant of waste water ofthe one of bigger poultry-breeding plant was investigated. It was found that in above mentioned process the energy consumption is 2-3 times lower then in traditional technologies of sewage purification in other food industry plants.

11

Quantum Chemical Modelling of the Oxidation of Myoglobin

Ilkowska E., Witko M., Tokarz-Sobieraj R., Stochel G.

Polish Journal of Chemistry

|

2004

|

Vol. 78 / nr 10

1907-1924

EN

The electronic structure (charge distribution, bond indices) and the geometry (bond distances and angles) of the deoxyheme and the oxyheme with coordinated proximal histidine in their reduced and oxidized form were determined by the INDO method. The effect of the distal histidine (in the case of the oxyheme) and a water molecule (in the case of the metheme) on the geometry, charge distribution and stability of the systems was investigated. The method was adopted to model the oxidation of myoglobin in biological systems. The results revealed that both deoxy- and oxymyoglobin could spontaneously undergo one-electron oxidation. The mechanistic considerations based on the charge distribution and energetic effects led to the conclusion, that in oxymyoglobin's case the electron transfer are followed by dissociation of a dioxygen molecule and addition of a water molecule, where both processes proceed in parallel.

12

Zastosowanie metod statystycznych do interpretacji widm FTIR utlenianych olejów smarowych

Kozakowski G., Kulczycki A., Kajdas C., Kołodziejczyk K.

Problemy Eksploatacji

|

2000

|

nr 3

111-124

PL

Omówiono wyniki badań widm FTIR utlenionego oleju przekładniowego GL-3 jako przykład zastosowania metod statystycznych. Analiza oparta na założeniu wektorowego opisu procesu pozwoliła na pogłębienie informacji uzyskiwanych z widm w podczerwieni oraz dostarczała danych do opisu procesu metodą współczynników alpha&subi;. Wyniki obliczeń, których celem było znalezienie wzajemnie ortogonalnych wektorów reprezentujących niezależne czynniki procesu, zweryfikowano poprzez korelowanie istotności uzyskanych czynników z parametrami fizycznymi mierzonymi podczas procesu utleniania.

EN

Statistic methods have been applied to FTIR spectra of oxidized G1-3 gear oil analysis. This analysis based on a vector model allowed extracting deeper information from IR spectra and provided with data set useful for alpha&subi; -coefficients method calculations. A set of independent (orthogonal) factors influencing oil oxidation process has been found in course of the above mentioned method application. These results have been verified comparing calculated vector scores to physicochemical oil parameters measured during the oxidation test.

13

Określenie podobieństwa mechanizmów procesu utleniania oleju w różnych testach

Kulczycki A., Kajdas C., Kozakowski G., Kołodziejczyk K.

Problemy Eksploatacji

|

2000

|

nr 3

125-137

PL

Omówiono wyniki badań nad możliwością zastosowania wektorowego opisu procesu utleniania oleju przekładniowego do określenia podobieństwa mechanizmów tego procesu w teście laboratoryjnym i w eksploatacji. Wprowadzono pojęcie zdolności oleju do przeciwstawiania się utlenianiu, któremu przypisano bezwymiarowy współczynnik alpha&subi; . Współczynnik ten ilościowo powiązano z mierzonymi w trakcie testu parametrami będącymi skutkiem procesu utleniania. Parametry te potraktowano jako współrzędne wektora wyjścia Y. Wobec ogólnej zależności alpha&subi; = Ay Y na podstawie danych eksperymentalnych obliczono wartości współrzędnej wektora Ay. Analizowano zmiany tej wartości w czasie trwania testu. Podobieństwo przebiegu tych zmian dla różnych testów wskazuje na podobieństwo mechanizmów procesów przebiegających podczas tych testów.

EN

Vectorial analysis application for the gear oil oxidation process description is presented in this paper. The oxidation process is considered in both laboratory and field tests. The oil oxidation resistance ability is described in terms of coefficient alpha&subi; . The coefficient has been quantitatively related to parameters, which were measured during the oxidation tests. These parameters have been interpreted as coordinates of output vector Y. Values of vector coordinate Ay, on the base of relationship alpha&subi; = Ay Y and experimental date were calculated. Changes of these values were estimated for different test time duration. Similarity of the observed changes for different oxidation tests indicate clear similarity of mechanisms for both test types.