Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Historical and contemporary factors shaping the layout of rural buildings

Brycht Natalia

Budownictwo o Zoptymalizowanym Potencjale Energetycznym

|

2021

|

Vol. 10 Nr 1

63--70

EN

The layout of rural buildings has been shaped over centuries as most existing towns were founded several hundred years ago with the main reason for establishing a village in a given place being natural factors such as access to resources. Over the centuries, some characteristic building layouts have emerged. The aim of the research presented in the article was to determine the degree of impact of natural factors on the process of establishing a village and to identify contemporary factors influencing the development of the historical layout of rural buildings. The research was carried out using the example of a rural commune neighboring Częstochowa. All the towns in the exemplary rural commune were analysed historically. The results are presented in the form of numerical indicators showing the influence of individual factors on the settlement of the village. Then, using the example of four representative settlements for different types of buildings, the historical and current layout was compared. It was found that the original layout of buildings has been preserved as a general outline, and current development depends mainly on economic factors and the attractiveness of the area, illustrated with appropriate examples.

2

Preservation methods and revitalisation of river ecosystems in coastal territories

Demin Nicolai M., Mykhailyk Olga O., Boiko Yaroslav, Vasiliev Evgen

Technical Transactions

|

2019

|

Vol. 116, iss. 1

5--13

EN

This article examines the prevalent state of river ecosystems in the forest-steppe area of Ukraine with special focus on preservation methods and revitalisation of river ecosystems in the coastal territories.

PL

W artykule przeanalizowano powszechny stan ekosystemów rzecznych w leśno-stepowej części Ukrainy, ze szczególnym uwzględnieniem metod konserwacji i rewitalizacji ekosystemów rzecznych na obszarach przybrzeżnych.

3

Water areas and the city: problems and principles of their coexistence

Demin Nicolai M., Mykhailyk Olga O., Martynchuk Maya, Vasiliev Evgen

PUA Przestrzeń Urbanistyka Architektura

|

2019

|

Vol. 1

7--16

EN

This article examines the prevalent state of river ecosystems in the forest-steppe area of Ukraine with special focus on preservation methods and the revitalisation of river ecosystems in the coastal territories.

PL

W artykule przeanalizowano powszechny stan ekosystemów rzecznych w leśno-stepowym obszarze Ukrainy, ze szczególnym uwzględnieniem metod konserwacji i rewitalizacji ekosystemów rzecznych na obszarach przybrzeżnych.

4

Kierunki rozwoju czynników chłodniczych do sprężarkowych pomp ciepła

Obstawski Paweł

Polski Instalator

|

2019

|

Nr 7-8

4--7

PL

Od ponad trzydziestu lat w kolejnych aktach prawnych sygnowanych przez różne kraje, w tym kraje UE, reguluje się i coraz bardziej ogranicza stosowanie poszczególnych grup czynników chłodniczych. Obecnie znaleźliśmy się w sytuacji, gdy pilnie potrzebne są odpowiednie zamienniki, które trzeba będzie wdrożyć w najbliższych latach. I choć ich poszukiwania przebiegają wielotorowo, jak dotychczas nie widać spektakularnych efektów.

5

Era czynników naturalnych - instalacje amoniakalne

Chmaj Andrzej

Chłodnictwo i Klimatyzacja

|

2019

|

nr 3

34--37

PL

W związku z ochroną środowiska i ograniczeniem emisji szkodliwych substancji do atmosfery, rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 517/2014 wprowadziło znaczne ograniczenia związane ze stosowaniem popularnych syntetycznych czynników chłodniczych. Wobec tego, obecnie w instalacjach chłodniczych coraz częściej stosowane są czynniki naturalne, bezpieczniejsze dla środowiska naturalnego. oprócz dwutlenku węgla w węglowodorów, wysokie miejsce w rankingu zajmuje również amoniak.

6

Naturalne uwarunkowania stanu wód jezior w rejonie Kopalni Węgla Brunatnego „Konin”

Stachowski P., Oliskiewicz-Krzywicka A., Kupiec J. M.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2016

|

Tom 18, cz. 1

642--669

PL

W jeziorach położonych w obrębie Powidzkiego Parku Krajobrazowego obserwuje się od wielu lat spadek zwierciadła wód, co wielu badaczy wiąże z działalnością wydobywczą, odwodnieniową sąsiadującej z nimi kopalni odkrywkowej. W pracy przedstawiono na tle przebiegu warunków meteorologicznych, w wieloleciu od 1990/91 do 2011/12, naturalne zmiany stanów wody w 3. jeziorach (Powidzkie, Budzisławskie i Wilczyńskie), wchodzących w skład Powidzkiego Parku Krajobrazowego (PPK), położonych w północno-wscho-dniej Wielkopolsce, na Pojezierzu Gnieźnieńskim, w pobliżu eksploatowanej odkrywki „Jóźwin III” Kopalni Węgla Brunatnego „Konin”. Przeprowadzona analiza potwierdza ścisła zależność stanów wody od wysokości i rozkładu opadów atmosferycznych. Wahania stanów wody w jeziorach Powidzkiego Parku Krajobrazowego kształtowane były pod wpływem wysokości i rozkładu opadów atmosferycznych i średnich temperatur powietrza w kolejnych, następujących po sobie latach hydrologicznych, a szczególnie w półroczach zimowych tych lat. W latach hydrologicznych od 2004/2005 do 2010/2011, w których wysokość opadów była niższa od średniej z wielolecia, obserwowano obniżenie się zwierciadła wody w jeziorach, w stosunku do średniej wieloletniej. Stwierdzono, że w latach zaliczonych do mokrych występował wzrost stanów wody, z co najmniej rocznym opóźnieniem. Naturalny poziom wody w jeziorach obniżyły się o około 2,6 m w jeziorze Wilczyńskim, a w graniczących z nimi jeziorze Budzisławskim o około 1,80 m, w badanym wieloleciu w stosunku do 1965 roku. Łącznie z jezior ubyło około 32 mln 3 wody. Szczególnie szybkie opadanie lustra wody obserwowano w latach 1990-1992 i 2003-2006. Obserwowana w wieloleciu tendencja obniżania się stanów wód w jeziorach PPK, związana była z występującymi wielokrotnie w tej części Wielkopolski suszami a także z wzrostem średniej temperatury powietrza, co skutkowało zwiększeniem parowania, którego wielkość stanowiła często 130% opadów. W związku z tym nie można skutków obniżania się poziomu wody w jeziorach, wiązać wyłącznie z odwodnieniem górniczym. W pracy przedstawiono także podejmowane środki zaradcze (piętrzenie wód w jeziorach oraz przerzut wody z odwadnianych w sąsiedztwie odkrywek górniczych), służące powstrzymaniu obniżania się poziomu wód a tym samym ratowaniu bioróżnorodności i walorów jezior PPK. Wpłynęłoby to także na podniesie poziomu zalegania wód przypowierzchniowych i gruntowych w okolicach jezior. Byłoby to doskonałe rozwiązanie, wymagające małych nakładów pracy i kosztów, bowiem większość badanych jezior ma na swoich odpływach budowle piętrzące. Artykuł stanowi ważny przyczynek do zagadnienia ustalenia jednoznacznych przyczyn opadania stanu wód w jeziorach Pojezierza Gnieźnieńskiego, sąsiadujących z odkrywkami górniczymi KWB „Konin”.

EN

The lakes located within the Powidz Landscape Park are observed for many years for the decrease in the water table, which many researchers associate with mining activities, and the water drainage associated with the opencast mines. This paper presents the background to meteorological conditions, in the multi-year period from 1990/1 to 2011/12, of natural changes in water levels in the 3 lakes (Powidzkie, Budzisławskie and Wilczyńskie), included in the Powidz Landscape Park (PPK), located in the north - east Wielkopolska Gniezno Lake District, near the mined pit "Jóźwin III" Coal Mine "Konin". The analysis confirms the dependence of water levels on the amount and distribution of precipitation, especially in the winter half of the year. Fluctuations in the water levels of the lakes of the Powidz Landscape Park were shaped under the influence of the amount and distribution of precipitation and average air temperature in the successive hydrological years, and especially in the winter half of the year. In the hydrological years of 2004/2005 to 2010/2011, where the amount of precipitation was lower than the average of the observed multi-year, there was an observation of the decrease in the water level in lakes, in relation to the longterm average. It was found that in the period considered as the wet period, there was an increase in water levels, with at least a one year delay. The natural water level in the lakes fell, by about 2.6 m in the Wilczyński lake and by about 1,80 m in the bordering lake Budzisławskim, in relation to the multi-year period 1965 years. In total, about 32 million m3 of water disappeared from the lakes. A particularly fast falling water level was observed in the years from 1990 to 1992 and from 2003 to 2006. In the multi-year trend of declining water levels in lakes of PPK, had a correlation with frequently occurring drought in this part of Wielkopolska and the increase in average air temperature, which resulted in increased evaporation, which is often 130% of the precipitation. Thus the effects of the decrease in water level in the lakes cannot be only associated with dehydration because of the mining. This paper also presents the measures taken (damming water in the lakes and the transfer of water from nearby drained mining pits) for stopping the decrease of the water level and preserving the values of biodiversity and advantages in PPK lakes. This would also increase the level of subsurface water retention and groundwater in the nearby lakes. This would be a perfect solution, requiring little labour and costs, because most studied lakes have damming structures in their outflows. The article is an important contribution to the problem of the unambiguous determination of the causes of precipita in the lakes of Gniezno Lake District, adjacent to the mining outcrops KWB "Konin".

7

Nowe czynniki chłodnicze i zmiany w instalacjach chłodniczych. Cz. 3

Andrzejczyk R., Muszyński T., Jakubowska B.

Przemysł Spożywczy

|

2016

|

T. 70, nr 2

29--33

PL

Artykuł jest kontynuacją tematyki przedstawionej w części pierwszej (nr 9-2015) oraz części drugiej (nr 10-2015). Autorzy nawiązują do konsekwencji, jakie niosą ze sobą ograniczenia stosowania syntetycznych czynników chłodniczych z grupy CFC i HCFC. W artykule przedstawiono analizę wpływu rodzaju czynnika chłodniczego na efektywność sprężarkowego układu chłodzenia przeznaczonego do współpracy z komorą chłodniczą do przechowywania produktów żywnościowych. W analizie tej wzięto pod uwagę zmienność efektywności urządzenia w zależności od zmiany parametrów pracy oraz płynu roboczego. Ze względu na restrykcje związane z prawodawstwem unijnym (o czym mowa była w poprzednich częściach artykułu), w rozważaniach ujęto takie substancje, jak czynniki naturalne R600a, R290 oraz te należące do grupy HFC (R134a, R365mfc), a także czynniki syntetyczne z grupy HFO (R1234yf, R1234ze). Omówiono więc płyny, które znajdują szerokie zastosowanie w nowoczesnych konstrukcjach urządzeń chłodniczych.

EN

The article presents the continuation of issues which have been shown into the first and second parts of work. The authors refer to the consequences of restrictions connected with the use of CFC and HCFC refrigerants. The present paper has been concentrated on the relation between a kind of working fluid and efficiency of refrigerator compartment. Mathematical analysis which has been shown into article included changing of working parameters and different kinds of working fluids. Due to the EU law restrictions, the authors considered only the most perspective refrigerants: those from natural group R290 and R600a, from HFC group R134a and R365 mfc, and from new HFO group R1234yf, R1234ze.

8

Nowe czynniki chłodnicze i zmiany w instalacjach chłodniczych. Cz.1

Andrzejczyk R., Muszyński T., Jakubowska B.

Przemysł Spożywczy

|

2015

|

T. 69, nr 9

12--15

PL

Artykuł zawiera rozważania na temat przewidywanych zmian w zakresie konstrukcji i technologii nowych urządzeń chłodniczych. Autorzy opisali najważniejsze zmiany legislacyjne, które doprowadziły do wycofania lub są w trakcie wycofywania znanych czynników syntetycznych z grupy HCFC i HFC oraz zastępowania ich czynnikami naturalnymi i nowymi substancjami z grupy HFO. W pierwszej części artykułu zawarto rozważania na temat możliwości szerszego wykorzystania dobrze znanych substancji naturalnych takich jak amoniak (R717), propan (R290), izobutan (R600a) w technice chłodniczej. Pokazano podstawowe wady i zalety takiego kierunku rozwoju techniki chłodniczej.

EN

The article contains some considerations concerning the predicted changes in the design and technology of new refrigeration equipment. The authors describe the most important legislative changes that led to the withdrawal or recall of well-known synthetic refrigerants from HCFC and HFC group and their replacement with natural agents and new substances from the group of HFO. In the first part of the text, some reflections on the possibilities of wider use of well-known natural substances such as ammonia (R717), propane (R290), isobutane (R600a) in cooling technology have been presented. The basic advantages and disadvantages of such direction of development of refrigeration have been discussed.

9

Criteria for the evaluation of reclamation status of soils in the Mugan-Salyan massif

Mustafayev M. G.

Journal of Water and Land Development

|

2015

|

no. 24

21--26

EN

Thorough information about the reclamation status of soils based on complex studies carried out in the Mugan- Salyan massif are given in the article. Based on results of recent studies on the evaluation of reclamation status, soils were divided into 4-categories and the reasons behind each division and contemporary status were shown. Soils over Mugan-Salyan massif were evaluated with respect to all parameters and results were set up in a table. The evaluation allowed to prepare suggestions for farm owner on how to increase soil fertility.

PL

W artykule przedstawiono gruntowną analizę stanu melioracji gleb wykonaną na podstawie kompleksowych badań prowadzonych w masywie Mugan-Salyan. Wykorzystując oceny stanu melioracji, gleby podzielono na cztery kategorie, podając przyczyny takiej kategoryzacji i przedstawiając aktualny stan gleb. Gleby masywu oceniono, uwzględniając wszystkie parametry, a wyniki zestawiono w tabeli. Dokonana ocena umożliwiła sformułowanie sugestii dla właścicieli gospodarstw rolnych dotyczące możliwości zwiększenia żyzności gleb.

10

Oceanic control of the warming processes in the Arctic - a different point of view for the reasons of changes in the Arctic climate

Marsz A. A., Styszyńska A.

Problemy Klimatologii Polarnej

|

2009

|

nr 19

7-31

EN

The paper describes the strong correlation between the sea surface temperature (SST) in the region of the Gulf Stream delta and anomalies in surface air temperature (SAT) in the Arctic over the period 1880-2007. This correlation results from the transfer of a variable amount of heat from the Atlantic tropics into the Arctic through oceanic circulation (AMO – Atlantic Multidecadal Oscillation). Reaction of sea ice is the main mechanism controlling the heat content in water carried to the Arctic and influencing the SAT. Sea ice may either increase or limit the heat flow from the ocean to the atmosphere. The genesis of the ‘Great warming of the Arctic’ in the 1930s and ‘40s is the same as that of the present day. Both may be considered to be attributable to natural processes and are not demonstrably associated in any way with a supposed ‘Global greenhouse effect’. Changes in the concentration of CO2 in the atmosphere could only explain 9% of variations in the SAT in the Arctic.

PL

Praca wykazuje istnienie silnych związków między temperaturą powierzchni morza (SST) w rejonie delty Golfsztromu a przebiegiem anomalii temperatury powietrza w Arktyce (1880-2007). Związki te wynikają z transportu przez cyrkulację oceaniczną (AMO – Atlantic Multidecadal Oscillation) zmiennych ilości ciepła z rejonu atlantyckich tropików do Arktyki. Głównym mechanizmem regulującym wpływ zasobów ciepła w wodach wnoszonych do Arktyki na temperaturę powietrza jest reakcja lodów morskich, zwiększająca lub ograniczająca strumienie ciepła z oceanu do atmosfery. Geneza wielkiego ocieplenia Arktyki w latach 30-40. XX wieku i współczesnego ocieplenia Arktyki jest taka sama. Oba epizody ocieplenia Arktyki stanowią rezultat działania procesów naturalnych i nie są związane z dzia-łaniem efektu cieplarnianego. Zmiany koncentracji CO2 w atmosferze objaśniają około 9% wariancji SAT w Arktyce.

11

Zmienność stanów wód gruntowych i powierzchniowych w zlewni rzeki Małej Wełny w latach hydrologicznych 2000-2004

Murat-Błażejewska S., Kanclerz J., Sojka M.

Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Nr 12

55-56

12

Tempo dekompozycji liści jako wskaźnik narastającego zagrożenia ekologicznego

Krawczyk M.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Politechnika Opolska

|

2002

|

Vol. 274, z. 3

5-18

PL

W pracy opisano zjawisko dekompozycji materii organicznej warunkującej prawidłowe funkcjonowanie ekosystemów. Tempo rozkładu materii uwarunkowane jest wieloma czynnikami naturalnymi (typ i pH gleby, obecność flory i fauny glebowej, klimat, chemizm podłoża) i antropogenicznymi (zanieczyszczenia przemysłowe: metale ciężkie, kwaśne deszcze, pestycydy). W warunkach znacznego skażenia środowiska dochodzi do zahamowania tempa rozkładu i zaburzeń w funkcjonowaniu ekosystemów.

EN

Decomposition of dead organic matter is one of the most important links of matter cycling in ecosystems and a condition of proper development of biocenoses. The rate of organic matter decomposition depends on various natural (bedrock, soil type, water content of the site, soil flora and fauna composition, meteorological conditions) and antropogenic factors (industrial pollution). Chemical composition of litter is also quite differentiated. The general diagram of decomposition sequence of particular chemical compounds in the litter is known (sugars, steroid esters, triglycerides, lignins). Litter bags, paper filters (lignine, fibre) are used as indicators of organic matter decomposition rate in litter, soil and water.