Ze względu na panujące trendy związane ze zdrową żywnością burak ćwikłowy (Beta vulgaris L.) jest coraz częściej wybierany przez konsumentów. Możliwość uprawy w szerokiej temperaturze pozwala na występowanie buraka ćwikłowego na całym świecie, a co za tym idzie jest to łatwo dostępny surowiec o każdej porze roku. Burak jest niskokaloryczny i zawiera wiele związków bioaktywnych, takich jak związki fenolowe i betalainy, które pozytywnie wpływają na zdrowie człowieka. Burak ćwikłowy może być spożywany surowy, po obróbce termicznej lub w postaci soku oraz może być składnikiem zup i sałatek, coraz częściej występuje też w przekąskach. Stosowanie buraka w przekąskach pozytywnie wpływa na wartość odżywczą produktu, dzięki czemu ciastka czy lody stają się bardziej wartościowe. Warto zwrócić uwagę na wytłoki, które powstają podczas produkcji soku. Stosowanie wytłoków z buraków w produkcji żywności umożliwi zagospodarowanie odpadu, ale jest to również wartościowy surowiec, bogaty w związki bioaktywne.
EN
Beetroot (Beta vulgaris L.) is becoming increasingly popular among consumers due to healthy food trends. Its ability to grow in a wide range of temperatures allows for global availability, making it an easily accessible raw material year round. Low in calories, beetroot contains bioactive compounds like phenolic compounds and betalains that positively affect human health. It can be consumed raw, cooked, or as juice and is often included in soups or salads, with a growing presence in snacks. The use of beetroot in snacks enhances the nutritional value of products, making items like cakes or ice cream more nutritious. Attention should be paid to the pomace produced during juice production. Utilizing beet pomace in food production not only manages waste but also provides avaluable raw material rich in bioactive compounds.
W artykule zaprezentowano działania związane z przeprowadzeniem eksperymentów na polach doświadczalnych w warunkach nasłonecznienia naturalnego, które obejmowały opracowanie metodyki badawczej uprawy buraka ćwikłowego z zastosowaniem polepszacza glebowego z odpadowego gnejsu i dolomitu oraz zaprojektowanie i przygotowanie pól doświadczalnych wraz z określeniem odpowiednich dawek mieszanek skalnych do zaplanowanych serii badawczych.
EN
The article presents activities related to the conduct of experiments in experimental fields under natural sunflow, which included the development of a research methodology for the cultivation of beetroot with the use of a soil improver made of waste gneiss and dolomite, as well as the design and preparation of experimental fields along with the determination of appropriate doses of rock mixtures for the planned research series.
Ecological seed is very necessary, but its quality is often much lower than of conventional seeds. The aim of the study was to compare the sowing value of organic seeds of different vegetable species with their conventional equivalents. The research was carried out on the seeds of lettuce, cucumber, spinach and beet from PlantiCo (Zielonki, Poland). The seeds were sown under laboratory conditions in the containers lined with blotting paper and on Petri dishes to observe the course of germination and in soil to observe the emergence process. The weight of one thousand seeds of each species and type was estimated, and the price-seed ratio in the package was established. In general, conventional seeds were characterized by a higher sowing value and a mass of thousand seeds as compared to their organic equivalents. The differences in quality depended on the species. The quality of organic lettuce seeds was the lowest. There was also a high percentage of damages seeds of organic cucumber (10%).
PL
Ekologiczny materiał siewny jest bardzo poszukiwany, lecz jego jakość często odbiega od wartości siewnej nasion konwencjonalnych. Celem badań było porównanie wartości siewnej nasion ekologicznych różnych gatunków warzyw i ich konwencjonalnych odpowiedników. Badania przeprowadzono na nasionach sałaty, ogórka, szpinaku i buraka ćwikłowego firmy PlantiCo (Zielonki, Polska). Nasiona wysiano w laboratorium w pojemnikach wyłożonych bibułą i na szalkach Petriego, aby zaobserwować przebieg kiełkowania oraz w gruncie w celu obserwacji wschodów. Dodatkowo oszacowano masę tysiąca nasion każdego gatunku i rodzaju oraz ustalono stosunek ceny do ilości nasion w opakowaniu. Na ogół nasiona konwencjonalne charakteryzowały się wyższą wartością siewną i masą tysiąca nasion w porównaniu do swoich ekologicznych odpowiedników. Różnice w jakości zależały od gatunku. Najniższa była jakość ekologicznych nasion sałaty. Zaobserwowano duży odsetek uszkodzeń nasion ekologicznych ogórka (10%).
W artykule przedstawiono etapy produkcji czipsów z buraków ćwikłowych, a także wpływ poszczególnych zabiegów technologicznych na zmiany zdolności przeciwutleniającej buraka oraz zawartości barwników betalainowych. Porównano również zdolności przeciwutleniające w sokach i czipsach buraczanych z trzech odmian buraka. W procesie technologicznym otrzymywania czipsów buraczanych duże straty barwników czerwonych następują w czasie blanszowania i odwadniania. Zabiegi technologiczne związane z obróbką termiczną, zwłaszcza suszenie, zwiększają zdolność przeciwutleniającą czipsów w przeliczeniu na suchą substancję w gotowym produkcie. Czipsy buraczane charakteryzują się wysoką zdolnością przeciwutleniającą rzędu 100 μM Troloxu/g produktu. Zarówno soki, jak i czipsy buraczane są doskonałymi źrodło produktami o działaniu prozdrowotnym.
EN
In this study, we present the stages of production of beet chips and, also, the impact of various technological processes on the changes in antioxidant activity of beet and the content of betalain pigments. We also compared the antioxidant capacity of juice and beet chips, coming from three varieties of red beet. In the technological process for production of beet chips, a large loss of violet pigments occurred during blanching and dehydration. The antioxidant capacity of chips was very high and was found to be equal to 100 μM Trolox/g of the product. Technological procedures associated with a heat treatment, in particular with drying, increase the antioxidant capacity of chips as calculated into the dry matter content in the finished product. Both the juice and beet chips are an excellent source of products with health-promoting activity.
Modified generalized logistic functions (also known as Koya-Goshu functions) were used for mathematical description of germination. These functions constitute natural modification of traditionally used Richards' function for description of plants germination that introduces a non-linear time increase in exponent and an element related to time shift. Curves were adjusted to experimental data based on minimization of the square sum of difference between experimental data and a mathematical model (the smallest squares method). Results of simulation research show that the determined parameters of curves (e.g., values of the growth parameter, time shift or upper limit of population) describing the number of seedlings as a time function stay compliant to interpretation with regard to biology of the investigated processes. Based on the research, it was stated that for control and application of plant extracts to soil, Koyu-Gosha model has better adjustment to experimental data in comparison to the generalized logistic model.
PL
Do opisu matematycznego wschodów wykorzystano zmodyfikowane uogólnione funkcje logistyczne (znane również jako funkcje Koya-Goshu). Funkcje te stanowią naturalną modyfikację klasycznie stosowanych funkcji Richardsa w opisie wzrostu roślin, wprowadzającą nieliniowy przyrost czasu w wykładniku exponenty oraz człon związany z przesunięciem czasowym. Dopasowanie krzywych do danych eksperymentalnych przeprowadzono w oparciu o minimalizacje sumy kwadratów różnic pomiędzy danymi eksperymentalnymi, a modelem matematycznym (metoda najmniejszych kwadratów). Rezultaty badań symulacyjnych pokazują, iż wyznaczone parametry krzywych (np. wartości parametru wzrostu, przesunięcia czasowego czy górnej granicy populacji) opisujących ilość wschodów w funkcji czasu pozostają w dobrej zgodności z interpretacją na gruncie biologicznym badanych procesów. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, iż dla kontroli oraz aplikacji do gleby wyciągów roślinnych model Koya-Goshu posiada lepsze dopasowanie do wyników eksperymentalnych w stosunku do uogólnionego modelu logistycznego.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Aktywne roślinne metabolity wtórne stanowiące mieszaninę saponin triterpenowych wyekstrahowano 80-proc. metanolem z miąższu korzeni buraka ćwikłowego odmian Bonel, Chrobry, Nochowski, Noe 21 i Rywal. Ekstrakty zawierające mieszaninę saponin wyizolowano ze świeżych, ogrzewanych (100°C, 30 min) oraz przechowywanych (4°C, 6 miesięcy) korzeni badanych odmian buraka. Opisano metody i warunki ekstrakcji saponin triterpenowych. Badano zdolność antyoksydacyjną oczyszczonych ekstraktów saponin. Na podstawie przeprowadzonej analizy statystycznej stwierdzono, że badane odmiany różnią się pod względem zdolności antyoksydacyjnej ekstraktów saponin. Proces ogrzewania i przechowywania surowca również miał istotny wpływ na zmiany zdolności antyoksydacyjnej wyizolowanych mieszanin saponin. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że surowiec zarówno świeży, ogrzewany, jak i przechowywany jest cennym źródłem saponin wykazujących właściwości przeciwutleniające. Przedstawiono również metody stosowane do wstępnej identyfikacji złożonego kompleksu związków, jakimi są saponiny triterpenowe buraka ćwikłowego.
EN
The saponins were extd. with MeOH sep. from flesh of fresh, heated (100°C, 30 min) and stored (4°C, 6 months) Bonel, Chrobry, Nochowski, Noe 21 and Rywal beetroot cultivars. The saponin content in the exts. depended on cultivar of beetroot and method for its processing. The highest saponin content was found in the exts. form pulp fresh Chrobry beetroot cultivar, and the smallest for Rywal cultivar. Furthermore, the heating and storage resulted in a decrease of the saponin content.
Three methods of pre-sowing treatments - seed priming, rinsing and rubbing were applied on organic and conventional red beet seeds of Karmazyn variety from PlantiCo Zielonki Sp. z o.o. In most cases the improvement of germination ability, speed and uniformity were observed. Seed lots from different reproduction systems showed different reactions - rinsing was most efficient method for organic seeds, for conventional ones - priming of seeds. All used methods improved organic seed quality, but conventional seeds germination ability and speed was decreased by rinsing. Examined methods are safe for the environment and plants and are allowed to use in ecological crop production.
PL
Trzy metody przedsiewnej poprawy jakości nasion - ocieranie, płukanie i pobudzanie użyte zostały do ekologicznych i konwencjonalnych nasion buraka ćwikłowego odmiany Karmazyn pochodzących z PlantiCo Zielonki sp. z o.o. W większości doświadczeń obserwowano zwiększenie zdolności, szybkości i równomierności kiełkowania. Nasiona pochodzące z różnych systemów reprodukcji odmiennie reagowały na zabiegi uszlachetniające. W przypadku nasion ekologicznych najlepszą metodą było płukanie. Natomiast zdolność i szybkość kiełkowania nasion konwencjonalnych po płukaniu zmniejszała się. Używane metody były bezpieczne dla środowiska i roślin i mogły być wykorzystane w rolnictwie ekologicznym.
Celem pracy było określenie wpływu ogrzewania roztworów koncentratu soku z buraka ćwikłowego rozcieńczonego do zawartości ekstraktu 14%, na zmiany parametrów barwy i barwników betalainowych. Zmiany te badano w zależności od pH roztworu, czasu i temperatury ogrzewania. Badania przeprowadzono z zastosowaniem metody płaszczyzn odpowiedzi wykorzystując układ doświadczalny Box-Behnkena. W czasie ogrzewania następowała degradacja fioletowych barwników betalainowych, tym większa, im dłuższy był czas i temperatura ogrzewania. Na zawartość żółtych barwników betalainowych największy wpływ miało pH. Największą stabilność barwników betalainowych stwierdzono w próbach o pH 4,5. Wartości składowych barwy X, Y, Z wzrastały w czasie ogrzewania, co związane jest ze spadkiem zawartości barwników fioletowych. Parametr L* określający jasność, a* określający udział barwy czerwonej oraz parametr b* określający udział barwy żółtej wzrastały w czasie ogrzewania. Największy wpływ na zmianę tych wyróżników miał czas ogrzewania, a najmniejszy wpływ miało pH. Wartość tonu barwy h* wzrastała w czasie ogrzewania, co wskazuje na zmianę barwy w kierunku żółtej.
EN
The aim of this study was to determine the changes of colour parameters and betalain pigments contents in solutions of red beet juice concentrate (14% extract) during heating in dependence on pH, time and temperature of heating. Analyses were conducted in model systems using the response surface method according to Box-Behnken design. During heating of solutions, violet betalain contents decreased with an increase in time and temperature of heating. The pH value had the greatest effect on yellow betalain pigment contents. The highest stability of betalains was determined in pH 4,5. Values of the X, Y and Z components increased during heating, what was associated with decreasing of violet pigment contents. Lightness of colour L*, the share of the red colour a* and share of the yellow colour b* increased during heating. The time of heating had the greatest effect on these responses, the effect of pH value was relatively small. Values of hue angle h* increased, what indicate a change in colour tone towards yellow.
W artykule przedstawiono metodykę oraz wyniki pomiaru badań procesu cięcia buraka ćwikłowego Beta vulgaris L. w warunkach laboratoryjnych, gdzie analizowano wartości maksymalnej siły cięcia tkanek korzenia buraka ćwikłowego pobranych z określonych warstw (warstwa górna, warstwa środkowa, dolna). Parametrami zmiennymi w doświadczeniu były: kąt zaostrzenia noża (2,5°; 7,5º; 12,5° i 17,5°) oraz prędkość jego przemieszczania (0,83 mm·s-1, 1,66 mm·s-1, 2,49 mm·s-1, 4,15 mm·s-1 i 10 mm·s-1). Uzyskane dane poddano analizie matematycznej korzystając z programu Excel i Statistica 6.0. Analiza statystyczna wyników wykazała istotną zależność wartości maksymalnej siły cięcia od zmian cech mechanicznych tkanek zależnie od miejsca pobrania próbek, kąta zaostrzenia noża i jego przemieszczenia. Największą wartość siły uzyskano podczas cięcia nożem o kącie zaostrzenia f=17,5°, a najmniejszą podczas użycia noża o f =2,5°. Wraz ze wzrostem prędkości przemieszczenia noża siła cięcia malała. Najlepszą jakość przeciętych próbek otrzymano przy zastosowaniu prędkości wynoszących 2,49 mm·s-1 i 4,15 mm·s-1 nożami o kącie zaostrzenia 2,5° i 7,5°.
EN
The paper presents methodology and results of the measurement of the research on the process of cutting a beetroot Beta vulgaris L in laboratory conditions, where values of the maximum cutting force of beetroot tissues collected from specific layers (upper layer, central layer, lower layer) were analysed. Variable parameters in the experiment were: angle of knife sharpening (2.5°; 7.5°; 12.5° and 17.5°) and velocity of its relocation (0.83 mm·s-1, 1.66 mm·s-1, 2.49 mm·s-1, 4.15 mm·s-1 and 10 mm·s-1). The obtained data were subject to mathematical analysis with the use of Excel and Statistica 6.0 software. Statistical analysis of results proved significant dependence of the value of the maximum cutting force on the changes of mechanical properties of tissues in relation to the place of collecting samples, angle of knife sharpening and its relocation. The highest value of force was obtained during cutting with a knife of the sharpening angle f =17.5° and the lowest during the use of a knife with f =2.5°. Along with the increase of the velocity of knife relocation, the cutting force decreased. The best quality of samples was obtained with the use of the velocity which was 2.49 mm·s-1 and 4.15 mm·s-1 with knives with a cutting angle 2.5° and 7.5°.
Celem pracy było określenie wpływu warunków i okresu przechowywania korzeni buraków ćwikłowych na ich jędrność. Jest to jeden z ważnych parametrów oceny jakości warzyw. W badaniach pokazano, jaki wpływ na ten parametr ma okres przechowywania buraka ćwikłowego odmiany Czerwona Kula w piwnicy i chłodni. Badania obejmowały pomiar maksymalnej siły uzyskanej w teście na ściskanie próbek w kształcie walca i kostki sześciennej. Były one przeprowadzone zaraz po zbiorze i w okresie czteromiesięcznego przechowywania, w cyklu trzytygodniowym. Analiza uzyskanych wyników wskazała występowanie jednorodności grup, które świadczyły o zmienności jakości buraków wraz z upływającym czasem. Przeprowadzona analiza regresji pozwoliła na uzyskanie funkcji o największym dopasowaniu wyników badań do modelu teoretycznego.
EN
The objective of the paper was to determine the impact of conditions and storage period of beetroots on their firmness. It is a significant assessment parameter of vegetables quality. The research showed how storing time of Red ball beetroot in a cellar or a freezer influences this parameter. The research covered measurement of the maximum power obtained in the compression test of cylinder and cube shaped samples. They were carried out soon after cropping and in the period of 4-months storing in a three-weeks cycle. Analysis of the obtained results showed uniformity of groups, which proved variability of beetroots quality along with passing time. Analysis of regression allowed obtaining the function of the highest adjustment of the research results to a theoretical model.
Celem badań było określenie wpływu czasu, temperatury i pH roztworów koncentratu z soku buraka ćwikłowego rozcieńczonego do zawartości ekstraktu 14% na zmiany zawartości barwników betalainowych, polifenoli i aktywności przeciwutleniającej. Doświadczenie zaplanowano z zastosowaniem metody płaszczyzn odpowiedzi, w układzie doświadczalnym Box-Behnkena przy trzech poziomach zmiennych niezależnych: temperatury ogrzewania (70-90°C), czasu ogrzewania (0-120 min) i wartości pH (3-6). Największą stabilność barwników stwierdzono w próbach o pH 4,5. Istotny wpływ na zmianę zawartości barwników, na podstawie współczynników równań płaszczyzn odpowiedzi, miała temperatura i czas ogrzewania oraz interakcje między nimi. Temperatura i czas ogrzewania nie miały istotnego wpływu na zawartość polifenoli. Istotny był natomiast wpływ pH. Zaobserwowano wysoką korelację pomiędzy zawartością barwników betalainowych, a zdolnością przeciwutleniającą badanych prób. Największy wpływ na zdolność przeciwutleniającą miała temperatura ogrzewania. Dla większości zmiennych zależnych uzyskano dobre dopasowanie dla płaszczyzn drugiego stopnia. Metoda płaszczyzn odpowiedzi w badanym zakresie czynników doświadczalnych umożliwia dobre przewidywanie zmian zawartości związków biologicznie aktywnych oraz zdolności przeciwutleniającej w roztworach koncentratu soku z buraka ćwikłowego, w zależności od warunków ogrzewania.
EN
The aim of this study was to determine the effect of temperature, time and pH values on changes in betalain and polyphenol contents and antioxidant capacity in solutions (14% extract) of red beet juice concentrate during heating. Analyses were conducted in model systems with the use of response surface methodology, according to the Box-Behnken design for three independent variables: temperature (70-90°C), time (0-120 min) and pH (3-6). The highest stability of betalain pigments was determined in pH 4,5. The time and temperature of heating and interactions between them had the greatest effect on betalain pigments. pH value had the greatest effect on polyphenol contents, while temperature and time of heating had no significant effect on them. The temperature of heating had the strongest effect on antioxidant capacity. The pigment contents was significantly correlated with antioxidant capacity. The goodness of fit for quadratic equations was obtained for the most responses. Within the tested range of experimental factors the response surface method makes it possible to predict changes in bioactive compound contents and antioxidant activity, dependent on heating conditions.
Celem pracy była ocena zawartości barwników betalainowych, fenoli ogółem, azotanów oraz zdolności przeciwutleniającej soku z buraka ćwikłowego w zależności od masy i części korzenia. Buraki odmiany Wodan podzielono wg ich masy na cztery grupy wielkości, a następnie pokrojono poprzecznie na cztery części. Stwierdzono, że zawartość barwników fioletowych i żółtych oraz azotanów (V) w soku istotnie zależy od wielkości i części korzenia buraka ćwikłowego. Zdolność przeciwutleniająca soku jest istotnie skorelowana z zawartością barwników. Uzyskane wyniki mogą być pomocne w konstruowaniu produktów na bazie buraka ćwikłowego, o różnej proporcji między zawartością barwników i azotanów (V).
EN
The aim of this study was to estimate the content of betalain pigments, phenols, nitrate and antioxidant capacity of beetroot juice depending on the weight and the parts of root. The roots of red beet variety Wodan were divided according to their weight into 4 groups and then cut crosswise into 4 equal pieces. It was found that the content of violet and yellow pigments and nitrates (V) in the juice significantly depended on the size of beetroot roots. The antioxidant capacity of juice is significantly correlated with pigment contents. The results may be helpful in designing beetroot based products, with different proportions between the content of pigments and nitrate (V).
Celem pracy było oznaczenie i porównanie wartości odżywczej buraków ćwikłowych z uprawy ekologicznej i konwencjonalnej. W doświadczeniu wykorzystano dwie odmiany buraków ćwikłowych: Czerwona Kula i Regulski Cylindryczny. W korzeniach buraków ćwikłowych oznaczono zawartość suchej masy, cukrów, kwasów organicznych, kwasów fenolowych, flawonol i witaminy C. Zgromadzone wyniki wskazały, że buraki ćwikłowe pochodzące z uprawy ekologicznej zawierały istotnie więcej suchej masy, cukrów redukujących i kwasów organicznych w porównaniu do buraków ćwikłowych z uprawy konwencjonalnej. Badane odmiany również różniły się pomiędzy sobą. W korzeniach buraków odmiany Czerwona Kula było istotnie więcej suchej masy, cukrów redukujących i kwasów organicznych. Natomiast odmiana Regulski Cylindryczny zawierała nieco więcej kwasów ferulowego i chlorogenowego oraz d-glikozydu kwercetyny i myrycetyny, ale nie była to istotna różnica. Nie stwierdzono istotnych statystycznie różnic w zawartości cukrów ogółem, kwasów fenolowych, flawonoli oraz witaminy C w korzeniach buraków z różnych systemów uprawy.
EN
The aim of this work was to determine and to compare the nutritional value of red beets from organic and conventional crop production system. Two varieties of beets were used in the experiment: Czerwona Kula and Regulski Cylindryczny. The content of dry matter, sugars, organic acids, phenolic acids, flavonols and vitamin C has been determined in the roots of red beets. The result of the experiment revealed that red beets originated from organic cultivation contained significantly more dry matter, reducing sugars and organic acids in comparison with red beets from conventional cultivation. Examined varieties also differed between each other. The root of the red beet from variety of Czerwona Kula contained significantly more of dry matter, reducing sugars, organic acids. However, Regulski Cylindryczny variety contained a bit more of ferulic and chlorogenic acids and also myrycethin and quercitin D-glucoside. There were no statistically significant differences in the contents of total sugars, phenolic compounds and vitamin C in the red beets from different crop production.
Six spectes of vegetable plants: lettuce Lectuca sativa L., spinach Spinacia oleracea L., radish Raphanus sativus L. subvar. radicula Pers., onion Allium cepa L. var. cepa, red beets Beta vulgaris L. and carrot Daucus carota L. were cultivated in pots on a substrate containing lead dosed O, 250 and 500 mg o kg-1 d.m. Increase of lead content in substrate caused its intensive cumulating in edible parts of the tested vegetable species. At the same time boron content increased in tissues of all analysed plants: in lettuce leaves by 9.7 % after supplying 250 mg Pb o kg-1 d.m., and by 19.8 % after supplying 500 mg Pb o kg-1 d.m., in spinach leaves by 13.8 % (only under the influence of higher dose), in radish roots by 5.1 and 24.6 %, in onion by 23.9 and 39.1 %, in beetroots by 14.9 and 41.2 % and in carrot roots by 8.6 and 24.6 %.
PL
Sześć gatunków roślin warzywnych: sałatę Lactuca sativa L., szpinak Spinacia oleracea L., rzodkiewkę Raphamts sativus L. subvar. radicula Pers., cebulę Allium cepa L. var. cepa, buraki ćwikłowe Beta vulgaris L. i marchew Daucus carota L. uprawiano w wazonach na podłożu z dodatkiem ołowiu w ilości: O, 250 i 500 mg o kg-1 s.m. Zwiększenie zawartości ołowiu w podłożu spowodowało jego intensywną kumulację w jadalnych częściach testowanych gatunków warzyw. Równocześnie wzrosła zawartość boru w tkankach wszystkich analizowanych roślin: w liściach sałaty o 9,7 % pod wpływem dawki 250 mg Pb o kg-1 d.m. podłoża i o 19,8 % pod wpływem dawki 500 mg Pb o kg-1 d.m., w liściach szpinaku o 13,8 % (tylko pod wpływem większej dawki Pb), w zgrubieniach rzodkiewki o 5,1 i 24,6 %, w cebuli o 23,9 i 39,1 %, w korzeniach buraków o 14,9 i 41,2 %, w korzeniach marchwi o 8.6 i 24,6 % odpowiednio pod wpływem dodatku 250 i 500 mg o kg-1 d.m. podłoża.
W pracy podjęto próbę analizy wpływu zmian zachodzących w materiale podczas operacji przygotowawczych przed procesem suszenia oraz zmiennych parametrów procesu na jakość otrzymanego suszu. Analizowano materiał świeży (burak v. Bikores), poddany blanszowaniu lub bez obróbki cieplnej, rozdrabniany na trzy sposoby. Zastosowano suszenie konwekcyjne oraz promiennikowe. Jako wyróżnik zachodzących zmian przyjęto zawartość barwników czerwonych wyrażonych za pomocą betaniny. Stwierdzono istotny wpływ zmienności wszystkich badanych parametrów procesu na zawartość ocenianego wyróżnika jakości, przy czym wpływ ten stanowi złożoną funkcję, bez wyraźnej dominacji któregokolwiek z nich.
EN
The paper presents an effort to analyse the impact of changes occurring in the material during preparatory operations before drying process, and variable process parameters on the quality of obtained dried material. The research involved an analysis of fresh material (Bikores v. beet), put to blanching or without heat treatment, ground in three ways. Convection and radiator drying was used. The content of red dyes expressed using betaine was selected as the indicator of ongoing changes. The research allowed to observe significant effect of variability of all examined process parameters on content of the evaluated quality factor, whereas this effect constitutes a complex function, without clear predominance of any of these parameters.
Przedstawiono opis i wyniki badań prototypu urządzenia do szlifowania nasion buraka. Działanie urządzenia polega na zdzieraniu warstwy zewnętrznej z nasion buraków poprzez przesuwanie nasion po powierzchni ciernej przez wirującą szczotkę walcową. Badano właściwości nasion przed i po szlifowaniu. Przy jednokrotnym szlifowaniu z wydajnością 50 kg/godz. usunięto 25% masy początkowej nasion w postaci pyłu.
EN
A description and test results of a prototype brush scarifier are presented in the paper. The apparatus operates by abrading the outer layer of the beet seed utilizing dynamic seed movement against the abrasive surface forced by a rotating spiral brush. Seed properties were analyzed before and after scarification process. A single scarification passage with a feed yield of 50 kg/h results in 25% initial mass removal in a form of dust.
Przedstawiono wyniki badań składu ziarnowego nasion buraka ćwikłowego odmiany Opolski przed obróbką i po obróbce polegającej na szlifowaniu i ługowaniu. Jednokrotne przepuszczenie partii nasion przez skaryfikator szczotkowy z wydajnością 50 kg/godz. powoduje usunięcie ok. 23% masy w postaci pyłu. Skaryfikacja powoduje zmiany właściwości nasion: gęstości nasypowej, energii i zdolności kiełkowania i zasiedlenia nasion grzybami. Stwierdzono, że kalibracja pozwala na wydzielenie z partii frakcji nasion charakteryzujących się różnymi właściwościami siewnymi.
EN
The article presents machines designed and constructed in the Sea Fisheries Institute in Gdynia for cutting intermuscular bones in marketable carp products. They can provide a new quality to traditional carp products such as beheaded and gutted fish, fillets and semi-fillets.
W pracy przedstawiono wyniki badań porównawczych szlifowania nasion buraka ćwikłowego w szlifierce przemysłowej z bębnem korundowym i w szlifierce szczotkowej. Przy jednokrotnym przejściu materiału przez szlifierkę szczotkową, uzyskano dwukrotnie większy uzysk pyłu przy dwukrotnie mniejszym zapotrzebowaniu energii niż dla szlifierki przemysłowej.
EN
A comparison of polishing process of red beet seeds utilizing the brush and the drum scarifiers are presented in the paper. After a single scarification passage in the brush scarifier the yield of dust produced from red beet seeds amounted twice the yield of dust produced by the drum machine, while energy consumption amounted to half of that consumed in the drum scarifier.
20
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Porównano kiełkowanie nasion ekologicznych buraka ćwikłowego odmiany Czerwona Kula zaprawianych Chitosanem i preparatami zawierającymi zarodniki grzybów Trichoderma viride i Phytium oligandrum. Tak przygotowane nasiona otoczkowano zmieloną mieszaniną o składzie: 30% gliny, 50% dolomitu i 20% pyłu drzewnego za pomocą 5% roztworu dekstryny jako cieczy granulacyjnej. Nasiona otoczkowane testowano na bibułach przy różnych stopniach nasycenia wodą podłoża do kiełkowania.
EN
Germination of seeds of red beet var. Czerwona Kula dressed with chitosan and spores of Trichoderma viride and Phytium oligandrum fungi and subsequently pelleted was compared to the control of undressed pelleted seeds. It is concluded that the dressing resulted in a substantial increase of the germination viability while the gain in germination capacity is very small. Seeds were pelleted with a powder mixture containing 30% clay, 50% dolomite and 20% saw dust and 5% dextrin solution. The survival of Trichoderma viride was 56% and Phytium oligandrum 32%. No seeds devoid of the fungi spores were found.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.