Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Efektywność stosowania nawozów aminochelatowych w uprawie roślin

Barczyk Katarzyna, Jasiak-Małota Karolina, Brodowska Marzena

Przemysł Chemiczny

|

2024

|

T. 103, nr 2

271--276

PL

Aminochelaty znane są jako skuteczne substancje nawozowe, szeroko stosowane w celu poprawy wydajności i jakości plonu. Związki te są syntezowane z różnych jonów metali i aminokwasów. W ostatnich latach zyskały ogromną popularność i stały się istotną częścią nowoczesnych praktyk rolniczych. Nawozy chelatowe na bazie aminokwasów dostarczają roślinom uprawnym szeroką gamę składników odżywczych poprzez dokarmianie dolistne oraz nawożenie doglebowe. Uważane są za bardziej naturalne i bezpieczniejsze w porównaniu z dostępnymi na rynku czynnikami chelatującymi, takimi jak EDTA. Stosowanie chelatów aminokwasowych zamiast prostych nawozów mineralnych zwiększa efektywność wzrostu roślin i zmniejsza negatywny wpływ na środowisko przyrodnicze. Aminokwasy stosowane jako ligandy wpływają na większą przyswajalność mikroelementów i stanowią materiał budulcowy białek, pełniąc funkcję metaboliczną. W pracy przedstawiono opublikowane w ostatnich latach doniesienia naukowe dotyczące zastosowania aminochelatów w odżywianiu roślin uprawnych, ich wpływu na plonowanie i parametry jakościowe roślin uprawnych.

EN

A review, with 20 refs., of the use of microelements in the form of aminochelates in plant fertilization and their impact on the yield and quality parameters of crop plants. The role of microelements in plant nutrition and methods of fertilizing with microelements were discussed. Synthetic and natural chelating agents were presented and the effects of microelements complexed with them, improving the availability of nutrients to plants, were compared. Attention was paid to the increase in the content of microelements and protein in cereal grains fertilized with aminochelates.

2

Zastosowanie kompleksów L-cysteiny z mikroelementami do nawożenia roślin

Grzesik Ryszard, Kuźnik Nikodem

Przemysł Chemiczny

|

2022

|

T. 101, nr 7

485--490

PL

Otrzymano chelaty L-cysteiny z metalami przejściowymi stanowiącymi grupę mikroelementów pokarmowych dla większości roślin uprawnych. Podjęto badania w kierunku rozszerzenia portfolio produktowego Grupy Azoty ZAK SA o RSM z zawartością mikroskładników w formach schelatowanych. Wykonano badania fitotronowe 3 produktów kompleksowania związków nieorganicznych L-cysteiną. Badania fitotronowe zostały przeprowadzone dla upraw sałaty i rzodkiewki. Uzyskane wyniki potwierdzają zasadność nawożenia chelatami na bazie aminokwasów.

EN

The aq. L-cysteine soln. was mixed with the aq. inorg. salt soln. (Fe, Cu, and Mo sulfates) and then lyophilized. The obtained chelates were added to a com. soln. of urea ammonium nitrate (UAN). The chelate-enriched fertilizer was applied to the soil in the phytotron cultivation of lettuce and radish. The yield of plants was compared with crops fertilized only with UAN and UAN with the addn. of inorg. salts. The obtained results confirm the legitimacy of fertilization with amino acid chelates.

3

Wpływ obecności strużyn garbarskich na wzrost drożdży z rodziny Dipodascaceae

Wieczorek Dorota, Lasoń-Rydel Magdalena, Gendaszewska Dorota

Technologia i Jakość Wyrobów

|

2021

|

R. 66

170--184

PL

Głównym celem badań była analiza zmian w stężeniu aminokwasów, biomasy oraz pH w czasie hodowli drożdży z rodziny Dipodascaceae z dodatkiem strużyn garbarskich w podłożu hodowlanym. Obecność strużyn garbarskich w ilości 0,1% lub 1% w podłożu nie wywiera negatywnego wpływu na testowane mikroorganizmy. Co ciekawe, zaobserwowano niewielki przyrost biomasy. Oznacza to, że zastosowane w badaniu drożdże mogą przyswajać źródło węgla i azotu z kolagenu. Podwyższone wartości pH w podłożu, a także przyrost ilości wybranych aminokwasów w próbach właściwych wynikał z intensywnego metabolizmu mikroorganizmów. Można więc zakwalifikować drożdże z rodziny Dipodascaceae do dalszych prac związanych z przekształcaniem odpadów garbarskich w sposób biotechnologiczny.

EN

The main objective of the research was to analyze changes in the amino acids and biomass concentration, as well as changes in pH during the cultivation of yeasts from the Dipodascaceae family with the addition of tanning shavings in the growing medium. During the tests, it turned out that the presence of tannery shavings in the amount of 0.1% or 1% in the substrate did not have a negative effect on the tested microorganisms. Interestingly, a slight increase in biomass was observed. This means that the yeast used in the study can absorb the carbon and nitrogen source from the collagen. The increased pH values in the medium, as well as the increase in the amount of selected amino acids in the appropriate samples, most likely resulted from the intensive metabolism of microorganisms. In summary, yeasts of the Dipodascaceae family can be qualified for further work related to the biotechnological conversion of tannery waste.

4

Zastosowanie nawozów aminokwasowych w rolnictwie

Pipiak Paulina, Skwarek Monika

Technologia i Jakość Wyrobów

|

2020

|

R. 65

144--157

PL

Nawozy aminokwasowe (AAF) zawierające hydrolizaty białkowe i/lub aminokwasy są znanymi biostymulatorami roślin. W pracy opisano funkcje wybranych aminokwasów w roślinach oraz omówiono wpływ AAF na wzrost i jakość plonu roślin uprawnych. Omówiono również zastosowanie nawozów aminokwasowych w łagodzeniu skutków abiotycznego i biotycznego stresu roślin.

EN

Amino acid fertilizers (AAF) containing protein hydrolysates and/or amino acids are known as plant biostimulants. This paper describes the functions of selected amino acids in plants and discusses the influence of AAF on the growth and quality of crop plants. The use of amino acid fertilizers in alleviating the effects of abiotic and biotic stress of plants was also discussed.

5

Bioaktywne produkty proteolizy białek mięśniowych. Peptydy, aminokwasy, aminy biogenne

Stadnik J., Kęska P.

Przemysł Spożywczy

|

2018

|

T. 72, nr 3

41--44

PL

Wędliny surowo dojrzewające wyrożniają się spośrod wyrobów mięsnych dużą zawartością związków bioaktywnych, ktore powstają głównie w wyniku hydrolitycznego rozkładu białek. Należą do nich peptydy, których aktywność jako inhibitorow ACE (konwertazy angiotensyny I – Angiotensin -Converting Enzyme), inhibitorów DPP-IV (dipeptydylopeptydazy IV) oraz właściwości przeciwutleniające zostały potwierdzone in vitro, a w przypadku inhibitorów ACE uzyskanych z szynki dojrzewającej - również in vivo. Ami nokwasy kształtują cechy sensoryczne wyrobow i biorą udział w regulacji szlaków metabolicznych. Produkty rozkładu białek mogą także zagrażać zdrowiu człowieka, a dotyczy to amin biogennych, których podwyższona zawartość w wyrobach mięsnych może prowadzić do zatrucia. Coraz większa wiedza konsumentów o potencjalnych korzyściach zdrowotnych związanych z konsumpcją produktów bogatych w związki bioaktywne stwarza olbrzymie możliwości rozwoju także przemysłu mięsnego.

EN

Dry-cured meat products are a good source of bioactive compounds formed mainly as a result of proteolysis. Meat, as being a major source of high quality proteins, offers a huge potential as novel source of bioactive peptides. Among various bioactive peptides, the ACE-inhibitory, DPP-IV inhibitory and antioxidative properties are the most widely studied. Their activity has been confirmed in vitro, and in case of dry-cured ham, as well as in vivo. Taste-active amino acids and amino acid derivatives play a crucial role in the taste formation of dry-cured hams and sausages. However, proteolysis products, biogenic amines, may also negatively affect human health. Growing consumer awareness of potential health benefits of food components is a huge opportunity to the meat industry.

6

Metody analizy aminokwasów w produktach biotechnologicznych

Dudkiewicz M., Berłowska J., Kręgiel D.

Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski

|

2016

|

nr 5-6

7--12

PL

Analiza chemiczna produktów żywnościowych lub biotechnologicznych wymaga dokładnych metod analitycznych, pozwalających zarówno na jakościową, jak i ilościową charakterystykę profili aminokwasowych. Do najczęściej wykorzystywanych metod należą: wysokociśnieniowa chromatografia cieczowa (HPLC), chromatografia cienkowarstwowa (TLC), elektroforeza kapilarna oraz chromatografia cieczowa z użyciem kolumn kapilarnych – mikro-LC. Artykuł stanowi przegląd metod i technik stosowanych w celu oznaczania aminokwasów w próbkach złożonych.

EN

Chemical analysis of food or biotechnological products requires accurate analytical methods for both qualitative and quantitative characteristics of the amino acid profiles. The most commonly used methods include high-pressure liquid chromatography (HPLC), thin-layer chromatography (TLC), and capillary electrophoresis. The article is a review of methods and techniques used for the determination of amino acids in multi-compound samples.

7

Wstępne badania składu aminokwasowego białka ziarna orkiszu nawożonego azotem i mikroelementami

Nowak K., Spychaj-Fabisiak E., Barczak B., Knapowski T., Kozera W.

Inżynieria i Aparatura Chemiczna

|

2015

|

Nr 5

265--266

PL

Materiał do badań stanowiło ziarno orkiszu ozimego zebranego ze ścisłego dwuczynnikowego doświadczenia polowego. Czynnikiem I. rzędu było nawożenie azotem, a czynnik II. rzędu stanowiło nawożenie mikroelementami. Badania wykazały, że skład aminokwasowy białka ziarna orkiszu zmieniał się pod wpływem badanych czynników nawozowych - zwłaszcza azotu. Zastosowane mikroelementy: miedź, mangan i cynk, nie wpływały istotnie na skład aminokwasowy białka ziarna orkiszu.

EN

Material for the study comprised grain of winter spelt harvested in a strict two-factorial field experiment. A first order factor was the fertilization with nitrogen and the second order factor was fertilization with microelements. The study indicated that amino acid composition of spelt grain protein changed under the influence of studied fertilization factors - especially nitrogen. The applied microelements: copper, manganese and zinc, did not affect significantly amino acid composition of spelt grain protein.

8

Wpływ wilgotności, temperatury, genotypu i terminu siewu na zawartość białka i profil aminokwasów w nasionach łubinu andyjskiego (Lupinus mutabilis Sweet)

Aniołowska M., Gas M., Kotecki A.

Przemysł Chemiczny

|

2014

|

T. 93, nr 4

524-527

PL

Badano wpływ warunków wilgotnościowo-termicznych, genotypu i terminu siewu na zawartość białka i aminokwasów w nasionach łubinu andyjskiego. Każdy z tych czynników kształtował ilość metioniny, waliny i kwasu asparginowego. Nasiona genotypu epigonalnego w porównaniu z semiepigonalnym zawierały mniej metioniny i waliny, a przesunięcie terminu siewu z I na II powodowało zmniejszenie zawartości tych aminokwasów. Forma epigonalna w porównaniu z semiepigonalą zawierała więcej kwasu glutaminowego, a opóźnienie siewu sprzyjało gromadzeniu tego składnika. Nie stwierdzono istotnego wpływu analizowanych czynników na zawartość białka. Wskaźnik aminokwasów egzogennych EAAI był niski w porównaniu z rodzimymi gatunkami łubinów.

EN

Andean lupine seeds were studied to establish the effect of moisture, temp., plant genotype and sowing date on amino acid and protein content, contents of methionine, valine and aspartic acid. The epigonal genotype of lupine contained more of methionine and valine than the semiepigonal one. The shift in sowing date resulted in a decrease in content on the amino acids. The epigonal plants contained more glutamic acid than the semiepigonal ones. Delaying the sowing date enhanced accumulation of glutamic acid. No significant effect of the conditions was obsd. for protein content.

9

Synteza aminokwasowych pochodnych 6H-indolo[2,3-b]chinoliny

Sidoryk k., Szczepek W. J., Kaczmarek Ł.

Przemysł Chemiczny

|

2012

|

T. 91, nr 3

264-270

PL

Indolo[2,3-b]chinoliny to grupa związków o potencjalnym działaniu przeciwnowotworowym. Badania nad kolejnymi analogami indolo[2,3-b]chinoliny są prowadzone w Instytucie Farmaceutycznym już od kilkunastu lat i zaowocowały jak do tej pory otrzymaniem ponad 100 nowych pochodnych. Ostatnie 5 lat poświęcono badaniom nad syntezą koniugatów indolo[2,3-b]chinoliny z aminokwasami. Otrzymano wiele aminokwasowych pochodnych indolo[2,3-b]chinoliny, a pomyślne wyniki badań biologicznych skłaniają do kontynuowania prac badawczych.

EN

A series of new aminoacid derivatives of 6,11-dimethyl6H-indolo[2,3-b]quinolin-2-ylamine and 6,11-dimethyl6H-indolo[2,3-b]quinolin-9-ylamine were synthesized and studied for cytotoxic activity. The glycine and L-proline derivatives were the most efficient (3.3 and 4.3 µM).

10

Wizualizacja algorytmów optymalnego dopasowania sekwencji nukleotydów i aminokwasów

Skowron A., Mrozek D.

Studia Informatica

|

2011

|

Vol. 32, nr 2A

245-258

PL

Celem prac przedstawionych w niniejszym artykule była konstrukcja narzędzia do wizualizacji wybranych algorytmów optymalnego dopasowania sekwencji nukleotydów i aminokwasów. Zasadę działania zbudowanego narzędzia można sprowadzić do trzech kroków. W kroku pierwszym określane są parametry wejściowe. W kroku drugim następuje wizualizacja dopasowania sekwencji biopolimerowych. Na koniec wyznaczane jest optymalne dopasowanie, zobrazowane ścieżką przejścia oraz wartością liczbową.

EN

The aim of the work reported in this paper was to develop a tool for visualization of optimal alignment algorithms of nucleotide and protein sequences. Functioning of the developed tool is based on three steps. In the first step, input parameters are determined. In the second step, the tool visualizes alignment of biopolymers according to the chosen algorithm. At the end, an optimal alignment is illustrated as an alignment path with appropriate similarity measure.

11

Comparison of the content of some nitrogen compounds in white head cabbage cultivated in soil polluted with hydrated nickel and chelate nickel

Molas J.

Proceedings of ECOpole

|

2011

|

Vol. 5, No. 2

395--399

EN

A pot experiment was study the effects of hydrate (NiSO4·7H2O) and chelate (Ni-EDTA) nickel on white head cabbage crop and on the content of N-total, free amino acids, protein and exogenous amino acids. Added to soil whose pH was 6.2 in the amount of 75 mg · kg–1 nickel in both chemical forms decreased the crop of dry mass of cabbage, the content of total nitrogen and the analysed compounds of this element. It also reduced the nutritious value of protein, measured by the content of exogenous amino acids. The level of reduction of the crop of dry mass of cabbage and the content of the analysed nitrogen compounds was much bigger in the presence of hydrated nickel (NiSO4·7H2O) than in the presence of chelate form of this element, ie Ni-EDTA and corresponded to the content of nickel in the plants.

PL

W doświadczeniu wazonowym badano wpływ zanieczyszczenia gleby niklem w formie nieorganicznej (NiSO4·7H2O) i chelatowej (Ni-EDTA) na plon kapusty głowiastej białej oraz zawartość azotu, białka, egzogennych i wolnych aminokwasów. Nikiel dodany do gleby o pH 6,2 w ilości 75 mg· kg–1 w obu formach chemicznych obniżał plon suchej masy kapusty oraz zawartość azotu i analizowanych jego związków. Obniżał także wartość odżywczą białka mierzoną zawartością egzogennych aminokwasów. Poziom redukcji plonu suchej masy kapusty i zawartości analizowanych związków azotu był znacznie większy w obecności niklu nieorganicznego NiSO4·7H2O niż chelatu Ni-EDTA i dodatnio korelował z zawartością tego metalu w roślinach.

12

Optymalizacja procesu rozdzielania tryptofanu i proliny w układzie faz odwróconych z wykorzystaniem mikrochromatografii cienkowarstwowej (micro-TLC) w warunkach kontrolowanej temperatury

Zarzycki P. K., Ślączka M. M.

Pomiary Automatyka Kontrola

|

2011

|

R. 57, nr 6

624-626

PL

Chromatografia cienkowarstwowa jest dogodną metodą do tzw. analiz przesiewowych (z ang. screen analysis) oraz szybkiego badania profili retencji z użyciem różnych faz ruchomych. Nasze badania dotyczą zastosowania termostatowanej mikrochromatografii cienkowarstwowej do optymalizacji procesu rozdzielania wybranych aminokwasów tryptofanu i proliny w układzie faz odwróconych (RP). Uzyskane dane retencyjne umożliwiły określenie optymalnych warunków rozdzielania przy zastosowaniu prostego parametru optymalizacji: maksymalnej wartości współczynnika rozdzielenia (αmax). Parametr ten był obliczany z dokładnością 2% stężenia binarnej fazy ruchomej w zakresie od 0 do 100%, na podstawie danych eksperymentalnych uzyskanych z rozdzielczością 20%. Wybrane kryterium optymalizacji umożliwia bezpośrednie przeniesienie uzyskanych wyników na systemy rozdzielania typu RP z użyciem kolumny zamiast płytek np. wysokosprawnej chromatografii kolumnowej (HPLC).

EN

Thin-layer chromatography (TLC) and high-performance thin-layer chromatography (HPTLC) are commonly used in separation, identification, purification and quantification of different analytes present in complex biological, environmental and pharmaceutical samples. Planar chromatography can be also applied to screen analysis and fast exploration of chromatographic retention profiles using different concentrations of mobile phases components. This method does not require expensive equipment, tedious and time-consuming sample pretreatments and, what is important, allows a parallel separation of many samples at the same time. The spots or bands sprayed onto the TLC plate can be easily detected under visible and UV light (usually 254nm, 366nm) or by post-chromatographic derivatization with visualization reagents, and then digitalized using office scanners. It should be noted that the great advantage of micro-planar chromatography compared to the regular sized TLC is low consumption of the eluents (usually less than 1 mL per analytical run) as well as short analysis time, due to mobile phase migration distance less than 50 mm. Under particular cases (high temperature and low viscosity eluents like acetone, dichloro-methane or n-hexane), non-forced eluent flow micro-chromatographic analysis can be completed within less than 5 minutes. This work is focused on optimization of separation process of two amino acids including tryptophan and proline (Fig. 1) under reversed-phase micro-chromatographic conditions. Particularly, selected amino acids were chromatographed on HPTLC RP-18W (wettable with water) 25 x 50 mm cutted plates using thermostated horizontal micro-chamber and unsaturated conditions (Fig. 2). The target components were sprayed on the start line (1Μg per lane) using a semi-automatic sampler (Linomat 5, Camag). The plates were developed with n-propanol: water binary mixtures as the mobile phases. Different concentrations of alcohol ranging from 0 to 100% (v/v) with steps of 20% were applied. The temperature of chromatographic separation was set at 40oC and chromatographic runs were completed within 10-30 minutes, depending on the water concentration in the mobile phase. The amino acids were visualized by dipping the plates in ninhydrin solution (prepared for concentration 0.3% in ethanol) followed by heating at 120°C for 10 minutes. Picture acquisition was performed using a Plustek OpticPro S12 scanner with an 8-bit per channel color deep mode, 300 DPI resolution, and saved as TIFF files. Retention data were derived from the plates via densitometric scans obtained with help of ImageJ freeware (http://rsb.info.nih.gov/ij). Using the raw retention data set (RF values, retardation factor), the chromatographic profiles of amino acids were calculated with step of 2% (Fig. 3A). Based on the curves observed and relationship RM = logk, where RM and k correspond to mobility and retention factors, respectively, a simple optimization criterion expressed as a separation factor (α) was calculated (Fig. 3B). Using this plot, the best separation conditions of target components were selected taking into account the maximum value of the separation factor (αmax). Due to the equal spot shape of amino acids investigated across the whole range of the mobile phases composition, such approach involving the α values allows fast optimization of separation in planar chromatography and direct application of selected conditions into column chromatographic systems based on e.g. high-performance liquid chromatography (HPLC). It should be noted that the advantages of retention data screening using micro-TLC are very low mobile phase consumption (at level of 300 ΜL per chromatographic run), short analysis time and effective detection of UV-Vis transparent substances using simple visualization reagent.

13

Nitrogen Content and Aminoacids Protein Composition of Grain of Winter Wheat Foliar Fertilized with Urea and Microelements Fertilizers

Filipek T., Harasim P.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2011

|

Vol. 18, nr 4

523-529

EN

The field experiment was carried out over 2003–2005 on the lessive soil (Haplic Luvisols), defective wheat complex, with a randomised block method in four random replications. The soil was characterised with an acid reaction (pHKCl – 5.3) and a natural content of trace elements (characteristic for the geochemical background). A Rywalka (class A) high quality variety of winter wheat was used as a test crop. The aim of this study was to determine the influence of foliar feeding with urea and nickel chelate EDTA-Ni(II) and Plonvit Z for the total nitrogen content and endogenous amino acid composition of winter wheat grains. The differentiation of the total nitrogen content and amino acid composition of protein under the influence of experimental factors proved to be statistically insignificant. Under the influence of EDTA-Ni, the amount of endogenous amino acids and content of leucine and lysine in the protein increased, while reducing the overall protein content.

PL

Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2003–2005 na glebie płowej (Haplic Luvisols), kompleks pszenny wadliwy metodą bloków losowych w 4 powtórzeniach. Gleba miała kwaoeny odczyn (pHKCl – 5,3) i naturalną zawartość pierwiastków śladowych. Rooeliną testową była pszenica ozima odmiana jakooeciowa (klasa A) – Rywalka. Celem badań było okreoelenie wpływu dokarmiania dolistnego mocznikiem oraz chelatem niklu EDTA-Ni(II) i Plonvitem Z na zawartość azotu ogółem i skład aminokwasowy ziarna pszenicy ozimej. Zróżnicowanie zawartooeci azotu ogółem i składu aminokwasowego białka pod wpływem czynników doświadczalnych okazało się statystycznie nieistotne. Pod wpływem EDTA-Ni zwiększeniu ulegała suma aminokwasów endogennych oraz zawartość leucyny i lizyny w białku, zaoe zmniejszeniu zawartość białka ogólnego.

14

Comparison of the Effect of Mineral and Organic Fertilization on the Composition of Amino Acids in Green Biomass Maize

Jasiewicz C., Baran A.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2011

|

Vol. 18, nr 4

545-551

EN

The research aimed at an assessment of the effect of mineral and organic fertilization on the composition of amino acids in maize San c.v. The investigations were conducted as a pot experiment. The experimental design comprised 11 treatments differing with the dose and kind of supplied fertilizers. Mineral salts (NPK), farmyard manure, compost, municipal and industrial sewage sludges were used as the source of nutrients for maize. Two levels of NPK fertilization were considered in the experiment. Doses of farmyard manure, compost, municipal and industrial sludge were established on the basis of nitrogen fertilization level. Determined were 17 amino acids: theronine, leucine, henylalanine, histidine, lysine, methionine, arginine, valine, isoleucine, tyrosine, cysteine, aspargine and glutamine acids, serine, proline, glicyne and alanine. Analysis of the obtained results showed that mineral fertilization much more differentiate the content of amino acids in maize than the organic treatment. In the case of organic fertilization the highest total content of amino acids in plant was obtained in the variant with a double dose of municipal sludge. The highest concentrations of exogenic amino acids was registered in maize fertilized with a double NPK dose, the lowest in plants fertilized with a single dose of compost. Among the exogenic amino acids leucine prevailed in the yields from all fertilizer treatments. It was demonstrated that methionine was the limiting amino acid.

PL

Celem badań była ocena wpływu nawożenia mineralnego i organicznego na skład aminokwasów w kukurydzy odmiany San. Badania prowadzono w warunkach doświadczenia wazonowego. Schemat dooewiadczenia obejmował 11 obiektów różniących się dawką oraz rodzajem wprowadzonych nawozów. Stosowano dwa poziomy nawożenia NPK. Jako źródło składników pokarmowych dla kukurydzy zastosowano sole mineralne (NPK), obornik, kompost, osad oeciekowy miejski i przemysłowy. Dawki obornika, kompostu oraz miejskiego i przemysłowego osadu oeciekowego ustalono na podstawie poziomu nawożenia azotowego przyjętego w obiektach z nawożeniem mineralnym. Oznaczono 17 aminokwasów: treoninę, leucynę, fenyloalaninę, histydynę, lizynę, metioninę, argininę, walinę, izoleucynę, tyrozynę, cysteinę, kwas asparaginowy i glutaminowy, serynę, prolinę, glicynę i alaninę. Analizując otrzymane wyniki stwierdzono, że nawożenie mineralne w większym stopniu różnicowało zawartość aminokwasów w kukurydzy w porównaniu z nawożeniem organicznym. W przypadku nawożenia organicznego największą zawartość ogólną aminokwasów w roślinie uzyskano w wariancie z osadem miejskim zastosowanym w podwójnej dawce. Największą zawartość aminokwasów egzogennych stwierdzono w kukurydzy nawożonej podwójną dawką NPK, najmniejszą zaś w roślinach nawożonych kompostem w pojedynczej dawce. Spośród aminokwasów egzogennych w plonach ze wszystkich obiektów nawozowych przeważała leucyna. Wykazano, że aminokwasem limitującym była metionina.

15

Asymetryczna reakcja aldolowa: część II - katalityczna asymetryczna reakcja aldolowa w środowisku wodnym

Paradowska J., Rogozińska M., Młynarski J.

Wiadomości Chemiczne

|

2010

|

[Z] 64, 7-8

599-627

EN

Asymmetric organometallic and organocatalytic processes in aqueous systems are currently of great interest. A few years ago, only a few practitioners studied the subject; now organic reactions in water have become one of the most exciting research areas. Nature has perfected the stereospecific aldol reaction by using aldolase enzymes. While virtually all the biochemical aldol reactions use unmodified donor and acceptor carbonyls and take place under catalytic control in an aqueous environment, the chemical domain of the aldol addition has mostly relied on prior transformation of carbonyl substrates, and the whole process traditionally is carried out in anhydrous solvents. The area of asymmetric aldol reactions in water has received much attention recently in light of the perception of both its green chemistry advantages and its analogy to eon-perfected enzyme catalysis. Only recently catalytic asymmetric reactions promoted by water-compatible Lewis acids with chiral ligands have been developed; most Lewis acids are not stable in water. Seminal work by List, Lerner, and Barbas on the intermolecular proline-catalyzed direct asymmetric aldol reaction opened a new platform for designing metal-free asymmetric catalysts, although their application was initially limited to organic solvents. Most recently, the challenge of developing efficient aqueous-phase organocatalytic processes has also been tackled. Recent progress in the area initiated constructive discussion on the role and practical merits of water as a solvent. This article describes recent developments in this area.

16

Rozróżnianie aminokwasów z wykorzystaniem elektronicznego języka

Jańczyk M., Wróblewski W., Ciosek P.

Pomiary Automatyka Kontrola

|

2010

|

R. 56, nr 6

535-537

PL

Obecnie potrzebne są metody szybkiego, dokładnego, a przede wszystkim taniego oznaczania aminokwasów w próbkach biologicznych. Do takich technik należy potencjometryczny elektroniczny język, który pozwala na rozróżnianie próbek ciekłych. W pracy przedstawiono zastosowanie potencjometrycznego elektronicznego języka do klasyfikowania 5 aminokwasów. Sprawdzono możliwość rozpoznania poszczególnych analitów w roztworach o różnych pH, a następnie wykorzystując metodę częściowych najmniejszych kwadratów (PLS) rozróżniono poszczególne aminokwasy.

EN

In the last few years medical discoveries showed that presence of amino acids can be associated with many diseases. Usually, these compounds are determined using HPLC method (high performance liquid chromatography), however, due to its noxiousness, new methods are investigated. Application of electronic tongue system can be an alternative method for fast, accurate, affordable determination of amino acids in biological samples. This device is used for analysis and classification of complex liquid samples. Its main advantage is the ability to distinguish between samples containing various components on-line, without prior sample preparation and modification. In this paper there are presented preliminary studies on the recognition of 5 amino acids (glutamic acid, alanine, serine, arginine, aspartic acid) with use of a sensor array composed of ion-selective electrodes of various selectivity. Chemical images of the samples were obtained by measuring the electrode signals in solutions of amino acids for various pH ranging from 2.5 to 11.5. The possibility of identification of individual analytes in solutions of different pH was examined with use of the Partial Least Squares Analysis.

17

Nitrogen Content and Amino-acid Protein Composition of Grain of Rape Foliar Fertilized with Urea and Microelements

Harasim P., Filipek T.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2009

|

Vol. 16, nr 8

933-938

EN

The field experiment was carried out over 2003-2005 on the lessive soil (Haplic Luvisols), defective wheat complex, with a randomized block method in four random replications. The soil was characterised with an acid reaction (pHKci - 5.3) and a natural content of trace elements (characteristic for the geochemical background). Licosmos "00" spring variety of rape was used as a test crop. The aim of this study was to determine the effect of feeding urea and foliar nickel chelate EDTA-Ni(II) and Plonvit R on the content of total nitrogen and amino acid composition of spring rape seeds. Nickel chelate influenced an increase in the amount of amino acids in the seeds, but reduced the amount of protein.

PL

Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2003-2005 na glebie płowej (Haplic Luvisols), kompleks pszenny wadliwy, metodą bloków losowych w 4 powtórzeniach. Gleba miała odczyn kwaśny (pHkcl - 5,3) i naturalną (charakterystyczną dla tła geochemicznego) zawartość pierwiastków śladowych. Rośliną testową był rzepak jary odmiana "00" - Licosmos. Celem badań było określenie wpływu dokarmiania dolistnego mocznikiem oraz chelatem niklu EDTA-Ni(II) i Plonvitem R na zawartość azotu ogółem i skład aminokwasowy nasion rzepaku jarego. Chelat niklu wpływał na zwiększenie sumy aminokwasów w nasionach, ale redukował ilość białka.

18

Furan w żywności

Kowalski B., Łobacz M., Kowalska D.

Przemysł Spożywczy

|

2008

|

T. 62, nr 6

42-45

PL

Obecność furanu stwierdzono w wielu produktach żywnościowych poddawanych obróbce cieplnej. Doniesienia o jego potencjalnym toksycznym i kancerogennym wpływie na zdrowie człowieka spowodowały wzrost zainteresowania zawartością, pochodzeniem i mechanizmami powstawania furanu w żywności. Dane literaturowe wskazują kilka źródeł powstawania furanu w żywności: termiczny rozkład (degradacja) cukrów, reakcja Maillarda cukrów redukujących i ich mieszanin z aminokwasami; termiczny rozkład niektórych aminokwasów oraz termiczne utlenianie kwasu askorbinowego, polinienasyconych kwasów tłuszczowych i karotenoidów.

EN

Furan is detected in food products that had been subjected to heat treatment. As furan is now classified as a possible human toxicant and carcinogen the concentration, the origins and mechanisms of its formation have been studied. Literature data indicate many sources of furan formation originating from: thermal degradation (Millard reaction of reducing sugars alone or in the presence of amino acids); thermal degradation of certain amino acids, and thermal oxidation of ascorbic acid, polyunsaturated fatty acids and carotenoids.

19

Wydzielanie aminokwasów techniką wykorzystującą temperaturę zmętnienia

Materna K.

Przemysł Chemiczny

|

2006

|

T. 85, nr 8-9

615-616

PL

Przedmiotem pracy było zbadanie możliwości wydzielania aminokwasów z roztworów wodnych metodą wykorzystującą zjawisko zmętnienia roztworów niejonowych związków powierzchniowo czynnych CPE (cloud-point extraction). Zastosowanymi surfaktantami były oksyetylenowane dodekaniany metylu o różnej hydrofilowości oraz oksyetylenowany nonylofenol. Jako modelowych aminokwasów użyto glicynę, DL-fenyloalaninę oraz L-4-hydroksyprolinę. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że najskuteczniej separowanym aminokwasem była DL-fenyloalanina (60%), następnie glicyna (58%) i L-4-hydroksyprolina (52%). Spośród zastosowanych surfaktantów najbardziej odpowiednim okazał się oksyetylenowany dodekanian metylu o średnim stopniu oksyetylenowania równym 7. Najniższe wartości skuteczności wydzielania badanych aminokwasów uzyskano dla roztworów zawierających oksyetylenowany nonylofenol.

EN

Model amino acids, DL-phenylalanine, glycin, and L-4-hydroxyproline, were extd. from 1-7 mM solns., with 2.5% of a nonionic, oxyethylenated(n = 7 or 10)methyl dodecanoate or polyoxyethylene(9) nonylphenyl ether. The 0.004 M acids were sepd. (with centrifugation) in resp. 60, 58, and 52% into the water phase. The 10 and the 9 were the most and the least efficient surfactants, resp. The 7 was next best; it gave lower cloud ps. than did the 10. Cloud ps. were detd. in relation to surfactant concn., amino acid concn., and NaSCN and NaCl as salting-in and salting-out agent, resp. Optimum heating time was 4 hrs.

20

Przemysłowa produkcja aminokwasów

Kołodziejczyk A.

Przemysł Chemiczny

|

2005

|

T. 84, nr 2

84-91

PL

Pierwsze aminokwasy białkowe zostały odkryte na początku XIX w., zaś ich przemysłową produkcję uruchomiono ponad 100 lat później. Obecnie w skali światowej wytwarza się prawie 2 mln t aminokwasów rocznie. Początkowo ich głównym źródłem były hydrolizaty białkowe. Obecnie glicynę i racemiczną metioninę otrzymuje się na drodze chemicznej, kwas L-glutaminowy, L-lizynę, L-treoninę i L-fenyloalaninę produkuje się metodą fermentacyjną, a L-tryptofan i kwas L-asparaginowy powstają w procesach z udziałem bakteryjnych enzymów. Omówiono przemysłowe otrzymywanie najpopularniejszych aminokwasów białkowych i ich praktyczne zastosowanie.

EN

A review covering applns. and com. production of protein hydrolyzates, L-glutamic acid and sodium monoglutamate, L-lysine, L-threonine. L-phenylalanine, L-tryptophane, L-aspartic acid, and methionine.