Reclamation of Landfills for Development of Tourism and Recreation – the Waste Utilization Plant in Szadółki as a Case Study

• Autorzy: Antolak M.

Warianty tytułu

PL

Rekultywacja składowisk odpadów pod kątem rozwoju turystyki i rekreacji na przykładzie Zakładu Utylizacyjnego w Szadółkach

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

The principal aim of landfill reclamation should be to minimize the potential adverse effect of these facilities on the environment. Reclamation should be achieved so as to integrate the area of a waste dumping site with the surroundings. Conversion of land for recreational purposes is one of the trends in reclamation. An unharmonious heap of waste can be transformed into an interesting component of landscape architecture. It is commonly believed that waste dumping disagrees with the development of tourism in a given area. However, a reclaimed landfill can contribute to making the landscape more attractive and become a popular tourist destination. The aim of this article has been to present possible directions in landfill reclamation and its transformation with an aim of developing tourism and recreation. The Waste Utilization Plant in Szadółki (Pomeranian Voivodeship) served as a case for the study. This paper contains examples of successful rehabilitation projects completed in Poland and worldwide. It also describes a concept design for reclamation of the landfill in Szadółki, created as an entry to a countrywide competition.

PL

Podstawowym celem rekultywacji składowisk odpadów powinna być minimalizacja potencjalnego negatywnego oddziaływania tych obiektów na środowisko. Rekultywację powinno wykonywać się w sposób integrujący obszar składowiska z otoczeniem. Jednym z kierunków rekultywacji tego typu obiektów jest rekreacja. Pozwala zamienić dysharmonijną hałdę w interesujący obiekt architektury krajobrazu oraz prowadzi do jej rewitalizacji. W powszechnej opinii składowanie odpadów rzutuje negatywnie na rozwój turystyki w danym rejonie. Składowisko w trakcie procesu rekultywacji może przyczynić się jednak do uatrakcyjnienia krajobrazu oraz stać się obiektem chętnie odwiedzanym przez turystów. Celem pracy jest przedstawienie możliwości rekultywacji składowisk odpadów pod kątem rozwoju turystyki i rekreacji na przykładzie Zakładu Utylizacyjnego w Szadółkach (województwo pomorskie). W pracy zaprezentowano przykłady udanych działań rekultywacyjnych przeprowadzonych w Polsce i na świecie oraz opisano koncepcję zagospodarowania przestrzennego składowiska odpadów w Szadółkach stworzoną na potrzeby ogólnopolskiego konkursu projektowego.

Słowa kluczowe

EN

reclamation; revitalization; landfill; tourism; recreation; Szadółki

PL

rekultywacja; rewitalizacja; składowisko odpadów; turystyka; rekreacja; Szadółki

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu
• Czasopismo: Architektura Krajobrazu
• Rocznik: 2015
• Tom: nr 4
• Strony: 60--71
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys., zdj.

Twórcy

autor

Antolak M.

• Katedra Architektury Krajobrazu, Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Bibliografia

• 1. Albiniak B. (red.), 2011. Stan środowiska w Polsce. Sygnały, Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa.
• 2. Antolak M., Deptuła K., Długosz S., Myrcha I., Walenciak K., 2010. Koncepcja odkrywkowej kopalni kruszyw naturalnych „Wietrzychowo”. Analiza zasadności przeprowadzenia inwestycji. Koncepcja rekultywacji. Inplus sp. z o.o., Olsztyn (maszynopis).
• 3. Antolak M., Grodzka M., Han M., Brewka K., Chudzik K., Dobrzyńska O., Głombiowska A., Kowalewska J., Orłowska A., Peliksza-Gaweł K., Łebkowska M., Klebanowska M., Kniefel A., Lewandowska M., Lipka M., Witkowska M., 2011. Koncepcja architektoniczna zagospodarowania części terenu Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów - Gdańsk-Szadółki. kierownik naukowy Antolak M., Koło Naukowe Architektów Krajobrazu „Horyzont”, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn.
• 4. Bochenek D. (red.), 2015. Ochrona środowiska 2015. Główny Urząd Statystyczny. Departament Badań Regionalnych i Środowiska, Warszawa.
• 5. Głombiowska A., Łebkowska M., 2012. Możliwości wykorzystania i ograniczenia w zagospodarowywaniu byłych składowisk odpadów na przykładzie Zakładu Utylizacyjnego w Gdańsku-Szadółkach [w:] Materiały konferencyjne I Ogólnopolskiej Konferencji Studenckich Kół Naukowych w Poznaniu „Nauka dla środowiska przyrodniczego”. Kryszak J., Szklarz M., Chechlowski M., Kobus-Cisowska J. (red.), Poznań, 19–21 kwiecień, 7–11.
• 6. Jamróz A., 2012. Prawidłowa budowa, eksploatacja i rekultywacja składowisk odpadów komunalnych zgodnie z przepisami prawa polskiego. Czasopismo techniczne, Wyd. Politechniki Krakowskiej 1–Ś, zeszyt 4, rok 109, 98.
• 7. Laner D., Crest M., Scharff H., Morris J.W.F., Barlaz M.A., 2012. A review of approaches for the long-term management of municipal solid waste landfills. Waste Management, Vol. 32, 3, 489–511.
• 8. Manczarski P., Lewicki R., 2012. Wytyczne dotyczące zamykania i rekultywacji składowisk odpadów komunalnych. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Warszawa.
• 9. Ostręga A., Uberman R., 2010. Kierunki rekultywacji i zagospodarowania – sposób wyboru, klasyfikacja i przykłady. Górnictwo i Geoinżynieria, rok 34, zeszyt 4.
• 10. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie składowisk odpadów (Dz.U. 2013 poz. 523).
• 11. Tarach A., Raport z przeprowadzenia przez Inspekcję Ochrony Środowiska Ogólnokrajowego Cyklu Kontrolnego składowisk odpadów komunalnych w oparciu o Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010. Główny Inspektor Ochrony Środowiska, Warszawa 2010.
• 12. Uberman R., Ostręga A., 2004. Sposoby rekultywacji i zagospodarowania zwałowisk nadkładu i składowisk odpadów górniczych. Górnictwo odkrywkowe, 7–8, 80–95.
• 13. Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz.U. 2013, poz. 21 z późn. zm.).
• 14. Wiater J., 2011. Wpływ składowisk odpadów komunalnych a jakość wód podziemnych i właściwości gleb. Inżynieria Ekologiczna, nr 26, 133–134.
• 15. Yoon-Hee Kim, 2010. Trashy tourism. Waste management world. Vol. 11, Issue 1.
• 16. http://www.golfzawarcie.pl/(06.03.2013 r.).
• 17. http://www.wieliszew.pl/(06.03.2013 r.).
• 18. http://zielonalekcja.pl/(06.03.2013 r.).