Możliwości rozwoju geoenergetyki, balneologii i rekreacji w województwie bielskim

• Autorzy: Sokołowski J. , Uliasz-Misiak B.

Warianty tytułu

EN

Possibility of development of geoenergetics, balneology and recreation in Bielsko-Biała voivodeship

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule omówiono położenie geograficzne województwa bielskiego, jego podział na 5 rejonów: Bielsko-Biała, Cieszyn, Oświęcim, Wadowice, Żywiec. Scharakteryzowano klimat, jednostki fizyczno-geograficzne, stan ekologiczny województwa. Przedstawiono podział na jednostki geologiczno-strukturalne: Karpaty, zapadlisko przedkarpackie, podłoże zapadliska. Scharakteryzowano warunki termiczne omawiając mapy temperatur na głębokości 500 m (25-30°C), 1000 m (30-45°C), 2000 m (35-75°C), 3000 m (70-95°C), jak też mineralizację wód występujących w poszczególnych zbiornikach geotermalnych. Podano potencjalne zasoby wód i energii geotermalnej dla zbiorników: mioceńskich (30 km3 wód - 128,5 mln tpu), karbońskich (7,2 km3 wód - 51,8 mln tpu), dewońskich (110 km3 wód - 943 mln tpu). Oszacowano, że łączne zasoby wód geotermalnych województwa wynoszą około 147 km3, a energii cieplnej 1123 mln tpu. Wykazano, że wody geotermalne i energię cieplną w nich zawartą można wykorzystać w ciepłownictwie przemysłowym, komunalnym, indywidualnym, socjalnym, rolno-warzywniczym, w balneologii, w rekreacji i turystyce. Wytypowano następujące obszary do budowy zakładów geotermalnych: 1. Bielsko-Biała, gdzie można uzyskać wody z węglanowych utworów górnego i środkowego dewonu (1728-1858 m) o temperaturze 65-70°C, z piaskowcowych utworów dolnego dewonu (1850--1940 m) o temperaturze 65-70°C; 2. Cieszyn, gdzie można wykorzystać wody geotermalne z węglanowych utworów górnego dewonu (1512-2217m) o temperaturze 40-65°C; 3. Ustroń, gdzie istnieją wody geotermalne w zbiornikach fliszowych (515-1035 m) o temperaturze 40-50°C, w węglanowych utworach środkowego i górnego dewonu (1265-1730 m) o temperaturze 45-55°C; 4. Skoczów, gdzie wody geotermalne istnieją w zbiornikach mioceńskich (934-1000 m) o temperaturze 45-50°C, w węglanowych utworach górnego i środkowego dewonu (1300-1500 m) o temperaturze 50-60°C; 5. Kęty, gdzie wody geotermalne występują w zbiornikach węglanowych górnego i środkowego dewonu (1092-1561 m) o temperaturze 40-50°C i piaskowcowych utworach dolnego dewonu (1561-1795 m) o temperaturze 65-70°C; 6. Oświęcim, gdzie wody geotermalne występują w zbiornikach węglanowych górnego i środkowego dewonu na głębokości około 1260 m o temperaturze około 70°C;

EN

The geographical situation of the Bielsko-Biała voivodeship, its division into five regions: Bielsko-Biała, Cieszyn, Oświęcim, Wadowice and Żywiec are discussed in the paper. The climate, physico-geographical units and ecological state of the voivodeship have been characterised. There is also presented a division to the geological-structural units of the Carpathians, Carpathian Foredeep, and Carpathian Foredeep Basement. Thermal conditions have been characterised based on a discussion of the map of temperatures at the depth of: 500 m (25-30nC), 1000 m (30-45°C), 2,000 m (35-75°C), 3,000 m (70-95°C). The mineralisation of waters appearing in the particular geothermal reservoirs has been given as well. Potential resources of geothermal waters and geothermal energy have been given for the following reservoirs: Miocene (30 km3 water - 128.5 - 10G tpu), Carboniferous (7.2 km3 water - 51.8 106 tpu) and Devonian (30 km3 water -943 106 tpu). The total geothermal resources in the voivodeship are estimated to be about 147 km3 waters and geoenergy 1.23 106 tpu. Geothermal waters and the enclosed heat energy are proved to be applicable for industrial, communal, individual, social, agricultural (vegetable growing), balneological, recreation and tourism purposes. The following areas have been selected for the construction of geothermal plants: 1. Bielsko-Biała, where waters can be obtained from the upper and middle Devonian carbonate beds (1,728-1,858 m; temp. 65-70°C), from the lower Devonian sandstones (1,85-1,940 m; temp. 65-70°C); 2. Cieszyn, where geothermal waters can be acquired from the upper Devonian carbonate beds (1,512-2,217 m; temp. 40-65°C); 3. Ustroń, where geothermal waters exist in the flysch reservoirs (515-1,035 m; temp. 40-50°C) and in the middle and upper Devonian carbonate beds (1,265-1,730 m; temp. 45-55°C); 4. Skoczów, where geothermal waters appear in the Miocene reservoirs (934-1,000 m; temp. 45-50°C); in the upper and middle Devonian carbonate beds (1,300-1,500 m; temp. 55-60°C); 5. Kęty, where geothermal waters are present in the upper and middle Devonian carbonate reservoirs (1,092-1,561 m; temp. 40-50°C); and lower Devonian sandstones (1,561-1,795 m; temp. 65-70 °C); 6. Oświęcim, where geothermal waters can be found in the upper and middle Devonian carbonate reservoirs (about 1,260 m; temp, about 70°C);

Słowa kluczowe

PL

geoenergetyka; balneologia; rekreacja; wody geotermalne

EN

geoenergetic; balneology; recreation; geothermal reservoir

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Technika Poszukiwań Geologicznych
• Rocznik: 1998
• Tom: R. 37, nr 1-2
• Strony: 21--36
• Opis fizyczny: Bibliogr. 4 poz., mapa, rys., tab.

Twórcy

autor

Sokołowski J.

autor

Uliasz-Misiak B.

• Centrum Podstawowych Problemów Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, 30-950 Kraków 65, ul. Wybickiego 7