Niepełnosprawny kandydat na kierowcę kat. B : analiza systemu szkolenia w świetle uwarunkowań prawnych oraz doświadczeń ośrodków szkolenia kierowców w Polsce

• Autorzy: Ucińska M. , Zysińska M.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule omówiono uwarunkowania prawno-organizacyjne prowadzenia szkoleń dla kandydatów na kierowców kat. B. Przeprowadzono analizę procesu szkolenia skupiając się na metodach i narzędziach dedykowanych niepełnosprawnym kandydatom na kierowców. Jednym z warunków umożliwiających korzystanie z prawa do samodzielnego i aktywnego życia jest możliwość łatwego poruszania się. Dla osób z dysfunkcjami narządów ruchu i kręgosłupa zagadnienie mobilności ma szczególne znaczenie w kontekście nieskrępowanego funkcjonowania w społeczeństwie. Dotyczy to w szczególności aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych ruchowo, bez której wyjście poza posiadane ograniczenia wydaje się najczęściej niemożliwe. Przepisy Ustawy o kierujących pojazdami z dnia 5 stycznia 2011 r. dopuszczają prowadzenie pojazdu przez osoby niepełnosprawne fizycznie, o ile uzyskają one stosowne orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych. Proces szkolenia kandydata na kierowcę musi zawierać wszystkie elementy, które przewidziane są w rozporządzeniu wykonawczym do ustawy. Jednakże, przy ocenie stanu psychofizycznego niepełnosprawnego kierowcy lekarz niezwykle rzadko korzysta ze wsparcia psychologa, nie ma również dostępu do wiedzy na temat możliwości adaptacyjnych pojazdów, co jest wynikiem ułomności przepisów. Tymczasem, badania psychologiczne mają za zadanie przede wszystkim edukować niepełnosprawnych kierowców, dając im wiedzę o ich sprawności psychicznej i indywidualnych mechanizmach zachowań, pobudzać do autorefleksji, wskazywać sposoby rekompensowania ewentualnych ograniczeń, wynikających z posiadanych dysfunkcji ruchowych. Możliwość poznania przez osobę niepełnosprawną ruchowo własnych deficytów psychofizycznych i metod radzenia sobie z nimi, m.in. dzięki urządzeniom dostosowującym, dodatkowym kursom doszkalającym, ma ogromne znaczenie dla bezpieczeństwa tych osób i innych uczestników ruchu drogowego. Ta wiedza miałaby również praktyczną wartość dla lekarzy orzeczników. Z pewnością przyczyniłoby się do zwiększenia mobilności osób niepełnosprawnych ruchowo w Polsce pozwalając im żyć bardziej aktywnie, również zawodowo, mimo ułomności fizycznych.

EN

The article discusses legal and organizational conditions for conducting training of the B license driver candidates. An analysis of the training process has been carried out by focusing on methods and tools dedicated to disabled candidates for drivers. One of the conditions for exercising the right to independent and active life is the ability to move around easily. For the people with disabilities of limbs and spine, the mobility issue is of particular importance in the context of freely functioning in society. This concerns in particular the professional activity of people with physical disabilities, without which overcoming the limits possessed seems, most often to be impossible. Provisions of the Act on driving vehicles, of the 5 January 2011, permit the persons with physical disabilities to drive a vehicle, as long as they obtain the relevant medical certificate stating the absence of health counter indications. The process of training the trainee driver must contain all the elements that are provided in the implementing regulation to the Act. However, in assessing the psycho-physical condition of the disabled driver doctors rarely resort to support of the psychologist. There is also no access to the knowledge about the adaptability of vehicles as a result of imperfect legislation. Meanwhile, psychological tests are designed primarily to educate disabled drivers, giving them knowledge about their mental fitness and individual mechanisms of behaviour, stimulate self-reflection, and identify ways to compensate for any limitations in existing physical dysfunction. The opportunity to learn by physically disabled person's his own psycho-physical deficits and methods to deal with them, among the others, thanks to the adapting devices, additional continuing education courses, is of great importance for the safety of these persons and other road users. This knowledge would also be of practical value to the medical examiners. It would certainly contribute to increasing mobility of persons with physical disabilities in Poland, allowing them to live more actively, also professionally, despite physical disabilities.

Słowa kluczowe

PL

kierowca; kategoria B; niepełnosprawny; system szkoleń; analiza; uwarunkowania prawne; ośrodek szkolenia; doświadczenia

EN

driver; B license; disabled; training system; analysis; legal conditions; training center; experience

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Logistyka
• Rocznik: 2015
• Tom: nr 3
• Strony: 4883--4893, CD 1

Twórcy

autor

Ucińska M.

• Instytut Transportu Samochodowego w Warszawie, Centrum Telematyki Tansportu, Pracownia Psychologii Transportu i Symulatorów jazdy, ul. Jagiellońska 80, 03-301 Warszawa, Tel. [phone], Fax: [phone]

autor

Zysińska M.

• Instytut Transportu Samochodowego w Warszawie, Dział Zarządzania Projektami, ul. Jagiellońska 80, 03-301 Warszawa, Tel. [phone], Fax: [phone]