Preservation of sacred monuments listed in the register – a case study of the parish church of St. Tomas the Apostle in Runowo

• Autorzy: Kasper-Solakiewicz Aleksandra

Identyfikatory

DOI

10.21005/pif.2025.61.B-02

Warianty tytułu

PL

Ochrona zabytków sakralnych wpisanych do rejestru – studium przypadku Kościoła Parafialnego pw. Św. Tomasza Apostoła w Runowie

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

In this paper, the author wishes to focus on the benefits of preservation over monuments of a sacred purpose. In the comprehensive analytical considerations, attention was focused mainly on the historic tissue with features similar to the parish church of St. Thomas the Apostle in Runowo, the subject of the detailed study. Consideration was given to the time of construction, architectural style, form of protection and location, which the author reduced to the West Pomerania. The author, based on a case study, described not only the history of the building, but also current efforts to preserve it.

PL

W niniejszym opracowaniu autor pragnie skupić się na korzyściach, wynikających z ochrony nad zabytkami o charakterze sakralnym. W kompleksowych analitycznych rozważaniach skoncentrowano uwagę głównie na tkance zabytkowej o cechach zbliżonych do kościoła parafialnego pw. św. Tomasza Apostoła w Runowie, stanowiącego przedmiot szczegółowego opracowania , tj. czas powstania, styl architektoniczny, forma ochrony oraz lokalizacja, którą autor ograniczył do województwa zachodniopomorskiego. Autor, opierając się na studium konkretnego przypadku, opisał nie tylko historię obiektu, ale również współczesne działania, których celem jest jego ochrona.

Słowa kluczowe

EN

church; conservation; monument; preservation; reconstruction; register of monuments; West Pomerania

PL

konserwacja zabytków; kościół; ochrona; przebudowa; rejestr zabytków; województwo zachodniopomorskie; zabytek

• Wydawca: Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie
• Czasopismo: Przestrzeń i Forma
• Rocznik: 2025
• Tom: nr 61
• Strony: 23--50
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., fot., rys., tab.

Twórcy

autor

Kasper-Solakiewicz Aleksandra

• Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Usługi-Handel Zieliński, Poland

• https://orcid.org/0009-0005-6076-8091

Bibliografia

• [1] Archiwa2.wegorzyno.pl (2018), http://archiwa2.wegorzyno.pl/solectwo-runowo.html (Accessed: 17-07-2024).
• [2] Bijak P. (2019) Zabytki sakralne w systemie prawnym Polski- uwagi de lege ferenda, w: Cywilizacja i Polityka, T. 17 Nr 17.
• [3] Engel G. (1981) Ewidencja parkowa- park, Available at: https://zabytek.pl/pl/obiekty/g239966/dokumenty/PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_32_EN.482048/1 (Accessed: 17-07-2024).
• [4] Kubiak Tadeusz (1992) Karta biała- kościół par. pw. św. Tomasza Apostoła, Available at: https://zabytek.pl/pl/obiekty/g-258409/dokumenty/PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_32_EN.531877/1 (Accessed: 16-07-2024).
• [5] Łukaszewicz J. W. (2010) Badania konserwatorskie stanu zachowania zabytków architektonicznych, ceglanych murów i ruin, w: red. Szmygin B. (Lublin-Warszawa 2010) Trwała ruina II. Problemy utrzymania i adaptacji. Ochrona, konserwacja i adaptacja zabytkowych murów.
• [6] Mączyński D. (2013) Europejskie trendy w badaniach i konserwacji zabytkowych drewnianych konstrukcji dachowych, w: Przegląd budowlany 3/2013.
• [7] Paszkowski M. (2018) KPP Monografie. Ochrona prawna I opieka nad nieruchomymi zabytkami sakralnymi Kościoła Katolickiego w Polsce.
• [8] Rouba B. J. (2000) Pielęgnacja świątyni i innych zabytków. Książka nie tylko dla księży.
• [9] Rybarczyk A., Hamberg M. (2009) Projekt Budowlany remontu konserwatorskiego nawy i wieży Kościoła Parafialnego pw. św. Tomasza Apostoła w Runowie gmina Węgorzyno wraz z oceną ich stanu technicznego.
• [10] Studios7.pl, Stoncel Jan Photography, Available at: https://studios7.pl/miejsce/runowo.php (Accessed: 18-07-2024).
• [11] Ustawa z dnia 23 lipca 2003r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (2003), Dz. U. 2003 Nr 162 poz. 1568.
• [12] Walczak R. (2011) Symbolika i wystrój świątyni chrześcijańskiej. Przewodnik po współczesnej architekturze wnętrz sakralnych według soborowych dokumentów Kościoła i aktualnego prawa kościelnego.
• [13] Zabytek.pl, Mapa, https://zabytek.pl/pl/mapa?od=1000&do=1400&wojewodztwo=32&sekcja=zabytkinieruchome&zabytki-nieruchome=architektura-sakralna&architektura-sakralna=kosciol (Accessed: 15-07-2024).