Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Rola wirusow w ewolucji zycia

100%

Larski O.

|

nr 07

755-757

EN

Vast presence and diversity of viruses is the driving force in the evolution of higher organisms. The bulk of nature’s genetic information resides in viral genomes. Viruses are the most creative genetic entities. Forterre believes that viruses were immediate agents in evolution of RNA-based life into DNA-based life, and they may have helped shape all three major domains of life.

2

Rozumność jako mechanizm adaptacyjny homo sapiens

80%

Piątek Z.

|

tom R. 3, nr 4

140-145

PL

Przedmiotem rozważań jest analiza rozumności jako mechanizmu adaptacyjnego Homo sapiens. Rozumność rozpatrywana z ewolucyjnego punktu widzenia jest uniwersalnym mechanizmem adaptacyjnym, dzięki któremu w rozwoju ziemskiej biosfery zaistniał kulturowy wymiar ewolucji i pojawiła się antroposfera. Tezą artykułu jest twierdzenie, że rozumność jako mechanizm adaptacyjny gatunku ludzkiego podlega pośrednio działaniu doboru naturalnego. Sukces ewolucyjny mógł sterować rozwojem antroposfery tak, aby ewolucja świata ludzkiego miała chrakter rozwoju zrównoważonego.

EN

Threats of growth and sustainable development possibility. The article subject is the ability to reason as a Homo Sapiens adaptive machnism. The reasoning ability considered from an evolutionary point of view is a versatile adaptive mechanism which made it possible the cultural dimension of the evolution to occur in the biosphere development and anthroposphere to appear. The thesis of the article is that the reasoning ability as the mankind's adaptive mechanism subject indirectly to natural selection. The evolutionary success of mankind depends on the question if man would be able to control the anthroposphere in such a way that world's evolution was of sustainable development type.

3

Ewolucja systemów obrony antyoksydacyjnej

80%

Wojtyla Ł. , Garnczarska M.

|

nr 2

207-215

PL

Życie na Ziemi rozwijało się w drodze ewolucji przez około 3,5 miliarda lat. Procesowi temu towarzyszyły zmiany składu atmosfery, w tym zmiany zawartości tlenu. Pierwotne organizmy rozwinęły się w warunkach, kiedy zawartość tlenu w atmosferze oscylowała wokół poziomu 0,02%. Nabycie przez organizmy zdolności do pozyskiwania energii na drodze reakcji fotosyntezy i katalizowania rozszczepienia cząsteczki wody z wykorzystaniem energii słonecznej zapoczątkowało stopniowe zwiększenie się zawartości tlenu w atmosferze i umożliwiło wykształcenie metabolizmu tlenowego. Wzrastająca zawartość tlenu, ze względu na jego właściwości utleniające, była toksyczna dla ówcześnie żyjących organizmów. Stało się to przyczyną promowania w toku ewolucji rozwoju wczesnych mechanizmów antyoksydacyjnych oraz wykształcenia nowych sprawniejszych układów mających na celu usuwanie nadmiaru niebezpiecznych reaktywnych form tlenu. Przez lata organizmy nabyły zdolność do regulowania ilości powstających reaktywnych form tlenu oraz wykorzystywania ich obecności w procesach sygnalizacji i przekazywania informacji.

EN

Life on Earth had evolved about 3.5 billion years ago. Evolutionary processes were accompanied by changes in the composition of the atmosphere, including changes in oxygen level. Primitive organisms have evolved in an environment in which the atmospheric oxygen content was fluctuating around 0.02%. These organisms, after having acquired the ability to generate energy through the process of photosynthesis and to catalyze splitting of water using solar energy, gave rise to gradual increase of the oxygen level in the atmosphere and provided a basis for the evolution of aerobic metabolism. The increased oxygen level, due to its oxidizing properties, appeared toxic to living organisms. This led to the development of early antioxidant mechanisms and their further evolution to more efficient systems for removal of dangerous reactive oxygen species. In the course of the evolution, organisms have acquired ability to control the amount of generated reactive oxygen species and to use them in signaling processes and transduction of information.

4

Analiza wpływu procesu uczenia ze stałym krokiem na tempo zmian ewolucyjnych

80%

Gajer M.

|

2010

|

tom R. 14, nr 2

751-760

PL

W przypadku systemów sztucznej inteligencji dwoma rozpatrywanymi najczęściej procesami inspirowanymi odkryciami w zakresie nauk przyrodniczych są ewolucja gatunków oraz zdolność do uczenia się poszczególnych osobników. Jest rzeczą interesującą, że oba wymienione procesy mogą w pewnym stopniu oddziaływać na siebie. W szczególności wprowadzenie uczenia osobników może wywierać widoczny wpływ na tempo ewolucji, jednakże związane z tym zjawiska są jeszcze stosunkowo słabo poznane i jak dotychczas brak jest wyjaśniającej je ogólnej teorii. W artykule rozpatrzono przypadek wpływu uczenia ze stałym krokiem (systematyczne przesuwanie osobników o stałą wartość w kierunku globalnego optimum) na tempo ewolucji w przypadku monotonicznej funkcji dopasowania. Przeprowadzone przez autora symulacje numeryczne wykazały, że w takim przypadku wprowadzenie uczenia prowadzi do spowolnienia tempa zmian ewolucyjnych, co może być tłumaczone zmniejszeniem presji selekcyjnej występującej podczas doboru naturalnego w badanej populacji.

EN

In the case of the artificial intelligence systems the two most commonly examined processes, which are inspired by the discoveries in the field of biological sciences, are evolution of the species and learning of individuals. It is a really interesting fact that these two processes can interact with each other to a certain extent. Especially learning of individuals can have a visible impact on the rate of the evolution, but correlated with this phenomena are still weakly understood and there is no general theory, which could explain them sufficiently. In the paper the impact of constant learning (the individuals are systematically moved over a constant value toward the global optimum) on the rate of the evolution is examined in the case of a monotonic fitness function. The numerical simulations, which were conducted by the author, demonstrated that in the case of the constant learning the evolution is decelerated. This fact can be explained by reducing the selection pressure during the natural selection within the examined population.

5

Plastycznosc morfologiczna - podstawy genetyczne i ewolucja

80%

Wojciechowska A.

|

2002

|

tom 46

|

nr 1-2

27-34

6

Wokół sporów o teorię ewolucji

80%

Pawlikowski M.

|

tom XII(4 (37))

199-205

PL

Poniższy esej składa się z dwóch części. W pierwszej części dyskutowany jest rzekomy konflikt miedzy teorią ewolucji a wiarą religijną. Teoria ewolucji jest naukową, biologiczną teorią wyjaśniającą, za pomocą naturalnych mechanizmów, takie zjawiska, jak różnorodność gatunków, ich zmienność w czasie oraz ich zróżnicowane podobieństwo. Dla ludzi religijnych (do których także należę) źródłem ewolucji Wszechświata, łącznie z ewolucją Życia, jest Bóg. Ten pogląd nie wynika, ale też nie stoi w sprzeczności z naukową teorią ewolucji i jakąkolwiek teorią naukową. Druga część tekstu poświęcona jest niektórym przykładom filozoficznych (w większości raczej pseudofilozoficznych) interpretacji teorii ewolucji. Należą do nich m.in. darwinizm społeczny, eugenika i rasizm. Podkreślono, że prawidłowość teorii naukowej nie przesądza o poprawności jej filozoficznych interpretacji. Z kolei, fałszywość niektórych (pseudo)filozoficznych interpretacji, przekraczających granice biologii, nie pociąga za sobą falsyfikacji teorii ewolucji.

7

Philosophia perennis Romualda Balaweldera

80%

Głuchowski G.

|

nr 2

284-295

EN

System philosophy of Romuald Balawelder assumes that reality is a unity and multiplicity. The unity expresses the spirituality and multiplicity – phenomenality, which is subject to constant variation and therefore does not have its own identity, spirituality is invariability, and therefore is a full (real) existence. The purpose of conscious beings in the entire universe, due to their dual nature, is a transformation of consciousness by gradual rejection the multiplicity (phenomenality). The rejection of multiplicity is a desire to unity. Achieving unity is identical to the achievement of a pure life, which is identical with spirituality. The process of reaching spirituality occurs in cyclical transformation of reality in a natural and spontaneous way. All rights of spiritual evolution boils down to one basic law of universal creation.

PL

Systemowa filozofia Romualda Balaweldera przyjmuje, że rzeczywistość jest jednością i zarazem wielością. Jedność wyraża duchowość, zaś wielość – zjawiskowość, która podlega ciągłej zmienności, a zatem nie ma własnej tożsamości. Duchowość jest niezmiennością, a zatem jest pełnym (prawdziwym) istnieniem. Celem istot świadomych w skali całego wszechświata, ze względu na podwójną ich naturę, jest przemiana świadomości przez stopniowe odrzucanie wielości (zjawiskowości). Odrzucenie wielości jest dążeniem do jedności. Uzyskanie jedności jest tożsame z osiągnięciem czystego życia, które jest identyczne z duchowością. Proces dochodzenia do duchowości występuje w cyklicznej przemianie rzeczywistości w sposób naturalny i spontaniczny. Wszystkie prawa duchowej ewolucji sprowadzają się do jednego podstawowego prawa powszechnego tworzenia.

8

Ewolucje ustroju i funkcjonowania administracji publicznej w Polsce w pierwszej dekadzie XXI wieku

80%

Szewc T.

|

2010

|

tom nr 3

125-141

PL

W artykule opisano, jakie czynniki i w jaki sposób wpłynęły na zmianę przepisów regulujących funkcjonowanie administracji w pierwszej dekadzie XXI w.

EN

This paper describes factors and ways of evolution of public administration in the first decade of XXI century.

9

Niedobor jako czynnik innowacji ewolucyjnych

80%

Dyk W.

|

tom 53

245-256

10

Ewolucja programów kształcenia zintegrowanego w Polsce

80%

Marek E.

|

2019

|

tom 583(8)

17-30

PL

Jednym z aspektów reformowania oświaty w Polsce jest reforma programowa. Od 1999 r. do chwili obecnej ukazały się cztery podstawy programowe kształcenia ogólnego (1999, 2009, 2014, 2017) i kilkadziesiąt programów kształcenia zintegrowanego. Celem prezentowanych badań było pokazanie zmian zachodzących w programach edukacji wczesnoszkolnej w XXI wieku. W badaniach posłużono się analizą treściową dokumentów: podstaw programowych i programów nauczania. Prezentowany tekst zawiera syntezę badań nad programami, jakie autorka prowadziła w ciągu ostatnich dwóch dekad. Z przeprowadzonych badań wynika, że najwięcej nowych programów nauczania pojawiło się w 1999 r., jednak ilość nie zawsze szła w parze z jakością. Autorom brakowało podstaw teoretycznych i doświadczeń praktycznych w konstruowaniu programów. Badania pokazują, że autorzy programów mają coraz większą świadomość paradygmatów, jakie powinny być obecne w edukacji dziecka, stąd preferowane miejsce przyznają konstruktywizmowi. Do pozytywnych zmian w programach zaliczam: indywidualizację procesu kształcenia, stosowanie różnorodnych metod w pracy z dzieckiem, zmianę pozycji nauczyciela przejawiającą się w odchodzeniu od przekazywania wiedzy, na rzecz diagnozowania i wspierania rozwoju dziecka oraz animowania procesu odkrwania wiedzy, zaznaczenie roli rodziców jako partnerów szkoły. Na szczególną uwagę zasługują programy, które powstały w wyniku konkursów i projektów realizowanych w naszym kraju. Niestety, zbyt szybkie tempo zmian powoduje, że nie zostały one upowszechnione, a ciekawie opracowane do nich platformy e-learningowe zniknęły z internetu. Analiza programów, które powstały w 2017 r. pokazuje, że nastąpił ich regres.

11

Współczesna wersja metody QFD

80%

Ćwiklicki M.

|

nr 3(28)

9-19

EN

Celem artykułu jest przedstawienie i ocena współczesnej wersji metody QFD. Przesłanką podjęcia tej problematyki jest wydanie przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną normy ISO 16355:2015 dedykowanej tej metodzie i brak publikacji na temat współczesnego QFD w krajowej literaturze przedmiotu. Na podstawie analizy literatury przedmiotu zidentyfikowanej po kwerendzie baz danych czasopism i materiałów dostępnych w Internecie zidentyfikowano i opisano QFD, z uwzględnieniem mechanizmów ewolucji, oraz scharakteryzowano podstawowe elementy tej metody, tj. tok postępowania i metody pomocnicze. Ocena współczesnej wersji QFD z perspektywy jej rozwoju doprowadziła do wniosku dotyczącego wstępnej fazy ewolucji (faza młodości). Stwierdzono, że od dalszego wsparcia instytucjonalnego i badawczego, skutkującego opracowaniami naukowymi publikowanymi w czasopismach, a także od popularności w biznesie zależy dalszy rozwój metodyczny współczesnego QFD.

12

Pytanie 6: Jesli dobor naturalny opiera sie na powszechnej wojnie w przyrodzie, to dlaczego tyle jest na Ziemi przejawow wspolpracy i sympatii?

80%

Ryszkiewicz M.

|

nr 02

34-38

13

Pochodzenie i ewolucja skrzydel owadow

80%

Fudalewicz-Niemczyk W. , Oleksy M.

|

nr 1-4

41-50

14

Encyklopedia ewolucja 3: Prawa ewolucji.

80%

Ryszkiewicz M. , Sabath K.

Magazyn – Gazeta. Dodatek do Gazety Wyborczej

|

2000

|

nr 48

39-42

15

Projekt czy ewolucja? Stwórcze działanie Boga w świecie przyrody

71%

Pabjan T.

|

tom 68

|

nr 4

111-131

EN

The article is devoted to the critical analysis of several arguments appearing in contemporary discussions regarding the interpretation of God’s creative activity in the world of nature, considered in the context of the theory of evolution. In particular, an attention was paid to some reservations about this theory put forward by some representatives of creationism contained within the framework of St. Thomas’s metaphysics, who see no way to reconcile evolution with the theological truth about God’s creation of the world. The arguments underlying the theory of intelligent design were also considered. This theory claims that chance-based evolution cannot adequately explain the „irreducible complexity” of living organisms, and that it must therefore be assumed that the course of evolutionary processes is primarily influenced by the direct actions of God-the Intelligent Designer.

PL

Artykuł poświęcono krytycznej analizie kilka wybranych argumentów pojawiających się we współczesnej dyskusji dotyczącej interpretacji stwórczego działania Boga w świecie przyrody, rozpatrywanego w kontekście teorii ewolucji. W szczególności zwrócono uwagę na zastrzeżenia wobec tej teorii wysuwane przez niektórych przedstawicieli kreacjonizmu ujętego w ramy systemu metafizyki św. Tomasza, którzy nie widzą możliwości uzgodnienia ewolucji z teologiczną prawdą o stworzeniu świata przez Boga. Rozpatrzono również argumenty leżące u podstaw teorii inteligentnego projektu, która głosi, że oparta na przypadku ewolucja nie może w sposób adekwatny wyjaśnić „nieredukowalnej złożoności” żywych organizmów, i że w związku z tym należy przyjąć, iż na przebieg procesów ewolucyjnych mają zasadniczy wpływ bezpośrednie działania Boga-Inteligentnego Projektanta.

16

Tendencje ewolucji zarządzania kapitałem ludzkim: czy digitalizacja telepracowników?

70%

Antczak Z.

Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

|

2018

|

nr 511

11-20

PL

Autor, po zdefiniowaniu istotnych terminów, przedstawił wyniki badań i zdiagnozował tendencje ewolucji zarządzania kapitałem ludzkim, w tym (należy dodać: w ujęciu prognostycznym) digitalizacji telepracowników, oraz dokonał jakościowego podsumowania rozważań.

17

Co zdeterminowane, a co przypadkowe w systemach biologicznych - gdzie zaczyna sie wolnosc

70%

Paszewski A.

Nauka. Polska Akademia Nauk

|

2005

|

nr 1

53-66

18

Cyklicznosc wielkich wymieran - komputerowe modelowanie ewolucji ekosystemu

70%

Lipowski A. , Lipowska D.

|

tom 55

|

nr 4

347-353

19

Samogłoska y w językach słowiańskich: geneza i ewolucja (przegląd)

70%

Podlaski M.

Conversatoria Linguistica

|

2018

|

nr 12

185-194

PL

The article concerns the origin and development of the Slavic vowel *y in Slavic languages. At the starting point I present the articulatory characteristics of contemporary Polish y, and then move on to the late Indo-European vocal system - the primordial source of the discussed sound. Then I move on to the analysis of the circumstances of the creation of the phoneme y including phonetics - delabialisation *ū1, and phonology - change *ū1 → y as a consequence of the creation of ū2 from the monophthongisation of diphthongs. I also present the views of researchers on the old pronunciation of y. In the main part of the article I focus on the analysis of the occurrence and functioning of y in various Slavic languages, including dialects, without losing sight of the accompanying historical perspective.

20

Biogenetyka i jej krytycy

70%

Lugowski W. , Lombardo R.

|

nr 2-3