Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Dom jako „materia w procesie” w projektach artystycznych i filmowych

100%

Radkiewicz M.

Kwartalnik Filmowy

|

2020

|

nr 110 Poza człowiekiem

62-78

PL

Przedstawiona w artykule analiza motywu domu z perspektywy posthumanistycznej pozwala pokazać uwikłanie bohaterów w liczne intra-akcje, które można interpretować w kategoriach realizmu sprawczego zdefiniowanego przez Karen Barad oraz podmiotowości relacyjnej i mikropolityki opisanych przez Rosi Braidotti, odwołującej się w swoich przemyśleniach do Félixa Guattariego i jego idei trzech ekologii: społeczeństwa, środowiska i psyche. Wybór przykładowych projektów artystycznych oraz filmów polskich (Pora umierać, Dzikie róże, Cicha noc) i zagranicznych (Fukushima, moja miłość, Pod wiatr) pozwala pokazać różne poetyki filmowania domu oraz sposoby budowania narracji ukazujących związki bohaterów z materialnością, przyrodą, środowiskiem społecznym i naturalnym.

EN

The text presents an analysis of selected films, both Polish (Pora umierać, Dzikie róże, Cicha noc) and foreign (Grüße aus Fukushima, Con el viento) and artistic projects which address the issue of home in terms of matter/meaning and intra-activities between human and non-human subjects. The methodology of the analysis is based on post-human theories of Karen Barad and her idea of agential realism, and Rosi Braidotti and her concept of a reconfiguration of the post-human subject and of ethical micro policy. There are also some references to Félix Guattari and the idea of multiple ecologies: social, environmental, and mental.

2

Filmowe impresje Andrzeja Własta

100%

Radkiewicz M.

Kwartalnik Filmowy

|

2019

|

nr 107 Podróż, (E)migracja, pielgrzymka

258-262

PL

Felietony filmowe Andrzeja Własta ukazywały się w latach 1923-1924 na łamach czasopisma „Ekran i Scena”, skąd zaczerpnął je do przygotowanego przez siebie zbioru Wojciech Świdziński. W edycji Biblioteki Kwartalnika Filmowego teksty Własta zebrane w omawianym tomie Dziesiąta Muza (impresje). Felietony filmowe z lat 1923-1924 (2017) zyskały staranne opracowanie naukowe i graficzne (fotografie, reklamy), osadzające je w kontekście polskiego życia literackiego i kabaretowego oraz rodzimej krytyki filmowej. Lektura impresji Własta dostarcza materiałów na temat warszawskiego życia filmowego, kinoteatrów jako instytucji, ich publiczności oraz repertuaru. Jest ponadto sposobem na odtworzenie doświadczeń filmowych – tych subiektywnych samego autora, i tych wpisanych w epokę oraz rozwój Dziesiątej Muzy. Włast pisał swoje felietony w błyskotliwy i dowcipny sposób, starając się przy tym uchwycić najważniejsze aspekty kina jako sztuki. Dlatego czytając jego teksty warto potraktować je jako zapis refleksji o charakterze teoretycznym, łączącej krytykę z rozważaniami nad istotą filmowej kreacji, której przykłady odnajdywał w kinie amerykańskim i europejskiej awangardzie.

EN

Andrzej Włast's column appeared in the years 1923-1924 in the magazine “Screen and Scene”[Ekran i Scena], from where Wojciech Świdziński collected them for the collected volume he edited. In the Film Quarterly Library edition, Włast's texts are collected in the discussed volume The Tenth Muse (impressions). Film columns from 1923-1924 [Dziesiąta Muza (impresje). Felietony filmowe z lat 1923-1924 ] (2017) where they gained careful scientific and graphic elaboration (photographs, commercials), embedding them in the context of Polish literary and cabaret life as well as Polish film criticism. The reading of Włast's Impressions provides materials on the subject of Warsaw film life, cinema theatres as institutions, their audience and repertoire. It is also a way to recreate film experiences - the subjective ones of the author himself, and those inscribed in the era, and the development of the Tenth Muse. Włast wrote his columns in a brilliant and witty way, trying to capture the most important aspects of cinema as an art. When reading his texts, it is worth treating them as a record of a theoretical reflection, combining criticism with reflection on the essence of film creation, examples of which he found in American cinema and European avant-garde.

3

Kinowa „mobilność wyobrażeniowa” – „Na Fali” Kathryn Bigelow i remake Ericsona Core’a

100%

Radkiewicz M.

Kwartalnik Filmowy

|

2017

|

nr 97-98 Wędrujące motywy

129-140

PL

Tekst jest analizą filmu „Na fali” (1991) w reżyserii Kathryn Bigelow oraz jego remake’u z 2015 r. w reżyserii Ericsona Core’a. Zestawienie obu wersji służy pokazaniu różnic między narracją, stylem, atmosferą oraz wymową każdej z nich, wynikających z odmiennych podejść realizatorów do formuł gatunkowych i konwencji przedstawiania męskich postaci. Sam pomysł remake’u oryginału można analizować w kategoriach „mobilności wyobrażeniowej”, o której pisze John Urry, traktujący wszelką mobilność za rdzeń życia społecznego. W interpretacji każdego z filmów niezbędne jest odwołanie się do kontekstów społecznych i kulturowych, obejmujących takie zjawiska, jak nowa duchowość, opisana przez Zbigniewa Paska. Najbardziej rozbudowana zostaje analiza męskich postaci, które odzwierciedlają różne podejścia twórców do modeli męskości i związanych z nią wizerunków. Dlatego przywołana zostaje zarówno koncepcja amerykańskiego przedstawiciela men’s studies Johna Bly’a, jak i krytyczne podejście Pierre’a Bourdieu.

EN

The text is an analysis of Kathryn Bigelow’s “Point Break” (1991) and its remake of 2015, directed by Ericson Core. The comparison between the two versions illustrates the differences between narration, style, atmosphere and meaning of each, resulting from different attitudes of the filmmakers to genre formulas and conventions governing the presentation of male characters. The idea of a remake can be considered in terms of the category of “imaginative mobility” created by John Urry, who treats all mobility as the core of social life. In the interpretation of each film, it is necessary to refer to social and cultural contexts, including such phenomena as the new spirituality described by Zbigniew Pasek. The extensive analysis of male characters reflects different attitudes of filmmakers to models of masculinity and related images. That is why the author refers to the concept of John Bly (American specialist in men’s studies) and the critical approach of Pierre Bourdieu.

4

„Dokumenty obrazowe” w polskiej refleksji i praktyce filmowej do roku 1927

100%

Radkiewicz M.

Kwartalnik Filmowy

|

2020

|

nr 112 Polski dokument, polska animacja

150-160

PL

Pierwszą dekadę rozwoju polskiej kinematografii po odzyskaniu niepodległości cechują intensywne dyskusje na temat funkcji kina i jego roli w odrodzonym państwie. W refleksjach filmoznawczych podejmowanych przez intelektualistów i badaczy z różnych dziedzin (filozofia, polonistyka) oraz krytyków filmowych przewija się wątek dokumentalistycznej roli filmu oraz jego związku z rzeczywistością. Uwagom teoretycznym towarzyszą głosy o praktyce filmowej, której stawia się konkretne zadania utylitarne – obrazowanie kraju i dokumentowanie jego historii, tradycji oraz rozwoju. Prześledzenie tych wątków pozwala odtworzyć sposób myślenia o kinie jako medium dostarczającym „dokumentów obrazowych”, mogącym pełnić różnorodne funkcje: poznawczą, edukacyjną, propagandową. Rok 1927 niemal zamyka pierwszą dekadę niepodległości i zachodzące wówczas procesy, a równocześnie oznacza kres kina niemego, z jego poetyką i sposobami obrazowania oraz relacją między obrazami filmowymi a rzeczywistością.

EN

The first decade of the Polish cinema following the country’s regaining of independence in 1918 is marked by intensive discussions about the roles and functions of the national film industry. Many academics (from Polish studies, philosophy) and film critics addressed the issue of documentary filmmaking and the relation between the film image and reality. Theoretical reflections were accompanied by practical comments and pieces of advice on how to use documentaries for the purposes of political propaganda, education, popularization of Polish history, heritage and present development. Tracing these motifs in the writings on films of that time makes it possible to reconstruct a way of thinking about the medium as providing “visual documents” performing cognitive, educational, or propaganda functions. The year 1927 seems to be significant for two reasons; as the end of the decade of independent Poland and as the time when the sound era of cinema was about to start, and the silent film poetics of representation was going to change.

5

Okiem awangardzistki. Kwestia formy w refleksji i realizacjach filmowych Germaine Dulac

100%

Radkiewicz M.

Kwartalnik Filmowy

|

2021

|

nr 115 Film formy, film treści

202-215

PL

Autorka omawia refleksje zamieszczone w publikacjach Germaine Dulac z lat 1919-1937, w których znajdują się odniesienia do jej przemyśleń oraz realizacji filmowych. Tematyka poruszana przez Dulac wpisuje się w dyskusję na temat kina jako sztuki, specyfiki nurtów awangardowych oraz wypracowywanej przez nie estetyki. Jako aktywna realizatorka, wykładowczyni i autorka tekstów śledziła na bieżąco dyskusje wokół filmu abstrakcyjnego, roli koloru, dźwięku, a także formowanie się profesji filmowych, które wymagały zdefiniowania. Interesowały ją ponadto zagadnienia związane z edukacją filmową i kształtowaniem się uniwersalnych kompetencji odbiorczych oraz rozwój rynku filmowego z nowoczesnymi kinami i międzynarodowym systemem dystrybucji.

EN

The text presents Germaine Dulac’s ideas on cinema and film form, as discussed in her writings from 1919-1937. As a filmmaker and member of the avant-garde movement, Dulac addressed the issue of cinema as a new art form, and its original aesthetics. As an active director, lecturer, writer and editor of texts, she followed and commented on current discussions on abstract film, the role of color, sound, and new film professions that had to be defined. Moreover, Dulac was interested in film education, educating the audience, as well as in the development of film market and film industry.

6

Filmowy zapis Arabskiej Wiosny

100%

Radkiewicz M.

Kwartalnik Filmowy

|

2019

|

nr 105-106 Kino wobec transformacji ustrojowych

188-204

PL

Termin Arabska Wiosna odnosi się do masowych protestów w krajach Afryki Północnej oraz na Bliskim Wschodzie w 2011 i 2012 roku, kiedy w jednych państwach doszło do upadku reżimów lub aktywizacji opozycji, w innych do konfliktów zbrojnych. Wydarzeniom tym poświęcone są filmy fabularne i dokumentalne z Egiptu oraz Syrii, pokazujące z indywidualnej, osobistej perspektywy genezę i przebieg Arabskiej Wiosny oraz jej konsekwencje. Zestawienie różnorodnych poetyk i tematów filmowych pozwala dostrzec społeczny wymiar zdarzeń, których bohaterami są zwykli ludzie, rodziny, kobiety, młodzi aktywiści, zaangażowani w rewolucję. Tekst ukazuje różne obrazy Arabskiej Wiosny, obejmujące pełen napięcia klimat przed jej wybuchem, euforię rewolucyjnych działań, oraz tragizm wojskowej interwencji, która w Syrii doprowadziła do wojny domowej. W przeprowadzonej analizie wybranych filmów, oprócz opracowań naukowych, zostały wykorzystane książki Samar Yazebek, syryjskiej pisarki, która opisała doświadczenia rewolucyjne i wojenne z perspektywy aktywnej uczestniczki.

XX

The term Arabic Spring refers to mass protests in North African countries and the Middle East in 2011 and 2012, when in some countries the regimes collapsed or the opposition was activated, whilst in others they resulted in armed conflicts. Feature and documentary films from Egypt and Syria, showing the genesis and course of the Arab Spring and its consequences from an individual, personal perspective are devoted to these events.. A list of various poetics and film themes reveals the social dimension of events whose heroes are ordinary people, family, women, young activists involved in the revolution. The text shows various images of the Arab Spring, including a tense atmosphere before its outbreak, the euphoria of revolutionary actions and the tragic nature of military intervention that led to civil war in Syria. In the analysis of selected films, apart from scientific studies, books by Samar Yazebek, a Syrian woman writer who described revolutionary and military experiences from the perspective of an active participant were used.

7

Beatrix Cenci – w perspektywie filmowej i genderowej

100%

Radkiewicz M.

Postscriptum Polonistyczne

|

2009

|

nr 2(4)

215-224

8

Filmowe krajobrazy epoki antropocenu: eksploracja, eksploatacja, trwanie

100%

Radkiewicz M.

Kwartalnik Filmowy

|

2023

|

nr 122 Krajobrazy, panoramy, terytoria

21-35

PL

Autorka dokonuje problematyzacji krajobrazu w kinie współczesnym w kategoriach eksploracji, eksploatacji i trwania, zdefiniowanych z perspektywy posthumanistycznej i postkolonialnej. Przywołane pojęcia pozwalają odnieść się do różnych relacji między krajobrazem a ludzkimi i nie-ludzkimi podmiotami/aktorami, z uwzględnieniem odmiennych sposobów (współ)działania i (współ)odczuwania, analizowanych przez Rosi Braidotti, Ann Laurę Stoler i badaczy antropocenu. Joanny Żylińskiej koncepcja fotografii „po człowieku” umożliwia natomiast wyjście w analizie obrazów filmowych poza perspektywę ludzkich doświadczeń i działań oraz skupienie się na dynamice i rytmie egzystencji samego krajobrazu. Wybrane przykłady filmowe pokazują, że w kinie współczesnym krajobraz jest ukazywany jako zjawisko polisensoryczne, różnorako oddziałujące na postacie i wpływające na ich relacje ze światem zewnętrznym.

EN

The author examines film landscapes in terms of exploration, exploitation, and existence, which are defined in the context of posthuman and post-colonial studies. These terms allow her to analyse various relations between landscapes and human and non-human subjects/actors, recalling different forms of their co-operation and com-passion, as described by Rosi Braidotti, Ann Laura Stoler, and Anthropocene researchers. After a closer examination of selected films, the author argues that landscapes are represented as polysensory phenomena, which engage film characters and shape their relations with environmental and social realities. Joanna Żylińska’s concept of posthuman photography helps to go beyond human experience and focus on the dynamics and existence of landscapes, especially in images that discuss people-centred ways of representation.