Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 24

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  zrównoważone rolnictwo
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
PL
Jednym z elementów zrealizowania nadrzędnego celu UE, czyli osiągnięcia neutralności klimatycznej, jest wdrażanie gospodarki obiegu zamkniętego. Jej przykładem są biogazownie rolnicze, pozwalające na wydłużenie cyklu życia tych produktów, które w modelu bez biogazowni stanowiłyby odpad.
EN
Consideration on the rationality in a model of sustainable agricultural and rural areas development which results from global mechanisms is a content of this paper. The characteristic of world globalisation starts the consideration. On this canvas a problem of the assemblage in globalisation process is shown - the contrast of partial rationality and global rationality, that bears natural contradiction, which also takes place in agricultural sector. In microeconomic scale, global processes promote intensive agriculture, set on the benefit maximization of single entity; on the other hand - through approach of macroeconomic, macrosocial and ecological, a requirement of impulsiveness' taming is born, but especially side effects (external costs )of market's mechanism, in order to lean social interest and protect public goods. In the end a topic of the significance coordination of partly rationality in sustainable development of agriculture and rural area is raised. Staging achievement of dynamic balance in those three mentioned spheres is possible only via the institutional mechanism of liquidation of weak links, which disturb harmonious development of food sector in a scale of world, regional and national economy.
PL
Dywagacje na temat racjonalności w modelu zrównoważonego rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich wynikające z mechanizmów globalnych stanowią treść niniejszego referatu. Rozważania rozpoczyna charakterystyka światowej globalizacji. Na tej kanwie pokazany zostaje problem złożenia w procesie globalizacji - zderzenie racjonalności cząstkowej z racjonalnością globalną, co owocuje naturalną sprzecznością, która ma miejsce także w sektorze rolnym - w skali mikroekonomicznej, procesy globalne sprzyjają rolnictwu intensywnemu, nastawionemu na maksymalizację korzyści jednostki; z drugiej zaś strony - poprzez podejście mezoekonomiczne, makrospołeczne i ekologiczne rodzi się potrzeba poskromienia żywiołowości, a zwłaszcza skutków ubocznych (kosztów zewnętrznych) działań rynkowych, by jednocześnie wspierać interes społeczny i chronić dobra publiczne. Na zakończenie mowa jest o znaczeniu koordynacji racjonalności cząstkowych w równoważeniu rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich. Stadialne dochodzenie do równowagi dynamicznej w wymienionych trzech sferach jest możliwe jedynie poprzez instytucjonalny mechanizm likwidacji słabych ogniw, które zaburzają harmonijny rozwój sektora żywnościowego w skali gospodarek: światowej, regionalnych i narodowych.
EN
The aim of this paper was to describe the state (as of 2010), structure by type (natural and mineral fertilisation, taking into account doses of nitrogen, potassium and phosphorus) and spatial diversification of fertilisation in the Polish agriculture (16 voivodships and 314 poviats). The studies of these issues concentrated on examining the impact of the external features of agriculture – natural and man-made ones. What has been demonstrated is the presence of a strong spatial diversification of fertilising procedures, mostly due to the impact of man-made conditions: historical and urban. It has transpired that the territorial patterns of fertilisation are bi-polar in nature: on the one hand, there are areas dominated by natural fertilisation (mostly north-eastern Poland); on the other hand, there are places where mineral fertilisation is prevalent (mostly northern and western Poland). Taking into consideration the planned Agricultural Census (2020) as well as the importance of pro-enviormental actions within The Common Agriculture Policy, the used metod of the comprehensive analysis of the feritilization for 2010 year constitutes a good starting point to the evaluation of the occurent changes.
PL
Celem pracy było rozpoznanie stanu (2010 r.), struktury rodzajowej (nawożenie naturalne i mineralne, z wydzieleniem dawek azotu, potasu i fosforu) i zróżnicowania przestrzennego nawożenia w polskim rolnictwie (16 województw i 314 jednostek powiatowych). Podjęto problem kształtowania się wymienionych cech pod wpływem zewnętrznych uwarunkowań rolnictwa – przyrodniczych i pozaprzyrodniczych. Przeprowadzone badania udowodniły silne zróżnicowanie przestrzenne nawożenia, określone przede wszystkim przez oddziaływanie czynnika historycznego i urbanizacyjnego. Wykazano, że układy terytorialne nawożenia mają charakter dwubiegunowy – od obszarów o przewadze nawożenia naturalnego (głównie Polska północno-wschodnia) do dominacji nawożenia mineralnego (głównie Polska północna i zachodnia). Biorąc pod uwagę planowany Powszechny Spis Rolny (2020) oraz rosnącą wagę działań prośrodowiskowych w ramach Wspólnej Polityki Rolnej, wypracowana metoda kompleksowej analizy nawożenia przeprowadzona dla roku 2010, stanowi dobry punkt wyjścia do oceny zachodzących przemian.
4
Content available Możliwości zastosowania biomasy alg w rolnictwie
75%
PL
W przedstawionej pracy opisano algi (mikro- i makroalgi) jako nowy surowiec dla rolnictwa, którego potencjał nie został jeszcze do końca wykorzystany. Algi stanowią wyzwanie dla zrównoważonego rolnictwa. Znane są z bogactwa składników odżywczych i stosowane są jako suplementy diety. W nowoczesnym rolnictwie mogą zostać wykorzystane w żywieniu zwierząt jako nośniki mikroelementów. W pracy przedstawiono przykłady zastosowania alg w żywieniu różnych gatunków zwierząt. Drugim kierunkiem wykorzystania alg w rolnictwie jest ich zastosowanie jako nawozy oraz środki ochrony roślin. W pracy przedyskutowano wpływ alg na glebę oraz rośliny (działanie jako fizjoaktywatory i biostymulatory). Ponadto, interesujące wydaje się być wytwarzanie ekstraktów glonowych, mogących stanowić nawóz dolistny lub doglebowy dla roślin.
EN
The present study describes algae (micro- and macroalgae) as a new raw material for agriculture, whose potential has not been fully exploited yet. Algae are a challenge for sustainable agriculture. They are known for their rich content of nutrients, therefore are used as dietary supplements. In modern agriculture, can be used in animal nutrition as carriers of trace elements. The paper presents examples of the use of algae in the nutrition of different animal species. The second direction of the use of algae in agriculture is their use as fertilizers and plant protection chemicals. The paper discusses the impact of algae on the soil and plants (acting as physioactivators and biostimulants). In addition, the production of algal extracts, which may constitute foliar fertilizer for plants or fertilizer applied to the soil seems to be very interesting.
5
Content available remote Zrównoważona produkcja zwierzęca wyzwaniem przyszłości
75%
PL
Transformacja dotychczasowych systemów produkcji zwierzęcej jest, z punktu widzenia aktualnego ich wpływu na środowisko, niezbędna. Przedstawione możliwości, chociaż często sprawdzone w praktyce, nie zawsze są możliwe do zastosowania ze względu na różnorodne ograniczenia. Należy jednakże poszukiwać efektywnych rozwiązań, które będą uwzględniały specyfikę gatunku utrzymywanych zwierząt, uwarunkowania socjoekonomiczne i środowiskowe dla zrównoważonej i niskoemisyjnej produkcji zwierzęcej.
EN
The transformation of existing animal production systems is essential, from the point of view of their current environmental impact. The options presented, although often proven in practice, are not always applicable due to various constraints. However, effective solutions that take into account the specifics of the species of animals kept and socioeconomic and environmental conditions for sustainable, low-carbon animal production.
6
Content available remote Turystyka kulinarna w świetle koncepcji zrównoważonego rozwoju w Polsce
63%
PL
Podstawową i niezbywalną funkcją rolnictwa jest produkcja żywności, ale poza tym gospodarstwa rolne generują także liczne dobra i usługi innego typu. Z rolnictwem i obszarami wiejskimi jest związana turystyka kulinarna, która może rozwijać się na tych terenach zgodnie z koncepcją rozwoju zrównoważonego. Celem artykułu jest przybliżenie problematyki turystyki kulinarnej w koncepcji zrównoważonego rozwoju rolnictwa.
EN
The food production is the basic and inalienable function of agriculture, but farms also create a number of goods and services of another type. The culinary tourism is related with agriculture and rural areas to, which can develop in these areas in the concept of sustainable development. The aim of the article is to introduce the problems of culinary tourism in the concept of sustainable development.
EN
This study aims to assess global experience on agricultural water management under different scenarios. The results showed that trend of permanent crops to cultivated area, human development index (HDI), irrigation water requirement, and percent of total cultivated area drained is increasing and trend of rural population to total population, total economically active population in agriculture to total economically active population, value added to gross domestic production (GDP) by agriculture, and the difference between national rainfall index (NRI) and irrigation water requirement is decreasing. The estimating of area equipped for irrigation in 2035 and 2060 were studied acc. to the three scenarios: I – the values of the main indices would be changed by the same slope of the past half of century, II and III – the slopes would be decreased by 30% and 50% respectively. The minimum and maximum values of pressure on renewable water resources by irrigation, are related to the third and first scenarios by 2035 (6.1%) and 2060 (9.2%), respectively.
PL
Celem badań była ocena doświadczenia w zarządzaniu wodą w rolnictwie z różnymi scenariuszami. Zaobserwowano rosnący trend trwałych upraw na obszarach rolniczych, zwiększenie indeksu rozwoju społecznego (HDI – ang. human development index), zapotrzebowania na wodę do nawodnień i udziału drenowanych obszarów rolniczych oraz malejący trend udziału ludności wiejskiej, udziału ludności gospodarczo zaangażowanej w rolnictwie w stosunku do całkowitej liczby ludności aktywnej zawodowo, zwiększenie udziału w gospodarce wartości dodanej brutto w rolnictwie oraz zwiększenie różnicy między wskaźnikiem opadu (NRI – ang. national rainfall index) a zapotrzebowaniem na wodę do nawodnień. Powierzchnię do nawodnień planowaną na lata 2035 i 2060 r. oszacowano według trzech scenariuszy: I – wartości głównych wskaźników będą zmieniały się w taki sam sposób przez pół wieku, II i III – zmniejszenie wskaźników będzie następowało odpowiednio z nachyleniem 30 i 50%. Minimalne i maksymalne wartości presji nawodnień na zasoby wodne w odniesieniu do scenariusza trzeciego do 2035 r. i pierwszego do 2060 r. wynosiły odpowiednio 6,1% i 9,2%.
EN
The technological advances seen over the last 250 years led to a radical revaluation of social and economic structures both on the level of individual countries and the world as a whole. One of the basic consequences of these changes, in addition to their obvious benefits, is the accelerated pace of consumption of natural resources, which, in some locations, takes the form of unbridled destruction of nature and the environment. In these conditions, the key question concerns the future model of economic development, including agriculture and rural areas. One idea that has become increasingly important since the 1970s/1980s as the future direction for change is the sustainable development of agriculture and, consequently, rural areas. This study attempts to define the level of sustainability of both agriculture and rural areas in a supranational configuration, and specifically through a comparative analysis of the relevant regions in Poland and Ukraine. The article employs two research methods: the scoring method and the ranking method. In total, the study was based on twenty variables. The studies that were conducted led to a number of conclusions concerning the sustainability of both agriculture and rural areas in the regional (supranational) configuration.
PL
Postęp techniczny ostatnich co najmniej 250 lat doprowadził do gruntownego przewartościowania struktur społecznych i gospodarczych, tak poszczególnych krajów, jak i całego świata. Jedną z podstawowych konsekwencji tych zmian - poza oczywistymi pozytywami - jest przyspieszone tempo zużycia zasobów naturalnych, przybierające miejscami charakter wręcz dewastacji przyrody i środowiska. W tych warunkach powstaje kluczowe pytanie o przyszły model rozwoju gospodarczego w tym także rolnictwa i obszarów wiejskich. Ideą, która od przełomu lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX w. zyskuje na znaczeniu jako przyszły kierunek zmian jest zrównoważenie rozwoju rolnictwa oraz konsekwentnie obszarów wiejskich. Celem niniejszych badań jest próba określenia poziomu zrównoważenia rolnictwa i obszarów wiejskich w układzie ponadnarodowym, a konkretnie analiza porównawcza na przykładzie odpowiednich regionów w Polsce i w Ukrainie. W opracowaniu wykorzystano dwie metody badawcze: metodę punktową oraz metodę rangowania (rang). Łącznie badanie zostało oparte na 20 zmiennych. Przeprowadzone badania pozwoliły na szereg ustaleń w zakresie równoważenia rolnictwa i obszarów wiejskich w układzie regionalnym (międzynarodowym).
PL
Przedmiotem artykułu są pojawiające się na rynku tendencje do określania i znakowania produktów jako zrównoważone, głównie w celach marketingowych, z pominięciem formalnego systemu certyfikacji na produkcję zgodną z wymogami ekologicznymi oraz uznanymi systemami ekoznakowania. Zjawiska te dotyczą przede wszystkim branży spożywczej i są podejmowane przez dużych producentów. Niektóre przedsiębiorstwa dążą do wykorzystania braku formalno-prawnej definicji produkcji zrównoważonej i zrównoważonego produktu, stąd definiują je zgodnie z partykularnymi interesami. Stanowi to zagrożenie dla rynkowej wiarygodności produktów znakowanych jako ekologiczne i prowadzi do zaburzenia uczciwej konkurencji pod względem ekologicznych charakterystyk produktów.
EN
This paper examines the emerging trend to label non-sustainable products as sustainable ones, mainly for marketing reasons, bypassing the formal certification system consistent with ecological standards (eco-labelling). This primarily concerns major food companies. They take advantage of the absence of formal legal definitions of sustainable products and sustainable production, and make up their own definitions that align with their particular interests. Such behaviour proves to be a serious threat to the credibility of products labelled as sustainable (eco-labelled), and to fair competition among manufacturers of ecological products.
EN
The article concerns the analysis of the results of surveys conducted by the author in Lower Silesia region in Poland. The results of the research presented in the article have been narrowed down for the stimulants (benefits, advantages and reasons) of the renewable energy sources (RES) investment in agricultural holdings. Author also studied economic and social phenomena contributing to the RES increase in sustainable agriculture. The aim of the article is to identify and analyze the renewable energy investment stimulants in polish agricultural holdings as a part of supporting sustainable agriculture. At the beginning the term of sustainable agriculture was defined as well as sustainable energy system. In the second part of the article the general overview on renewable energy sources in the Polish and the UE agriculture was presented. In the third part there was methodology, including sampling and purpose of the survey introduced. Next parts of the article concerned the results of conducted survey. The agricultural holdings investigation mainly were focused on the advantages of RES use in rural areas in Poland in the light of meeting sustainable agriculture goals. One of the most important aspects of sustainable agriculture is the use of sustainable energy systems, including RES. Investigated agricultural holdings emphasized: improving energy security, ensuring energy supply, as well as to be less dependent on future energy price increases, gaining health benefits (clean air and environment), using the local energy potential and enhancing energy security in the country and first of all, increasing opportunities for agricultural development. In the article there were used such research methods as statistical data analysis of conducted survey, synthesis, evaluation and observation.
PL
Artykuł dotyczy analizy wyników badań prowadzonych przez autorkę na Dolnym Śląsku w Polsce. Wyniki badań przedstawionych w artykule zostały zawężone do stymulant (korzyści, zalety i przyczyny) inwestycji w odnawialne źródła energii (OZE) w gospodarstwach rolnych. Autorka zbadała także zjawiska gospodarcze i społeczne przyczyniające się do wzrostu OZE w zrównoważonym rolnictwie. Celem artykułu jest zidentyfikowanie i analiza stymulant inwestycji w energetykę odnawialną w polskich gospodarstwach rolnych w ramach wspierania zrównoważonego rolnictwa. Na początku określono definicję zrównoważonego rolnictwa i zrównoważonego systemu energetycznego. W drugiej części artykułu przedstawiono znaczenie odnawialnych źródeł energii w rolnictwie polskim i UE. W trzeciej części ujęto metodologię, w tym dobór próby i cel przeprowadzonego badania. Kolejna część artykułu dotyczy wyników przeprowadzonego badania. W badaniach rolników koncentrowano się przede wszystkim na zaletach wykorzystania OZE na obszarach wiejskich w Polsce w świetle realizacji celów zrównoważonego rolnictwa. Jednym z najważniejszych aspektów zrównoważonego rolnictwa jest stosowanie zrównoważonych systemów energetycznych, w tym OZE. Badane gospodarstwa rolne podkreślały: poprawę bezpieczeństwa energetycznego, zapewnienie zaopatrzenia w energię, a także mniejszą zależność od przyszłych wzrostów cen energii, przynoszenie korzyści zdrowotnych (czyste powietrze i środowisko), wykorzystywanie lokalnego potencjału energetycznego i zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego w kraju a przede wszystkim, zwiększenie możliwości rozwoju rolnictwa. W artykule wykorzystano metody badawcze, takie jak: statystyczna analiza danych przeprowadzonego badania, synteza, ocena i obserwacja.
PL
Zrównoważona uprawa roślin, stawiająca nowe wymagania praktyce rolniczej, dąży do ograniczania wykorzystania nawozów mineralnych na rzecz długo działających nawozów organicznych. W szczególności cenne są te nawozy, które powstają w obrębie gospodarstwa z uwagi na ich wysoką jakość oraz brak kosztów związanych z zakupem i transportem. Zwłaszcza materia organiczna zawarta w odpadach przemysłu spożywczego lub powstająca w gospodarstwach domowych, przy braku zanieczyszczeń innymi rodzajami odpadów, może służyć do wytwarzania nawozu, który mógłby być wykorzystywany nawet w organicznej produkcji roślin uprawnych. W pracy przedstawiono wyniki badań wiązania organicznych i mineralnych komponentów nawozów wytwarzanych w postaci tabletek. Jako naturalne spoiwa testowe, mające utrzymywać nawóz w pożądanej formie, a także wydłużać czas uwalniania składników pokarmowych dla roślin, zastosowano kolagen, skrobię ryżową oraz żelatynę spożywczą. Test wymywalności przeprowadzono zgodnie z normą PN-Z-15009. Uzyskane wyniki wskazują na zróżnicowanie wymywania biogenów oraz materii organicznej z tabletek w zależności od zastosowanego spoiwa. Zanotowano silną inhibicję emisji składników w przypadku zastosowanego spoiwa kolagenowego i żelatynowego w porównaniu do słabszych właściwości wiążących stwierdzonych w przypadku kostek ze skrobią.
EN
Fertilization is one of the most important treatments of modern agriculture. Sustainable plant cultivation that puts new demands for agricultural practice, seeks to minimization of use of mineral fertilizers in the opposite to long-acting organic fertilizers. Especially valuable are those fertilizers which are produced on the farm, due to their high quality and the absence of additional costs associated with the purchase and transport. In particular, we were focused on the organic matter contain in the waste of the food industry or coming from households, no polluted by other types of waste. Such waste can be used to produce fertilizer that could be used even in organic plant cultivation. In this work, the results of studies of binding properties of organic and mineral fertilizer’s components manufactured in cubes form have been shown. As natural adhesives, designed to keep the fertilizer in the desired form, and provide nutrients to plants, a collagen, rice starch and gelatine have been used. Leaching test was performed in accordance with PN-Z-15009. Obtained results indicate considerable differences in nutrient and organic matter leaching from the tablets, depending on the binder. There was observed a strong inhibition of the elution of biogens in case of collagen and gelatine binder use. The worst results were obtained for rice starch but even this could be use as fertilizer adhesives in sustainable crop production.
EN
Sustainable fertilization is one of the most important treatments of modern agriculture. Organic agriculture with new demands on agricultural practice, seeks to restrict the use of mineral fertilizers in favor of slow-action organic fertilizers. The fertilizers which are made on the farm are particularly valuable due to their quality and the absence of costs of purchase and transport. From this point of view, the new possibilities of using an organic matter which comes from waste of the food industry or biodegradable wastes from households proves to be interesting. Due to the absence of contamination with other types of waste, it can be used for the production of a fertilizer which could be used even in organic crop production. This paper presents the results of the release dynamics of nitrogen forms from the fertilizer tablets made by covering a mixture made of spent coffee grounds (SCG) with membrane, modified by ash from the low-temperature combustion of biomass. Collagen, polyvinyl acetate, polyvinyl alcohol, shellac, and sodium water glass were used as the test membranes, in order to slowdown of elution of the components from fertilizer. Leaching tests were performed in accordance with PN-EN-13266 norm, for 118 days at 25°C. The obtained results indicate high differences in nitrogen and organic matter leaching speed from fertilizer tablets, depending from the used membrane. A strong inhibition of the emission of components through the membrane of shellac and polyvinyl acetate was observed. Other membranes do not inhibit the release of nutrients in a long time period, but they can be used in agricultural practice as well.
PL
Strategia „Od pola do stołu” określi warunki funkcjonowania unijnego sektora rolno-spożywczego, w tym także branży mleczarskiej. Polska branża mleczarska jest relatywnie dobrze przygotowana do realizacji strategii, która będzie jednak dużym wyzwaniem, gdyż gospodarstwa rolne i przemysł mleczarski będą zmuszone przeprowadzić głębokie procesy modernizacyjne. Strategia stwarza branży zarówno szanse, jak i zagrożenia rozwojowe. Szansą jest niewątpliwie restrukturyzacja branży w kierunku modelu gospodarki w obiegu zamkniętym, która będzie generowała korzyści społeczne i gospodarcze oraz będzie miała korzystny wpływ na środowisko naturalne. Realizacja strategii będzie wymagała głębokich procesów dostosowawczych i modernizacyjnych, których efektem może być wzrost kosztów produkcji i przetworstwa mleka oraz cen produktów mlecznych. W konsekwencji może wystąpić pogorszenie przystępności cenowej produktów oraz konkurencyjności branży na rynkach wewnętrznym i zewnętrznym.
EN
The „Farm to Fork” strategy defines the conditions for the functioning of the EU agri-food sector, including the dairy industry. The Polish dairy sector is relatively well prepared to implement the strategy, which, however, will be a big challenge, as farms and the dairy industry would have to carry out a substantial modernization processes. The strategy creates opportunities for the sector as well as development threats. The opportunity is undoubtedly the restructuring of the sector towards a circular economy model, which will generate social and economic benefits and will have a positive impact on the environment. The implementation of the strategy will require an adjustment and modernization processes, which may result in an increase in the costs of milk production and processing as well as the prices of dairy products. As a consequence, the affordability of products and the sector’s competitiveness on the foreign markets may deteriorate.
EN
The aim of this study was to assess the ability of Polish farms to absorb practices within eco-schemes in Poland in the first year of operation of the Common Agricultural Policy (CAP) 2023-2027. The type of practices used, their number and the scale of use were determined, taking into account the natural conditions in which the farms implementing them operate. The assessment was made taking into account the division of farms according to the size of utilised agricultural land (UAA) and their location in communes. The analysis concerned thirteen practices within five area eco-schemes that were available to Polish farms in the first year of the Polish Strategic Plan 2023-2027 within EU CAP 2023-2027 implementation. The data used came from the database of the Agency for Restructuring and Modernization of Agriculture. A research method was used that involved analysing the distribution and characteristics of the beneficiary farms of eco-schemes in 2023. It was found that 1/3 of farms benefitted from such support. The size of the farm and the natural management conditions played a role in eco-scheme absorption.
PL
Celem badań była ocena zdolności polskich gospodarstw rolnych do absorbcji praktyk w ramach ekoschematów w Polsce w pierwszym roku funkcjonowania Planu Strategicznego na lata 2023-2027 w ramach Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) 2023-2027. Ustalono rodzaj stosowanych praktyk, ich liczbę oraz skalę wykorzystania, przy uwzględnieniu warunków naturalnych, w których funkcjonują realizujące je gospodarstwa. Oceny dokonano uwzględniając podział gospodarstw ze względu na wielkość powierzchni użytków rolnych oraz ich lokalizację w ujęciu gmin. Analiza dotyczyła trzynastu praktyk w ramach pięciu ekoschematów obszarowych, które były do dyspozycji polskich gospodarstw rolnych w pierwszym roku funkcjonowania WPR UE 2023-2027. Wykorzystane dane liczbowe pochodziły z bazy danych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR). Stwierdzono, iż 1/3 gospodarstw skorzystała ze wsparcia związanego z wprowadzeniem ekoschematów. Znaczenie miała przy tym wielkość powierzchni gospodarstw oraz przyrodnicze warunki gospodarowania.
15
Content available remote Contemporary agrarian question and alternative ways to its solution
63%
EN
Article presents a complex problem of an agrarian question - its causes, consequences and ways of mitigating the negative effects associated with it. Featured, competing models of agricultural development - industrial and sustainable, are characterized. Also the negative effects of excessive industrialization of agricultural production, leading to the failure of this model, are shown. At the same time, as an alternative, authors indicate sustainable agricultural model, engaging in its account economic, social and environmental costs. As an example of the transition from the industrial model to sustainable development model, the EU common agricultural policy has been described, including its future form in the financial perspective 2014-2020.
PL
Artykuł przybliża złożony problem występowania kwestii agrarnej – jej przyczyny, konsekwencje oraz sposoby niwelowania negatywnych zjawisk z nią związanych. Wyróżnione, konkurencyjne modele rozwoju rolnictwa – industrialny i zrównoważony, zostają przybliżone i scharakteryzowane. Ponadto, ukazane zostają negatywne efekty nadmiernej industrializacji produkcji rolnej, prowadzące do zawodności tego modelu. Jednocześnie, jako alternatywa dla jego stosowania wskazany zostaje model rolnictwa zrównoważonego, ujmujący w swym rachunku kosztów elementy ekonomiczne, społeczne i środowiskowe. Jako przykład przechodzenia z modelu industrialnego do zrównoważonego opisana zostaje dotychczasowa ewolucja wspólnej polityki rolnej, a także jej najbliższa przyszłość w perspektywie finansowej 2014-2020.
EN
Sustainable development of agriculture differs according to space, time, values and available resources. The development process of the rural communities from the sustainability perspective first implies the awareness of the development planning need, of the correct assessment of strengths and weaknesses of the rural communities, of existing or potential opportunities and risks, which will determine the priority actions on short and long term. In this paper authors singled out area in northeastern Montenegro on the basis of benefits of natural conditions for sustainable agricultural development. As well as so many times before in history, and in these times, studied the space is looking for a new paradigm of economic development, and should not be forgotten, nor marginalize agriculture. Agricultural Development Strategy points to possibility of increasing production and expanding markets since this part of northeastern Montenegro have significant agricultural resources, which are now used in unacceptable the low extent.
PL
Zrównoważony rozwój rolnictwa różni się w zależności od miejsca, czasu, wartości i dostępnych zasobów. Proces rozwoju gmin wiejskich, z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju, po pierwsze oznacza świadomość potrzeby planowania rozwoju, właściwej oceny mocnych i słabych stron gmin wiejskich, istniejących lub potencjalnych szans i zagrożeń, które określą priorytetowe działania krótko- i długoterminowe. W pracy autorzy wydzielili strefę w północno-wschodniej Czarnogórze na podstawie korzyści dla rozwoju zrównoważonego rolnictwa wynikających z warunków naturalnych. Podobnie jak wiele razy w historii, również obecnie, studiowanie przestrzeń to szukanie nowego paradygmatu rozwoju gospodarczego, a przy tym nie wolno zapominać ani marginalizować rolnictwa. Strategia Rozwoju Rolnictwa wskazuje na możliwość zwiększenia produkcji i rozszerzenia rynków, gdyż ta część północno-wschodniej Czarnogóry posiada znaczne zasoby rolne, które obecnie są wykorzystane na niedopuszczalnie niskim poziomie.
17
Content available remote Wypas koni huculskich jako forma zrównoważonego rolnictwa w rejonie Bieszczadów
63%
PL
Celem badań była ocena prowadzenia wypasu koni huculskich jako elementu zrównoważonego rolnictwa na terenach objętych ochroną w ramach NATURA 2000. Oceniono kondycję koni i obciążenie pastwisk oraz liczbę występujących i żerujących ptaków. Obciążenie do 10 DPJ, wynikające z realizacji programów rolno-środowiskowych, wydaje się być adekwatne zarówno jeśli chodzi o przeciwdziałanie sukcesji, jak i ochronę przed degradacją. Uzyskane wyniki potwierdzają pozytywny wpływ prowadzenia wypasu na różnorodność gatunkową siedlisk, przyczyniając się do zachowania miejsc gniazdowania i żerowania ptaków.
EN
The aim of the study was to analyze the grazing of Hucul horses as an element of sustainable agriculture in NATURA 2000-protected areas. The condition of the horses and the grazing load were assessed, as well as the number of birds present and foraging. A load of up to 10 DPJ, resulting from the implementation of agri-environmental programs, appears to be adequate both in terms of counteracting succession and protecting against degradation. The results confirm the positive impact of grazing on habitat species diversity, contributing to the preservation of nesting and foraging sites for birds.
PL
Artykuł porusza zagadnienia związane z projektowaniem i wdrażaniem zrównoważonego rozwoju w różnych sektorach działalności człowieka. Polskie i niemieckie doświadczenia, mimo różnic sytuacji wyjściowej, są podobne. Naukowcy obu krajów zwracają uwagę na konieczność naukowego podbudowania działań politycznych poprzez wyposażenie polityków w niezbędną informację naukową. Jednak wskazują także, że polityka zrównoważonego rozwoju nie może być jedynie implementacją wiedzy naukowej, ale musi uwzględniać wzajemne oddziaływania nauki i polityki w ciągłych cyklach uczenia się i rezonansu. Nauka dla zrównoważonego rozwoju powinna mieć określone zadania badawcze, w których podstawę stanowią komponenty aksjologiczne, empiryczna weryfikacja, ekstrapolacja wykorzystująca modelowanie i symulację, ewaluacja, interpretacja rezultatów oraz weryfikacja strategii i działań. W dalszej części artykuł porusza zagadnienia zrównoważonego przemysłu, zrównoważonego rolnictwa i edukacji dla zrównoważonego rozwoju, przy czym edukacja staje się głównym czynnikiem budowania świadomości zrównoważonego rozwoju i w związku z tym podstawą działań w pozostałych sektorach.
EN
The article presents issues connected with planning and initiating sustainable development in different sectors. Polish and German experiences, despite the differences of datum-points, don't really vary. The scientists from both countries point at the necessity of building up scientific background to the political acting through providing the politicians with necessary scientific information. They mention also that politics of sustainable development can't be only implementation of scientific knowledge, but it also has to include interplays of science and politics in continuous cycles of learning and resonance. Science for sustainable development should have specified research fields, where the background are axiological components, empirical verifications, extrapolation using modeling and simulation, evaluation, results' interpretation or verification of strategies and actions. In the further part the article we are moving to issues of sustainable industry, sustainable agriculture and education for sustainable development, where education becomes the main initiator for building sustainable development awareness and - in connection with that - the base for actions in other sectors.
EN
Small semi-natural habitats, especially mid-field trees, play a significant roles in the agricultural landscape. One of them is natural pest control. This function is because tree plantings are the habitat of organisms that are natural enemies of crop pests, i.a., predatory insects and parasitoids. In intensively managed agricultural landscapes, plant protection relies heavily on chemicals, increasing production costs and environmental pollution. Strengthening natural pest control can help improve food security while reducing pressure on biodiversity and the environment. At the same time, midfield trees increase the effectiveness of other services, such as pollination or climate regulation. There have been significant advances in mapping ecosystem services recently, but natural pest control is one of the least explored topics. This study aims to present the spatial variability of the potential and demand for this service, pointing to those parts of Poland where the need to protect mid-field trees is greatest. A landscape approach was applied, taking into account not only the share of shelterbelts but also the size of the patches, their shape, and the size of the ecotone zone. The results and the methodology developed here can be used to formulate policies and strategies aimed at increasing biodiversity and ecosystem services. This research can also be the basis for activities supporting sustainable agriculture, e.g., the appropriate allocation of funds from the Rural Development Program.
PL
Niewielkie półnaturalne siedliska, zwłaszcza zadrzewienia śródpolne, odgrywają w krajobrazie rolniczym bardzo ważną rolę. Jedną z nich jest zwiększenie oporu naturalnego środowiska na wystąpienie gradacji szkodnika. Funkcja ta wynika z faktu, że zadrzewienia są miejscem bytowania organizmów będących naturalnymi wrogami szkodników upraw, m.in. owadów drapieżnych oraz pasożytów i parazytoidów. W intensywnie zarządzanych krajobrazach rolniczych ochrona roślin uprawnych opiera się w dużej mierze na środkach chemicznych, co zwiększa koszty produkcji i zanieczyszczenie środowiska. Wzmocnienie naturalnej kontroli szkodników może przyczynić się do wzrostu bezpieczeństwa żywnościowego, przy jednoczesnym zmniejszeniu presji na bioróżnorodność i środowisko. Jednocześnie zadrzewienia śródpolne zwiększają efektywność innych usług, takich jak zapylanie czy regulacja klimatu. W ostatnim czasie dokonano znacznych postępów w mapowaniu usług ekosystemowych, ale naturalne zwalczanie szkodników jest jednym z najrzadziej podejmowanych tematów. Niniejsze opracowanie ma na celuprzedstawienie przestrzennej zmienności potencjału i zapotrzebowania na tę usługę, wskazując te części Polski, w których potrzeby ochrony zadrzewień są największe. Zastosowano podejście krajobrazowe, biorąc pod uwagę nie tylko udział zadrzewień, ale także wielkość płatów, ich kształt oraz wielkość strefy ekotonowej. Wyniki oraz wypracowana tu metodyka mogą służyć do formułowania polityk i strategii mających na celu zwiększenie bioróżnorodności i usług ekosystemowych. Badania te mogą być też podstawą działań wspierających zrównoważone rolnictwo, np. poprzez odpowiednią alokację funduszy z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich.
EN
This paper examines the potential impact of the EU Common Agricultural Policy (CAP) decision – for the budget perspective 2014-2020 – known as ‘greening of the CAP’ which aims to improve the environmental performance of agriculture and hence, its sustainability. The reform established environmental measures that European farmers need to introduce in order to receive direct payments under the CAP. Using the well-established CAPRI model with its new extension by regional Computable General Equilibrium models, the economic and environmental consequences of the reform on agriculture are estimated. The calculations are carried out for the countries which signed so called Baltic Sea Action Plan (BSAP) – an ambitious programme to restore the good ecological status of the Baltic marine environment by 2021. The results are presented in form of agricultural, economic and environmental effects of the reform against a baseline scenario for 2020 in the analysed countries. They indicate that “grening” causes a decline in the area of the main crops, increase crop prices and slightly intensified production on the remaining areas. Farm income would increase, but due to the low intensity of agriculture in the Baltic countries this increase would be rather limited.
PL
Artykuł analizuje potencjalny wpływ reformy Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) Unii Europejskiej wprowadzonej w perspektywie budżetowej 2014-2020 w wybranym aspekcie noszącym nazwę „zazielenienie WPR”. Jego celem jest poprawa oddziaływania rolnictwa na środowisko i jednocześnie zapewnienie jemu zrównoważonego rozwoju. Reforma wprowadza nowe wymogi pro-środowiskowe, które europejscy rolnicy muszą spełniać, aby otrzymywać płatności bezpośrednie w ramach I filara WPR. Posługując się znanym modelem CAPRI wraz z jego nowym rozszerzeniem o regionalne modele równowagi ogólnej, zostały policzone potencjalne konsekwencje ekonomiczne i środowiskowe tejże reformy dla rolnictwa. Obliczenia zostały przeprowadzane dla wybranych krajów, które podpisały tzw. Bałtycki Plan Działania Komisji Helsińskiej (BSAP), tj. ambitny program mający na celu przywrócenie dobrego stanu środowiska morskiego Bałtyku do 2021 roku. Przeprowadzona analiza kontrfaktualna dotyczyła potencjalnego wpływu tej reformy dla rolnictwa w aspekcie ekonomicznym i środowiskowym w porównaniu ze scenariuszem bazowym do 2020 roku. Wyniki wskazują na to, że „zazielenienie” spowoduje spadek powierzchni głównych upraw, wzrost ich cen oraz nieznaczną intensyfikację produkcji na pozostałych obszarach. Dochody będą rosnąć, ale z powodu niskiej intensywności rolnictwa w krajach bałtyckich wzrost ten będzie raczej ograniczony.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.