Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Kulturowe uwarunkowania rozwoju produktów

100%

Guardia E.

Przemysł Spożywczy

|

1999

|

tom T. 53, nr 12

16-17

PL

Autor dzieli się olbrzymim doświadczeniem zdobytym na rynku światowym w dziedzinie zarządzania rozwojem produktu. Definiuje główne zasady i dyskutuje sukcesy oraz "błędy" uniwersalnych produktów, a także wpływ aktualnych tendencji na lokalne zachowania - kulturę konsumentów.

EN

The author draws upon his vast experience in managing food product development for the international market to share lessons learned and identify key principles. Successes and failures of" universal" products are discussed, and current trends in influencing local cultures are pointed out.

2

Zmiany kulturowe wśród społeczności romskiej na pograniczu polsko-niemieckim

84%

Łuczak A.

Studia – konteksty pogranicza

|

2022

|

nr 6

59-69

EN

The article is an attempt to present the most important cultural changes taking place in the Roma community on the Polish-German border. The text also outlines significant differences between Roma communities in the west of Poland and other regions of the country. The author emphasizes and emphasizes clearly the most important opportunities, but also threats for the Roma culture, trying to indicate the most important areas and areas of life that are important from the point of view of preserving, nurturing and developing the Roma culture.

PL

Artykuł jest próbą przedstawienia najważniejszych zmian kulturowych, jakie dokonują się w łonie społeczności romskiej na pograniczu polsko-niemieckim. Tekst nakreśla także istotne różnice pomiędzy społecznościami romskimi na zachodzie Polski a innymi regionami kraju. Autor akcentuje i podkreśla wyraźnie najważniejsze szanse, ale też zagrożenia dla kultury romskiej, próbując wskazać najważniejsze obszary i dziedziny życia istotne z punktu widzenia zachowania, pielęgnacji i rozwoju romskiej kultury.

3

Antropologia postsocjalizmu: trwanie i zmiana w przestrzeni społeczno-kulturowej współczesnej Ukrainy

84%

Synowiec A.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2017

|

tom z. 112

369--377

PL

Postsocjalizm jako kategoria empiryczna, stosowana przez etnologów i antropologów kultury, służy uchwyceniu charakterystycznej dla społeczeństw w stanie transformacji sytuacji współistnienia różnych systemów wartości, praktyk i instytucji społecznych oraz społecznych i kulturowych skutków doświadczenia socjalizmu. W tej perspektywie Ukraina jest dobrym przykładem ilustrującym szeroką gamę postaw względem dziedzictwa ZSRR od całkowitego odrzucenia po nostalgię. Pogłębiona refleksja nad specyfiką mentalności społeczności postsocjalistycznych przyczynia się do zrozumienia innych procesów, m.in. narodowotwórczych w krajach byłego ZSRR.

EN

Post-socialism as an empirical category, applied by ethnologists and cultural anthropologists, serves to capture the situation of the coexistence of different systems of values, social practices and institutions, and the social and cultural consequences of the experience of socialism. In this perspective, Ukraine is a good example illustrating a wide range of attitudes towards the USSR heritage from total rejection to nostalgia. An in-depth reflection on the post-socialist mentality contributes to understanding other processes, including processes of nation building in the former USSR countries.

4

Socio-cultural challenges of coal regions and their transformative capacities – a case study of Silesia

84%

Kowalik W. , Hubert W. , Pepłowska M. , Kryzia D. , Gawlik L. , Komorowska A.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2024

|

tom T. 40, z. 1

167--186

EN

This article presents the results of a study of the determinants of energy transformation of coal-dependent regions. The case study was on the region of Silesia. This region is the main producer of hard coal and coking coal in Poland, with nineteen mines and numerous coal-fired power plants. Silesia is highly industrialized and urbanized, contributing significantly to Poland’s GDP. However, it is also a leader in terms of methane and carbon dioxide emissions. The study used an approach based on Alvin L. Bertrand’s ‘stress-strain’ theory, to investigate the socio-cultural stresses emerging as a result of the interaction of external factors and internal process dynamics within the region itself. Then, using Marc Wolfram’s systems-based analytical framework approach, the current transformative capacity of Silesia was analyzed. The theoretical framework adopted assumes that socio-cultural stress can be inferred from past situations of tension, influencing the social structure of the region and shaping accepted patterns of adaptation to change. Socio-cultural stress emerges as a key determinant of a region’s coping strategy and shapes its ability to transform in the long term. The research approach presented in this article adopts a comprehensive framework that integrates socio-cultural, socio-ecological and technological dimensions, providing a holistic view of a region’s transformation challenges and opportunities. The research was conducted using focus group interviews and a structured interview questionnaire. Participants in the research were individuals representing a diverse community of experts and activists involved in the energy transition process in Silesia, including local government officials, businesses, professional associations and social activists.

PL

Artykuł przedstawia wyniki badań nad uwarunkowaniami transformacji energetycznej regionów węglowych na przykładzie Śląska. Region ten jest głównym producentem węgla kamiennego i koksującego w Polsce, z 19 kopalniami i licznymi elektrowniami węglowymi. Śląsk jest wysoce uprzemysłowiony i zurbanizowany, wnosząc znaczący wkład w polski PKB. Jest jednak również liderem pod względem emisji metanu i dwutlenku węgla. W prezentowanych badaniach wykorzystano podejście bazujące na teorii „napięć-odkształceń” Alvina L. Bertranda, do badania stresu społeczno-kulturowego pojawiającego się w efekcie oddziaływania czynników zewnętrznych i wewnętrznych procesów w samym regionie. Następnie, korzystając z ram analitycznych Marca Wolframa opartych na podejściu systemowym, przeanalizowano obecne zdolności transformacyjne Śląska. Przyjęte ramy teoretyczne zakładają możliwość wnioskowania o stresie społeczno-kulturowym z przeszłych sytuacji napięć, wpływających na strukturę społeczną regionu i kształtujących przyjęte wzory adaptacji do zmian. Stres społeczno-kulturowy wyłania się jako kluczowy czynnik determinujący strategię radzenia sobie regionu i kształtuje jego zdolność do transformacji w perspektywie długoterminowej. Zaprezentowane w artykule podejście przyjmuje perspektywę, która integruje wymiar społeczno-kulturowy, społeczno-ekologiczny i technologiczny, zapewniając holistyczny obraz wyzwań i możliwości transformacji w regionie. Badania przeprowadzone były przy wykorzystaniu zogniskowanych wywiadów grupowych oraz ustrukturyzowanego kwestionariusza wywiadu. Uczestnikami badań były osoby reprezentujące zróżnicowane środowisko ekspertów i działaczy zaangażowanych w proces transformacji energetycznej Śląska – samorządowców, przedsiębiorstw, stowarzyszeń zawodowych czy działaczy społecznych.

5

„Podwórko komputerowe” a „podwórko z trzepakami” – wybrane, psychologiczne aspekty współczesnych relacji u dzieci

84%

Ruszel M. E.

Studia Gdańskie

|

2015

|

nr 36

159-166

PL

Celem artykułu jest ukazanie w przystępnej, krótkiej psychologicznej charakterystyce wpływów na rozwój dziecka dwóch typów środowisk wychowawczych: „podwórka z trzepakami” oraz „podwórka komputerowego”. Autorka nie poprzestaje na ich charakterystyce, lecz ukazuje także pozytywne i negatywne aspekty z nimi związane, jak również możliwości mądrego wychowawczego wykorzystania każdego z nich w rozwoju i wychowaniu dziecka.

EN

The aim of this article is to provide a short description of two types of environment, real (physical) and virtual, which affect the development and upbringing of children. The author points out their positive and negative psychological aspects and shows how these two types of environments can be wisely used.

6

Społeczeństwo ryzyka. Teoria, model, analiza krytyczna

67%

Hryniewicz J.

Przegląd Socjologiczny

|

2014

|

tom 63 (LXIII)

|

nr 2

9-33

PL

Teoria społeczeństwa ryzyka łączy upadek społeczeństwa przemysłowego z pojawieniem się zagrożeń pozazmysłowych i zmianą priorytetów politycznych. Unikanie zagrożeń stało się znaczącym problemem życia politycznego. W myśl teorii społeczeństwa ryzyka upadkowi społeczeństwa przemysłowego towarzyszy wzrost napięć psychicznych. W efekcie przeprowadzonych analiz okazało się, że w społeczeństwie ryzyka odnotowano znacznie mniej zaburzeń psychicznych niż wynikałoby to ze statystyk medycznych. Wraz z zanikiem społeczeństw przemysłowych współczynniki samobójstw wykazywały trend spadkowy. Społeczeństwo ryzyka jest produktem zmian gospodarczych i kulturalnych, i przejawia się w nowej orientacji opinii publicznej i poprzez wzrost popytu na bezpieczeństwo.

EN

The theory of risk society connects the fall of industrial society with grows of non sensual threatens and changes of political priorities. The different kinds of risks and avoidance of them became new topics of political life. Some of the prominent theorists of the theory of risk society have claimed that the fall of industrialsociety is accompanied by an increase in mental tensions, because of growth of threatens. In order to verify these theses the model of risk society was constructed. It turned out that there are probably much fewer mental disorders than evidenced by medical statistics. Asthe industrial societies have vanished, the coefficients of suicides showed a declining trend. The risk society is the product of economic and cultural changes and manifests itself in new orientation of public opinion and growth of demand for safety.

7

Use of mobiles and social media in West Africa and their implications for cultural identity

67%

Kainz M.

|

2018

|

tom z. 115

127--140

EN

The following article focusses the consequences of using new media in West Africa, especially in the Republic of Benin. The increasing number of mobile phones and smartphones entails a lot of economic, social and political changes within the African society. The way of using these technologies is characterized by creativity and different kinds of local appropriation offering inter alia new chances of development.

PL

Poniższy artykuł skupia się na konsekwencjach wykorzystania nowych mediów w regionie Afryki Zachodniej, w szczególności w Republice Beninu. Rosnąca liczba telefonów komórkowych i smartfonów przynosi szereg zmian gospodarczych, społecznych i kulturowych w społeczeństwie Afryki Zachodniej. Sposób korzystania z nich cechuje się kreatywnością i implikuje różne formy przyswajania, obejmujące między innymi nowe szanse rozwoju.

8

Patriotism of the Samoan youth in the context of universalization of global values. Based on research conducted in Samoa

59%

Jaworowska M.

Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej

|

2023

|

tom Nr 85

141--151

EN

The main goal of this research paper is an attempt to interpret the concept of patriotism expressed by interviewed Samoans as a specific semantic and interpretive-narrative construction, embedded in the historical and cultural conditions of the 21st century, as well as to identify its constitutive features. As a result of her reflections, the author considers the patriotism of Samoan youth as a well-founded concept, in the context of the universalisation of values, as well as the possibility of developing this patriotism in the context of globalisation. The Author has demonstrated that Samoan youth is not indifferent to cultural universals, despite attempting to co-create them in course of a multi-cultural dialogue and globalization processes. Thanks to electronic means of communication the young Samoan generation of the early 21st century has access to the values of global culture. At the same time, young people are avid advocates of preserving and nurturing traditional culture. The results of research conducted by means of local observations and an interview questionnaire in Samoa found clear support for the thesis that a process of universalization of cultural changes in specific areas of life has been occurring there. The type of authority was found to have been transforming from a chief-tribal one into a state-family model (law and family) with a tendency towards further democratization. The parochial political culture (clan and tribe) has been changing into a servile culture (family and school), manifesting the tendencies of political transformation towards a participatory culture. The dominance of men when it comes to the rights in public or tribal life has been also heading towards equality. The clan-tribal attitude toward a life territory has been transforming into a family-state attitude and forming as certain fatherland patriotism. The openness to the world which formerly was limited to sailing to other islands nowadays encompasses the entire globe.

PL

Głównym celem niniejszej pracy badawczej jest próba interpretacji pojęcia patriotyzmu wyrażanego przez ankietowanych Samoańczyków jako specyficznego konstruktu semantycznego i interpretacyjno-narracyjnego, osadzonego w warunkach historyczno-kulturowych XXI wieku, a także identyfikacja jego cech konstytutywnych. W wyniku przeprowadzonych rozważań Autorka uznaje patriotyzm młodzieży samoańskiej za koncepcję dobrze uzasadnioną, w kontekście uniwersalizacji wartości, a także możliwości rozwoju tego patriotyzmu w kontekście globalizacji. Autorka wykazała, że młodzież samoańska nie pozostaje obojętna na uniwersalia kulturowe, mimo prób ich współtworzenia w toku dialogu wielokulturowego i procesów globalizacyjnych. Młode pokolenie Samoańczyków początku XXI w. dzięki elektronicznym środkom komunikacji ma dostęp do wartości kultury globalnej. Jednocześnie młodzi ludzie są gorącymi orędownikami zachowania i pielęgnowania kultury tradycyjnej. Wyniki badań przeprowadzonych za pomocą obserwacji lokalnych i kwestionariusza wywiadu na Samoa znalazły wyraźne poparcie dla tezy, że zachodził tam proces uniwersalizacji zmian kultu rowych w określonych dziedzinach życia. Typ władzy przekształcał się z wodzowsko-plemiennego w model państwowo-rodzinny (prawo i rodzina) z tendencją do dalszej demokratyzacji. Zaściankowa kultura polityczna (klan i plemię) zmienia się w kulturę serwilistyczną (rodzina i szkoła), ukazując tendencje transformacji politycznej w kierunku kultury partycypacyjnej. Dominacja mężczyzn w zakresie praw w życiu publicznym czy plemiennym również zmierza w kierunku równości. Klanowo-plemienny stosunek do terytorium życiowego przekształca się w stosunek rodzinno-państwowy i kształtuje jako pewien patriotyzm ojczyźniany. Otwarcie na świat, które dawniej ograniczało się do żeglowania na inne wyspy, dziś obejmuje cały glob.

9

Odtwarzanie czy zmiana? Zarys nowej problematyzacji zjawisk i proces

51%

Lubaś M.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2013

|

tom 9

|

nr 3

60-88

EN

The text presents an outline of new problematisation of cultural phenomena and transformations. This new problematisation has emerged as a result of the critical debate on the classical anthropological concept of culture which took place in anthropology in the last decades. New problematisation repudiates an idea that cultures form discernible, bounded and complex objects. It focuses on cultural change as a new object of reflection and study. We can find three clusters of problems at the heart of new problematisation, the questions related to the problems of creativity, cultural variation and cultural integration and disintegration. I put forward my own type of questions in order to address these large problems. I draw attention to the conditions of cultural changes, or more specifically to the conditions constraining the scope, tempo, and depth of cultural transformations. I bring these questions to the level of ethnographic analysis. Drawing on my own ethnographic data collected during the fieldwork in Western Macedonia, I attempt to highlight the problem of conditions that constrain the processes of cultural transformations.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie zarysu nowej problematyzacji zjawisk i procesów kulturowych, powstałej w antropologii społeczno-kulturowej w efekcie krytyki, jakiej w minionych dekadach poddano tak zwane antropologiczne pojęcie kultury. Nowa pro - blematyzacja odchodzi od traktowania kultur jako specyficznych obiektów na rzecz no - wego przedmiotu namysłu i refleksji teoretycznej – kulturowych przeobrażeń. Dowodzę, że w centrum nowej problematyzacji znajdują się trzy grupy zagadnień, związane odpo - wiednio z kulturową kreatywnością, wariantywnością oraz procesami integracji i dezin - tegracji kulturowej. Proponuję też własne podejście do zarysowanych zagadnień, skupione na pytaniach dotyczących uwarunkowań zmian kulturowych, w szczególności na tym, co ogranicza tempo, głębokość i skalę zmian. Aby uwyraźnić interesujące mnie pytania, od - wołuję się do materiału etnograficznego zaczerpniętego z własnych badań prowadzonych zachodniej części Republiki Macedonii.