Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Analiza zadłużenia na przykładzie spółki transportowej Trans Polonia SA

100%

Szczepaniak W. , Budzik T.

|

2012

|

tom nr 6

PL

Wielkość' zgromadzonych kapitałów decyduje o rozmiarach prowadzonej przez spółkę działalności. Źródła pozyskania tych kapitałów w Trans Polonia S.A. obejmują zarówno kapitały własne jak i obce. Finansowanie majątku kapitałami własnym pozwala jednostce zachować wiarygodność finansową i umożliwia pozyskiwanie kapitałów obcych. Z kolei kapitały obce pozwalają korzystać z efektu dźwigni finansowej. W niniejszym opracowaniu przedstawiona została analiza zadłużenia w Spoke Trans Polonia. W analizie zadłużenia wykorzystane zostały podstawowe wskaźniki charakteryzujące stopień uzależnienia jednostki od kapitałów obcych. Przedstawione zostały wskaźniki ogólnego zadłużenia i zadłużenia kapitału własnego. Badaniu poddany został również stopień zadłużenia długoterminowego i krótkoterminowego.

EN

The size of accumulated capital determines the size of the company's business. Origin of the capital in the Trans Polonia SA include both equity and foreign capital. Financing assets by own capital enables individuals to maintain financial viability and enables acquisition of foreign capital. In turn, foreign capital allow to use financial leverage. This paper presents an analysis of debt in the Company Trans Polonia. Debt used in the analysis were the main indicators characterizing the degree of dependence on foreign capital units. The author also presents the indicators of general debt and equity debt. The degree of long-term debt and short term was analyzed as well.

2

Prawo finansów publicznych i kontrowersje wokół oceny sytuacji finansowej jednostek samorządu terytorialnego w Polsce

80%

Pokrzywka Ł.

|

nr 5

229-247

PL

Artykuł podejmuje problematykę nieprecyzyjnych zapisów w polskim prawie finansów publicznych wpływających na sytuację finansową jednostek samorządu terytorialnego. Dokonano analizy aktów prawnych determinujących kształt sektora finansów publicznych i przedstawiono luki wykorzystywane przez władze lokalne. Najważniejszym problemem jest sposób, w jaki ustawodawca zdefiniował podmioty sektora finansów publicznych, wyłączając z niego spółki prawa handlowego. Jednostki samorządu terytorialnego prowadzą politykę finansową obłożoną licznymi restrykcjami przez ustawodawcę. Limity zadłużenia skłaniają władze lokalne do przenoszenia części działań publicznych poza sektor finansów publicznych. Wykorzystywane w tym celu spółki komunalne generują ryzyko dla finansów publicznych i ograniczają ich jawność oraz przejrzystość.

3

Ryzyko finansowe w kontekście zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego w Polsce

80%

Kata R.

Optimum. Studia Ekonomiczne

|

2015

|

tom 4(76)

PL

Samorząd terytorialny działa w warunkach niepewności i ryzyka. Ich negatywne skutki powodują, że samorząd nieoptymalnie realizuje swoje zadania. Jednym z rodzajów ryzyka towarzyszącego samorządowi terytorialnemu jest ryzyko finansowe. W opracowaniu wyjaśniono istotę i źródła tego typu ryzyka. Skupiono się na zadłużeniu jako kluczowym obszarze kreacji ryzyka finansowego. Na podstawie danych empirycznych dokonano analizy zadłużenia sektora samorządowego w Polsce w latach 2005-2013. W kontekście ryzyka finansowego określono istniejące oraz potencjalne konsekwencje nadmiernego zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego.

EN

Local governments operate in conditions of uncertainty and risk. Their negative consequences cause LGUs to perform their tasks in a suboptimal way. One of the risks associated with local governments is the financial risk. The paper explains the nature and source of this type of risk. The author focuses on debt as a key area of the creation of financial risk. The indebtedness of the Polish local government sector from 2005 to 2013 is analysed on the basis of empirical data. In the context of financial risk, the existing and the potential consequences of over-indebtedness of local governments are identified and described.

4

Ocena sytuacji finansowej elektroenergetyki w latach 1992-1996

80%

Mikołajuk H. , Pierzak A. , Wiktorowicz M.

|

tom nr 10

16-20

5

Zadłużenie rolniczych gospodarstw domowych w regionie Pomorza Środkowego

80%

Strzelecka A.

|

nr 2

391-403

PL

Celem badań była analiza i ocena korzystania przez rolnicze gospodarstwa domowe w regionie Pomorza Środkowego z zewnętrznych źródeł finansowania. Zbadano również poziom i strukturę zadłużenia rolniczych gospodarstw domowych w Polsce z tytułu kredytów i pożyczek bankowych (w porównaniu z pozostałymi podsektorami gospodarstw domowych). W badaniu wykorzystano dane pochodzące z badania ankietowego przeprowadzonego w regionie Pomorza Środkowego, oraz statystyki NBP za lata 2000-2012.

6

Wybrane problemy zarządzania finansami gospodarstw domowych w krajach europejskich

71%

Wiśniewska A.

|

nr 15

95-105

EN

Households are different in management of their money. Some households spend most of their income for everyday consumption. But, some spend their money on savings and investment. Management of personal finances (household finances), is connected with decisions on available budget to realize the household goal (i.e. maximizing the satisfaction of needs). The article is about financial decisions on indebtedness and savings and showing differences between them in European countries.

PL

Gospodarstwa domowe charakteryzują się bardzo dużą różnorodnością w zakresie dysponowania swoimi środkami pieniężnymi. Jedne gospodarstwa domowe większość swojego dochodu przeznaczają na rzecz konsumpcji bieżącej, inne na regulację swoich zobowiązań, zaś kolejne na oszczędności i inwestycje. Zarządzanie finansami osobistymi (czyli finansami gospodarstw domowych), związane jest z podejmowaniem decyzji w zakresie dostępnego budżetu w taki sposób, aby zrealizowany był cel należący do gospodarstw domowych, czyli maksymalizacja zaspokojenia potrzeb. Niniejsze opracowanie dotyczy przede wszystkim decyzji finansowych w zakresie zadłużenia oraz oszczędności, a także ukazania różnic między nimi w poszczególnych krajach Europy. Celem jest wskazanie ram teoretycznych zagadnienia związanego z zarządzaniem finansami gospodarstw domowych. Za hipotezę przyjmuje się, iż im wyższy dochód rozporządzalny gospodarstw domowych w danym państwie, tym wyższy udział oszczędności w dochodzie. Dodatkowo, im bardziej zadłużone są gospodarstwa domowe w danym kraju europejskim, tym oszczędności są niższe i przyjmują wartości ujemne.

7

Poziom zadłużenia w spółkach sektora budowlanego

60%

Mioduchowska-Jaroszewicz E.

Zeszyty Naukowe. Prace Instytutu Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw / Uniwersytet Szczeciński

|

2007

|

tom Nr 50, t. 2

109-116

PL

Celem artykułu było przedstawienie poziomu zadłużenia w spółkach sektora budowlanego w latach 2002-2005. W ocenie zadłużenia wykorzystano wskaźnik zadłużenia kapitałów. Analiza zadłużenia 39 spółek wskazuje, że 26 przedsiębiorstw posiada kapitał obcy większy niż 50%. Oznacza to, że badana grupa firm jest silnie zadłużona i ma niski poziom samofinansowania. Charakterystyczną cechą zadłużenia badanego sektora jest dominujący poziom zobowiązań krótkoterminowych w kapitale obcym

EN

The aim article is estimated debt in construction industry. Estimated debt in years 2002-2005 application debt capital ratio. Debt is high in estimated firms. Principal source debt is value short times liabilities.

8

Ocena sytuacji finansowej osób starszych w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem zasobności i zadłużenia

60%

Świecka B.

|

nr 2/2016 (59), t.1

118-134

PL

Starzenie się ludności jest tematem ważnym i interdyscyplinarnym. Jego znaczenie ma rozległe konsekwencje dla zatrudnienia, opieki społecznej, zabezpieczenia emerytalnego, opieki medycznej i wielu innych aspektów funkcjonowania gospodarki. Wzrost znaczenia osób starszych stał się na tyle istotny, iż powstały pojęcia „srebrnej generacji” (silver generation), a także „srebrnej gospodarki” (silver economy), obejmującej swoim zakresem istniejące i rozwijające się możliwości ekonomicznego wzrostu publicznych i konsumenckich dochodów związanych ze starzeniem się ludności, uwzględniających specyfikę potrzeb osób powyżej 50. roku życia. Srebrna generacja obejmuje dużą różnorodność jednostek co do statusu, dochodów, zdrowia, społecznego i kulturowego kontekstu. Dotyczy ona osób zarówno zamożnych i aktywnych, jak też biednych i podupadających na zdrowiu. Celem artykułu jest ocena sytuacji finansowej osób starszych w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem zasobności i zadłużenia na tle innych grup wiekowych oraz krajów UE (strefy euro). W opracowaniu wykorzystano głównie podejście empiryczne z wykorzystaniem badań wtórnych uwzględniających najnowsze raporty, obejmujące swoim zakresem lata 2013–2016.

EN

The aging of the population is an important and interdisciplinary subject. Its importance has extensive consequences for employment, social welfare, pension security, medical care as well as many other aspects of the economy, therefore posing burden for future generations. The increasing importance of the elderly has become so considerable that has led to the appearance of the concepts of “silver generation” as well as “silver economy” covering existing and emerging opportunities for economic growth of public and consumer income related to aging of the population, taking into account the specific needs of people above 50 years of age. “Silver generation” includes a large variety of individuals of different status, income, health, social and cultural context. It applies to both rich and active people and poor persons whose health is declining. The aim of the article is to present the financial situation of the elderly group in Poland, with a specific focus on wealth and debt against the background of EU countries. The study used mainly an empirical approach using secondary research taking into account the latest reports covering the years 2013–2016.

9

Meandry restrukturyzacji samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej

60%

Fijałkowska B.

|

tom Nr 1

209--223

PL

Głównym celem referatu jest ukazanie złożoności restrukturyzacji samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej. Wiedza o rodzajach i metodach restrukturyzacji jest tylko warunkiem wstępnym do opracowania użytecznych i skutecznych jej metod. Restrukturyzacja w samodzielnych publicznych zakładach opieki zdrowotnej (SP ZOZ) wynika z nadmiernego ich zadłużenia i zakłada zachowanie miejsc pracy. Obowiązująca od 1 lipca 2011 roku ustawa o działalności leczniczej określa wskaźniki zadłużenia. W przypadku wysokiego zadłużenia ustawa nakazuje przekształcenie zakładów opieki zdrowotnej w spółki kapitałowe. Autorka prezentuje wskaźniki zadłużenia placówek medycznych podległych Samorządowi Województwa Dolnośląskiego na podstawie zatwierdzonych sprawozdań finansowych za 2011 rok. W referacie zaprezentowane jest kompendium dobrych praktyk w podmiotach leczniczych. Meandry restrukturyzacji w sektorze publicznym to trudny i skomplikowany proces prowadzący do utrzymania płynności finansowej samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej przy zachowaniu miejsc pracy.

EN

The main purpose of the article is to present restructuring assumptions. The knowledge of restructuring kinds and methods seems to be only a prerequisite to finding useful and effective solutions. The restructuring of independent public health care institutions (in 2005-2010) is caused by excessive liabilities and the need to keep a stable employment level. The act of medicinal activity binding since July 1st 2011 defines debt ratios. In the case of high level of liabilities the act imposes transforming an independent public health care institution into a company. The author presents the debt ratios on given health care institutions in Lower Silesia region as at the end of 2011. Moreover, the article offers a compendium of good practices within medicinal organizations. The so-called meanders of restructuring in the public sector are all the difficulties in the process of keeping both good liquidity ratio and a stable employment level.

10

Wydatki inwestycyjne województw w Polsce w warunkach kryzysu finansów publicznych i wejścia w życie indywidualnych limitów zadłużenia samorządów

60%

Śmiechowicz J.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2014

|

nr 40

282-292

PL

Województwa pełnią szczególną rolę jako podmioty realizujące znaczną część inwestycji samorządowych. Celem niniejszego opracowania jest zbadanie, jak perspektywa obowiązywania nowego systemu limitowania długu samorządowego wpłynęła na zakres finansowanych przez nie w ostatnich latach inwestycji oraz jak prezentują się aktualne granice zadłużenia województw. Analizę przeprowadzono w oparciu o dane udostępniane przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Lublinie, charakteryzujące dochody, wydatki inwestycyjne, zobowiązania i wskaźniki zadłuże-nia wszystkich województw samorządowych w kraju w latach 2009–2013, sprawozdania z wyko-nania budżetów poszczególnych jednostek oraz ich wieloletnie prognozy finansowe.

EN

Provinces play a special role as entities financing large part of local government investments. The main aim of this article is to analyze if and how the prospect of the new system of local gov-ernment debt limitation influenced the investment expenditure and level of debt in provinces in Poland, additionally taking into account income potential of these units. The analysis will be con-ducted on the data made available by the Regional Audit Office in Lublin, reports of individual entities and their long-term financial projections.

11

Porównawcza analiza finansowa polskich uczelni publicznych i niepublicznych

60%

Figura P.

|

nr 35

247-266

PL

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest dokonanie oceny oraz porównanie kondycji finansowej krajowych uczelni publicznych i niepublicznych.PROBLEM I METODY BADAWCZE: Podstawowym problemem publikacji jest odmienność w kształtowaniu wartości wskaźników finansowych pomiędzy uczelniami publicznymi i niepublicznymi, wynikająca z funkcjonowania tych podmiotów w dwóch różnych systemach organizacyjno-społeczno-rynkowych. Artykuł wykorzystuje w głównej mierze narzędzia tradycyjnej analizy wskaźnikowej, statystyki opisowej oraz nieparametrycznego wnioskowania statystycznego.PROCES WYWODU: Wywód składa się z analizy literatury przedmiotu, dotyczącej warunków i sposobu funkcjonowania polskich uczelni publicznych i prywatnych. W części empirycznej artykułu użyta została analiza wskaźnikowa, stanowiąca jedną z najpopularniejszych metod analizy finansowej. Badaniu zostały poddane łącznie 23 wskaźniki finansowe, pozwalające na opisanie płynności finansowej, sprawności działania, wspomagania finansowego oraz rentowności polskich szkół wyższych. W przeprowadzonych badaniach wykorzystano także metody opisu statystycznego. Do potwierdzenia zróżnicowania kształtowanych przez publiczne i niepubliczne uczelnie wartości wskaźników finansowych użyta została metoda nieparametryczna wnioskowania statystycznego – test U Manna-Whitneya.WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Przeprowadzone badania dowodzą, że wartości przeważającej większości wskaźników finansowych są kształtowane przez publiczne i niepubliczne szkoły wyższe na statystycznie istotnie różniących się od siebie poziomach. Z przeprowadzonych badań wynika ponadto, że kondycja finansowa uczelni publicznych jest znacząco niższa od uczelni niepublicznych. Ukazują one również, że uczelnie publiczne charakteryzują się niższą od uczelni niepublicznych: płynnością finansową, elastycznością posiadanego majątku, produktywnością majątku trwałego oraz rentownością sprzedaży. Ponadto cechuje je także wyższe zadłużenie oraz dłuższy okres obrotu zapasów i zobowiązań. Również większy odsetek uczelni publicznych nie spełnia wymogów złotej i srebrnej reguły bilansowej.WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Różnice w sposobie funkcjonowania sprawiają, że odmienność w kształtowanych wartościach wskaźników finansowych pomiędzy publicznymi i niepublicznymi uczelniami jest nie do uniknięcia. Zawarte w artykule mierniki, opisujące rozkłady wartości wskaźników finansowych, mogą zostać praktycznie wykorzystane jako baza odniesienia podczas przeprowadzania analizy kondycji finansowej krajowych uczelni.

12

Kondycja finansowa jednostek samorządu terytorialnego – koniec wpływu spowolnienia gospodarczego?

60%

Kluza K.

|

nr 4

EN

Since 2013, the financial standing of local governments (LG) has been gradually improving in Poland. Their debt ratios have decreased and debt service capacity improved remarkably. The analysis of individual LG categories indicates that the progress is not uniform. The most modest recovery was in the category of towns with county rights. The new statutory debt limit created a space to increase their debt, which was not accompanied by adequately strong growth in operating surpluses. At the end of 2015, ca. 15% of towns with county rights crossed the alarming values of debt indicators and they are noticeably exposed to a risk of interest rates increases. The differences between LGs with sound risk profile and LGs with inferior risk profile are growing also for the rural boroughs and the counties. As a result, despite an average improvement in financial ratios for the LG sector, several dozen entities remain in the financial situation even more difficult than in the years 2011–2012.

PL

Od 2013 r. kondycja finansowa jednostek samorządu terytorialnego stopniowo się poprawia. Ich zadłużenie w relacji do dochodów maleje oraz istotnie poprawiają się wskaźniki obrazujące zdolność do jego spłaty. Analiza kategorii JST wskazuje, iż postęp ten nie jest równomierny. Najskromniejszy jest on w miastach na prawach powiatu. Limit ustawowy z art. 243 stworzył im przestrzeń do zwiększenia zadłużenia, któremu nie towarzyszył odpowiedni wzrost nadwyżek operacyjnych. Na koniec 2015 r. około 15% miast na prawach powiatu charakteryzowało się alarmującymi wskaźnikami zadłużenia i ekspozycją na ryzyko wzrostu stóp procentowych. Różnice między liczną grupą JST o dobrym profilu ryzyka a najsłabszymi JST pogłębiają się też w gminach wiejskich i powiatach. W efekcie, pomimo poprawy średnich parametrów finansowych dla sektora JST, kilkadziesiąt podmiotów pozostaje w sytuacji finansowej trudniejszej niż w latach 2011–2012.

13

Intangible Assets and Financial Management Decisions on the Example of WSE Companies

57%

Pastusiak R. , Bolek M. , Lyroudi K.

|

tom 4

|

nr 323

PL

W artykule analizowane są przedsiębiorstwa notowane na GPW z uwzględnieniem wartości intelektualnych prawych i decyzji finansowych. Jeśli przedsiębiorstwo decyduje się budować strategię związaną z innowacjami, powinno zarządzać finansami w sposób specyficzny dla tej grupy przedsiębiorstw. Wartość przedsiębiorstwa powinna się zwiększać jako rezultat skoordynowanych decyzji w obszarze innowacyjności i finansów. W artykule tym badane są relacje pomiędzy wartością aktywów niematerialnych i prawnych w firmie a strategią zarządzania płynnością, zarządzaniem gotówką, zyskownością, pojemnością zadłużeniową i wartością rynkową. Zależność pomiędzy tymi czynnikami wskazuje, że strategia oparta na innowacjach powinna być wspierana decyzjami finansowymi, które prowadzą firmę do wzrostu wartości.

EN

This paper investigates the companies listed on WSE in the context of intangibles and financial management. If a company decides to build its strategy on innovation, it will have to manage the finances according to some rules specific for innovation based entities. The value of a company should grow as a result of joint decisions in the field of innovation and finances. Specifically, this paper investigates the influence of company’s intangibles on its liquidity strategy, cash management, profitability, debt capacity and market value. As a result of analysis it has been found that there exist relationships among those factors, indicating that innovation based strategy should be supported by financial decisions that enable the company to increase its value.

14

The influence of financial condition on investment decisions in enterprises in Poland

51%

Kolegowicz K. , Krzemiński P.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2019

|

tom z. 136

243--255

EN

One of the many factors affecting the economic potential and development of an enterprise are investments. The investment outlays for maintaining or increasing the economic potential decide not only about the development of enterprises, but also their current functioning. While accuracy of investment decisions is very important in investment, so also are the internal conditions that are closely related to the economic condition of the company. The main purpose of the article is to identify the impact of the financial situation and the strength of this impact on investment decisions of enterprises. This has been tested on a sample of over 50 thousand Polish enterprises employing over 9 people that was collected by the CSO's public statistics in Warsaw for the period 1996-2017. The study was conducted using regression and correlation analysis for comparable periods, as well as by taking into account the delay effect, i.e. the impact of the result obtained in year t on investment decisions in year t + 1.

15

Upadłość konsumencka a zadłużanie się miejskich gospodarstw domowych w Polsce w okresie kryzysu

51%

Zalega T.

|

nr 38

152-168

PL

Artykuł jest poświęcony uchwyceniu źródeł niewypłacalności i stosunku do zjawiska upadło-ści konsumenckiej w miejskich gospodarstwach domowych w Polsce w okresie kryzysu gospodar-czego. W oparciu o najnowszą literaturę przedmiotu, wyjaśniono pojęcie, przyczyny i skutki nie-wypłacalności gospodarstw domowych. Bazując na danych uzyskanych z Ministerstwa Sprawie-dliwości poddano syntetycznej analizie procedurę upadłościową w Polsce w latach 2009–2012. W drugiej części artykułu, po zaprezentowaniu metodologii badań i krótkiego opisu próby badaw-czej, przeanalizowano zjawisko niewypłacalności i upadłości konsumenckiej, przyczyny nadmier-nego zadłużania się gospodarstw domowych oraz ocenę sytuacji finansowej i zadłużenia badanych gospodarstw domowych. Kolejnym zagadnieniem poruszonym w tekście jest analiza wiedzy i postaw ankietowanych gospodarstw domowych wobec zjawiska upadłości gospodarstw domowych. Wy-niki badań własnych zostały skonfrontowane z danymi pochodzącymi z Diagnozy Społecznej 2011 oraz Raportem NBP na temat stanu zadłużenia polskich gospodarstw domowych. Podsumo-wanie rozważań i ważniejsze wnioski kończą niniejszy tekst.

EN

The article aims to identify the sources of insolvency and the attitudes to consumer bankrupt-cy among Polish urban households in the period of economic crisis. Based on the most recent literature on the subject the notion, causes and impacts of household insolvency are explained. The Ministry of Justice data are used to perform a synthetic analysis of the Polish bankruptcy procedure in the years 2009–2012. In the second part of the article, after the research methodology and a short de-scription of the sample of households are presented, the analysis focuses on consumer insolvency and bankruptcy, the causes of households’ excessive debts, and an assessment of their financial situation and indebtedness. The article also delves into the surveyed households’ knowledge of consumer bankruptcy and their attitudes to this phenomenon. The results of authors’ research are compared with data derived from Social Diagnosis 2011 and NBP’s report on the debt of Polish households. The article closes with a summation of the discussion and major conclusions.

16

Zadłużeni seniorzy jako wyzwania pracy socjalnej

51%

Tymicka A.

|

nr 3

1-12

EN

Old age is a stage in the life cycle in which people particularly need the support of their family and institutions. Social assistance institutions, especially social workers working directly in the residential environment, are therefore faced with a special task of dealing with situations that may endanger the safety of the elderly. One such threat is the current debt of Polish seniors – almost half of elderly people have loan commitments. The aim of this study is to analyse the phenomenon of indebtedness of older people, with emphasis on the possibilities of support. In order to achieve this goal reliably, the available literature and the latest reports of the Economic Information Bureau have been analysed. In the first part of the article the basic concepts were explained, and then the profile of the “pensioner-debtor” was characterized, considering main causes and consequences of debt of elderly people. In the next part, an attempt was made to identify the possibilities of support that can be obtained by senior debtors on behalf of assistance institutions, mainly social workers.

PL

Starość jest takim etapem cyklu życia, w którym człowiek szczególnie potrzebuje wsparcia rodziny i instytucji. Przed placówkami pomocy społecznej, w tym przede wszystkim pracownikami socjalnymi, pracującymi bezpośrednio w środowisku zamieszkania stoi zatem wyjątkowe zadanie wyjścia naprzeciw sytuacjom, mogącym zagrażać bezpieczeństwu osób starszych. Jednym z takich zagrożeń jest obecnie zadłużenie polskich seniorów – niemal połowa osób w podeszłym wieku posiada zobowiązania pożyczkowe. Celem niniejszego opracowania jest analiza zjawiska zadłużenia osób starszych ze szczególnym uwzględnieniem możliwości wsparcia. Aby rzetelnie zrealizować postawione zamierzenie dokonano analizy dostępnej w tym zakresie literatury przedmiotowej oraz najnowszych raportów Biura Informacji Gospodarczej. W pierwszej części artykułu dokonano wyjaśnienia podstawowych pojęć, następnie scharakteryzowano profil „dłużnika-emeryta”, uwzględniając główne przyczyny i konsekwencje zadłużenia osób starszych. W kolejnej części podjęto próbę zidentyfikowania możliwości wsparcia, jakie mogą uzyskać zadłużeni seniorzy z ramienia instytucji pomocowych, w tym głównie pracownika socjalnego.

17

Typologia miast na prawach powiatu według poziomu zadłużenia w Polsce, w latach 2007-2014

51%

Kozera A.

Optimum. Studia Ekonomiczne

|

2016

|

tom 4(82)

PL

Miasta na prawach powiatu, ze względu na ich dualny charakter, pełnią funkcje przypisane nie tylko gminom, ale również część zadań przynależnych powiatom. Realizują one zatem szereg zadań zarówno w sferze socjalnej, społecznej, jak i infrastrukturalnej, które mają wpływ na poziom rozwoju społeczno-gospodarczego regionu, oraz jakość życia społeczności lokalnej. Jednak z roku na rok dynamicznie wzrasta zadłużenie podmiotów sektora samorządowego, a w szczególności największych miast na prawach powiatu – metropolii. W 2007 roku zadłużenie ogółem miast na prawach powiatu wyniosło bowiem 11,2 mld zł (7 mld zł w przypadku metropolii), natomiast w 2014 roku było już prawie trzykrotnie wyższe i wzrosło do blisko 32,5 mld zł (w przypadku metropolii do ponad 20 mld zł), stanowiąc ponad 45% zadłużenia ogółem sektora samorządowego w Polsce. Analiza zjawiska zadłużenia podmiotów sektora samorządowego, w tym miast na prawach powiatu, z uwagi na to, że realizują one szeroki zakres zadań, a ich dług obejmuje część długu publicznego, ma istotne znaczenie nie tylko z racji prawidłowego ich funkcjonowania, ale także bezpieczeństwa finansowego państwa. Głównym celem artykułu jest analiza zjawiska zadłużenia miast na prawach powiatu w Polsce, w latach 2007-2014. Badania przeprowadzono przede wszystkim na podstawie baz danych publikowanych przez Ministerstwo Finansów (Wskaźniki do oceny sytuacji finansowej jednostek samorządu terytorialnego) z wykorzystaniem metod statystyki opisowej i metody Warda.

EN

Due to the dual character of towns with a county status, they function not only as communes but also have some functions of counties. They execute a wide range of welfare-related, social and infrastructural tasks, which affect socio-economic development in the region and quality of life in the local community. Every year the debt of entities in the local government sector increases dynamically. It is particularly noticeable in the biggest towns with the status of counties – metropolises. In 2007, the total debt of towns with a county status was 11.2 billion zlotys (7 billion zlotys in metropolises). In 2014, the debt was nearly three times as great: it increased to nearly 32.5 billion zlotys (more than 20 billion zlotys in metropolises). It amounted to more than 45% of the total debt of the local government sector in Poland. It seems important that analysis of the debt of entities in the local government sector, including towns with a county status, be conducted because they perform a wide range of activities and their debt is part of public debt. Therefore, the analysis is significant not only for a proper functioning of these entities but also for the financial security of the state. The main aim of the paper is to investigate the debt of towns with a county status in Poland between 2007 and 2014. The study is chiefly based on databases published by the Ministry of Finance – Indicators to Assess the Financial Situation of Local Government Units, and uses descriptive statistics and Ward's method.

18

Rosnące zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego jako zagrożenie dla rozwoju lokalnego

51%

Kozera A.

|

tom 49

203-215

PL

Rozwój lokalny to długofalowy proces przemian dokonujących się w gospodarce. Aby były one możliwe, niezbędne jest ponoszenie wydatków, zwłaszcza inwestycyjnych. Na szczeblu lokalnym ciężar finansowy tych zmian spoczywa w głównej mierze na podmiotach sektora samorządowego. Wejście Polski do Unii Europejskiej oraz możliwość korzystania przez JST ze środków unijnych, zwłaszcza w latach 2007–2013, przyczyniło się do ich rozwoju lokalnego, w szczególności do wzrostu atrakcyjności rezydencjalnej i inwestycyjnej wielu gmin wiejskich, ale także do dynamicznego wzrostu poziomu ich zadłużenia. Z jednej strony wykorzystanie zwrotnego finansowania pozwala JST funkcjonować w warunkach niedostosowania dochodów do kosztów wykonywanych zadań oraz na utrzymanie wydatków inwestycyjnych na wysokim poziomie w warunkach niskiego ich potencjału inwestycyjnego. Z drugiej jednak strony pojawia się problem bezpiecznego poziomu zadłużenia JST oraz odpowiedniego zarządzania powstałym długiem. Nadmierne zadłużenie JST to zagrożenie nie tylko dla ich stabilnego funkcjonowania i rozwoju lokalnego, ale także dla stabilności finansowej całego sektora finansów publicznych. Celem artykułu jest analiza zjawiska zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego w Polsce w latach 2007–2014 oraz określenie perspektyw rozwoju lokalnego tych podmiotów w kontekście rosnącego ich zadłużenia oraz obowiązujących od 2014 roku ograniczeń prawnych dotyczących możliwości zaciągania nowych zobowiązań przez JST. Badania przeprowadzono na podstawie baz danych publikowanych przez Ministerstwo Finansów oraz Główny Urząd Statystyczny.

EN

Local development is a long-term process of changes taking place in the economy. It is necessary to make expenses, especially on investments, for these changes to take place. At the local level the financial costs of these changes need to be borne chiefly by entities of the local government sector. Poland’s accession to the European Union and the possibility for local government units to use the EU funds, especially between 2007 and 2013, caused their development. It resulted in greater residential and investment attractiveness of many rural communes, but their debt increased dynamically. On the one hand, by repayable financing local government units can function despite the inadequacy between their income and the costs of tasks. They can also maintain a high level of capital expenditure despite their low investment potential. On the other hand, local government units face the problem of a safe indebtedness level and appropriate debt management. Excessive indebtedness of local government units is a threat not only to their stable functioning and local development but also to financial stability of the entire public finance sector. The aim of this article is to analyse the indebtedness of local government units in Poland between 2007 and 2014 and to determine the perspectives of local development of these entities in view of their growing debt and in the context of legal limitations concerning the possibilities of local government units to incur new debts, which were introduced in 2014. The study was based on the database published by the Ministry of Finance and the Central Statistical Office.

19

Zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego jako uwarunkowanie absorpcji środków unijnych

51%

Miszczuk M. , Kawałko B.

|

2017

|

tom 9(45)

|

nr 3

57-72

PL

Celem autorów artykułu było przedstawienie badań dotyczących wpływu zadłużenia wybranych JST na pozyskiwanie środków unijnych. Dla realizacji celu przyjęto dwie hipotezy. Pierwsza zakładała, że wielkość zadłużenia JST wpływa na absorpcję środków unijnych, druga natomiast stwierdzała, że JST wyhamowują proces zadłużania się pod koniec okresu perspektywy finansowej 2007-3013, aby przygotować się do pozyskiwania środków UE w latach 2014-2020. Badaniem objęto 46 gmin województwa lubelskiego o charakterze miejsko-wiejskim (26 gmin) i miejskim (20 gmin, w tym 4 miasta na prawach powiatu). Przeprowadzona analiza nie potwierdziła hipotezy pierwszej. Druga hipoteza natomiast w pewnym stopniu jest prawdziwa, gdyż ponad połowę miast obniżyło swoje zadłużenie przed okresem nowej perspektywy UE.

EN

The aim of the research is to outline the influence of the debt of the selected local government units on obtaining EU funds. In order to meet the objective, two hypotheses have been raised. The first one implies that the volume of the local government units’ debt has an impact on the absorption of EU funds, whereas the other hypothesis states that local government units slow down the process of indebtedness towards the end of the financial perspective in the years 2007-2013 in order to prepare for obtaining EU funds for the years 2014-2020. The examination covers 46 municipalities of the Lublin voivodship, both of urban-rural (26 municipalities) and of urban nature (20 municipalities, including four city counties). The conducted analysis has not supported the first hypothesis. The other hypothesis seems correct to some extent, since over half of the cities reduced their debts before the period of the new EU perspective.

20

Zadłużenie metropolii w Polsce w latach 2007–2013

51%

Kozera A.

|

nr 3(65)

70-93

PL

Dług jednostek samorządu terytorialnego (JST) jest częścią państwowego długu publicznego. Analiza zjawiska zadłużenia sektora samorządowego ma więc istotne znaczenie dla bezpieczeństwa finansowego państwa. W Polsce w latach 2007–2013 dynamicznie wzrosło zadłużenie JST, a w szczególności największych miast na prawach powiatu – metropolii. Ze względu na dualny charakter realizują one ważne zadania w sferze społecznej i infrastrukturalnej, które przesądzają o jakości codziennego życia mieszkańców i mają wpływ na rozwój społeczno-gospodarczy regionu, jak i obszarów metropolitalnych. Nadmierny wzrost zadłużenia stanowić może w przyszłości barierę osiągania wysokiego tempa rozwoju społeczno-gospodarczego metropolii. Celem artykułu jest analiza zjawiska zadłużenia największych miast na prawach powiatu – metropolii – w Polsce w latach 2007–2013. Analizę przeprowadzono na podstawie danych pochodzących z Ministerstwa Finansów (Wskaźniki do oceny sytuacji finansowej jednostek samorządu terytorialnego).

EN

The debt of local government units (LGU) is part of the public debt. Therefore, the analysis of the phenomenon of local government debt is important for the financial security of the state. In Poland, in the period 2007–2013, the debt of local government units rapidly increased, in particular in the major cities with poviat rights – metropolises. Due to the dual nature of metropolises, they perform many important tasks in the social and infrastructure sphere that determine the quality of life of their residents and contribute to the socio-economic development of the region and metropolitan areas. However, an excessive increase in debt of the metropolis may in the future be a barrier to achieving a high rate of socio-economic development. The aim of the paper is to analyze the phenomenon of indebtedness in the largest cities with poviat rights – metropolises – in Poland in the years 2007–2013. The study draws on publicly accessible databases compiled by the Ministry of Finance (Wskaźniki do oceny sytuacji fiansowej jednostek samorządu terytorialnego).