Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Uwarunkowania nierówności horyzontalnych w dostępie do szkolnictwa wyższego w Polsce

100%

Czarnecki K.

Nauka i Szkolnictwo Wyższe

|

2015

|

nr 1(45)

161-189

EN

The article presents the findings from the study of socio-economic status (SES) of students of several Polish higher education institutions that differ in prestige. The author tries to answer the following question: what determines individual choices of which tertiary school to study at? The question is particularly seminal in the context of Polish higher education system, which can be rightly perceived to be highly stratified in prestige and quality of schools and very diverse in terms of social composition of student body, the latter being, inter alia, the reflection of the higher education expansion processes. The literature on inequality of educational opportunity explicitly shows that students of higher education institutions of different prestige differ significantly in their social background. This hypothesis clearly holds in the light of data collected for this study. This allows one to make a second hypothesis: horizontal inequalities in access to Polish higher education are evident. They imply a situation, in which some school leavers enrol at higher education institutions of lower prestige for reasons other than their educational achievement (fulfilling admission criteria). The article not only proves the existence of horizontal inequalities, but also identifies the demand-side factors that bring them about and assesses their relative strength. The study is based on the survey which has been conducted in the second quarter of 2015 on the sample of Polish first and second year bachelor students in economic disciplines at both public and private tertiary schools in Poland.

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań nad statusem społeczno-ekonomicznym studentów kilku polskich uczelni różniących się pod względem prestiżu. Starano się w nim odpowiedzieć na pytanie: Co sprawia, że dana osoba wybiera studia na tej, a nie innej uczelni wyższej? Pytanie to ma szczególną wagę w kontekście polskiego systemu szkolnictwa wyższego, co do którego uzasadnione wydają się założenia o zróżnicowaniu jakościowym uczelni oraz wynikającym m.in. z umasowienia kształcenia na tym szczeblu zróżnicowaniu społecznym osób podejmujących studia na poszczególnych uczelniach. Dorobek badań nad nierównościami szans edukacyjnych wyraźnie sugeruje, że studenci uczelni o różnym poziomie prestiżu istotnie różnią się pod względem statusu społeczno-ekonomicznego. Potwierdzenie tej hipotezy w zgromadzonych danych pozwoliło na weryfikację kolejnej: można mówić o istnieniu horyzontalnych nierówności w dostępie do szkolnictwa wyższego w Polsce, czyli sytuacji, w której część osób podejmuje studia na uczelniach o niższym prestiżu z powodów innych niż przygotowanie szkolne (spełnianie kryteriów kwalifikacji). Interesujące przy tym jest nie tyle samo odnotowanie tego zjawiska, ile rozpoznanie jego zakresu oraz wywołujących go czynników, a także ich relatywnej siły. Mające temu służyć badanie ankietowe przeprowadzono w drugim kwartale 2015 r. na populacji polskich studentów I i II roku studiów I stopnia w dziedzinie nauk ekonomicznych na uczelniach publicznych i niepublicznych w Polsce.

2

Resilience a edukacja. Rola fenomenu skutecznej adaptacji w osiągnięciach szkolnych

80%

Smulczyk M.

|

nr 2(56)

203-222

EN

In the educational context, resilience is recognized as an increased probability of school success, despite experiencing adversity caused by the individual characteristics as well as living conditions or experiences. The article presents the concept of resilience taking into account the etymology of the term, the mechanisms underlying this phenomenon, trends of the research and its relationship to the school functioning. They presented arguments that academic resilience can be an important phenomenon for all students participating in the learning process.

PL

W kontekście edukacyjnym resilience jest ujmowana jako zwiększone prawdopodobieństwo sukcesu w nauce, mimo doświadczania przeciwności spowodowanych przez wrodzone cechy jednostki, warunki życiowe, czy doświadczenia. W artykule przedstawiono koncepcję resilience, uwzględniając etymologię nazwy, mechanizmy leżące u podstaw tego zjawiska, nurty badawcze oraz związki tej koncepcji z funkcjonowaniem szkolnym. Zaprezentowano argumenty, że academic resilience może być istotnym fenomenem dla wszystkich uczniów uczestniczących w procesie nauki.

3

Środowisko społeczno-ekonomiczne a poziom rozwoju fizycznego chłopców ze szkół ponadgimnazjalnych województwa podkarpackiego

80%

Drozd M. , Żegleń P. , Drozd S. , Obodyński M. , Zaborniak M.

|

nr 4 (369) Tom I

274-286

PL

Celem artykułu badawczego było scharakteryzowanie środowiska społeczno-ekonomicznego oraz jego wpływu na rozwój fizyczny chłopców w wieku ponadgimnazjalnym z terenów Podkarpacia. Badania zostały przeprowadzone w 2015 roku. Grupę badawczą stanowiło 281 chłopców. Badania obejmowały sondaż diagnostyczny dotyczący środowiska społeczno-ekonomicznego chłopców, a także pomiary antropometryczne oraz wybrane próby zdolności motorycznych. Dla wymienionych cech i zdolności obliczono średnią arytmetyczną, odchylenie standardowe oraz współczynnik zmienności Pearsona. Analiza statusu społeczno-ekonomicznego została dokonana zgodnie z sugestiami Bieleckiego (1998) na podstawie ankiety, która dotyczyła wykształcenia rodziców, charakteru wykonywanego zawodu oraz liczby dzieci w rodzinie. Każde pytanie było punktowane 0-4, maksymalnie można było uzyskać 18 punktów. Na podstawie otrzymanych punktów całość badanej zbiorowości została podzielona na trzy grupy: -- o wysokim statusie społeczno-ekonomicznym (SSE), -- o średnim SSE, -- o niskim SSE. Ocenę budowy somatycznej dokonano na podstawie pomiarów antropometrycznych wysokości i masy ciała. Otrzymane wyniki posłużyły do obliczenia wskaźnika II Queteleta (BMI). Sprawność fizyczna została oceniona na podstawie wybranych zdolności motorycznych - szybkości kończyny górnej oraz mocy kończyn dolnych. Do oceny wyżej wymienionych zdolności posłużyły wybrane próby z testu EUROFIT (Eurofit 1998). Wyniki badań wykazują znaczący wpływ statusu społeczno-ekonomicznego na różnice w budowie ciała – wysokości, masie, a także wskaźniku II Queteleta. Nie można jednak jednoznacznie stwierdzić zależności między SSE a sprawnością fizyczną badanych. Grupa o niskim SSE uzyskała lepsze wyniki niż koledzy z grupy o średnim SSE. Badania wpływu statusu społeczno-ekonomicznego na rozwój fizyczny młodzieży należy oprzeć na dodatkowych kryteriach – np. dostępie do pracy czy dochodzie na jednego członka rodziny z uwzględnieniem wszystkich źródeł dochodów, na podstawie których można precyzyjnie dokonać oceny rozwarstwienia społeczeństwa. Śledzenie tych zmian jest ważne przede wszystkim z tego względu, iż dostarcza cennych informacji dotyczących świadomego kształtowania się polityki socjalnej państwa.

EN

The work was to characterise the socio-economic environment and its impact on the physical development of boys aged upper secondary education from the Podkarpackie Province. Studies were carried out in 2015 in the Podkarpackie region. The research group was comprised of 281 boys. Studies included a diagnostic survey on the socio-economic environment of boys as well as anthropometric measurements and attempts of motor skills. For the characteristics and the capacity, there were calculated the arithmetic mean, standard deviation and the Pearson’s coefficient of variation. The analysis of the socio-economic status has been made in accordance with the suggestions of Bielecki (1998) on the basis of a survey which involved the level of education of parents, the nature of their profession, and the number of children in the family. Each question was ranked from 0 to 4; one can get up to 18 points. On the basis of the scores, the whole test population was divided into three groups: -- with high socio-economic status (SES) -- with average SES -- with low SES. Assessment of somatic cell’s structure was based on anthropometric measurements of height and weight. The results were used to calculate II Quetelet (BMI). Physical fitness was assessed on the basis of the selected motor skills - speed of the upper limbs and ower limbs’ power. To assess the abilities mentioned above there were selected attempts from the test EUROFIT (Eurofit 1998). The test results show a significant impact of the socio-economic status differences in physique - height, body weight and II Quetelet index. However, there is no clear relationship between SES and fitness test. The group with low SES obtained better results from their colleagues in the group of medium SES. The research of the impact of the socio-economic status on the physical development of adolescents should be based on additional criteria, namely access to work, the income per family member taking into account all sources of income, and similar factors on the basis of which one can accurately assess the stratification of the society. Tracking these changes is important primarily for this reason that provides valuable information about the conscious shaping of the social policy of the country.

RU

Цель исследовательской статьи – дать характеристику социально-экономической среды и ее влияния на физическое развитие юношей в среднешкольном возрасте с территории Подкарпатского воеводства. Обследования провели в 2015 г. Исследовательскую группу составлял 281 юноша. Обследования охватывали диагностический зондаж, касающийся социально-экономической среды юно- шей, а также антропометрические измерения и избранные пробы моторных способностей. Для указанных свойств и способностей рассчитали среднее арифметическое значение, стандартное отклонение и коэффициент вариации Пирсона. Анализ социально-экономического статуса провели в соответствии с указаниями Белецкого (1998) на основе анкеты, которая касалась образования родителей, характера выполняемой профессии и числа детей в семье. Каждый вопрос получал баллы в пределах 0-4; максимально можно было получить 18 баллов. На основе полученных баллов всю обследуемую совокупность разделили на три группы: -- с высоким социально-экономическим статусом (СЭС), -- со средним СЭС, -- с низким СЭС. Оценку соматической структуры провели на основе антропометрических измерений высоты и массы тела. Полученные результаты послужили для расчета индекса II Кетеле (ИМТ). Физическую форму оценили на основе избранных моторных способностей – скорости движения верхних конечностей и мощности нижних конечностей. Для оценки указанных способностей послужили избранные пробы из теста EUROFIT (Eurofit 1998). Результаты обследований указывают значительное влияние социально-экономическо- го статуса на отличия в телосложении – высоте, массе, а также в индексе II Кетеле. Невозможно однако однозначно установить зависимость между СЭС и физической формой обследуемых. Группа с низким СЭС получила лучшие результаты, чем коллеги из группы со средним СЭС. Изучение влияния соцально-экономического статуса на физическое развитие молодежи следует основать на дополнительных критериях, напр. доступности работы или же дохода на одного члена семьи с учетом всех источников доходов, на основе которых можно точно оценить расслоение общества. Наблюдение за этими изменениями важно прежде всего потому, что оно предоставляет ценную информацию о сознательном формировании социальной политики государства.

4

Public health management in a crisis situation: alcohol consumption in terms of socio-economic status

70%

Gavurova B. , Ivankova V. , Kubak M.

|

tom Vol. 24, No. 1

80--95

EN

In order to strengthen public health management, the main aim of the study was to identify possible changes in alcohol consumption during the health crisis, classified according to the socio-economic status of the Slovak population. The research sample consisted of 506 respondents (33% males and 67% females), and data were collected through an online questionnaire distributed from 29th of April 2020 to 1st July 2020. A crosstabulation showed that alcohol consumption did not change in about half of the respondents, while the majority of the remaining respondents reported a decrease in alcohol consumption compared to those who reported an increase. Females were more stable in their drinking than males. Correspondence analysis showed that high-income males (2500 to 2999 EUR) were more likely to drink excessively. Conversely, high-income females reported much less alcohol consumption. Health care professionals should pay increased attention to alcohol consumption in vulnerable groups at risk of developing an addiction. The findings of this study provide valuable information for improving public policy management and for effective decision-making in public health.

PL

W celu wzmocnienia zarządzania zdrowiem publicznym, głównym celem badania była identyfikacja możliwych zmian w spożyciu alkoholu podczas kryzysu zdrowotnego, sklasyfikowanych według statusu społeczno-ekonomicznego ludności słowackiej. Próba badawcza składała się z 506 respondentów (33% mężczyzn i 67% kobiet), a dane zostały zebrane za pomocą ankiety internetowej rozprowadzanej od 29 kwietnia 2020 r. do 1 lipca 2020 r. Tabela krzyżowa wykazała, że spożycie alkoholu nie zmieniło się w około połowie badanych, podczas gdy większość pozostałych respondentów zgłosiła spadek spożycia alkoholu w porównaniu z tymi, którzy zgłosili wzrost. Kobiety były bardziej stabilne w piciu niż mężczyźni. Analiza korespondencji wykazała, że mężczyźni o wysokich dochodach (2500 do 2999 euro) częściej nadużywali alkoholu. Z drugiej strony kobiety o wysokich dochodach zgłaszały znacznie mniejsze spożycie alkoholu. Pracownicy służby zdrowia powinni zwracać większą uwagę na spożywanie alkoholu w grupach wrażliwych, zagrożonych uzależnieniem. Wyniki tego badania dostarczają cennych informacji na temat poprawy zarządzania polityką publiczną oraz skutecznego podejmowania decyzji w zakresie zdrowia publicznego.