W pracy podjęto badania oporów przepływu powietrza przez warstwę nasion buraka. Opory przepływu powietrza przez porowatą warstwę nasion, dla szerokiego zakresu wartości liczby Reynoldsa, opisuje zmodyfikowane równanie Leva. Wyznaczenie współczynnika oporów w zależności od liczby Reynoldsa pozwoli na zaprojektowanie wysokości warstwy w suszarce dla danego wentylatora lub dobrania wentylatora dla założonej wysokości złoża zapewniającego optymalny czas suszenia. Wyznaczono właściwości fizyczne nasion buraka ćwikłowego. Ustalono spadki ciśnienia na poszczególnych wysokościach złoża, co posłużyło do wyznaczana jednostkowego spadku ciśnienia. Zależność jednostkowego spadku ciśnienia i prędkości przepływu powietrza przedstawiono równaniem Erguna. Do opisu zależności między współczynnikiem oporów a liczbą Reynoldsa obliczono stałą K2= 15,03, charakteryzującą nasiona buraka.
EN
The paper presents a study on the air flow resistance of beetroot seed bed. Air pressure drop across a porous layer of the seed, within a wide range of Reynolds number values, was described with a modified Levy equation. Determination of coefficient of resistance depending on Reynolds number allows to design a height of the layer in an dryer for a particular fan or to select the fan for the assumed height of the bed, which ensures the optimum drying time. Physical properties of beetroot seeds were determined. Pressure drop in the different heights of the bed were estimated. This allowed to determine the elementary pressure gradient. Relationship between the elementary pressure gradient and airflow velocity was described by Ergun equation. To describe the relationship between the coefficient of resistance and a constant Reynolds number friction K2 = 15.03 was calculated.
Celem niniejszych badań była ocena jakości nasion rzepaku ozimego pod względem stopnia zanieczyszczeń pochodzących od różnych producentów z województwa: kujawsko-pomorskiego i lubuskiego, wielkopolskiego, warmińsko-mazurskiego i zachodnio- -pomorskiego. W badaniach uwzględniono poziom zanieczyszczeń w zależności od wilgotności początkowej nasion po dosychaniu naturalnym oraz suszeniu w suszarni. W badaniach zastosowano metodę spektrometrii bliskiej podczerwieni mającą na celu określenie wilgotności poszczególnych próbek. Z dostępnych w programie Statistica testów post - hoc wybrano test Tukeya (HSD).
EN
The purpose of this research was to evaluate the quality of winter rape seeds as regards their contamination degree. The tested seeds originated from different manufacturers from the following voivodeships: Kujawsko-Pomorskie and Lubuskie, Wielkopolskie, Warmińsko-Mazurskie and Zachodniopomorskie. Contamination level depending on initial humidity of seeds after natural drying off and drying in a drying plant was taken into account. The method of near infrared spectrometry was used in the research, aimed to determine humidity of individual samples. The Tukey's test (HSD) was chosen post - hoc from among all tests available in the Statistica application.
Praca dotyczy badań oporów powietrza przepływającego przez warstwę nasion marchwi w suszarce wibracyjnej. Badania obejmowały spadek ciśnienia powietrza wzdłuż warstwy nasion w zależności od prędkości przepływu powietrza u, dla stałej amplitudy drgań i dla różnych wysokości złoża. Jednostkowy spadek ciśnienia złoża wibrowanego porównano ze złożem niepoddanym wibracjom. Wartości oporów jednostkowych powietrza wzdłuż warstwy nasion zwiększały się wraz ze wzrostem prędkości przepływu powietrza zgodnie z równaniem Erguna dla: złoża stacjonarnego: dP2/Hi = 40530·U2 + 5974 ·U R2 dla 0,0752 + 5974 U·R2 = 0,95 dla 0,075
EN
The research paper concerns the resistance of air flow through the layer of carrot seeds in a bed dryer. The study covered the air pressure drop along the layer of carrot seeds depending on the speed of the air flow u in the dryer for constant vibration amplitude and different heights of the bed. The results of the unit pressure gradient for the bed induced were compared with the stationary bed (not subject to vibrations). The air flow resistance values along the layer of seeds increased with the increase of the air flow speed according to Ergun equation: stationary bed: dP2/Hi = 40530·U2 + 5974 ·U R2 for 0,0752 + 5974 U·R2 = 0,95 for 0,075
Celem niniejszej pracy było zbadanie strat steroli roślinnych podczas niskotemperaturowego suszenia nasion rzepaku w silosie typu BIN. Oznaczono zawartość takich steroli jak: brassikasterol, kampesterol, stigmasterol, sitosterol i awenasterol. Materiałem do badań były nasiona odmiany Californium. Po zbiorze rzepak suszono metodą niskotemperaturową w grubej, nieruchomej warstwie o grubości 2 m. Badania zawartości fitosteroli wykonano bezpośrednio po suszeniu oraz 6 i 12 miesiącach przechowywania w temp. 10±2°C. Oznaczenia jakościowe i ilościowe steroli roślinnych wykonano techniką chromatografii gazowej. Uzyskane wyniki wykazały istotny wpływ suszenia i czasu przechowywania na zawartość steroli roślinnych. Suszenie nasion metodą niskotemperaturową w silosie spowodowało spadek zawartości sumy steroli o 8-14%. Roczne przechowywanie nasion suszonych metodą niskotemperaturową obniżyło poziom steroli o 15-17%.
EN
The aim of this study was to determine phytosterol degradation during near-ambient drying of rapeseeds in a BIN silo. The contents were determined for such sterols as brassicasterol, campesterol, stigmasterol, sitosterol and avenasterol. Material for analyses comprised seeds of rape cultivar Californium. After harvest, rapeseeds were dried with the near-ambient method in a thick immobile layer of 2 m. Analyses of phytosterols contents were performed immediately after drying and after 6 and 12 months of storage at a temperature of 10±2°C. Qualitative and quantitative determinations of phytosterols were conducted using gas chromatography. Recorded results showed a significant effect of drying and storage time on contents of phytosterols. Near-ambient drying of seeds in the silo resulted in a reduction of total sterol contents by 8-14%. One-year storage of seeds dried with the near-ambient method reduced the level of sterols by 15-17%.
W artykule przedstawiono badania dotyczące zawartości barwników znajdujących się w nasionach rzepaku, a dokładnie chlorofilu mającego duży wpływ na jakość tych nasion jak i samego oleju wpływając na jego trwałość. Nasiona rzepaku ozimego poddanego procesowi dosychania naturalnego oraz suszenia w suszarni mającego na celu określenie wpływu różnych temperatur na zawartość powyższego składnika.
EN
The article presents the research on the content of dyes contained in rape seeds, and precisely chlorophyll, which highly affects quality of these seeds and oil itself, thus determining its durability. Seeds of winter rape were put to the process of additional natural drying and drying in a drying plant in order to determine the impact of different temperatures on content of the above component.
Uzyskanie kwalifikowanego materiału siewnego wymaga wykonania szeregu czynności fizycznych, mających źródło w znajomości praw rządzących procesami rozdzielczymi. Podstawą ich są różnice w niektórych właściwościach fizyko-mechanicznych pomiędzy poszczególnymi składnikami mieszanin ziarnistych. Znajomości takiej wymaga ponadto konstruowanie podzespołów maszyn i urządzeń do uszlachetniania materiału siewnego oraz efektywna eksploatacja czyszczalni i sortowników mechanicznych oraz innych maszyn do obróbki nasion. Zarówno współczesne jak i dawne konstrukcje separatorów są oparte na doświadczeniu praktyków, a nie teoretycznych koncepcjach mających źródło w gruntownej znajomości agrofizyki nasion. Ze względu na powyższe niezbędna jest szczegółowa analiza cech rozdzielczych dębu, uwzględniająca także cechy nie wykorzystywane w leśnictwie do tej pory, a które powinny być wzięte pod uwagę w konstrukcji przyszłościowych rozdzielaczy uniwersalnych. Mechaniczna separacja nasion wymaga znajomości ich podstawowych parametrów geometrycznych, w tym wielkości i kształtu. Pomiary wspomnianych parametrów wykonano korzystając z komputerowej analizy obrazów nasion, uzyskanych z aparatu cyfrowego. Celem pracy była analiza wielkości i kształtu żołędzi dębu szypułkowego (Quercus robur L.) opisana współczynnikami kształtu, z uwzględnieniem przynależności do klas żywotności. Przyjęto klasyfikację nasion na 3 frakcje pomiarowe, biorąc za podstawę rozwój zarodka oraz szacowaną na tej podstawie spodziewaną zdolność kiełkowania nasion. Wyniki badań wykazały, że cechy geometryczne żołędzi nie mogą być uznane za cechy rozdzielcze, zatem nie ma możliwości przeprowadzenia procesu separacji w oparciu o wielkość nasion. Podczas badań zaobserwowano także, że tradycyjny sposób suszenia żołędzi, celem przygotowania do przechowywania, nie umożliwia uzyskania jednorodnej wilgotności końcowej. Jedynie nasiona żywotne o dużych zarodkach wykazują właściwą wilgotność, znacząco wyższą od pozostałych. Stanowi to zapewne jedną z przyczyn spadku zdolności kiełkowania nasion w trakcie przechowywania.
EN
Obtaining certified seed material requires a number of physical actions which in turn call for the knowledge of rules governing separation processes. They are based on the recognition of some physical and mechanical differences in properties between various components of seed mixtures. This kind of knowledge is further required when designing and building various subassemblies of machinery and equipment used in improving seed material, in operating effectively seed cleaners and mechanical seed sorters as well as other machinery used in seed processing. Both contemporary and older designs of separators utilise the experience of practitioners rather than the theoretical concepts rooted in deep knowledge of agrophysics of seeds. In view of the above, there is a necessity of a detailed analysis of separation-related properties of the Pedunculate Oak acorns, including the features not yet used in forestry, but which should be considered when designing future universal separators. Mechanical separation of seeds requires knowledge about their fundamental planimetric parameters like linear dimensions, crosssection areas and cross-section circumferences. Measurements of the mentioned parameters are quite simple with the help of computer image analysis. Seed images can be obtained, among others, from the digital camera. The aim of this work was an analysis of size and shape of the Pedunculate Oak acorns (Quercus robur L.) determined by shape coefficients, in correlation with their viability. A classification of seeds was adopted dividing them into three measurement fractions, based on the development of the embryo and the predicted seed germination capacity. The results of the studies showed that geometric properties of the acorns cannot be regarded as separation properties, so the separation of the seeds cannot be performed by basing the process on the size of seeds. In the course of the study it was also noted that the tradi-tional method of drying acorns in order to prepare them for storage failed to assure uniform final moisture content. The most valuable seeds, vital ones with large seed embryos, have significantly higher moisture content than other seeds. This is perhaps the reason behind a drop in the germina-tion capacity of seeds during storage.