Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Żywot i losy relikwii św. Barbary - patronki górników

100%

Saługa P.

WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie

|

2007

|

tom nr 4

57-58

PL

Święta Barbara jest główną patronką górników. Historia jej życia i męczeńskiej śmierci jest znana jedynie z tradycji. Referat przedstawia jej legendę, losy relikwii oraz jej miejsce w świadomości zbiorowej górników.

EN

St Barbara is invoked as a patroness for those who are facing imminent death, sudden death, accidents and explosions. Barbara adopted as the patron saint of miners most probably because the mining profession had to cope with many hazards to life in those days. The history of her live and death is known only from tradition. The paper depicts her legend, relic lots and the role of St Barbara in m tradition.

2

The Thingness of the Thing: The Role of Everyday Objects in Becket Miracle Windows

88%

Vasiliu D.

Romanian Journal of English Studies

|

2014

|

tom 11

|

nr 1

152-157

EN

In “The Waning of the Middle Ages”, J. Huizinga has pointed out that “all things would be absurd if their meaning would be exhausted by their function and their place in the phenomenal world, if by their essence they did not reach into a world beyond this.” (1924:201) Starting from this assumption, I purport to analyze the role/roles played by everyday/ordinary objects in the miracle stories depicted in the Trinity Chapel glazing and argue that their individuation/haecceity is subject to practices of ritualistic and artistic encodings

3

W sprawie początków muzealnictwa polskiego: muzea starożytności

88%

de Rosset T. F.

|

2023

|

tom 34

59-79

EN

Not without reason, the cradle of the Polish museology is the establishment of a museum in Puławy by Izabela Czartoryska, née Flemming. Earliest museum institutions also include Muzeum Lubomirskich w Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich we Lwowie [The Lubomirski Museum at the National Ossoliński Institute in Lvov], where the term ‘museum’ was for the first time used to denote a place for collecting objects and rendering them available for public as exposition (which, due to housing problems, proved initially difficult). Nonetheless, the mid 19th c. marks the first and real outset of museology that abounds in fruitful consequences for the Polish culture, which was also connected with establishing museums of antiquities in each provinces of the country (under partition). The paper predominantly refers to Muzeum Starożytności Towarzystwa Naukowego Krakowskiego [The Museum of Antiquities of the Kraków Scientific Society] (1850), Muzeum Starożytności hr. Eustachego Tyszkiewicza w Wilnie [The Museum of Antiquity in Vilnius founded by Eustachy Tyszkiewicz] (1855), and Muzeum Starożytności Polskich i Słowiańskich Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk [Museum of Polish and Slavic Antiquities of the Poznań Society for the Advancement of Arts and Sciences] (1857). The group is complemented by two Warsaw museums, namely Muzeum Konstantego Świdzińskiego [Museum of Konstanty Świdziński], the then well-known antiquity scholar, included into and presented in Krasiński Library (1860) and Muzeum Starożytności Szkoły Głównej Warszawskiej [Museum of Antiquity of the Main School of Warsaw] (later Cesarski Uniwersytet Warszawski) [Imperial University of Warsaw] founded by Hipolit Skimbrowicz (1869), as well as Muzeum Towarzystwa Naukowego w Toruniu [Museum of the Society of Arts and Sciences in Toruń] (1875).

4

Relics, Collections, and Memory

88%

Pomian K.

Acta Poloniae Historica

|

2019

|

tom 119

PL

The article begins with an analysis of a modern relic and of relics in general. This leads to a twofold conclusion: we do not know of a society without relics; and the cult of relics is a cult of individuals, groups, or events these relics are believed to be related to. Relics therefore preserve the memories of those of whom they are relics. As such, they are tools of memorising, but not the only ones. Images, written texts, and recordings are also tools of memorising. Images and written texts belong to the class of objects called semiophors which contains all objects included in collections, the meaning of which depends upon the collection they are part of. It is therefore important to distinguish different types of collections: treasuries, private collections, museums (as well as libraries and archives), protected historical monuments, etc. The history of collections seen from this perspective appears to be tantamount to the history of the tools of memorisation, i.e. to the history of external memory preserved and contained in the objects. Recordings are not semiophors. They form a different class of objects because their meanings cannot be disclosed without special apparatuses which transform the physical traces left on them into images or sounds. Hence one may say they form a second belt of external memory, the first being formed by semiophors. The last and most recent belt is composed of all computers with their servers interconnected into the World Wide Web. This is a completely new type of tool of memorising, which duplicates all the previous ones and enables the user to retrieve an incomparably greater quantity of data, to do it much quicker, and to give virtual access to it to almost everybody.

5

Kościół wędrowniczek

88%

Zarębczan W.

Zeszyty Wiejskie

|

2019

|

tom 25

187-202

EN

The purpose of the article is to present the history of the “wandering church” in Mętków, which shows on a microscale the strength of colloquial religiosity and religious culture in one of the small local communities in Poland. The biography of Pope John Paul II entered the history of this church, which is why it has the status of a church-relic for the faithful people, which is another interesting interpretative context.

6

Jakość zagospodarowania turystycznego w wybranych obiektach zabytkowych w województwie małopolskim

63%

Cybulski P.

Zeszyty Studenckie Wydziału Ekonomicznego „Nasze Studia”

|

2022

|

nr 12

141-153

EN

Among a lot of studies on tourism, determining the quality of historic buildings in the eyes of visitors is an extremely important factor showing their interest in these places. A study was carried out, the main purpose of which was to determine which of the proposed monuments of defense architecture of the Malopolska county were most often visited in the pandemic era, and what they think about the tourist infrastructure of the facility. Among many historic buildings in Malopolska county the visitors chose places located in the following places: Wawel in Cracow, Pieskowa Skałą, Korzkiew, Oświęcim, Zator, Wysoka, Sucha Beskidzka, Szymbark, Niedzica, Wytrzyszczka, Nowy Wiśnicz, Wieruszyce, Jeżów, Dębno, Niepołomice, Bydlin, Rabsztyn, Ojców, Tenczyn w Rudnie, Babice, Lanckorona, Nowy Sącz, Muszyna, Rytro, Czorsztyn, Czchów, Dobrzyce, Melsztyn i Wieliczka. Out of 76% of the respondents, during the year, visited at least one of the above-mentioned- sites. Tourists were most interested in such places as The Royal Castle in Wawel, the castle in Ojców, the castle in Pieskowa Skała and the one in Nidzica. The best opinions, however, had places situated in Cracow (Wawel), Ojców, Rabsztyn and Sucha Beskidzka. The visitors paid special attention to the facilities for the disabled, parking places, toilets and small infrastructure including benches and information boards. To get to those places, tourists mainly used their own means of transport but they got there by trains as well. Therefore, it can be said that despite the pandemic, places with historical meaning (of military architecture) in the Malopolska county were willingly a chosen destination for the interviewees.

PL

Wśród wielu badań, dotyczących ruchu turystycznego, ustalenie jakości obiektów zabytkowych w oczach odwiedzających jest niezmiernie ważnym czynnikiem, ukazującym ich zainteresowanie wizytacją w tychże miejscach. Przeprowadzono badanie, którego celem głównym było ustalenie, które z zaproponowanych obiektów zabytkowych architektury obronnej województwa małopolskiego były najchętniej odwiedzane przez ankietowanych w dobie pandemii, a także co sądzą o infrastrukturze turystycznej obiektu. Wśród wielu obiektów zabytkowych w województwie małopolskim wybrano obiekty architektury militarnej zlokalizowane w następujących miejscowościach: Wawel w Krakowie, Pieskowa Skała, Korzkiew, Oświęcim, Zator, Wysoka, Sucha Beskidzka, Szymbark, Niedzica, Wytrzyszczka, Nowy Wiśnicz, Wieruszyce, Jeżów, Dębno, Niepołomice, Bydlin, Rabsztyn, Ojców, Tenczyn w Rudnie, Babice, Lanckorona, Nowy Sącz, Muszyna, Rytro, Czorsztyn, Czchów, Dobczyce, Melsztyn i Wieliczka. Spośród ankietowanych 76% odwiedziło w ciągu ostatniego roku przynajmniej jeden obiekt z podanych. Największym zainteresowaniem cieszyły się takie obiekty jak: Zamek Królewski na Wawelu w Krakowie, Zamek w Ojcowie, Zamek w Pieskowej Skale oraz w Niedzicy. Jednakże najlepsze opinie miały obiektu usytuowane Krakowie (Wawel), Ojcowie, Rabsztynie i Suchej Beskidzkiej. Odwiedzający zwracali przy tym szczególną uwagę na ułatwienia dla niepełnosprawnych, dostęp do parkingu i toalet oraz małą infrastrukturę, na którą składają się m.in. ławki i tablice informacyjne. Aby dostać się do wybranych miejsc, ankietowani używali głównie własnych samochodów osobowych, przy czym wybierano, także podróż pociągiem. Zatem można przyjąć, że pomimo czasu pandemii, miejsca z zabytkami historycznymi (architektury militarnej) w województwie małopolskim były chętnie wybieranym celem podróży ankietowanych.

7

Relikty archeologiczne i architektoniczne w rejonie Sztumu, jako czynnik aktywizacji turystycznej i rewitalizacji urbanistycznej miasta

63%

Łukaszewski Ł.

Przestrzeń i Forma

|

2015

|

tom nr 23/1

145--156

PL

Artykuł podejmuje problematykę uczytelnienia we współczesnej przestrzeni kulturowej wschodniego Pomorza reliktów archeologicznych i architektonicznych związanych z cywilizacją pruską w oparciu o kronikę Piotra z Dusburga i inne źródła historyczne. Na przykładzie miasta historycznego Sztum autor podejmuje próbę rekonstrukcji pozostałości dawnych warowni pruskich ziemi sztumskiej i rozważa i możliwości ich wykorzystania jako produktów turystycznych w procesie rewitalizacji miasta.

EN

Article decribes the issue of making legible, in the contemporary cultural area - Eastern Pomerania, archaeological and architectural relics related to the Prussian civilization based on a chronicle of Peter from Dusburg and other historical sources. On example of the historic town Sztum author attempts to reconstruct the remains of the old Prussian strongholds of Sztum land and consider their potential use as tourist products in the process of urban revitalization.

8

L’Éros sauvage. Figures féminines de la viciation du désir. (Haut Livre du Graal, Vengeance Raguidel, Livre d’Artus)

63%

Poisson-Gueffier J.-F.

e-Scripta Romanica

|

2018

|

tom 6

17-29

EN

The High Book of the Grail, the Vengeance Raguidel and the Livre d’Artus include a scene in which a damsel offers a lurid inversion of desire, concerning not a knight conceived as a being, but seen as an object she possesses through death. The decapitation that she aims to make the knight undergo shows a viciation of feminine desire, which turns into a sulphureous veneration of his corporeal relic.

FR

Le Haut Livre du Graal, la Vengeance Raguidel et le Livre d’Artus présentent une scène-miroir dans laquelle une demoiselle figure une inversion macabre du désir, qui ne porte plus sur un sujet chevaleresque inaugurant une relation courtoise, mais sur un chevalier devenu objet et véritablement possédé dans la mort. La décapitation qu’elle projette de lui faire subir manifeste une viciation du désir féminin, qui dégénère en un culte sulfureux de sa relique corporelle.

9

"Drzewo Przenajszlachetniejsze : problematyka Drzewa Krzyża w chrześcijaństwie zachodnim (IV - połowa XVIII wieku) : od legend do kontrowersji wyznaniowych i piśmiennictwa specjalistycznego", Leszek Wojciechowski, Lublin 2003

63%

Flaga J.

|

tom 83

443-446

10

Przestrzenne i kulturowe aspekty funkcjonowania żydowskich łaźni rytualnych

51%

Majewska A.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2017

|

tom Nr 51

114--132

PL

W artykule omówiono przestrzenne i kulturowe aspekty funkcjonowania żydowskich łaźni rytualnych w województwie śląskim, w tym rozmieszczenie mykw obecnie nieistniejących oraz reliktów łaziebnych założeń przedwojennych. Na podstawie materiałów archiwalnych i autorskiej dokumentacji obiektów wykonano wizualizacje 3D fizjonomii wybranych obiektów oraz ich lokalizacji w przestrzeni. Stanowią one uzupełnienie analiz kameralnych oraz syntezę badań terenowych. Przedstawione modele generując wirtualną rzeczywistość pozwalają zrozumieć i przestudiować istotę mykw, czyli tych z żydowskich obiektów religijnych, których poznanie pozostaje utrudnione ze względu na ograniczoną dostępność na terenie Polski. Jedynie wirtualnie doświadczając ich przestrzeni można zachować pamięć o dziedzictwie ukrytym, które znika z krajobrazu kulturowego w całkowitym zapomnieniu.

EN

The article discusses spatial and cultural aspects of functioning of Jewish ritual baths in the Silesian Voivodeship, including distribution of mikvah no longer existing and relics of pre-war bath complexes. 3D visualisations of physiognomies of selected objects and their location in space were made on the basis of archive materials and author’s own documentation of those objects. They complement small-scale analyses and the synthesis of field research. Presented models, by generating virtual reality, allow for understanding and studying the essence of the mikvah, i.e. those among Jewish religious objects which are difficult to learn about because of their limited availability in Poland. Only by virtually experiencing their space, can one preserve the memory of hidden heritage that disappears from the cultural landscape and falls into complete oblivion.

11

The laser scanning in the digitization process of relictually preserved architectural details

51%

Łukaszewski Ł.

Technical Transactions

|

2017

|

tom Vol. 1(114)

79--84

EN

Protection of cultural heritage in recent times is of a very important significance. The priority task is to secure the existing facilities in such a way that they can now and in the future serve as a representations of the areas and be a treasure house of knowledge for both current and future generations. Through the development of new technologies and applying them by maintenance staff and those working to protect the national heritage, digitization has become widespread. Photogrammetry and laser scanning proved to be useful tools in a non-invasive process of heritage digitizing. In the article the author describes the process of creating a three-dimensional model of an architectural detail, the model of “acanthus leaf ” which is the final product of the study. The methodology described by the author outlines the problems occurring during the measurement and subsequent data processing stages. The final product is an important database, useful when creating the reconstruction and renovation of similar facilities.

PL

Ochrona dziedzictwa kulturowego w aktualnych czasach ma bardzo ważne znaczenie. Priorytetowym jej zadaniem jest zabezpieczenie istniejących obiektów w taki sposób, aby mogły one teraz i w przyszłości pełnić funkcję reprezentacyjną danych obszarów oraz być skarbnicą wiedzy dla aktualnych i przyszłych pokoleń. Poprzez rozwój nowych technologii i zastosowanie ich przez konserwatorów oraz osoby zajmujące się ochroną dziedzictwa narodowego cyfryzacja stała się powszechna. Fotogrametria oraz skaning laserowy okazały się przydatnymi narzędziami w nieinwazyjnym procesie digitalizowania dziedzictwa narodowego. W artykule autor opisuje proces tworzenia trójwymiarowego modelu wybranego detalu architektonicznego, modelu „liścia akantu”, który jest produktem finalnym badania. Metodologia opisana przez autora przedstawia problemy występujące podczas wykonywania pomiaru i w kolejnych etapach obróbki danych. Produkt finalny jest ważną bazą danych, przydatną podczas tworzenia rekonstrukcji i renowacji podobnych obiektów.

12

Życie i historia relikwii świętego Spirydona biskupa Tremithus

51%

Magruk A.

|

2015

|

tom 17

81-85

PL

W ciągu ostatnich kilku lat postać świętego Spirydona – wielkiego hierarchy Cerkwi Greckiej – staje się coraz bardziej znana, czczona i wychwalana przez wiernych prawosławnych na całym świecie, w tym również na gruncie słowiańskim. W Rosji na ten przykład jest ona czczona niemal na równi ze świętym Mikołajem Cudotwórcą. Godnym podziwu jest więc jego życiorys: m.in. perypetie do przyjęcia święceń kapłańskich a jeszcze ciekawszy po chirotonii biskupiej. Na szczególną uwagę zasługuje jego czynny udział w Pierwszym Soborze Powszechnym oraz opis historii jego doczesnych szczątków – spoczywających do dnia dzisiejszego na greckiej wyspie Korfu - a także cudownej prawicy świętego, zwróconej dopiero po ok. 800 latach przez Kościół Katolicki prawosławnym Grekom.

EN

In the last few years Saint Spyridon – the great hierarch of Greek Orthodox Church, is becoming increasingly known, glorified and praised by Orthodox Christians from all over the world including slavic territories. In Russia, for instance, St Spyridon is honored on a par with St Nikolaos the Wonderworker. Therefore, his biography is truly admirable, e.g. occurrences before the ordination to the priesthood and even more interestingly facts after he was made Bishop of Trimythous. St Spyridon participated in the sessions of the Firts Ecumenical Council, where he played a significant and remarkable role. Special attention deserve also the history of St Spyridon’s relics, which repose on the Greek island of Corfu to this day as well as his miraculous right hand returned to Orthodox Greeks by Catholic Church after c. 800 years.

13

Czy grób naprawdę był pusty? Całun Turyński w teologii fundamentalnej

51%

Kaucha K.

Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii

|

2012

|

tom 4

21-49

EN

This article contains many information about scientific and theological research on the Shroud of Tourin which arouses interest of many people. Especially fundamental theology research, the discipline which so far was interested in it very rarely and today should make necessary revisions, allows to see it as the picture of Jesus Christ, the third sign – beside paschal christofanies and so called the empty (not really) tomb – of the credibility of Christ’s Resurrection (maybe for some people the most evident) and a special sign of the Divine Revelation, God’s economy and the credibility of Christianity. Fundamental theology allows also to treat it as the miracle.

14

Zabytki cmentarne jako dokumentacja do życia zawodowego chrześcijan w starożytności

51%

Stopniak F.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

1971

|

tom 22

169-186

EN

-

15

Pamiątka

38%

Śnieżko D.

|

nr 1

99–108

PL

Historia rozumienia terminu w języku polskim rozpoczyna się od znaczeń synonimicznych wobec ‘pamięci’, upamiętnienia’ i ‘wspomnienia’. W ciągu stuleci zakres semantyczny stopniowo ewoluował w kierunku współczesnego uzusu, eksponującego materialne konotacje wyrazu: pamiątka oznacza rzecz, która odnosi do przeszłości. Pojmowane w ten sposób, pamiątki można podzielić na pamiątki rodzinne, pamiątki narodowe, relikwie, trofea, upominki i pamiątki turystyczne. Do tego szeregu należy włączyć – jako osobne kategorie – pamiątki medialne, które są rezultatem kommemoratywnego urzeczowienia przekazu, i pamiątki korporalne, dotyczące trwałych zmian na ciele (tatuaże, blizny itp.). Każde z tych ujęć umieszcza pamiątkę w kontekście czasu, przeszłości i pamięci. Dana rzecz może być charakteryzowana jako pamiątka tak długo, jak długo podtrzymuje emocjonalny stosunek do przeszłości. Ogólnie rzecz biorąc, pamiątki należą do porządków pamięci osobistej i zbiorowej, mogą też przemieszczać się między nimi. Znaczy to ponadto, że w odpowiednich okolicznościach pamiątki mogą wędrować z kategorii do kategorii, na przykład niektóre banalne suweniry mogą wraz z upływem czasu nabrać wartości i stać się szacownymi pamiątkami rodzinnymi; z kolei niektóre pamiątki rodzinne mogą awansować do rangi czcigodnej pamiątki narodowej.

EN

A history of meaning of the term (in Polish) starts with synonymous significances to ‘memory,’ ‘commemoration’ and ‘reminiscence.’ Over the centuries the semantic scope was gradually evolving to the contemporary use exposing material connotations of the word: a keepsake means an object that refers to the past. Comprehended in this way, keepsakes might encompass family heirlooms, national memorials, relics, trophies, gifts (donated „in memory”) and tourist souvenirs. One should include to this enumeration – as relatively separated categories – medial keepsakes that are results of commemorative reification of a message and corporal keepsakes that relate to permament changes in body (tattoos, scars, etc.). Every approach places a keepsake in a context of time, past and memory. A stuff has the characteristics of a keepsake as long as it takes an emotional attitude to the past. Generally, keepsakes belong to orders of private or collective memory and can move between them. It also means that in appriopriate circumstances keepsakes can migrate from category to category: e.g. some of trivial souvenirs can increase their value in time and became estimable family heirlooms; in turn some of family heirlooms can be promoted to the status of venerable national memorial.