Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Comparison of latest Kimmeridgian to Early Volgian ammonite faunas of Polish Lowland and Middle Voga area and its significance for paleogeography

100%

Rogov M.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2008

|

tom T. 34, z. 3/1

201-203

2

Paleogeography of the Carpathian Foredeep Basin – a megaregional perspective

80%

Golonka J. , Oszczypko N. , Ślączka A.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

1999

|

tom nr 387

101--102

3

Cambrian limestone erratics in the Tertiary glacio-marine sediments of King George Island, West Antarctica

70%

Wrona R. , Wrona R.

|

nr 4

4

Middle Triassic evolution of the northern Peri-Tethys area as influenced by early opening of the Tethys Ocean

60%

Szulc J.

Annales Societatis Geologorum Poloniae

|

2000

|

tom Vol. 70, No. 1

1-48

EN

During Middle Triassic times, the Germanic or northern Peri-Tethys Basin pertained to the western Tethys Ocean. The basin was closed from the north and open toward the Tethys by tectonically controlled depressions (gates). The gates were opened in different times. The marine incursions broke first (as early as in late Scythian time) through the eastern gates and from the Polish Basin advanced gradually to the west. Semiclosed disposition of the basin resulted in its distinctive environmental diversification. Open marine environments developed along the southeastern margins which should be regarded as an integrate part of the Tethys Ocean rather than the epicontinental sea. Northward and westward from the Silesian and Carpathian domains the environments became more restricted. This resulted in significant facies diachronity between the western and eastern parts of the basin. As indicated by the faunal diversity, facies variability and geochemical properties of the sediments, during almost entire Anisian time the open marine sedimentation dominated in the eastern part while the western part displayed restricted circulation, typical for the semi-closed, evaporitic basin. The circulation reversed in Ladinian time when the westward shift of the tethyan spreading center gave rise to opening of the western gate. Meanwhile, the eastern and northern parts of the basin were uplifted and underwent emersion by the end of the Ladinian. Evolution of the southern parts of the Germanic Basin (Silesia, Holy Cross Mts., SW Germany) has been directly influenced by the Tethys rifts. The crustal motion was transmitted from the Tethys rift onto its northern periphery by reactivated Hercynian master faults. The Northern Germany and the North Sea basins were controlled by the North Atlantic-Arctic rift system. The central part of the basin was dominated by thermal subsidence. Despite of the intense synsedimentary tectonism affecting the basin, the distinguished 3rd order depositional sequences resulted from eustatic controls. The concordance between the tethyan and peritethyan sequence stratigraphy argues for the overregional, eustatic nature of the sequences. Faunal migration from the Tethys into its northern periphery followed generally the rift-controlled opening of the seaways within the Tethys. The first tethyan faunas which appeared in the south-eastern part of the Polish Basin as early as in Induan time came from the eastern branch of the Tethys Ocean (Paleo-Tethys). The next migration waves proceeded by western branches of the spreading ocean (Neo-Tethys) and entered the Germanic Basin through the Silesian-Moravian Gate (in Anisian time) and through the Western Gate from Ladinian time onward.

PL

W czasie środkowego triasu basen germański należał do północnego obrzeżenia Oceanu Tetydy nazywanego północną Perytetydą. Taka pozycja paleogeograficzna wskazuje że basen germański należy traktować raczej jako integralną część zachodniej Tetydy niż jako typowy basen epikontynentalny. Bezpośrednie połączenie między obszarem germańskim a Tetydą utrzymywane było przez system tektonicznie generowanych obniżeń (bram) rozwiniętych w obrębie speneplenizowanego lądu windelicko-bohemskiego stanowiącego strukturalną barierę między otwartym oceanem i jego strefą peryferyjną. Przez większą część środkowego triasu basen germański wykazywał cechy basenu półzamkniętego o ograniczonej i jednokierunkowej cyrkulacji. Taki układ hydrologiczny powodował ewaporacyjny wzrost zasolenia wód basenu w miarę oddalania się od strefy dopływu wód oceanicznych. Znajduje to potwierdzenie w wyraźnym ubożeniu zespołów fauny zasiedlającej zbiornik jak i w zapisie izotopów stabilnych węgla i tlenu. Otwieranie bram miało charakter diachroniczny i postępowało ze wschodu na zachód. Najwcześniej, bo już w środkowej części wczesnego triasu otwarta była tzw. Brama Wschodniokarpacka. W anizyku głównym połączeniem była Brama Morawsko-Śląska a w ladynie Brama Zachodnia. Diachronizm w otwieraniu bram był pochodną migracji głównej strefy spreadingu tetydzkiego, która przemieszczała się ze wschodu na zachód. Wyróżnione dla basenu germańskiego sekwencje depozycyjne trzeciego rzędu wykazują dobrą korelację z sekwencjami z basenów alpejskich co pozwala stwierdzić, że cykle transgresywno-regresywne w basenie germańskim kontrolowane były głównie przez wahania eustatyczne. Subtropikalna pozycja paleogeograficzna północnej Perytetydy warunkowała jej gorący i półsuchy klimat. Okresowe zwilgotnienia w późnym ladynie i w karniku były pochodną przebudowy tektonicznej i intensywnej działalności wulkanicznej w obrębie Tetydy.

5

Geodynamic evolution of the o rogen: the West Carpathian and Ouachitas case study

60%

Golonka J. , Ślączka A. , Picha F.

Annales Societatis Geologorum Poloniae

|

2003

|

tom Vol. 73, No 3

145-167

EN

Twelve time interval maps have been presented which depict the plate tectonic configuration, paleogeography and lithofacies for the circum-arpathian area from the Late Carboniferous through Neogene and for the circum-Ouachita region from Late Cambrian through Early Permian. The following geodynamic evolutionary stages can be distinguished in these two orogens: Stage I - rifting of terranes off the major continent, forming oceanic basins (Triassic-Early Cretaceous in the Carpathian region, Cambrian-Devonian in the Ouachita region); Stage II - formation of subduction zones along the active margin, partial closing of oceanic basin, development of deep-water flysch basin associate with this rifting on the platform (passive margin) with the attenuated continental crust (Late Cretaceous-Paleocene in the Carpathian region, Early Carboniferous in the Ouachitas); Stage III - collision, perhaps terrane-continent, with the accompanying conver- gence of two large continents, development of accretionary prisms, Eocene-Early Miocene time in the Carpathian region, Late Carboniferous in the Ouachitas; and Stage IV - postcollisional, (Miocene-Present-future? in the Carpathians, Permian-Triassic in the Ouachitas). Both, Carpathians and Ouachitas are accretionary prisms formed in response to terrane-continent and continent-continent collision. The paleogeographic approach we have taken shows how these mountain belts were constructed through the orogenic cycle, which reflects complex plate tectonic processes. Carpathians and Ouachitas record complete and homologous Wilson cycle.

6

Lokalizacja i interpretacja osadów po pożarach lasów – studium przypadku

60%

Przepióra P. , Król G. , Frączek M. , Kalicki T. , Kłusakiewicz E.

|

nr 16

EN

Forest fires are common phenomenon in many countries, including Poland. Forest divisions are the institutions responsible for their monitoring and control. Their task is to detect, fight and counteract the fire forest effects. For a long time forest divisions have maintained the database of forest fires, since 2010 in digital version (Information System of the State Forests – SILP, Llas.2). The information gathered in SILP includes the classification, size and location of fires. The Information for the years 2010–2014 was obtained from the Forest Division Suchedniów (Świętokrzyskie province). Most fires were small, often limited to undergrowth and soil cover (less than 1 ha), two of them were classified as medium-size fires (over 1 ha). In post-fire areas a series of shallow geological borings was made. In most profiles no fire traces (layers of charcoal, individual coals etc.) where found. Such traces were preserved on flood plains, under the edges of terraces, where post-fire layer was covered by colluvial deposits. The study of forest soil pH indicate that fires which occurred many years ago did not leave any significant changes in the pH level, while in fire areas several years old pH level was lower. The results of contemporary post-fire sediments studys may be helpful in paleogeographical and geoarchaeological reconstructions (e.g. O’Connor, Evans 2005). In geological profiles it is common to find single charcoals, rarely layers. Their presence, changing the amount of sediment raises a number of controversies and problems with interpretation. In the Druć River valley (Belarus) the layer (0.2–0.35 cm) of post-fire charcoal (14C dating: younger than 200 years old) is covered with sandy colluvia (thickness 30 cm) with numerous of Neolithic and Iron Age artifacts. In this case the thickness of post-fire sediment many times exceeds sediments observed in Suchedniów Forest District, and suggests the occurrence of a very large forest fire (probably anthropogenic). After the fire, intensive soil erosion began in the burnt area, which in a short time covered fossilized charcoals layer by colluvium containing the artifacts.

PL

Pożary lasów są częstym zjawiskiem w wielu krajach, w tym i w Polsce. Instytucjami odpowiedzialnymi za ich monitorowanie i kontrolę są nadleśnictwa. Ich zadaniem jest wykrycie oraz przeciwdziałanie skutkom pożaru lasu. Nadleśnictwa prowadzą od dłuższego czasu, od 2010 roku w formie cyfrowej (System Informacji Lasów Państwowych – SILP, Llas.2), bazy danych dotyczące klasyfikacji, wielkości i lokalizacji pożarów lasów. Informacje za lata 2010–2014 pozyskano z Nadleśnictwa Suchedniów (woj. świętokrzyskie). Przeważnie pożary były małe, często ograniczone do podszycia i pokrywy glebowej (poniżej 1 ha), dwa z nich zostały sklasyfikowane jako pożary średnie (ponad 1 ha). Na terenach popożarowych wykonano szereg płytkich wierceń geologicznych. W większości profili nie odnotowano żadnych śladów po pożarach (warstw węgla, pojedynczych węgli etc.). Takie ślady zachowały się na terenach zalewowych, pod krawędziami teras, gdzie warstwa po pożarze była przykryta deluwiami. Badania pH gleby leśnej wskazują na to, że pożary sprzed wielu lat nie pozostawiły żadnych znaczących zmian w poziomie pH, natomiast w miejscach, gdzie pożary miały miejsce kilka lat temu poziom pH był niższy. Wyniki badań współczesnych warstw pożarowych mogą być pomocne w paleogeograficznych i geoarcheologicznych rekonstrukcjach (np. O’Connor, Evans 2005). W profilach geologicznych powszechne są pojedyncze węgle, rzadziej warstwy. Ich obecność, zmienna ilość osadów budzi jednak szereg kontrowersji i problemów interpretacyjnych. Przykładem może być stanowisko w dolinie Druci (Białoruś), gdzie warstwa (0,2–0,35 cm) węgli popożarowych (datowanie 14C – osady młodsze niż 200 lat) jest przykryta piaszczystymi deluwiami (grubość 30 cm) z licznymi artefaktami neolitycznymi i z epoki żelaza. W tym przypadku miąższość warstwy pożarowej wielokrotnie przewyższa osady obserwowane na terenie Nadleśnictwa Suchedniów, sugerując wystąpienie bardzo dużego pożaru lasu (prawdopodobnie antropogenicznego). Po pożarze, na odsłoniętej powierzchni, doszło do intensywnej erozji gleby, co doprowadziło w krótkim czasie do przykrycia warstwy węgla przez deluwia zawierające redeponowane artefakty.

7

Rozwój facjalny i paleogeografia podjednostki Siar płaszczowiny magurskiej na południe od Gorlic

60%

Kopciowski R.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2007

|

tom nr 426

91-114

PL

Osady obejmujące wiekowy interwał od późnego mastrychtu po późny eocen w podjednostce Siar to efekt rozwoju punktowego zasilania stożka podmorskiego, natomiast osady wczesnego oligocenu to wynik linearnie zasilanego skłonu fartuchowego w facji piaszczystej lub zasilanej wielopunktowo mułowo-piaszczystej rampy. Dane biostratygraficzne oraz przesłanki związane z rozwojem facjalnym, tempem sedymentacji i stratygrafią sekwencji wskazują na dwa etapy tworzenia się osadów podjednostki Siar, tj. etap późny mastrycht - późny eocen oraz etap wczesnooligoceński. Duże podobieństwo osadów podjednostki Siar płaszczowiny magurskiej i osadów jednostki dukielskiej pozwala przypuszczać, że ich sedymentacja była związana z tym samym subbasenem występującym w obrębie basenu Karpat fliszowych i często były zasilane z tych samych obszarów alimentacyjnych.

EN

The Late Maastrichtian to Late Eocene deposits of the Siary Subunit were accumulated as a point source submarine fan, whereas the Early Oligocene deposits were originated as linear source slope apron-sand rich or multiple source ramp-mud/sand rich. Facies development, sedimentation rate and sequence stratigraphy suggest two stages of accumulation of sediments in the present Siary succession: the Late Maastrichtian-Late Eocene and the Early Oligocene. Considerable similarity of sediments of the Siary Subunit and of the Dukla Unit suggests that accumulation of their depositional systems took place in the same basin supplied by the same alimentary areas.

8

Paleogeografia utworów poziomu dolomitu głównego polskiego basenu cechsztyńskiego w aspekcie poszukiwań węglowodorów

60%

Zych I.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2005

|

tom R. 44, nr 3

35-43

PL

Dolomit główny jest perspektywicznym poziomem roponośnym cechsztynu na Niżu Polskim. Pierwsze złoże ropy naftowej w dolomicie głównym zostało odkryte w 1961 roku w miejscowości Rybaki. Do najważniejszych odkryć należy zaliczyć między innymi złoża: Kamień Pomorski, Jeniniec oraz BMB (ryc.5). Aby określić własności zbiornikowe utworów dolomitu głównego, wykonano analizę paleogeograficzną tego poziomu. Sedymentacja dolomitu głównego odbywała się w pięciu strefach, o różnym wykształceniu litofacjalnym: w strefie głębokowodnej, lokalnych spłyceń, przedbarierowej, barierowej oraz lagunowej. Wyróżniono cztery główne facje węglanowe: madstony, węglanowe facje ziarnowe, wakstony i pakstony muszlowe i muszlowce oraz biolity (Gąsiewicz i inni, 1989). Wtórne procesy diagenetyczne ograniczają pierwotną porowatość i przepuszczalność utworów węglanowych. Większość złóż ropy naftowej i gazu ziemnego występuje wzdłuż krawędzi platformy węglanowej. Migrujące węglowodory spotkały na swej drodze szczelne zamknięcia litologiczne, w wyniku czego doszło do powstania szeregu pułapek (Pikulski, 2004).

EN

Main Dolomite structures are important target of hydrocarbon search in the Polish part of Zechstein Basin. In 1961 in the Rybaki first deposit of crude oil in Main Dolomite struktures was uncovered. The most important discoveries of hydrocarbons deposits were: Kamień Pomorski, Jeniniec and BMB (ryc. 5). Paleogeographical analysis of the Main Dolomite unit in the Polish Zechstein Basin area have been described. Zones of the sedimentation of the carbonate structures have been defined: open marine, major offshore bank, shelf margins and shelf lagoon (ryc. 3). Following four main carbonate lithofacies have been distinguished: mudstones, carbonate sandy facies, bioclaslastic wackestones and packstones, and lumachells, as well as biolithites. These lithofacies are charakterized by different values of porosity and permeability (Gąsiewicz et al., 1989). The discovery of other big hydrocarbon fields in the Main Dolomite in Polish Zechstain Basin can be expected.

9

Palaeotectonic evolution of the Koszalin-Chojnice Late Devonian Basin [Western Pomerania, Northern Poland]

60%

Swidrowska J. , Hakenberg M.

Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Earth Sciences

|

1996

|

tom 44

|

nr 1

10

Ecological aspects of sedimentology. 7th National Meeting of Sedimentologists, Wojcieszow, July 2-4, 1998

60%

Raczynski P.

Geologia Sudetica

|

1999

|

tom 32

|

nr 1

11

Środowisko sedymentacji warstw krośnieńskich serii dukielskiej w paśmie Koniaków - Kamesznica (Beskid Śląski, Karpaty Zachodnie)

51%

Stadnik R.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2001

|

tom T. 27, z. 1

111-126

PL

Przedmiotem opracowania są warstwy krośnieńskie budujące pasmo Koniaków - Kamesznica we wschodniej części Beskidu Śląskiego. Utwory te wykształcone są głównie w litofacji: piaskowców zlepieńcowatych, piaskowców i piaskowców z mułowcami. Sedymentologiczna analiza facjalna wykazała, że utwory te sedymentowały w obrębie głębokomorskiego stożka, w stożku środkowym i zewnętrznym. W większości sprofilowanych odsłonięć warstwy te reprezentują typowe cechy utworów powstających w środowisku kanałów rozprowadzających. Jedynie w przypadku kamieniołomu Kamesznica część profilu wykazuje cechy charakterystyczne dla osadów lobowych. Utwory te mogły powstawać w obrębie basenu położonego na południu od kordyliery śląskiej i będącego przedłużeniem basenu dukielsko-grybowskiego ze strefy Michalczowej

EN

The paper deals with the Krosno Beds that form the Koniaków - Kamesznica range in the western part of the Silesian Beskid Mts. The strata are developed mainly in the lithofacies of conglomeratic sandstones, sandstones, and sandstones with mudstones. As a result of sedimentological facies analysis, they have been found to represent deposits of a deep-sea fan, in the middle fan and lower one. In most of the outcrops studied, the rocks reveal typical features of the strata formed in the environment of distributing channels. Only in one case, i.e. in the Kamesznica quarry, does a part of the profile show characteristics of the lobe deposits. The strata studied could be formed within a basin situated south of the Silesian Cordillera, the basin having being an extension of the Dukla-Grybów basin of the Michalczowa zone

12

Phanerozoic paleoenvironment and paleolithofacies maps : Early Paleozoic

51%

Golonka J.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2009

|

tom T. 35, z. 4

589-654

EN

The paper presents the detailed plate tectonic, paleogeographic, paleoenvironment and plaeolithofacies maps for eight Early Paleozoic time intervals. Forty maps, generated using PLATES and PALEOMAP programs, contain information about plate tectonics, paleoenvironment, and plaeolithofacies during Cambrian, Ordovician and Silurian. Disintegration of supercontinent Pannotia and origin of Gondwana, Laurentia and Baltica occur during Early Cambrian. Oceans spreading continued during Late Cambrian and Early Ordovician; vast platform flooded by shallow seas existed on the continents. The plate tectonic reorganization happened during Middle Ordovician. Silurian was a time of Caledonian orogeny, closing of Early Paleozoic oceans and origin of supercontinent Laurussia as a result of Laurentia and Baltica collision. Information contained within global and regional papers were posted on the maps and the detailed paleoenvironment and plaeolithofacies zones were distinguished within the platforms, basins and ridges.

PL

Artykuł przedstawia szczegółowe mapy paleogeograficzne dla ośmiu przedziałów czasowych w obrębie wczesnego paleozoiku. Czterdzieści map, skonstruowanych przy użyciu programów PLATES i PALEOMAP, zawiera informacje dotyczące tektoniki płyt, paleośrodowiska i paleolitofacji w czasie kambru, ordowiku i syluru. We wczesnym kambrze nastąpił rozpad superkontynentu Pannotia i utworzyły się kontynenty: Gondwana, Laurencja, Bałtyka i Syberia. W późnym kambrze i wczesnym ordowiku w dalszym ciągu ma miejsce spreding oceanów, istnieją też w tym czasie rozległe platformy zalane przez płytkie morza na kontynentach. Reorganizacja płyt litosfery nastąpiła w środkowym ordowiku. Sylur był okresem orogenezy kaledońskiej, zamknięciem wczesno- paleozoicznych oceanów i powstania superkontynentu Laurosji z połączenia Laurencji i Bałtyki. Informacje zawarte w szeregu globalnych i regionalnych prac zostały naniesione na mapy, a w obrębie platform, basenów i grzbietów wydzielono poszczególne strefy paleośrodowiskowe i paleolitofacjalne

13

Late Carboniferous-Neogene geodynamic evolution and paleogeography of the circum-Carpathian region and adjacent areas

51%

Golonka J. , Oszczypko N. , Ślączka A.

Annales Societatis Geologorum Poloniae

|

2000

|

tom Vol. 70, No. 2

107-136

EN

Twelve time interval maps were constructed which depict the plate tectonic configuration, paleogeography and general lithofacies. The aim of this paper is to provide the geodynamic evolution and position of the major tectonic elements of the area within the global framework. The Hercynian orogeny was concluded with the collision of Gondwana and Laurussia, whereas the Tethys Ocean formed the embayment between the Eurasian and Gondwanian branches of Pangea. The Mesozoic rifting events resulted in the origin of the oceanic type basins like Meliata and Pieniny along the northern margin of the Tethys. Separation of Eurasia from Gondwana resulted in the formation of the Alboran-Ligurian-Pieniny Ocean as a part of the Pangean breakup tectonic system. During the Late Jurassic-Early Cretaceous time, the Outer Carpathian rift had developed. Latest Cretaceous-earliest Paleocene was the time of the closure of the Pieniny Ocean. Adria-Alcapa terranes continued their northward movement during Eocene-Early Miocene time. Their oblique collision with the North European plate led to the development of the accretionary wedge of Outer Carpathians and foreland basin. The formation of the West Carpathian thrusts was completed by the Miocene time. The thrust front was still progressing eastwards in the Eastern Carpathians.

PL

Dla obszaru wokółkarpackiego skonstruowano 12 map przedstawiających konfigurację płyt litosferycznych, paleogeografię i uproszczony rozkład litofacji w okresie od późnego karbonu po neogen. Przedstawiono ewolucję geodynamiczną tego rejonu na tle ruchu płyt i pozycji głównych elementów tektonicznych w globalnym układzie odniesienia. Orogeneza hercyńska zakończyła się kolizją Gondwany i Laurusji, a Ocean Tetydy utworzył zatokę pomiędzy dwom a ramionami Tetydy - Gondwaną i Laurazją. W wyniku mezozoicznych ryftów wzdłuż północnej krawędzi Oceanu Tetydy powstało szereg basenów typu oceanicznego takich jak Meliata i basen pieniński. Ocean alborańsko-liguryjsko-pieniński powstał w wyniku oddzielenia się Gondwany i Laurazji jako fragment tektonicznego sytemu rozpadu Pangei. W okresie od późnej jury do wczesnej kredy rozwinął się ryft Karpat Zewnętrznych. Na przełomie kredy i paleocenu nastąpiło zamknięcie basenu pienińskiego pasa skałkowego. W okresie od eocenu do wczesnego miocenu terany Adri-Alkapy i Karpat Wewnętrznych kontynuowały ruch w kierunku północnym, a ich kolizja z płytą euroazjatycką doprowadziła do powstania pryzmy akrecyjnej Karpat Zewnętrznych i basenu przedgórskiego. Przy końcu miocenu środkowego uformowały się ostatecznie nasunięcia Karpat Zachodnich, podczas gdy w Karpatach Wschodnich ruchy te przetrwały do końca pliocenu.

14

Geological setting and lithological inventory of the Czarna Woda conglomerates (Magura Nappe, Polish Outer Carpathians)

51%

Oszczypko N. , Oszczypko-Clowes M. , Olszewska B.

Acta Geologica Polonica

|

2020

|

tom Vol. 70, no. 3

397--418

EN

During the late Oligocene to early Miocene the residual Magura Basin was located along the front of the Pieniny Klippen Belt (PKB). This basin was supplied with clastic material derived from a south-eastern direction. In the Małe (Little) Pieniny Mts. in Poland, the late Oligocene/early Miocene Kremna Fm. of the Magura Nappe (Krynica subunit) occurs both in front of the PKB as well as in the tectonic windows within the PKB. Lenses of exotic conglomerates in the Kremna Fm. contain frequent clasts of Mesozoic limestones (e.g. limestones with “filaments” microfacies and Urgonian limestones) and Eocene shallow-water limestones. Fragments of crystalline and volcanic rocks occur subordinately. The provenance of these exotic rocks could be probably connected with Eocene exhumation and erosion of the SE part of the Dacia and Tisza Mega-Units.

15

Formy lodowcowe i wodnolodowcowe w Dolinie Kościeliskiej (Tatry Zachodnie)

51%

Nowacki Ł.

Przegląd Geologiczny

|

2006

|

tom Vol. 54, nr 7

605-609

EN

In the upper part of Kościeliska Valley several erosive (cirque and glacial trimlines) and accumulative (terminal moraines, marginal moraines, interlobate moraines and fossil rock glacier) glacial forms can be easily seen. Basing on their order and extent as well as on correlation other Tatrya valleys the deglaciation process of last mountain glaciations (Würm — Białka Stadial) in the Kościeliska Valley can be tentatively reconstructed.

16

Morphological variability of the Paratethyan Oligocene–Miocene small reticulofenestrid coccolites and its paleoecological and paleogeographical implications

51%

Holcova K.

Acta Palaeontologica Polonica

|

2013

|

tom 58

|

nr 3

EN

The analysis of size changes (length of placoliths, their width, length of central opening and its width) in elliptical reticulofenestrids from the NP25–NN5 zonal interval of the Central Paratethys allowed to dicriminate two size categories of placoliths: (i) small Reticulofenestra minuta (< 3.5 μm); (ii) Reticulofenestra haqii–pseudoumbilicus group (4–10.0 μm). The latter group appeared for the first time (FO, first occurrence) in the upper Egerian (size 4–7 μm) with the size of placoliths in this plexus increasing gradually. The FO of R. pseudoumbilicus > 8.0 μm has been established in the Zone NN2 while its FCO (first common occurrence) in the Zone NN5. This study shows that the FOs of size−defined morphotypes of the R. haqii–pseudoumbilicus group differ in the Central Paratethys and oceanic realm. Blooms of R. minuta at the Oligocene–Miocene boundary and in the Early Middle Miocene may be correlated with the incoming of warm water into the higher latitude Central Paratethys basins during connection with the Mediterranean Sea. Transgression favored the expansion of near−shore areas associated probably by some short−time oscillations of salinity. The FO of R. haqii–pseudoumbilicus group and the FO of R. pseudoumbilicus > 8.0 μm can be correlated with the opening of new pathways between the Mediterranean and the Central Paratethys. Gradual size changes in the R. haqii–pseudoumbilicus group probably reflect climatic changes: the decrease of coccolith size in the late Egerian may reflect cooling (Mi1 event) while the increase in coccolith size in the interval from the FO of Helicosphaera ampliaperta to the FO of Sphenolithus heteromorphus occurred due to warming. Two size categories of placoliths in the R. haqii–pseudoumbilicus group (3.5–6 μm and 6–8 μm) recorded in the interval from Zone NN1 to the lower part of the Zone NN2 may represent seasonal populations.

17

Rzeźba i osady równiny aluwialnej dolnego biegu Przemszy (Wyżyna Śląska) jako wskaźnik zmian środowiska przyrodniczego

51%

Panek I.

Przegląd Geologiczny

|

2008

|

tom Vol. 56, nr 2

124-130

EN

Paleogeography of the lower Przemsza River valley was studied in detail. By means of sedimentological methods, C.exp.14 dating and analysis of archival cartographic sources, the chronology of environmental events has been established, along with the types of the sedimentological processes and indirectly the role of neotectonics in the shaping of the valley. The lower Przemsza River section turned out to be the area where the fluvial processes of the Vistula and Przemsza Rivers took place, which can be seen in the formation of two different lithological types of the overbank facies. These types are of key importance in distinguishing between climatic and anthropogenic phases in the upper Vistula River valley.

18

"Stankiewicz pine" in Crimea: some new taxonomical, chorological and paleo-landscape considerations

51%

Yena A. , Yena A. , Yena V.

Dendrobiology

|

2005

|

tom 53

63-69

EN

The Crimean taxon at issue has long been known as Stankiewicz pine with continuing discussion around its taxonomical rank and origin. In 1995, the authors discovered the new isolated population of the taxon on Papayakaya Mt. in Crimean Sub-Mediterranean. Due to hypothetical paleogeographic reconstruction ofPleistocene coastal landscapes here, together with some newest taxonomical data, authors reinforce the notion of relict and infraspecific status of the taxon that should be related to Pinus brutia var. pityusa.

19

Lower Turonian record of belemnite Praeactinocamax from NW Siberia and its palaeogeographic significance

51%

Kostak M. , Wiese F.

Acta Palaeontologica Polonica

|

2008

|

tom 53

|

nr 4

EN

Specimens of the belemnitellid Praeactinocamax Naidin, 1964 are described from the Upper Cretaceous of NW Siberia (Taimyr Region, Lower Agapa River, Russia). The rostra determined as Praeactinocamax aff. plenus consist of an aragonitic anterior part and a calcitic posterior part with a sharp boundary in between. This boundary surface is referred to as the “alveolar fracture”, and it is a typical morphological feature of early belemnitellids and not a result of diagenetic processes. The occurrence of Praeactinocamax in Arctic areas shows a wider palaeobiogeographical distribution of the genus in the Late Cenomanian–Early Turonian interval than previously known. This finding suggests that migration of the late Cenomanian–early Turonian fauna occurred across Turgai channel. The geographic position of these new records may also explain the occurrence of Praeactinocamax in the Turonian of the US Western Interior Seaway, the origin of which has been hitherto unclear.

20

Egzotyki strefy krynickiej (płaszczowina magurska) i ich znaczenie paleogeograficzne

51%

Oszczypko N. , Oszczypko-Clowes M. , Salata D.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2006

|

tom T. 32, z. 1

21-45

PL

Poziomy egzotykowe w strefie krynickiej grupują się w utworach formacji szczawnickiej, zarzeckiej i magurskiej. Wśród egzotyków skał osadowych strefy krynickiej rozpoznano: pelagiczne wapienie tytonu-neokomu oraz litotamniowe wapienie paleogenu. W egzotykach magmowych większość to wulkanity, natomiast skały metamorficzne to głównie łupki łyszczykowe i gnejsy. Egzotyki skał osadowych i krystalicznych strefy krynickiej różnią się od tych z formacji jarmuckiej (mastrycht--paleocen) jednostki Grajcarka. Egzotyki eocenu i oligocenu strefy krynickiej nie wykazują bezpośredniego związku z pienińskim pasem skałkowym, a skały krystaliczne pochodzą z erozji terranu kontynentalnego. Pochodzenie egzotyków może być związane z eoceńską ekshumacją podłoża basenu magurskiego lub z domeną wewnętrznokarpacką (wewnętrzne Dacydy i/lub terran Cisy (Tisza))

EN

Sedimentary beds containing exotic pebbles occur in the Krynica Subunit. They occur mainly in deposits of the Szczawnica, Zarzecze and Magura fms. Pelagic limestones (Tithonian- -Neocomian) and lithothamnium limestones (Palaeogene) were recognized among sedimentary rocks of the Krynica Zone. Volcanites, rarely granitoides as well as schists, gneisses, quartzites and cataclasites were found in the group of crystalline exotic pebbles. The exotic pebbles from the Eocene--Oligocene beds of the Krynica Zone differ from those found in the Jarmuta Fm (Maastrichtian--Palaeocene) of the Grajcarek Unit. The exotic pebbles of the Krynica Subunit do not have direct connection with the Pieniny Klippen Belt, whereas crystalline rocks derived from a continental terrain. The provenance of these rocks could be connected with Eocene exhumation of the Magura Basin basement or with the Inner Carpathian realm (Inner Dacides and/or Tisza terrain)