Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Przygotowanie do startu w dorosłość – młode osoby z niepełnosprawnością wzroku w okresie tranzycji z edukacji na rynek pracy

100%

Gładyszewska-Cylulko J.

Szkoła Specjalna

|

2024

|

tom LXXXV(2)

116-127

PL

W odniesieniu do niniejszych rozważań tranzycja jest rozumiana jako przejście z edukacji na rynek pracy. Dla młodych osób z niepełnosprawnością wzroku takie przejścia nie są łatwe, wymagają one dodatkowego wsparcia m.in. w postaci kształtowania zasobów wewnętrznych. Jedną z cech, która może ułatwiać wejście na rynek pracy i pozostanie na nim, jest samoocena. Na przebieg tranzycji mogą mieć też wpływ określone postawy wobec pracy. Postawa hedoniczno-autoteliczna może motywować człowieka do szukania tych stanowisk, które dadzą możliwość rozwoju, zwiększać motywację do ich poszukiwania nawet w niesprzyjających okolicznościach zewnętrznych. Postawa normatywna będzie raczej sprzyjała poszukiwaniu jakiejkolwiek pracy, nawet niezgodnej z predyspozycjami czy wykształceniem lub nie dającej satysfakcji. Celem badań była próba rozeznania poziomu samooceny i postaw wobec pracy młodych osób z niepełnosprawnością wzroku zbliżających się do momentu przejścia z edukacji na rynek pracy. W badaniach wykorzystano Skalę Samooceny SES Morrisa Rosenberga (w polskiej adaptacji autorstwa Marioli Łaguny, Kingi Lachowicz-Tabaczek i Ireny Dzwonkowskiej) oraz Kwestionariusz „Postawy wobec pracy” (PWP) Agnieszki Czerw. Jeśli chodzi o poziom samooceny, to zaskakujący był fakt, że żadna z badanych osób nie uzyskała wyniku wskazującego na wysoki jej poziom. Można było zauważyć przewagę samooceny niskiej nad średnią. Jeśli chodzi o dominację jednego z dwóch wymiarów postawy wobec pracy, to wyniki wskazują na wyraźną przewagę postawy normatywnej w porównaniu z postawą hedoniczno-autoteliczną. W przypadku postawy normatywnej istnieje bardzo słaby ujemny związek pomiędzy poziomem samooceny a tą postawą, natomiast pomiędzy poziomem samooceny a postawą hedoniczno-autoteliczną można zauważyć umiarkowaną dodatnią korelację. Wnioski: Badania miały charakter badań pilotażowych, dlatego wskazane byłoby przeprowadzenie badań na szerszą skalę i objęcie nimi liczniejszej populacji, porównanie wyników osób w zależności od wybranej drogi edukacji oraz przeprowadzenie badań z powtarzanym pomiarem po wejściu na rynek pracy po zakończonej edukacji.

2

Psychospołeczne aspekty seksualności młodzieży z niepełnosprawnością wzroku

100%

Czerwińska K.

Szkoła Specjalna

|

2018

|

tom LXXIX(2)

91-101

PL

Zgodnie z modelem ekologicznym wszelka aktywność seksualna jest efektem gromadzenia doświadczenia w trakcie procesu socjalizacji opartego na podłożu biologicznym. Analizując wpływ niepełnosprawności wzroku na funkcjonowanie psychoseksualne dorastającej osoby, należy uwzględnić więc nie tylko aspekt czynnościowy, ale przede wszystkim społeczno-kulturowy. Specyficzne warunki wychowania i edukacji w okresie dzieciństwa i adolescencji (m.in. realizacja obowiązku szkolnego w ośrodku specjalnym, często połączona z pobytem w internacie, nadopiekuńczość rodziców, brak lub niedostosowane programy edukacji seksualnej) mogą zaburzać nabywanie prawidłowych wzorców interakcji międzyludzkich i opóźniać proces identyfikacji własnej seksualności. Zubożony zakres doświadczeń społecznych może skutkować niskim poziomem mentalizacji potrzeby, a to z kolei powodować brak jej aktywizacji, czego wyrazem jest na przykład mniejsza częstotliwość zachowań autoerotycznych wśród dojrzewających niewidomych chłopców w porównaniu z ich pełnosprawnymi rówieśnikami. Ponadto obniżone poczucie własnej wartości i interpersonalnej atrakcyjności związane z brakiem akceptacji posiadanej dysfunkcji, świadomość zależności od innych oraz negatywne reakcje otoczenia, opierające się na fałszywych przekonaniach na temat seksualności osób niewidomych, również mogą utrudniać budowanie bliskich relacji i nawiązywanie więzi emocjonalno-seksualnych. Przegląd badań nad seksualnością młodzieży niewidomej i słabowidzącej nie pozwala na wysunięcie jednoznacznych wniosków na temat przebiegu rozwoju tej grupy osób. Zgromadzone dane mają na ogół charakter deskryptywny i nie oddają w pełni specyfiki funkcjonowania seksualnego całej populacji adolescentów z niepełnosprawnością wzroku, gdyż podejmowane badania prowadzone były często na niewielkich próbach i nie uwzględniały w analizach różnych stopni i rodzajów uszkodzenia wzroku. Rozbieżności w uzyskanych wynikach dotyczących poszczególnych aspektów rozwoju psychoseksualnego mogą być także skutkiem odmiennego instrumentarium zastosowanego przez badaczy oraz społeczno-kulturowego charakteru ujmowania seksualności, swoistego dla kraju, w którym realizowano badania.

3

Specyfika trudności w zakresie percepcji wzrokowej będących konsekwencją nowotworu mózgu u dziecka

100%

Walkiewicz-Krutak M. , Paplińska M.

Szkoła Specjalna

|

2019

|

tom LXXX(4)

268-277

PL

Celem analiz podjętych w artykule jest poznanie specyfiki zaburzeń widzenia u małego dziecka, u którego niepełnosprawność wzroku jest konsekwencją nowotworu mózgu. W artykule zaprezentowano studium przypadku dotyczące trudności w zakresie posługiwania się wzrokiem i rozwoju percepcji wzrokowej u niespełna czteroletniego chłopca z nowotworem mózgu. W opracowaniu odwołano się do wiedzy na temat zaburzeń widzenia u dzieci z nowotworami mózgu dostępnej w materiałach źródłowych oraz przedstawiono szczegółowy opis trudności w zakresie recepcji i percepcji wzrokowej u chłopca, którego problemy w zakresie funkcjonowania wzrokowego wynikają z choroby nowotworowej. Opis ten został sporządzony na podstawie wyników funkcjonalnej oceny widzenia. U badanego dziecka stwierdzono obniżoną ostrość wzroku, ubytki w polu widzenia, nieprawidłowości w zakresie rozwoju funkcji motorycznych oczu, brak widzenia przestrzennego oraz trudności w zakresie percepcji wzrokowej. Zarówno zaprezentowana analiza literatury medycznej, jak i opisane wyniki funkcjonalnej oceny widzenia chłopca, wskazują na potencjalną możliwość wystąpienia w przebiegu choroby nowotworowej mózgu takich nieprawidłowości z zakresu funkcjonowania wzrokowego, jak obniżenie ostrości wzroku i pojawianie się ubytków w polu widzenia, które determinują możliwości wzrokowe i niekorzystnie wpływają na rozwój percepcji wzrokowej we wczesnym okresie życia. Oparty na analizie jednostkowej sytuacji opis trudności w zakresie funkcjonowania wzrokowego wskazuje na ryzyko wystąpienia podobnych dysfunkcji w przebiegu choroby i jej leczenia u dzieci z nowotworem mózgu.

4

Współczesne wyzwania pedagogiki przedszkolnej i szkolnej w obszarze edukacji włączającej dzieci niewidome i słabowidzące

71%

Dycht M.

Forum Pedagogiczne

|

2018

|

tom 8

|

nr 2

93-109

EN

The article aims to present a model of education involving blind and visually impaired children in pre-school and school institutions in accordance with the strategy of standardization and the objectives of contemporarypedagogy for visual impairment. The paper explains the importance of basic didactic-methodological, organizational and social conditions and also underlines the role of early development support for the quality of inclusion of children with visual disabilities in the public education system.

PL

Artykuł ma na celu przybliżenie modelu edukacji włączającej dzieci niewidome i słabowidzące w placówkach przedszkolnych i szkolnych, zgodnie ze strategią normalizacji i założeniami współczesnej tyflopedagogiki. Wyjaśnia znaczenie podstawowych uwarunkowań dydaktyczno-metodycznych, organizacyjnych i społecznych oraz podkreśla rolę wczesnego wspomagania rozwoju dla jakości inkluzji dzieci z niepełnosprawnością wzroku w systemie kształcenia ogólnodostępnego.

5

Sight, touch, hearing – the current digital options and challenges in access to math content for learners with visual impairments

71%

Wiazowski J.

Forum Pedagogiczne

|

2018

|

tom 8

|

nr 2

227-240

PL

Matematyka, która ponownie stała się obowiązkowym przedmiotem podczas egzaminu dojrzałości jest zdawana między innymi przez uczniów z niepełnosprawnością wzroku. Naczelna Izba Kontroli w opracowaniu z 2012 roku stwierdziła, że 45% polskich szkół nie posiada odpowiednich pomocy edukacyjnych dla uczniów z niepełnosprawnościami. Stąd należało przyjrzeć się, czy dostępne są jakiekolwiek opcje pomocy dydaktycznych, z których mogą skorzystać nauczyciele i uczniowie. Co więcej, aby istniejące informatyczne pomoce dydaktyczne były skuteczne muszą one odpowiadać najefektywniejszej technice pracy ucznia. Dostępne rozwiązania zwykle składają się z różnych metod dostępu - od wzrokowej, słuchowej, po dotykową i wibrująco-dotykową. Autor także przedstawia zalety i wady tradycyjnych oraz informatycznych pomocy dydaktycznych oraz opinie nauczycieli odnośnie dostępnych rozwiązań do nauki matematyki.

EN

Mathematics as a mandatory subject for maturaexams needs to be taken by all high school students, including those with visual impairments. Naczelna Izba Kontroli (or Supreme Audit Office) reported in 2012 that 45% of Polish schools had inadequate learning material for learners with disabilities. It seemed prudent to investigate whether teachers and students have options to choose from. Furthermore the author implies that for any existing digital learning aids to be effective, the best format should be established. Available solutions usually have a combination of input and output methods ranging from visual, auditory to tactile or vibro-tactile systems. The author also discusses advantages and disadvantages of traditional versus digital learning aids and teachers' views of available accessible math instructional solutions.

6

Technologie wspomagające w warsztacie pracy nauczyciela orientacji przestrzennej osób niewidomych

63%

Śmiechowska-Petrovskij E.

|

2022

|

tom 12

|

nr 1

173-198

PL

Artykuł prezentuje wyniki badań ukazujące wykorzystanie przez nauczycieli (instruktorów) orientacji przestrzennej w swojej pracy z osobami niewidomymi elektronicznych narzędzi wspomagających orientację przestrzenną i mobilność. Pierwsza część pracy ukazuje kontekst teoretyczny dotyczący przebiegu nauczania orientacji i lokomocji, roli instruktora oraz miejsca technologii. Druga część przedstawia procedurę badawczą, wyniki i wnioski. W warsztacie pracy instruktorów orientacji przestrzennej słabo widoczny jest udział technologii wspomagających orientację i mobilność, i jest on nieadekwatny do dynamicznego ich rozwoju, a także potencjału w obszarze zwiększania samodzielności, jak również bezpieczeństwa osób niewidzących podczas pokonywania tras w przestrzeni zurbanizowanej. Instruktorzy nie proponują podczas zajęć technologii typu ETA (systemów detekcji). Głównie promują uniwersalne aplikacje nawigacyjne. Stwierdzono niedostatek wiedzy oraz brak metodycznych podstaw nauczania technologii na potrzeby orientacji przestrzennej i mobilności. Ustalono, że ani zmienne socjodemograficzne, ani związane z profesjonalizacją nauczycieli nie różnicują włączania/niewłączania technologii do nauczania.

7

Wsparcie społeczne w sytuacji utraty wzroku w dorosłości

63%

Czerwińska K.

Niepełnosprawność

|

2018

|

nr 30

179-193

EN

Becoming blind in adulthood, which is a serious permanent disability, is considered to be a critical life event that lowers a person’s well-being and increases the need for social support. The effectiveness of support depends on many interrelated factors, among which the following are of fundamental importance: the nature of the problems experienced, individual traits of the person with acquired blindness and social networks’ characteristics. Effective support facilitates the process of adaption to vision loss as well as prevents mental disorders and a permanent deterioration of the quality of life. Lack of or inadequate social support as well as support that is not adapted to the current needs and capabilities of the person losing his or her vision in terms of its scope and type has a negative impact on the coping process. This article’s purpose is to review and analyze selected research on relationships between various aspects of social support - emotional and tangible support in particular – and adaptation to vision loss in adulthood. It presents studies whose findings have high application value in designing effective rehabilitation models for adults with acquired blindness and in supporting their family members.

PL

Nabycie w fazie dorosłości poważnej, trwałej niepełnosprawności, jaką jest niewidzenie, uznaje się za krytyczne zdarzenie życiowe, które obniża dobrostan osoby i zwiększa zapotrzebowanie na wsparcie społeczne. Efektywność wsparcia zależy od wielu wzajemnie powiązanych czynników, wśród których zasadnicze znaczenie mają: charakter doświadczanych problemów, indywidualne cechy osoby ociemniałej oraz właściwości sieci społecznych. Skuteczne wsparcie ułatwia proces przystosowania do utraty wzroku oraz zapobiega zaburzeniom psychicznym i trwałemu pogorszeniu jakości życia. Brak lub niedostatek wsparcia społecznego, jak również jego niedostosowanie pod względem zakresu i rodzaju do aktualnych potrzeb i możliwości osoby tracącej wzrok odgrywa negatywną rolę w procesie radzenia sobie. Celem niniejszego artykułu jest dokonanie przeglądu i analizy wybranych badań dotyczących związków zachodzących między różnymi aspektami wsparcia społecznego, zwłaszcza emocjonalnego i instrumentalnego, a adaptacją do utraty wzroku w dorosłości. W tekście zaprezentowano badania, których wyniki mają dużą wartość aplikacyjną dla projektowania efektywnych modeli rehabilitacji dorosłych osób z nabytym niewidzeniem oraz wspomagania członków ich rodzin.

8

Internetowa grupa dyskusyjna jako źródło wsparcia dla rodziców dzieci niewidomych

63%

Papuda-Dolińska B.

|

2017

|

tom XVI

|

nr (2/2017)

257-275

EN

The main aim of this article is to present stressful situations experienced by parents in raising a blind child and the types of wanted support in the online discussion forum. In the theoretical part, there is a reference to parental stress theory and a description of main problems of bringing up the blind child concerning four groups of psychological factors causing stress according to J. Terelak’s classification. Attention has been also paid to the interactive relationship between stress level and the experienced social support. There are short characteristics of social support in terms of the functional model and a list of its types singled out because of the content in exchange interaction: emotional, informational, instrumental, physical, evaluative and spiritual. Apart from this, the main features of the support provided through the Internet emerged and were characterized, paying attention to its specificity: hyperaccessibility, hyperanonymity, hyperopenness, hyperinformativeness. In the empirical part there is an analysis of posts written by the members of forum designed for parents of blind children in terms of types of support required and parenting problems. Qualitative analyses were made through the use of virtual ethnography methods and asynchronous observation online. An analysis of more than 2.000 parents’ posts shows that the online discussion group is a valuable source of emotional, informational and instrumental support. Research done in the online forum for parents of blind children clearly illustrate models described in the literature, phases, forecasts of emotional coping with the problem of the child, but also bring an element of uniqueness through the prism of histories and individual confessions.

PL

Celem artykułu jest ukazanie sytuacji stresowych, doświadczanych przez rodziców wychowujących dziecko niewidome a także rodzajów poszukiwanego wsparcia na internetowym forum dyskusyjnym. W części teoretycznej nawiązano do koncepcji stresu rodzicielskiego oraz przedstawiono główne problemy rodzin wychowujących dziecko niewidome, w kontekście czterech grup czynników psychologicznych, wywołujących stres według klasyfikacji J. Terelaka. Zwrócono także uwagę na interakcyjną zależność między poziomem stresu i doświadczanym wsparciem społecznym. Scharakteryzowano wsparcie społeczne w ujęciu funkcjonalnym oraz wymieniono jego rodzaje wyróżniane ze względu na treści wymiany w interakcji: wsparcie emocjonalne, informacyjne, instrumentalne, wartościujące, rzeczowe i duchowe. Oprócz tego wyłoniono główne cechy wsparcia udzielonego przez Internet, zwracając uwagę na jego specyfikę: hiperdostępność, hiperanonimowość, hiperotwartość i hiperinformacyjność. W części badawczej poddano analizie wątki oraz posty zamieszczane przez użytkowników forum przeznaczonego dla rodziców dzieci niewidomych pod kątem rodzajów poszukiwanego wsparcia oraz problemów rodzicielskich. Analiz jakościowych dokonano dzięki wykorzystaniu metody cyberetnografii oraz techniki tzw. asynchronicznej obserwacji online. Z analizy ponad 2 000 postów wynika, że rodzice dzieci niewidomych znajdują tam cenne źródło wsparcia, głównie informacyjnego, emocjonalnego i instrumentalnego. Dokonane analizy wpisów na forum internetowym rodziców dzieci niewidomych do bitnie obrazują opisywane w literaturze modele, fazy, prognozy emocjonalnego radzenia sobie z problemem wychowania dziecka niewidomego, ale także wnoszą pierwiastek niepowtarzalności, poprzez pryzmat indywidualnych narracji.

9

System Braille'a – stymulator czy inhibitor w wychowaniu i edukacji inkluzyjnej uczniów z niepełnosprawnością wzroku?

63%

Czerwińska M. J.

|

tom XXX

|

nr (4/2023)

279-306

EN

Introduction. Recognizing the obligatory use of Braille techniques in the upbringing and inclusive education of students with visual impairments is an indisputable issue, the following issues were addressed: the Braille system as an alternative form of contact with the written word, teaching the Braille system to children and adolescents, the educational and communicative significance and the use of Braille, its future, and its conditions for further development. Aim. The goal is to draw the attention of tutors (including parents) and educators to the indispensable role of the Braille system and techniques for the psychosocial functioning of blind children, for their real education and social inclusion. Materials and methods. Descriptive and critical analysis of the subject literature. Results and conclusion. Currently, the Braille system is not given due recognition from students with profound visual impairments, their parents, and teachers. Educators and parents are not aware that the Braille system determines the acquisition of literacy, i.e., access to the written word; mastering the rules of spelling, punctuation, grammar of the native and foreign languages; enables familiarizing oneself with the arrangement of text on a page; provides access to sources: textual, mathematical, physical, chemical, computer, musical, graphic; prevents secondary illiteracy; creates equal educational and professional opportunities; allows participation in social, scientific, technical, and cultural life. Introducing Braille reading at the early development stage of a child with visual impairment is recommended. It is necessary to integrate tactile and auditory materials and techniques in the course of education and training.

PL

Wprowadzenie. Obligatoryjne wykorzystanie w wychowaniu i edukacji inkluzyjnej uczniów niepełnosprawnych wzrokowo technik brajlowskich jest kwestią bezdyskusyjną. W tym kontekście w artykule odniesiono się do następujących zagadnień: systemu Braille’a jako alternatywnej formy kontaktu ze słowem pisanym, nauczania systemu Braille’a dzieci i młodzieży, edukacyjno-komunikacyjnego znaczenia i wykorzystania pisma Braille’a, jego przyszłości i uwarunkowań dalszego rozwoju. Cel. Celem nadrzędnym podjętego dyskursu jest zwrócenie uwagi wychowawców (w tym rodziców) i edukatorów (zwłaszcza w systemie inkluzyjnym) na niezastąpioną rolę systemu Braille’a i technik brajlowskich dla psychospołecznego funkcjonowania niewidomych dzieci, dla ich rzeczywistej, a nie pozorowanej edukacji i inkluzji społecznej. Materiały i metody. Analiza opisowo-krytyczna literatury. Wyniki i wnioski. Obecnie system Braille’a nie cieszy się należytym uznaniem wśród uczniów z głęboką niepełnosprawnością wzroku, ich rodziców i nauczycieli (zwłaszcza w szkołach ogólnodostępnych). Edukatorzy i rodzice nie mają świadomości, że system Braille’a pozwala na nabycie umiejętności czytania i pisania, czyli na dostęp do słowa pisanego. Dzięki niemu możliwe jest opanowanie zasad ortografii, interpunkcji, gramatyki języka ojczystego i języków obcych, umożliwia on także zapoznanie się z rozmieszczeniem tekstu na stronie, udostępnia źródła tekstowe, matematyczne, fizyczne, chemiczne, informatyczne, muzyczne i graficzne, zapobiega wtórnemu analfabetyzmowi, stwarza równe szanse edukacyjne i zawodowe, pozwala uczestniczyć w życiu społecznym, naukowym, technicznym, kulturalnym. Wskazane jest wprowadzanie brajlowskiej inicjacji czytelniczej na etapie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka z niepełnosprawnością wzroku, potrzebna jest także edukacja nauczycieli i rodziców w zakresie czytania i pisania systemem Braille’a. W toku wychowania i edukacji niezbędne jest integrowanie materiałów i technik dotykowo-słuchowych. Rzeczywista, a nie pozorowana edukacja inkluzyjna uczniów z głęboką niepełnosprawnością wzroku to uznanie systemu Braille’a za jej stymulator, a nie inhibitor.

10

The Blind Side of Art: Visual Impairment as a Resource in the Work of Mexican Artists

63%

Dubiel M.

|

tom 18

|

nr 3

120-137

PL

Studia o niepełnosprawności to dyscyplina rozwijająca się prężnie, ale najczęściej koncentrująca się na świecie anglosaskim. W swoich poszukiwaniach badacze tego nurtu zazwyczaj skupiają się na dekonstruowaniu powszechnych stereotypów i odkrywaniu systemowej dyskryminacji. Choć podejmowanych jest coraz więcej inicjatyw typu disability pride, to wydaje się, że wciąż afirmatywne podejście do niepełnosprawności jest w mniejszości. Artykuł jest propozycją wyjścia poza wspomniane powyżej schematy. Wkraczając w krąg kultury latynoamerykańskiej, autorka stara się zbadać, w jakim stopniu dotychczasowe ustalenia studiów o niepełnosprawności mają tam zastosowanie. Proponując rozpatrywanie niepełnosprawności w kategorii zasobu, chcę poszerzyć afirmatywne spojrzenie na niepełnosprawność. Celem artykułu jest krytyczny namysł nad kreatywnym potencjałem niepełnosprawności wzroku, wykorzystywanym przez meksykańskich niewidomych i słabowidzących artystów w procesie twórczym. Na podstawie badań przeprowadzonych w latach 2020–2022 autorka argumentuje, że wykorzystują oni swoją niepełnosprawność jako zasób w działalności twórczej. Wyróżnia cztery aspekty działania niepełnosprawności wzroku jako zasobu w pracy artystycznej: inspirację, reprezentację, nieokulocentryczną wyobraźnię oraz dostępność.

EN

Disability studies is a dynamically developing discipline; however, it usually focuses on the Anglophone world. Scholars representing this field often concentrate on deconstructing popular stereotypes and revealing hidden systemic discrimination. Although more and more initiatives are taken up – such as disability pride – it seems that an affirmative approach to disability remains in the minority. This article is a proposal for going beyond the mentioned schemes. Entering the area of the Latin American culture, I try to verify whether the findings of disability studies can be confirmed there. Proposing the interpretation of dis-ability in terms of resource, I want to broaden the affirmative perspective on disability. This paper aims at a critical reflection on the creative potential of visual impairment used by blind and low-vision Mexican artists in the creative process. Driving upon the research conducted between 2020 and 2022, I argue that they use their visual impairment as a resource in their artistic activity. I distinguish four aspects of the functioning of visual impairment as a resource in artistic work: inspiration, representation, non-ocularcentric imagination, and accessibility.

11

Założenia tyflologiczne Róży Czackiej i ich ponadczasowe znaczenie z perspektywy stuletniej działalności Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża

54%

Kuczyńska-Kwapisz J.

Forum Pedagogiczne

|

2018

|

tom 8

|

nr 2

139-151

EN

The article presents the achievements of Sister Roza Czacka related to the rehabilitation, education and upbringing of people with visual impairments. It demonstrates the convergence between her assumptions and methods with current trends in the field of sight rehabilitation, development of spatial orientation, social attitudes towards the blind, adaptation of books and aids, early development support, rehabilitation education and the importance of work for the blind. The above mentioned issues are extremely important for the improvement of living conditions of the blind as well as for their integration as contributing members of society. The value of the Order of Franciscan Sisters Servants of the Cross, founded by the Charity of Franciscan women, is confirmed through its century long period of activity and the high level of institutions it operates in Poland and around the world. The work which Róża Czacka began is constantly developing in accordance with the founder's main principles of preparing the visually impaired, within the context of a religious upbringing, to lead independent lives.

PL

W artykule przedstawiono dokonania Róży Czackiej i jej poglądy na rehabilitację, edukację i wychowanie osób z niepełnosprawnością narządu wzroku. Wykazano zbieżność jej założeń tyflologicznych ze współczesnymi tendencjami w zakresie rehabilitacji wzroku, rozwijania orientacji przestrzennej, postaw społecznych wobec osób niewidomych, adaptacji książek i pomocy, wczesnego wspomaganie rozwoju, wychowania rehabilitującego, znaczenia pracy dla osób niewidomych. Rozważania na temat wszystkich wymienionych zagadnień są ponadczasowe i niezwykle ważne, ponieważ w konsekwencji prowadzą do ułatwienia życia osobom niewidomym i do ich integracji ze społeczeństwem. O wartości założonego przez Różę Czacką Zgromadzenia Franciszkanek Służebnic Krzyża świadczy stuletni okres jego istnienia i wysoki poziom prowadzonych instytucji w Polsce i na świecie. Jej „Dzieło” ciągle się rozwija zgodnie z jej głównymi założeniami. Tak jak tego oczekiwała, realizowany jest ideał wychowania religijnego i przygotowania młodzieży do samodzielności w życiu oraz pracy zawodowej.

12

Słabowidzący aktywnym uczestnikiem komunikacji. Możliwości wsparcia ucznia w przestrzeni ogólnodostępnej szkoły średniej

51%

Kaźmierczak M.

Logopedia

|

2019

|

tom 48

|

nr 1

419-437

PL

W artykule zaprezentowano możliwości wsparcia słabowidzącego ucznia w przestrzeni ogólnodostępnej szkoły średniej. Uwzględnione zostały specyficzne dla osób z niepełnosprawnością wzroku trudności w komunikacji, wynikające z barier fizycznych w przestrzeni publicznej, prywatnej i intymnej szkoły. Wskazane zostały dostosowania w zakresie metod, form pracy i pomocy dydaktycznych, niezbędne dla komfortowej codziennej pracy oraz aktywizacji ucznia w sytuacjach lekcyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem interakcji językowej (w układzie symetrycznym: uczeń–uczeń i asymetrycznym: nauczyciel–uczeń). Egzemplifikację stanowi opis przypadku słabowidzącego maturzysty, uczęszczającego do jednego z publicznych łódzkich liceów.

EN

This article presents the possibilities of supporting the visually impaired student-communicator in the public space of a secondary school. The difficulties of communication specific to people with disabilities are taken into account, resulting from physical barriers in the public, private and intimate space of the school. Adaptations in the field of methods, forms of work and didactic aids were indispensable for comfortable everyday work and activation of a young communicator in the classroom, with particular emphasis on linguistic interaction (in a symmetrical system: student – student and asymmetrical: teacher – student). The exemplification is a case study of a partially sighted high school graduate attending one of the public high schools in Łódź.

13

Materiał dźwiękowy wspierający przygotowanie się osób z dysfunkcją wzroku do udania się w nieznane im środowisko

51%

Młyński R. , Kozłowski E.

Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka

|

2023

|

tom nr 1

18-22

PL

W Polsce liczba osób z dysfunkcjami wzroku (uszkodzeniami i chorobami narządu wzroku), w tym osób z niepełnosprawnościami prawnymi oraz deklarujących ograniczenia w wykonywaniu normalnych czynności, stanowi aż 1/3 ogółu ludności. Powszechnie wiadomo, że słuch odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu osób z niepełnosprawnością narządu wzroku. Jednocześnie osoby te często boją się opuścić znane im otoczenie, np. własne domy. Istotnym wsparciem osób z niepełnosprawnością narządu wzroku byłaby możliwość zapoznania się z takimi dźwiękami, które mogą napotkać w środowisku zewnętrznym. W toku badań w CIOP-PIB zebrano zestaw dźwięków, które mogą być wykorzystane przez osoby z niepełnosprawnością narządu wzroku do zapoznania się z otoczeniem, do którego potencjalnie mogą się udać. Dźwięki nagrywano z wykorzystaniem techniki ambisonicznej oraz binauralnie za pomocą mikrofonów wbudowanych w zestaw słuchawkowy. Rozwiązania te pozwoliły na uzyskanie wrażenia przestrzennego związanego z prawidłowym kierunkiem docierania dźwięku. Materiał dźwiękowy obejmuje szereg sytuacji, w których osoba z niepełnosprawnością narządu wzroku może się znaleźć, i zawiera dźwięki zarejestrowane nie tylko w domu, lecz także np. w pobliżu skrzyżowań czy w budynkach biurowych. Dokonano niezbędnych konwersji danych w celu uzyskania plików w formacie, który można odtwarzać na słuchawkach podłączonych do komputera. Pozyskane dane przeznaczone są do wykorzystania w oprogramowaniu służącym do zapoznania osób z niepełnosprawnością narządu wzroku z potencjalnie nowymi dla nich.

EN

In Poland, the number of people with visual impairment (damage and disease of the visual organ), including legal disabilities and those who declare that they have limitations in carrying out normal activities is 1/3 of the total population. It is well known that the hearing plays an important role in the functioning of people with visual impairment. At the same time, these people are often afraid of leaving their well-known environment, such as their homes. It would be important for people with visual impairment to become familiar with surrounding sounds that they might encounter in an external environment. During the research carried out in CIOP-PIB a set of sounds has been collected that can be used by people with visual impairment to familiarize with the environment to which they can potentially go. The Ambisonics technique was used and sounds were binaurally recorded with the use of microphones built into the headset. These solutions allowed to obtain the spatial impression associated with the correct direction of the sound. The audio material includes a number of situations in which a person with a visual impairment could potentially be found, recorded not only at home but also, for example, near junctions or in office buildings. Necessary data conversions were used to obtain files in a format that could be played back over headphones connected to a PC. The data obtained is intended for use in the software familiarizing people with visual impairment with potentially new situations for them.