Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Znaczenie praktyki dla badacza kultury cyfrowej

100%

Paprzycka A.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2021

|

tom 60

|

nr 1

79-91

EN

The article discusses the importance of practice for conducting research on digital culture. It poses questions about whether one should possess technical competences in the field of digital humanities and in what way they can facilitate research attempting to describe the contemporary world. This issue is analysed using the theory of the third culture developed by Charles Percy Snow. The argument also focuses on other researchers representing various strategies for combining practice with theory, such as: Lev Manovich, Alexander R. Galloway, Jan Stasieńko and Mirosław Filiciak. The aim of the article is to describe the emerging, new image of a humanist studying digital culture, whose new competence may be seen as a remedy for the ongoing crisis of the humanities.

PL

Celem artykułu jest określenie kształtującego się nowego wizerunku humanisty badającego kulturę cyfrową. W artykule omówione zostało znaczenie praktyki dla prowadzenia badań nad cyfrową kulturą. Postawiono w nim pytania o to, czy chcąc opisywać współczesny świat należy posiadać techniczne kompetencje w sferze kultury cyfrowej i jakie korzyści mogą one przynieść humanistom. Ta problematyka zestawiona została z teorią trzeciej kultury Charlesa Percy’ego Snowa. Zaprezentowano tu również sylwetki badaczy reprezentujących różne strategie łączenia praktyki z teorią, takich jak: Lev Manovich, Alexander R. Galloway, Jan Stasieńko czy Mirosław Filiciak. W artykule podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, czy praktyczne kompetencje w sferze kultury cyfrowej mogą być remedium na postępujący kryzys humanistyki.

2

Niemoc Braci Ekonomistów czy natura praw

100%

Kowalczyk S.

Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie

|

2023

|

tom 67

|

nr 1

5-22

EN

The aim of the article is to identify the basic sources ofweakness in economics as a scientific discipline in the effective diagnosisand prediction of the future course of economic events andtheir consequences. In other words, the causes of the titular infirmityof economists, as well as the multitude of opinions, positions, and finallytheories typical of this discipline, occurring in parallel, at thesame time, in relation to the same periods and economic and marketevents. The main thesis of the article assumes that the basic reason forthe inability of economists to unanimously diagnose past economicevents and accurately decide on their future course is the very natureof economic phenomena and processes, implying the ambiguity andvagueness of the views expressed, while the parallel multiplicity of viewsis a simple consequence of the nature of economics. as an inherentlyheterogeneous discipline, which requires the cooperation of the communityand the acceptance of different views, and not dividing theminto the right ones and the negated ones, i.e. those that do not deserverecognition. In connection with the research objective outlined in thisway and the main thesis formulated, the conducted analyzes are ofa non-reactive nature, in which methods such as content analysis andhistorical-comparative research were used.

PL

Celem artykułu jest identyfikacja podstawowych źródeł słabości ekonomii jako dyscypliny nauki w skutecznej diagnozie oraz przewidywaniu przyszłego przebiegu zdarzeń ekonomicznych i ich konsekwencji. Inaczej ujmując – przyczyn tytułowej niemocy ekonomistów, a także typowej dla tej dyscypliny mnogości opinii, stanowisk, wreszcie teorii, występujących paralelnie, w tym samym czasie w odniesieniu do tych samych okresów oraz zdarzeń gospodarczych i rynkowych. Główna teza artykułu przyjmuje, iż podstawową przyczyną niemożności ekonomistów do zgodnego zdiagnozowania przeszłych zdarzeń ekonomicznych oraz trafnego opowiedzenia się co do przyszłego ich przebiegu jest sama natura zjawisk i procesów gospodarczych, implikująca wieloznaczność i nieostrość głoszonych poglądów, zaś równoległa wielość poglądów to prosta konsekwencja charakteru ekonomii jako ze swej istoty dyscypliny heterogenicznej, co wymaga współpracy środowiska i akceptacji różnych poglądów, a nie dzielenia ich na te słuszne i te negowane, czyli niezasługujące na uznanie. W związku z tak nakreślonym celem badawczym oraz sformułowaną tezą główną prowadzone analizy mają charakter badań niereaktywnych, w ramach których wykorzystano takie metody, jak analiza treści (content analysis) oraz badania historyczno-porównawcze (historical-comparative research).

3

The climate change crisis?

100%

Kroto H. W. , Zielińska M. , Rajfur M. , Wacławek M.

Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology

|

2016

|

tom R. 21, NR 1-2

11--27

EN

A necessary (though probably not sufficient) condition for creativity in the sciences and the arts to flourish is a liberal/democratic socio-political environment. In Europe this was manifested in the Enlightenment as Galileo, Copernicus and others laid the foundations for the evidence-based natural philosophy which signaled the birth of “The Enlightenment”. The importance of intellectual and personal freedom for humanitarian advance is clearly manifested in the exponential success of the sciences in conquering many humanitarian problems from starvation and disease to the more obvious technologies that make modern life relatively pleasant for many - especially in the developed world. On the down side however has been the reckless thirst of a plethora of governments to exploit the vast powers of the sciences to construct ever more powerful destructive weapons. Since then, the great thinkers from Kant to Russell, scientists from Einstein to Feynman and writers from Whitman to Shaw have repeatedly pointed to the importance of the doubt-based philosophy that is the crucial antidote to the stultifying effect of dogmas of all kinds. Indeed it is only doubt that leaves the road open for all advances in human endeavour. In the 21st Century we have reached a watershed in that the human race now confronts a set of crises significantly more serious than any previously. These threats can only be overcome by an open minded liberal education of the next generation of young people. Before the name “Science” was coined it had another name, “Natural Philosophy” which more adequately describes its primary place in the spectrum of human culture. More important than any other aspect is the fact that Natural Philosophy is the only philosophical construct we have devised to determine Truth with any degree of reliability. As such it should be a primary ethical focus for the education of every child, student and citizen so at the very least they can decide whether what they are being told is actually true. This is also a strong intellectual basis for fostering creativity. For a truly humanitarian global society to evolve, equality of opportunity and personal freedom will be a necessary for all young people whatever their race, colour, nationality and most importantly sex. All technologies have the capacity to benefit society or to be detrimental and so as powerful new technical advances arise there is an onus on everyone to understand some important SET factors. As our modern world is so completely - and precariously - balanced on SET, an understanding of these disciplines by all in positions of responsibility is vital. Although wise decision-making may not be guaranteed by knowledge, common sense suggests that wisdom is an unlikely consequence of ignorance. Education is certainly a key factor and the Internet must be harnessed to improve matters. With the Vega Science Trust (www.vega.org.uk) an exciting new Global Educational Outreach for Science Engineering and Technology initiative GeoSet (www.geoset.info) and (www.geoset.fsu.edu) we are now working with other Universities to make outstanding educational material available on the Internet in any part of the world.

PL

Niezbędnym (choć prawdopodobnie niewystarczającym) warunkiem zapewnienia kreatywności w zakresie nauki i sztuki jest rozwój liberalno-demokratycznego środowiska społeczno-politycznego. W Europie zależność ta widoczna była między końcem VII a początkiem XIX wieku, kiedy to Galileusz, Kopernik i inni tworzyli podstawy filozofii naturalnej, opartej na dowodach, co oznaczało początek „oświecenia”. Znaczenie wolności intelektualnej i osobistej dla rozwoju idei humanistycznych widać wyraźnie w sukcesach nauki w zwalczaniu wielu problemów ludzkości, począwszy od głodu i chorób, skończywszy na technologiach, które znacznie ułatwiają życie ludziom, szczególnie w krajach rozwiniętych. Zjawiskiem negatywnym jest dążenie wielu rządów do wykorzystywania mocy nauki w celu budowy coraz potężniejszych środków destrukcji. Od czasów oświecenia wielu wielkich myślicieli: od Kanta do Russela, naukowców: od Einsteina do Feynmana, i pisarzy: od Whitmana do Shawa, podkreślało wielokrotnie znaczenie filozofii opartej na wątpliwości, która stanowi istotne antidotum na porażające działanie wszelkiego rodzaju dogmatów. I rzeczywiście - jedynie wątpliwość otwiera drogę dla wszelkiego postępu w działalności człowieka. W XXI wieku osiągnęliśmy pewien próg rozwoju, a ludzkość stoi przed wieloma problemami, znacznie poważniejszymi niż te w przeszłości. Te problemy i zagrożenia można pokonać poprzez wdrażanie liberalnej, otwartej edukacji wśród kolejnej generacji młodych ludzi. Zanim powstał termin „nauka”, stosowano określenie „filozofia naturalna”, które bardziej adekwatnie określa jej miejsce w spektrum kultury człowieka. Najważniejsze jest to, że filozofia naturalna jest jedyną koncepcją filozoficzną, która w jakimś stopniu może pomóc w dotarciu do prawdy. Jako taka, filozofia ta powinna stanowić podstawę etyczną edukacji każdego dziecka, studenta i obywatela, aby byli oni w stanie ocenić, czy treści im przekazywane są zgodne z prawdą. Stanowi to także mocną podstawę intelektualną dla wspierania kreatywności. Aby stworzyć rzeczywiście humanistyczne społeczeństwo globalne, konieczne jest zapewnienie możliwości i wolności osobistej wszystkim młodym ludziom bez względu na ich rasę, kolor, narodowość i, co najważniejsze, płeć. Każda technologia może być pożyteczna lub szkodliwa dla społeczeństwa; w związku z jej szybkim rozwojem wszyscy musimy rozumieć pewne najważniejsze kwestie dotyczące SET (nauka, inżynieria, technologia). Ponieważ nasz świat tak bardzo zależny jest od nauki, inżynierii i technologii, niezwykle istotne jest zrozumienie tych dyscyplin przez wszystkich, którzy zajmują istotne pozycje w społeczeństwie. Chociaż wiedza nie gwarantuje podejmowania mądrych decyzji, wydaje się jednak, że mądrość nie wynika z ignorancji. Edukacja jest elementem najważniejszym, a Internet należy wykorzystać do jej poprawy. Wraz z Vega Science Trust (www.vega.org.uk) nową, globalną inicjatywą edukacyjną w zakresie nauk ścisłych i technologii GeoSet (www.geoset.info i www.geoset.fsu.edu) współpracujemy aktualnie z innymi uniwersytetami, aby udostępnić w Internecie wartościowe materiały edukacyjne dla wszystkich zainteresowanych na całym świecie.

4

Men and Women on the STEM track. Similar or diverse

100%

Pyrkosz-Pacyna J. , Szastok M. , Dukała K.

Studia Humanistyczne AGH

|

2019

|

tom 18

|

nr 4

31-44

PL

Obecnie dużo uwagi w literaturze tematu poświęca się na szukanie wyjaśnienia niskiej reprezentacji kobiet w naukach ścisłych i zawodach technicznych. W niniejszym badaniu podjęto próbę określenia różnic między kobietami i mężczyznami, którzy już podjęli ten kierunek specjalizacji (studenci i studentki uczelni technicznej). Wykazano, że kobiety czują się mniej kompetentne niż mężczyźni, przypisują mniejszą wartość pracy w naukach ścisłych oraz mają mniejsze oczekiwanie sukcesu w tej dziedzinie. Jeśli chodzi o cele zawodowe, kobiety i mężczyźni nie różnią się pod względem celów sprawczych, natomiast kobiety wyżej cenią cele wspólnotowe. Nie stwierdzono różnic płciowych w zakresie poczucia przynależności do dziedziny nauk ścisłych. Podsumowując, udało się zreplikować część hipotez dotyczących różnic międzypłciowych w zakresie udziału kobiet i mężczyzn w naukach ścisłych. Jednak, wydaje się, że wśród osób, które już wybrały tą ścieżkę kariery, różnic tych może być mniej niż sądzono.

EN

Much attention has been directed towards explaining and overcoming the low representation of women in STEM (Science, Technology, Engineering, Math) fields. In this study, we aimed to test gender differences among men and women on the STEM track: female and male students enrolled in STEM majors. We found that women (versus men) feel less competent in STEM, value work in STEM less, and have a lower expectancy of succeeding in STEM. When it comes to career goals, women were equally agentic but more communal. We failed to find any gender differences regarding a sense of belonging to STEM, or in general behavioral intentions to engage in STEM. To conclude, although we replicated some of the hypothesis about gender differences, we found preliminary evidence that there may be indeed fewer gender differences among those already engaged in STEM than we might have expected based on the previous research.

5

Rola kapitału naukowego w planowaniu i podejmowaniu przez uczniów niektórych kierunków studiów i zawodów

100%

Piwowarski R.

Edukacja Ustawiczna Dorosłych

|

2017

|

nr 1

138-146

EN

This paper attempts to present, theoretically and partly empirically, a discussion about a science capital which is treated as a phenomenon itself or a part of cultural and social capital. This quite new approach introducing „science capital” to social sciences is very useful in studying young people's scientific and career aspirations. The paper presents some results from the research on science capital in England. The results show that science capital is key in terms of scientific aspirations and participation. Efforts should be focused on building science capital among students and their families

6

O podobieństwie metod testowania teorii w naukach historycznych i "ścisłych"

100%

Miller K. B.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2011

|

tom 8

95-103

PL

W chrześcijańskiej literaturze na temat nauki i wiary, a także w opracowaniach popularnonaukowych, często pojawia się twierdzenie, że nauki historyczne (kosmologia, astronomia, geologia, biologia ewolucyjna, antropologia, archeologia) różnią się zasadniczo od nauk „ścisłych”, gdyż wnioski tych pierwszych są mniej precyzyjne i słabiej testowalne. Wysuwany jest argument, że nauki historyczne nie należą do nauk eksperymentalnych, ponieważ przedmiotem ich badań są niepowtarzalne zdarzenia. A skoro przeszłe zdarzenia i procesy nie są bezpośrednio obserwowalne, to należy uznać, że teorie wyjaśniające problemy pochodzenia częściej prowadzą do błędnych wniosków i są mniej wartościowe niż badania nad procesami zachodzącymi obecnie. Pogląd ten zwykle znajduje wyraz w tego typu stwierdzeniach: „Nikogo przy tym nie było, więc nigdy nie dowiemy się, co naprawdę zaszło”. Naukowe twierdzenia na temat historii Ziemi i ziemskiego życia spotykają się z lekceważeniem, uważa się je bowiem za niesprawdzalne spekulacje. Taki obraz nauk historycznych wynika jednak z niezrozumienia zarówno istoty eksperymentu i metod testowania teorii, jak również charakteru naukowego „dowodu”. Mam nadzieję, że w tym krótkim artykule zdołam ukazać powszechne nieporozumienia co do natury nauki oraz udowodnić, że twierdzenia nauk historycznych są sprawdzalne w równym stopniu, co twierdzenia nauk ścisłych.

EN

Frequent claims appear in the Christian science/faith literature, and in popular discussions of science, that the historical sciences (cosmology, astronomy, geology, evolutionary biology, anthropology, archaeology) are fundamentally different from the “hard” sciences, and that their scientific conclusions are less rigorous and less testable. It is argued that the historical sciences deal with unrepeatable events and are therefore not experimental. Furthermore, because past events and processes are not directly observable, theories of origins are deemed inferior or less certain than studies of present processes. This view commonly finds expression in statements like: “No one was there so we can never know what really happened.” Scientific claims about Earth and biological history are then dismissed as untestable speculation. These various perceptions of historical science represent serious misunderstandings of both the nature of experiment and theory testing, and the character of scientific “proof.” It is my hope that this brief essay will serve both to expose widely held misconceptions about the nature of science and to demonstrate that historical science is rigorously testable.

7

Kobiety w sferze B+R w Polsce na przykładzie nauk ścisłych i technicznych. Wybrane zagadnienia

100%

Gałkowski A.

Nauka i Szkolnictwo Wyższe

|

2011

|

nr 2(38)

48-55

EN

The article presents the scientific careers of women in science and technical science in Poland in the years 2001-2010, presented on the level of employment in higher education institutions, in other research institutions, as well as degrees and scientific titles obtained by women. As far as employees in the sector of science are concerned, the context of the European Union was taken into account.

PL

W artykule przedstawione zostały kariery naukowe kobiet w naukach ścisłych i technicznych w Polsce w latach 2001-2010, wyrażone w poziomie zatrudnienia w szkołach wyższych, w innych instytucjach badawczych oraz w stopniach i tytułach naukowych uzyskiwanych przez kobiety. W kwestii zatrudnionych w sektorze nauki uwzględniono kontekst Unii Europejskiej.

8

A comparative analysis of text difficulty in Slovak and Canadian science textbooks

100%

Beníčková Z. , Vojíř K. , Held L.

Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology

|

2021

|

tom R. 26, NR 1-2

89--97

EN

One of the main purposes of textbooks is the mediation of educational content to students. The factual accuracy of information, as well as the clarity of the text for students plays a crucial role in this aspect. The inadequate text difficulty can complicate students' learning. Comparing different approaches to the text in textbooks, considering the objectives of education, represents key knowledge for teaching materials innovation. This research was therefore focused on the comparison of the Slovak and Canadian science textbooks for lower secondary education. The methodology for assessing text difficulty according to Nestler, Prucha and Pluskal was used for this purpose. The samples of text from the textbooks for 6th and 8th grade of lower-secondary school were assessed. It was found that the text in Slovak textbooks is significantly more difficult. While from the syntactic difficulty point of view differences were rather partial, the significant differences were found in the semantic difficulty of the text. The Slovak textbooks are burdened with an excessive number of professional terms. Considering the results in measuring scientific literacy, this approach to the text in the Slovak textbooks is not effective. The results obtained are therefore an incentive to revise used educational materials.

9

Kształty czasu: nauka – literatura – rzeczywistość. (Refleksja nad kwantową świadomością Soni Front)

80%

Jędrzejko P.

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

|

2017

|

nr 35

EN

Paweł JędrzejkoDepartment of American and Canadian StudiesInstitute of English Cultures and LiteraturesFaculty of PhilologyUniversity of Silesia in KatowicePolandShapes of Time: Science – Literature – Reality(A Reflection upon Sonia Front’s Quantum Consciousness)Abstract: The article offers a reflection upon Sonia Front’s work oriented towards working out adequate intellectual instrumentarium to address quantum fiction: a phenomenon inspired by the philosophical ramifications of crucial developments in physics in the 20th and 21st centuries. Revolving around her recent monograph titled Shapes of Time in British Twenty-First Century Fiction (2015), the argument of the article aims at shedding light on how Sonia Front arrives at the postulate of a certain order countering chaos within a great hermeneutic circle: w wheel in motion, propelling the constant return from the quantum reality to the reality of discurse, a return in which the overwhelming General impacts the ungraspable Detail and the Detail decides about the shape of the General, the great hologram. Front does it in full awareness of the temporariness of such an order, but despite its transience, she decides to formulate an academic statement, to tell a „truth” about the world, time, and human experience: an experience that inescapably becomes her-and our-share. Presented in such a perspective, quantum consciousness, as postulated by Sonia Front, seems to offer a new promise for the research practice of contemporary scholarship.Keywords: quantum mechanics, literary studies, quantum fiction, cultural practice, methodology

PL

Paweł JędrzejkoDepartment of American and Canadian StudiesInstitute of English Cultures and LiteraturesFaculty of PhilologyUniversity of Silesia in KatowicePolandShapes of Time: Science – Literature – Reality(A Reflection upon Sonia Front’s Quantum Consciousness)Abstract: The article offers a reflection upon Sonia Front’s work oriented towards working out adequate intellectual instrumentarium to address quantum fiction: a phenomenon inspired by the philosophical ramifications of crucial developments in physics in the 20th and 21st centuries. Revolving around her recent monograph titled Shapes of Time in British Twenty-First Century Fiction (2015), the argument of the article aims at shedding light on how Sonia Front arrives at the postulate of a certain order countering chaos within a great hermeneutic circle: w wheel in motion, propelling the constant return from the quantum reality to the reality of discurse, a return in which the overwhelming General impacts the ungraspable Detail and the Detail decides about the shape of the General, the great hologram. Front does it in full awareness of the temporariness of such an order, but despite its transience, she decides to formulate an academic statement, to tell a „truth” about the world, time, and human experience: an experience that inescapably becomes her-and our-share. Presented in such a perspective, quantum consciousness, as postulated by Sonia Front, seems to offer a new promise for the research practice of contemporary scholarship.Keywords: quantum mechanics, literary studies, quantum fiction, cultural practice, methodology

10

Na marginesie

80%

Analityka : nauka i praktyka

|

2002

|

tom nr 4

35--36

11

Kronika

70%

Nowak W. , Demiański M. , Ajduk Z. , Wołcyrz M. , Woźnikowska-Bezak U. , Bieroń J.

Postępy Fizyki

|

1998

|

tom T. 49, z. 6

348-353

PL

Nagroda im. Aleksandra Jabłońskiego. Nagroda Boltzmanna. Rotblat uhonorowany. Fizyk ministrem edukacji w Japonii. Stulecie urodzin Infelda. Francuska strategia kształcenia w naukach ścisłych. Neutrina mają niezerową masę! Polowanie na antymaterię i ciemną materię. A jednak się ociepla. Konkursy na Stypendium Naukowe i Letnie Warsztaty w INTiBS. Medal dla Kwarków. Jarmark Fizyczny w Krakowie. Komputerowa sieć bezprzewodowa. Elektroniczne Muzeum Noblowskie. Czy AIP straci tłumaczenia czasopism rosyjskich? Nuovo Cimento D łączy się z Eur. Phys. J.